LAND VOL
MET 110.000
PROBLEMEN
WERKLOZEN
Lezer verdiept
zich gemiddeld
drie kwartier
in zijn krant
Dreigend gevaar
eenzijdigheid van
hoofdarbeiders
Hulp op korte
en lange termijn
Nieuw plan
bepleit voor
vestiging
industrieën
Giro 777
voor joden en
Arabieren
Uitwisseling
van intellect
schept
probleem
WOENSDAG 14 JUNI 1967
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 0
In liijna elk gezin
een dagblad
De ministers Veringa, De Block, Roolvink, Boe mink en Witteveen toonden zich schriel tegenover 'n veeleisende Kamer.
(Van c
e parlementaire redactie)
DEN HAAG Nederland staat voor
het omvangrijke probleem van de werk
gelegenheid. Met de aparte werktijden
erbij voor 27.000 werknemers in 400 be
drijven zijn er al bijna 110.000 werklo
zen. Voor een groot deel bouwvakar
beiders (30.000), voor een groot deel
ook jeugdige werklozen. Zijn zij het
slachtoffer van de tijdelijke werkloos-
beid de conjuncturele terugslag
dan zijn direct gerichte maatregelen
noodzakelijk. De Kamer vroeg hiervoor
gistermiddag enige honderden miljoe
nen guldens extra boven de financiën,
die de regering hiervoor al uitgetrokken
heeft.
Deze maatregelen moeten bestemd
worden voor de. totale infrastructuur in
de streken waar de werkloosheid heerst,
aldus drs. Roemees van de PvdA, (die
500 miljoen gulden vroeg), voor de
bouwnijverheid, waarvoor de heren Mae-
nen (KVP) (2 miljoen gulden extra-pre
mie voor a.- en b.-woningen) en de AR-
woordvoerder drs. Boersma (3000 wo
ningwetwoningen èxtra) pleitten. Maar
Toch verkenning
boven „Liberty"
voor de aanval
WASHINGTON (A.P.). Twee
Israëlische straaljagers hebben boven
het Amerikaanse schip „Liberty" gevlo
gen dertig minuten voordat het onder-
zoekingsvaartulg donderdag in de Mid
dellandse Zee werd aangevallen. Hoe
het verband tussen deze twee gebeurte
nissen is, vormt nog een raadsel voor
de Amerikaanse functionarissen, die pro
beren een totaalbeeld te krijgen.
Eerder was gemeld dat de Israëlische
vliegtuigen het schip aangevallen had
den zonder het eerst verkend te hebben.
Bij de aanval zijn 33 Amerikaanse
marinemannen om het leven gekomen
en 75 werden gewond.
De zwaar gehavende „Liberty" werd
vandaag in Malta verwacht. De beman
ning zal door een krijgsraad worden
gehoord. De zittingen van het hof zul
len besloten zijn en geen van de opva
renden zal verklaringen tegenover de
pers mogen afleggen.
DEN HAAG (A.N.P.). In overleg
met het internationaal comité van het
Rode Kruis te Genève heeft het Neder
landse Rode Kruis besloten zijn giro
rekening 777 open te stellen voor het
in ontvangst nemen van gelden ten be
hoeve van de hulpverlening aan de ge
wonden en vluchtelingen in de bij de
gebeurtenissen in het Midden-Oosten be
trokken Arabische landen en Israël. De
binnengekomen gelden zullen, na door
zending naar Genève, worden gebruikt
ten behoeve van de hulpverlening door
At Rode-Kruisorganisaties in de betrok
ken landen.
ook voor de directe aanleg van verbin
dingswegen zuid-west (E-3), oost-west
(E-8)^ en noord-west (E-3), waardoor,
aldus' de heer Maenen, een groot aan
tal mensen aan het werk kunnen blij
ven. Verder zijn fiscale faciliteiten nood
zakelijk voor het vestigen van bedrij
ven. In bijvoorbeeld Zuid-Limburg komt
investeringsaftrek in aanmerking en
wordt vooral extra-bijstand aan jeug
dige werklozen onvermijdelijk.
