TOT 5 DECEMBER H BANKSTELLEN jft Burgeroorlog in Nigeria loopt ten einde Regering in Lagos zoekt verzoener INTERCOMMUNIE NIET ALTIJD AF TE KEUREN 3 Herv. Synode reageert scherp op „open brief' verontrusten IBO'S IN BIAFRA VREZEN MASSAMOORD 498.- Duizend man op vergadering van E.M.S. Loonsverhoging wegenwachten van 9 proc. Gelukwensen voor de Gaulle Even uitblazen AMBT GEHEEL OPENGESTELD VOOR VROUW DONDERDAG 23 NOVEMBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 De bijna vijf maanden durende burgeroorlog in Nigeria begint langzamer hand aan een eind te geraken. Intussen is het vooralsnog vrijwel onmogelijk een balans op te maken van de verliezen aan mensenlevens en de schade aan have en goed in de deelstaat Oost-Nigeria, dat door de rebellen tot de onafhankelijke staat Biafra werd uitgeroepen. De strjjd duurt nog voort, maar ontaard steeds meer in een fanatieke guerilla; een bittere strijd is het geworden om het behoud van een volk, een strijd ook uit angst voor een massamöord onder de Oostnigeriaanse Ibo's. Nigeria verkreeg in 1960 zijn onafhan kelijkheid en gold tijdens de eerste zes jar daarna als een model van een demo cratische staat in Afrika, die op even wichtige wijze in ontwikkeling was en economisch gunstig was bedoeld. Opper vlakkig gezien scheen het tot januari 1966, dat dit experiment werkelijk zou gelukken, want een experiment was het. De federale republiek van Nigeria lm- I, is met zijn ongeveer 51 miljoen ners niet alleen de grootste natie in Afrika met het hoogste inwonertal, maar is ook het bontst geschakeerd, het land wordt betwond door meer dan 68 kleinere en grotere stammen, terwijl er bovendien talrijke talen en dialecten wor den gesproken. Op 15 januari 1966 vond onverwachts een militaire coupe plaats en kwam de overigens nogal aanvechtbare een heid van dit grote land ernstig in ge vaar Vrjf maanden later greep het leger de tweede maal in en ging er voor de tweede keer in een half jaar een golf van politieke moorden en arrestaties door het land. Wat in de zes jaar sinds het verkrijgen van de onafhankelijkheid werd opgebouwd aan democratische warden en tradities, werd op zijn minst ernstig bedreigd Militairen gingen poli tieke beslissingen nemen. Geen enkele democratie kan dit lang verdragen op straffe van verwijning of verwording tot «en sdhijndemocratie. De kern van de moeilijkheden ligt in het tot dusverre telen van de democratie om de kloof tussen de lbo- en Hausavolken te over- geheel andere ontwikkeling doorge maakt. Zending en missie zjjn er sinds de eeuwwisseling bijzonder actief ge weest en gepaard met hun natuurlijke intelligentie leverde deze stam relatief de meeste leidende functionarissen, die overal in de federatie bepaalde sleutel posities hadden veroverd. Ook ln de han del zijn de Ibo's gewiekst. Bovendien was Oost-Nlgerla begiftigd met wie na tuurlijke rijkdommen, zoals aardolie, die de laatste jaren steeds meer economisch belang kreeg, niet alleen voor Oost-Nl- geria maar ook voor de gehele federatie. De Hausa's en ln mindere mate de Pulani's die voornamelijk in Noord-Ni geria wonachtig zijn, zijn ln economisch opzicht sterft achter gebleven. Het le venspatroon van deze beide laatste vol keren wordt nog sterk bepaald door een islamitisch gerichte feodale samenleving, die uiteraard bijzonder behoudzuchtig is. De moeilijkheden werden bovendien ge accentueerd doordat de structuur va federatie die Nigeria tot een eenheid moest smeden, niet voldoende uitgeba lanceerd was. De deelstaat Noord-Nige- ria besloeg 80 procent van het Nigeri- aanse grondgebied, en dat niet alleen maar herbergde bovendien meer dan de helft van de totale bevolking van de ge hele