S)e CoidóeGoti/ïcmt
Turkije telt opnieuw 100 doden
DOOR AARDBEVING GETROFFEN
Johnson benoemd commissie
van onderzoek rassenopstand
Amerikanen gaan
snel synthetische
benzine aanmaken
JAMIN
Kusje uit de rechterflank
als morele ruggesteun
VAN VEEL
DORPEN
NOG NIETS
BEKEND
Goudmijn in
Zuid-Afrika
eist weer tol
Tijger valt
dompteur aan
Schoenfabriek in as
twee mihoen schade
Rebellen in
Biafra gijzelen
BP-directeur
PAPENGRACHT 32 - LEIDEN
TEL. 2.09.35 REDACTIE 2.00.15 en 2.55.94
ADVERTENTIEAFD. 2.08.26 GIRO 10.30 03
DIRECTEUR J. F. J. M KOENS
HOOFDREDACTEUR L. C J ROOZEN
ABONNEMENTSPRIJSp. w. /0 98; p. maanrt
ƒ4.20; p. kwart, ƒ12.55: franco per post ƒ15.40.
ADVERTENTIES 22 cl p. mm. Telefoontjes 2.-
KLACHTEN bezorging tel 3.38.39 (18.00-19 00).
VRIJDAG 28 JULI 1967
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PLAATSELIJK REGEN
De weersverwachting, meegedeeld door he«
KNMI. geldig tot morgenavond I
Aanvankelijk «waar bewolkt met plaatselijk
.•li'.ge regen en een kar» op onweer. Later op de
dug enkele verspreide opklaringen. Matige wind
uit weetelijke richtingen. In het oosten van het
land vts lagere temperaturen, eldera weinig
\erandenng
58e jaargang, no. 17.202
Militairen van de Nationale Garde
zoeken dekking legen het vuur van
sluipschutters tijdens dc nog steeds
vooratdurende onlusten In Detroit.
Turkije boos om
gebed van Paus
in Hagia Sofia
ISTANBOEL (AP) In Turkije is
enige deining ontstaan over het feit, dat
Paus Paulus bij zijn bezoek aan de Ha
gia Sofia is neergeknield en gebeden
heeft. De Hagia Sofia was 'n Byzantijn
se kerk tot in de 15e eeuw toen de mo
hammedanen Constantinopel veroverden
en de kerk in een moskee veranderde.
Veertig jaar geleden is de moskee een
museum geworden. De Turkse wet ver
biedt diensten en publieke gebeden in
het museum.
De Hagia Sofia is voor de Turken het
symbool van de overwinning van de Is
lam op het christendom. Voor velen van
hen is het korte gebed van de Paus dan
ook een steen des aanstoots geworden.
Twee parlementsleden hebben in het
parlement al een scherp protest laten
horen: zij zeiden dat de Paus getrapt
heeft op de harten van miljoenen mo
hammedanen. Het invloedrijke dag
blad Milliyet spreekt van een blunder.
,,De Paus wist niet wat hij deed" zegt
het blad ,,of het was een opzettelijke
uitdaging".
Een woordvoerder van het orthodoxe
patriarchaat verklaarde dat de Paus in
de Hagia Sofia gebeden heeft ..voor de
godsdienstige eenheid en voor de vrede
in de wereld". De regering laat zich
niet uit over het incident. Wel heeft de
minister van Buitenlandse Zaken een
beroep gedaan op de pers. geen ophef
van de zaak te maken. „Laten wij niet
vergeten, zo zei hij, ,,dat 200.000 Turkse
mohammedanen, die als gastarbeiders
in Duitsland verblijven, premissie heb
ben gekregen om in christelijke kerken
hun godsdienstplichten te vervullen".
GOEDKOPER DAN HUIDIGE BRANDSTOF
Kennis in
West-Europa
aangekocht
dat
- de televisie bekendgesnaak zijn
1ST AN BOEL A.P.-Reuter)
HefschroefvlieKtuigen van het
Turkse leger hebben gisteren af-
en aan gevlogen naar de afge
legen bergdorpen van Oost-
Turkije, waar zich opnieuw zware
aardschokken hebben voorgedaan.
