HUREN OP 1 JULI MET 7,5 -10 -15 PCT OMHOOG ROST VAN TONNINGEN: TWEEDE MAN UIT DE N Na uitstel van half jaar Bouwjaar bepaalt bedragen Geef 15.-of meer Koningin opent met riks Beneluxtunnel In naam van Oranje doe open de poort Het einde van een N.S.B/er 'AS PRO' sneller AS PRO' langer De val van een man uit vooraanstaande Nederlandse familie Meerjarig program voor de bouw nodig DINSDAG 6 JUNI 1967 DE LEIDSE COURANT PAGINA T (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Op 1 juli 1967 komt er weer een huurverhoging. Het gaat hierbij om de zogenaamde tweede tran che van het huurverhogingsvoorstel van •ad-minister Bogaers. De eerste tranche ging in op 1 januari 1966. De tweede tranche had volgens het oorspronke lijke voorstel reeds op 1 januari 1967 moeten ingaan. Maar het kabinet-Cals stelde deze tweede tranche een half jaar uit. De nu komende huurverhoging wordt niet afzonderlijk voor de loon- trekkenden gecompenseerd, zoals dat bij vorige huurverhogingen als regel wel het geval was. Wel is er zoals bekend per 1 juli sprake van een algemene loonronde van 1V& procent, waarin in feite een compensatie-element ligt op gesloten. Voor alle aanstonds toe te passen ver hogingen geldt, dat ze zullen worden be rekend naar de „kale huurprys", zoals die op 30 juni 1967 is. Of er echter een huurverhoging komt is in sommige ge vallen afhankelijk van de hoogte van de huur op 31 december 1965, dus van de toestand zoals die was daags vóór de huurverhoging van 1 januari 1966. Hieronder geven wij het volgende overzicht van de komende huurverho ging: Woningen van voor 1921 krijgen een huurverhoging van 10 procent, indien hun huur op 31 december 1965 de vol gende bedragen beliep: tenminste 75, per maand voor woningen in Amster dam, Den Haag, Rotterdam, tenminste 70,per maand voor woningen in de overige lste-klasgemeenten en in alle 2de-klasgemeenten, tenminste 60, per maand voor woningen in de derde- vierde- en vyf de-klasgemeenten. Be neden deze huurgrenzen woordt geen huurverhoging opgelegd. volgende drie percentages in huur ver- a. 7,5 procent indien de huurprijs op 31 december 1965 lager was dan 75, per maand (geldt alleen voor Amster dam, Rotterdam en Den Haag), ofwel lager was dan 70,(Ie- en 2e-klas- gemeenten), ofwel lager was dan 60, (3e-, 4e- en 5e-klasgemeenten) b. 10 procent indien de huurprijs op 31 december 1965 (al naar gelang de gemeenteklasse) tenminste ƒ75,70 of ƒ60,— en niet meer dan ƒ135,—, 125,— of 110,— bedroeg: c. 15 procent indien de huurprijs op 31 december 1965 al naar gelang de ge meenteklasse meer bedroeg dan 135, 125,of 110,per maand. Woningen gebouwd tussen 5 mei 1945 en 1 januari 1961 krijgen een huurver hoging van 10 procent, ongeacht hun huurprijs op 31 december 1965. Voor noodwoningen blijft de huur echter on gewijzigd, evenals voor de zgn. vrije sectorwoningen (ADVERTENTIE) Zonnebloem vakantie-actie langdurig zieken VAN UW VAKANTIEGELD Giro 11 55 555 t.n.v. Vakantiefonds, Breda (Van een onzer verslaggevers VLAARDINGEN Met een sleriyke zwaai wierp koningin Juliana gister avond om kwart voor zeven een zilveren rijksdaalder In de tol-omaat, de automa tische tolwacht, die daarop met een blij gerinkel antwoordde. De Beneluxtunnel was officieel geopend- Ondertussen speelde de Vlaardingse polltiekapel het bekende en toepasselijke wfjsje „In naam van Oranje, doe open de poort". Onder de aanwezigen, die vlak by de tol-omaat stonden, ontstond aanvanke lijk enige beroering, daar men meende, dat de koningin de munt naast de auto maat in plaats van er in had geworpen. Men zag dan ook plotseling een tiental personen tussen de massa op de grond kruipen op zoek naar de rijksdaalder. Een van hen stond plotseling op