Het moeten maatregelen zijn, direct
gericht op de streken waar de werke
loosheid zorgelijk wordt, zoals in Dren
te (10 procent), Twente, Limburg en gro
te delen van Noord-Brabant, „waar de
situatie niet veel beter is dan in het
noorden". De gemeenten moeten daar
bij over voldoende geld kunnen beschik
ken voor aanvullende werken. Daarom
dient de regering met spoed een over
zicht geven van was er al in deze ge
meenten gebeurt, en wat zij nog meer
kunnen doen, wanner zij tenminste vol
doende financiële steun van het rijk ont
vangen. Gemeenten noch bouwnijverheid
zijn financieel al verzadigd. Er kan nog
heel wat gebeuren, aldus de PvdA-
woordvoerder drs. Roemers, oUd-voor-
zitter van het NVV. Desnoods moet de
regering de 500 miljoen gulden dan
maar inflatoir uittrekken. Of de 450
miljoen gulden, die de AR nodig vondt
voor aanvullende werken en voor de
extra-bouw van woningwetwoningen uit
belastingheffing halen. Hoe dan ook, de
fracties vonden elkaar in het besef, dat
meer geld onherroepelijk beschikbaar
moet komen voor de conjuncturele werk
loosheid.
Daarmee is Nederland er echter nog
lang niet. Men zit met de problemen op
lange termijn, in de textiel, in de me
taal, in de scheepsbouw. Naast hulp in
de tijdelijke terugslag hebben deze be
drijfstakken en ook andere sectoren bij
stand op langere termijn nodig, anders
vervallen zij in een structurele werk
loosheid. Daarbij spelen financiële fa
ciliteiten een belangrijke rol, maar ook
een juiste kijk op de plaats van vesti
ging, op het soort bedrijven, dat bij
voorbeeld op langere termijn in Zuid-
Limburg. in sommige streken van
Noord-Brabant, in Twente en Oost-Gel
derland, in het noorden en zelfs in het
esten gevestigd kan worden of blijven.
Een goede werving zie het voor
beeld van de staatsmijnen, aldus drs.
Roemers is belangrijk. Nog belang
rijker is het, dat de bedrijven zich zo
snel mogelijk gaan aanpassen aan de
lieuwe wereld van de EEG, aan de
amenwerking met de ontwikkelingslan
en. aan een veranderende wereld-
.Daarvoor is een nieuwe industriali-
atieronde. een nieuw industrialisatiebe
leid, onmisbaar", aldus de KVP'er J.
Maenen. „Wij zijn te optimistisch ge-
•st, we hebben te lang gewacht een
kgelegenheidsbeleid voor de toe
komst uit te stippelen. Dit moet thans
in een maximum aan samenwerking tus
sen overheid, werkgevers en werkne
mers. Hoe men dit orgaan van samen
werking en overleg ook wil noemen, het
moet er zo gauw mogelijk komen".
Met. hem vroegen verschillende Ka
merleden zich af, waar het advies van
de SER over de mogelijkheden op de
arbeidsmarkt blijft. De SER is hiermee
al lang bezig, maar men wacht nog
steeds tevergeefs. Voor een nieuwe vi-1
sie op de industrialisatie in Nederland
is dit advies onmisbaar.
Tussen het herstel van de conjunctu- I
rele werkloosheid en de structurele ver
nieuwingen moet een overgangstijd over
brugd worden. Daarin krijgen, volgens
de eensgezinde Kamer, vooral de jeug
dige werknemers en de ouderen boven
45 jaar het bijzonder moeilijk. Herscho
ling of spccinle voorzieningen voor de
uderen komen als eerste in aanmer
king, de vormingsscholen voor de be-
drijfsjeugd dienen verder volgens de
heer Maenen meer bijstand te krijgen.
Ook de categorie van het administratief
kader gaat steeds grotere aandacht vra
gen. In dit verband pleitten praktisch
ille fracties onder meer voor een gro-
ere spreiding van de rijksdiensten,
„zonder het rijk echter onvindbaar te
En waar het in de toekomst zeker op
aan gaat komen, „men moet ermee re
kening houden, dat men meermalen in
zijn leven omgeschoold moet worden,
wanneer men zich althans in het ar
beidsproces van de toekomst wil hand
haven", aldus D '66 en de VVD.
