IN HDI1AND
STAAT SN HUIS
S1RAIFFEISENBANK
Fotokunst van Wim Noordhoek
in de Leidse Lakenhal
Maggi gaat in Alphen een
centraal magazijn bouwen
BEKOORLIJKE MOZART EN IMPOSANTE
BRUCKNER VAN RESIDENTIE-ORKEST
Voor bijzondere spijzen,
voor de juiste fles wijn.
MIDZA-ZAAK
„HELDER ZIEN IN HET DONKER" ERNST
EN LUIM ROND HET THEMA WAARHEID
WOENSDAG 20 DECEMBER 1967
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
ADVERTENTIE
WERK VAN HOOG KUNSTZINNIG GEHALTE
De tentoonstelling van fotografisch
werk van Wim Noordhoek is van
bijzondere allure. Niet op de eerste
plaats door de geraffineerde foto-
téchnisdhe bekwaamheid die door de
prenten worden bewezen, ook niet
door de associatie, die de fotografieën
oproepen met grafisch werk (uit het
oogpunt van blote techniek), maar
wel dat deze foto's stuk voor stuk
juwelen zijn van observatie, van com
positie en van keuze van het onder-
Wellicht is dat maar ten dele het
gevolg van de artistieke loopbaan-tot-
nu-toe van Noordhoek. Oorspronkelijk
schilder, later ook graficus, heeft hij
van nature kijk op compositie, op de
psyche van zijn sujettten en het wezen
fvan z'n objecten. Maar dat alles neemt
niet weg, dat de kunst van de vrije
expressie wezenlijk anders is dan de
I fotografische registratie. Het foto
grafisch beeld laat zich in zijn con
touren niet wijzigen, maar om het
beeld de beschouwer te doen onder
gaan als iets wezenlijk anders dan
een nuchtere fotografische illustratie,
.betekent in Noordhoeks geval, dat
^hler een kunstvorm ontstaat, ontspro
ten aan de techniek weliswaar, doch
4 luitmondend in een begeesterde en be
geesterende artisticiteit.
in Den Haag, thans wonend aan
>de Veluwezoom, begon zijn artistie
ke loopbaan als schilder. Zijn oplei
ding ontving hij aan de Vrije Acade
mie in Den Haag (niet op de school
voor fotografie), o.m. van Kees An-
draea en Chris de Moor. Derkzen van
Angeren, leraar aan de Rotterdamse
Academie, bracht hem de etskunst
bij. Medeleerlingen waren b.v. Andr.
Schotel, Ap Sok, Aad de Haas en
■Metten Koornstra en niet dezen had
hij het gebruik van fel contrasterend
zwart en wit gemeen.
Hoewel Noordhoek reeds vanaf zijn
zeer jonge jaren de fotografie als
hobby beoefende, kwam hij er eerst
ongeveer acht jaar geleden toe de
fotografie als kunstvorm te gaan
zien, vooral onder invloed van zijn
leermeester ln de fotografie, Pan
Walter, thans docent aan de Acade
mie te Dortmund. Deze onderkende
de mogelijkheden van Noordhoek op
het gebied van de fotografie, mede
door voort te bouwen op de schil
derkunstige compositie van zijn werk,
die sterk vooruit bleek te lopen op
zijn (latere) fotografische composi
tie.
Noordhoek zelf onderkende al spoe
dig de mogelijkheden van de foto
grafie, doch in het begin alleen in de
contrastwerking van zwart en wit.
Tegenover de kleurenfotografie stond
de graficus Noordhoek aanvankelijk
aarzelend. Hy meende, dat de ab
straherende werking van het zwart
en het wit met kleur zou achteruit
gaan. Vier jaar geleden heeft hy ech
ter ook de kleur „ontdekt". Een serie
winterfoto's in kleur, die hij maakte
van dikberypte takken e.d. bracht
hem daartoe.
