Het leek een toneelstuk Plan-Leber ook in EEG ter sprake BISSCHOP JANSEN STORT ZIJN HART UIT OP BANDRECORDER Na redding bromfiets weg Samengaan katholieke middenstandsbonden Bfonchileffen Omvangrijke autozwendel DINSDAG 7 NOVEMBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 DAGBOEK VAN gE^REVOLU^E PETROGRAD, 7 november 1917 De laatste dag van het oude Rusland be gint al vroeg. 01.00 uur. De bolsjewieken hebben de stelselmatige omsingeling van het Winterpaleis ingezet. Rode Gardisten en genietroepen bezetten twee spoor wegstations. Het gemeentelijk energie bedrijf wordt onder bolsjewistische controle geplaatst: meteen worden de regeringsgebouwen zonder stroom ge zet. Er is geen schot gevallen, de junkers slaan overal op de vlucht. 02.00 uur. Kerenski telegrafeert naar het front om hulp. 03.30 uur. De kruiser „Aurora" gaat midden in Petrograd voor anker, de kanonnen gericht op het Winterpaleis. Matrozen gaan gewapend de wal op. 04.00 uur. De eerste rtein loopt bin nen op het Finse station, volgeladen met bolsjewistische mariniers van de Finse basis Helsingfors. In Smolny verdwijnen de gearresteerde ministers van Justitie en Godsdienstzaken in de kelders. Intussen veroveren Rode Gar disten en soldaten het hoofdpostkan toor en snijden de telefoonverbindin gen van het Winterpaleis af. 05.00 uur. Lenin en Trotski (die van daag zijn 38e verjaardag viert) liggen ergens in Smolny op de grond te sla pen, terwijl een legertje Gardisten naar het symbool van de vijand, de staatsbank is vertrokken. De bewa kers van de bank geven zich zonder slag of stoot over. 08.00 uur. Het Warschaustation valt. Alle stations van de stad zijn nu in rode handen. 09.00 uur. Kerenski verzamelt zijn ministers, die al sinds de vorige dag in het Winterpaleis verblijven: „Over een uur vertrek ik naar de troepen, zonder welke wij de orde niet kunnen herstellen". 10.00 uur. Premier Kerenski vertrekt in zijn dure Lancia en slaagt erin, ge dekt door een wagen van de Ameri kaanse ambassade, vrijwel onopge merkt door de patrouillerende Rode Garde de stad uit te komen. Het lijkt een vlucht, al komt dit niet bij Kerens ki op. Hij gelooft nog steeds Petrograd en Rusland te kunnen redden. Intussen klinkt via de radiozender van de „Aurora" Lenins proclamatie: „Aan de burgers van Rusland! De Speciaal voor de jeugd voorlopige regering is omvergeworpen. Het gezag is overgegaan in de handen van de „Aurora" Lenins proclamatie: dat aan het hoofd staat van proleta riaat en garnizoen van Petrograd". Bluf op dlit moment. Maar vanavond moet het waar zijn. 12.00 uur. Rond het kolossale Winter paleis zijn junkers bezig met het op slaan van barricades (houtblokken uit de kelders voor de stookkeitels). Samen met het vrouwenbataljon nemen zij hierachter hun stellingen in. En wach- 13.00 uur. In het Mariapaleis wordt het parlement, in vergadering bijeen, ruw gestoord door binnenkomende ar beiders met geweren, de Rode Garde. Zij gooien de papieren van de spreker door elkaar en bevelen de parlements leden naar huis te gaan. Ze gaan. Het parlement is niet meer. 14.00 uur. De vloot van het bolsje wistische vestingeiland Kronstadt vaart de Newa op. 14.35 uur. In Smolny opent Trotski een vergadering van de sovjet van Pe trograd: „De regering-Kerenski heeft opgehouden te bestaan". Er volgt een langdurig applaus, dat aanzwelt tot een donderende ovatie, wanneer Lenln de zaal betreedt. Voor het eerst sinds maanden verschijnt de leider van de revolutie ln het openbaar, als het wa re om de apotheose van zijn werk in ogenschouw te nemen. Het lijkt een toneelstuk. 