1 Kan ikf vanu L lenen? Toneelprijzen naar Den Haag en Rdam Eric Schneider onderscheiden voor Hamlet FINATABANKnv. TELEVISIE VANAVOND Aanvechtbare jurybeslissing PAGINA 2 de leidse courant DINSDAG 20 JUNI 1967 Vragen voor Roolvink Minister roolvink voelt zich geen tegenstander van differentiatie ln de lonen. Omdat die differentiatie al levens groot aanwezig Is. «al de bewindsman voor Sociale Zaken dus wel bedoelen meer differentiatie bij komende loons verhogingen. Kennelijk denkt de heer Roolvink dan niet aan een differentiatie zoals som migen thans bepleiten, die bij loons verhogingen afschaffingen van het systeem der pencentages willen, omdat de laagstbetaalden er dan absoluut ge nomen het minst op vooruitgaan. DLEZIERIO is evenwel, dat de minister erkennende dat de mogelijkheden „pj moment bilzonder beperkt zijn ln i.e eerste plaats mogelijkheden voor differentiatie ziet liggen op het terrein van de pensioenverbeteringen en winst- delingsrcgelingen per afzonderlijke be drijfstak of onderneming. WANNEER de heer Roolvink de moge lijkheid van pensioenverbeteringen aan de orde stelt, steelt hij ons hart. Want op dit terrein zouden wij inder daad de beste mogelijkheden zien om. In een tijd waar de oenjunctuur onder zorgvuldige controle moet worden ge houden. de werknemers een groter aan deel in de welvaart deelachtige doen wor den. Maar spreekt de minister in dit ver band over winstdelingen, dan begrijpen we niet waarom hij daaraan de voorkeur geeft boven een spaarloon, waarvoor hij blijkens een Interview in Ruim Zicht niet warm schijnt te lopen. Wanneer een winstaandeel zo geregeld wordt, dat geen contante uitbetaling plaats vindt, dan kan men evengoed het svsteem van spaarloon kiezen: wordt de winst voor consumptieve doeleinden vrij gegeven, dan zal de wrijving tussen werknemers bij welvarende en bij min der goeddraalende bedrijfstakken immers steeds groter worden. De vraag is dan, of met dit soort van differentiatie op de duur de arbeldsvrede en wat belangrijker is, de werkgelegen heid in Nederland gebaat zullen zijn. Ze werden gemist H ET partijconvent van da A R. L, I En wat waarnemend vooratter mr «aterdae In Utrecht een „tweede Roosjen antwoordde op de vraag wat aorterlng" geworden. De aieko partij- 1 reason moet worden nu sommige groe- vooraltter In fractieleider, ze werden pen personen binnen de A.R zich dulde- belden gemist Net als waarnemend lijk uitspreken voor een linkse richting. SHtTeleC mr Aantje, deed. zou i zou dr. Berghui, zeker niet voor z«n Biesheuvel ongetwijfeld tot de uit- lekenlng hebben genomen. Mr Rooajen .J - >"-ar haalt men het vandaan dat links willen?". De jongere en niet meer zo heel jonge spraak zijn gekomen, dat het kabinet- zei: „Waar haalt De Jong voorlopig het vertrouwen ver- w" dient. En dat een vooruitstrevend!' poli tiek niet uitsluitend ervan afhankelijk is, of de socialisten binnen of bulten het kabinet staan. Maar we hebben zo'n beetje het idee. dat mr. Biesheuvel toch wel meer visie zou hebben opgebracht wat betreft de verklaring van de plaats van het hui dige kabinet en teizake van het schet sen van de mogelijkheden telijke partijformatie. anti-revolutionaLren die op dat moment mr Roosjen als nieuwe Daniël in de leeuwenkuil moeten hebben gezien, kun nen uit één feit troost putten. Mr. Roos- jen was eens de A.R.