Zusters voor tragische keur SANTPOORT ONDER NIEUWE LEIDING Spoeddebat over wapenembargo in Brits Lagerhuis Textielcombinatie legt werk stil; onheilstij ding via bulletin Rennies Twee miljard aan Engelands neus voorbij Zware Italiaanse concurrentie' Industrie strijkgaren orderloos Medische wetgeving moet gemoderniseerd DINSDAG 19 DECEMBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 11 (Van i onzer verslaggevers) SANTPOORT Enkele uren nadat vrijjdag j.l het kindertehuis Sint-Rafaël te Santpoort aan de Frentropstichting was overgedragen, heeft de voorzitter van deze stichting, broeder Dalmatius, tevens algemeen overste van de broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten, aan drs. P. F. Verdonck meegedeeld, dat hy geacht wordt vanaf 7 december by de Frentropstichting in dienst te *Un als psycholoog-directeur van het kinder tehuis. Zuster Maria Theodora, directrice van het internaat, en de overige zusters, die op Rafaël werkzaam zyn, hebben van hun overste bericht gekregen, dat zy vóór Kerstmis een keuze moeten maken uit twee mogeiykheden: ofwel het kinder tehuis verlaten en naar een ander klooster gaan, ofwel op Rafaël biyven en dan buiten de con gregatie worden gezet in de vorm van een zoge naamde exclaustratie. Het bericht is in Santpoort met gemengde gevoelens ontvangen. Iedereen is blij, dat aan drs. Verdonck, die door de vorige stichting op staande voet werd ontslagen, recht is gedaan. Dit ondanks het feit, dat de zusters van het Arme Kind Jezus, in wier handen deze stichting berustte, duidelijk hebben laten blijken, dat zij zijn terugkeer op Rafaël een onaanvaardbare saak zouden vinden. Broeder Dalmatius, die deze opvatting kende, heeft van geen wijken willen weten. Tegen drs. Verdonck zei hij jongstleden vrijdag „Wij hebben altijd het voornemen gehad, u na de overdracht van het huis in onze dienst te nemen". Voor de zusters van het kindertehuis staan de zaken er heel wat minder rooskleurig voor. Zij worden door hun oversten kort en goed voor het blok geplaatst. Als ze in Rafaël willen blijven wat voor de hand ligt en waartoe de nieuwe stichting de mogelijkheid opent worden zij voor een jaar geëxclaustreerd, dat wil zeggen buiten het kloosterverband geplaatst met behoud van hun geloften. Zij hebben dan een jaar de tijd om met zichzelf uit te vechten wat voor hen het zwaarste weegt: het werk in het kindertehuis of het lidmaatschap van de congregatie. Willen zij deze exclaustratie niet, dan moeten zij nu reeds Sint-Rafaël verlaten en naar een ander klooster verhuizen. Intussen staat nog geenszins vast of aan dit harde besluit van de oversten uitvoering zal worden gegeven. Naar verluidt overweegt het bisdom Haarlem stappen om andermaal ten bate van de zusters in te grijpen. Bovendien wordt door deskundigen betwijfeld of de exclaustratie, die door het kerkelijk recht als gunst is bedoeld, wel by wyze van straf kan worden gegeven. Verbannen In een onderhoud, dat wy met een van de zusters mochten hebben, hoorden wy, dat de zojuist be doelde brief op Sint-Rafaël vrü rustig is ont vangen. „wy vechten voor een eeriyke zaak", is haar commentaar. „Toen drs. Verdonck ontslagen werd, moesten wü solidair met hem zyn en ook ons ontslag aanbieden. Wy waren het helemaal eens met zyn beleid en moesten dit blyven dek ken. wy zyn ons niet bewust, daarmee iets ver keerds te hebben gedaan, integendeel." Het enige, dat haar dwars zit, is het lot van de 72-jarige huisoverste Clara Augustina, die mede op advies van het bisdom Haarlem by wyze van gebaar gehoorzaamd heeft aan het op 20 oktober gegeven bevel op staande voet uit Sint-Rafaël te vertrekken. Kort na aankomst