Dat werd het begin van een foto-
artistieke loopbaan, die Noordhoek
deed uitgroeien tot een van de beste
Europese kunstfotografen. In Neder
land nog te weinig bekend (hoewel
hy enkele malen exposeerde in het
Ryksprentenkabinet te Leiden), het
buitenland - in het byzonder Duits
land - kent hem in deze kwaliteit
Het voert te ver om in het kleine
bestek van dit verslag alle fas-1
cinerende foto's op hun merites tel
gaan beoordelen. We willen echter
wyzen op enkele prenten, die ons per-
sooniyk sterk hebben geboeid. En
dan noemen we het badende meisje
in een grotmeertje, een foto van ge
zaagde stammen in het water, het
gezicht op de pannendaken van een
Italiaans dorp, een fraaie prent van
twee handen, een boerderij in een be-
sneeud heuvelland, die sterk doet den
ken aan de schilderijep van Breughel,
een prachtige serie zigeunertypen,
slapers in een Italiaanse dorpskerk,
een slapende koopman op een markt,
en een opname van een balkon volj
bloeiende geraniums, waartussen een i
vrouwenfiguur, om maar enkele bla-'
den te noemen. Alle prenten zijn ju-
welen vhn compositie, niet alleen in,!
zwart-wit maar ook door een sugges
tief gebruik van de kleur, waar soms
een enkele frappante kleurnoot het'
geheel accentueert en sublimeert.
Maar men hoede zich deze foto
kunst te zien als etsen of andere gra
fische producten. Doet men dat, dan
doet men het wezen van Noordhoeks
fotografeerkunst geweld aan. Een
wezen dat deze kunst niet verdient
en ook niet voor zich opeist.
De expositie in de Lakenhal werd
gisteravond geopend door prof. dr.
H. van de Waal, hoogleraar in de^
kunstgeschiedenis aan de Leidse uni
versiteit en directeur van het Rijks
prentenkabinet. Ze duurt tot 28 janu
ari a.s. en is te bezichtigen tijdens dej
gewone uren van openstelling van
het
Gisteravond is in zijn pastorie op 56-
Jarige leeftijd aan een hartaanval over
leden pastoor Petrus H. L. van Ingen
van de Sint-Nicolaasparochie te Nieuw-
veen. De pastoor was vermoeid thuis
gekomen na veel huisbezoeken, o.a.
bij zieken te hebben afgelegd.
ivaar men
véél meer
doet
nQp p
dan sparen.
1 J
De Raiffeisenbank
doet alle bankzaken,
ook reisdeviezen.
Gemakkelijk voor u
spaarbank en alle bankzaken
Als gemeenteraad akkoord gaat
De Amsterdamse N.V. Maggi's Pro-
dukten Maatschappij is voornemens
een nieuwe vestiging van haar onder
neming te stichten in het industrie
gebied nabij de insteekhaven te Al
phen aan den Rijn. Het betreft de
bouw van opstallen ten dienste van
de opslag, expeditie en eventueel fa
bricage, verwerking en verpakking
van voedings- en genotmiddelen.
Ten einde haar plannen te kunnen
realiseren wenst de n.v. van het ge
meentebestuur van Alphen een aan
de Eikenlaan gelegen industrieterrein,
ter grootte van ongeveer 15.000 m2.
Hiervan kan de gemeente 10.000 m2
dadelijk leveren. Het resterende volgt
nadat deze grond bouwrijp is gemaakt
hetgeen uiterlijk 1 januari 1970 moet
plaatsvinden.
Met de koopster is overeenstem
ming bereikt over een prijs van 35,
per m2, opgehoogd.
Centrale ligging
Ook voor deze Amerikaanse doch
teronderneming van Nestlé heeft de
centrale ligging van Alphen aan den
Rijn de doorslag gegeven haar uit
breiding in het midden van Zuid-
Holland te realiseren. Hoewel nog niet
vaststaat wie de architectuur toever
trouwd krygt, zal met de bouw kort
na de jaarwisseling worden begonnen.