federatie. Hierdoor domineerde het noorden in het parlement en de federale regering in Lagos. De Ibo's minder talrijk maar relatief machtiger zagen het een en ander met lede ogen. In de praktijk blijken zij niet van elke arro gantie ontbloot te zijn en zij zfln daar om bepaald niet populair bfl de rest van de bevolking in Nigeria. Tot 1966 waren de Nigeriaanse politici tn staat om op het scherp van de snede te manoeuvreren, steeds geneigd om via een reeks van copromdssen met een bijna optimistische vanzelfsprekendheid de te genstellingen te elimineren. Aanvankelijk zag het er dan ook naar uit dat geen ertkele groep belang had bij het uiteen vallen van de federatie. Toch is het be stel door de etnische tegenstellingen steeds lableler geworden. Ook al doordat de bestaande politieke partijen zich steeds meer identificeerden met de ver schillende stambelangen. De verkiezingen in West-Nigeria in oktober 1965 eindigden met schandalen en bloedige onlusten en luidden het voor- spel in op de omwenteling van 15 janu ari 1966. Het leger, dat tot dan toe neu- (ADVERTENTIE) Bisdom Haarlem over Venhuizen Lectuurbakken TIM BUECTTAFEL «M* 25.— vu 5 TOT 10% KORTING BERGMEUBELS IM om Wnd kw, 182,50 BLOEMBAKKEN EETHOEK- STOELEN SEKS" 33,90 traal was gebleven, greep ln, maar werd met dit ingrijpen gelijk verdeeld door de stammentegenstellingen die ook de politieke partijen hadden gekenmerkt. De Januaricoup werd geleid door 100 of ficieren, die de federale premier Tafawa Belewa en de premiers van de deelsta ten West- en Noord-Nlgeria, respectie velijk Chief Akintola en Sir Ahmadu Bello, lieten vermoorden. Een militaire regering onder leiding van de generaal Agulyi-Ironsi, een lbo, kwam aan de macht. Ironsi wenste het federale sys teem af te schaffen en kondigde de vor ming van een eenheidsstaat aan. Veel tijd heeft hij echter niet gekregen, want reeds eind juli werd een tweede om wenteling uitgevoerd maar nu onder leiding van Hausa-officleren met als resultaat de verdwijning van Ironsi en het aan de macht brengen van kolonel Yakubu Gowon, een man uit het noor den die evenwel een christelijke opvoe ding heeft gekregen. Heksenjacht Erkend moet «orden dat het nieuwe regime onder leiding van Gowon zich ernstig bezon op de toekomst van het land. In het noorden echter brak een ware heksenjacht uit tegen de Ibo's, die vele slachtoffers eiste. Een grote exodus van Ibo's uit het noorden naar hun stam land ln Oost-NIgeria was er het gevolg van en In Oost-Nigeria nam men re vanche tegen de daar verblijvende Hausa's. De militaire gouverneur van Oost-Nigeria, Odumegwu Ojukwu, wei gerde van toen af met de federale rege ring in Lagos samen te werken en stel de zelfs een geleidelijke afscheiding van de deelstaat voor. in de daarop volgende maanden is er veel heen en weer gepraat tussen Ojukwu en Lagos maar de sfeer wordt wel het best getekend door het fedt, dat Ojukwu weigerde zich naar La- go» te begeven, domweg, omdat hü be vreesd was voor zijn persoonlijke veilig heid. De standpunten werden over en weer steeds scherper. Een jaar geleden verklaarde Gowon reeds dat hy, indien nodig, de federale met geweld zou hand- Aanvankelijk lag het geschil tussen de deelstaat Oost-Nigeria en de federale regering in Lagos vooral op het vlak van de vormgeving van een nieuwe constitu tie. Later echter gingen ook economi sche motieven een steeds belangrijker rol spelen ln het geschil. Een geschil, dat tenslotte om uitroeping van een onafhankelijke republiek Biafra baarde onder leiding van Odumegwu Ojukwu. De centrale regering van Lagos had in eerste Instantie voorgesteld Nigeria in twaalf deelstaten te verdelen in plaats van de vier die de federatie vormde. Oost-Nigeria