in het moederhuis is zy naar Schleiden in de Eifel verbannen, zy staat er als portierster aan de deur en heeft haar titel van moeder verloren. „Ik heb haar vanmorgen nog aan de telefoon gehad", zegt een van de zusters, „ze heeft aan één stuk zitten huilen: „Ik houd het hier niet «it, ik ga hier dood". Deze daad van het hoofdbestuur van de congregatie heeft bij ons kwaad bloed gezet, vooral omdat het verblijf in Schleiden aan zuster Clara Augustina als een vakantie werd afgeschilderd en haar in het vooruitzicht werd gesteld, dat ze „ook nog naar Rome" mag. Kunt u zich voorstellen, wat ons te wachten staat, wanneer wy aan het nu gegeven bevel zouden gehoorzamen plaats, brieven worden niet of slecht beantwoord. „U hebt geen verantwoording, die dragen wij", is een gezegde, dat ook nu nog door de oversten wordt gehanteerd. „Er wordt weinig of niets gedaan aan kadervorming", zeggen de zusters van Sint-Rafaël, „althans niet onder het personeel van de kindertehuizen. Al onze wensen om tot vernieuwing van het religieuze leven te komen, worden afgewezen. Tegen experimenten wordt gewaarschuwd: die leiden ertoe, aldus de oversten, dat de zusters tot „gewone leken" uitgroeien en in kleine conventen trekken „waar ze niet meer met Onze Lieve Heer onder één dak willen wonen". Gewaarschuwd wordt ook tegen moderne literatuur, tegen De Bazuin en De Nieuwe Linie, ja zelfs tegen een blad als De Kloosterling. Kortom er heerst in de congregatie een langzamerhand onhoudbaar geworden leefklimaat. Misschien niet voor het personeel van de kweekscholen, dat een enigszins geprivilegieerde positie inneemt, maar wel voor het personeel van de kindertehuizen". Drs. Verdonck kan het hier geschetste beeld uit jarenlange ervaring bevestigen. Hij is zich bewust, dat het congregatiebestuur hem als een gevaarlyk personage beschouwt, omdat hij door Ontslagen directeur opnieuw in functie zichzelf wilde zyn en dat het hoofdbestuur maar bleef spreken van „ons instituut, onze paviljoens, onze kinderen". Men vond het aanvankeiyk heel gewoon, dat het bestuur het personeel, zelfs het lekenpersoneel benoemde, zonder de directrice erin te kennen. Het bestuur besliste ove,r gordynen en meubels, over dekens, lakens en slopen, over de verf die op de muren moest worden aangebracht, het heeft zelfs meermalen getracht zich met de therapeutische behandeling van de kinderen in te laten (onder andere door te zeggen, dat de „Rorschachtest" niet mocht worden toegepast). Dilemma Blindelings Een en ander is symptomatisch voor de situatie, die in de congregatie van de zusters van het Arme Kind Jezus nog altijd bestaat. De oversten oefenen er een autoritair gezag uit en van de onderdanen wordt verwacht, dat ze blindelings gehoorzamen. Communicatie tussen leiding en leden is er niet, echte gesprekken vinden niet zijn lessen over psychologie en pedagogie de zusters tot volwassen bewuste mensen maakt. „Ze gaan mede door mijn lessen anders tegen de blinde gehoorzaamheid aankyken", zegt hij. „En ze slikken de roomse saus niet meer, die over toespraken en brieven wordt uitgegoten. Volgens de oversten worden ze met de dag brutaler. Volgens my worden ze alleen maar meer persooniykheid". Ook tussen het hoofdbestuur en Sint-Rafaël als instituut bestonden grote spanningen. Die kunnen vooral hiertoe worden herleid, dat Rafaël graag Voor Rafaël behoren deze krachten nu helemaal tot het verleden. Voor de zusters, die er jaren lang hebben gewerkt en die er graag willen blü- vcn werken, helaas nog niet. „wy worden voor een verschrikkclük dilemma geplaatst", zeggen zy. „wy willen als groep byeen blyven en ons werk hier voortzetten. Dat kunnen