Deze oorlog
was nog
kinderspel
9e£cidóe6oitfta/iit
V rijheidsstraf f en
voor de ..Stones"
BOY'S BIG BAND IN
HOLLAND FESTIVAL Amusement van
Zangkunst op hoog niveau'
door buitenlandse deelnemers
TELEVISIE VANAVOND
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 30 JUNI 1967
Zwolle nog geen
richtingwijzer
DINNEN het raam van politieke over-
D drijvingen ligt de bewering, dat deze
week de ogen van geheel Nederland ge
richt waren op de tussentijdse gemeen
teraadsverkiezingen in Zwolle en om
ringende gemeenten. Die belangstelling
zal voornamelijk aanwezig geweest zijn
in politieke kringen.
De niet zo grote interesse van ande
ren is feitelijk goed te begrijpen ook:
het lag voor de hand dat de uitslagen,
vergeleken met de vorig jaar gehouden
gemeenteraadsverkiezingen, een wijzi
ging in de getalssterkte der verschillen
de partijen zouden brengen en dat de
percentages van nu vergeleken met die
van de pas gehouden Kamerverkiezin
gen geen aardverschuiving zouden laten
Ook het geprolongeerde succes van
D'66 en de gestadige achteruitgang van
de Boerenpartij mogen geen wonder he
ten. Een begin van dit jaar duidelijk
aanwezige tendens kan drie maanden
later moeilijk veranderd zijn, wanneer
zich zoals nu in Nederland het geval
is geen belangrijke politieke gebeur
tenissen hebben voorgedaan.
HET plaats nemen in de oppositie-
banken stond voor de Partij van de
Arbeid duidelijk in de sterren geschre
ven en de voortdurende ruzie in de so
cialistische gelederen verhindert van
zelfsprekend, dat men zich binnen een
minimum van tija van de zware neder
laag der jongste verkiezingen kan her
stellen.
D'flfl heeft, in de eerste maanden van
haar actief meewerken in het parlement,
noch ten goede noch ten kwade zodanige
daden verricht, dat men een nieuwe reu
zensprong vooruit of een flinke klap te
rug zou hebben mogen verwachten.
Ook de in Zwolle merkbare stabiliteit
van de KVP stabiliteit althans in ver
gelijking met de Kamerverkiezingen
verwondert ons niet. Het gesprek binnen
de Katholieke Volkspartij zelve en ook
het gesprek met de twee grotere pro
testants-christelijke partijen is pas flink
op gang gekomen en dan hoeden ver
standige mensen zich er meestal wel
voor om nu reeds het begin 1967 opge
zegde vertouwen weer uit te spreken of
om hangende de uitslag en zelfs ook
maar de definitieve bepaling van de
koers van dit gesprek de Katholieke
Volkspartij vaarwel te zeggen.
VOOR de lezer zal Intussen wel duide
lijk zijn, dat we aan de Zwolse ver
kiezingen als graadmeter geen bijzonde
re betekenis hechten. Kamerverkiezin
gen op dit moment zouden wellicht nog
een kleine zetelverschuiving teweeg bren
gen, maar bepaald geen herziening van
het kiezersstandpunt op grote schaal.
De grote meerderheid, van de kiezers
wacht vol belangstelling af, wat er on
der het beleid van het zittende kabinet
in de Staten-Generaal en zeker ook bin
nen de politieke partijen gaat gebeuren.
Deze belangstelling betreft ten dele
natuurlijk het streven naar vernieu
wing binnen het partijstelsel en wat we
gemakshalve dan maar onder de alge
mene noemer van ,,meer politieke dui
delijkheid" zullen brengen.
Voor vele burgers zal evenwel op de
keper beschouwd het allerbelangrijkste
zijn wat regering, Kamers en politieke
partijen gaan doen op een moment dat
dank zij een beleid van ongeveer twin
tig jaar een groot stuk sociale zeker
heid en nationale welvaart voor menig
een is bereikt. Nu nieuwe tijden nieuwe
taken naar voren schuiven, is er be
hoefte aan goede richtingwijzers.
Met de beste wil van de wereld kun
nen we die niet vinden in de uitslag van
de „Zwolse" verkiezingen.
