Zeven heuvels velen fataal op derde dag van vierdaagse MELD- Generaal Kruis begon tweede leven als een actief zakenman STRIJDER VOOR NEDERLANDS INTERNATIONALE GOODWILL OP 1 AUGUSTUS VIJFENZESTIG Vijftig wandelaars zoek in de dalen Voorlopig geen kinderbijslag Marokkanen Baby lijk je half jaar in huis verborgen POSTEN LANGER OPEN Zes jaar voor moord op oom Nederlanders voor spionnen aangezien VRIJDAG 28 JULI 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 DEN HAAG Generaal mr. H. J. Kruis ieder een kent hem nog als chef staf Militair Gezag heeft er bepaald geen spijt van indertijd voor een militaire loopbaan te hebben gekozen. Wanneer hfl evenwel in 1922 als officier in een „ln af braak zijnd" leger komt, werkt dat niet erg ani merend op de jonge officier die met zoveel enthousiasme voor zijn vak is bezield- Het mag dus alleszins verklaar baar heten dat hij vrij spoedig een tweede moge lijkheid in het leven als zeer wenselijk gaat zien. Hij besluit tot de rech tenstudie. Na het behalen van de meesterstitel biedt het leger echter juist zó veel aantrekkelijkheden dat de in Amsterdam ge boren jurist toch niet kan besluiten het te verlaten. Hij had dus andere kan sen, maar deed naar zijn mening een heel goede keus. vooral ook omdat hij zijn militaire carrière niet eenzijdig heeft door leefd. Daarnaast ls mr. Kruis die 1 augustus 65 jaar wordt er uiter mate dankbaar voor dat de omstandigheden er in 1951 voor hem toe heb ben geleid de actieve dienst op zódanige leef tijd te kunnen verlaten dat hij nog een ander stuk van het leven goed heeft leren kennen en ondervinden. In het Haagse K.L.M. - gebouw vervult onze gastheer zeer na drukkelijk in z\jn spraak de functie van ad viseur van de algemeen bedrijfsdirecteur, nadat hij van 1963 tot 1966 hoofd van de commer ciële dienst van de K.L.M. was. In het bij zonder ligt zijn werk terrein nü in de be vordering van het algemene toerisme en in de „Holland promo tion". Van dat laatste vormen bevordering van het toerisme naar Neder land en uitbreiding van onze hotelaccommodatie belangrijke onderdelen. Zo probeert mr. Kruis belangstelling te wekken voor de oprichting van nieuwe hotels. Eén van zijn eerste daden op dit terrein resulteerde in de stichting van het Am sterdamse en van het Rotterdamse Hiltonhotel. Nadat de K.L.M. in de oprichting van vele nieuwe hotels waar onder „Casa Academica" te Amsterdam) de hand had, was er zóveel be grip voor de wenselijk heid van nieuwe hotel ruimte gegroeid, dat verschillende hotelplan nen werden uitgevoerd zónder K.L.M.-bemoeie- nis. Hotelaccommmodatie „In het bijzonder ten dienste van ons eigen bedrijf staan we opnieuw aan de vooravond van een sterk groeiende be hoefte voor verdere uit breiding van hotelaccom modatie", vertelt gene raal Kruis, die ln 1919 kort na zijn h.b.s.- eindexamen zijn lucht doop ontving ln een oude Franse machine. Hij vliegt nog altijd graag tijdens zijn veelvuldige, liefst kórte, zaken- (en vakantie) reizen. „Als straks onze grote Eoeings met 450 4 500 plaatsen enkele malen per dag uit Amerika komen, dan kun je alléén maar verwachten daar mee mensen naar Europa te trekken via Amster dam en via onze Hjn wanneer die mensen er zeker van zijn hier te kunnen overnachten. Het betoog, dat Nederland voldoende hotelaccom modatie bezit, mag dan léndelijk juist zijn, in het westen waar de met vliegtuigen arriverenden erom vragen bestaat wel degelijk behoefte aan een flinke uitbreiding om de huidige en toekom stige vraag te kunnen opvangen". Sprekend over toerisme legt onze gastheer mede in verband met de toeristische K.L.M.