we alleen maar doen op straffe van exclaustratie. Toch denk ik, dat de meesten van ons die straf zullen nemen. Verplaatsing naar een ander convent op dit ogen blik zou nog erger zyn." En wat de congregatie als geheel betreft, die gaat onder het huidige bestuur een donkere toekomst tegemoet. Al zeven jaar lang heeft zich geen enkele kandidaat aangemeld. Wel zyn er de nodigen uitgetreden In de laatste twee jaar alleen al zeven, merendeels gediplomeerden. De overeten reageren daarop met de slogan, dat het „een tijd van zuivering" is. Ze willen van een echte aanpassing niet weten: „Dan maar geen mensen meer", zeggen ze, „dan sterven we maar uit". Typerend is. dat zuster Agneta. generale assistente, die als plaatsvervangend huisoverste naar Rafaël was gekomen, dezer dagen de portretten van Clara Fey, stichteres van de congregatie, van de muur heeft gehaald, zy wilde daarmee aanduiden, dat de rebellerende zusters niet langer waardig zqn dochters van Clara Fey te worden genoemd. De zusters zelf denken daar anders over, zy blijven de stichteres als 'n heilige vereren. Maar zy protesteren tegen de vertekening van haar idealen, waaraan de huidige bestuursters huns inziens schuldig zyn. Bredero Vast Goed onveranderd dividend is verzekerd UTRECHT (ANP) De directie van de verenigde bedrijven Bredero N.V. deelt mede, in aansluiting aan haar be richt dd 31 oktober 1967, waarbij bekend werd gemaakt dat de resultaten over 1967 op hetzelfde niveau zouden liggen als over 1966, dat deze resultaten geheel los staan van het vastgoedfonds bree- vast 1967. Bredero Vast Goed N.V. kan worden vastgesteld dat, los van het vastgoedfonds breevast 1967, het resultaat over het lopende boekjaar de uitkering van een onveranderd divi dend verzekert. De liquiditeitspositie van èeide vennootschappen is zodanig dat, onvoorziene omstandigheden voorbehoud den, de financiering van haar activitei ten over 1968 voor de Brederogroep geen problemen oplevert. De huidige or derposities voor de groep liggen daarbij boven het niveau van ultimo 1966. Ten slotte: de produktie die voor het vast goedfonds breevast 1967 nog moet wor den gerealiseerd, zal voor de jaren 1968 tot en met 1971 voor de groep slechts een gering percentage van haar omzet uitmaken. N. J. M. Vendrik, Maar een half woord, gelovig leven en opvoeden, (Paul Brand, 1967) Een serie katechetische schet sen, waarin de auteur probeert te laten zien, wat God voor de hedendaagse mens kan betekenen, als hij de religieu ze diepte van het bestaan weet te pei len. Vendrik hoopt, dat de goede ver staander aan zijn „halve woord" vol doende zal hebben. Ons inziens terecht, indien die goede verstaander tenminste de moeite wil doen, om door te denken op datgene wat hem in deze bundel ge boden wordt. Den Haaq Schiedam Utrecht (Hol (jno) >|k Rotteraam- -Ceatfum Capetie (Van o orrespondent Direct nadat de obstakels waren automobilisten de oostelijke zijde va Van Brienenoordbrug venoijderd, namen gisteren tientallen de verkeersruit om Rotterdam (tussen m rijksweg 3) in gebruik. LONDEN De conservatieve Lager huisleden hebben een spoeddebat geëist en gekregen naar aanleiding van de weigering van de regering Wilson om wapens te leveren aan Zuid-Afrlka, het land van de apartheidspolitiek. Dit de bat zou vandaag plaatshebben. Zuid- Afrika bestelde reeds geruime tijd gele den wapens, waaronder straaljagers en oorlogsschepen, bij Groot-Brittannië. De levering ervan zou het verarmde Britse naar schatting twee miljard gulden in vijf jaar kunnen opbrengen. De conservatieve oppositie keurt de afwijzende houding van de regering Wil- af. Ook een kleine minderheid van de socialisten