Nieuwbouwplannen Leidse
universiteit minder ambitieus
Historische snert
,We voelden
jongens als
ons bij die Zweedse
Hollandse boertjes"
UITBREIDING VAN STATION OP
TERREIN ACADEMISCH ZIEKENHUIS?
feestje bouwen?,
schenk de slijter W
jwvertrouwen!
DONDERDAG 26 OKTOBER 1967
DE LEIDSE COURANT
TOEKOMST NIEUWE POLIKLINIEKEN INWENDIGE ZIEKTEN ONZEKER
ADVERTENTIB
De planning van de toekomstige huisvesting van de Leidse
universiteit; de ruimtelijke uitbreiding in de vorm van nieuw
bouw, is een grillige, steeds aan veranderingen onderhevige
bezigheid. Dat toonde dinsdag bouwcurator ir. M. L. Kalff
aan tijdens een inleiding, die hij over dit onderwerp hield voor
de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en handel, depar
tement Leiden. Twee opmerkelijke uitspraken, die dit moeizame
werk karakteriseren, sierden zijn inleiding: „Ik ben nu zeven
jaar bouwcurator en ik heb nog geen plan van begin tot het
eind meegemaakt" en: „Het pad van een bouwcurator gaat niet
over rozen". Daarmee illustreerde hij dat het „plannen" niet
alleen uiterst gecompliceerd is, maar tevens aanzienlijk meer tijd
kost, dan het bouwen zelf. In zijn inleiding maakte hij bovendien
duidelijk dat zijn pad dan wel niet over rozen mocht gaan, maar
in ieder geval wel over de Leidse binnenstad, daarbij een en
ander uitwissend om voor de universiteit ruim baan te kunnen
maken.
De Leidse universiteit staat voor
noodzakelijke ruimtelijke uitbrei
dingen op grote schaal voor zowel
de Al/a- als de Bèta-faculteiten.
Eeuwenlang is de universitaire
huisvesting geconcentreerd ge
weest binnen de wallen van de
stad. Pas in de tweede helft van
de vorige eeuw heeft de univer
siteit zich daaraan ontworsteld:
het Kamerling Onneslaboratorium,
de chemie- en farmaclegebouwen
in de Hugo de Grootstraat en het
Academisch Ziekenhuis, eind vori
ge eeuw of begin deze eeuw ge
bouwd zijn daar voorbeelden van.
Tot voor enige tijd kon men de
Alfa-faculteiten theologie, wijsbe
geerten, sociale wetenschappen, let
teren en rechten) enige uitwijkmo-
geiykheden geven in de vorm van
zo'n honderdtal instituten, her en
der in de binnenstad van Leiden ver
spreid, die echter nu nauwelijks en
in de toekomst volslagen onvoldoen
de outillage bieden. Leergeld be
taald hebbende voor de inefficiën
tie voortspruitende uit een decentra
lisatie van gebouwen en rekening
houdend met de eisen, die in de toe
komst aan het wetenschappelijk on
derwijs en research gesteld zullen
gaan worden en de te verwachten
grote toename van studenten en we
tenschappelijke werkers bogen vele
hoofden zich over de mogelijkheden,
die de Alfa-faculteiten uit hun be
narde huisvestingspositie konden be
vrijden.
Onteigening huizen
aan Witte Singel
de ontwikkelingen heeft de Leidse
universiteit moeten betalen met leer
geld en het is dan ook niet verba
zingwekkend dat men alles liever
heeft dan gebouwen, die na het plan
stadium en de bouw al weer groten
deels door de tijd achterhaald zijn.
Dat in de toekomstkijken niet een
voudig is, bewijst ook de nieuwbouw
voor de poliklinieken voor inwendi
ge ziekten van het Academisch Zie
kenhuis.