-be- langen lid van het dage lijks bestuur van de Algemene Nederlandse Vereniging van Vreem delingenverkeer er bijzonder graag de na druk op, dat men gauw geneigd is alleen aan vakantie- en recreatie- toerisme te denken. Toch moet er een combinatie van 411e vormen van toe risme zijn: naast vakan- tietoerisme ook educatief en zakelijk toerisme! „Daar komen we op het meer algemene woord „Holland promotion", dat Iets anders inhoudt dan alleen het bevorderen van toerisme", aldus mr.. Kruis. „Je moet proberen te zien wat er in de komende jaren, waarin we gaan naar het be- roemde jaar 2000 waar over de mensen tegen woordig zo graag praten, gaat gebeuren met een zich snel uitbreidend volk in een zich niet uitbrei dend land. Ik ben er zeer sterk van overtuigd, dat één van de belangrijkste mogelijkheden voor het bestaan en de welvaart te vinden is in de uit breiding van juiste inter nationale verhoudingen tussen Nederland en de andere landen Daartoe draagt Holland promotion ln belangrijke mate by." Voortvloeiende uit zijn hoofdfunctie vervult mr. Kruis talrijke andere voor de K.L.M. belang rijke functies. Zo is hij onder andere commissa ris in de Amsterdamse en de Rotterdamse Hilton- maat8chappijen (waarin de K.L.M. respectievelijk voor drie en één miljoen gulden is geïnteres seerd) voorzitter van het Nederlands Weten schappelijk Instituut voor Toerisme; commis saris van de N.V. Neder lands Congresgebouw, die in Den Haag een enorm congresgebouw bouwt. Zijn commissa riaten geven in tegen stelling tot wat boze tongen soms beweren nogal wat werk, onder andere door 't bijwonen van vergaderingen, het bijstaan van directies en het geven van advies, terwijl er geen extra inkomsten uit voort vloeien. Geheel bulten de K.L.M.- sfeer ligt onder andere zijn werk als voorzitter van het curatorium van het Nederlandse Talen instituut. Als hoofd redacteur van het in ternationale tijdschrift „NATO's Fifteen Na tions" in Nederland in geringe mate, doch in de wereld zéér bekend ondervindt hij uiteraard steun van zijn militaire loopbaan. Dit werk houdt hem geheel op de hoogte van zijn oude vak, wat hij als militair medewerker van enkele dagbladen beslist nodig heeft! Mr, Kruis, die na zijn eervol ontslag uit mili taire dienst totaal geen aanpassingsmoei lijkheden had, ziet niet zo zeer duidelijke eigen schappen die de beroeps militair moet bezitten en die in de burgermaat schappij niét nodig zou den zijn. „In elke burgerfunctie van enige betekenis zijn leiderscapaciteiten wat enorm veel inhoudt!) en organisatievermogen no dig néést een goede vak kennis", oordeelt mr. Kruis. „Een beroeps militair heeft diezelfde eigenschappen nodig. Natuurlijk moet de mili taire leider een grote mate van besluitvaar digheid en verantwoor delijkheidsbesef bezitten, maar de leider in de burgermaatschappij even goed. In wezen is er weinig verschil. Vroeger was er bij een keuze tot een militaire carrière misschien iets aan toe t« voegen: je moest ook bereid zijn om van materieel voordeel af te zien. Tegenwoordig is dat ln belangrijk mindere mate het geval. Als ik zie tegen welke salarissen Ik het grootste gedeelte van mijn militaire loopbaan heb doorgemaakt, dan behoorde die eigenschap er toen beslist wel bij!" Misschien omdat ln zijn tijd 'n militaire carrière dus alleen met veel liefde voor het vak als aan trekkelijk kon worden gezien, bestond er be paald geen gedrang om beroepsmilitair te wor den. Zijn vader een zeer enthousiast reserve- officier redeneerde: „Je wordt heel behoorlijk betaald: voor de helft in geld en voor de rest in eer en voldoening". Naar mr. Kruis' mening een rake typering. Een behoorlijk leger van beroepsmilitairen wordt steeds belangrijker. „In 't moderne verdedigings systeem is een uiterst bekwame kern van be- roepspersoneel een vol komen onmisbare zaak", vindt deze deskundige, die de komst van Von Klelmansegg en de z(jnen als een internationale waardering voor Neder land ziet, maar die het lot van Europa en de N.A.V.O. beter verzorgd vond als Frankrijk géén afvallige was