Het was de tweede aardbeving in
Turkije binnen vijf dagen. De be
richten over de omvang van de
ramp zijn nog steeds schaars,
want de verbindingen zijn slecht.
Ongeveer honderd dorpen in de
bergachtige provincies Erzincan
en Tunceli zijn getroffen en
duizenden huizen zijn beschadigd.
Het aantal slachtoffers wordt op
het ogenblik geschat op ruim hon
derd. Reddingsploegen zijn echter
nog aan het graven in de ruïnes.
De beving had een kracht van 6.1 op jjjg
de schaal van Richter Het epicentrum
bevond zich bu Puluinur ln de provincie
Tuneell. halverwege Ankara en de Per
zische grrens. Het getroffen gebied ligt
niet ver verwijderd van de provincie Er-
zurum. waar vorig jaar ln augustus ruim
2200 mensen bij de aardbeving om het
le<ven kwamen. Het gebied, dat op een
zg. breuklijn ls gelegen, leeft ln een
constante vrees voor aardbevingen. Deze
eeuw hebben aardbevingen al aan 40.000
Turken het leven gekost
Premier Suleyman Demeril heeft een
bespreking met Perzische en Pakistaanse
ministers ln Teheran afgezegd
Binnenlandse Zaken
Kleuter schiet
moeder dood
LONDEN (AP) De vierjarige Carl
Clarke, die altijd met het ongeladen
jachtgeweer van zijn vader mocht spe
len, heeft gisteravond zijn moeder dood
geschoten. De 38-jarige mevrouw Freda
Clarke werd in het hoofd getroffen en
was op slag dood. De politie die de zaak
als een ongeluk beschouwt, vermoedt
dat het kind een doos patronen in een
kast heeft gevonden.
Zuldvietnanicse leger Generaal Ky,
de eerste-minister van Zuidvietnam
heeft bekendgemaakt dat bet Zuldviet-
nameee leger met 60.000 man zal wor
den versterkt.
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
HEERLEN Op korte termijn, in
elk geval binnen drie jaar. zal Ameri
ka synthetische benzine leveren. De
benzine, die verkregen wordt uit steen
kool en bruinkool, zal goedkoper zijn
dan de huidige uit aardolie verkregen
benzine. Ook Rusland en Duitsland
streven naar de produktie van deze
nieuwe brandstof.
Definitieve berichten over leveranties
op korte termijn komen van de Conso
lidation Company in Virginia. Meerde
re andere Amerikaanse researchinstitu
ten zoeken nog naarstig naar een goed
verkoopbaar produkt. De kans dat zij
slagen is zo groot, dat meerdere olie
maatschappijen voor dit doel reeds
steenkolenmijnen hebben aangekocht.
De onderzoekingen worden voorname
lijk verricht op basis van bij de Duit
sers aangekochte kennis, die nu door de
Amerikanen verder wordt uitgewerkt.
De mogelijkheid zit erin dat West-
Europa te zijner tijd geconfronteerd
wordt met goedkope Amerikaanse syn-
Prins Claus
in gele trui
NIJMEGEN (A.N.P.Print Claus
heeft op de laatste dag van de Nijmeeg
se Vierdaagse ln het begin van zijn wan
deling weinig hinder ondervonden van
het publiek Om acht uur beireikte hij
Grave. Hij was gekleed in een gele trui
en hield er goed de pas in op w eg naar
Cuvk. Het was droog weer. Het ziet er
naar uit dat het dit jaar een droge Vier-
i daagse wordt.
Kleuter gedood
door posttrein
STROE (ANP) Een driejarig doch
tertje van de familie Van der Haar uit
Stroe ia gisteravond gedood toon zij een
door automatische knipper'- hten be
veiligde overweg in Stroe opliep. De
kleuter werd overreden door een post
trein, die van Amersfoort op weg was
naar Apeldoorn.
thetische bezine. waarvoor Europa in
eerste instantie zelf de kennis heeft ge
leverd. Deze dan onbevredigende gang
van zaken zal een gevolg zijn van het
feit, dat de produktiekosten van Ame
rikaanse kolen, vooral die in dagbouw
gewonnen worden, stukken beneden die
van de Europese kolen liggen.