Nog maar twee jaar in gebruik is
de toekomstwaarde van dit ge
bouw, dat ruim 25 miljoen heeft
gekost, voor het Academisch Zie
kenhuis althans, discutabel. Hoe
wel de integratie van de verschil
lende specialismen en afdelingen
in het ziekenhuis, thans geschei
den door het paviljoensysteem, van
den beginne af aan by de plan
ning van nieuwbouw centraal heeft
gestaan, had men het nieuwe zie
kenhuis niet alleen op dezelfde
plaats, waar nu het A.Z.L. staat
gepland, maar tevens aansluitend
op de nieuwe poliklinieken. „Thans
weet men echter dat het gebouw
fout staat. Een Amerikaanse des
kundige, die ons adviseert bU de
planning van de nieuwbouw heeft
ons te verstaan gegeven dat het
een alleronaangenaamste spil is
om nieuwe gebouwen om heen te
laten draalen" aldus ir. Kalff, die
tevens onthulde, dat de rendabili
teit van het gebouw ook de nodige
problemen oplevert. Wanneer de
planning juist geweest is zal de
capaciteit van het gebouw pas
over vijftien jaar benut kunnen
worden. Op het ogenblik wordt
een niet onaanzienlijk deel van het
gebouw maar vier uur per dag
gebruikt. „Het is moellyk om hier
tydelyk inwoners onder te bren
gen omdat het hier om specifieke
ruimten gaat, die niet flexibel en
universeel gebouwd zyn, omdat ze
medische doeleinden zouden heb-
Militair hospitaal?
Wat voor functie de nieuwe poli
klinieken voor inwendige ziekten in
de toekomst zullen gaan krijgen, is
nog niet bekend. Er zijn geruchten,
dat het militair hospitaal uit Den
Haag, dat i.v.m. etadssanerlng over
drie jaar moet worden afgebroken,
faculteiten in de binnenstad
moesten blijven op grond van tradi-
ditie, die Leiden als universiteits
stad niet kan worden ontzegd. Het
was niet mogeiyk een groot terrein
in de binnenstad te saneren. Toen
werd het zg. „Wittesingelplan" ge
boren; van het Noordeindsplein tot
en met het Diaconessenhuis werd een
universitair complex geprojecteerd,
waar het accent op de hoogbouw zou
valllen en waarin naast ruimte voor
de alfa-faculteiten ook een nieuwe
universiteits-bibliotheek een plaats
zou kunnen krygen. Een „Nutswet"
werd goedgekeurd ten behoeve"van
de onteigening van de woonhuizen
aldaar, een onteigening, die op het
ogenblik aan de gang is.
Hortus naar
„Leeuwenhoek"
Naast de uitbreidingen voor de Al
fa-faculteiten is er in de zg. „Leeu
wenhoek", een gebied naby de oude
Rijksweg 4, de nieuwbouw gestart
voor de Bèta-faculteiten. Drie grote
laboratoria zijn thans al gereed. Op
dit terrein zijn ook een „nieuwe Hor
tus" gepland, geen botanisch mu
seum, maar een ruimte voor expe
rimenteel plantenwerk en een nieu
we huisvesting voor het museum
voor natuurlijke historie.
Eveneens een miljoenenproject zal
een nieuw academisch ziekenhuis I
gaan vormen, waarvoor de plannen
in een zeer actieve studie zyn. Wat
de plannen voor de diverse uitbrei-
dingen inhouden, is al meerdere ma
len uit de doeken gedaan en men zou
bij bespreking ervan in herhalingen j
vervallen, ware het niet dat er de I
laatste tijd aanzienlijke wijzigingen 1
in zijn gekomen, omdat de ontwikke
lingsdenkbeelden van de universiteit
met het jaar veranderen. Dit illus
trerend vertelde Ir. Kalff wat thans
de moeilijkheden zyn, waarby men
by de realisering van het „Witte
singelplan" rekening moet gaan hou
den en die in de beginfase van plan
ning nog nauwelijks een rol speel
den: de parkeergelegenheid. „Een
paar duizend mensen werkzaam in
een gebouw en complex dat trekt
enorm veel verkeer aan. Parkeer
plaats zou verwezeniykt kunnen wor
den door een parkeerkelder, maar
de laatste ontwikkeling in de steden
bouw bij oude steden is de ontdek
king, dat een parkeerterrein nog er
ger is dan géén. Doordat honderden
auto's zich tegeiyk in het Leidse ver
keer, zouden gaan storten, ontstaat
er een verkeerschaos".
Zeer ambitieus waren de plannen
van de Leidse universiteit enige
Jaren geleden nog. Ook dat is thans
- noodgedwongen - veranderd. Een
voorbeeld daarvan is het Chemie-
complex in „De Leeuwenhoek", dat
in zyn oorspronkeiyke opzet gebouwd
zou worden op een veel grotere ca
paciteit dan op het ogenblik nodig is.