-aanvoerder tegen de opmars van de mammoet. Een anti revolutionaire staatssecretaris, enige tijd zelfs onder de supervisie van een anti-revolutionaire minister, leidt nu het werk tot uitvoering van die wet. vanavond via ned. i Joods verhaal: De droom van Bontsje Schweig Het verhaal „De droom van Bonts- je Schweig" van de joodse schrijver 1. L. Peretz (1852-1915) is door Arnold Perl gedramatiseerd. Het verhaal, dat ten tijde van het Rusland der Tsaren en het Duitsland van Hitler was verbo den, speelt zich grotendeels af in de hemel. In een droom beklimt Bontsje Schweig de ladder, voor de bescherm engel, de aanklagende engel en de voorzittende engel. De beschermen gel vertelt over Bontsje Schweig, hoe h!j dlscomfo'rt, verdriet, kasrtlfrffng efT wat dies meer zij, evenals Job weer stond en rustig ei»>-kalm; bleef; Toen' hij werd begraven met alleen maar een kleine stok. die zijn graf markeer de, werd ook deze stok nog weggeno men, om te worden gebruikt voor het roeren van soep. Toen de aanklagende engel niets had te zeggen, werd Bonts je Schweig door de voorzittende engel welkom geheten. Deze vroeg hem wat hij graag zou hebben. Bontsje ant woordt met zachte stem dat hij indien mogelijk, iedere dag een warm brood je met boter zou willen hebben In de hoofdrollen treft men onder meer aan Jack Gilford. Morris Car- novski en Lee Grant. In een bijrol zal men de acteur Zero Mostel herken- Ned. I. 20.45 uur. vanavond via ned. ii Winnaar concours Kon. Elisabetli speelt Paganini In het paleis voor Schone Kunsten te Brussel werd de vorige week het con cert no 1 voor viool en orkest van Pa ganini uitgevoerd door het groot Sym fonie Orkest van RTB en BRT onder leiding van Daniel Sternefeld. Solist was de winnaar van het Concours ko ningin Elisabeth, de Russische violist Philippe Hlrschhorn. Van deze uitvoering, die o.a. door ko ningin Fablola werd bijgewoond, maak te de RTB een opname, die de NTS vanavond van 21.15 tot 21.56 uur op Ne derland 2 uitzendt. Scheepvaartberichlen Durban. ABBEKERK ZO te Gibraltar. ALKMAAR 20 ie Gibraltar. ARGOS 19 v Tlu-ssalonlkl n Derlnce. AL- HENA 19 v I.as Falmas ri Rdam. Al.CllIBA 18 te Djibouti. ALNATI 20 te Las Palmas. ALAMAK 17 365 mijl zzw Karachi n St Vin cent. ALNATI pass 17 Finlsterre n Santos. ALCOR 19 60 mijl szo St Vincent v Marseille ïakanaal n Cristo bal. CARTAGO 20 te Alnilrante, CRANIA 20 te Guayaquil. CALTEX EINDHOVEN pass 19 Las Palmas n Perz Golf. CARMEN pass 18 Brunsbuttel n Londen DIEMERDIJK 16 v Bermuda n Cristobal, DOSINA 27 van La Skhlrra n I.e Havre en Rdam. DINTELDIJK 20 te Cristobal, DOM- BURGH 19 te Houston verw. DOKLWIJK 17 GROOTEKERK 19 v Port Sudan n Mombasa. GANYMEDES 17 v Adam n Curacao. GUI- NEEKUST 20 te Douala HOOGKERK 19 te Das es Salaam ISIS pass 19 Turks ell n Adam JOLANDA SMITS 17 te Casablanca verw KEIZERSWAARD 16 270 mijl no Paramaribo n Salvador, KARAKORUM 20 Ie Mobile. KENNEMERLAND 20 te Pto Alecre verw, KARACHI 20 te Mersellle verw, KARIMATA 19 te Port Moresby verw. KRYPT08 19 te Singapore, KATELISIA 21 ln de Pen: golf MARATHON 21 hinder n Qulmper. MINOS p. 1» Lissabon i Piraeus, MEDITERRANEAN SPRINTER 17 7oo mijl zo Monrovia n La Coruna. MEERDRECHT pasa 19 Keywest n "nestor 10 Kos ell n Izmir. noord 18 te Antw, nedkrwaal 18 v Colombo n Adam overijssel 19 v Kaapstad n Las Palmas. oranje NASSAU 19 te Southampton, OSI ris 20 te Guanta PRINSES EMILIA 19 v Genua n Napels, POLYPHEMUS 20 te Liverpool, PALAMEDES ZON of geen ZON DE BILT. Boven de oceaan