„BERNARD SHOW"
INTERNATIONAAL KOORFESTIVAL
Liedertafel is
heel modern
(Van onze muziekredacteur)
Nadat eerst, gistermorgen om
half elf op het Kurhausterras door
leerlingen der vijfde klassen van
alle lagere scholen te Schevenin-
gen onder leiding van Henk Hoo-
gervorst aan het gemeentebestuur
van 's-Gravenhage een aubade was
aangeboden, begonnen om twee
uur in de grote Kurzaal de wed
strijden, waarin ditmaal uitslui
tend buitenlandse koren optraden
uit Italië, Engeland, Finland, Po
len, Joego-Slavië en Zweden.
Wedstrijden, waar zang op hoog
niveau werd geboden: dat liet, na
afloop, de jury officieel bekend maken.
Wedstrijden, waarin ook de produktie
er mocht zijn: we wijzen hier op een
„Ave verum" van de beroemde Engelse
componist William Byrd (1543—1623),
op een ontroerend „Ave Maria" van
Anton Bruckner, op 'n hyperromantisch
„Der Brautigam" van Johannes Brahms,
op 'n uiterst gecompliceerd, twaalftonig
„Kyrie Eleison" van de in 1923 geboren
organist-componist Anton Heilier, ten
onzent wel bekend, op een Kyrie uit de
Missa Sine Nomine van Palestrina, op
een uiterst boelend „Oce Nos" Karol
Pahor (70).
Marathonsolo
van Cecil Taylor
Het concert dat het grote jazzorkest
van Boy Edgar onder leiding van Theo
Loevendie gisteren in het Concertge
bouw te Amsterdam verzorgde, was
beslist anders dan gewoonlijk. Deze in
het kader van het Holland Festival
georganiseerde avond werd in vier ge
deelten gepresenteerd. Begonnen werd
met het grote jazzorkest waarna pia
nist Cecil Taylor het presteerde om een
eenzame solo van ongeveer drie kwar
tier!!) te spelen. Na de pauze werd een
nieuw stuk van Theo Loevendie (Tabu-
ro) vertolkt waarna de Jonge doch uit
stekende pianiste Judy Roberts voor 't
voetlicht trad. Tenslotte werd een z.g.
„Workshop" onder leiding van Boy Ed
gar gerealiseerd.
Uit het bovenstaande moge blijken dat
het publiek een maximum aan variatie
geboden werd. Wat dit betreft mag dit
concert als zeer interessant worden be
schouwd. Het meest schokkende deel
van deze avond kwam van de Ameri
kaanse avant-garde pianist Cecil Perci-
val Taylor. In zijn stuk Carmen with
rings klauwde hij vijfenveertig minuten
lang de meest emotionele klankreeksen
uit de vleugel onder welk geweld enkele
snaren het leven lieten. Zijn spel te ana
lyseren is geen eenvoudige zaak. Im
mers, thema en improvisatie alsmede 'n
sterk doorgevoerde ritmiek zoals deze
in de jazz gewoonlijk worden verklankt,
zijn bij Taylors spel nauwelijks aanwe
zig. Deze avant-gardist produceert in el
kaar overgaande klankvelden waarin
zo werd ons door Michiel de Ruijter
verzekerd twee thema's verwerkt
waren. Dus toch een grondthema?
W kunnen na het beluisteren van de
ze piano-barbaar hieraan nauwelijks ge
loven. Waaraan we wél geloven is het
wonderbarlijke uithoudingsvermogen
Een verrukking betekende voor o
spel van de uit Chicago afkomstige pia
niste Judy Roberts. Met haar tweeën
twintig lentes produceerde zij met een
fijnvrouwelijk toucher een drietal num
mers. De ballad Sarah-Jane werd een
bijzonder geïnspireerde vertolking met
Jacques Schols op bas en Johnny En
gels, drums. Plet Noordijk solieërde met
haar op eminente wijze in I love you.
Judy Roberts nam tevens deel aan de
zogenaamde Workshop onder leiding van
Boy Edgar, waaraan bovendien werd
meegewerkt door het sax-team van het
orkest en trompetist Ado Broodboom.