en riep: „Ik heb hem". Hij hield het muntstuk triomfantelijk omhoog. Tientallen foto grafen stoven op hem af om het plaatje van de dag te maken. Zij wisten echter niet, dat de man de riks uit zfln porte monnee had gehaald. Voordat de koningin de officiële ope ning verrichtte, was zij op het Kethel- pleln, het ln aanbouw zijnde immense knooppunt van nieuwe wegen, begroet door mr. J. Heusdens, president-com missaris van de Beneluxtunnel N.V. en tevens burgemeester van Vlaardingen, verder minister Bakker van Verkeer en Waterstaat, mr. Klaasesz, commissaris van de koningin in Zuid-Holland, burge meester Thomassen van Rotterdam en burgemeester Roelssema van Schiedam. Vervolgens stelde mr. Heusdens de ko ningin aan een aantal mensen voor die nauw bij de bouw van de tunnel waren betrokken. Hier stapte de koningin met een aantal genodigden in een gereed staande bus, die hen naar de controleka mer ln de tunnel bracht. Ir. Eggink gaf een uiteenzetting, waarna het gezelschap zich richting Tolpleln begaf, waar de opening zou geschieden. Daar bood de president-commissaris van de Benelux tunnel N.V. de koningin een cheque aan. Een klein meisje gaf de koningin han den vol werk met een prachtige ruiker. Als dank kreeg het meisje van de konln- Fransen nemen kernproef PARIJS (AFP/Reuter) De Fransen hebben gisteren een kernproef de eeo ste van een serie genomen in het zui delijke deel van de Stille Oceaan, zo is In Parijs bekendgemaakt. In een regeringsverklaring wordt ge zegd, dat het ging om een proef met een kernapparaat van geringe explosie ve kracht. De proef werd genomen bo ven de atollengroep, bekend onder de naam Moeroeroa. Er hebben zich geen incidenten voorgedaan. Na deze serie proeven zullen de Fransen hun eerste waterstofbom tot ontploffing brengen. Dat zal volgend jaar gebeuren. De opening van de tunnel betekende het onverbiddelijke einde van de werk zaamheden van het Wagenveer, dat de Vlaardingse met de Rotterdamse c verbindt. Een laatste tocht werd door de koningin meegemaakt. Tijdens de ontvangst nadien in het Deltahotel zei minister Bakker: „Ieder een weet, dat men in het Waterwegge bied nooit uit vuig winstbejag handelt, het komt, daar alleen in actie als men ergens brood in ziet". Niettemin was de minister zeer gelukkig met het tot stand komen van het tunnelproject. De Bene luxtunnel vormt immers een belangrijke schakel in de keten, die de internationale verbinding moet gaan vormen tussen AmsterdamDen Haag en Antwerpen Brussel. Aan de andere schakels in deze keten wordt hard gewerkt. Over onge veer een jaar hoopt men de helft van de zogenaamde Rotterdamse ruit gereed te hebben. Maar ook nu reeds betekent deze tunnel een ontlasting van het ver" keer door Rotterdam, alsmede voor de onsluiting van het gehele Waterwegge bied. Ir. Heusdens uitte zich in zijn toe spraak in voetbaltermen. De Maastunnel bracht de stand in de wedstrijd tussen de Rijnhet IJmond op 10, maar met de Velzer- en Coentunnel werd het 12. Dank zij de Beneluxtunnel is nu de ge lijkmaker gescoord.. Woningen gebouwd na 1 januari 1961 krijgen in beginsel geen huurverhoging, enkele categorieën uitgezonderd. 10 pro cent huurverhoging krijgen namelijk a. herbouwpanden, die wegens oor logsschade met rijksteun gebouwd zijn; b. woningwetwoningen die gebouwd zijn met rijkssteun volgens de beschik king bijdrage woningwetbouw 1950. Echter alleen Indien de huurprijs al eerder bij een algemene huurverhoging werd verhoogd: c. woningen gebouwd met rijkssubsi dies volgens de premiebeschikking wo ningbouw 1957 of 1958. Echter alleen indien de huurprijs al eerder bij een al gemene huurverhoging werd verhoogd; d. woningen gebouwd met rijkssubsi die volgens de premie- en