PLANOLOGIE HOUDT
NIET OP BIJ 2000
Minister ir. W. Schut:
Consequenties
aanvaarden van
leven met velen
BEURS VAN AMSTERDAM
34
ia?
ss
V.S.-deserteurs voor
Engelse
televisie
HIJDAG 18 AUGUSTUS 1967
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
SUSKE EN WISKE: HET MINI MIERENNEST
Smidje
Verholen en
het geheim
van de
Uylenborgh
1211 „Een héle familie uitgemoordhier in
Rljkhuyzen?", vroeg smidje Verholen ongelovig en
nu begon hij zich toch een beetje te interesseren
voor het verhaal van Gozewjjn van Uylen. -
„Jazéker, meneer Verholen", herhaalde de
boekhandelaar nadrukkelijk. „Allemaal uitgemoord!
Slechts één zoon wist te ontkomen en van hém stam
ik af". „Kom mee, meneer Van Uylen en vertel
me daar eens wat méér van", zei de smid en hij
wees zijn gast de weg naar zijn gezellige salon.
Gozewijn van Uylen zette zich daar voldaan in een
knusse leunstoel en zei: „U weet niet half hoe blij
Ik ben, meneer Verholen. Hier zit ik nuik,
Gozewtyn van Uylenln een leunstoel onder de
eeuwenoude balken van het huis Uylenborgh, dat
ééns door mfln voorgeslacht werd bewoond. En als
ik zo dit liefelijke dorpje bekjjk met zijn vriendelijke
inwoners, dan kan ik me nauwelijks voorstellen, dat
ditzelfde Rljkhuyzen nauwelijks anderhalve eeuw
geleden geterroriseerd werd door de banschulte van
Rljkhuyzen, de niets en niemand ontziende woesteling
S|jmen Knoet. Het hele dorp was hem onderhorig.
Alle Inwoners waren z|jn lijfeigenen, die meer slaag
dan eten kregen. Slaag met een hondezweep
bah! Een afschuwelijke kerel moet dat geweest z(jn.
die S|jmen Knoet. Maar de enigen, op wie hij geen
vat kon krijgen, waren de bewoners van het huis
Uylenborgh". „Ja ja, dat vertelde u al", merkte
de smid op. „De Van Uylens waren vr|je burgers
van Rljkhuyzen
BIGGLES: DE SAMOURAI
Philips - Unilever
zeer vast
AMSTERDAM Bij nadere bestu-
lering van de gepubliceerde tweede-
cwartaal- en eerst-halfjaarcijfers 1967
Unilever en Philips is men blijk-
optimistisch gestemd. Dit bleek
laag maar al te duidelijk uit de
toersen van deze fondsen die in Am
sterdam zeer vast ln de markt lagen voor
lankopen van het publiek, West-Duits-
;n Zwitserland. Door aanhoudende
vraag steeg Philips van 104.20 tot 105.f>0;
tegen een voorgaande slótprijs van
101.60. Unilever liep op van 103 tot
103.70 om daarna weer iets te zakken
tot 103.20 (100.40). Deze prijzen lagen
op het hoogste niveau van 1967. In Wall-
Street steeg Unilever donderdag tot
2914 dollar om op 28% te sluiten, waar
mede een koersverbetering werd bereikt
met dollar, vergeleken bij de voor
gaande slótprijs. Philips steeg een halve
dollar, doch KLM moest 1 dollar prijs
geven. De handel in Philips en Unilever
was op beursplein 5 ruim. AKU haalde
niet alleen het koersverlies van donder
dag geheel in doch kwam daar nog
bovenuit op circa 56 (54.70). Hoog
ovens werd hoger geadviseerd op 92.