18.00 uur. Vanuit het leger «rbeidefrs en soldaten, dat het Winterpaleis en het militair hoofdkwartier belegert, gaan twee een witte vlag. Een ultimatum: bin nen 20 minuten overgave, anders wordt het vuur geopend. Het paleis zwijgt. De junkers krijgen het bevel: in stelling! 19.15 uur. Een schot. Het Pavlovski- regiment en een paar pelotons Rode Gardisten bestormen de gebouwen van het hoofdkwartier. De junkers geven de gebouwen zonder de kanonnen te gebruiken over e<n trekken zich samen rond het Winterpaleis. In de stad is het rustig nu. De lichtre clames flikkeren normaal aan en uit. Er zijn wel veel nieuwsgierigen, maar het publiek zit in de theaters. In het Volksgebouw zingt Chaljapin zijn glansrol: Don Carlos. 21.00 uur. Een donderslag. Het kanon van de „Aurora" heeft een waarschu wingsschot gelost. Rondom het Win terpaleis breekt een schietpartij los. De eerste slachtoffers vallen. In Smolny heeft iemand na het dave rende kanonschot geroepen: Dit ls het sein tot de burgeroorlog. 23.00 uur. Het congres is eindelijk geopend. Het eerste agendapunt: or ganisatie van de macht. Maar Lenln vloekt: „We hebben de macht nog niet". Inmiddels zijn de kanonnen van de St.-Peter en Paulvestdng in actie gekomen, maar de kanonnen zijn oud en vuren met lange tussenpozen een pay granaten, op het immense paleis 01.00 uur. De 7e november is voorbij. Het schieten is gestaakt, ook de ka nonnen zwijgen. Danplotseling een Het definitieve moment van de revo lutie is aangebroken. De kruiser Aurora heeft een schot gelost op het Winter paleis. waar de regering van Kerenski nog stand houdt. Dan onderneemt de Rode Garde de laatste stormloop. geweerschot en duizenden arbeiders, matrozen en soldaten rennen schreeu wend op de barricaden van de juinkers af. Deze schieten even terug, maar vluchten dan het paleis binnen, achter volgd door de belegeraars. Het wordt een krankzinnige Jachtpartij van ach ter en door elkaar stormeTide schieten de mannen. 02.10 uur. Rode Gardisten dringen de eetzaal binnen. Zij laten een man door, Antonov, die tot de ministers zegt: „Ik verklaar u, ministers van de voorlopige regering in staat van Hier eindigt ons verhaal, het verhaal van een opstand, die zijn weerga in de geschiedenis niet kent. Maar een an der verhaal was al begonnen, dat van de revolutie, de „omwenteling", die Lenin inzette, toen hij de volgende dag, 8 november, in de slotzitting van het Alrussische sovjetcongres ver klaarde: „Wij gaan nu over tot de in stelling van het socialistische regime". Het zou een lang, een vijftig jaar lang, verhaal worden en een verschrikke lijk. vaak onmenselijk verhaal mtrouwan. dood y dictatuur. Maar geloof had gekregen rijkere toekomst. (ADVERTENTIE) Snoep verstandig eet 'n appel m Oud-N.K.V.-voorzitter De Bruyn: Desnoods nieuwe vakcentrale zonder CNV UTRECHT (ANP) „Willen wij als vakbeweging niet achteraan komen en tegen de stroming ingaan, dan moeten we op de duur komen tot algehele een heid. Zolang 't CNV niet meedoet, is van totale eenheid geen sprake. Als NVV en NKV samengaan, staat het CNV volko men geïsoleerd. Toch moeten de leiders van het NVV en 't NKV serieus overwe gen, te komen tot grotere en daarna-tot volkomen elnheid in de vorm van een grote nieuwe organisatie zonder het CNV. Dit lijkt mU niet onmogelijk en ook niet per se te veroordelen". Dit heeft de heer A. C. de Bruyn, oud- voorzitter van heit NKV (toen nog de KAB) en oud-minister van publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie, gezegd in een gesprek dat „Ruim Zicht", het officiële orgaan van het NKV, met hem voerde ter gelegenheid van zijn tachtigste ver- Jaardag op 5 november. Hij meent, dat het streven naar een nauwer samen gaan, uitlopende