In de Verenigde Staten verwacht men
binnen twintig jaar een groeiend tekort
aan uit aardolie gewonnen benzine.
Die verwachting leeft ook in de Sov
jet-Unie, waar men nu ook naarstig be
zig is met researcharbeid op het gebied
van de benzinesynthese op basis van
steen- of bruinkool.
In West-Duitsland kwam in 1925 al
de eerste fabriek van I. G. Farben
voor synthetische benzine van de grond.
In 1930 had men daar al een jaarpro-
duktie bereikt van 600 duizend ton syn
thetisch benzine, die tijdens de jaren
van het Hitlerregime verveelvoudigd
werd.
De kolenschaarste, na 1951. gevolgd
door de kolencrisis van 1958. hebben de
Duitsers in de onmogelijkheid geplaatst
de benzinesynthese verder uit te bou
wen. Toch wanhoopt de Duitse mijnin
dustrie niet.
Ook bij de Nederlandse Staatsmij
nen is na de hevrijding aandacht ge
schonken aan de mogelijkheid
zinesynthese. Dit op basis van daarvoor
geschikte kolen uit de mijn Maurits.
Men heeft er echter op kostenoverwe
gingen vanaf gezien. Thans zegt hoofd
directeur dr. ir. J. van Aken: ..Als het
ergens lukt. dan is het in de Verenigde
Staten, waar de kolen zoveel goedko
per gewonnen worden dan ln West-Eu-
DR1E DODEN
JOHANNESBURG (AP) Tenminste
drie Afrikaanse mijnwerkers zijn om
het leven gekomen en Uen stjn gewónd
bij een ongeluk op 2100 meter onder de
grond in een goudmijn te Carltonvllle
in /.uid-Afrlka. In dezelfde plaats op
50 km ten zuidwesten van Johannes
burg zijn dinsdag vijftig mijnwerkers
omgekomen.
Het ongeluk gebeurde door een aard
verschuiving, waardoor nog achttien an
dere mijnwerkers van de buitenwereld
zijn afgesloten. Het aantal doden als ge
volg van mijnrampen in Zuld-Afrika in
de laatste drie dagen is nu gestegen tot
58.
de rassenopstand
Bovendien is aan het ministerie
Defensie opdracht gegeven nieuwe nor
men op te stellen voor de opleiding van
de Nationale Garde voor bestrijding van
wanordel ij kheden
Wat, zich nu heeft voorgedaan, noem
de hij misdadig. Dit heeft niets te maken
met een protestbeweging voor de burger
rechten, zed hij. Er zullen krachtige
maatregelen worden genomen om snel en
voor goed een einde te maken aan de
geweldpleging, aldus Johnson. De presi
dent riep op tot kalmte en matiging. Hij
heeft de komende zondag aangewezen als
nationale dag van gebed voor vrede en
verzoening.
Gouverneur Romney heeft gisteravond
opnieuw een uitgaansverbod van 9 uur
's avonds tot 5.30 uur 's morgens afge
kondigd in hoofdzaak ten gevolge van de
stroom kijkers en nieuwsgierigen die naar
de paar overgebleven wijken komen waar
het nog onrustig is Het is voor het eerst
na vier dagen rustig in de stad. Wel werd
vanmorgen door de nationale garde een
huis omsingeld, waaruit een sluipschutter
vuurde. De schutter werd met traangas
verdreven.
De president van de vakbond voor ar
beiders ln de autoindustrie. Walter P
Reuther. heeft bekendgemaakt, dat de
gezamenlijke vakbondsbeweging in De
troit besloten heeft een groep vrijwilligers
te vormen die naar de verwoeste wijken
van de stad zal gaan „om de verschrik
kelijke littekens van onze uren van waan
zin uit te wissen." De plaatselijke in
dustrie zal verzocht worden vrachtauto's
en gereedschappen beschikbaar te stellen
om het plan ten uitvoer te brengen
Een can de moeilijkate dingen in dc Vierdaagse i
Bermen met welig graa lorken aan weerszijdin c<
mollig groen, die verleiding groot maken de zaak rbg neer tr gooien
"I op je hlie rug te gaan liggi Vren kan dcae persoonlijke worsteling tegen
de verleiding duren Je moet m doorheen, uil je het zoet ran de zege kunnen
proeven. In deze moeilijke uren kun je reu morele ruggesteun goed ge
bruiken. zoula deze knaap, die zich in de flank moreel lam steunen door ztyn
meisje op de fiets. Met een klapje hier en een 'tntji ilaar kun je het ver
schoppen in de Vterdangac. Zie oog pagina 5.