Kon. Olie verbeterde een halve gulden
tot 136.20. Dit niettegenstaande dg on
doorzichtige situatie voor de oliecon
cerns in dé Arabische landen. In Wall-
Street is men aan het stuivertje wisse
len met om de dag hogere of lagere
koersen. Donderdag was de beurt weer
aan hogere koersen. Deze kwamen op
de New Yorkse beurs tot stand met ruime
handel. Vooral de staalwaarden waren
er vast op de aangekondigde prijsverho
ging. In de scheepvaartsector verliepen
de zaken zeer rustig. Hier was de stem
ming nauwelijks prijshoudend. De cul
tures waren licht verdeeld. Ook de
staatsfondsenmarkt gaf weinig ver-
andcring te zien. Het tarief voor dag
geld is vandaag voor de vierde achter
eenvolgende beursdag opnieuw met een
half procent verlaagd tot 2% procent
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Volgende week dinsdag en
woensdag discussieert de Tweede Kamer in
een commissievergadering met minister Schut
over een zeer belangrijk en diep ingrijpend
werkstuk: de tweede nota over de ruimte
lijke ordening in Nederland. Aan de voor
avond van dit treffen hebben wij AR-minister
ir. Willem Frederik Schut, 46 jaar en vader
van acht kinderen, vóór zijn ministerschap
directeur van het instituut „Stad en land
schap van Zuid-Holland", gevraagd zijn visie
over een aantal zaken op het gebied van de
ruimtelijke ordening te willen geven.
„Het wezen van de planologie is grote flexibiliteit,
het openhouden van ontwikkelingsmogelijkheden
voor de toekomst", zegt minister Schut. Daar
mee wil hij maar meteen aangeven, dat de pla
nologie niet ophoudt bij het jaar 2000. In de nota
heeft het magische jaar 2000 weliswaar een bij
zondere betekenis, maar geen planoloog zal zich
erop mogen blindstaren en zijn visies alleen tot
het bereiken van dat jaartal mogen beperken.
Hetzelfde geldt voor het bereiken van 20 miljoen
inwoners, door de nota nog voorzien rond het jaar
2000, maar volgens de jongste prognoses op
grond van een dalend geboortecijfer thans in een
wat verdere toekomst geprojecteerd.
Het bedrijven van ruimtelijke ordening door de
minister Schut niet, dat
rreinen een dirigistisch
beleid moet gaan voeren en voor moet gaan
schrijven hoe het allemaal wel moet. De overheid
moet volgens hem meer de rol vervullen van ,,de
welwillend toeziende oom", die waar nodig bij
stuurt, corrigeert en zorgt dat men zich aan een
aantal noodzakelijke spelregels houdt.
VARIANTEN MOGELIJK
Is het bedrijven van ruimtelijke ordening in een
klein land als Nederland eigenlijk wel mogelijk?
Want beschikken we over keuzemogelijkheden?
Of kunnen we eigenlijk niet veel meer doen dan
de wanorde zoveel mogelijk tegengaan? Minis
ter Schut geeft toe dat de keuzemogelijkheden in
ons landje klein zijn, maar er zijn wel vele va
rianten mogelijk. Hij beklemtoonde voorts dat
overheid betekent volgens
de overheid op aljerlel te
juist daar, waar de ruimte zeer beperkt Is ook de
wanorde zich het sterkst wreekt. Daarom kan 't
„vrijheid, blijheid", niet gelden voor wie zich niet
aan goede spelregels wil houden en de leefbaar
heid wil helpen verzekeren.
Ziet minister Schut ook niet ergens een limiet op
doemen voor wat betreft het aantal inwoners dat
Nederland kan herbergen wil het lund bewoon
baar blijven? Beslist niet. „Het is gebleken dat
wij mensen ln allerlei situaties kunnen gedijen en
dat we ons veel beter kunnen aanpassen dan bijv.
dieren. Een andere zaak is. dat we natuurlijk wel
bereid moeten zijn om de consequenties van bet
met velen xljn te aanvaarden.
Concreet betekent dit, dat we veel geld over zul
len moeten hebben voor allerlei zaken, bijvoor
beeld voor wegen en middelen van transport.
Ruimtelijke ordening omvat immers het geheel
van levensomstandigheden en niet alleen het aan
tal vierkante meters dat per hoofd van de bevol
king beschikbaar is", aldus minister Schut. Hij
wijst er in dit verband ook op, dat aan de ver
woesting en bedreiging van het levensmllieu ln
het verleden een halt toegeroepen is en dat nu
het besef er is, dat verkwisting van grond en re
creatieterreinen niet duldbaar is.
Dit antwoord brengt ons op vragen omtrent de
kosten en de wijze van financiering van de tal
loze projecten, die de nota gerealiseerd wil zien.