De Tweede Kamer hoopt kort na het
zomerreces de werkgelegenheidssituatie
in Zuid-Limburg te kunnen bespreken
aan de hand van reeds verschenen re
geringsnota's en van eventueel nog te
verschijnen kabinetsstukken over de
mijnindustrie en over de vestiging van
nieuwe bedrijven in Zuid-Limburg. De
Kamer is er namelijk nog niet uitgeko
men, dat er nog zo betrekkelijk^ weinig
bedrijfsaanvragen zijn om zich in deze
provincie te vestigen. Wel vond men het
hoogst merkwaardig, dat een klein-me-
taalbedrijf uit Helmond, waar grote
werkeloosheid heerst, door Zuid-Limburg
aangetrokken wordt, Dit was, wat de
socialistische woordvoerder drs. Roe
mers noemde, een totaal verkeerd ge
richte werving.
De debatten van gisteren over de al
gemene werkgelegenheidspolitiek trok
ken bijzonder veel aandacht van regio
nale autoriteiten. Zo* waren verschillen
de burgemeesters aanwezig.
(Van onze verslaggevers)
AMSTERDAM Bij 96 pro
cent van alle Nederlandse ge
zinnen komen een of meer dag
bladen ln huis. Ongeveer een
op iedere drie personen ont
vangt of koopt de krant voor
9 uur 's morgens, maar van die
ochtendbladen wordt slechts
de helft ook voor 9 uur gelezen.
De lezer besteedt gemiddeld
44 minuten aan de krant, man
nen (48 min.) slechts Iets meer
dan hulsvrouwen (41 min
Daarentegen besteden vrouwen
meer aandacht oan de adver
tenties, omdat in die reclame
meer wordt gesproken over pro-
dukten en diensten, waarvoor
de vrouw vooral belangstelling
heeft.
Deze feiten blijken uit de resul
taten van het nationaal lees-
kringonderaoek. dat de Neder
landse dagbladpers in de herfst
van 1966 heetf ingesteld. Het is
de eerste keer. dat zo'n breed
opgezet onderzoek plaatsvond.
Tot dusver beperkten zich de
enquêtes tot datgene, wat een
dagbladdirectie om- zijn eigen
krant en abonnees wilde weten.
Doel van dit nationale onder
zoek was het verwerven van in
zicht in het bereik van de ge
zamenlijke Nederlandse dag
bladen. ln de leesgewoonten der
Nederlanders en vooral in de
mate van aandacht, die aan de
advertenties In dagbladen wordt
besteed
j Komt bij 96 procent der gezin-
i nen tenminste een krant in
huls. 13 procent heeft er twee.
1 procent drie of meer. Gemid
deld komen er 111 dagbladen in
100 gezinnen. De verschillen
worden voornamelijk bepaald
door de welstand, maar toch
ook wel door de woonplaats.
In het westen zijn meer dubbel-
abonnementen dan in het noor
den. waar voorts bij 10 procent
van de gezinnen nog geen dag
blad in huis komt tegen 1 pro
cent ln de grootste steden en
4 procent landelijk. Van het
aantal dagbladen, dat in huis
komt heeft 83 procent betrek
king op abonnementen. De
overige krijgt men door het ko
pen van losse nummers, of van
anderen. Voor adverteerders is
dit een interessant gegeven.
Advertenties hebben niet alleen
een zeer groot maar ook een
zeer constant bereik. En een
aandachtig bereik, want het is
de enquêteurs gebleken b(j de
steekproef .dat 86 procent van
alle personen van 18 jaar en
ouder daags tevoren de krant
gelezen had. Het percentage
hiervoor loopt ongeveer gelyk
nen zou dienen. H hlennee
weerlegd.