Er waren echter nog meer liefhebbers
t.w. vier bassisten, Chris Hinze (fluit),
iGiliug v,t»n Bergeyk (hobp) en de drum*
m rs Johnny Engels en Martin
Duynhoven. Zie hier een heterogeen ge
zelschap dat Improviseerde op Blue
Monk. Qua arrangement wel interessant
doch solistisch hoorden wij geen belang
wekkende prestaties.
Boy Edgars orkest tenslotte vertolkte
onder andere nieuwe stukken van Theo
Loevendie. Speciaal voor dit Holland-
Festival concert schreef hij Taburu
waarvoor aan de bestaande bezetting
drie hoorns en drie bassen werden toe
gevoegd.
Loevendie's in reeksen geschreven
compositie is komisch bedoeld. Na en
kele experimentele passages bijvoor
beeld klinkt een statig en sfeervol hoorn
motief dat als het ware door de overige
orkestleden met slaginstrumenten doch
tevens door gemurmel wordt getor
pedeerd. In haar totaliteit een aardig
stuk met knappe vondsten en soli, doch
met big-bandjazz heeft deze penne-
vrucht weinig of geen verwantschap.
Voor de pianiste aan 't slot 'n kleurig
boeket en een welverdiende ovatie voor
de representanten van dit uitermate ge
varieerde concert.
v. R.
Gebruikten
verdovende
middelen
CHICHESTER, Engeland (AP) De
leider-zanger en de sologltarlst van de
Rolling Stones, Mick Jagger en Kclth
Richard, beiden 23, zijn veroordeeld
tot vrijheidsstraffen na schuldig bevon
den te zijn aan overtredingen van de
wet op de verdovende middelen. Mick
Jagger kreeg drie maanden wegens het
bezit van stimulerende middelen bij een
Inval van de politie op het huis van Ri
chard op 12 februari. Richard kreeg
een jaar gevangenisstraf omdat hij zijn
huls in de buurt van Chichester in Sus-
aex ter beschikking heeft gesteld voor
een marlhuanafeesije.
Robert Fraser, een derde verdach
te, die had bekend heroïnetabletten In
zijn bezit te hebben gehad, kreeg zes
maanden. Fraser is een 29-jarige eige
naar van een Londense kunstgalerie.
Na het uitspreken van de vonnissen
werden de veroordeelden weggeleid naar
de cellen onder het gerechtsgebouw.
Een grote menigte Stone-fans tieners
zowel als ouderen stond bij het ge
rechtsgebouw te wachten op de uit
spraak. Toen deze bekend werd, renden
ze naar de achterzijde van het gebouw
om te wachten tot de drie daar zouden
worden weggevoerd met de gevangenls-
Jagger en Richard hebben zich het
recht voorbehouden om in beroep te
gaan. Inmiddels moeten ze echter wel
aan het uitzitten van hun straf begin-
RICHARD: „COMPLOT
Het proces tegen Richard is gisteren
met een schuldigverklaring door de ju
ry afgesloten. Richard had sangevosrd
dut een zekere Schniederman die in
middels Engeland heeft verlaten de
marihuana in zijn huis had verstopt als
onderdeel van een samenzwering tegen
Jagger van de zijde van 't Britse
dagsblad News of the World. Jagger
had een proces wegens laster tegen het
blad aanhangig gemaakt en volgens Ri
chard wilde het blad zich op deze wijze
aan het proces onttrekken. De openba
re aanklager zei niets van het verhaal
te geloven, omdat er in feite niets was
gedaan om Jagger in verband te brengen
met marihuana. De verboden tabletten
die Jagger in zijn bezit had, hadden niets
te maken met marihuana.
De openbare aanklager ondervroeg
Richard ook over een meisje dat geheel
ontkleed werd aangetroffen toen de po
litie arriveerde. Hij suggereerde dat ze
door het gebruik van verdovende mid
delen haar remmingen was kwijtge
raakt. Richard antwoordde dat het meis
je, waarvan de naam niet is genoemd,
„zich niet gauw schaamt". „En u be
schouwt dat als normaal?" vroeg de
openbare aanklager. „Wij zijn geen ou
de mannen. Wc trekken ons niets aan
van kleinburgerlijke moraal", antwoor-
de Richard.