zou in drie verschillende staten uiteenvallen. Gedurende vijf maanden is er strijd gevoerd, hard en wreed, zoals dit vaak in Afrika gebeurt. Aanvankelijk leek het dat Biafra zou winnen, dat de federatie uiteen zou vallen, maar het getij keerde. De federale regering ontving hulp uit het buitenland, er waren blanke huurlingen in dienst genomen (waaronder Zuid afrikanen), maar ook aan de zjjde Biafra zijn huurlingen Ingezet. Enige tijd geleden heeft de federale regering hulp ln de vorm van materieel, zoals vliegtuigen en technici uit Oost-Europa Egypte) ontvangen. Sindsdien is Biafra aan de verliezende kant. Hoewel de strijd momenteel nog wordt voort gezet en vooral van Ibozijde met hard nekkigheid, maar ook met de moed der wanhoop, kan men toch stellen, dat de federale regering tenslotte als overwin naar uit de strijd zal komen. Daarna echter zal een oplossing gevon den moeten worden. Die oplossing is natuurlijk niet te vinden in een massa moord, een soort genodigde, maar het zal de taak zyn van de machthebbers in Lagos een beleid van verzoening te voeren, voorwaar geen gemakkeelijke taak. Er is evenwel een figuur, die wordt genoemd als middelaar en verzoener: namelijk ar. Azikiwe, die van 19601963 gouverneur van Nigeria was en van 19631966 nadat Nigeria republiek was geworden president. Na de om wenteling in Januari 1966 verdween hij bijna geruisloos van het toneel. Op dat tijdstip verbleef hij „toevallig" in Londen. Hij behoort tot de stam der Ibo's en het is opvallend dat hij reeds in het begin het conflict een neutrale positie innam. Ten einde iedere schijn van partijkeuze te vermijden verdween hij al spoedig met onbekende bestemming uit zijn land. Het zou wel eens kunnen zijn dat Gowon een beroep zal doen op de diensten van Nigeria's vroegere president. Ook Go- ADVERTENTIE Snoep verstandig eet 'n appel BANKSTEL „BRISTOL", Met losse uit- en ruffkusseos, bekleed met DUKARAL, SLECHTS AMSTERDAM, (A.N.P.). Circa 1000 aandeelhouders van de Exploitatie Maat schappij Scheveningen NV. (E.M.S.i hebben vandaag hun aandelen getlepo- neerd om ln het Kurhaus aan de jaar- j vergadering van de E M S. te kunnen i deelnemen. Ditmaal is de belangstelling weliswaar aanzienlijk minder dan op de jaarvergadering van 18 november 1966, maar de vergelijking gaat mank. omdal de heer R. Zwolsman de 2261 aandeel houders toen in de gelegenheid stelde in het Scheveningse Circustheater bij Wim Kan en Corry Vonk uit te hullen en opnieuw te beginnen. UTRECHT (ANP) De salarissen var de wegenwachten worden met terug werkende kracht tot 1 juli 1967 ver hoogd met negen procent. BU dc onder handelingen tussen de vakbonden en d< A.N.W.B., die enkele maanden hebben geduurd, zijn nog enkele andere verbe teringen overeengekomen. Zo is de wekelijkse arbeidsuur vast gesteld op 45 uur, terwijl in het nieuwe contract ook duidelijk is vastgelegd, dat de wegenwacht behalve op 26 vrije za terdagen en 26 vrije zondagen recht heeft op 26 andere dagen, zodat ook voor hem de vijfdaagse werkweek wordt gerealiseerd. De eerste regeling arbeidsvoorwaar den voor wegenwachten en verkeers- wachten werd op 1 januari van kracht en liep af op 30 juni 1967. De nieuwe, verbeterde regeling, heeft eveneens een geldigheidsduur van anderhalf jaar. On der deze regeling vallen in totaal een kleine 400 wegenwachten en verkeers- wachten. ADVERTENTIE Snoep verstandig eet 'n appel Een rij wachtende Hausa's bi) een stembureau in Sokoto, Noord- Nigeria, ion persoonlijk is stellig geen voor stander van geweldpleging en v gaande wraak na de overwinning. Tijdens de laatste conferentie va organisatie van Afrikaanse eenheid in de Kongolese hoofdstad, Kinshasa heb ben ook enige