btjdragebe- schikking woningbouw 1960. Echter al leen indien de subsidie is toegekend tussen 1 april 1960 en 1 april 1964. Voor bedrijfspanden, waaronder ook winkelwoningen vaHen, kan een huur verhoging niet dwingend worden opge legd. Verhuurder en huurder moeten het zelf over wijziging van het huur contract eens worden. De volgende hoofdlijnen zjjn te onderscheiden: Bedrijfspanden gebouwd voor 5 mei 1945. Hiervan moet de huurprijs op 1 juli 1967 gelijk zijn aan het bedrag, dat per 30 juni 1967 ten hoogste in rekening mocht worden gebracht. Dit laatste bedrag mag vervolgens met maximaal 10 procent worden verhoogd, echter alleen met instemming van beide partijen. Bedrijfspanden gebouwd tussen 5 mei 1945 en 1 januari 1961. Indien het gaat om zonder rijkssteun gebouwde panden kan de huurprijs vrij worden overeen gekomen. Indien het gaat om met rijkssteun gebouwde panden geldt de zelfde regeling als voor de bedrijfspan den van voor 5 mei 1945 (zie boven). Bedrijfspanden gebouwd na 1 januari 1961. indien bij de bouw geen rijks steun ontvangen is kan de huurprijs vrij worden overeengekomen. Indien wel rijkssteun genoten is wordt de huurprijs in het algemeen niet verhoogd, enkele categorieën echter uitgezonderd. Voor die uitzonderingscategorieën mag de huurprijs maximaal met 10 procent worden verhoogd, echter alleen met in stemming van beide partijen. Die uit zonderingen zijn: a. herbouwpanden, die wegens oor logsschade met rijkssteun gebouwd zijn; b. bedrijfspanden gebouwd met rijks steun ingevolge de beschikking bijdrage woningwetbouw 1950. Echter alleen In dien de huurprijs al eerder bij een al gemene huurverhoging werd verhoogd: c. bedrijfspanden gebouwd met rijks steun volgens de premiebeschikking wo ningbouw 1957 of 1958. Echter alleen indien de huurprijs al eerder bij een algemene huurverhoging werd ver hoogd; d. bedrijfspanden gebouwd met rijks subsidie volgens de premie- en bijdrage- beschlkking 1960, echter alleen indien de subsidie is toegekend tussen 1 april 1960 en 1 april 1964. (Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Precies tweeëntwintig jaar geleden, op 6 juni 1945, benam mr. M. M. Rost van Tonningen zich in d* Scheve- ningse strafgevangenis het leven. „Na ernstige vernederingen", zegt dr. L. de Jong, directeur van het Rijlfcinstituut voor Oorlogsdocumentatie te Amsterdam. „Ik vindt 't niet nodig, dat we dit verzwijgen, ook al was Rost van Tonningen dan ook 'n van de ergste en intellectueelste Neder landse nationaal-socialisten geweest. Hij was 51 jaar toen hij in Scheveningen de hand aan zichzelf sloeg, om zo een berech ting door het bijzonder gerechtshof te ont lopen. Nederland was een maand vrij en de belangrijkste landverraders zaten achter slot en grendel. Voor mr. M. M. Rost van Tonningen was het toen al duidelijk wat hem met Mussert en Blokzijl te wachten zou staan. Daarom nam hij op 6 juni 1945 zijn lot in eigen hand." Vandaag precies tweeëntwintig jaar later geeft het Rijksinstituut voor Oorlogs documentatie de „Correspondentie van mr. M. M. Rost van Tonningen, deel I, 1932 mei 1942" uit Driehonderd documenten van de naar schatting dertigduizend archiefstukken, die deze nationaal-socialist van eigen werkzaamheden had verzameld. „Het is een vrij volledig beeld van de politieke en sociaal-economische situatie uit het Nederland van de eerste oorlogs jaren", zegt dr. L. de Jong van deze duizend pagina's tellende studie, waaraan mevrouw drs. E. Frankel-Verkade en de heer A. J. de Lèeuw van het Rijksinstituut jaren ge werkt hebben. „Het geeft een volstrekt verantwoord historisch beeld", aldus dr. L. de Jong. De 250 pagina's tellende In leiding zelf is al een voortreffelijk geschied kundig verhaal