Minister Schut zegt ronduit dat hem tot dusver
de tijd ontbroken heeft om daar al een duidelijk
inzicht in te hebben. Hij wijst er wel op, dat
het in de nota gaat om het met elkaar in ver
band brengen van een aantal werken, die ook
zonder de nota verricht en geflnhncierd hadden
moeten worden. Het gaat er dus om welke kos
ten er toch al zouden zijn en welke kosten door
de nota extra worden opgeroepen. Anders ge
zegd: de nota vormt een bewustwording van wat
toch al zou hebben moeten gebeuren. Zeker is
wel, dat het spreidingsbeleid dat de nota voor
staat extra-kosten met zich mee zal brengen.
Het hoeveel blijft nog onbeantwoord.
BENELUX-MIDDENGEBIED
Positief staat minister Schut ten opzichte van
samenwerking met het omringende buitenland
bij projecten op het gebied van ruimtelijke or
dening. Ordening en planning kunnen niet bij de
grens ophouden. Wat stelt een grens eigenlijk
voor, gezien vanuit het oog van de planoloog?
Niets. Daarom spreekt de gedachte van sa
menwerken met België aan de oplossing van
ruimtelijke problemen in het Benelux-midden-ge-
bied minister Schut zeker aan. Hij wijst echter
wel op een bestaand fazeverschil in de ontwik
keling van dit gezamenlijk planonogisch denken
en dc mogelijkheden voor bestuurlijke samen
werking. Met het eerste is men verder dan met
het tweede. We aouden toch diverse projecten
samen kunnen doen, bijvoorbeeld de aanleg
van een waterwinningsproject ln België, waai
ook Zuid-Nederland van zou kunnen profiteren.
Minister Schut meent dat de Duitsers in het
planologisch denken verder zijn dan de Belgen.
Met België en Luxemburg zit Nederland ln een
Beneluxcommissie voor ruimtelijke ordening,
die wel geregeld samenkomt, maar nog niet tot
is aan de uitwerking van concrete projecten.
„De Belgen vinden ons nog wel erna wat te
dirigistisch, maar elders benijdt men ons om
wat we hier allemaal vla de wetgevende weg
op ruimtelijk en .stedebouwkundig gebied tot
stand kunnen brengen". Het Is ook niet voor
niets, dat men de tweede nota inzake de ruimte
lijke ordrning in het Frans, Duits en Engels
heeft vertauld en dat die vertalingen gretig af
trek hebben gevonden.
Een voor planologen zeer interessant gebied vor
men ook de twee toekomstige nieuwe IJsselmeer-
polders, Zuid-Flevoland en Markenwnard. Deze
polders, Zuid-Flevoland en Markewaard. Deze
plan voor vele doeleinden tegelijk gebruikt kunnen
worden. Het mogen niet uitsluitend landbouw-win-
gewesten worden, er zal ook 'n stedelijke ontwik
keling in moeten plaatsvinden, naast ruimte voor
recreatie. ,We staan voor grote beleidsbeslissingen
ook op het punt van de bestuurlijke indeling. Do
opvatting dta de nieuwe polders een twaalfde pro
vincie zouden moeten gaan vormen la Immer*
geheel verlaten".
SPREIDING RIJKSDIENSTEN
Dan is er ook nog het probleem
de
plaatsing van rijksdiensten uit het volle westen
naar olders. Minister Schut geeft toe, dat hetgeen
op drt terrein' tot nu toe isegeschied nog maar van
geringe betekenis is. Er moet zijns Inziens dan
ook zeker ernst gemankt worden met deze zaak.
Daarnaast moet in ieder geval voorkomen worden
dat zich in het westen nieuwe diensten gaan vesti
gen. die elders ook kunnen zetelen. Zo gaat bij
voorbeeld het T.N.O. in Apeldoorn bouwen, waar
ook de motorrijtuigenbelnstingdienst gevestigd is
en de ponskaartencentrale van de rijksbelastin
gen. De gasunie zetelt ln Groningen, de N.A.M.
in Assen. In Arnhem zit een deel van de giro
administratie.
Het Is echter allemaal nog een druppel op de
gloeiende pluat. erkent minister Schut, gelet op
het uuntal werknemers dat bij deze Instituten be
trokken Is en dat niet veel meer dun totaal 2000
zal bedragen.