Naar kan worden aangenomen zal de
gemeenteraad zich in zijn vergadering
van vrijdag 29 december met deze
transactie met voldoening kunnen
verenigen.
De nieuwbouw krijgt de functie van
centraal-magazijn, zoals R. S. Stokvis
Rotterdam er al een in de orde
de grootste hal van het land, in
Alphen aan den Rijn in gebruik heeft.
De eerste fase van de nieuwbouw zal
plm. 5000 m2 beslaan en een hoogte
krijgen van circa tien meter. Naast
de verschillende opslagruimten zal de
hal o.m. ook een expeditie- en een ad
ministratiekantoor, alsmede een kan
tine krijgen. Men streeft er naar de
eerste vestiging te Alphen medio 1969
gebruik te nemen.
ZOETERWOUDE
Kaarten voor NKJB Te Zoeterwoude
is ln café Landzicht gekaart ten bate
van de Ned. Kath. Invalidenbond. Er
warén 46 deelnemers, die voor een to
tale opbrengst zorgden van 153 gulden.
Uitslag: Klaverjassen: 1 D. Koek
5605 p., 2 S. van Hameren 5377, 3 mevr.
de Boer 5154, 4 mevr. Berg-v. Benten
5058, 5 mevr. Kleiweg 5037, 6 Nap. L.
van Benthen 4823, troostprijs H. v. d.
Akker.
Kruisjassen: 1 mevr. v. d. Salm 3772,
2 mevr. C. de Jong 3720, 3 De Jong 3635,
4 mevr. v. d. Berg-v. Steen 3614, 5 mevr.
van Zon 3585. Troostprijs J. Th. v. d.
Maat.
Pastoor L. J. Bresser van Voorhout ten grave gedragen
„DAT HIJ NU MOGE UITRUSTEN
IN EMERITAAT DAT GOD SCHENKT'
Onder grote belangstelling is 1
gen oud-pastoor L. J. Bresser
St. Bartholomeusparochie te Voorhout
ten grave gedragen. De Plechtige H. Mis
van Requiem werd opgedragen door de
lten P. A. van den Bosch van Noord wijk,
geassisteerd door pastoor J. Buijs, vori
ge week als pastoor van Voorhout ge
ïnstalleerd, als diaken, en pater Red.
Vink OSA, die sinds de ziekte van pas
toor Bresser in de parochie werkte, als
sub-diaken. De lijkrede, een persoonlijk
woord, werd uitgesproken door kapelaan
C. L. M. Hoogeweegen uit Middelharnis,
oud-kapelaan der Voorhoutse parochie.
Bijna zestieneneenhalf jaar is pastoor
Bresser met Voorhout verbonden ge
weest. Het,afscheid Is anders geworden
dan werd verwacht. „God voert de regie
over het leven" aldus de predikant, „zijn
dood is een harde werkelijkheid voor
familie en allen die hem zo lang ln hun
midden hadden". Dat zyn met emeritaat
gaan samenviel met zyn overHjden komt
ons voor als wilde hy te kennen geven:
ik was graag ln Voorhout.
Pastoor Bresser, zo ging kapelaan
Hoogeweegen verder, was een man van
weinig woorden, een man ook met veel
herderlijke zorgen en problemen, waar
voor hjj zich voor 100 procent aanspra-
keiyk voelde en in de binnenkamer van
zijn hart met zyn Heer trachtte op te
„Alleen by God wellicht vond hy zyn
raad. Pastoor Bresser heeft alles voor
zichzelf trachten op te lossen. Een feit
is, dat hy daardoor het zyn hele leven
lang zwaar en moeiiyk heeft gehad en
■- veel heeft geleden in zijn priesterleven",
aldus de kapelaan.