PROTEST IN LONDEN
Vanmorgen vroeg heeft een groep van
ongeveer 200 tieners en een paar oude
ren een straat in de Londense kranten
wijk geblokkeerd en geprotesteerd te
gen de vonnissen. Zij kwamen bijeen in
Bouverie Street waar het weekblad
„News of the World", gevestigd is. En
kelen van hen zeiden, dat het blad de
politie getipt had over het gebruik van
verdovende middelen in het huis van
Richard. De langharige jongelui schreu-
den „Love, love, love. Rolling Stones,
Rolling Stones". En „Legaliseer verdo
vende middelen, legaliseer verdovende
middelen". Zij klapten daarbij in de
handen en dansten. De politie met hon
den verspreidde op zachte wijze de
groep.
t.v.-tructafel
Tijdens het vorig jaar gehouden tele
visiefestival van Montreux, werd het
amusementsprogramma van de Zwit
serse televisie, ..De Bernard Show"
gewaardeerd met een bronzen roos. vol
gens velen had het echter recht op een
hogere onderscheiding. Het gegeven is
bijzonder simpel. Een kantoorklerk
weet ,zich van verveling geen raad. hij
zucht dan ook van verlichting als een
koekoeksklok aangeeft, dat het lunch
pauze is. Twee lange uren kan hij aan
zichzelf besteden, twee uur die hij ge
bruikt om te flaneren door de straten
van het sN ije, waarbij de meest zotte
dagdromen in hem opkomen. De rol
van het klerkje wordt vertolkt door de
in Parijs geschoolde mimikunstenaar
Bernard Haller. Deze Bernardshow is
niettemin zeker geen stempel -
experimenteel programma.
(Nederland 1: 20.20 uur).
kregen en namen hun kansen: Nico
Schuyt. Kors Monster, Herman Strate-
gier, Marius Monnikendam en, vooral
met te vergeten, Piet Ketting met een
uiterst attractief motet ,J2cce gratum".
Voor hem een welkom middel in het
buitenland nog meer bekend te raken,
voor het Zweedse koor Lödolakören uit
Göteborg (dir. Bertil Bertil Helström
de mogelijkheid biedend om hiermee het
hoogste aantal punten S97 nota bene!
tot dusverre gegeven, in de wacht te
slepen.
De Zweden, die in Kettings muziek
de talloze ritmische en harmonische
moeilijkheden schijnbaar met 't grootste
gemak overwonnen dit in een zang,
die mooi van kleur en erg sonoor was
werden overigens op de voet gevolgd
door een mannenkoor uit Finland,
Kotkan Laulumichet r-y (384), dat onder
directie van Jukka Hapuoja ons weer
eens echte, ouderwetse, onversneden
lledertafelzang voorzette, u weet wel
zo'n muziek, waar een paar honderd
mannen zich weer lekker kunnen laten
gaan. Dat was in „Lëngs des Dorfs"
van Leevi Madetoja. Als we u vertellen,
wat zich daar allemaal in afspeelde,
dan zult u onmiddellijk aanvoelen, dat
de schakeringen van sentimenten bij
zonder contrastrijk, bijzonder afwisse
lend warenmet alle dynamische en
ritmische gevolgen van dien:
„Een man door liefdesverdriet be
drogen engageert een zigeunerkapel om
feestmuziek te maken voor het huis
van zijn trouweloze geliefde, zodat hij
daar dansen kan om te tonen, dat hij
geen verdriet heeft".
Oermenselijke oplossing van een oer-
menselijk conflict in een ruig muzikale
gestalte, waarmee het controverte,
Engels-correcte musiceren van The
Hawarden Singers uit Wales, twintig
■mannen als vrouwen, wel heel erg
contrasteerde. Voor ons gevoel stonden
deze twee koren 352, 365 wel wat
hoog genoteerd, doch het moet gezegd,
wat dirigent Emlyn Roberts ons in
Bruckners „Ave Maria" bood, was be
paald ontroerend.
