S)e£eid4e(Eoti/ïcwt
Milivoj Pavela
Frans episcopaat
neemt het op voor
gescheiden vrouw
Meesterspion
George Blake
in Rusland
TELEVISIE VANAVOND
„Nederlander komt niet alleen voor
zon maar ook voor Joego-Slaven"
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1967
(ADVERTENTIE)
Doorstroming
blijft onzeker
OP het thema dat een goed jaar gele
den minister Bogaers componeerde
tot heffing van extra-bedrag ten laste
van beter betaalde huurders van woning
wetwoningen, Is zijn opvolger minister
Schut nu met een officiële variatie ge.
komen.
Tegen het plan van minister Bogaers
zijn destijds onredelijke bezwaren ge
maakt; maar er gingen ook stemmen
op met meer steekhoudende kritiek.
Het systeem-Bogaer8 zou te grof gaan
werken; het systeem-Bogaers greep de
huurders van woningwetwoningen aan,
maar Het in gelijke inkomensgroepen
thuis te brengen bewoners van op an
dere wijze gesubsideerde groepen onge
rept; het systeem-Bogaers garandeerde
beslist niet dat het een van zijn belang
rijke doeleinden, de doorstroming, ook
metterdaad zou bereiken.
Op het eerste gezicht komt de varia
tie van minister Schut tegemoet aan het
bezwaar van de te ruwe werking. Er is
een betere relatie gelegd tussen het be
lastbare Inkomen, de extra-lasten van
grotere gezinnen en de huursom.
MAAR hoe staat het met de andere
bezwaren? Het ziet ernaar uit dat
de minister bezweken is voor de grote
praktische moeilijkheden om ook de be-
terbetaalde bewoners van andere ge
subsidieerde woningen iets in rekening
te brengen van de voordelen die ze niet
helemaal terecht uit de algemene mid
delen onttrokken hebben.
En wat de doorstroming betreft zien
we de zon nog maar steeds niet dagen.
Voor de gebieden waar geen huurlibe-
ralisatte is ingevoerd, staat een jaarlijk
se huurverhoging nu wel vast. Maar
ook al heelt die de fraaie naam van
huuraanpassing gekregen, de uitwerking
zal wel zo zijn. dat de animo om te gaan
„doorstromen" even klein blijft, als ze
alttyd geweest is.
We vrezen dat het resultaat uiteinde
lijk zal zjjn minder uitgaven voor de
schatkist en wat meer inkomen voor
de huiseigenaren.
DE doorstroming zal dan wel moeten
wachten op de huurllberalisatle. Of
die dan zegenrijk gaat werken, blijft
tot betere berichten uit de geliberali
seerde provincies nog maar een vraag.
Tenslotte blijft ook nog bestaan het be
zwaar van huurders van woning
wetwoningen, die al geruime tijd
reikhalzend naar een betere woning uit
kijken, daar graag meer huur voor wil
len betalen, maar er niet in kunnen
slagen tegen een redelijk huurbedrag
iets te vinden. Naast hun te kleine
nlng krijgen ze er in hun onmacht
straks een „boete" bij, die onrechtvaar
dig aandoet.
Man met baard wordt in verzegelde trein
Rusland binnengesmokkeld. Bloedige bur
geroorlog breekt uit. Vijftig jaar later
openen Russen geheime archieven. PANORAMA
krijgt primeur voor Nederland. Deze week
schokkende foto's en feiten van Russische
revolutie
Excellenties offeren!
TUSSEN het vele nieuws over hogere
lasten en stijgende uitgaven, stond
het „miniberichtje" over het offer da}
de hoogstgeplaatste overheidsfunctiona
rissen gaan brengen. Inclusief de excel
lenties, ministers zowel als staatssecre
tarissen, zullen ze wat meer moeten gaan
terugbetalen aan de schatkist voor privé-
gesprekken via hun telefoonlijnen.