en de Britse eilanden is een harde, westelijke bovenstroming ont staan, terwijl storingen afkomstig van Amerika over de oceaan een v.N.m.1 ibelt tnise resen .iede: zuidelijker baan vólgen en nu ook tot onte omgeving kunnen, door-,., dringen. Het frontale systeem van zo'n. storing bertfiktp- vanochtend de kUst van Ierland en Schotland en zal in de loop van de nacht en morgenochtend ons land met enige regen voorbijtrekken.' Na de frontpassage zullen enkele op klaringen mogelijk zijn. In de- lucht, die dan aangevoerd wordt, zullen de middagtemperaturen in het algemeen lager zijn dan van daag bij een matige tot vrij krach tige, zuidwestelijke wind. Zon: i.19—21.01,: maan: 21.07— 3.02; hoogw. Schev.: 1.51, H.23. Weer in Nederland Weer in Europa Van onze kunstredactie AMSTERDAM In Studio Bellevue in Amsterdam zijn gisteren de jaarlijkse toneel prijzen van de Vereniging- van Schouwburg- en Con certdirecties in Nederland uitgereikt. De bekend making en uitreiking van de prijzen, die later door de t.v. werd uitgezonden, vorm de een kleine pléchtigheid. waarbij mevrouw Van Hall- Nijhoff, echtgenote van Am sterdams scheidende burge meester aan twee acteurs en actrices prijzen uitreikte, die waren toegekend om bijzondere prestaties in het afgelopen seizoen. De prflzen waren bij twee ge zelschappen terecht gekomen. Bij de Haagse Comedle, waar twee actrices werden onder scheiden en bij het Nieuw Rot terdams Toneel, dat met twee acteurprljzen een even goede beurt maakte. De Theo d'Or. genoemd naar Theo Mann- Bouwmeester, ging naar Anny de Lange voor haar rol in de voorstelling van Euripides' tra gedie ..De Vrouwen van Troje". waarin zij Hekuba speelde. In derdaad een zeer fraaie pros tatie. De Louis d'Or. genoemd naar Louis Bouwmeester, was bestemd voor de flitsende Ilam- letrol van Eric Schneider. Deze twee onderscheidingen worden verleend voor opvallende pres taties In dragende rollen. Kleinere onderscheidingen voor andere dan dragende rollen), de Arlecchino en de Colombine twee kleine beeldjes waren bestemd voor Luc Lutz. die een zeer merkwaardige Po- lonius speelde in de Hamiet- voorstelling van het Nieuw Rotterdams Toneel en voor Anne-Wil Blankers. voor haar speelse vertolking van Agnés in „L'Ecole des Femmes". zoals dat bij De Haagse Comedie ge speeld is. Het juryrapport, dat werd voorgelezen door Elsa den Her tog. wees bij de toelichting op de onderscheiding van Anne- Wil Blankers op het feit, dat deze actrice, die slechts drie seizoenen aan het toneel is, reeds zoveel opmerkelijke ..gro te" rollen heetf gespeeld. Naast deze Molièrerol bijvoorbeeld Desdemona in Shakespeares Othello. Een verrassing noemde de jury de rol van Polonius, die Luc Lutz speelde, o.a. omdat er een totaal andere personage van hem werd gemaakt dan de iet wat onnozele kluchtfiguur, die meestal te zien is. De rol heeft zo, naar de smaak van de jury. een verfrissend nieuw aspect gekregen. Bij hetzelfde gezelschap. Het Nieuw Rotterdams Toneel, zelfs in dezelfde voorstelling, kreeg Eric Schneider de hoogste on derscheiding die een Nederland se acteur in een bepaald seizoen kan krijgen, de Louis d'Or. Men sprak van een „krachtige, diepindringende creatie, die het toneel beheerste door houding en allure, en die Shakespeares meest universele figuur zeer dicht bij het hedendaagse pu bliek heeft gebracht" Over Anny de Lange en haar rol in ,.De Vrouwen van Troje" oordeelde