meent dat Groot-Brittan- n zijn huidige economische moei lijkheden geen opbrengst van wapen verkoop aan om het even wie, zou mo gen versmaden. Deze Labourleden zijn het op dat punt eens met de conserva- Vóór de eis tot een spoeddebat inge diend werd, had de regeringsleider mee gedeeld dat Groot-Brittannië de resolutie 18 juni 1964 van de Veiligheids raad, volgens welke wapenleveringen Zuid-Afrika verboden werden, zal blijven eerbiedigen. Onder druk van de conservatieve leider, Edward Heath, be- stigde Wilson dat deze regeringsbeslis sing een bestendig karakter droeg en dat zij dus niet reeds over enkele maan den zou herzien worden, zoals oorspron kelijk door de meeste waarnemers ver wacht werd. Een gevolg van Wilsons besluit zal TILBURG De textielstad Tilburg, die al jarenlang met werkloosheid heeft te kampen, gaat een donkere Kerstmis tegemoet. Nadat vorige week Tilkam- besloot te liquideren, waardoor 130 men sen zonder werk kwamen, heeft gisteren de Nederlandse Textielcombinatie offi cieel meegedeeld, dat zij de produktie gaan staken. Er zijn geen orders en geen geld meer voor deze strljkgarenin- dustrie. Hierdoor komen 430 personeels leden. waarvan ca. 340 mannen, op straat te staan. Vandaag zal de arrondis sementsrechtbank In Breda in raadka nier bijeenkomen om over de aanvraag van surveillance van betaling van de Nederlandse Textielcombinatie te be slissen. De vakbonden zijn voor een voldongen feit gesteld. Eerst zondagmiddag werd de heer H. Huysmans, voorzitter van de r -k. Textielarbeidersbond St.-Lambertu* te Utrecht telefonisch van het liquidatie- besluit in kennis gesteld. Gistermorgen is heg besluit meegedeeld aan het geweste lijk arbeidsbureau te Tilburg en aan de plaatselijke vakbondsbestuurders. Na- gisteren de pensoneeleraad was inge licht, werd het personeel middels bulle tins op de hoogte gebracht van de voor genomen sluiting. De stopzetting van de produktie kwam niet geheel onverwacht. De werknemers, die tweeëneenhalf jaar geleden al de totstandkoming van de Nederlandse Tex- tielcombinaties hadden meegemaakt, wisten al van de moeilijkheden. De Ne derlandse Textielcombinatie is in 1965 tot stand gekomen toen drie Tilburgse tex tielbedrijven een deel van hun activa en passiva in hun handelsbalans in een nieuwe naamloze vennootschap inbrach ten. Deze bedrijven waren de grondstof- fenfabriek Thomas de Beer, W. Brands en Zonen en de dekenfabriek Pessers van Zuylen, waarvan de namen sinds dien als handelsmerken werden gevoerd. Het produktiepakket van de NTC bestond uit damesmantelstoffen, dameskostuum- stoffen en wollen en syntetische de- Na de fusie bleven evenwel de moei lijkheden niet uit. Zij zijn meerdere ma len ook in de personeelsraad aan de orde gesteld. De werknemers zijn nu onge rust over het feit. dat er geen medede lingen zijn gedaan over de pensioens- en vakantiegelden. Een van de vele oudere werknemers zegt hierover: „Ik hoop. dat er voor ons nog wat overblijft, maar ik vrees, dat wij dinsdag (vandaag) na de uitbetaling van de lonen meteen op straat worden geset". Na een oorspronkelijke afwijzing kreeg de onderneming enkele maanden geleden nog wat geld van de Herstelbank. Maar dit is niet voldoende gebleken voor de instandhouding van het bedrijf. AJLe ban ken weigeren nu nog krediet te verlenen. Volgen» de heer A W. een van de directeuren van de NTC is het bedrijf niet meer te i'edden. Ook niet ai zou de Bredase rechtbank uitstel van betaling verlenen. Hij wist nog niet wan neer het personeel definitief zou worden ontslagen. „Dit hangt af van de beslis sing, die de bewindvoerder zal nemen". Het onderzoek, dat professor dr. H. O. Goldschmidt