Dat een op Iedere drie personen
de krant voor 9 uur ontvangt
of koopt (de helft van de per
sonen krijgt de krant tussen 2
en 7 uur s middags ,de rest
later) komt mede omdat het
grootste deel van de regionale
dagbladen ln het zuiden als
ochtendblad versch(jnt. In het
zuiden krijgt dan ook twee op
de drie personen de krant
s morgens. Opmerkelijk Is. dat
de dagbladen, die voor 9 uur
ontvangen worden, slechts voor
ongeveer de helft ooit voor
9 uur worden gelezen.
Later op de ochtend wordt die
..achterstand" wel weer Inge
haald, maar zelfs om 14 uur.
als men toch wel alle ochtend
bladen binnen heeft, is er nog
een duidelijk verschil tussen
ontvangen en gelezen kranten.
Omstreeks 7 uur 's avonds zijn
alle kranten van die dag wel zo
ongeveer binnen en grotendeels
uitgelezen. Toch wordt ook na
7 uur de krant nog wel (even
tueel opnieuw) gelezen.
Het dagblad wordt overwegend
thuis gelezen (94 procent),
maar op werk of kantoor wordt
de krant ook nog wel eens
opengeslagen. En er wordt se
rieus gelezen! Het blijkt, dat
55 procent van het aantal per
sonen van 18 jaar en ouder vrij
wel de gehele krant leest:
25 procent leest van de eerste
tot de laatste pagina. 30 pro
cent leest eerst de voor hem of
haar Interessante dingen en be
gint dan nog eens opnieuw voor
de rest. Vervolgens is er een
grote groep (31 procent), die
alleen leest wat interessant
wordt gevonden en dan is er
nog zo'n 10 procent, die aan de
koppen en nog een paar regels
genoeg zei te hebben.
In het algemeen kan worden
gesteld, dat de mannen meer ln
de krant lezen dan de vrou
wen. al zijn de verschillen ook
weer niet opzienbarend. Tussen
de vrouwen onderling is ook
nog wel verschil: huisvrouwen
lezen namelijk veel meer dan
ongehuwde vrouwen de gehele
krant van begin tot einde.
T.v. wekl
leeslust op
De gemiddelde leesduur be
draagt zoals leeds vermeld
rond drie kwartier, maar een
kwart van de lezers neemt er
cent zelfs meer dan anderhalf
uur. Merkwaardig is, dat tij
dens een onderzoek in 1952 de
gemiddelde leestijd 30 minuien
was. De t.v. houdt de mensen
dus niet van de krant af! In
tegendeel. z\| schijnt de lees
lust juist op te wekken.
De rest van de enquête heeft
vooral betrekking op de aan
trekkingskracht van de adver
tenties in dagbladen. Op een
gemiddelde dag heeft een ad
vertentiepagina een kans van
8 op 10 om opengeslagen te
worden, terwijl de kans. dat er
op een advertentiepagina iets
|>efru0| wordt-^rtm.of g*U*en
ruim 7 op 10 is. Tekstpagina's
met advertenties ingezonden
mededelingen) worden, vooral
door mannen, meer geopend
dan pagina's met uitsluitend
advertenties. Ook worden de
advertenties op tekstpagina's
vaker bewust gelezen of gezien
dan die op advertentiespagina's.
Bij mannen is 't verschil zelfs
38 procent.
De rechterpagina's in een krant
krjjgen trouwens in het alge
meen Iets meer aandacht dan
de linker, zowel bij mannen als
by vrouwen, ook als ze uitslui
tend advertenties bevatten.
De dag van de verschijning van
de krant is in dit opzicht van
weinig betekenis. Op dagen met
veel advertenties (donderdag
en vrijdag) worden de adver
tentiepagina's in dezelfde mate
gelezen als op andere dagen.
Een advertentie ..verdrinkt"
dus niet in een dikke krant. Als
men het hele gedragspatroon
overziet, kan worden gesteld,
dat een advertentie, in alle
dagbladen opgenomen. 7.7 mil
joen contactkansen heeft, waar-
vun 3.3 miljoen op de meest
Ideale wyze. nameiyk zien of
lezen. De overigen bleken wel
iets vlak naast de bewuste ad
vertentie gezien tc hebben.