Introverte Engelsen, extraverte Polen,
vertegenwoordigd door een mannenkoor
Hejnal uit Krakau 365), die dank zij
hun leider Jacek Miklaszewski met de
muziek van de Nederlander Kors Mon
ster en hun landgenoot, de in 1880 ge
boren W. Lachman, niet de minste
hadden. Te weinig moeite schreven we
bijna: het klonk wel eens een keertje
Maar de oprechte liedertafelovertui-
ging, die zich ook hier manifesteerde en
dan veel ouderwetser dan bij de Zweden,
vroeg en kreeg zijn onbetwistbaar
recht
Voortreffelijke Joego-Slaven
Nog een ensemble willen we hier
releveren: het gemengd koor Glasbena
Matica uit 't Joego-Slavische Ljubbjana:
we vonden met alle respect voor de
mening van de jury de dames en
heren van dirigent Igor Lavric met hun
356 punten te laag geschat. Zeker: in
Heulers „Kyrie" deed zich wel even
podlumnerveu8iteit gelden, maar het
moet gezegd, dat deze twaalftonige mu
ziek misschien wel tot het moeilijkste
behoorde de ganse dag geboden.
En de vertolking van Kurt Pahors
„Oce Nas", het „Onze Vader", waarin
de gebedstekst telkens door lyrische
ontboezemingen onderbroken werd, von
den we ronduit meesterlijk.
Vandaag gaan we verder: onver
droten, onvermoeid. Niet minder dan
veertien ensembles treden dan aan
Receptie
De derde dag werd besloten niet een
drukbezochte receptie in het Kurhaus,
aangeboden door burgemeester en wet
houders van 's-Gravenhage, waarvoor
het bestuur van de Federatie van Ne
derlandse Zangersbonden, het dames
comité „Den Haag ontvangt koren", ge
delegeerden van de koren en tal van in
de vocale muziek geïnteresseerden uit
nodigingen hadden ontvangen. In dit
zeer internationaal gezelschap werden
tal van vriendelijke woorden en toe
passelijke geschenken uitgewisseld.
TERUGBLIK
Dat de met veel uitbundigheid aan
gekondigde Roemeense pianist Cicero,
gisteravond voor AVRO-tv, over enorme
technische kwaliteiten beschikt staat
buiten kijf. Maar we houden niet van
deze musiceertrant, die Scarlatti, Bach
en Chopin brengt of het boogie-woogie-
componisten waren. En dat dan nog
met wat wel „ritmische begeleiding"
wordt genoemd, terwijl het leek of de
drummer alsmaar poogde de pianist te
overstemmen en daar nog een aantal
malen in slaagde ook.
Beste van zijn optreden vonden we de
volkse Roemeense melodieën aan het
slot. Zonder drummer, héél virtuoos ge
daan. Bovendien, zon hora kan beter
een stootje velen dan een Scarlatti-
sonate of Chopins Valse Brillant. We
zouden Oioero best nog eens willen ho
ren. maar dan 6f in klassiek werk zo
als dat gespeeld dient te worden öf als
de begaafde pianist-entertainer die we
gisteren in die hora leerden kennen.
De volkomen unieke kleinkunst van
Ramses Shaffy, Liesbeth List en Louis
van Dijk werd gisteren in een voor
treffelijk regieraam gezet door Bob
Rooycns, die zich alleen tqdens Ram
ses' laatste liedje tot al te grote speels
heid liet verleiden. Het feit dat de
meeste gisteren gezongen liedjes al
eerder te horen waren, vonden wij
nauwelijks een bezwaar. Omdat goede
liedjes zich graag vaak laten beluiste
ren en ook omdat er in' de voordracht-
inmiddels nieuwe elementen gekomen
waren, die ze toch iets anders maakten.
Vg.
NEDERLAND I
STER
Reckuneuitzendingen
om 18.55. 19.56 en 20.16
NTS
18.45 uur
De Minimolen
18.50 uur:
Nieuws in het kort
VARA
19.00 uur:
Michel Polnareff.
portret
19.25 uur
Fiesta gitana
Journaal
VARA
20.20 uur.