op een complete een heid, ook vanuit katholiek standpunt ge zien volkomen gerechtvaardigd is. In de oorlog heeft de heer De Bruyn. samen met de toenmalige NW-voorzitter Ku- pers, al een vrij sterk gecentraliseerde eenheid voor de vakbeweging voorbereid. CNV-voorzitter Stapelkamp wilde echter niet meedoen. „Protestanten zijn meer Prlnclpienrelter"aldus de heer De Bruyn „,Wij, katholieken, zijn sneller geneigd 't leven te nemen zoals 't is en ook de verhoudingen daarnaar te rich ten". Volgens hem is het isolement be nauwend en kan het katholiek-zijn ook heel goed en misschien beter ge praktiseerd worden binnen een groter verband. ROTTERDAM (ANP) Twee Rotter damse politiemannen, een 27-Jarige kan toorbediende, een 19-Jarlge studente en een onbekend gebleven man hebben gis teren de 52-jarige Haarlemse vertegen woordiger K. Boekhof van de verdrin kingsdood gered. Zij slaagden erin de bewusteloos ge raakte vertegenwoordiger te bevrijden uit de auto. waarmee hij ln het water was gereden, nadat hij was geslipt. De te hulp gesnelde studente miste na de redding haar bromfiets, die ze tegen een boom had gezet. Ook fusie met christelijken (Van onze correspondent) DEVENTER De centrale raad heeft gisteren in Deventer in principe besloten tot een fusie van de aards- diocesane katholieke middenstandsbond en de inter-diocesane katholieke mid denstandsbond in de bisdommen Haar lem en Rotterdam. Daarmee is de basis gelegd om in 1968 tot een definitief be sluit van samenwerking te komen. Vele afgevaardigden waren van me ning, dat het voorstel niet ver genoeg ging. Het bestuur zag het ook als een eerste stap voor verdere bundeling van de middenstandsbelangen. Voorzitter G. F. Boere uit Bussum weer erop, dat de diocesane bonden autonoom zijn. Men kan geen samenwerking afdwingen met de drie zuidelijke diocesane bonden, al hoewel ook daar duidelijk van een kli maatsverbetering sprake is. „Over de (ADVERTENTIE) Hoestdrank in tabletvorm.95ct Compromisplan voor Engelands toetreding EEG bestaat niet (Van onze correspondent) BRUSSEL Van Belgische en Ne derlandse zijde wordt ontkend, dat de Beneluxpartners een compromisplan hebben ontworpen voor het vraagstuk van de Britse toetreding tot de Europe se gemeenschap. Volgens de Brusselse correspondent van de New York Times zou dit plan inhouden, dat Engeland gedurende drie jaar geassocieerd lid van de gemeen schappen zou worden en daarna auto matisch het volwaardig lidmaatschap zou krijgen. De woordvoerder van de Nederland se ambassade ln Brussel verklaarde naar aanleiding van dit bericht: „Het is helemaal uit de lucht gegrepen. Er- bestaat geen Beneluxplan. De associa tie is voor Engeland niet acceptabel voor ons dus ook niet. Er is tussen de Beneluxregeringen niet over die moge lijkheid gesproken. Men kan niet bij voorbaat uitsluiten, dat ln een bepaald stadium van het overleg in de EEG-ml- nisterraad een eventuele associatie wel ter tafel komt, maar zover ie het nog niet". noodzaak tot verdere samenwerking be staat absoluut geen verschil van me ning", zei de heer Boere. Directeur W. H. van Heesewijk zei in een toelichting, dat in Utrecht en de drie noordelijke provincies de structuur van provinciale afdelingen gehandhaafd zou moeten blijven. Hij kon zich voor Overijssel en Gelderland aparte kringen denken op grond waarvan in de provin ciale afdelingen regionale samenwerking mogelijk is. In de diocesane bonden Haarlem-Rotterdam wordt de voorkeur gegeven aan een districsgewijze inde ling, omdat daar de verhoudingen an ders liggen. Persoonlijk denkt de heer van Heesewijk, dat aan Utrecht de voorkeur moet worden gegeven als nieu we