Daarnaast wordt door 26 mil
joen personen de betreffende
pagina ingezien of openge-
Kortom: een advertentie be
reikt zeer velen. Dat de recla
meboodschap niet altjjd over
komt, kan vele oorzaken heb
ben: er kan weinig belangstel
ling zijn voor bet geadverteer
de produkt. de advertentie kan
te klein zjjn en zy kan ook door
de uitvoering onvoldoende aan
dacht trekken.
Gemiddeld biyken vrouwen
meer aandacht voor de adver
tenties te hebben. Dit komt,
omdat er meer advertentie# ln
de krant staan over produkteo
en diensten waarvoor de vroo-
wen belangstelling hebben. Be
langstelling voor da geadver
teerde pmdukten verhoogt de
kans op het zien of Keen van
de advertenties voor deze arti
kelen. Om enkele uitersten te
noemen: advertenties van wa
renhuizen werden op de en-
quètedag gezien of gelezen door
67 procent der vrouwen en 37
procent der mannen, adverten
ties voor auto's en auto-aocea-
solre» echter door 37 procent
der vrouwen en 56 procent dor
mannen. Voor de volledigheid
zij vermeld, dat advertentie* ln
kleur 28 procent beter gezien
of gelezen worden dan de
zwart- witte.
In de kerk van
ingezegend tusse
achttienjarige H>
Het jonge paar
in West minster is gisteren het huwelijk
im de Nederlandse ambassadeur in Parijs, de
tta Bentinck, en de eenentwintigjarige Lord Compton.
•eg een huwelijksfeest waarbij „iedereen" aanwezig was.
In bet Museum Willet Holthuyaen.
Herengracht 605, Amsterdam, wordt ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan
van het Koninklijk Nederlands Genoot-
sohap voor Munt- en Penningkunde van
24 Juni tot en met 3 september een
tentoonstelling gehouden van munten
en penningen uit een twintigtal ver
zamelingen onder d« titel „Geld en
glorie".
DEN HAAG (ANP) l)e snelle tecli-
nologiKchi ontwikkeling der laatste Ja
ren ten aanzien van de arbeidsbemidde
ling en arlM-idsvnorzicning van hoofd
arbeiders dwingt tot voortdurend over
leg tussen de betrokken overheidsinstan
ties, bet bedrijfsleven en de academisehe
De ervaring heeft geleerd, dat men
zowel terzake van de opleiding als van
de vraag de grootste voorzichtigheid
dient te betrachten. Gaat men bij het
onderwijs te veel de kant der speciali
satie op. dan beperkt men daarmee «Ie
j plaatsingsmogelijkheden van de afgestu
deerden in onverantwoorde mate.
Dit bracht oud-ministpr dr. G. M. J.
Veldkamp als zijn standpunt naai voren
in een toespraak voor de 51ste Interna
tionale arbeidsconferentie te Genève. I)e
j vraag of er nu niettemin een methode
bestaat om aan de behoefte aan speciali
satie te voldoen zonder nadeel toe te
brengen aan een zo breed mogeiyke be
roepsopleiding, kan gelukkig in zekere
mate bevestigd worden beantwoord, al
mag niet uit het oog worden verloren,
dat er met name voor de oudere arbeids
krachten als steeds bijzondere pro
blemen rijzen, aldus de oud-minister.
Dr. Veldkamp vroeg in zijn toespraak
aandacht voor wat hij noemde „een be
denkelijk verschynael van de laatste tijd.