Zelfs by een gematigder realisatie
van de plannen heeft men thans in
de chemie-gebouwen zeker tot 1980
een teveel aan ruimte, zodat men
derdak gaat verlenen aan tydeiyke
Inwoners, die hun zwaar verouderde
hulsvesting in de Hugo de Groot
straat kunnen verlaten. Te weinig
Eeuwfeest Haanstraschool te Leiden
daar zal worden ondergebracht.
Thans zijn de nieuwbouwplannen
voor het Academisch Ziekenhuis dus
danig, dat zij geprojecteerd worden
op een terrein, dat niet bebouwd is,
en aan de Verlengde Wassenaarse-
weg ligt, die grenst aan het Leger
museum. Bestaande gebouwen van
het Academisch Ziekenhuis zullen of
worden afgebroken of een andere be
stemming krygen. Zo zullen de ge
bouwen van de Technische dienst,
keuken en wasserij worden afgebro
ken, wanneer dé plannen van de ge
meente om een Noordelijk station te
maken en een strook rond het hui
dige station,'doorgang zullen vinden.
Terrein Doelenkazerne
geen auditorium
een „auditorium maximum" op het
terrein van de Doelenkazerne. Het
was de bedoeling, dat de universi
teit bij haar 400-jarig bestaan, daar
ai gebruik van zou gaan maken. De
grond is echter in eeuwigdurend
gebruik door de gemeente aan het
rijk afgestaan, en hoewel het Ryk
wel bereid is om daar te verdwenen
en de gemeente de grond wel be
schikbaar wil stellen, heeft de uni
versiteit van dit plan afgezien, om
dat men vervangende huisvesting
voor de Doelenkazerne moest bou
wen. „Door de geringe financiën is
dit plan zo niet onmogelijk gewor
den, dan toch wel zodanig opge
schort, dat wy allen, zoals wy hier
zitten, de bouw ervan wel niet meer
mee zullen maken" aldus de heer
Kalff, maar dat was dan ook de eni
ge hoop op realisatie van een uni
versitair nieuwbouwproject, die hy
de aanwezigen ontnam.
HELEEN CRUL-VAN BRUSSEL
PROMOTIES
LEIDSE UNIVERSITEIT
Aan de Leidse Universiteit promoveer
de woensdag de heer J. van de Ree tot
dictor in de Wiskunde en Natuurweten
schappen op een proefschrift, getiteld:
„Thermal diffusion of asymmetric hy
drogen molecules inert gases". Promotor
was prof. dr. J. Kistemaker. Voor het
onderzoek werd een subsidie verleend
door de Nederlandse Organisatie voor
Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek (Z.
W.O.).
De heer Van de Ree werd geboren te
Nice (Frankryk) en woont thans te
Amsterdam.
Aan de Leidse Universiteit promoveer
de woensdag de heer E. B. A. Bisdom,
assistent op de afdeling Algemene Geolo
gie van het Geologish en Mlneralogisch
Instituut van de universiteit, tot doctor
in de Wiskunde en Natuurwetenschap
pen op een proefschrift, getiteld „Mi-
cromorphology of a weathered granite
near the Ria de Arosa (N.W. Spain)".
Promotor was prof. dr. A. J. Panne-
De heer Bisdom werd geboren te Sun-
gaigerong (Ind.) en woont thans te
Leiden.
Voor het proefschrift werd een onder
zoek verricht naar de geologische en bo-
dempundige aspecten van granlet-ver-
wervingsprofielen in N.W. Spanje.
Feest voor leerlingen en ouders
PROGRAMMA 40-JARIG BESTAAN
ST.BONAVENTURALYCEUM
Op 5, 6 en T november zal het St.-Bonaventuralyceum te Lelden haar
veertigjarig bestaan vieren.
ZONDAG 8 NOVEMBER:
15.00 uur: Receptie voor de ouders; aansluitend een voorproeve van de
festiviteiten, die hun kinderen te wachten staan.