van de woelige Europese jaren tussen 19211942. Deel II verschijnt waarschijnlijk over enkele jaren. ADVERTENTIE helpt nu werkt nu Hoofdpijn, verkoudheid, griep... I'ASPRO''^. Uitutuxelfx' (Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Op 7 augustus 1936 schreef de toen 42-jarige mr. M. M. Rost van Tonningen vanuit Noordwijk aan Zee aan ir. A. A. Mus sert, leider van de Nationaal Socialistische Be weging: „Van nu af aan wil ik mij met volle overtuiging in de gelederen van de N.S.B. Mussert, de leider van de N.S.B., heeft het geweten, dat hy op 10 augustus 1936 deze mr. M. M. Rost van Tonningen als lid aanvaardde.»Ook Nederland heeft het tussen 19361945 geweten. Trouw aan Hitier stond voor hem voorop. De trouw aan Mussert kwam pas ln de tweede plaats. Wat bezielde deze man, die bij de Volkenbond te Gcnève al een carrière gemaakt had, contact te zoeken eerst met de Oostenrijkse nazi's, later met de Duitse nationaal-socialisten en tenslotte met de Nederlandse N.S.B. De zojuist door het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie gepubliceerde studie van duizend pagina's over deze man, leert het hoe en waarom van dit leven en het hoe en waarom van zyn verbitterd natlonaal-soclalisme. scharen om met u te strijden, tot het ogenblik waarop wij zullen zegevieren. Ik verzoek u mij in de beweging als lid te willen aanvaarden. Ik moge u de verzekering geven, dat ik loyaal en disciplinair naar beste weten mijn kracht zal aanwenden in de beweging tot heil van volk en vaderland." Het werd een beslissende stap van een koele opportunist, een soms weerzinwekkend Streber en een gefrustreerde landverrader, ondanks zijn afkomst, opvoeding, studie en internationale carrière. Een stap, die hem tenslotte op 6 juni 1945 tot zelfmoord bracht, om aan de straf van een bevrijd Neder land te ontkomen. Kuiperijen Mr. M. M. Rost van Tonningen wordt beschouwd als de tweede man ln de N.S.B. Ir. Mussert was bang voor zijn kuiperijen binnen de party, voor zUn grote vriendschap met de beruchte Hlmmler, voor zijn contacten met Rauter en andere vooraanstaande Duitse nazi's. En voor de grote aantrekkingskracht, die hy had op vele opportunistische N.S.B.'ers. Rost van Tonningen heeft deze vriendschappen en contacten langzaam maar zeker aangekweekt en verstevigde ze om zich een onaantastbare positie te verwerven in het zogenaamde groot- germaanse ryk. Geboren in het vroegere Nederlanda- In die, waar zijn vader opklom tot leger commandant ln het voormalige K.N.I.L., tobde de jonge Rost al vroeg met een grote moederbinding. Zijn broers stu deerden in Nederland, hy moest thuis- biyven, waar zyn moeder haar liefde voor de kinderen volledig op deze Jongen concentreerde. Later terug in Nederland met een langzaam verbitterende vader, die van een klein pensioentje moest leven, mislukte hy als student aan de Koningin Juliana heeft gisteravond de Beneluxtunnel geopend. Hier maakt de koningin, geflankeerd door van links naar rechts mr V Manjnen. voorzitter van de Rijnmondraad, mr. J. Heusdens, president-commissaris van de Beneluxtunnel N.V., mr. J. Klaasesz en minister Bakker van Verkeer en Waterstaat, een wandeling door de tunnel. t.h. In Delft, Dit heeft zich zyn hele leven gewroken. Hy stapte over naar de rechtenstudie in Leiden en behaalde daar de graad van mr. in de rechten. Door welke oorzaken ook kon hy pas na geruime tyd een werkkring vinden om tenslotte te belanden by de Volken bond ln Genève. Van daaruit werd hy uitgezonden naar Oostenrijk in de finan ciële controlecommissie van de Volken bond, die toezicht moest houden op de labiele financiële positie van Oostenryk. Beslissend Wenen werd beslissend voor het leven van mr. M. M. Rost van