vestigingsplaats voor de bond na de Op 13 november zal een voorstel aan de orde komen tot een verregaande fede ratieve samenwerking tussen het Neder lands katholiek ondernemersverbond (voorheen Ned. rooms-katholleke mid denstandsbond) en de christelijke mid denstandsbond, welke laatste als nieuwe naam zal gaan voeren: Nederlands chris telijk ondernemersverbond. De heer Boere liet een uitdrukkelijk protest horen tegen het regerlngsvoor- nemen om het mes te zetten in het pas op gang gekomen ontwlkkellngs- en sa- neringsbealuit voor midden- en kleinbe drijf, waarvan de regering de 65-Jarigen wil uitzonderen. Kritiek had hij ook op plannen voor aftrekmogelijkheden van buitengewone lasten, die veranderen, ala- mede op het vastleggen van de benzine accijns er de nieuwe wijzigingen in de omzetbelasting. Daar staat tegenover, dat investerings aftrek voor gebouwen weer mogelijk is. Invoering van een bedrijfsontwikkelings krediet zou tot een volwaardig krediet moeten uitgroeien. Wat de politieke ont wikkelingen betreft zei de heer Boere, dat vooruitstrevende plannen door een niet zorgvuldig financieel en economisch beleid wel eens te radicaal en lrrieel kunnen zijn. Vele eisen, die men thans uit de radi cale hoek stelt, hoe goed ook op zich, zouden b(j realisering financieel niet haalbaar blijken te zijn. Wachtgeldregeling voor onderwijzers DEN HAAG (ANP) De Tweede-K», mercommlssie voor onderwijs en weten schappen stemt in overgrote meerder- derheid in met 'n wijziging van de lager- onderwijswet, waardoor o.a. de wacht geldregeling voor onderwijzers in over eenstemming wordt gebracht met die voor rijksambtenaren en andere groepen van onderwijzend personeel. Dit blijkt uit het verslag van de commissie, dat thans is gepubliceerd. Talrijke leden ech ter informeren of onderwijzersverenigin gen zijn gepolst over het ontwerp en wat het oordeel van de onderwijzers self over de wijziging ia. Voorgeleiding J osinabemanning LAGOS (AP) Zaterdag zullen zeven bemanningsleden van het Nederlandse vrachtschip Jozina, dat in de haven van Calabar aan de ketting, ligt, worden voorgeleid op beschuldiging van verbo den wapenbezit, kennelijk bestemd Blafraanse rebellen. Het schip zou uit Lissabon zQn trokken met 460 Spaanse geweren en munitie aan boord. De betrokken Neder landse en Portugese bemanningsleden zijn: gezagvoerder Willem Plantlnga (50), Dirk 'Dieleman (26), Dirk 't Wout (25), Paul Augustln (26), Roelof Kers- sles (47), Ruben Otero (27) en Horatio Nogueria (26). (ADVERTENTIE) Snoep verstandig eet 'n appel i er slag gevers) ROTTERDAM Mgr. M. A. Jansen, bisschop van Rotter dam, heeft twee boeken van Jan Wolkers gelezen: „Roos van vlees" cn „Gesponnen suiker". HU vindt Wolkers erg navrant, enorm realistisch en elgenlUk meesterlUk- „Maar", zo voegt hü eraan toe, „als zodanig ligt dat ons ouderen niet zo". HU zegt dit In een openhartig interview, dat op de band is opgenomen en op talrUke andere bandjes ls overgenomen om te worden verspreid onder de jeugd (verenigingen) van het bis dom Rotterdam. Dit alles on der het motto: „Wie is die mgr. Jansen eigenlyk?" Mgr. Jansen is niet gewend veel op de voorgrond te tre den. Van de andere kant blijken velen geen inzicht te hebben in de taak van een bisschop. Uit de vraaggesprek ken met jongeren, die ook in het klankbeeld zijn opgeno men, blijkt bijvoorbeeld, dat men hem ziet als de man, die de pastoors aanspoort tot het houden van steeds grotere Met het verspreiden van dit bandje heeft zich het dioce saan servicecentrum voor jeugdzielzorg (Schevening.se- weg 90, Scheveningen) belast. Voor een geringe vergoeding kunnen verenigingen over dit