verricht naar de levensvat baarheid van de Tilburgse strijkgarenin- dustrieën, is mede bepalend geweest voor de liquidatie van het bedrijf. Concurrentie Het rapport dat de Tilburgse hoogle raar over een twaalftal strijkgarenin- dustrieëh uit moet brengen, is bedoeld om door de regering richtlijnen te geven over eventuele hulp aan deze indus trieën. De Tilburgse textielindustrie wordt reeds tal van jaren zwaar becon curreerd door de Noorditaliaanse stad Prato. Komt het rapport, waarop vol gens velen al te lang gewacht wordt, en de overheidshulp niet le laat? Direc teur Van Spaendonck zegt hierover: ,,De Tilburgse textielfabrikanten zingen a) lang het lied van ,,de tien kleine neger- De stagnatie van de textielindustrie is de grootste oorzaak van de werkloosheid m Tilburg. Van de oorspronkelijke 12.000 arbeidsplaatsen in de textielsector zal na verloop van jaren slechts 25 pro cent overblijven Op 11 december waren er In Tilburg 2616 mannen en 253 vrouwen werkloos. Na bet ontslag van de NTC-werknemers ia bijna 6 procent van de mannelijke af- h anke lijk* beroepsbevolking van Tilburg een nieuwe verslechtering van de betrek kingen tussen Groot-Brittannië en Zuid- Afrika zijn. De Zuidafrikaanse repu bliek werd op gebied van deze wapen kwestie door Groot-Brittannië onnodig lang aan het lijntje gehouden. In finan ciële kringen van de Londense city ziet men het verloop met gemengde gevoe lens tegemoet omdat Z.-Afrika sterk in de schoenen staat vanwege zijn goud. Het is trouwens een van de voorstan ders van een verhoging van de goud prijs. Voor Wilson was het er blijkbaar en kel om te doen zijn gezag en de eenheid van zijn partij te handhaven. Als hij toegegeven had aan ministers, die wa pens wilden leveren aan Zuid-Afrika, zou allicht de grote meerderheid van Labour in opstand gekomen zijn. De meeste uiterst-linkse socialisten willen hun principieel verzet tegen Zuid-Afrika niet prijsgeven, zelfs al gaat het in de ze kwestie over wapens die niet tegen het zwafte deel van de bevolking ge bruikt kunnen worden. (ADVERTENTIE) Brandend maagzuur, druk op de maag, opgeblazen gevoel? helpen direkt! Universitair nieuws LEIDEN (ANP) I Neder!, recht L. H. Punt-Heynlng .Noordwijk; kand. Nederl. taal en letterkunde: R. A. de Bi Rijswijk; W. G. Dwarshuis, Vlaardingen (ADVERTENTIE) WILT U ƒ1.000.-WINNEN of één van de 517 ondervermelde prijzen? ƒ900.ƒ800.-; ƒ700.-; ƒ600.-; ƒ500.-; ƒ400.-; ƒ300.ƒ200.ƒ100.;/90.80.70. 60. ƒ50.—; ƒ40.—ƒ30.—20.—; 100 bierserviczen, elk be staande uit zeven verschillende Grolsche bierglazen, zoals in kleurenadvertenties afgebeeld; 100 sets van zes Grolsch- glazen op voet; 100 sets van drie Grolsch-glazen op voet; 200 Grolsch-glazen op voet. Let dan op de krant van morgen of over morgen, waarin een opvallende advertentie van Grolsch zal voorkomen, met minstens twee en hoogstens drie complete kleur- stillevens. In andere exemplaren van dezelfde krant en van andere kran ten die in dezelfde week verschijnen, staat dezelfde adver tentie met dezelfde of met andere kleur-stillevens. In de diverse kranten zijn in totaal zes verschillende stillevens afge beeld. Ga bij familie, vrienden of buren de Grolsch- advertentie in hun krant bekijken, zoek de zes verschillende stilleven# bij elkaar en knip ze uit. U hebt vlugger succes dan U denkt. Omschrijf op een vel papier in maximaal 100 woorden - al of niet op rijm - welke bijzondere bedoeling de Grolsche Bier brouwerij met: de advertentie van morgen of overmorgen heeft. Zet op hetzelfde vel papier duidelijk Uw naam en adres. Stuur de zes verschillende uit de kranten geknipte kleor-stil- levcns (gaaf, onverknipt en