geworden! „Vooral aan technische en wetenschappelijke be kwaamheden worden in onze tjjd en in de toe komst steeds hogere eisen gesteld. Gevéér voor een derde wereld oorlog houdt de interna tionale toestand altijd in zich. Ik ben er echter niet zo bang voor, dat het gevaar zich zal ma terialiseren. Spreken we werkelijk over een wé- reldoorlog, dan kan dat niet anders dan een kernwapenoorlog zijn; déérom geloof ik niet in 'n nieuwe wereldoorlog! In onze huidige wereld maatschappij bestaat "n balance of power. Die wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de elkaar in evenwicht houdende atoommachten. Over-en-weer zijn afkeer en vrees voor een atoom oorlog zó diep geworteld, dat die balance of power voor zover het een ge bruik op grote schaal van atoomkrachten be treft wel zal voor kómen, dat er wat gaat gebeuren. Onder die pa raplu van atoommachten kunnen zich lokale con flicten voordoen. Het ls nu aan de wijsheid aan beide kanten om de zaak zó ver te spelen, dat er net niets gebeurt! De angst om met zwaardere middelen te komen, houdt wel het risico in, dat zo'n conflict zich niet helemaal naar tevreden heid van partijen oplost. Dat bij een lokaal con flict aan beide zijden supporters met de sabel staan te kletteren, heeft de kwestie Israël ge toond. Wederzijdse móch ten staan alleen maar achter de schermen De militaire studie van Hendrik Johan Kruis be gon als kadet op de Ko ninklijke Militaire Aca demie van Breda, In 1922 werd hij tot officier (met het hoogste aantal punten van zijn klas) benoemd bij het toen malige regiment ves tingsartillerie te Naar- den, later b(j het jonge korps luchtdoelartillerie te Utrecht. Zijn kleuren blindheid stond een car rière bij de luchtvaart- afdeling (de luchtmacht bestond nog niet) in de weg. Na enkele Jaren het departement van Defen sie en daarna het twee de regiment veldartillerie in Den Haag te hebben gediend, kwam hij ln aanmerking voor de drie jarige opleiding met een jaar voorbereiding tot stafofficier op de Hogere Krijgsschool. Mét zijn brevet voor de gene rale staf keerde hö terug op het departement en werd adjudant van de minister van Defensie. Na het aftreden van zijn eerste „baas", minister Van Dijk, volgde mr. Kruis als adjudant van minister DlJxhoorn het kabinet naar Engeland- Daar werd hij In 1943 als kolonel belast met de voorbereiding van het Militair Gezag. In sep tember 1944 kwam gene- raal-majoor Kruis, tevens chef Staf Militair Gezag, naar het bevrijde gebied. Van november 1945 tot januari 1951 vervulde h(] de in Nederland hoogste militaire functie van chef van de Generale Staf en voorzitter van de chefs van staven van zee-, land en luchtmacht. (Deze functies zijn tegenwoor dig gescheiden.) Levenslang generaal Mr. Kruis ls ambtelijk gezien als „generaal" gepensioneerd welis waar mèt behoud van zijn titeL Eventueel kan h|j b.d. (bulten dienst) aan die titel toevoegen. In verschillende landen worden de hoogste mili tairen nooit gepensio neerd. blijven dus Altijd volledig in hun functie met behoud van volle dige salariëring, zonder dat zij die functie daad werkelijk uitoefenen. Hoe dit zijook mr. Kruis zal in de gedachten van het Nederlandse volk altijd „generaal Kruis" blijven, al is hij sinds jaren ln het zakenleven zeer be drijvig werkzaam. En generaal mr. Kruis, die velerlei Nederlandse, Engelse. Franse. Ameri kaanse) onderscheidin gen op zijn borst kan spelden, voelt beslist nog geen sterke behoefte met dat werken op te houden. Paradijs van laatste wilde paarden Dicht bij Munster, aan de rand van de grote Duitse industriegebieden, ligt het paradijs van de laatste wilde paarden van Europa. De dieren leven op een onge veer tOO hectaren groot bos-, moeras- en weide gebied, eigendom van de hertog ran Crop. De dieren worden er volledig vrij gelaten. Alleen op teer kou de