Tonningen. Hy wist ln aUerlei officiële kringen door te dringen, raakte zelfs op goede voet met de kleine kanselier Dolfuss en voelde zich tot diens rechtse politiek aangetrok ken. zyn contacten met belangryke Oostenrijkse nationaal-socialisten had den tot gevolg, dat ook mr. Rost van Tonningen nationaal-socialist werd, eerst Oostenrijks georiënteerd, kort daarop na de moord op Dolfuss sterk ge bonden aan het nationaal-socialistische Duitsland. Door de trieste ontwikkelingen in Oostenryk rond de jaren 1935 en 1936 groeide Rost van Tonningen uit tot een heftige antiklerikale en antisemitische nationaal-socialist, erger nog dan in Nederland vele N.S.B.'ers. Hy had een keuze gemaakt, omdat hy door middel van deze keuze een grote toekomst voor zich zag. Medio 1936 volgde zyn lidmaatschap van de N.S.B. en hy werd gedwongen ontslag te nemen by de Volkenbond. Zyn Invloed binnen de N.S.B. groeide nadien met de dag, ging dikwyLs ook weer door zyn dictatoriaal optreden met een slag weer verloren. Maar hy bleef bouwen aan zyn eigen positie, als Tweede- Kamerlid voor de N.S.B., als hoofd redacteur van het nationaal dagblad van de N.S.B., als vormlngsleider van deze party, als spreker op allerlei byeen- komsten en als een groot vriend van verschillende belangryke Duitse natio naal-socialisten. Na de Duitse inval in Nederland werd hy geïnterneerd en af gevoerd. Na de capitulatie kwam hy met andere geïnterneerden terug naar Nederland en werd als een held ln Den Haag Ingehaald. Dit tot grote ergernis van de N.S.B.-leider ir. A. A. Mussert, die zelfs van een „Rostcultus" ging spreken. Dreiging Na mei 1940 ging Kust van Tonningen zich n^t ledereen en alles bemoeien en wist zirh. dank zij zyn Duitse vrien den tn allerlei belangryke bureaus te dringen, zyn eerste grote rol speelde hU als algemeen commissaris voor de marxistische partyen by de pogingen de 8.D.A.P.. het N.V.V. en de VARA te tnnezcren in de nieuwe algemene ar beiderspartij op nationaal-socialistische grondslag. Het rooms-kathoiiek werk- itrmersverbond en het rhristeiyk ver bond zouden volgens de beruchte 8eys- Inquart met een klein beetje dreiging vanself wel komen. Het werd het eerste grote fiasco van deze mr. M. M. Rost van Tonningen. Hy bleek echter niet voor een gat te vangen, vroeger niet. ook niet na deze mis lukkingen. Hy had nameiyk de op vallende gave zich op tyd terug te trekken uit zaken, die verkeerd gingen en om zich tydlg ln tc dekken ln nieuwe ondernemingen. Tenslotte kwam hy als president-directeur terecht by de Neder landse Bank speelde vla deze bank honderden miljoenen guldens ln handen van de Duitsers als „bydrage aan de oorlogsslachtoffers'en als Nederlandse bydrage ln de stryd tegen het commu nisme. Verder wist hy zich ln te dringen ln het ministerie van Financiën, waar van hy de leiding kreeg. Rost bemoeide zich In de Jaren 1940 1942 letteriyk met alles wat nationaal- soclalistlsch waa. Met de winterhulp en met het opzetten van de organisatie Todt in Nederland, met de vorming van een Nederlands vrijwilligerslegioen voor Rusland en met de opleiding van de na tionale Jeugdstormers van de N.S.B., met de N.S.B.-vrouwenbond en met de stichting van de beruchte Nederlandse Oostcompagnie. Pogingen om een hoge functie ln de S.S. te veroveren, mis lukten, omdat Rost „niet arisch" ge noeg was. Hf) had volgens zyn stam boom nameiyk een bijzonder klein beetje Indisch bloed en dit bezorgde hem ondanks zyn vriendschap met Hlmmler allerlei moeliykheden en persooniyke frustraties. Expert De geschieden!» van mr. M. M. Rost van Tonningen Is de geschiedenis van Nederland ln de Jaren 19401945. HU was het denkraam van allerlei plannen om vooral de Duitsers terwllle te ztJn en