Een roerend bewijs dat men in de
hoogste kringen met een voorbeeld van
bezuinigingen wil voorgaan. Van het te
besparen bedrag zal men wel geen Karei
Doorman kunnen laten repareren en nog
minder de hongerende kinderen in India
of Vietnam uit hun ellende kunnen be
vrijden. Maar het is toch een goed begin
en men weet nooit wat er uit zo'n begin
kan groeien.
A propos, zou het niet meer zoden aan
de dijk gezet hebben, wanneer eens
kracht gezet werd achter het voornemen
om de topsalarissen in overheidsdienst
procentueel niet meer in gelijke mate
te laten stijgen als het inkomen van de
kleine ambtenaar?
Of staat a priori vast, dat de fiscus
toch zoveel van deze salarisstijgingen
afroomt, dat het mes in de telefoon
rekeningen met meer resultaten snijdt?
Wat een particuliere telefoonrekenin
gen moeten dat dan wel niet zijn!
Ned. Dans Theater
in Koninklijke
Schouwburg
DEN HAAG Het Nederlands Dans
Theater opent het seizoen 1967-'68 op
dinsdag 26 september met een voorstel
ling in de Koninklijke Schouwburg, die
op 27 en 28 september zal worden her
haald in resp. Amsterdam en Rotter
dam Op het programma staan de bal
letten Interludes van Frans Vervenne;
Pas de deux uit „Le diable A quatre"
van Benjamin Harkarvy, waarbij de
Engelse gaataollst Gary Sherwood zal
optreden als partner van Marian Sar-
stüdt; Impressies van Job Sanders;
Dualis van Hans van Manen.
De voorstellingen zullen worden be
geleid door het Nederlands Balletorkest
o.l.v. Peter Frös.
Koningin Elisabeth
Concours 1968
BRUSSEL (ANP) Het volgende
Internationale Koningin Elizabeth Con
cours, ditmaal voor piano, zal in mei
1968 in Brussel worden gehouden. De
deelnemers, die door de eerste schif-
tingsproeven komen, zullen in de twee
de ronde om een nog niet uitgegeven
Belgische pianocompositie van maxi
maal acht minuten moeten spelen, dat
speciaal voor dit concours is geschre
ven. Voor de eindproef zal, behalve
een door de jury op te leggen werk en
concert ter keuze van de deelnemers,
een speciaal voor de wedstrijd gecom
poneerd concert voor piano en orkest
ten gehore gebracht moeten worden.
N.K.Y. GEEFT
THAILANDER
KUNSTBENEN
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Xion Panyaxairaska,
een 26-jarige chauffeur en gelovig boed
dhist uit Thailand, komt zondag naar
Nederland. ZUn hoop is gevestigd op de
medische deskundigen in Nederland, die
hem weer zullen leren lopen. Eind vo
rig jaar werden bij een verkeersongeval
zijn beide benen afgerukt. In Thailand
zijn geen ziekenhuizen of revalidatie
centra die kunstbenen kunnen maken.
Adrl Schrama, lid van de groep die
door de Katholieke Werkende Jeugd naar
Thailand werd uitgezonden voor ont
wikkelingshulp, vond deze jongeman in
bittere ellende en zonder hoop. Hij nam
contact op met de Katholieke Bond van
Vervoerspersoneel en „Herwonnen Le
venskracht", een instelling van het NKV,
speciaal belast met de gezondheidszorg.
Beide organisaties besloten te helpen. Zij
hebben hun girorekeningen voor dit doel
opengesteld: nr. 22104 „Katholieke Bond
van Vervoerspersoneel Utrecht" en nr.
460604 van „Herwonnen Levenskracht
Utrecht".
Foto's, opgestuurd naar Nederland,
wezen uit dat de man te revalideren is.
De kosten voor vervoer van en naar
Thailand, alsmede opname in „De Hoog
straat" te Doorn en vier prothesen be
dragen rond 35.000.Waarschijnlijk
zal Xion Panyaxairaska reeds na een
half jaar weer kunnen lopen en terug
kunnen gaan naar zijn vrouw en twee
kinderen in Thailand. De actie, die voor
hem gevoerd wordt, heeft als motto
„Laat hem lopen".