De Bernard Show
20.55 uur:
Rawhide, t.v.-serie
21.45 uur:
Jeanne Moreau
repeteert
NRU
20.00—22.05 uur:
Grenspost, vakantie-
programma
23.00—23.55 uur:
Avondconcert
NTS
23.00 uur:
Tweede journaal
23.05 uur:
Sluiting
NEDERLAND II
STER
Reclameuitzendingen
om 20.01 erj 22.10 uur)
NTS
20.00 uur:
Nieuws in het kort
NCRV
20.05 uur:
Een horizontaal,
quizprogramma
20.20 uur:
De parallelle wereld,
21.15 uur:
De jacht op het geheim
van de levende cel,
documentaire
21.40 uur:
Attentie,
actualiteitenrubriek
NTS
22.15 uur:
Tweede journaal
22.30 uur:
Sluiting
VARA
21.00—22.20 uuri
Holland Festival 1967
22.55—23.55 uur:
Zaal-club-cabaret, amu
sementsprogramma
Televisie morgen
STER
Reclameuitzendingen
om 15.31 en 15.57 uur)
NTS
15.30 uur:
Nieuws in het kort
15.34 uur:
Journaal voor gehoor
gestoorden
KRO
16.00 uur:
Klokke vier.
amusementsprogramma
16.50 uur:
Narretje Notedop,
kinderprogramma
NTS
17.15 uur:
Tour de France, finish
etappe St.-MaloCaen
KRO
17.00 uur:
Amulet, kinder
programma
KADIONIEU WSD1ENST
HILVERSUM I: 7.00, 7.30,
8.00, 8.30. 12.30, 19.00,
22.30, 23.55
HILVERSUM II: 7.00.
8.00, 11.00, 13.00, 16.00.
18.00, 20.00, 22.30, 23.55
HILVERSUM III: Elk
heel uur vanaf 9.00
Radioprogramma
ding D'66; 18.30 Licht programma; 18.00 Wim
bledon; 19.00 Nieuws en actual.; 19.30 R.V.U.,
lezing: NRU: 20.00 Voor vakantiegangers;
lek; 23.00 Concert; 23.55 Nieuw
uit Rusland; 19.00 Lichte gramm.; 19.30 Kunst
rubriek; 20.00 Nieuws; 20.05 Klankbeeld; 20.35
De spiegel, hoorspel: VARA: 21.00 uur Oude.
moderne en klassieke muziek; 22.20 Ronde
van Frankrijk; 22.30 Nieuws; 22.40 Actual.:
22.55 Zaal-Club-Cabaret; 23.55 Nieuws.
VERONICA (192) 18.00 Jukebox (verzoek-
plaatjes); 19.00 Hits van morgen en over
morgen; 20.00 Cowboymuzlek; 21.00 Spaans
programma; 21.30 Morgen ls het zaterdag:
22.30—2.00 Gevarieerde muziekprogramma.
ZATERDAG
HILVERSUM I (402 m) KRO; 7.00 Nieuws;
7.15 Stereo: klassieke pianomuziek; 7.30 Nivs;
"-ïstelljke liederen; 8.00
ting; 12.50 Rubriek over missie en zending;
13.00 Vliegende schijven voor militairen; 14.00
P.M.: famllleprogr.17.00 Voor tieners.
VARA: 8.00 Nieuws: 8.10 Lichte gramm.; (8.30
Van de voorpagina); 9.40 Stereo: Klassieke
gramm.; 10.00 Z.O. 135, gevar. progr.; 12.15
Vraaggesprek; 12.27 Meded. voor land- en
tuinbouw: 12.30 Sportnieuws: 13.00 Nieuws:
13.10 Varia; 13.15 Lichte gramm. voor teena-
Voor twintigers; 14.55 Jazz; 15.40
'-Ingen van jonge mensen:
Lezing; 16.15 Operamuziek
(gr.): 17.05 Tour de France: 17.10 Elektr.
orgelspel: 17.30 Radioweekjournaal.
Vrijblijvende i
HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen)
NCRV: 9.00 Nieuws; 9.02 Klassieke muziek
(gr.); 10.02 Operafragmenten; 11.02 Gevar. pro
gramma; 11.30 Leger des Hellsmuzlek; 12.00
Wegwijzers voor de vakantie in eigen land;
13.03 Tienerama; 14.30 De Ramblers; 15.02 Mo-
Amerikaans Amusement; 15.30 Muzikale
1 schip, waarin
VERONICA (192) 7.00 S
opgenomen Country and western hits (9.01
Kookpunt (10.om.