De predikant getuigde, dat de over
ledene nu de liefde van Christus mag
ervaren. „Het verdient onze bewonde
ring, dat hij naar zijn beste kunnen
heeft gehandeld, alleen, zonder vrien
den vaak. God zal niets van dit leven
verloren laten gaan. Al is pastoor Bres
ser van deze aarde heengegaan, uit onze
herinnering gaat hij niet: belangryker
dan zyn lichaam is zijn naam". De pre
dikant riep de parochianen op, samen
als één gemeenschap God te danken
voor al hetgeen de pastoor voor de Voor-
houters, zijn medemensen, heeft gedaan.
„En bevelen wij hem aan bij de Heer, die
oordeelt over levenden en doden. Dat hij
moge uitrusten in het emeritaat, dat
God hem schenkt".
Het lichaam van pastoor Bresser werd
op het parochiekerkhof ter aarde be
steld, nadat de absoute by het graf ver
richt was door deken v. d. Bosch.
IIET ACHTSTE abonnementsconcert
dat het Residentie-Orkest gister
avond onder leiding van Willem van
Otterloo in de Leidse Stadsgehoorzaal
ten uitvoer bracht, had als inzet een
bekoorlijke Mozart en werd voltooid
met een imposante Bruckner. Dit wa
ren de twee hoofdbestanddelen van
een alleszins genietbaar programma.
Een eerste aangename verrassing was
de soepele helderheid waarmee het
sprookje van Mozarts ouverture tot
diens laatste opera „Die Zauberflöte"
gestalte kreeg in een weldadig rustige
De solist in het vioolconcert KV 219
van Mozart was de concertmeester van
het Haagse orkest Willem Noske. Aan
vankelijk zou en uitvoering worden
gegeven van het vioolconcert KV 218,
maar Noske moest dit werk bij de
voorbereiding laten liggen wegens 'n
vingerblessure. Onder deze omstan
digheden kwam KV 219 als plaatsver
vanger onder Noskes strijkstok. Hi)
speelde zijn solopartij alsof er geen
handicap bestond.
Deze uiterst bekwame vioolpedagoog
legt en grote intensiteit in zijn spel
aan de dag. Zijn duidelijke spontaneï
teit verhindert niet, dat de klank hel
der en perfect gaaf blijft en een dis
tinctie behoudt die bwondering af
dwingt. Even intens is Willem Noskes
muzikaliteit. De solist ontving 'n gul
en nadrukkelijk aupplaus, waarin hij
Van Otterloo terecht liet delen.
BRUCKNERS ZESDE SYMFONIE
vulde de vijftig minuten na de
pauze. Dit vrij rustige en verinner
lijkte werk werd in 1881 gecompo
neerd, in een tijd, dat deze Oosten
rijkse reus felle oppositie ondervond
zowel bij concertpubliek als bij de
critici. Van deze pijnigende invloeden
ia in deze Zesde niets te merken. De
symfonie ls zonder al te veel pathe
tische uitbarstingen monumentaal en
markant van karakter en voonrien
van een kruidige lyriek.
Anton Bruckner loopt hier bijna op
de tenen van zijn creatief vermogen.
Hij is de exponent van een andere
zeggingskracht dan Mozarts fijnzin
nigheid. Hier hoort men de kracht, de
stormende drift en vervoering die als
een nazomer volgen op de Wagneri
aanse oer-sentimenten. maar Bruck-
ners eigen grote persoonlijkheid ver-
Het is een eindeloos mooie stroom
van expressies, soms opspringend van
uit de bedding van een meeslepende
romantiek, dan weer kabbelend en
aan banden gelegd. Het Residentie-
Orkest zorgde voor een dynamische,
gloedvolle vertolking. Hoewel het ko
per een enkele maal een minder gaaf
geluid liet horen kreeg de uitvoering
alle warmte van klank mee die dit
orkest op zijn best kan opbrengen,
daarbij meesteriyk geïnjecteerd door
Van Otterloo. Voor ons ln elk geval
een Bruckner om Ja" tegen te zeg
gen. T. P.