Afrikaanse landen hun goede diensten aangeboden teneinde spoedig tot altthans een stopzetting van de vijandelijkheden te komen. Het is voor Nigeria in alle opzichten te hopen dat het einde van de vijandelijk heden binnenkort een feit zullen zijn heden op korte termijn zal plaatsvinden, want het is begrijpelijk dat een land als Nigeria, dat volop in ontwikkeling is. maar waar de economie tenslotte nog uiterst zwak ls. zich de weelde vai burgeroorlog in geen enkel opzicht kan veroorloven. (Van een onzer verslaggevers) HAARLEM De beide vicarissen van I het bisdom Haarlem, dr. II. Kuipers en j dr. R- Koper O.F.M., hebben een verkla- I ring uitgegeven, waarin zU zeggen be grip te hebben voor de gezamenlijke eucharistieviering, die onlangs door pastoor II. G. Kwakman en dominee J. Lugtighcid in Venhuizen werd gehouden. 7.11 menen deze verklaring schuldig te zijn aan de parochianen van Venhuizen, aan de geestelijkheid en aan allen, die vla de publiciteitsmlddelcn bU het geval werden betrokken. Het la een feit, aldus de verklaring, dat de officieel kerkelijke groei naar oetyimene te traag verloopt. „Het is daarom begrijpelijk, dat men plaatselijk zoekt naar nieuwe wegen tot oecumene, die vooruitlopen op dit trage verloop en dit zwakke verlangen". Gesteld wordt, dat het experiment Venhulzen in strijd is met de kerkelijke bepalingen. Wie al dus handelt moet zijn optreden kunnen verantwoorden. „Niemand is gediend met onverantwoorde initiatieven. Maar ook niemand mag denken, dat hij reeds volledig verantwoord is, Indien hij niets anders doet dan zich houden aan ker kelijke bepalingen. Er ls een dimensie ln het menselijk geweten, die dieper reikt dan de algemeen kerkelijke uit spraak reiken kan of wil". De vicarissen zeggen vervolgens, dat de kwestie van de al of niet geoorloofd heid der intercommunie dogmatisch geenszins duidelijk is. Bovendien heeft de zaak een pastoraal aspect, waarmee rekening dient te worden gehouden. „Er zijn situaties denkbaar", aldus de ver klaring, „waarin het bijna onmogelijk wordt, voortdurend te leven in het hun kerend besef van de komende eenheid, als daarvan niet soms iets zou blijken in het teken dat de Heer hiertoe gesteld heeft. In zulke situaties zal men de ruimte voor afzonderlijke personen groepen moeten durven laten voorgaan op de officieel kerkelijke (on)mogelijk. heden". de intercommunie kunnen leiden. „Nooit mag zij een vlotte oplossing zijn voor onbevredigde oecumenische gevoelens, waarbij aan zwaarwegende pastoraal- theologische bezwaren te zeer wordt voorbijgegaan". De verklaring noemt dan een aantal gevallen op, waarin inter communie moet worden afgewezen. De verklaring besluit met te zeggen, dat bovengenoemde overwegingen slechts ln uitzonderingsgevallen tot verantwoor- Generaal-majoor Ironsi, die bij da eerste staatsgreep de macht In Lagos overnam. MEVROUW Geen aanbouwmeubel t*ET zal langzamerhand iedereen dvi- II lelijk zijn dat vrouwen boven een be paalde leeftijd zakelijk gezien niet in teressant zijn. Waarom anders draperen de vela advertenties al wat tij aan t« prijzen hebben rond berkenranko, slan ke hippe Twiggv lijfjes, gslardeerd met Julia Christie, vol Julia Christ ia en hier an daar nog wat Julia Andrews. doch een heel klein beetje maar. Julia Andrewe is 33 jaar doch onconventione le, uitdagend zelfbewuste Julie Chris tie telt er pas 38. Ook al ee» behoorlijke leeftijd denkt u. Maar die see Jaar ver schil tonen nu net aan hoe het meisje as en hoe het meisje nw te of toil rijn.. Je kunt met 33 gemakkelijk een ge vestigds zakenvrouw zijn >1 een stevigs echtgenote met een man die 's avonds bij de t.v. in slaap sukkelt en met een kind aan de borst, een op schoot