waarop anderen voor mij reeds hebben
gewezen". Aan de ene kant ia men te
recht bevreesd voor een gestadig toe
nemend verschil ln welvaartsniveau tus
sen de meer ontwikkelde en de minder
ontwikkelde landen, terwyi aan de
dere kant wordt toegelaten, dat hoog
gekwalificeerde arbeidskrachten uit de
laatste groepen landen zich metterwoon
vesi'gen en werkzaam zyn In landen be
horend tot de eerste groep. Aan deze
hoogst verontrustende situatie dient paal
en perk gesteld te worden op zodanige
wyze. cia' de vi-yheid van het individu
zo weinig mogeiyk wordt aangetust. Het
zou beter zijn, indien de landen met
hoog welvaartsniveau door vermeerde
ring van onderwijs- en opleidingsfacili
teiten hun behoefte aan vergroting van
I de intellectuele stand uit landgenoten
j dekken en aun de buitenlanders uit de
minder bevoorrechte landen in toene
mende mate beurzen schenken
N.A.V.O.-CONFERENTIE
Mr. Luns bepleit
garanties Israël
LUXEMBURG A.N.P.). Minister
lams heeft in dc bijeenkomst van de
vii.iM,r. vu BnttenlandM
/.aken in Luxemburg een pleidooi ge
bonden voqr duidelijke garanties, die in
bepaalde gevallen aiitoniatUcb in wer
king zullen treden om gebeurtenissen,
zoals nu In Israël, te voorkomen.
Evenals minister Rusk van de Vere
nigde Staten had ook minister Luns
zich afgevraagd of snellere actie dc ca
tastrofe misschien had kunnen afwen
den. De nederlaag van het Arabische
leger heeft het gehele beeld veranderd
en de bewindsman was bang voor een
verharding van de Sovjetrussisehc po
litiek. De leden-landen moeten zich daar
door niet laten intimideren. Coördinatie
van de plannen van de leden ls nodiger
dan ooit Maar om een oplossing te
vinden zijn een aantal elementen essen
tieel: de Arabische landen moeten de
soevereiniteit van Tsraël erkennen en
Israël moet de vrije doorvaart door het
Suezkanaal en de Golf van Akaba ver
krijgen.
Bisschop Hakim
belast met zorg
heilige plaatsen
JERUZALEM (KNP) De regering
van Israël heeft de melchltlsch-katho-
lieke aartsbisschop Hakim van Gall-
leu verzocht op tc treden ale bescher
mer van de H.H. Plaatsen In het oode
stadsgedeelte van Jerusalem en In hei
gebied, dat Israël op Jordanië heeft ver
overd. De Israëlische autoriteiten heb
ben de Arabische bisschop hierbij alle
steun toegezegd.
In de oude stad Jeruzalem bevinden
zich onder meer het gebouwencomplex
van dc Grafkerk, dc heiligdommen aan
de Via Dolorosa cn dc centra van ver
schillende christelijke godsdiensten. In
de onmiddellijke nabijheid van Jeruza
lem liggen tnlrijke gewijde plaatsen zo
als vooral de Geboortekerk In Bethle
hem en kerkelijke gebouwen op de Olijf
berg. Pikant ln dit beschermheerschap
van mgr. Hakim is het feit. dat de H.
Graf-kerk nu voor het eerst toeganke
lijk wordt voor de katholieken van de
melchitische ritus. Tot dusver mochten
zij noch in de H. Grafkerk noch in de
Geboortekerk van Bethlehem de litur
gie vieren. Zelfs hun geloofsgenoten
van de Latijnse ritus, die wel tot de ker
ken toegang hebben, hebben deze gast
vrijheid voor hun melchitische broeders
niet kunnen opbrengen.
De Arabische christenen zijn volgens
een verklaring van mgr. Hakim volko
men solidair geweest met de Israëli's in
hun strijd tegen de Arabische landen.
Naar aanleiding van het verzoek der Is
raëlische autoriteiten om voor de hei
lige plaatsen te zorgen, verklaarde mgr.
Hakim er zeker van te zijn dat de Is
raëli's deze voor de christenen en mo
hammedanen zo belangrijke plaatsen met
alle zorg zullen omringen.
Franse Senaat
keurt speciale
bevoegdheden al
PARIJS (AFP) Met 233 tegen 33
stemmen heeft de Franse senaat Wi
tweede lezing het wetsontwerp verwor
pen, dat de regering speciale bevoegd
heden geeft op economisch en sociaal
terrein. Verwacht wordt dat de natio
nale vergadering, die het laatst» woord
heeft, het ontwerp voor het eind van
deze maand in laatste lazing sal goed
keuren.