PARIJS (KNP) De Franse bis
schoppen hebben hun priesters en ge
lovigen In een nota gewezen op de
„droevige" situatie van vele geschei
den vrouwen, die gehoorzamen aan de
kerkelijke wetten en niet opnieuw trou
wen. De christelijke gemeenschap sluit
hen praktisch buiten, aldus de bis
schoppen. „Wel zijn er priesters die
openlijk een nieuw huwelijk aanprijzen,
maar die houding leidt ertoe, dat de ge
lovigen niet weten hoe nu de houding
an de Kerk Is".
De bisschoppen zelf spreken zich
niet uit over de kwestie of een moed
willig in de steek gelaten vrouw weer
nieuw huwelijk kan aangaan. Wel
behandelen zij breeduit de moeilijkhe
den van deze vrouwen. Zij hebben zich
daarbij door een aantal gescheiden
vrouwen laten voorlichten.
Tijdens het concilie heeft mgr. Zogh-
bi, vicaris van patriarch Maximos, de
ze kwestie bij het concilie aanhangig
gemaakt en gewezen op de vroeg-chris-
telijke praktijk dat de niet-schuldige
LONDEN (Reuter) Er zijn zeer dui
delijk aanwijzingen dat de Britse mees-
torspion George Blake thans in de Sov
jet-Unie is. Blake werd in mei 1965 we
gens spionage voor de Sovjet-Unie tot
42 jaar veroordeeld. In oktober vorig
jaar ontsnapte hij uit de Londense ge
vangenis Wormwood Scrubs.
Een woordvoerder van het Brrltse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken zei don
derdagavond dat op 4 september een
Ier, die zich bekendmaakte als Sean
Bourke, zonder papieren bij de Britse
ambassade in Moskou aanklopte. Hij
vertelde de vlucht van Blake uit Enge
land te hebben geregeld en vroeg inlich
tingen om naar Engeland terug te ke-
Door middel van foto's is aan het
licht gekomen dart de man indèrdaad
Sean Bourke was. In Engeland is tegen
hem een arrestatiebevel van kracht.
Engeland heeft echter geen uitleve
ringsverdragen met de Sovjet-Unie.
partij een nieuw huwelijk kan sluiten.
In het concilie is discussie hierover di
rect afgekapt. Het is niet bekend of de
Franse bisschoppen met opzet deze
kwestie hebben aangesneden aan de
vooravond van de bisschoppensynode
in Rome.
Het blijkt niet de bedoeling van de
bisschoppen op de juridische kant va»
de zaak in te gaan, maar veeleer bij de
priesters en de gelovigen erop te wij
zen, in welke treurige omstandigheden
sommige gescheiden vrouwen leven.
„Haar eenzaamheid wordt vaak met
de dag groter. Zij durven zich niet meer
in de samenleving te begeven, omdat
daar een vrouw zonder man of vriend
verdacht is. Verschillende vrouwen stor-
ten psychisch in of plegen zelfmoord.
Anderen trouwen maar weer om uit de
financiële beslommeringen te zijn".
Dan is er het vraagstuk van de kin
deren. De gescheiden vrouw moet va
der en moeder tegelijk zijn. En niet al
len zijn daar volgens de bischoppen toe
in staat. Zou de Kerk haar niet te hulp
kunnen komen en de parochiegemeen
schap vragen om bijvoorbeeld eens te
zorgen voor de kinderen, hen te ontvan
gen en de moeders met raad bij te staan,
zo vragen de bisschoppen zich af.
,Een van hen heet Brett'
filmimpressie over
een Softenonkind
In 1962 kwam het grote Softenon-
schandaal in de openbaarheid. Over
de gehele wereld werden ongeveer
10.000 kinderen met lichamelijke afwij
kingen geboren. Daarvan zijn er nu
nog 6000 in leven. Dit houdt in. dat
zesduizend families ontdekten, wat het
•woord handicap in het dagelijks leven
wil zeggen. Deze film is een kort ver
slag van een dergelijke ontdekking,
zoals het in een gezin plaats vond, bij
hun kind Brett, dat geen armen heeft.