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1967
Actieve fondsen
Staatsleningen
966- 1 I 105)4
966-U 7 105ft
Ned 1954 4%
ed 1959 4%
ed I960 4)4
ed '53-1-t) 3% 84%
Ned 1956 3% 82%
Ned 1955-tl 3*4 82 82%
*■■><11937 J 82% 82'4
X>tb'46 3 «3S 83%
3 1941$ J 89% 89. s
a inv een 3 «8% 98?s
II" 1987-s 3 931.1
8anb en Crertiet lost
JBkNedGem
1958-'59 4% 87% 87%
M.'60 m-V 4% 08% 88%
Cultures
i'damRubb A 62', 64
lAV-mljen A 121 121}
Bande!. Industr~ Petrol
A 54.70 55.80
JehMtj C 81' 80.60
ioogovens ore 91.80 92.90
JnUev 8b A 100 60 105 10
3ordtPetro) A 633 6361*
pref A «31 634%
onPetr A 135.40' 136.10"
Scheep en Luchtvaart
189%
115%S
-vMUUed
NjevGoud
RottUoyd n 1.»-. ido-5
'CheepvUnte A 145% »5?
Obligaties
Prov. Gemeen t Publ Inst
R'dam'52-i
4% 94 %b 94 %b
5% 94% -
5% 95',b 96b
4% 89%b 89 %b
Ranken
Hypotheek
Fr-GronDW 6
IdemDV S
idemDU 4M
UtrHK) 3%
WestlHypB S
IdemN-Ö 3%
leNedA-O 5
Alkmaar*56 2% 72%
tdenUsf'nA 2% *86
7^V
Dordrecht
Eindhoven
(dem'52-n
2% 93%
2% 78?
2% 78
2% 72%
2% 75%
2% 72%
f 5% 97 97%
Spoorwegen
NedSp'57 4 90%
Convert Obligatie»
AKU 4% 89% 90
AmstelBi 5% 112» j lil
Boraumlj
Obllg. Buitenland
Eur.Bk'65 5% 94 9>
Wereldbk'55 3% 87 8
KSG 5% 95 9
Belgte'fli 4% 89 3:
DortmHOrd
GelsenkB
CéreHydE
UnZ-Afr*55
Anglo-Am
Depot t
AlgFondsb1
HBB Bel 1
HollandFunc
tnterbonds
Intergas I
AmstBelMlj
Europafonds-I 469 462
Unlfonds 20 496 494
Eurunlon 10 1070 1073
Valeurop tO 590 590
CanGenFund 9% 9?
ChemlcalFund 19% 18J
Massachusetts 16% 16
TelevtsElec 10% 10?
Aandelen
Bank, Cred Verz.
AlgBnkNederi 235% 241
AssStR'dam
BkOnrZaken
Gron-IndCred
Ngombezl n
Handel
AlbHetln e
Borz-Wehry eva
BrocStheem
BOhrm-Tett
Buttlnger
CentrSulker
CraneNederl
Cura^Hand a
Dr-OVHouth
GazelleRlJw
vGelderPap
Selder-Tlel ore 380b
Gelderman a 39
Gerofabr NB 232
Geveke a 486
lst-enSplrtt a 686^
vdGri°
539%
176%
BollBetonMl]
H0UC0nstr.pl
Hoogenbosch
NB 290% 186
NaardenChem
NaeffOebr a
NedDagblUnte
NedDokMll
N'edExportpap
NedKabelfab
NedMelk-Unle
NedScheepsb a
NelleWed.v a
Nljverd/Cate"'
Rijn-Schelde A 214%
RIJsdUk-HoU A 206
SchevExpl A 34 50
Idem 1968 24
Schokbeton B 212
ScholtCat A 273
Scholt-Hon A 88
Schuppen A 89
A 288 285X
TechnUnle
Tex o print
Wilt-Bron sw 174
Zaalberg A 65'j
ZeeuwConf A I2«b
Zwanenberg A 178.SC
AlgExpM A 26.40! 28,50
BlilltonleR A 846b 848%
BUllton2eR A 116 116.5C
KonPet f20 C 134.50
-Borneo A 97b 97b
Scheepvaart Mijen
less A 449)4 «9%
Oostzee A 117% 117%
Tramwegen
GeldTramw A 79 79
Ned. Antillen
Buitenland
Gevaert A 108 109
UnlonMlnlera 625 620
Canadese Certificaten
69% 68%
58 s
108% 108%
Amerikaanse Certifacaten
BethlSteel
ChadbGotham
ChesapOhlo
ProctGamble
F-adloCorp
RepSteel
Wilson and Co
104%
28%
Hoofdkwartier
alle activiteiten in Europa, zei dat de di
verse afdelingen vlugschriften versprei-
voor hulp in
waarin dezen worden aangemoedigd te
deserteren en hun verteld wordt op
Frankrijk
WASHINGTON (AFP) De Ameri
kaanse minister van Defensie, Robert
McNamara, heeft met nadruk ontkend
dat er per Jaar ongeveer duizend Ame
rikaanse soldaten die voor de strijd in
Vietnam z(jn aangewezen, in Europese
landen zouden deserteren.
