SUCROSA Eeuwige Paul de voorzitter van CPN Groot uit bestuur Vragen aan synode over huwelijk huiten Kerk Vervallen beletselen gemengd huwelijk? Vergoeding Kamerleden op f 25.000,- kijk, zuiver scheerwol Meerderheid AR-CHU steunt KVP-standpunt Vragen rond opvolging SUCROSA Twee lifters beroofden meer mannen Nieuwe leden voor concilieraad gekozen DANLON NA BRAND GROTER EN VEEL MEER PERSONEEL Produktie geleidelijk op gang DINSDAG 17 OKTOBER 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 (Van ome speciale verslaggever dr. A. v. d. Weijer) ROME De synode is begonnen met de bespreking van het vierde agendapunt, de kwestie van het ge mengde huwelijk. Aan de vaders zün acht vragen voorgelegd, die zij In de komende dagen zullen moeten beantwoorden. Deze vragen werden voorbereid door een gemengde commissie, bestaande uit leden van de congregatie voor de geloofsleer aan de ene en uit leden van het secretariaat voor de eenheid aan de andere kant. De Paus heeft In dit voorjaar tot op richting van deze gemengde commissie besloten, nadat gebleken was, dat het secretariaat zich niet kon verenigen met een eerste concept, dat was op gesteld door de congregatie voor de geloofsleer. Het is overigens duidelijk, dat er tussen beide curie- organen verschil van mening Is blijven bestaan over de vraag hoe het gemengde huwelijk door de Kerk moet worden geregeld. Ter verduidelijking een korte schets van de situatie zoals die tot aan het concilie is geweest. De Kerk zegende een gemengd huwelijk niet in, als niet eerst de waarborgen waren gegeven, dat eventuele kinde ren katholiek zouden worden gedoopt en opgevoed. Wie deze waarborgen gaf. kon voor de Kerk trou- m, niet op het altaar, maar in de sacristie. Wie ze niet gaf kreeg geen kerkelijk huwelijk, en aangezien alleen het kerkelijk huwelijk als geldig werd be schouwd, kon men in feite geen geldig huwelijk sluiten. Op het concilie ls deze onhoudbare toestand ernstig bekritiseerd, hetgeen tot gevolg heeft gehad, dat ruim een jaar geleden enige verzachtingen werden ingevoerd. Aangezien deze in brede kring als vol komen onvoldoende werden gekenmerkt, is de syno de gevraagd een nieuw advies aan de Paus uit te brengen, en wel door de acht vragen te beantwoor den, die de bisschoppen bij wijze van gespreksstof zijn voorgelegd. van de vragen heeft betrekking op de waarbor gen, die gegeven moeten worden, als men een ge mengd huwelijk wil sluiten. Sinds 18 maart 1966 zit de zaak als volgt ln elkaar. De katholieke partij moet beloven de kinderen, voor zover het in zijn macht ligt, katholiek te laten dopen en katholiek op te voeden. De niet-katholieke partij hoeft alleen maar te beloven, dat hij zich er niet tegen zal ver zetten. Aan de vaders wordt nu gevraagd, wat zij van deze regeling denken. Kan men deze waarborgen niet laten vallen en volstaan met de morele zekerheid, dat de katholieke partij zijn best zal doen om voor de katholieke doop en opvoeding van de kinderen te zorgen en dat de niet-katholleke partij dit zal respec teren. Althans de katholieke doop en opvoeding niet zal uitsluiten? Met andere woorden: kunnen Juridi sche garanties niet door menselijke zekerheden wor den vervangen? Als de vaders hier ja op zeggen is er nog niet veel gewonnen. In de grond blijft dan alles zoals het was. Ook al worden de juridische touwtjes wat minder strak aangetrokken. Daarom is er ook nog een vierde, ons inziens uiterst belangrijke vraag: „Zou het niet beter zijn het hele huwelijksbeletsel van ge mengde godsdienst maar te laten vallen?" Met andere woorden: zou het niet beter zijn mensen van ver schillend geloof zonder meer tot een kerkelijk huwe lijk toe te laten? Veronderstellen wij eens het lijkt ons weinig waarschijnlijk