winterdagen richt men voederplaatsen voor hen in. Dc paarden, niet schuw en evenmin agressief, sijn een enorme trekpleister voor dierenliefhebbers uit heel Duitsland. Tegen de zomer vindt er een rodeo plaats, waarbij de eenjarige heng sten gevangen worden en het wapen van de hertog in de huid gebrand krijgen. De paarden zijn de laatste» van een enorme kudde, do- al 800 jaar in dit gebied leeft. ADVIES RAAD VAN ARBEID DEN HAAG De Raad van Arbeid in Den Haag heeft de Nederlandse be drijven, die Marokkanen ln dienst heb ben, geadviseerd deze werknemers voor lopig geen kinderbijslag uit te betalen. Het advies aan de werkgevers houdt verband met het feit, dat onder de Ma rokkaanse werknemers in ons land een onbekend aantal valse „familieboekjes" ln omloop zijn, waarop de uitkeringen worden gedaan. De Raad van Arbeid heeft tot voor lopige stopzetting van de uitbetaling van kinderbijslag aan Marokkaanse werknemers geadviseerd, nadat de vreemdelingenpolitie in Den Haag de raad van het bestaan van de valse boekjes op de hoogte had gesteld. De vreemdelingenpolitie was op haar beurt gr tipt door de politie in Frankrijk, die aan de Franse grens vijf Marokka nen had gearresteerd die 95 valse „fa milieboekjes" bij zich bleken te hebben. Deze In het Arabisch gestelde boekjes waren gestolen bij de Marokkaanse staatsdrukkerij. Achttien van de gevon den boekjes waren op naam gesteld van in Nederland werkende Marokka nen, de overige waren niet ingevuld. Gezien de herkomst van de „familie- jes" zijn ze niet te onderscheiden van van de officieel uitgegeven boekjes. De Franse politie heeft na de aanhou ding van de vijf Marokkanen kunnen achterhalen, dat dezen al eerder valse boekjes" zijn ze niet te onderscheiden Volgens de vreemdelingenpolitie, die de zaak in onderzoek heeft, zijn dergelijke „familieboekjes" in het verleden voor bedragen, variërend tussen de 50 en 100 gulden, aan in ons land werkende Ma rokkanen verkocht. Zoals gemeld is gisteren in Alkmaar een Turk gearresteerd die, hoewel vrij gezel, reeds geruime tijd kinderbijslag en belastingaftrek genoot, omdat hij een trouwboekje had weten te bemach tigen, waarin hij als „gehuwd, met kind" vermeld stond. Drie maanden gevangenisstraf Verpakt in kartonnen doos (Van een onzer verslaggevers) NIJMEGEN Dc dag van gisteren U een historische dag in de geschiede nis van de Nijmeegse Vierdaagse wor den. Op het moment dat de afmeldings- bureau's gesloten hadden moeten wor- 7 uur 's avonds, waren nog steeds een 50-tal wandelaars onderweg Nijmegen. Vla de radio en dunk .en aantal hulpvaardige mensen langs dc route hadden deze wandelaars dat marslelder majoor Breu- ïr deze keer van de anders al- strenge tijdslimiet was afgewe ken. Vele uren waren dese wandelaars al bezig om zich door de laatste kilome ters van de derde marsdag te worste len. Langs de route, die voordien was bevolkt door tienduizenden mensen, wa ren nu nog een handjevol belangstel lenden te vinden. Zij waren getuige van de geweldige wilskracht, die 50 van de ruim 14.000 wandelaars nog konden opbrengen om ook deze dag tot een goed einde te brengen. Vroeg in de middag waren de moei lijkheden voor hen al begonnen. De brandende zon liet de temperatuur op lopen tot ruim 27 graden, de voeten en beenspieren gingen steeds meer pijn veroorzaken. Maar van opgeven wilde niemand in de staartgroep van het wan- delleger weten. Majoor Breunese, zelf al geschrokken van het grote aantal uitvallers van de tweede marsdag (458) ging de situatie maar eens zelf in ogenschouw nemen. Op de zevenheuve- lenweg van Berg en Dal zag hij het ge vecht dat de mannen leverden. Strom pelend en transpirerend kwam men steeds weer over een heuvel, maar het wandeltempo was niet hoger dan twee- eneenhalve kilometer per uur. Het zou I onredelijk zijn geweest om deze in- (Van onze