en nog een paar die over ja schouders meekij ken in het voorleesboek. Met 38 kun ja ook al een heel eind komen in deze richting van statusverwerving. Maar het reclameioeze* negeert een dergelijke kiemkracht van de moderne jongs Het tekent en fotografeert meisjes, lieve prille meisjes, of het nu gaat om 'n mini-rok. een coltrui, een mantelkos tuum met bontkraag, een jarretellegor- deltje, stevige corselet met balijnen dan teel een beschaafde tricotjapon, ver krijgbaar in de maten veertig tot en met achtenveertig. Zenuwstillende middelen echter en vermageringstabletten krijgen per aan beveling een vignetje mee van een ou der verlept vrouwelijk exemplaar dat duidelijk een vermoeid rakende echtge noot, en batterij nakomelingen als idem zoveel thee en naaikransjrs of liefda dige doelen naloopt en die kennelijk nooit gehoord heeft van schoonheidsspe cialistes en haarverf mogelijkheden. nrATUURLIJK weet Iedere adverteer- ls der drommels goed dat niet alle vrou wen boven Julie Christie-niveau ontmoe digd en oud zijn, grijs, uitgezakt, sloof, lelijk en a-modieus, maar dis moeten zich meer richten naar de tudeners, die immers de dienst uitmaken. Juist met behulp van die kleursham poo, dat huppelige Jarretellegordeltjo. de coltrui in net die geraffineerde mo- detint, of het mantelpakje met Marj/ Quants begeestering voelen die dertigers en daarboven zich jong, vitaal, pleei» rig, hip voor mijn part. Het is beslist onelegant van da recla* me zich alleen voor wasmiddelen en celstoflulers tot deze grote groep consu menten te richten. Ja, maar de massa, Ie dan het argu ment, wl) trekken de grootste gemene deler en op het ogenblik i* het de Jeugd die de mode maakt. Dit zou inhouden dat er toch ook nog jeugdige boven- twieners zijn, die niet afzijdig willen blijven en die zich zelfs opperbest thuis- voelen in deze tijd, zich uit lijfsbehoud aan de voeten moet werpen van «en couturier. Die modelleert haar heus wat een adembenemend pantalanpak om het 15- jarige lijf. Die weet zelfs haar een mini-jurk met bijpassende ma Hot in ds schoenen te schuiven, waaraan niemand aanstoot kan nemen, omdat model en vooral cou pe geheel op de draagster zijn afge stemd. Want ddt is ds grote vergissing van de hedendaagss confectie, die de beatjurk van de dochter met wat centi meters verlengt en verbreedt en hem dan aan de moeder presenteert. Maar een vrouw is geen aanbouwmeubel met als basis het lichaam van een tiener, ds hemel niet pesten, roals een wesp?" PARIJS (AFP) President De Gaulle is gisteren 77 jaar geworden. Overeen komstig zijn wens werd er in het Elysèe, de ambtswoning van het staatshoofd, geen aandacht aan het feit besteed. Het was voor de jarige een normale werk dag, In de ochtend zal hij de minlster- j raad voor, 's middags werkte hij in zijn J studeervertrek en 's avonds onderhield hij zich achtereenvolgens met de voor- naamste leden van zijn burgerlijke en militaire huis. Wel waren er de gebruikelijke geluk wensen van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders, onder wie koningin I Elizabeth van Engeland, bondskanse- I Ier Kiesinger van de Bondsrepubliek, SYDNEY De Australische tennis- Keizer Halle Selassie van Ethiopië, pnns crack John Newcombe heeft zich van- j Rainier van Monaco en van Jean Rey, morgen een uur voordat hy in de kwart- ld« voorzitter ran de Europe* commts- finales van het enkelspel van het toer- s,e nooi om de tennistttels van Nieuw Zuid Wales in het White City Park te Sydney moest aantreden tegen zijn landgenoot Barry Phillips-Moore, wegens een ern stige schouderblessure teruggetrokken. Het is zeer twijfelachtig of de Wimble- donkampioen volgende maand het Australische team zal completeren