Pastoor P. H. L van Ingen
van Nieuwveen plotseling overleden
Lector in experimentele
natuurkunde universiteit
Dr. R. de Bruyn Oulioter
aanvaardde ambt
Op dinsdag 19 december heeft dr. It.
de Bruyn Ouboter, benoemd tot lector
ln de experimentele natuurkunde aan
de Leidse Universiteit, zyn ambt aan
vaard met het uitspreken van een open
bare les, getiteld „Stromen zonder vvry-
vlng."
In zyn rede merkte dr. De Bruyn
Ouboter op, dat het mogeiyk Is op ma
croscopische schaal „eeuwigdurende"
bewegingen zonder weerstand op te
wekken. Het betreft hier het verschyn-
sel superfluïditeit, dat optreedt ln vloei
baar helium en in vele metalen, wan
neer daarvan de temperatuur wordt ver
laagd tot voldoende dichtbij het absolu
te nulpunt. Enerzyds kan ln een ln zich
zelf gesloten buis een persisterende
stroom van het superfluïde helium wor
den opgewekt, anderzyds kan in een
supergeleide ring een persisterende
elektrische stroom worden opgewekt,
die zelfs na vele jaren in het geheel
geen meetbare afname van de stroom-
sterkte vertoont. Superfluïditeit biykt
een condensatie te zyn van een macros
copisch aantal deeltjes ln een zelfde
één-deeltje-quantum toestand. Ter il
lustratie besprak dr. De Bruyn Oubo
ter enige experimenten, waarby hy de
nadruk legde op de analogieën tussen
de superfluïditeitseigenschappen van
helium H en van supergeleiders. Zo ls
de magnetische flux, omvat door een
holle supergeleidende cylinder ln een
uitwendig magnetisch veld ln de rich
ting van de as gequantiseerd ln eenhe
den geiyk aan de constante van Planck
gedeeld door tweemaal de lading van
het elektron. Dit macroscopische quun-
tumverschynsel werd ln 1948 door F.
London voorspeld en in 1961 door Oever
en Fairbank en door Doll en Nilbauer
aangetoond. Nadat dr. De Bruyn Oubo
ter enige experimenten, verricht ln het
Kamerlingh Onnes Laboratorium, had
besproken, noemde hy enige mogeiyke
toepassingen van deze verschynselen.
LEIDEN
6% Interimdividend
HolL Constructie
Commissarissen van de Hollandse Con
structie Groep N.V. hebben, op voorstel
de raad van bestuur, besloten
in de eerste helft van januari 1968 een
interim dividend van 6 pet betaalbaar
te stellen. Wat de gang van zaken ln
1967 betreft, bericht de raad var
stuur dat: In de op 23 juni gehouden
algemene vergadering van aandeelhou
ders werd medegedeeld, dat het eerste
halfjaar een bevredigend resultaat had
opgeleverd, maar dat enige onderbezet
ting bij sommige werkmaatschappyen
in de nog resterende maanden van dit
boekjaar werd voorzien.
Hoewel de feiten deze prognose heb
ben bevestigd, zullen de jaar-resultaten
toch weinig bq die van het vorig boek
jaar achterbleven, mede doordat grote
werken uit het vorig boekjaar tot af
sluiting zyn gekomen.
De ln haar algemeenheid minder gun
stige conjunctuur doet zich ook in het
?rn gevoelen: de vooruitzichten zyn
onzeker, hetgeen voor de raad van be
stuur aanleiding ls om gereserveerd te
zyn omtrent het uitspreken van ver
wachtingen voor het komende boek-
LEIDSE AGENDA
WOENSDAG 20 DECEMBER
Ryksherbartum, Schelpenkade
19.30 uur Kon. Ned. My voor Tuinbouw
en Plantkunde, afd. Leiden.
Camera 19.00 en 21.15 uur „Zazie
dans le métro".
ter gewijd 14 mei 1940. Achtereenvol
gens was hij kapelaan te Oude Tonge,
Rijswijk, Rotterdam (H. Paulus) en
Leiden (H. Petrus), in welke parochie
hij werkzaam was van 1951 tot 1953.