de jury: ..Anny de Lange heeft deze opeenstape ling van ellende met ingehou den sober spel en grote inner lijke spanning tot een tra gische. diep aangrijpende erva ring weten te maken". Opvallend en een gelukwens aan de betrokkenen zeker waard, is het dat ditmaal de prijzen verdeeld zijn over slechts twee gezelschappen, en over slechts drie voorstellingen. Dat de Haagse Comedie zozeer een vooraanstaande plaats blijkt te behouden, is een reden tot De vier onderscheiden tonelis ten. V.l.n.r. Anne-Wil Blankers met de Colombina 1967, Eric Schneider met de Louis d'Or '67, Anny de Lange met de Theo d'Or '67 en Luc Lutz met de Arlecchino. vreugde voor het Haagse publiek, dat ten overvloede misschien nog eens ervaart, hoeveel talent er aan het gezelschap van de Kon. Schouwburg is. het gemak wel ANTENN5 valavond via ned. 0fij Êcn zaak voor De Virginian: rechter Garth Als Karl Rilke, een emigrant, met zijn vrouw door het gebied van Medicine Bow trekt wordt hij gearresteerd om dat in zijn bezit het geweer van 'n ver moorde man wordt gevonden. Rech ter Garth lijkt de enige man in verre omtrek, die de verdediging van Rilke op zich kan nemen. Garth, die recht had gesproken in de jaren dat dit nog niet door academisch gevormde juristen werd gedaan, staat nu voor de moeilij ke taak op te treden als advocaat voor Sint arriveert dit jaar in Medemblik. HILVERSUM Sint-Nicolaas heeft aan de NTS de wens te kennen gege ven dit jaar op zaterdag 18 november in Medemblik voet op Nederlandse bo dem te zetten. Er zal van de aankomst en van de ontvangst van de goedhei ligman door. de burgemeester van Me demblik in het historische kasteel Rad bout een rechtstreekse tv-reportage worden uitgezonden. Voor menig t.v.-kyker zal de keuze tus sen het eerste en het tweede net gister avond moeilyk zijn geweest. James Baldwin en Frans Halsema maesten het opnemen tegen Mariene Dietrich en Emll Jannings. En boe graag ook wU nog eens Marlènes „leb bin von Kopf bis Fusz" hadden gehoord; wy zijn op het eerste net gebleven, en niet tot onze sp\jt. Aad Nuis en Hans Keiler voerden enige tijd geleden een gesprek met de Amerikaanse negerschrijver James (ADVERTENTIE) op treal n Toronto. PARTHENON 17 150 mijl o Kp Hat te ras n Aruba. PRINS DER NEDER LANDEN 17 te Aruba. PRINSES MARGRIET 1 9v I.erwlck n Adam RAND FONTEIN 17 te Kaapstad. RONDO v Massawa n Bombay, ROTTERDAM 20 Le Havre, ROTTI 20 te Cochin verw SEINELLOYD 20 te TLmaru. SKADI 20 de Orlnocorlvler, STAD DELFT 21 te Auck- DEN HAAC pass 19 Kp Finlsterre naar Napels, STRAAT MOZAMBIQUE 19 te Shanghai, STRATEN- DAM 17 720 mijl nnw Azoren n New-York, STRAAT SOENDA 20 te Shanghai verw van Hongkong, SITUI-A pass 17 Str Tropcz naar Marseille, SCHELDEI.LOYD 20 te Port Swet- tenham, SLOTERKERK 19 te Kaapstad TJIBANTJET 20 te Belra, TEGELBERG 20 te Durban. TJILUWAH 21 te Brisbane verw. TAHAMA 16 te Portland. THEMIS 18 te Santo Domingo. TARA 19 v Santo* n Bahta UTRECHT 19 v Khare ell n D; 19 te Yokohama. VIVIPARA 19 le Bonny WITMARSUM 19 v Antwerpen n Le Havre. WOLTERSUM 20 te Mobile. WONOSARI 18 Men kan aan de scheepvaartredactie opgeven welk Nederlands schip men aan bovenstaande l(|st wil zien toe gevoegd Ook als deze belangstelling Universitair nieuws j. Wuurman (Den Haag) mej. M. J. E. van Haatten (Heemstede); kand. ex. de heren denking van moord rust. Echt dus een zaak voor rechter Garth. Zo luidt dan ook de titel van deze nieuwe aflevering uit de serie „De Virginian", die de NTS vanavond van 20.05 tot 21.15 uur op Ne derland II uitzendt. De rol van Karl Rilke wordt vertolkt door Karl Boehm, die van zijn vrouw Maria door Ilza Taurins. Verder ziet men o.a. weer naast Lee J. Cobb. als Garth, James Drury als de Virginian. Doug Mc- Clure als Trampas en Gary Clarke als Steve. Min. Klompé over dagbladen en t.v.