In deze film, die de NCRV-televisie
vanavond vertoont, wordt de periode
behandeld, van het moment af dat
Brett voor het eerst een kunstarm past
uit Rusland, die speciaal voor de Sof-
tenonkinderen werd ontworpen.
Ned. II, 21.15 uur.
Meer radio
uitzendingen
voor gastarbeiders
HILVERSUM In 't NRU-programma
voor het komende winterseizoen is voor
de uitzendingen voor de buitenlandse
arbeiders tweemaal zoveel zendtijd uit
getrokken als voorheen.
Met ingang van zondag 1 oktober zal
er wekelijks van 14.02 tot 16.00 uur via
Hilversum III een programma worden
uitgezonden voor Italiaanse, Turkse,
Spaanse, Griekse, Marokkaanse en
Joego-Slavische arbeiders. Van 't pro
gramma Rome-Ankara-Madrid wordt
het Italiaanse gedeelte (14.02 tot 14.21
uur) verzorgt door Radio Televisione
Italiana, het Turkse programma (14.21
14.40 uur) wordt gepresenteerd door
Omer Seyfttin Akdogau en dat voor de
Spanjaarden (14.40 tot 15.00 uur door
Lino Calle.
Athene-Rabat-Belgrado wordt uitge
zonden van 15.02 tot 16.00 uur. Presen
tatoren zijn: A. Kounelas (voor de Grie
ken) en S. Mouhmy (voor de Marok
kanen). Deze programmaserie wordt
besloten met 20 minuten Joego-Slavi
sche muziek.
21 september 1967 zal de t.v.-anna
len wel ingaan als de dag waarop er
kleuren kwamen, maar voor talloze kij
kers was het t.v.-gebeuren natuurlijk
„The Fugitive" die in een dubbele af
levering aan een gelukkig eind
kwam. Niet dat iemand ooit gedacht
heeft dat die aardige Richard Kimble
schuldig zou zijn, of nog wel erger
Overigens Jammer dat de AVRO «T
nog niet een tijdje mee door is gegaan.
De reeks ging er goed in en had een
aantal waardevolle afleveringen, al re
kenen we die van gisteren daar niet
toe. Maar goed: er zijn gisteren twee-
loze tijdperken afgesloten: Kimble*
Op „II" zagen we „Is it true what
they say about Dixie?". Een aardige
uitzending om te horen. De New-Orle
ans Syncopators speelden dat het een
lieve lust was: er trad een Engelse dl-
xielandster. Beryl Bryde op, die uitste
kend bleek, er waren drie Nederlandse
vocalisten Connie van Bergen, Anne
ke Grönloh en Karin Kent van wie de
eerste jazz bleek te verstaan en de bel
de anderen daar lofwaardig naar streef-
Het programma werd niet geregis
seerd door Fred Rombouts. Dat was 'n
vervelende vergissing want het was
écht aardig en als Rombouts wél ge
regisseerd had zou het nog aardig ge
weest zijn om te zien ook. Nu waren de
camera's er wel maar die zorgden niet
voor plaatjes.
Vg.