onopgeplakt), samen met het vd papier, in een gesloten enveloppe, gefrankeerd als brief, vóór 7 januari 1968 op aan: Grolsche Bierbrouwerij N.V., Postbus 115, Enschede. Een deskundige jury bestaande uit J. G.de Vi»6cr van het Centraal Bureau Courantenpubliciteit, G. E. K. Brutnmer van de Grolsche Bierbrouwerij N.V. cn Paul Huf beoordeelt de gevraagde omschrijvingen en kent de prijzen toe. Wie aan de bovenstaande voorwaarden beeft voldaan en de beste omschrijving heeft gegeven krijgt de hoofdprijs; wie dat op een na bet beste heeft gedaan dc tweede prijs, enz. enz. De uitspraken van de jury zijn bindend. Over de prijsvraag kan niet «orden gecorrespondeerd. De deelnemers aan deze prijsvraag verklaren zich door het enkele feit van hun inzending accoord roet de bovenomschreven voorwaarden. Het personeel van de brouwerij en rijn reclamebureau zrjo van dednamc uitgesloten. Door middel van advertenties in deze krant wordt U op de hoogte gehouden van het verloop van de prijsvraag en van de uitslag. Let daarom goed op volgende Grolsch-advertenties. BEWAAR DEZE ADVERTENTIE! Commissie geïnstalleerd Ook ethiek van DEN HAAG (ANP) Staatssecreta ris dr. R. J. H. Kruisinga (Sociale Za ken cn Volksgezondheid) heeft vanmor gen de staatscommissie medische be roepsuitoefening geïnstalleerd. Deze commissie zal rapport moeten uitbren gen over de vraag, op welke wijze de Intussen verouderde wetgeving inzake de toelating tot en de uitoefening van de geneeskundige beroepen (artsen, tandartsen, vroedvrouwen en tandheel kundigen) kan worden gemoderniseerd. Voorzitter van de commissie is prof. mr. J. M. Th. de Vrecze, hoogleraar aan de katholieke universiteit tc Nijme gen en tevens lid van de Tweede Kamer voor de KVP. in zijn installatie re de wees dr. Krui singa er onder meer op, dat het aantal specialisten op bepaalde terreinen van de geneeskunde zich ongeveer sinds de eeuwwisseling heeft uitgebreid. Zo tra den in 1890 een 54-tal medische specialis- transplantatie aan de orde ten op naast een 1800-lal huisartsen. In 1910 bedroeg het aantal specialisten 462 en thans is de situatie van dien aard, dat het aantal specialisten (meer dan 5000) hoger ligt dun dat van artsen, dat de algemene praktijk uitgeoefent (4500). Voorts zijn ongeveer 950 artsen werk zaam als sociaal geneeskundige en 4100 artsen verriohten andere werkzaamhe den. Was de verhouding in 1805 nog één huisarts per 1250 inwoners, thans is de ze verhouding gebracht van één art» per 775 inwoners. Staatssecretaris Kruisinga wees erop, dat het patroon van de geboorte, ziekt# en sterfte gedurende de laatste jaren enorm is veranderd. Deze wijzigingen, zo zei hij, hebben evenals de wijzi gingen in dc medische behandeling»- en verpleglngstechnick enorme conse quenties voor de medische beroepsuitoe fening in ons land. Hij zei in dit ver band te denken aan de ethische vraag stukken als bijvoorbeeld reanimatie en transplantatie. Naar de mening van dr. Kruisinga zal de nieuwe commissie ook aan deze vraagstukken niet voorbij kun nen gaan, want „de wetgeving moet worden aangepast aan het andere ziek te- en sterftepatroon". Naar De Gaullc genoemde straat wordt veranderd OTTAWA (AFP) De gemeenteraad van Ottawa heeft op verzoek van bewo ners besloten een naar president Da Gaulle genoemde straat een andere naam te geven. Het verzoek Is gedaan als protest tegen uitlatingen die De Gaul le dit Jaar in Montreal heelt gedHan ter ondersteuning van de aanspraken ran 'n deel van de Frans-Canadezen dat on afhankelijkheid wil. Dc straat is in 1960 naar Da Gaulle genoemd, die toen ook •m ba*o«fc aan Canada bracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 11