bandje beschikken om in ge spreksgroepen e.d. af te draaien. Mgr. Jansen ant woordt op een vraag, dat zijn grootste zorg is het geloof zuiver te houden. Dat er theo logisch veel beroering en ver nieuwing ls juicht hij toe, maar als bisschop wil hij sa men met de gelovigen zoeken naar de juiste weg. De Nieu we Katechismus mag volgens mgr. Jansen niet anders ge zien worden dan als een mid del, dat helpt bij het zoeken en tasten. Het zal nooit meer de oude katechismus worden, waarin bepaald werd „dat het zo en zo is". Het is de bedoe ling, dat de vernieuwing blijft voortduren. „We zijn onder weg, op zoek naar de waar heid", zo zegt mgr. Jansen, die daarbij de nadruk legt op de persoonlijke verantwoor delijkheid van de gelovige, die een eigen antwoord op een heleboel vragen moet zoeken. De vraag of de bisschop bang is. dat hij spoedig zal over lijden, beantwoordde hij ont kennend. Wel is hij van plan op zijn vijfenzeventigste jaar te gaan rusten. Ook wordt hem de vraag gesteld wat er in hem omgaat als een pries ter het ambt neerlegt. „Voor mij is altijd de trouw een zware kwestie geweest", zegt hij. „Maar ik zeg altijd tegen zo n man: „Ik ben jU niet", en dan is het soms het beste, dat hij zich maar uit het ambt terugtrekt. Wel blijf ik met alle uitgetreden priesters in contact, wat een hele verbe tering is ten opzichte van vroeger, toen zo'n man be schouwd werd als een pu blieke zondaar". Mgr. Jansen acht het niet on- mogelUk. dat de zondagsplicht ooit zal worden opgeheven. „Maar dan «preekt toch weer de persoonlUke verantwoor- delUkhcld. Men zal toch altUd een bepaalde tUd voor God en zichzelf moeten afzonderen", zo meent de bisschop, die daarbU de eucharistieviering centraal stelt. „Beatmissen heb ik nooit meegemaakt. Ik ben het nog wel van plan", zegt hU. ..Wat ik ervan hoor is als regel zeer gunstig, liet mag dan misschien een mid del zün om de Jeugd naar de Kerk te lokken, maar ala een zielzorger hen probeert te be reiken met de middelen die er zUn. is dat toch niet inferieur De bisschop beantwoordt ln dit ongeveer 'n half uur du rende gesprek ook nog enkele persoonlijke vragen over sport en vakantie. Gevraagd naar wat hij vindt over de Invloed van de jeugd op het concilie, zegt hij: „Ik dacht, dut dat te weinig was. Zelfs de invloed van de bisschoppen was te weinig. Het wordt nu beter, gelukkig. We mogen toch ook wel onze stem laten horen, potverdorie". De Japanse architect Henzo Tange heeft een gebouw ontworpen in naar zijn zeggen de stijl van de toekomst. Het gebouw in Tokio gaat twaalf verdiepingen tellen. Het is geconstrueerd als een cilinder voor trappen en liften waaraan de verdiepingen worden opgehangen. Nader onderzoek van schade aan Ned. belangen VENLO (ANP) Staatssecretaris M. J. Keyzer van Verkeer en Water staat heeft langdurig van gedachten gewisseld met de Westdultse minister van Vervoer, Leber. Het nieuwe ver voersprogramma van laatstgenoemde is hierbij het onderwerp van gesprek ge- Van weerszijden is geprobeerd el- kaars standpunt zo duidelijk mogelijk uiteen te zetten. Belde partijen achtten het nodig binnenkort nogmaals over aantal vraagstukken met name het goederenvervoer over de weg gedachten te wisselen. Getracht zal worden in de tweede week van de cember in Bonn of in Parijs weer bij- te komen om over deze kwesties te spreken. Leber, die op het ogenblik voorzitter is van de EEG-ministerraa0, zal trachten zo mogelijk op 13 en 14 december een EEG-minlsterraad in Brussel te beleggen over deze kwestie. Het overleg was bedoeld om te be spreken, hoe de schade van het plan- Leber tot een minimum beperkt zou kunnen worden. Bilateraal is gesproken