nederland i nederland ii Televisie morgen
STER
reclameuitzendingen om
18.55, 19.156 en 20.16 uur
NTS
18.45 uur:
De Minimolen
18.50 uur:
Nieuws ln het kort
19.00 uur:
De paleizen van
Engeland, documen
taire (kleurentelevisie)
20.00 uur:
Journaal
VARA
20.20 unr:
De Forsythe Saga,
t.v.-serie
22.00 uur:
Achter het nieuws,
actualiteitenrubriek
NTS
23.00 uur:
Tweede journaal
hilversum i
VARA
21.00—22.30 uur:
Stereoconcert door
Omroeporkest
22.55—23.55 uur:
Prettig weekend,
platenprogramma
STER
reclameuitzendingen om
20.01 en 22.10 uur
NTS
20.00 uur:
Nieuws in het kort
NCRV
20.05 uur:
Igor Stravinski,
filmportret
20.40 uur:
Hulp en heil, gesprek
20.50 uur:
Lucy-Ballshow,
t.v.-serie
21.15 uur:
Een vein hen heet
Brett, documentaire
21.45 uur:
Attentie, actualiteiten
rubriek
NTS
22.15 uur:
Tweede Journaal
23.30 uur:
Sluiting
hilversum ii
NRU
20.0022.05 uur:
Grenspost, vakantie
programma
23.15—23.55 unri
Avondconcert
STER
reclameuitzendingen c
15.31 en 15.57 uur
TELEAC
13.30 uur:
Automatisering (18)
14.00 uur:
Polemologie (2)
14.30 uur:
Russische les (2)
15.00 uur:
Sluiting
NTS
15.30 uur:
Nieuws in het kort
15.84 uur:
Weekjournaal voor
gehoorgestoorden
KRO
16.00 uur:
Klokke vier,
familieprogramma
16.50 uur:
Narretje Notedop,
kinderprogramma
17.00 uur:
Vabebo,
kindercircus.
17.30 uuri
Sluiting
RADIONIEUWSDIENST
HILVERSUM It 7.00
8.00, 11.00, 13.00, 16.00
18.00, 20.00. 22.30, 23.5!
HILVERSUM H:
7.30, 8.00. 8.30, 12.30
19.00, 22.30. 23.55
HILVERSUM III: Elk
heel uur vanaf 9.0
Schorsing gehartdhaafd
VPRO-directeur
„betreurt"
communiqué
BUSSUM (A.N.P.). „De directie van
de VPRO maakt bekend dat haar na
besprekingen met het personeel is ge
bleken dat het verontrusting heeft ge
wekt dat enkele medewerkers van de
VPRO door haar publiekelijk in ge
breke zijn gesteld. De directie heeft het
personeel meegedeeld, dat zij de publi-
katie van dit onderdeel van haar op
15 september jl. uitgegeven commu
niqué betreurt en verzekert dat in de
toekomst een dergelijke procedure zal
worden vermeden", aldus een mede
deling van de VPRO.
In het communiqué van 15 september
had de VPRO onder meer gezegd dat
bij de voorbereidingen van een sati
risch proefprogramma ,,de met een
directe verantwoordelijkheid belaste
VPRO-medewerkers niet bij machte
bleken die waarborgen te scheppen,
die voor een dergelijk programma on
misbaar zijn".
Het officiële communiqué, waarin de
VPRO-directie haar beleidsfout toe
geeft, is tot stand gekomen nadat
„Mercurius", de algemene vakbond van
o.m. het radio- en televlsiepersoneel,
aangesloten bij het NW, en de VPRO-
groepsraad daartoe hadden aangedron-
De VPRO-directie heelt gisteravond
laat bekendgemaakt, dat de schorsing
van de heer A. Kleywegt, hoofd van
de televisiedienst, met ingang van vrij
dag 22 september is beëindigd. „Mer
curius" heeft echter van de directie
verlangd, dat zij de schorsing van het
televisiehoofd zou intrekken of achteraf
ongedaan maken. De directie meende
echter hiertoe niet t© moeten overgaan.
„Mercurius" heeft nu de Juridische
dienst van het NW ingeschakeld om
te bekijken in hoeverre de VPRO-
directie alsnog langs gerechtelijke weg
tot het nemen van de verlangde maat
regelen kan worden gebracht.
Radioprogramma
Klass. muziek,
Nieuws, actual., 22.55 Grain., 23.56 Nleu'
HILVERSUM II (298 m) KRO:
progr., 19.00 Nws, actual., 19.30 De medisch,
sociale hulp van het Nederl. Roode Krul*
NRU: 20.00 Lezing (Reclassering), 20.05 Vo
en over vakantiegangers. 22.25 Humanistic
Verbond, 22.30 Nieuws. 22.40 Klankbeeld, 23.