correspondent) MIDDELBURG Mevrouw M. de H- de V. uit Middelburg Is samen met haar zoon C. de H. gisteren door de Middelburgse politierechter bij verstek veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie maanden. Het tweetal stond terecht wegens het bijna een half jaar verborgen houden van een babylijkje. Het lijkje werd half maart van dit jaar gevonden door de politie van Mid delburg. Het was, verpakt in een doos, verstopt in een van de kasten van de woning van de verdachten. Mevr. De H. was grootmoeder van 't kind, dat in oktober van het vorig jaar door haar (ongehuwde) dochter ter wereld moet zijn gebracht. De politie kwam deze af faire op het spoor na een tip, volgens welke het enkele weken eerder op het Vlisslngse strand gevonden babylijkje het kind zou zijn van het Middelburgse Het woord „moord" is gisteren tijdens de zitting niet gevallen. Het is namelijk niet komen vast te staan of de baby bij de geboorte leefde dan wel dood was. Overigens verklaarde de grootmoeder destijds tegenover de politie, dat zij het kind bij de geboorte had horen huilen. De officier van justitie had een onvoor waardelijke gevangenisstraf van vier maanden geëist. Later op de dag kwamen er voor me vrouw De H-de V. nog eens twee weken celstraf bij. Zij werd hiertoe veroordeeld vanwege het plegen van winkeldiefstal len in Vllssingen. Zij werd op 13 januari op heterdaad betrapt. ONTWIKKELINGSHULP l Prins Claus in adviesraad DEN HAAG (ANP) Met ingang van 21 juli Is prins Claus benoemd tot lid van de nationale raad van advies, inzake hulpverlening aan minder ont wikkelde landen. De raad heeft tot taak de regering op verzoek of eige ner beweging van advies te dienen in aangelegenheden betreffende de Ne derlandse hulpverlening aan minder ontwikkelde landen. De raad telt thans 66 leden. ARNHEM (ANP) De rechtbank te Arnhem heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen de 20-jarige metaalbewer ker W. J. G. uit Doornenburg, die er van wordt verdacht in de avond van de 11e december j.l. zijn oom, de 65-Ja- rige groenteman Derk Jan Peters, met een mes van het leven te hebben be roofd. De rechtbank veroordeelde deze neef conform de eis van de officier Justitie tot zes jaar gevangenisstraf met aftrek en onvoorwaardelijk terbeschik kingstelling van de regering. dividuelen uit de strijd te nemen en daarom besloot de majoor om voor een keer niet op tijdoverschrijding te letten. Tegen negen uur kwam gisteravond een van de laatste lopers zich in Nij megen afmelden. Het was de Amster dammer Ben Snijders. Zijn benen, ar men en hoofd waren door de zon tel rood gekleurd. „Ik ben er vandaag gekomen, maar 't wordt morgen toch niks", zei de Am sterdammer, toen hij op weg ging naar :ijn pension. Het noodlot wilde ook nog dat hij opnieuw drie kilometer moest gaan wandelen voor hij thuis „Op weg naar de finish ben ik langs mijn pension gekomen, maar daar zelden ze dat ik door moest gaan. De controle was nog niet gesloten. Maar waarom ze me nu niet bij de finish komen afhalen is voor mij een raadsel". Scherprechter De Zeven Heuvelen tussen Groesbeek en Berg en Dal zijn duidelijk de scherp rechters geweest van deze derde dag. In deze bergetappe „was geen plaats voor zwakke broeders". De eerste tweo heu vels konden nog wel met wat pijn en moeite genomen worden, maar tegen de derde bult de hoogste in dit traject sneuvelden heel wat deelnemers. Vanuit een diep dal was de lange, hoge klim velen te machtig. De duizenden toe schouwers, die het wandelleger op deze uitermate warme dag gadesloegen, za gen hier uren lang de deelnemers voor bij trekken. Er werd door de mensen langs de weg water aangedragen, koe- fel le dranken geschonken uit van huls meegebrachte spullen en een van hen bemachtigde zelfs bij een café een I ETHrar*- groot blok koeltjs, dat hij met behulp van autogereedschap