In 1953 werd hem de zielzorg in
Oude Tonge weer opgedragen. Deze
opdracht werd enkele jaren later ver
wisseld voor het rectoraat van het
St.-Josephspaviljoen te Gouda. We
derom naar Rotterdam geroepen, nu
als kapelaan van de parochie H. Kruis
verheffing, kreeg hij opdracht de stich
ting van een nieuwe parochie voor te
bereiden, van welke parochie. De We
derkomst van de Heer, hij de eerste
pastoor werd. Dit pastoraat duurde tot
13 september van het vorige jaar, op
welke datum de benoeming volgde tot
pastoor van de parochie van de H. Ni-
colaas te Nieuwveen.
De bijzetting Ln het priestergraf op
het parochiekerkhof zal plaatshebben
zaterdag 23 december a.s. na 'n plech
tige uitvaartdienst om half 11. Vrij
dagavond om half acht zal tot zijn
nagedachtenis een H. Eucharistievie
ring worden gehouden.
NOORDWIJKERHOIJT
Voor huis aangereden
Bejaarde bij het
oversteken gedood
Op de Herenweg 328 te Noordwyker-
hout ls gisteravond omstreeks 7 uur de
68-jarlge A. P. W. van der Meer uit deze
plaats voor zyn woning aangereden en
op slag gedood. Het ongeluk gebeurde
toen de bejaarde man, die slecht ter
been ls, de weg wilde oversteken naar
zyn geparkeerde auto. Op hetzelfde mo
ment kwam uit de richting van De Zilk
een personenwagen aanryden, die werd
bestuurd door een 21-jarige Inwoner van
Noordwykerhout. zyn dochter, die bij de
geparkeerde auto stond, zag het ongeluk
voor haar ogen gebeuren.
HC-groep maakt
offerte voor
kerncentrale
De Hollandse Constructie Groep
N.V., waarvan de N.V. Nederland-
sche Electrolasch Maatschappy deel
uitmaakt, heeft een combinatie ge
vormd met de A.E.G. te Frankfurt
onder de naam Aecon. Deze combi
natie zal voor 1 april 1968 een offerte
maken voor de bouw van de eerste
commerciële kernenergiecentrale ln
Nederland. Het betreft hier een zo
genaamde heetwaterreactor. De op
dracht tot het maken van een offerte
ging uit van de samenwerkende elec-
trlclteltsproducenten (S.E.P.). By de
uitwerking van de aanbieding zal do
Nederlandse Industrie zoveel mogeiyk
worden Ingeschakeld.
ADVERTENTIE
voor alles wat lekker Bmaakt.
wat echt by Kerstmis of Oud Jaar hoort,
gaat U het best naar een
Daar heeft U keus en vindt U echt wat U zoekt.
Uw MIDZA-SPAARKAART vaart er wel by, en U weet het:
MIDZA-ZEGELS ZIJN GRATIS.
De Haagse Comedie met twee één-acters van Peter Shaffer
De herdenking van de geboortedag van de Italiaanse toneelsehryver Pirandello
staat dit (toneel)seizoen centraal by de keuzebepaling van de regisseurs van
verschillende toneelgezelschappen ln ons land. Overal in den lande worden vele
schouwburgbezoekers geconfronteerd en waarscliyniyk tevens geamuseerd met
het spel van de schijn of werkeiykheid; do thema's waarop Pirandello grootmees
ter. Bedriegt de realiteit of schijnt het? Spreekt hy of zy de waarheid? Of spreekt
men slechts om zich te harden tegen de werkeiykheid, die hard Is om te verdragen.
Het mag misschien een toeval zyn, dat de Haagse Comedie dit seizoen naast
een stuk van „de meester der betrekkeiykheden": Pirandello ook twee éénaeters
van de Engelse schryver Peter Shaffer op het repertoire heeft genomen. Waarmee
wy niet willen beweren, dat Shaffer een moderne Pirandello ls. Waarschijniyk het
tegendeel: hy laat zyn personages spelen zoals zy In de grond van hun hart zyn.