Avondconcert, 23.55 Nieuws.
VERONICA (192 m> 18.00 Jukebox: 19
Brandnieuwe en ongehoorde hits; 20.00 Nas
ville—Tennessee; 21.00 Spaans programm
21.30 Morgen ls het zaterdag: 22.80 Alle rer
men los: 0.00 Middernacht onder de sterre
inderweg; 2.00 Sluiting.
20.00 Weense muziek, 20.30 Cabaret,
ZATERDAG
HILVERSUM I (402 m) VARA: 7.00 Nleu
ochtendgymn.. 7.24 Gram.; 8.00 Nieuws, i
Gram., 9.40 Nationale Brass Band, 10.00 C
var. progr., 12.15 I.ezing, 12.27 Land- en tu
bouw, 12.30 Sportnieuws, 18.00 Nieuws, j:
Voor teenagers. 14.15 Voor de Jeugd, 14.55 J.
Magazine, 15.30 Vragenwuur, 15.40 Vrljblijv
de meningen van Jonge mensen, 16.00 N<
18.02 Lezing, 18.15 Operamuziek, 17.10 Elektr
orgelspel, 17.30 Radioweekjoumaal.
HILVERSUM II (298 m) KRO: 7.00 Nieuw
7J5 Gram., 7.30 Nieuws. 7.32 Gewijde muzie
12.50 Missie en zending. 13,00 Voor de mVl
tairen, 14.00 Tkmltleprogr., 17.00 Carlone
voor tieners.
HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen)
NCRV: 9.00 Nieuws, 9.02 Gram., 10.00 Nleu»
10.02 Operamuziek, 11.00 Nieuws. 11.02 Gran
11.30 Leger dea Hellsmuzlek. 12.00 Nieuw
12.02 Vakantie ln eigen land, 13.00 Nleu»
15.02 Modi
Muzikale zwerftocht, 17.00 Nieuws. 17.02 ti
18.00 Sportshow: reportages, sportuitslagen.
VERONICA (192 m) 7.00 Schoon schip (o.
country en western hits; kookpunt; studt<
centrum Culemborg; 12.15 Hits a gogo; 13.'
Veronica's teenager muziek express; 14.i
Ned. top 40; 16.00 Tips voor de top.
BRUSSEL Nederlands (324 m) 12.00 Nw
12.03 Lichte muziek, 12.45 Lichte muziek, 13.
Radiomatinee, 17.35 Lichte muziek.
In het Kunstnijverheidsmuseum te Zil-
rich ls een tentoonstelling geopend van
affiches en foto's van de Nederlandse
kunstenaar Paul Schuitema. De ten
toonstelling duurt tot 22 oktober.
De Vereniging Sociëteit Casino te 's-Her-
togenbosch heeft een toneelprijs inge
steld voor de beste hoofdrol voor de
beste bijrol van het seizoen. De prijs
(f 1.000,—) wordt toegekend door re
gelmatige schouwburgbezoekers die
daartoe aan het eind van het seizoen
schriftelijk hun stem uitbrengen.
(OP DE VALREEP)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAO. Zei jaar geleden
kwam Milivoj Pavela in Den Haag
aan met de volgende hoopvolle
feitenkennis van Nederland: Rem
brandt, Van Kokke, bloemen, wind
molens, een beetje kaas en onvoor
stelbaar veel melk". Zeg nou zelj: dat
is niet gek voor een burger van het
H00 kilometer verderop gelegen Split.
Na een week had hij al door, dat de
Nederlanders om een onnaspeurlijke
reden de letter O ook als een O uit
spraken en toen begreep hij ook
meteen, waarom de jongens van Jan
de Witt blanco bleven, als hij met
vurig elan de verdiensten van Van
Kokke prees. Hij schenkt mij ren
ouwejongensknipoog en zegt: ,giou
weet ik, wat er aan scheelde. Het
moest Van Oogge zijn".