17.30 Mons-Top-Hlts; 17.4^The_Teenbeatclub.
BRUSSEL Ned. (324 m.) 12.00 Nieuws; 12.03
Dissonanten: 12.40 Weerbericht en soS-be-
r.lchten .voor schjnpers; 12.45, Zigeunermuziek;
12.55 Buit. persoverzicht; 13.00 Nieuws, amu
sementsprogramma en Ronde van Frankrijk;
(16.03 Beursberichten): 17,00 Nieuws en weer
bericht: 17.10 Quiz.
Arme, misleide Arabier
(Van
verslaggevers)
Toen ik op een avond terugkeerde
in het Shepherdhotel in Caïro, bleek
de voorlichtingsdienst van Gamal
Abdoel Nasser mij ongevraagd een
stapeltje drukwerk te hebben be
zorgd. Keurig drukwerk was hel
typografisch zeer verzorgd en vol
geestige illustraties. De inhoud kwam
neer op het volgende: „Arme, mis
leide westerling. Geloof het fabeltje
toch niet, dat Hitier 6 miljoen joden
heeft vergast. Het is gewoon een ver
zinsel van het duivelse joodse brein,
om medelijden op te wekken en de
wereld geld uit haar zak te kloppen".
Volgende zal
zwaarder zijn
'as ln Egypte om het mislukken van de ka-
toenoogst te verslaan: een nationale ramp. want
de katoen is het witte goud, waarop Nassers eco
nomie voornamelijk steunt. Ik herinner mij, wat
ik dacht, terwijl ik dat drukwerk doorbladerde.
Ik dacht: „Arme, misleide Arabier: als het geld
|de energie, die aan het maken van deze vuil
bekkerij worden verknoeid, besteed zouden zijn
voor landbouwvoorlichting, zat Je nu misschien
niet met je mislukte oogst".
Dat was vijf jaar geleden. Nu kijk ik. over het
Suezkanaal heen, weer uit over Egypte en de
zelfde gedachte overvalt me, alleen honderd maal
«terker, honderd maal meer benauwend. „Arme,
misleide Arabier", denk lk. „Israël heeft voor
bijna 7 miljard aan oorlogstuig op je bult ge
maakt. Als dat geld was uitgegeven voor irriga-
tiewerken en landbouwmachines, kon je nu bezig
zijn met de sinaasappeloogst in plaats van je
verschroeide lijf voort te slepen door de Sinal
een miserabele, geschopte, vluchtende hond."
Hier in Tel Aviv bevinden zich de azen van de
wareldjournalistiek. Kelen van verslaggevers,
•van gevoelloos als da ballpoints, waarmee zij
de lijken, de uitgebrande tanks, de neergeschoten
vliettuigen afturven in hun notitieboekjes.
De stemming onder hen kan als volg worden sa
mengevat: „dat gedonder met het zionisme moet
maar eens uit zijn. De joden hebben zelf om
deze oorlog gevraagd, door zonodig hier een ei
gen staat te willen vestigen inplaats van lekker
te blijven zitten, waar ze zaten."
Ik kan mij voorstellen, dat er ln Nederland ook
langs deze lijnen wordt gedacht, nu de roes van
hulpvaardigheid wat is bekoeld. Maar het is geen
juiste gedachte. Wie het joodse volk wil voeren
op de van bloedsoppende lijdensweg, die de ne
gentien eeuwen tussen de verwoesting van de
tempel en Hitier overbrugt, hij weet dat de staat
Israël een levensvoorwaarde is voor dit verguis
de ras. Blijf zitten waar je zitmaar waar?
Waar heeft een jood ooit neer kunnen zitten
zonder vrees, bespuugd, geslagen, vermoord te
worden?
Het zionisme heeft achter die toestand, waarin
men de meest schurftige hond niet zou willen
zien, eindelijk een punt gezet door de jood een
eigen stukje grond te geven. Dat stukje heet Is
raël en het is door de Verenigde Naties officieel
erkend. Het is niet de vage droom van een
stelletje halfzachte idealisten, maar de puur be
vochten werkelijkheid van zeer hardgekookte rea
listen de laatste strohalm van mensen, die uit
de geschiedenis de les hebben geleerd, dat zij
stuk voor stuk voor de bijl gaan. als ze zich hier
niet aan vast houden.