-reclame DEN HAAG (ANP) ln antwoord op schriftelijke vragen die hel Tweede- Kamerlid de heer Voogd (PvdA) over de toekomstige financiële situatie van het dagbladweien had gesteld, heeft mej. Klompé. minister van CREMA gisteren gezegd gaarne te erkennen, dat een gezonde financiële basis een der voorwaarden is. waaronder het dagbladwezen sijn belangrijke functie In het democratisch bestel kan ver- Wat de tv-reclayne betreft legde mej. Klompé er de nadruk op, dat de finan ciële positie van het dagbladwezen afhankelijk is van vele factoren, waar van het beschikbaar stellen van zend tijd voor televisiereclame er een kan zijn. Dit voorop gesteld zijnde, kon zij meedelen, dat toen de beslissing moest worden genomen over de zendtijd die worden genomen over de zendtijd die met ingang van 1 januari 1968 voor reclame zal worden uitgetrokken, is besloten de verruiming van deze zend tijd te beperken tot 10 minuten per week. Tot een voorgenomen verder gaande verruiming op dat tijdstip is niet overgegaan in verband met de moeilijke situatie, waarvoor de pers zich de laatste maanden gesteld ziet uoor de ontwikkeling van haar adver- tentiedebiet. Over de vraag, wan neer en ln welke mate deze zendtijd verder zal worden uitgebreid, kan nu nog geen beslissing genomen worden. Omtrent de uitwerking van de rege ling inzake de in verband met de tv- reclame toegezegde financiële compen satie van de pers heeft de minister brieven ontvangen van belanghebben de persorganisaties, waaruit van me ningsverschil te dezer zake blijkt. De ze brieven hebben haar aanleiding ge geven tot overleg met haar ambtgeno ten van Economische Zaken en Finan ciën. „Op dit moment kunnen hier over nog geen nadere mededelingen worden gedaan", aldus mej. Klompé. Hebt u op korte termij'n contant geld nodig? Bei. schrijf of kom persoonlijk even langs voor inlichtingen bij de 'Finata' Bank N.V. 0 (20 eigen kantoren in Nederland) L*id«o Rijniburgerweg 3 01710-32340 Haarlem Dreef 18 02500-13317 Baldwin (..Verkondig het van de ber gen". „Een geboren Amerikaan" en het ontroerende ..Giovanni's kamer'). Het werd een t.v.-montage van drie kwar tier. waarin deze felbewogen man o m rake meningen uitte over Vietnam, (..Wie in Amerika tegen de Vietnam- politiek is wordt een verrader genoemd. Waar blijf je dan met je democratie"), over het rassenprobleem, waarbij opviel dat Baldwin ook de brede onderstromen en het grote verband ziet. De figuur Baldwin boeide ons ai lang vóór dit interview. Misschien daardoor hebben wij de volle drie kwartier ge boeid zitten luisteren (en kijken naai het indringende camerawerk van Ed van der Elsken); we kunnen ons echter voorstellen dat een monoloog (want dat was het tenslotte) op sommige kijkers irriterend werkt. Een waagstuk va KRO; maar ons inziens met succ< kroond. Frans Halsema viel ons eerlijk gezegd wat tegen. We hebben hem aar werk gezien in Lurelei, later voc VPRO-t.v. en konden op grond daarvan verwachten dat ons nu ook weer een in alle opzichten fijn programma te kijken