Bij het scheiden van de markt laat
hy de naam van de roodgebaarde
schilder als'n kruimige zandaardappel
uit zijn mond vallen. Het zit er dus
dik in, dat hij duivelse moeite zal
krijgen met de letter K. als by over
enkele dagen weer voorgoed in Joego
slavië la.
Het zal even wennen zyn: Den Haag
zonder Milivoj Pavela. Toen hy in
1961 door Tito's toeristenbrein naar
de lage landen werd gestuurd, was
Joego-Slavlë voor de meeste Neder
landers nog een roze vlek op de land
kaart Men wist lets van de partizanen,
lets van de corpulente maarschalk, die
ln zyn witte pak weldoende rondging
als een Sinterklaas ln civiel. Voor de
rest waagden slechte weinigen zich
achter de grijze muur van de
Karwanken.
Holle kies
Milivoj Pavela nam na aankomst zyn
Intrek op een wat sombere etage boven
een bar, dis opgezadeld la met de
kleinerende naam De Kabouter. Hy
wilde hiermee wellicht symboliseren,
hoe gering zyn nering was. Dertig
duizend mensen slechts trokken dat
jaar naar zyn gebenedyd land: een
aantal, dat andere toeristenlanden in
hun holle kies konden frommelen.
Op de valreep vertelt Pavela achte
loos. dat dit Jaar 350.000 Nederlanders
zijn land hebben bezocht. ,,Arh Ja", zegt
hij met een glimlach, die aarzelt tussen
slimheid en verontschuldiging, „voor
Nederlanders bestaan er geen grenzen.
Het Is ook het enige volk, dat ln april
al komt en eind november pas weggaat.
HU ons In Joego-SIavië ztlri ze zeer ge
liefd. Hoe dat komt? Waarschijnlijk
door het klimaat in Nederland. Men
sen. die van hier komen. zUn gewone,
rustige mensen Niet zo heetgebakerd.
De Nederlandse zakenman is betrouw
baar. wat je echt niet kunt zeggen van
zakenlieden in andere landen. Fn de
reisbureaus zijn de beste van de wereld".
Uit het vlerkante hoofd ventileert hij
nog meer sprekende cijfers: dit Jaar
passeerden 99.800 particuliere auto's
met Nederlandse nummerborden de
Joego-Slavische grensposten. Daarin
zaten met de belegde broodjes, de
thermosflessen, de denksport en het
windscherm voor „het gevAl dat"
306.000 vaderlanders. Daarnaast
kwamen 18.200 Hollanders „ouwe
taaie" zingend in 504 autobussen zyn
land binnen. De rest, die de 350.000
volmaakte, kwam letterlijk uit d©
hemelsblauwe lucht vallen.
,Met is 't» stormachtige ontwikkeling",
geeft Pavela toe, „en daarom is het
ook onzinnig om te veronderstellen,
dat ik hef aUeen gedaan heb. Jk heb
enorme steun gehad van reis
organisaties, van de K.L.M., van
Milivoj Pavela: „NeIcelanders liggen Joego-8lavU
het hart gebakken".
allerlei mensen, die na één reis door
Joego-Blavië, mijn beste propagan
disten waren geworden. In die zes
jaar heeft ons kantoor meer dan
tOO.OOO Nederlanders te woord gestaan.
Dat zijn griezelige aantallen, die ik
in 1961 nooif had durven voorspellen.
Beruchte wegen
Ondertussen hebben ze in Joego-Slavlë
ook niet stil gezeten, Toen de stroom
toeristen onstuimiger werd, zijn er ln
koortsachtig tempo hotels gebouwd.
Eerst aan de kust. later ook ln andere
delen van het land. In 1961 waren er
150.000 bedden beschikbaar, nu
350.000. Alleen ln 1966 kwamen er al
40.000 by. Ook de vernieuwing en ver
betering van ons wegennet geschiedt
ln yitempo. Joego-SIavië ls jaren lang
berucht geweest om zijn slechte wegen.