dat de synode deze vraag beves tigend beantwoordt, zijn wU dan nlt de moeilijkhe den? Nog lang niet. Want de Kerk heeft tegen het gemengde huwelijk nog een tweede barrière opge worpen, die eveneens onderwerp van bespreking zal moeten uitmaken. En dat is de bepaling, dat ge mengde huwelijken op straffe van ongeldigheid voor de pastoor en twee getuigen moeten wc» den geslo ten. Wie volstaat met een huwelijk voor de burger lijke stand of met een huwelijk in een nlet-katholleke kerk, is volgens de codex niet geldig getrouwd. Zjjn verbintenis wordt als een concubinaat bestempeld. Aan de vaders wordt i denken. Gaan zy erme de oude regels Bulten de kerk gevraagd, wat ze hiervan akkoord, dat met behoud r de huwelijken van twee katholieken (trouwen voor de pastoor en twee ge tuigen op straffe van ongeldigheid) de gemengde huwelijken voortaan ook buiten de kerk kunnen worden gesloten? Hier zijn wij ln het hart van de kwestie. Hier wordt voor de gemengde huwelijken een regeling voorgesteld, die radicaal breekt met datgene wat wij tot nog toe gekend hebben. Als de vaders hier Ja op zeggen, zal er een eind komen aan de onmogelijke toestand, da gemengde huwe lijken die voor de burgerlijke stand volkomen in orde zijn, door de Kerk als „concubinaten" worden be stempeld. Eerlijk gezegd, wij zien het nog niet gebeuren. Daarom richten wij onze aandacht op de volgende, veel minder belangrijke vraag. In geval de vaders bovenomschreven regeling niet willen aanvaarden, willen zjj dan althans aan de plaatselijke bisschoppen de volmacht toekenen, om in concrete gevallen van genoemde verplichting (trouwen voor de pastoor en twee getuigen op straffe van ongeldigheid) te ont slaan? Hiertegen zullen wel weinig bezwaren rijzen. Maar het ls dan ook geen oplossing voor de onmoge lijke situatie van het gemengde huwelijk op dit ogen blik. Volgt nog een vraag over de liturgische viering van het gemengde huwelijk (kan men ruimte geven voor een viering die aan de mentaliteit van het bruids paar is aangepast) en een vraag over de wenselijk heid van een speciale pastoraal voor gemengd ge huwden. Op deze twee vragen zal waarschijn lijk zonder meer met Ja worden geantwoord. Het zijn open deuren, die echt niet meer hoeven te worden ingetrapt. DEN HAAG (ANP) De regering stelt zich in hoofdlijnen achter het zgn rapport Götzen, volgens welke de jaar lijkse schadeloosstelling van leden van de Tweede Kamer vanaf 1 janari a.s. 25.000 gulden dient te bedragen, aldus blijkt uit een brief die de minister van Binnen landse Zaken, mr. H. K. J. Reernlnk, aan de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer heeft gezonden. Sinds 1 januari 1965 bedraagt de schadeloosstelling van Tweede-Kamer- leden 20.000 gulden per Jaar. De commis sie, die op 7 maart werd ingesteld, meent, dat dit bedrag tot maximaal 40.000 gul den en minimaal 25.000 gulden per laar moet worden verhoogd. De grootte van de schadeloosstelling hangt af van even tuele „neveninkomsten", waarvan de helft wordt afgetrokken van het maxi- van 40.000. De eerste 5.000 gulden leze neveninkomsten zijn vrij van aftrek, en de aftrek zal ten hoogste 15.000 gulden bedragen. De commissie is er van uitgegaan dat de schadeloosstellingsregeling geen druk dient uit te oefenen in de richting van een bepaalde opvatting over de vervulling van het Kamerlidmaatschap. De schade loosstelling dient van zodanige aard te zijn dat geen financiële belemmeringen aan de verschillende wijzen van vervul ling in de weg staan. Een wetsontwerp, dat beoogt de aan bevelingen van de commissie Götzen rechtskracht te doen verlenen, zal spoe dig worden ingediend. Overstromingen in rampdorp Aberfan ABERFAN, (Reuter) In het ramp dorp Aberfan in Wales zijn meer dan 300 mensen geëvacueerd omdat hun huizen twee meter in het water staan. De rivier de Taf is door de hevige regen val buiten haar oevers getreden, waar- i door het laagst gelegen deel van het dorp geheel is overstroomd. Zaterdag is het precies een jaar ge leden dat de school ln Aberfan bedolven werd onder een verzakte, afvalberg van de m^nen. Bij deze ramp kwamen 144 .mensen onder wie 116 kinderen om het i leven. (ADVERTENTIE) Trui met ideale, ronde hals. Fully fashioned. Zuiver Tasmania scheerwol, krimpwerend - '.