stond. Maar nu eens toonde Halsema zich de cabaretier uit het goede hout gesneden, dan weer schoot hij er in alle opzichten naast. Het slot van zijn pro grammaatje: „Sarie Marijs", had voor ons net zo goed kunnen worden wegge laten. Kostelijk daarentegen was Sylvia de Leur (waarom zien we haar eigen lijk zo weinig, behalve dan in de STER- reclame?). De verstaanbaarheid van Halsema werd niet bevorderd door het orkest. Een combo had waarschijnlijk meer suoces gehad. VDM Radioprogramma HEDENAVOND HILVERSUM I (402 m) KRO: 18.00 Piano spel, 18.20 Ultz. VVD. 18.30 Tokkerorkest, 18.50 Nieuws en commentaren 19.00 Nws, actual.. 19 30 Concllleposlbus, 19 35 Gram. 19.45 Gees- k. 22.00 Kunst: 22 30 Nieuws 22.45 Als een Phoenix, hoorspel, 23.45 Planoduo. 23.55 Nieuwrs. HILVERSUM II (298 m) AVRO: 18.00 Nws. :o.!6 Liedjesprogr., 20.35 Gei progr., 21.50 Jazz S Hot 100 U.S.A.; 21.00 This Is show-business; 22.00 tot l.oo Jazz- en gevarieerde muziek. BRUSSEL Nederl. (324 m) 18.00 Nieuws, 18 03 Voor de soldaten. 18.32 Lichte muziek. in hand met Nederland, 20.30 Hoorspel, 21.26 WOENSDAG HILVERSUM I (402 m) NCRV. 7.00 Nieuws. 7.15 Gram stereo. 7.30 Nieuws. 7.32 Radiu- krant. 7.5u Orkestmuziek, stereo. 8.00 Nws, K.io Gewijde muziek. 8 30 Nieuws, 8.32 Vakar- ult de opera muziek. 14.20 Amusemenismuzi muziek. 15.3U Bijbelvertelling 16.00 Voor de jeugd, 17.00 Gran Spaarzlnnlgheden. lei ml., 12.50 Fragmente NEDERLAND I STER Ree lameuitzendingen om 18.55. 19.56 NTS 18.45 uur: De Minimolen 18.50 uur: Nieuws in het kort NCRV 19.00 uur: Driemaal ballet, twee maal Albionl. ballet 19.25 uur: Paulus van Tharsus, t.v.-serie NTS 20 00 uur: Journaal NCRV 20.20 uur: Attentie. actualiteitenrubriek reportage®, (8.30 Voor de huisvrouw), 9.00 Grar 9.40 Schoolradio. VARA: 10.00 Gram., 10.50 Voor de kleuters, 11.00 Nieuws. 11.02 Voet gangersprobleem, Ég Negro-spirlUi .50 Gram.. 12.22 Land -en tuinbouw 30 Metropole orkest, stereo, 13.00 Nieuws. actual., 13.25 Liedjes van overal, 13.50 Ge sproken portret, 14.05 Klaas, muziek, 15.00 Voor de Jeugd, 18.00 Nieuws. 18.01 Muziek uil Zweden. 16.30 Voor de zieken. 17.00 Voor middelbare scholleren. 17.30 Gram. muziek. HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen) - AVRO: 9 00 Nws, actual.. 9.05 Kaleldo6coop 10.02 Arbeidsvitaminen. 12.00 Nieuws. 12.02 Operettefragmenten, 13.00 Nieuws, actual., 13.05 Plaatjes en praatjes, 15.00 Nieuws, 15.02 Lichte muziek. 16.00 Nieuws. 16.02 Actual., 16.05 Platenprogr. van AVRO's Jeugdafd., 17.00 Nieuws, actual., 17.05 Rhythm and blues: oude en nieuwe opnamen. 17.33—18.00 Hlll- bllly-TUnei Country and western music. KRO 20.00—20.40 uur: Concert door het Radio Phllharmonisch Orkest 22.4523-45 uur Als een phoenix, hoorspel 20.45 uur: De droom van Bontsje Schweig. t.v.-spel 21.05 uur: Internationaal rendez vous. actualiteiten 22.15 uur: Het Urker Mannen koor zingt NTS 22.25 uur: Tweede journaal 22.30 uur. Sluiting NEDERLAND II NTS 20.00 uur: Nieuws in het kort HILVERSUM II AVRO 20.3521.50 uur: Op de zomerteer, vakantieprogramma 22.55—23.55 uur: Concert door het Chicago Symfonie Orkest 20.05 uur: The Virginian, t.v.-eerie 21.15 uur: Concours Musical In ternational Reine Eli sabeth de Belgique 22.00 uur: Tweede journaal 22.15 uur: Sluiting Televisie morgen NEDERLAND I KRO 17.00 uur: Amulet, kinder programma 17.35 uur: Sluiting RADIONIEUWSDIENST niLVERSUM I: 7.00, 7.30, 8 00, 8.30. 