Voor de Britse televisie kwamen don
derdagavond enkele Amerikaanse solda
ten vertellen dat zij door groepen in
Europa, die tegen de Amerikaanse poli
tiek in Vietnam gekant zijn, waren ge
holpen bij hun poging om uit het Ame
rikaanse leger te deserteren. Met hun
gezicht achter een laken onthulden zij in
een vraaggesprek dat die groepen hun
steun hadden verleend bij het zoeken
van een werkkring ln Europese landen.
Een van hen, die verklaarde de leider te
zijn van de groep In Frankrijk, waar het
hoofdkwartier gevestigd zou zijn voor
als zy eenmaal besloten hebben te deser
teren. Amerikaanse militairen, die van
hun bases in landen als Nederland en
West-Duitsland waren weggegaan, wer
den ofwel naar Frankrijk of naar een
neutraal land als bijvoorbeeld Zweden
gesmokkeld. In elk Europees land, mei
uitzondering dan van Portugal, waren
groepen werkzaam die zich het lot van
Amerikaanse deserteurs aantrokken. Een
andere soldaat, die verklaarde van zUn
basis in Nederland te zijn weggelopen,
vertelde hoe hy in contact was gekomen
met Amsterdamse provo's. Zy hadden
verscheidene maanden voor hem gezorgd
en hem daarna via België naar Parijs
weten te smokkelen. Hy werkte nu als
metselaar in een Franse provinciestad
Het Nederlandse ministerie van De
fensie heeft verklaard dat niets bekend
is van georganiseerde opvang in ons land
van gedeserteerde Amerikaanse mili
tairen. De marechaussee heeft hier en
kele maanden geleden al onderzoekingen
naar verricht met negatieve resultaten.
Scheepvaartbcrichten
abbekerk 17 v Kp vincent n Antwerpen.
ALIOTH 18 te Santos, ARGOS pas 17 Kp
Freetown verw. AVEDRECHT 17 v North
Foreland n Bahrein, ALAMAK 16 90 mijl ozo
Kp dc Goede Hoop n Karachi. ALCOR 17
300 mijl u Belra v Kaapstad nr Colombo,
ALHENA pass 17 Kp Folonlo naar Santos.
ALKE8 puss 17 East Ion don n New-York,
ASTEROFE 18 te Dakar, ACHILLES 18 te
Curacao, ANDIJK18 v Melbourne n Sydney
BENGALEN 14 te Bangkok. BLITAR 16
JOZINA pass 16 Startpunt n Fowey
KARACHI 16 te Cebu. KEIZERSWAARP
16 550 mijl no Pto Rico n Curasao. KOSICIA
16 te Curacao, KOROVTNA 16 370 mijl a Cey
lon n Perz golf, KOSSMATELLA buitengaat*
hvh Rotterdam, KATELYSIA 17 ie Durban.
KABYLIA 17 v I.Ksal» n CoR-nburg. KARA-
KORUM 18 te Mena al Ahmadl verwacht,
KATENDRECHT 18 te Colombo verwacht.