Arm lastdier
Dit vooropgesteld zijnde, wil ik terugkeren naar
het hoofdthema van deze laatste reportage, die
ik over de 90-urige oorlog en zijn onontwarbare
nasleep maak.
Arme misleide Arabier! Ik heb je gezien, terwijl
je ronddwaalde door de Syrische heuvels. Over
al om je heen waren brandende eucalyptusbo
men. Je droeg het zadel van een ezel op je oude
gekromde rug. Je vroeg me om een lift. maar
die kon ik je niet geven, want de auto was vol.
Je luisterde nauwelijks naar mijn excuses, ter
wijl Je me aankeek met een glimlach, die de
glimlach was van een kind, even tandeloos en
„Ze hebben mijn ezel doodgeschoten", zei je
tegen mij. „Wat most fit beginnen sonder ezel?"
Het Arabische weekblad „Al Mussawar" meldt,
dat het Midden-Oosten al uitkijkt naar de
„volgende ronde". Training en bewapening zouden
al zijn begonnen, onder meer bij de vissers in de
Golf van Suez.
Toen hees je het zadel weer op je rug en slofte je
verder over de lege, stoffige heuvel. Een last
dier, zo zal ik aan je terug blijven denken. Een
arm, misbruikt, vermoeid lastdier op een weg.
die leidt van niets naar niets.
Het beeld klemt temeer, omdat er ongeacht
de afloop van het gepraat in de UNO binnen
vijf jaar weer oorlog zal zijn tussen Israël en
zijn buurlanden. Niemand hier in Tel Aviv
twijfelt daaraan. Men leeft met de gedachte aan
de volgende oorlog als met een lastig, maar on
geneeslijk eczeem. En men behoeft bepaald niet
in het bittere dik van de Arabische koffie te kij
ken om te weten, dat die oorlog veel verschrik
kelijker zal zijn dan deze laatste.
Ik laat een Israëlische generaal aan het woord.
„Deze oorlog was kinderspel", zegt hij. „Ik be
grijp het eenvoudig niet. Mosje Dayan heeft no
ta bene een boek geschreven over zijn strategie
in de Sinaïcampagne van 1956 en over de fou
ten, die de Arabieren toen hebben gemaakt. Kan
Nasser dan niet lezen? In plaats van een nieuwe
tactiek toe te passen, maakte hij precies dezelfde
blunders als in 1956. Het was belachelijk. Ik was
erbij, toen wij de Egyptenaren in de Mitlapas te
grazen namen. Man: dat was geen leger, dat
oorlog voerde het was een leger, dat para
deerde, bij klaar lichte dag nog wel".
Dat zal de volgende keer anders zijn, realiseert
men zich hier in Israël. Het is ondenkbaar, dal
Nasser na deze tweede nederlaag niet uit de wol-
kerige droomwereld van Arabische supprematie
zal terugkeren op de granieten bodem van de
werkelijkheid.
Weer spreekt de Israëlische generaal: „De Ara
bieren kunnen vechten, als het moet, maar hun
officieren deugen niet. Hun officieren durven
geen beslissingen te nemen. Als ik in moeilijkhe
den kom probeer ik ze onmiddellijk zelf op te los
sen. Dat is de kracht van het Israëlische leger.
Wij opereren in kleine eenheden, die volkomen
zelfstandig zijn. Bij de Arabieren ligt dat anders.
Als een Arabische officier in moeilijkheden komt
belt hij zijn superieuren en vraagt: wat moet ik
doen? Die superieuren bellen weer hogere supe
rieuren, net zo lang, tot het te laat is".
Jawel, zo was het gisteren, maar ik zeg nog
maals, dat een tweede herhaling van dit soort
dingen logischerwijs gesproken ondenkbaar is.
Trouwens: het feit, dat Nasser zijn militaire lei
ders inmiddels vervangen heeft voor anderen, be
wijst al, dat zijn haviksneus heeft geroken, waar
het rotte ei verstopt lag.