9 30 uur;MH.AM^'voor (Schoolgemeenschap in de St.-Willibrorduskerk
te Óegstgeest. Hieraan wordt meegewerkt door het schoolkoor o.l.v. pater
A. M. Bergman. Ook de verslering In de kerk wordt door de leerlingen zelf
VT[ogd30 uur: „Bona-Blpper-ln". Onder deze naam start een groots school
feest, dat door pater rector zal worden geopend. Het zal de gehele ochtend
"^T'achi^woTdt omgebouwd in een verm aakcent rum. Do leerlingen bou
wen zelf stands op. waarin zy hun medeleerlingen de gelegenheid geven
hun krachten te beproeven. Er zyn: 1. Taverne, 2. Palnt-ln. 8. RadI van
Avontuur, 4. Bioscoop - de oude draaidoos, 5. Leef-Je-uit-tent. werp-je-op,
6. Leraren-hoofden-tent, 7. Discobar, enz. Dit alles wordt afgewisseld met
evenementen zoals „vrye Bühne", platenqulz. disco-Jockey- en fotowedstryd.
De pryzen heben de leerlingen voor een groot gedeelte zelf verzameld.
Dit alles tegen mlnimum-pryzen om een gedeelte van de kosten te dekken.
Dit alles wordt gelardeerd met een aantal evenementen in de aula van de
school, waaraan luxueuze pryzen verbonden zyn.
20.00 uur: optreden van het Leidse Studentencabaret In de foyer van de
Stadsgehoorzaal voor de 4e, 5e en 6e klassen.
DINSDAG 7 NOVEMBER:
9.30 uur: Start van het opruimen van de Bona-Piper-In teneinde de
school weer in normale ordenteiyke staat te doen terugkeren.
14.00 uur: een speciale filmvoorstelling in het Luxor-theater voor de le
2e en 3e klassen (The great race).
20.00 uur: een feestavond voor de 4e, 6e en 6e klassen, die door de leer
lingen van het B.L.G.-bestuur zelf georganiseerd wordt en waar de Jeugd
kennende, de beatklanken waarschyniyk
i rol spelen.
ZOETERWOUDE
PIT '54 WON WEER
Ook de derde wedstrijd leverde geen
puntenverlies op. Rustenburg 1 was hier
van het slachtoffer. P. v. d. Raadt, G. v.
Velzen en H. v. Teylingen wonnen alle
bei de partyen. Het tweede team!!!! Met
2 meisjes van 14 jaar;! En in de 2e klas
heren!!! Ongeslagen aan de kop!!! Ja
wel!!! C. van Teylingen drie keer en
Anneke Koek 2 overwinningen.
Het derde team ook met 2 dames spe
lend won ook weer en wel met 7-3 van
NSSS 4.
Ook team 4 won en wel met 8-2 van
NSSS 3. Invaller H. van Veen liet zich
drie keer feliciteren. P. Opdam en G.
Verhagen wonnen ieder twee keer.
Team 5 verloor maar deze jongens
gaan het steeds beter doen. L. van Veen
won twee keer en J. de Heyden een keer.
Het 6e team verloor op het nippertje
van ATTC 3. J. v. d. Helm won 2 party-
en. A. van Noort en P. van Goozen een
keer.
Het tweede damesteam verloor met
7-3. R. Salm en R. van Leeuwen zorgden
hier voor de punten. De Bekerfinale Pit
'54 1-Play Fair 1 werd ietwat teleurstel
lend met 5-4 verloren.
Woensdagavond weer training in het
Don Boscohuis.
SASSENHEIM
Berucht kruispunt nu
voorrangskruising
Het beruchte kruispunt Prov. weg-
Parklaan te Sassenheim is eindelijk
een voorrangskruising geworden. Door
de Prov. Waterstaat zijn borden ge
plaatst, waaruit blijkt, dat het verkeer
over de Prov. weg voorrang heeft op
het verkeer vanaf de Parklaan en W.
Warnaarlaan. Aan te nemen is dat dit
een behoorlijke verbetering is, daar 't
verkeer vanuit de richting Noordwyk
ondanks de flikkerlichten, vrijwe
nooit voorrang gaf aan het verkeer
vanaf de Parklaan, zodat hier herhaal
delijk gevaarlijke situaties ontstonden.
t gistermiddag niet tot de onmogeiykheden hebben kunnen beho-
ren, dat een niet-Leidenaar tydens een bezoek aan de Sleutelstad heeft ge
dacht, dat hij verzeild was geraakt in een verlate viering van Leidens
Ontzet. Het Leidse stadsbeeld werd gistermiddag bepaald door statige
dames in hoepelrokken met deftige hoeden op en ouderwetse parapluiea.