te helpen. Hy droomde van een groot- Rost van Tonningen (uiterst links tijdens de eedsaflegging bij rijks commissaris Beys-Inquart (voor grond, tweede van rechts germaans ryk, waarin hy, mr. M. M. Kost van Tonningen, een grote rol soa spelen als een financieel - economisch Van zyn optreden hield hy nauwkeurig 'n correspondentiearchief by. Opvallend nauwkeurig zelfs. Ook een dagboek, waaruit men zy het ecnxQdlg ge kleurd de gebeurtenissen rond de Volkenbond, ln Oostenryk en ln Duits land kan volgen, zyn correspondentie liegt er niet om. Hy was de hartstochte- ïyke verdediger van 't groot-germaanse rjjk, was jarenlang plaatsvervangend leider van de N.S.B.beheerde op een zeer kwaad ogenblik de Nederlandse overheidsfinanciën en kreeg later een officiële opleiding by de Waffen-S.S. zyn familie heeft voortreffelijke Nederlanders voortgebracht. Deze mr. M. M. Rost van Tonningen viel daar geheel bulten. Hy heeft, wat hy altyd wilde, geschiedenis gemaakt.Een ge schiedenis echter met de ellende van een geheel volk. Op 3 december 1940 schreef deze man aan rijkscommissaris Seyss- Inquart: „Dit alles zeer vereerde heer rijkscommissaris zal my niet verhin deren myn fanatieke aanhankeiykheid aan Adolf Hitler en myn bereidheid voor hem en zyn gedachten wereld te bUjven bestendigen". Katholieke aannemers: DEN BOSCH (A.N.P.) „De bouw activiteit wordt in ons land niet alleen bepaald door de vraag naar bouwpro- dukten en de omvang van de bouw capaciteit, maar ook door de regulering door de overheid. Daarom Is het bouw programma, dat by de Jaariykse be groting wordt gepresenteerd, van groot belang. Zolang er sprake Is van bouw programma's zyn dat éénjarige pro gramma's geweest, langzamerhand Is het echter wel duldeiyk geworden, dat er behoefte bestaat aan meerjarige bouwprogramma's met bybehorende meerjarige financieringsplannen" Dit zei de voorzitter van de Neder landse katholieke aannemers- en pa troonsbond, de heer J. P. A. Nelissen, In Den Bosch, waar In de Casino Schouwburg de 45ste jaarvergadering van de bond wordt gehouden. Hy wees erop, dat we ons op het ogenblik ln een faze bevinden, die be slissend zal zyn voor hetgeen het Neder landse produktle-apparaat ln de toe komst te wachten staat. Spreker zei de ryksbegroting te bedoelen, waaraan hy, naar hy hoopte, meer houvast zal heb ben dan aan de verklaring waarmee de huidige regering zich heeft gepre senteerd. Meer dan da inhoud van het nieuwe bouwprogramma boeit de bond de intentie van deze regering, die uit de toelichting op dat programma moet toe. „Heeft de overheid de laatste Jaren niet de meest rooskleurige verwachtin gen gewekt", aldus spreker, die conclu deerde, dat, wil men de wonlngproduktle op peil houden, deze voor een belang rijk deel op vervanging van oude wo ningen gericht moet worden. Maar hier toe ontbreken de nodige maatregelen. Plannen op bouwgebied kunnen slechts worden verwezenlijkt als er geld voor is, msar dat komt er niet. Indien andere sectoren in de economie niet een plaatsje willen opschuiven. Zolang de woning het nog altyd af legt tegen de bromfiets, de televisie en het bier Is spreker niet zo optimistisch over het voortzetten van ara expansief bouwbeleid. Hy had zelfs de Indruk, dat de overheid geen verdere voortzetting van de expansie wenst, doch kcnneiyk de pas wil markeren. Dit houdt het gevaar In, dat de continuïteit opnieuw zal worden verstoord. Dat zal tevens betekenen, dat de overtollige bouwcapa citeit definitief gaat afvloeien. Van de extra-bouwcapaciteit, die de laatste Jaren met zoveel moeite Is aangetrok ken, kunnen we dan zeggen, dat die alleen maar kostenverhogend heeft

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1967 | | pagina 7