12.30, 19.00, 22.30, 23.55 ÏTILVERSUM II: 7.00. 8.00. 11.00, 13.00. 16.00. 18.00, 20.00. 22.30. 23.55 HILVERSUM III I beel uur vanaf 9.00 VERONICA (192) 6.00 Ook goelemorgen; BRUSSEL Nederl. (324 m) 9.00 Muziek terwijl u werkt: 10.00 Koffietijd; 12.03 Lichte muziek. 12.48 F 11.00 Kookpunt; 12.00 Muziek bij de lunch; Tafelmuzlek. 14.20 Radioschoolkoorwedstrlji 14.00 Cowboymuzlek, 16.00 Woensdagmiddag- 15.15 Voor de kinderen, 16.09 Jazzmuziek apaolaal; 17.00 Teenager Muziek Express. d. Jeugd, 17.18 Tophits. TONEELPRIJZEN '67 DE JURY, die gistermiddag in de Amsterdamse televisiestudio zijn rapport bekendmaakte over de toneel prijzen 1967, ter beschikking gesteld door de Vereniging van Schouwburg- en Concertdirecties, bestond uit Ch. Boost, mejuffrouw E. den Hertogh, ds. J. J. van Hille, prof. dr. J. G. A. Ros S.J. en A. C. Willink. De vier prijzen verdeelden zij over twee actrices van de Haagse Comedie, Anny .de Lange en Anne-Wil Blankers (respectievelijk Theo d'Or en Colombine); en over twee acteurs van het Nieuw .Rotterdams Toneel, Eric Schneider en Luc Lutz (respectievelijk Louis d'Or en Arlecchino). Zonder na te laten de betrokkenen een welgemeende gelukwens met deze onderscheiding toe te voegen, moet men toch bedenkingen koesteren tegen enkele aspecten van deze prijsuitreiking. In het begin van het juryrapport wordt gesteld, dat door de moderne trend naar ensemblespel en homogeniteit van de voorstelling-als-geheel, de uitverkie zing van sterk op de voorgrond tre dende acteursprestaties bemoeilijkt wordt. Het heeft er ln de woordkeus van de jury de schijn van, dat men dit betreurt, hetgeen dan een uitermate vreemd standpunt voor toneelbeoor delaars uit het jaar 1967 genoemd mag worden. Soms zegt de jury, ziet men echt regisseurstoneel, anderzijds zjjn in stukken van moderne schrijvers wel eens bijna uitsluitend hoofdrollen te vinden. „Dat veroorzaakt dan een „embarras du choix". Door deze benadering en door zich hiermee beperkingen op te leggen, kan de Jury naar eigen zeggen voorstellingen uitschakelen als „Voor jaar sontwaken" door de Haagse Co medie (regieprestatie van Peter Zadek) en „In Wankel Evenwicht" door de Nederlandse Comedie (topbezettlng: Bob de Lange, Ank van der Moer, Ellen Vogel, enz.). Welk zinnig argument kan een jury hebben om een moeilijke en mogelijk pijnlijke keus uit de weg te gaan, zodat kennelijk acteurs bekroond zijn, die niet de beste prestaties hebben geleverd van het afgelopen jaar? Een dergelijke opmerking in een juryrapport maakt van de bekroonden een soort tweede keus, omdat men de eerste keus niet heeft durven maken; dat is niet alleen voor die bekroonden een beetje pijnlijk, het is een volkomen te kort schieten van een jury, die juist opdracht had die eerste keus te maken. BOVENDIEN is de conclusie, die de jury dan aan deze redenering ver bindt. nog eens geheel onjuist. „Het zal u na deze inleiding niet verwonderen", zegt het rapport, „dat de jury dit jaar zijn kandidaten dan ook uitsluitend in het genre van het klassieke toneel heeft gevonden, waar duidelijke protagonisten en antagonisten zijn". Watdat met de vorige zaak te maken heeft, is een raadsel. Het lijkt wel weer een motief om opnieuw andere rollen in moderne voorstellingen buiten de prijzen te houden. Dat men op grond van een scheve redenering deze rollen niet eens in overweging heeft willen of kunnen nemen, maakt van deze hele prijsuitreikerij een