dat tn Brisbane In de Challenge Round de De* Cup O John Newcombe trok zich terug (ADVERTENTIE) Snoep verstandig eet 'n appel (Van een onzer verslaggevers) DRIEBERGEN De Nederlands her vormde synode, in najaarsvergadering bijeen, heeft zich mei verontwaardi ging. maar (och ook met begrip gekeerd tegen een open brief, die door 24 predi kanten aan alle predikanten, ouderlin gen, diakenen en gemeenteleden van de Nederlands Hervormde Kerk is geson- den. De 24 predikanten spreken de be schuldiging uit. „dat wat zij geestelijk trachten op te bouwen en bij een te ver gaderen als gemeente, door nieuwe me thodieken vanuit de sociologie en psy chologle, door machtige publiciteitsme dia als pers en radio, door tal van sy nodale geschriften, door vormingscentra en dergelijke ondermijnd wordt". Hun protest van „Kerk en wereld". DU In- vitciten van „Kerk en wereld". Dit in stituut zou zich teveel op het apostolaat richten en te weinig op het pastoraat. De aanhangers van de nienwe richting worden „bastaarden van hun eigen tra ditie" genoemd. De grote meerderheid ven de synode noemde deze brief onaanvaardbaar. „Zij doet mij denken aan het lied: Give rrie thart old time religion, zei Iemand. Een enkeling slechts was het met de brief eens: „Tegenwoordig kan maar alles in de Kerk", zo werd gezegd. „God- I dank zijn er nog mensen, die durven I zeggen: Tot hier toe en niet verder". Vrij algemeen was de overtuiging, dat er aan de basis van de Kerk een onge rustheid en geprikkeldheid bestaat, die niet mag worden onderschat. Zijn de vernieuwers hier niet zelf schuld aan, zo weid gevraagd? Hebben zij de ge meenteleden niet uitgedaagd? Is de af stand tussen de avant-garde en de mas sa der gelovigen niet te groot gewor- Ondanks alle begrip voor de eerlijke bedoeling der briefschrijvers, werd de toon en de strekking van de brief scherp veroordeeld. Zij werd onder andeie gekwalificeerd als een ongenuan ceerd, verward stuk, waarin enkele goe de dingen staan temidden van een hele boel verwerpelijke uitspraken. Met na me de aanval op „Kerk en wereld" en op een onlangs verschenen boek van dr. A. Th. van Leeuwen werd van de hand gewezen. Velen vreesden, dat de oude richtingstegenstellingen ln de Neder lands Hervormde Kerk erdoor zouden worden verscherpt en dat er ln de ge meentes grote verwarring «ou worden geetlebt De voorzitter van de synode, dr. G. de Ru, zei aan het slot van het debat dat de brief bij hem in slechte aarde was gevallen. De schrijvers hebben het over een rechte prediking, die in de Herv. Kerk moet worden gevoerd, ter wijl bij deze heterogeen samengestelde groep daar nog wel verschil van mening over zal bestaan. Dan ls het bijzonder hoogmoedig, in een brief aan alle her vormde predikanten en andere ambts dragers te zeggen, hoe het zou moeten. De praeses van de synode concludeer de dat ln een antwoordbrief onomwon den de standpunten namens de synode moesten worden geformuleerd. De syno de ging met dit voorstel akkoord en bo- sloot een commissie met het opstellen van de antwoordbrief te belasten. Ter synode werd ook uitvoerig gedis puteerd over de toelating van de vrouw tot het ambt. Deze toelating ls reeds in 1958 een feit geworden, alleen werden er toen nog een aantal beperkingen ge maakt. De vraag die nu aan de orde was, luidde of men deze belemmerin gen uit de weg zou ruimen. Besloten werd, dat dit inderdaod zou gebeuren. Alleen werd bepaald, dat de vrouwe lijke predikant die een huwelijk aan gaat van het ambt ontheven zal wor den; dat zij dan wel elders beroepen kan wordenj en dat niemand verplicht kan worden zijn kind door een vrouwe lijke predikant te laten dopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 5