ln stukken sloeg. De wandelaars waren er maat wat ge lukkig mee. Engelse militairen stopten zelfs de brokken Ijs onder hun baret ten. Het was ook op dit deel van de route, dat prins Claus zijn straffe marstempo van de laatste dagen niet meer kon vol houden. Maar ondanks dat kwam de prins toch vrij fit, hoewel veel later dan tijdens de eerste twee dagen ln Nijme gen terug. De vele Zwitserse militairen voelden zich in het heuvelachtig terrein helemaal thuis. Vrolijk zingend passeer den zij vele wandelaars en een der com mandanten van een Zwitsers peloton set dan ook: „Was het alle dagen maar zo'n route geweest, dan hadden we be slist geen uitvallers gekend". Derde col Tussen Groesbeek en Berg en Dal werd dus het kaf van het koren geschei den. Voor het geforceerde tempo op de beruchte derde col moesten tenslotte heel wat tippelaars ln Berg en Dal. ar de vakantiegangers in badpakken bikini's langs de route zaten, de tol betalen. Op nog geen 7 kilometer af stand van de finish trokken heel wat deelnemers voorgoed hun wandelschoe- n uit. IN HONGARIJE LEEUWARDEN (ANP) Een echt paar uit Leeuwarden, de heer A. Stulp en sijn echtgenote, en twee onderwij zers. de heren Jan Visser uit Gronin gen en Dletert Jellrma uit Zuldhorn. hebben tijdens een veertiendaagse va kantie In Hongarije bijna twee dagen Mijnheer rechts had speciaal voor de Vierdaagse hoogbouwrijglaarzen laten aanrukken. „Af(j doen ze niks", dacht hij, „want mijn voeten zitten er stevig in". Maar de warmte en de zon namen hem te pakken. Zij bezorgden hem brandende voeten. De laarzen gingen om zijn nek. Als een vermoeide held kioam hij later Nijmegen binnen, als een vermoeide held op sokken. Het gezelschap, dat logeerde bij een Hongaars echtpaar, werd tijdens een autoritje naar het Bulatonmcer, on geveer tweehonderd kilometer van Boe dapest, bij een grensovergang gearres teerd door de geheime politie, toen een van hen, Jan Visser, per abuis een militaire trein met oorlogsmaterieel had gefotografeerd. Dit werd opge merkt door een lid van de geheime po litie, die de vier Nederlanders en het Hongaars echtpaar sommeerde achter hem aan te rijden. Alle fototoestellen werden direct in beslag genomen. Na de hele dag door de politie te zijn on dervraagd, konden de Nederlanders naar de plaats waar zij logeerden te rugkeren. Hier werd hun echter huls arrest opgelegd. In de namiddag van de volgende dag werden allen op nieuw verhoord. Toen bleek dat er geen opzettelijke aplonage was bedreven, werd het geselschap onder het aanbie den van verontschuldigingen vrijgelaten. Inmiddels had de gastheer, de heer Ferenc Bulenda, een boete moeten be talen van veertig gulden. De voet staat in de Nijmeegse Vierdaagse op een voetstuk. Het mag een wonder heten, dat er nog geen standbeeld voor is opgericht. De beeldhouwers kunnen dan in de leer gaan bij de masseurs, die geteisterde onderdanen tn de bank schroef van hun bovenbenen plaat sen en met krachtige streken de opstandige spieren weer op hun plaats dwingen. Paus over Noordwijkerhout Symposium zaak van betekenis ROME (KNP) „Het symposium van de Europese bisschoppen In Neder land is een sauk van de grootate bete kenis geweest". Aldus Paus Paulua In een kort gesprek met de redaoteur van het Romeinse blad „II Messagero", Al fonso Sterpellonc. aan boord van het vliegtuig dat hem gisteravond terug bracht van Smyrna naar Rome. De Paus zei dat hij diens artikel over het symposium had gelezen. Zoals be kend heeft II Messaggero als enige Italiaanse krant uitvoerig en tamelijk objectief bericht over het Noordwijkor- houtee symposium. Sterpellone heeft het symposium bijgewoond en na af loop daarvan verachillende stromingen in het Nederlands katholicisme onder zocht. HIJ sprak onder meer ook met kardinaal Alfrink.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 5