Opvallend was het zeker, dat heren met radikale snorren en „vader-moor-
denaars" en gekleed in grijze pantalons ontbraken. Misschien hebben som- I
mige inwoners van Leiden met lichte wrevel hun schouders opgehaald by
het zien van deze „oude" dames op versierde fietsen en hebben gedacht:
„Alweer die meisjesstudenten". Zy waren echter vergeten, dat de Haanstra-
school aan de Vliet te Leiden, het opleidingsinstituut voor kleuterleidsters, I
haar eeuwfeest viert. De meisjes, die op deze historische plek zich voorbe-
reiden om later de kleuters by te staan op hun weg door het Ingewikkelde
i onderwyssysteem, hadden zich gisteren verkleed om zich te kunnen ver-
plaatsen in de situatie, waarin hun voorgangsters in 1867 het onderwys ge- 1
noten. Ieder meisje had daarom zelf haar historische kledy ontworpen. Niet
I ontbraken echter de moderne snufjes van de make-up, zodat zy niet alleen
I door de kleding opvielen!! In groepjes vertrokken zy op de fiets van hun
school aan de rustige Vliet naar het Schuttersveld, waar de historische op-
I tocht eindigde in een „snert"-feest. Het duurde wel even na aankomst van
I de warme erwtensoep, voordat er bekertjes waren,. Intussen vermaakten
de adspirant-kleuterleidsters zich wel door het zingen van schoolliederen
en met uitgebreide hospartyen. Ondanks de „afkoelingsperiode" smaakte
I de soep prima.
Lezen over Oostenrijk
voor D.E.V.
De Leidse Tuinders- en Bloemisten-
vereniging „Door Eendracht Verbon
den" kwam gisteravond voor de tweede
maal in dit seizoen bijeen in de ver
gaderzaal van het gebouw voor Chr.
Belangen, Oude Singel 236 te Leiden.
De vereniging kon zich deze avond
verheugen over een bijzonder enthou
siaste opkomst van de hoveniers.
De heer I. H. Smit, voorzitter opende
de vergadering en heette de genode
gast, de heer M. H. Koch in het bij
zonder welkom, die speciaal voor deze
avond aanwezig was. Alvorens de uit
slagen van de diverse wedstrijden be
kend te maken, gaf de tweede secre
taris, de heer H. Wagemans, een
résumé van de laatste vergadering in
de Maria Gijzensteeg.
I De prijzentoekenning was als volgt:
Volkstuinwedstrijd: le prijs D. v. Kins.
Kweekwedstrijd onder glas: lc prijs
J. H. Goozzens. Kweekwedstrijd ach
ter venster: le prijs P. C. dc Haas.
Tuinwedstrijd: le prijs C. Dreef. Voor
tuinenwedstrijd: le prijs H. Y. Ha-
braken. De heer A. Hofman kreeg
voorts eAi prijs toegekend voor zijn
inzending extravagante peren.
Gedeeltelijk voor, en gedeeltelijk na
de pauze vertelde de heer H. M.
I Koch over zijn reiservaringen met
een reisgezelschap naar Zuid-Oosten
rijk, met name Karintië, waarbij hij
door hem zelf genomen en bijzonder
geslaagde kleurendia's vertoonde en
zijn verhalen met allerlei interessante
anecdotes doorspekte. Tot slot een
verloting en de rondvraag.
Geopend voor spoedeisende gevallen:
«vcimg I Apotheek „Tot hulp der menachheid",
toekomstvisie, te weinig oog voor Hooigracht 48, telefoon 21060.
JUNIORENKAMPIOEN ED FALLAUX
Tafeltennisser Ed Failaux uit
Leiden is met zijn 17 jaar de
jongste Ereklasser van ons land.
Ondanks deze prille leeftijd
heeft deze Scyllaspeler in de
vier jaar, dat hij nu het tafel-
tennisbatje hanteert reeds een
indrukwekkende prestatie-lijst
bijeengeslagen, met als voor
lopig hoogtepunt het kampioen
schap van Nederland bij de
junioren in mei van dit jaar.