By Pirandello schynen de verhoudingen tot de buitenwereld zo relatief, dat de ver
schillende personages in hun wereldje bljjven steken en niet uit hun „Ik" kunnen
treden. Bij Shaffer liggen de rollen omgekeerd: zyn geesteskinderen zoals In
„Helder zien in het donker" zjjn slechts zichzelf In de duisternis, anders trekken
zy een harnas van leugen en onwaarheid aan.
Regisseur Carel van der Plas had
de juiste sfeer gevonden, waarin de
twee éénaeters „Helder zien" (betere
vertaling: „Leugentjes om bestwil")
en „Kijken in het donker" (een zwarte
comedie) de toeschouwer in hun boei
ende greep houden. Myra Ward, Steye
van Brandenberg en Jaap Wieringa
geven in dit harde ironische spel van
illusie en werkelijkheid gestalte aan
drie verschillend geaarde mensen, die
zichzelf en hun „Umwelt" een gepro
jecteerde waarheid voorhouden. De
leugens worden echter ontmaskerd. De
hoofdfiguur, baronesse Lemberg, een
waarzegster, onthult de ware bedoe
lingen van haar cliënten: een pop
zanger en zijn manager. Zij herkent
haar verleden en weet zich uit haar
schynwereld los te rukken. Ondanks
enkele langdradige scenes, waarin de
waarzegster in monologen tegen een
pleegzoon (t) spreekt, weet Myra
Ward een indringende gestalte te ge
ven aan de vrouw, die zichzelf en
haar cliënten de waarheid onder ogen
laat zien en 'aan een de moed geeft
zijn „image" op te geven en 'n nieuw
leven te beginnen. Myra Ward over
heerste sterk, zodat de indruk niet
kon worden weggenomen, alsof Shaf
fer „Helder zien" voor één persoon
had geschreven. Met name Steye van
Brandenberg leverde weinig overtui
gend tegenspel.
VERRASSING
Tijdens de pauze waren vele bezoe
kers benieuwd, of de tweede éénacter
ook weer een zware problematische
last over het voetlicht zou brengen.
Groot was echter de verbazing, toen
het doek openging en „Kijken in het
donker" in volstrekte duisternis be
gon. De speler» reageerden gewoon
alsof het licht was. Toen het toneel-
licht aanging, bleken de hoofdperso
nen (Guido de Moor en Marijke
Merckend) zich in een donker huis
te bevinden, waar net de stop was
doorgeslagen. Een geniale vondst,
waardoor de Engelse titel „Black Co
medy" volkomen bewaarheid werd.
Geen zwartgalgige hiynor, maar in de
meest ware zin des woord een lichte
comedie (in het donker). In de duis
ternis tonen de mensen hun ware
aard. De hippe kamer van een begin
nend beeldhouwer, die een bezoek
verwacht van een miljonair, was het
decor voor het „spel der vergissingen".
Onaangekondigde bezoekers verstoren
de plannen: men struikelt over elkaar
en in de „donkere kamer" toont ieder
zijn ware aard en zegt gewoon de
„waarheid". „Kijken in het donker"
ontwikkelt zich als een vrolijk blij
spel, waarin de valse „glamour" van
de mens afvalt en zichzelf is. De toe
schouwer beleeft een gezellige avond.
De auteur heeft in deze éénacter
een scheiding aangebracht in toneel
vorm: in „Helder zien" een tragedie
en in „Kijken in het donker" het
blijspel. Beide stukken behandelen
echter hetzelfde thema. Naast Guido
de Moor en Marijke Merckens aLs het
jonge echtpaar zorgen Myra Ward als
de oude vrqster, Steye van Branden
berg als de homofiele vriend en Inge.
borg Elzevier als een „oud-vriendin
netje" voor een leuke ontspanning, die
zelfs nodig is na de loodzware ernst
van „Helder zien".
J. v. d. W.