En terecht. Maar de laatste jaren
worden de autostrada's als lopers uit
gelegd. De kustweg van zo'n slordige
2.000 kilometer is klaar van de
Italiaanse kust tot aan de grens van
Albanië. Ook de dodenweg van de
kust langs Mostar en Serajewo naar
de autoweg van Belgrado naar Skopje
is nu compleet geasfalteerd en ver
breed. Daarnaast ls er de laatste tyd
hard gewerkt aan nieuwe vliegvelden.
Er zyn nu Internationale luchthavens
ln Dubrovnlk, Spilt, Ljubjana, Zagreb,
Belgrado, Skopje en Titograd. Zonder
valse hoop verwachten we dan ook
volgend jaar een bezoekersaantal van
zo'n 400.000 Nederlanders. Ik kan u
nu al zeggen, dat ze van harte welkom
zyn. Ik ga niet vleien, maar ik wil toch
de waarheid zeggen: de Nederlandse
toerist behoort tot de sympathiekste
reiziger ln Joego-Slavlë. Hy komt
alleen voor de zon en de blauwe zee.
maar ook voor de mensen. Het is echt
IN 1961:
30.000
IN 1967:
350.000
niet voor niets, dat veertig procent
van hen by particulieren logeert. De
reden is niet dat ze geen geld hebben,
maar omdat ze op vorige reizen hechte
vriendschapsbanden hebben aan
geknoopt. Ook dat is belangryk in
het vreemdelingenverkeer. Natuurlijk
brengen die 350.000 een hoop geld
naar ons land. maar daarnaast zien
ze met eigen ogen hoe wy leven en
waarom wij sommige dingen anders
doen dan zij. Ik ben ervan overtuigd,
dat het toerisme heel wat complexen
op politiek gebied elimineert".
Trekpleister
Over Nederland zegt Pavela: „Dit Jaar
ben Ik voor het eerst echt bang ge
worden. Het wa© hier zo mooi weer,
dat Ik begon te denken: „Als dat voor
taan de gewoonte wordt, kunnen wij
wel inpakken. Afgezien van het
wisselvallig weer kan lk overigens
wel zeggen, dat Nederland geweldigs
toeristische trekpleisters heeft Ieder
een geeft af op Volendam, maar als je
het door de bril van een buitenlander
bekijkt, is het een enorme attractie.
En dan natuuriyk Amsterdam. Zo'n stad
vind je nergens anders In de wereld. Dal
is kapitaal, waar de moeste Nederlan
ders nog niet eens de reële waarde van
Binnenkomertje
De vyftien vuistdikke plakboeken vol
artikelen over Joego-SIavië heeft
Pavela inmiddels al vooruitgestuurd.
Het was de oogst van zes jaar vak
kundig zaaien en bemesten.
Dit stuk kwam voor hem helaas te
laat. Misschien kan het nu als binnen
komertje dienen voor zijn opvolger
Vojko Pekic. die maanden terug in
zijn oude standplaats Opatija alvast
een Nederlands woordenboek heeft
laten komen. Voorlopig spreekt hij nog
onberispeiyk Duits, maar hy knikt
schuldbewust en ernstig, als Pavela
met losse pols doceert, dat elke
buitenlander de plicht heeft om de
taal te leren van het land. waar hij
werkt. „In Nederland", voegt hij er
nog aan toe. „kom je gauw in de ver
leiding om dit punt te laten sloffen.
Want de Nederlanders verstaan je
Immers zo ook wel. Maar dat ontslaat
je niet van de plicht om Nederlands
te leren. Al was het alleen maar uit
hoffelijkheid".
Hij kijkt glimlachend naar Peklc, die
iijJens het gesprek viyttg opgewekte
vrouwenhoofden op zyn blocnote heeft
getékend.
„De volgende keer als u komt,
spreekt hij al aardig Neder*
lands", zegt hij.