KINDERDIJK 1 7v New-Orleans n Savan
nah. KELLETIA 17 te Rounan, KYLIX 17 tc
Ned-York, KOUDEKERK IR te Kaapstad
LBUVELLOYD 16 te Noumea, LIBERIA 17
v Matadl n Victoria
MF.RCURIUS 16 te Adam. MINOS 18 te
V. 18 1.' 1 s
CA LAM AR ES 1 7v Cristobal naar Golflto,
CAMKIlOl NKI ST 17 te Rou.ian, CLICKS 17
te Callao, CALTEX GORINCHEM 17 te Im-
mlngham, CRANIA 17 te Liverpool. CARMEN
DIEMERDIJK 16 te Loa Angeles, DOSINA
177 v LMkbirra n Lavera. D1NTELDIJK 16
750 mijl w Azoren n Antw, DOELWIJK 16
120 mijl ozo Kp de Goede Hoop n Las Pal-
mas. DOMBURGH 16 550 mijl n Cristobal n
Tampa, DAHOMEYKUST 17 v Monrovia n
Freetown, DIADEMA 18 v Bahrein naar
Jebeldhanna
ESSO DEN HAAG 17 «7 mUl z Dakar van
Rastanura n Rdam, EOS 17 v Adam naai
EUMAEVS 17 v Djakarta n Pangkalplnnng
GROTEKF.RK pass 17 Las Palmas n Dur-
Volos, MOERDIJK 17 v Pi Allee n Olvmpla.
MIRACH-N verm 18 v Agadlr n Marseille,
MERWELLOYD 17 le Tanga
NEDER ELBE 16 40 mijl n Trinidad naar
Kaapstad. NEDER WAAL li 600 mijl otn
Ascension n Penang, NEDER RHONE 17 van
Kobe n Yokohama. NEDER RIJN 18 te Bre-
ORANJE NASSAU 17 v Bridgetown naar
Pontadelgada, OVERIJSEL 17 te Antw
POOLSTER 17 v Grimsby n Gloucester.
PRINSES ANNA 1 7te Londen, PRINS DER
NEDERLANDEN pass in Flore* n Port of
Spain, ROTTERDAM 18 te Southampton
RA NT) FONTEI N l« v 1 In ml) nr Hm
REMPANG 17 V Ilo Ilo n Plsco
STRAAT MADURA 17 275 mijl zo Welling
ton n Duncdln, STAD DELFT 18 te Chlba.
STATENDAM 17 650 mijl wnw Landsend v
GIESSENKERK 18 te Malta verw. GOOI
LAND pam 17 Bahta n Adam. GREBBEDIJK
16 te Philadelphia.
HILVERSUM pas* 1777 Landaend en Bur-
muda, HA THOR 17 v Pto Llmon n Gdynia
Port Vendres n Marseille, SIOLI 17 v Slbu
n Kuching. SILINDOENG 17 te Dar e« Sal,
C1MBONSKERK 18 te Durban verw. STRAAT
MOZAMBIQUE 17 v Freetown naar Dakar.
STRAAT SINGAPORE 18 (e Dar ea «alaam
ZON
of geen
ZON
IJ F, BILT Het afgelopen etmaal
'1 depressiedie boven het
noordelijke deel van de Noordzee
was gelegen, naar Scandinavië
weggetrokken en grotendeels op
gevuld. Hierdoor nam de buiig-
hrid gisteravond snel af. Tegelij
kertijd breidde een hogedrukge-
bied tich van de Golf van Biscaje
over Frankrijk oostwaarts uit tot
boven Duitsland en Polen. Langs
de noord/tank van dif hogedruk-
gebied verplaatste n n oceaan-
K.N M I.
DEELT Wisselvallig
MEDE: I
depressie Zich naar Ierland. Deze
depressie :al het komende etmaal
over de Noordzee oostwaarts trek
ken, zodat op wisselvallig weer
moet worden gerekend. De wind
blijft daarbij zuidwestelijk, terwijl
de temperaturen dezelfde zullen
zijn als vandaag of iets lager
worden. Zon: 6.2919.67; maein
20.184.05; hoogte. Bchev, 2.28,
14.68.
Weer in Nederland
Den Helder zw bew 18 18 4
Weer in Lure pa
licht bew 21
licht bew 26
half bew 34 17 n
on bew 34 13 0
half bew n It I
Barcelona
Madrid
Mallorca