-. .iu niet. Eén voorbeeld uit de modi euze, praktische najaarscollectie van Delana. Maat 116-164, prijs vanaf ƒ18,50. kindermode, tricotmode Lijk aangespoeld (Van onze correspondent) CALLANTSOOG Personeelsleden van Rijkswaterstaat hebben gister middag op het strand van Callantsoog een ljjk gevonden, dat reeds in verre staat van ontbinding verkeerde. Te con stateren aan de kleding neemt men aan, dat het een zeeman is, die na te zijn verdronken, is aangespoeld. Samenwerking confessionelen KVP-radicalen ivillen einde onduidelijkheid (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De A.R. en de C.H.U. stellen zich voor het grootste deel achter het standpunt van de K.V.P.-meerder- heid, dat thans zo snel mogeljjk gestreefd moet worden naar een samenwerking tussen do drie confessionele partyen. Zij zyn het met de meerderheid van het K.V.P.-partybestuur ook eens over de af wijzing van een stembusakkoord. Met een minderheid uit het K.V.P.-partybe stuur telt do A.R. wel vast, dat het uit spreken van een voorkeur voor het sa mengaan met een bepaalde partij in w regeringscoalitie geen „lood om oud ijzer" is. De C.H.U, heeft zich daarover nog niet willen uitlaten. Op het partij- convent van de A.R. dat zaterdag in Utrecht gehouden wordt, kan duidelijk worden aan welke kant deze partij in grote meerderheid wil staan bij de ver nieuwde politiek. De reactie, die drs. P. Bogaers zater dagavond op de verdeeldheid ln het K.V.P.-partijbestuur gegeven heeft, is in overleg met zijn K.V.P.-radicale collega's tot stand gekomen. Gisteren hebben en kele K.V.P.-radicalen naar verluidt, reeds besprekingen gevoerd over een actie in de nabije toekomst om „aan alle onduide lijkheid binnen de K.V.P. een einde te maken". Wat dit precies inhoudt ls nog niet dui delijk. Vermoedelijk zullen de K.V.P.- radicalen in woord en geschrift hun standpunt en programma bekend blijven maken, te beginnen in de afdelingsver gaderingen van de K.V.P. en op de kring vergaderingen. Deze actie krijgt haar climax in de partijraad van 8 en 9 de cember. Gisteren kwam ln politiek Den Haag opnieuw naar voren welke consequen ties de K.V.P.-radicalen in de partijen en in de Kamerfracties zullen trekken uit de stemmingen binnen het partijbe stuur. uit hun eigen eerste reacties op deze stemmingen en uit hun nadrukke lijke voorwaarden voor de vernieuwing van de partij. Men wees er in deze krin gen op, dat drs. P. Bogaers in zijn me morandum over de parljtvemleuwing duidelijk geschreven heeft bij de bena dering van de P.v.d.A. niet te zoeken naar wat de K.V.P. van de P.v.d.A. scheidt, maar naar wat belden verbindt. „In zijn opmerkingen op de resultaten van de Baamse bijeenkomst van zater dag heeft hij de klemtoon gelegd op de scheidslijnen binnen de K.V.P. zonder te benadrukken wat K.V.P.