hachelijke, beden kelijke zaak. Nogmaals: het gaat niet om de prestatie van de betrokken winnaars, stuk voor stuk waren die van een zeer hoog gehalte; het gaat om de dwaze redenering, die deze jury toepast om tot zijn beslissing te komen. Bij zijn dankwoordje sprak Luc Lutz schertsenderwijs over de moeilijkheden rond de Staatsprijs voor Filmkunst van dit jaar, waar alle critici zich telegra fisch tegen verzet hebben. Het idee van de heer Lutz is niet eens zo gek, gezien dit dwaze, vreemd geconstrueerde jury rapport, dat dan nog eens vol van dikke zinsneden staat, die een karakteristiek willen geven van de gehonoreerde pres tatie: kreten als „vertwijfeld zoeken naar enige zin in de uit zijn voegen geraakte wereld waarin hij moet leven" of „te midden van al het leed, dat als een schroef steeds dieper in de ziel boort". Geheel verbijsterend worden de uitspraken van het juryrapport, als het spreekt over de Poloniusrol van Luc Lutz. Nogmaals, zonder daar iets aan af te doen (het was een bijzonder boeiende rol, van een feilloze tekening) moet men toch wel een vraagteken zetten bij een opmerking, dat Luc Lutz van Polonius een totaal ander personage maakte „dan de ietwat onnozele kluchtfiguur, die meestal van hem gemaakt wordt". Wat houdt het woord „meestal" in? Denkend aan de meest recente Poloniusrol, ge speeld door Albert van Dalsum, in de voorstelling van de Haagse Comedie (met Coen Flink in de hoofdrol), een aantal jaren geleden, kan men toch moeilijk dergelijke termen bezigen. De jury slaat hier gewoon een ondeskundige DAN de prijsuitreiking zelf, een sfeer loze, kille aangelegenheid in een te grote, kale t.v.-studio, tussen imitatie bloemstukken en onder grote spots. Van werkelijke feestelijkheid was dan ook In het geheel geen sprake. Wanneer komt men ertoe van deze prijsuitreiking een werkelijk belangrijke en echt feestelijke aangelegenheid te maken? In een grote schouwburgzaal, waar men probeert ook acteurs uit te nodigen, die geen prijzen kregen. Daarvoor moet men wel een andere plechtigheid tot stand brengen dan de huidige. Waarom worden al die andere prijzen dan niet bij zo'n gelegen heid uitgereikt? We hebben nog een Defresneprijs voor de beste regie; een Albert van Dalaumprijs voor de beste acteursprestatie ln een Nederlands stuk een nieuwe'prijs, die door de Kring van Toneelcritici dit jaar voor 't eerst wordt gegeven (de meest opvallende artistieke prestatie) en misschien zijn er dan nog wel meer. Een soort Oscarfeest voor het Nederlands toneel, met de echte spanning ervan en dan misschien ook de publieke belangstelling, die weer stimulerend kan zijn voor het schouwburgbezoek. Wat deze prijsuitreiking met de tele visie te maken heeft, blijft volstrekt onduidelijk. Een toneelprijs, voor een acteursprestatie, hoort in een theater te worden gegeven. Wil de t.v. daar plaat jes van uitzenden, dan komen ze maar kijken. Deze prijsuitreiking was een t.v.-opname, meer niet. Het is duidelijk, dat het systeem van Nederlandse Toneelprijzen in het Blop is geraakt. Willen de schenkers van prijzen nog dat een artistieke stimulans en een reclame voor toneel het gevolg is van deze prijzen, dan zullen zij zich moeten be zinnen, zowel op de wijze waarop zij prijzen moeten geven, als op de mensen, die ze moeten krijgen en het systeem volgens welk zij een oordeel vellen. Jan Verstappen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 2