ROTTERDAM (ANP) Tijden» de
matineevoorstelling van het Duitse cir
cus Hagenbeek ln Rotterdam iz gister
middag de 33-jarige dompteur Wllly
Kratzenberg door een Ujger aangeval
len. De klauw van de tljgi
nan werd
>vergebracht. wa
het Bei
De Ujger viel de dompteur aan, toen
het dier na een optreden via de getra
liede tunnel terug ging naar zijn kooi.
De tijger raakte daarbij om de een of
andere reden zo uit zijn humeur, dat hij
met zijn klauw door de tralies naar de
buiten de tunnel staande dompteur
Het ongeluk met dompteur Kratzen
berg volgde precies een jaar nadat op
dezelfde plaats in Rotterdam tijdens
een voorstelling dompteur Bruno Togni
van het circus Heros door een leeuw
was aangevallen en daarbij zwaar werd
gewond.
Ujger haalde de "1 11
iperatief moe.. J
Personeel naar
zusterbedrijf
(Van onz
DONGEN 1
gistermiddag t.
schoenfabriek dc
correspondent)
ruim een uur tijd l»
Dongen de Cowboy-
>r brand totaal verloren
gegaan. De schade wordt geraamd
twee miljoen gulden. In het bedrijf
ren 100 man werkzaam. Zij zouden
de 14-daagse vakanUe maandag w
aan de slag gaan.
De direcUe stelt alles in het werk
h, -i.n, I 111.i.iinl.ig wei k
schaffen in de ernaast gelegen J.A.L.-
schoenfabriek van hetzelfde concern,
waar dameaschornen worden gemaakt.
De oorzauk van de brand ia onbekend.
Tegen 12 uur ontwikkelde zich boven de
fabriekahul een enorme zwarte rook en
korte tijd luter éloegen de vlammen
tientallen meters hoog op. De vrijwillige
brandweer van Dongen moest zich met
assistentie van het Tilburgse brandweer
korps beperken tot bescherming van de
naast de fabriek gelegen J.A.L.-fabriek,
I hetgeen ten koste van veel moeite lukt».
Met dc/e brand ging naast een kostbaar
machinepark een grote hoeveelheid
schoenen voor de wintercollectie verlo
ren. Die lag opgestapeld om na de uit
verkoop direct te worden verzonden.
Ken grote handicap is dat ook 't com
plete lecstenpark verloren is gegaan.
Als 't allemaal goed loopt, duurt nog
/.ekor 3 weken voor men over nieuwe
leesten kon beschikken., Tot zolang ligt
de produktie van jongens- en heren
schoenen stil.
LAGOS (Reuter AP) Plaatselijke
autoriteiten in I- norgoe, de hoofdatad
van het voormalige OOMTfNIgerU. dat
zich onder de naam Blufra van de rest
oormalige Oost-NIgerla, dat
atschapplj.
Nigeria.in«e federale troepen rukken
op naar Port Harcourt, de voornaamate
haven van Biafra. De federale troepen
hebben verder hun stellingen versterkt
rond de Oliehavcn Bonny en de olleop-
slagplaataen van Shell en BP daar, die
nog in handen zijn van de rebellen.
Een vliegtuig van de opatandelingen
/ou de stad Idah hebben gebombardeerd.
Vijftien burgers zouden zijn gedood en
elf gewond. De federale regering heeft
gewaarschuwd dat als deze 'omvallen
op de burgerbevolking niet worden ge
staakt. er ook aoortgelljke luchtaanval
len zullen worden uitgevoerd op het ge
bied dat ln handen van de rebellen
roomboter
koekjes