-radicalen e andere K.V.P.'ers nog steeds verbindt' aldus deze Haagse politieke kringen. „Betekent dit een mogelijke waarschu- Het dagelijks bestuur van de K.V.P. wil in dit stadium geen commentaar ge ven. omdat thans de beslissingen liggen bij de afdelingen, de kringen en tenslotte bij de partijraad. „Daar zal blijken, welke koers de leden in de toekomst willen gaan", aldus de enige opmerking. Dat men echter min of meer teleurgesteld is over de opmerkingen van drs. Bogaers bleef ln politiek Den Haag niet véfrbor- gen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Het bericht, dat de voorzitter van de Communistische Par tij Nederland. Paul de Groot, rich we gens zijn leeftijd niet meer voor die functie herkiesbaar zal stellen hij blijft wel als ..adviseur" beschikbaar Is nog moeilijk in zijn gevolgen te over zien. Op de eerste plaats is het nauwe lijks te geloven, dat Paul de Groot met bet opgeven van zijn voorzitterschap rijn harde, ijzeren greep op de Neder landse communisten zal verllesen. Daarvoor heeft hij te lang geregeerd. Zijn schaduw zal in het partijgebouw Felix Meriti8 te Amsterdam nog lange tijd zichtbaar en zijn invloed voelbaar blijven. Die invloed zal zich allereerst doen gelden bij de keus van zijn opvol ger. Wordt dat misschien de thans 43- jarige huidige CPN-secretaris en Twee de-Kamerlid H. J. Hoekstra, van wie het parlementaire vademecum „Parle ment en kiezer" vermeldt, dat hij een elektrotechnische school te Amsterdam bezocht en dat hij lid ls van het dage lijks bestuur van de CPN? Of misschien de naar buiten toe het meest op de voorgrond tredende communist: het Tweede-Kamerlid Marcus Bakker (44 jaar), tevens redacteur van „De Waar heid", alsook lid van het dagelijks be stuur van de CPN? De harde stalinistische lijn van Paul de Groot, de man die alles en iedereen wist te overlegen, heeft ervor ge zorgd, dat vele vooraanstaande com munisten in de CPN geen rol meer kunnen spelen. Zij zijn door De Groot keihard weggezuiverd. Het partijgebouw Felix Meritis zou te klein zijn om hen allen te kunnen herbergen. De vraag is voorts of de strijd tussen Moskou- en Pekinggezinde communisten door het vertrek van De Groot opnieuw zal oplaaien. Onder De Groot voer de CPN sinds 1960 een nauw verholen koers. Los van Moskou, zonder dat men zich openlijk en geheel achter Peking schaarde. De huidige kopstukken in de CPN belijden allen met de mond een onafhankelijkheid van de CPN, los van Moskou en Peking beiden. Het is de vraag hoelang de CPN dit spel ln de in ternationale communistische wereld zal kunnen volhouden. Op het ogenblik trachten ook verschillende communisti sche partijen achter het IJzeren Gordijn (Roemenië, Hongarije) los van Moskou te komen. Het tij zit de CPN wat dit betreft wel mee. Veel zal afhangen van de figuur die De Groot mag opvolgen. Het opbouwen van een onuantastbare machtspositie, zoals De Groot heeft kunnen doen, lijkt echter voor niemand meer weggelegd in een CPN, die anders de kans zou lopen zichzelf weg te zui- (ADVERTENTIE) Nu in luxe tafelverpakking zoetstof met de zuiverste smaak heet Sucrosa, want daar zit géén sacharine in. In plaats van suiker voor de slanke lijn I Goedgekeurd door de N.V.S.I DtN HAAG (ANP) D« twee lif ters, die zondag een Hagenaar van sU" auto beroofden na hem te hebben uit geschud, blijken al vaker soortgoiyke kwalijke karweitje* te hebben opgeknapt. Twee gevallen hebben zij tegenover de lfaag*e politie bekend. I»e politie houdt er rekening mee, dat *U nog meer op hun kerfstok hebben. Nadat zD zondagavond door de Haagse politie waren gearresteerd, hebben de 20- Jarlge slager F. A. Z. en de 19-jarige monteur H. R. B., beiden uit Den Haag. bekend bt) het Haagse Bos contact te hebben gezocht met een automobilist uit de Residentie. Om de man te beroven gingen z(j als lifters met hem mee. De politde was voorts een geval bekend van een man uit Leiden, die in april van dit jaar ook bij het Haagse Boe was aan gesproken. door twee Jongelui. In de auto van de Leidenaar ging m.