ïr het goederenvervoer over de weg de daarmee samenhangende vraag stukken, zoals bijvoorbeeld het Duitse plan om de tanklnhoud van vrachtau- die belastingvrij in West-Duitsland mogen worden ingevoerd, tot 50 liter dieselolie te beperken. De staatssecre taris, die meedeelde dat hierover geen besluit is gevallen en dat dit punt on derdeel van een pakket verlangens van weerszijden zal uitmaken, zei te hopen dat de huidige toestand (100 liter diesel olie belastingvrij) bestendigd zal bllj- Ook de vervoersverboden van het plan-Leber zijn in bespreking geweest en ook daarover is een nader onder zoek ten aanzien van de Nederlandse belangen gewenst. De Nederlandse staatssecretaris meende, dat deze ver voersverboden, waaronder èèn betref fende het vervoer over korte afstand, een kwestie voor de EEG zijn. Minister Leber zei echter met nadruk, dat dit een zaak ls die door zijn regering kan worden aangepakt. Ten aanzien van de sociale vraag stukken van het wegvervoer nemen bel de landen een gelijk standpunt in. Ge tracht zal worden tijdens een komende EEG-zitting een resultaat ten aanzien van bijvoorbeeld het rij- en rusttijden- besluit te komen. Lukt dit ln EEG-ver- band niet, dan zal gepoogd worden op kleinere schaal tot een oplossing te ko men. Ook ls de contlngenterlng ter sprake gekomen, maar daarover miste men de nodige gegevens om tot een be sluit te geraken. ADVERTENTIE Snoep verstandig eet 'n appel ISRAËLIËRS ZOEKEN NAAR MÜLLER MÜNCHEN (AP) Twee Israëliërs hebben vla hun advocaat laten weten dat zij geheel op eigen initiatief zoeken naar de oorlogsmisdadiger Helnrich Muller, voormalig chef van de Gestapo. Het tweetal Is vorige week gearres teerd toen zij een poging deden het huis waar MUIIers echtgenote woont, binnen te dringen. De politie heeft hun namen bekend ge maakt als de 39-Jarige Baruch Shur en de 38-jarige Daniël Gordon. BIJ hun ar restatie bleken zij in het bezit te zijn van walkie-talkies en fototoestellen. Müller is sedert het eind van de oor» log vermist. De twee Israëliërs wa ren per vliegtuig West-Duitsland bin nen gekomen. Gordon via Brussel en Shur via Parijs. Toen zij in het huis van Müller inbra ken, stond dit leeg. Mevrouw MÜUer ligt ln het ziekenhuis en haar dochter ia buiten de stad. Nieuwe leden Veiligheidsraad NEW YORK AP) De algemene vergadering van de Verenigde Natie» heeft vijf nieuwe leden gekozen voor een periode van twee Jaar ln de Veiligheids raad, die vijftien leden telt. De nieuwe leden zijn Pakistan, Sene gal, Algerije, Hongarije en Paraguay. Zij volgen Mali, Bulgarije, Japans Ar gentinië en Nigeria op. Tegen hun ver- kiering werd geen verzet aangetekend. De andere nlet-permanente leden zijn Brazilië, Canada, Denemarken, Ethio pië en India. De permanente leden zijn de Verenigde Staten, Engeland, de Sov jet-Unie, Frankrijk en nationalistisch China. BAAKN (ANP) Met de arrestatie van de 37-jarlge autoverhuurder J.N. en zUn 23-jarige compagnon J.M., belden uit Baarn. Is een omvangrUke auto zwendel aan het licht gekomen. De ver- huurinrichting bleek sinds enige maan den voor een belangrUk deel met ge stolen en omgebouwde auto's te worden geëxploiteerd. Bovendien waren enkele wagens met hetzelfde kenteken in bedrijf, zodat de eigenaar tevens wordt verdacht van ont duiking van de wegenbelasting en be nadeling van éën of meer verzekerings maatschappijen. Voor de politie staat het vast, dat nog veel meer diefstallen cn vervalsingen aan het licht zullen komen. Tot dusver zijn tien gestolen uuto's ach terhaald. De mannen zouden vandaag voor da officier van Justitie worden go- leid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 5