Daarnaast heeft hij een grote
schat aan buitenlandse erva
ring opgedaan met het jeugd-
team van Nederland en vorige
week met zijn eigen vereniging,
die in Zweden de nationale
kleuren moest verdedigen als
nationaal kampioen in de eerste
ronde om de Europa Cup en
daarin zoals u weet door Sol-
vesborg BTK met 50 versla
gen werd.
„De stemming was veel beter dan ty
dens de trips die ik met het Neder
landse jeugdteam heb gemaakt. Er
was een prachtige verstandhouding.
We hebben het dan ook fantastisch
gehad, en bovendien Is Zweden het
mooiste land dat ik tot nog toe heb
bezocht. Na een reis van ongeveer 17
uur, die wy kaartend en slapend heb
ben doorgebracht kwamen we vrijdag
middag 13 oktober om twee uur ln
Krlstlan8tad aan. Daar werden we
door de president, Jan Paborn, per-
soonlijk afgehaald ln een Indrukwek
kende Volvo. Een miljonair die geld
in de Zweedse ploeg steekt en ervoor
zorgt dat die jongens per jaar leder
50.000 ontvangen. Zij kunnen trai
nen wanneer zij maar willen. Dat Ls
by ons heel anders. Wy hebben veel
te weinig ruimte, gebrek aan zalen,
waardoor je maar twee keer ln de
week kynt trainen. Goed, de laatste
dagen heb ik dan wat meer geoefend
maar als je ziet hoeveel tyd die
Zweden eraan besteden en de wyze
waarop zy begeleid worden dan voel
je Je als een „Hollands boertje".
Tolk gevraagd
Wel, van Kristianstadt gingen we
naar Solvesborg, op ongeveer 25 km
afstand, een plaatsje aan de Oostzee
waar we in een van de prachtige ho
tels een kamer tot onze beschikking
kregen. Alles was tot ln de perfectie
geregeld. Je kon eten naar hartelust
en omdat de president slechts gebrek
kig Engels sprak had hy daags voor
onze komst in een van de dagbladen
een advertentie laten plaatsen, waar-
In iemand gevraagd werd, die goed
Nederlands sprak. Daarop reageerde
een Hilversummer. In die krant ston
den ook prognoses over de wedstrijd,
waarin werd geschreven, dat het Ne
derlandse tafeltennis sterk vooruit
gegaan was en dat Bert v.d. Helm
en Ik binnen enkele Jaren tot de
sterksten van Europa zouden behoren.
De Zweden waren enthousiast over
ons, want Gerard Bakker kreeg voor
zyn aktles ln de wedstrijd soms mi
nutenlange ovaties. Hy wist dat hy
tegen Johansson kansloos was, en
daarom maakte hy er een demon
stratie van die het publiek op prijs
stelde. We speelden voor 400 toe
schouwers ln een enorme hal, die ln
twee grote zalen verdeeld kan worden
Het was wel wat vreemd dat we onze
tegenstanders alleen ln de wedstryd
gezien hebben, 's Avonds kregen we
een diner aangeboden, maar daar ont
braken ze by. Hoewel lk niet de in
druk heb gekregen dat ze op ons
neerzagen, vond ik dat wel erg za-
keiyk."
Schipbreuk
bocht ln de Deense haven raakte onze
boot In een ondiepe vaargeul en kap
seisde daardoor lichtjes, met als ge
volg dat het henedenrestnurant waar
wU zaten onder water liep en zelfs
een meisje overboord ging."
Ed Failaux ls duldeiyk voldaan
over zyn verbiyf ln Zweden. Op 2 nc-
vember gaat hy weer naar Engeland
voor de Jeugdinterland, en omdat
Bert v.d. Helm tesamen met o.a. Bert
Schoofs gedurende enkele weken wed-
stryden gaat spelen In Hongarye en
andere Oosteuropese landen staat
voor Scylla do competitie vier weken
stil. Momenteel bezetten Gerard Bak
ker. Bert v.d. Helm en Ed Failaux
daarin de eerste plaats met AMVJ
en alle drie zyn zij erop gebrand om
het kampioenschap van Nederland
te prolongeren om het volgend
Jaar een nieuwe poging te wagen in
de stryd om de Europa-cup.