-n weg. De Leidenaar kreeg een pak slaag en zijn geld, 45 gulden werd afgenomen. De Leidenaar werd achter in zijn wagen ge gooid. In Rijswijk sloeg de auto over de kop. De twee Jongens kozen het haxe- pad. De Leidenaar werd lichtgewond. Zijn auto werd totaal vernield. Het duo bekende voorts ln december vorig jaar eenzelfde staaltje te hebben geleverd. Zij vervoegden zich b(J het Haagse Bos bfl een automobilist met wie ztJ eveneens meereden. In Rijswijk kreeg de man een pok slaag. HIJ had geen geld by zich. De Jongens reden hem terug naar de plaats, waar hy hen had laten Instappen. De automobilist heeft nim mer aangtfte gedaan. De Haagse politie veronderstelt, dat nog meer mannen, die weieens In of by het Haagse Bos vertoeven, slachtoffer van het tweetal zyn geworden, maar hiervan noit aangifte hebben gedaan. In januari eerste plenaire zitting HEEMSTEDE (K.N.P.). Overeen komstig de nieuwe werkformule van het pastoraal concilie, die 18 juli door dc bisschoppen werd goedgekeurd, is thans de nieuwe concilieraad gekozen. De vijf tien studiecommissies en de zes secties waarin de deelnemende katholieke orga nisaties en verenigingen zich hebben gegroepeerd konden volgens de werk formule leder vUf kandidaten stellen. Uit de aldus ruim honderd verkregen kandi daten stelde de centrale commissie acht lijsten op met leder vier kandidaten. Deze acht lijsten correspondeerden met diverse werkterreinen van de pastoraal, zodat nagenoeg alle werkgebieden van het kerkelijk leven en van de weten schappen in de concilieraad aanwezig zijn Het is immers allereerst de taak van de concilieraad leiding te geven aan de studiecommissies en werkgroepen en ln overleg met hen de talrijke nota's en rapporten voor te bereiden en tot één geheel te ordenen ter beoordeling van de plenaire vergadering. In de concilieraad zyn thans gekozen: prof. dr. F. Alting von Geusau, Tilburg (missie, ontwikkeling); mr. G. J. Dekkers. Den Bosch (charttas); pater M. Gemmeke O. Carm., Deventer (katechese); dr. F. Haarsma, Nijmegen (pastoraal); dr. J. Lescrauwaet, Steln (oecumene); mr. drs L. Meijers, Den Bosch (kerkstructuren); dr. J. de Valk, Waddinxveen (organisa torische aspecten); prof. dr. H. Wegman, Driebergen (liturgie). Bovendien wezen de gespreksgroepen drs. H. Hoekstra O. Carm., Amstelveen, en de werkgroep conciliepostbussen dr. J. Weima, Nijmegen, aan als leden van de concilieraad. En de commissie van overleg met de andere Kerken en geloofs gemeenschappen delegeerde uit haar midden prof. dr. A. J. Bronkhorst, Bilt- hoven, als lid van de concilieraad. De nieuwe concilieraad komt donder dag 19 oktober voor de eerste maal bij een in een gecombineerde vergadering met de centrale commissie. Voornaamste agendapunt is dan de éonrbereidlrtg Vfln de eerste plenaire vergadering, die naar men hoopt in de eerste dagen van janu ari 1968 zal worden gehouden. Mede voor dat doel zijn, zoals men weet, in verschillende bisdommen de verkiezingen gaande voor de diocesane pastorale raden, die voor het grootste deel zullen zorgen voor de afvaardiging van gekozenen naar de plenaire ver gadering. Hevige branden woeden rond Los Angeles LOS ANGELES (AP) Een verlen gende bosbrand heeft weer toegesla gen In een woonwijk van Los Angeles. De brand beeft al 26 hulzen In de as gelegd. Nog een honderd hulsc-n lopen gevaar in bet nabijgelegen heuvelland- De brand bij het voorstadje Chata- worth, ongeveer 48 kilometer ten noord- weeten van Los Angeles, was een van de twee belangrijkste branden, waarbij sinds zondag 10.400 hectaren land wer den zwartgeblakerd en een pereoon om het leven kwam. (Van onze correspondent) EMMEN De directie van Danlon heeft zoals we gisteren al meldden in een deel van onse oplaag defini tief besloten tot herbouw van de afge brande fabriek op deselfde plaats. Hier bij zal de bedrljfsoppervlakte, die 20.000 vierkante meter besloeg, met 10.000 vierkante meter worden uitgebreid. Dit is mogelijk doordat de twee ande re afgebrande bedrijven, nBmenlijk Em- ka en Jonkman in het verlengde lagen van de Danlonfabriek. Het Danlonbe- drijf kan na de herbouw beschikken over een veel ruimere grondbreedte, het geen de opstelling van de machines ver- gemakkelijkt. Er was aansluitend op dit terrein nog 12.000 vierkante meter gereserveerd voor de bouw van een garenveredelings- bedrijf. De eerste grondwerkzaamheden hiervoor wareo reeds begonnen, doch zullen thans worden uitgesteld tot de kou- senfabrlek herbouwd is. In de kousenfabriek werkten 1200 mensen, waarvan ongeveer 800 meisjes. Dit aantal zal na de herbouw, waarvan men aanneemt dat deze tegen het eind van het volgend jaar gerealisseerd kan zijn, uitgebreid wordten tot 1500 personeelsleden. De directie verwacht reeds volgende maand een begin te kunnen maken met een kleine produktie ln verschillende bedrijfspanden, die in Emmen of ln de omgeving daarvan disponibel kunnen komen. In verband met uitbreidings plannen, waren reeds machhlnes ln be stelling, die met voorrang geleverd zui len kunnen worden. Dit maakt het ook mogelijk, dat een gedeelte van het perso neel straks weer in de produktie kan worden opgenomen. Voorlopig zal dit ge schieden via wisseldiensten, die begin nen met één werkdag per week en die geleidelijk zullen worden uitgebreid tot meer werkdagen. Voor de meisjes zal getracht worden lokaliteiten beschikbaar te krijgen ln de eerate plaats om con tact met de meisjes te handhaven en ln de tweede plaats om door huishoudelij ke cursussen of anderszins ze bezig te houden. De kousenproduktie bij het bedrijf be droeg 8 miljoen dozijn paar per jaar. Na de nieuwe opbouw zal dit kunnen worden uitgebreid tot 4 miljoen dozijn paar per jaar, terwijl daarna verdere uitbreidingsplannen zullen volgen, die beogen een produktie te bereiken van 6 miljoen dozijn paar kousen per Jaar. De AKU als garenlevcruncler was een van de belangrijkste toeleveringsbedrij ven. Verwacht wordt, dat in het begin van het volgend Jaar deze toelevering weer op gang zal komen De ooreaak van de brand by de Dan lonfabrlek is thans vrijwel zeker vastge steld. Het onderzoek van de arbeidsin spectie en de politie heeft tot de conclu sie geleid, dat er kortsluiting ls geweest tussen een elektriciteitskabel en een stoomleldlng. - „R'damse" haven in Vancouver SCHIPHOL. (A.N.P.) De minister van Transport van Brits Columbia in Canada, de heer R. J. Bonner brengt een tweedaags bezoek aan de haven van Rotterdam, die model zal staan voor een nieuw aan te leggen haven in Vancouver. Aansluitend worden ook bezoeken ge bracht aan de havens van Antwerpen, Londen en New York. In Rotterdam heeft voornameiyk het afhandelen van massavrachten de aandacht van de be zoeker. VOOR Wbrillen/ NU 18 EEN RINCK-BRIL (door de 5 RINCK-extra'») VOORDELIGER DAN OOIT BOTERMARKT 1 LEIDEN TEL. 01710-25038 Over gratie voor Soebandrio wordt weldra beslist DJAKARTA. (A.N.P.) De waar nemend president van Indonesië, ge neraal Soehurto, krijgt binnenkort Juri disch en politiek advies over het gratie verzoek. dat de oud-minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soebandrio, heeft ingediend nadut hy vorig Jaar op grond van zyn aandeel In de mislukte staatsgreep van 1965 ter dood waa veroordeeld. Naar van wel ingelichte zyde in Djakarta wordt ver nomen behandelt de procureur-generaal, Soeglh Arto, de Juridische kant van het verzoek, terwyi de minister van Justitie, prof. Oemar Seno Adjle, de politieke aspecten zou belichten. Intussen zou dr. Soebandrio van een gevangenis in Djakarta zijn over gebracht naar Bandoeng.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 5