Inkomen f 21.000
werkweek 38 uur
0*OC
Genezing kanker
steeds gunstiger
Misdaad
neemt toe
door
buiten
landers
Bij ouder
worden
begraven
probleem
TIJDIG
Van Hall zondebok
voor algemeen falen
WOENSDAG 24 MEI 1967
DE LEIDSE COURANT
N
DEN HAAG Aangezien we ons thans nog maar nauwelijks kunnen voorstellen hoe de Ne-
erlander in het magische jaar 2000 zal leven, heeft een viertal deskundigen ten behoeve van
iet op 8 juni in Amsterdam te houden congres van de Ned. Maatschappij voor Nijverheid en Han-
lel over „De Nederlander in het jaar 2000" een blik geworpen in de toekomst. Nederlands hoog
ste plannenmaker, prof C. v. d. Beid, directeur van het Centraal Plan Bureau komt onder meer
ot de volgende voorspelling: in 2000 zal het gemiddelde inkomen van de Nederlander 21.000
lulden bedragen (thans 9.700 gulden); hij zal dit verdienen in een kortere werkweek van 38 uur.
)it betekent, dat in het jaar 2000 per dag een uur korter kan worden gewerkt dan nu, of dat een
rije vrijdagmiddag is bereikt plus langere vakanties. Het consumptiepeil zal in 2000 tien per
ent hoger liggen dan het huidige Amerikaanse. Op elke drie inwoners zal er een auto zijn, het-
|een betekent een autopark van 7 miljoen stuks.
Over het in 2000 te verwachten prijspeil
i doet prof. Van de Beid geen uitspraak.
Wat er van de verdubbeling van het inko-
I men aan koopklacht overblijft, valt dus
j niet te zeggen. Wel zal aanmerkelijk meer
belasting moeten woiden betaald. De be
lastingdruk zal bij de eeuwwisseling rond
30 percent van het nationale produkt ver
gen (thans 26M. De belangstelling voor
onderwijs zal zo sterk toenemen, dat in
2000 nagenoeg alle 14-19-jarigen nog
voortgezet onderwijs volgen. Op elke 20
werknemers zal er dan eèn academicus
Een andere voorspeller is prof di A
de Froe. hoogleraar in de antrobiologie
menselijke erfelijkheidsleer aan de
■ersiteit te Amsterdam Hij voorziet
onder andere een begrafenisproblematiek
Men kan zijns inziens de begraafplaatsen
niet tot in het oneindige uitbreiden. „Men
moet mij op mijn woord geloven, wanneer
ik stel dat het ruimen na twintig jaar
:n onwaardig gebeuren is".
Het gehele probleem zou volgens prof
De Froe kunnen worden opgelost, wanneci
onderaardse betonnen grafkelders werr"
begraven. Ook economisch is dit verant
woord. want men spaart grond en arbeid
„Het is te verwachten, dat de nood ons
zal dwingen, in deze richting binnenkort
oplossing te zoeken"
Laatste dienst doden
In zijn preadvies wijst prof. I)e
ook op dc
moet kunnen beschikken ovi
kunde als voor 'verificatie
r de lichamen
r de ontleed-
van de diag-
Autopsie' is voor d>- vooruitgang vair ci<
geneeskunde onontbeerlijk. ..Zij is de.laa.t-
ste dienst, die de doden de levendenrkuii:'
nen bewijzen, de laatste mededeling, die
zij kunnen doen over het geheim van hun
lijden en sterven" De geneeskunde heeft
ook belang b': het verkrijgen van gezonde
organen van pas overledenen voor trans
plantatie. Men kan er moeilijk de nabe
staanden om v;agen. Daarom zou eer
algemene bereidheid en vanzelfsprekend
heid de oplossing bieden, zo i
De Amsterdamse hoogleraar
dat de mogelijkheden van ht
genezen in snel tempo toene
een haast onmenselijke mati
kundigheid vergen. Zonder een
tal ingewikkelde en ingenieuzi
zal de geneeskunde op topnive
geoefend kunnen worden H>-<
hem te verwachten, dat in 20
groot ai
appara
te worden gehouden i
Gemiddelde leeftijd
Prof. De Froe mecm voorts, dal het
aandeel van erfelijke ziekten, neurosen
en ziekten van de oudp dag in verhouding
.ot het totaal zal toenemen door het ge
neeslijk worden van ziekten van andere
aard. Mogelijk zal de gemiddelde leeftijd
nog hoger worden tot de limiet, die ver-
loedelijk in de buurt van de 77 jaar
ligt. De maximum leeftijd van 111 jaar
rrandert volgens hem niet.
Het hele ziekenhuissysteem zal ook over
hoop moeten worden gehaald, zo blijkt uit
iet, preadvies van prof. De Froe. Niet
Heen moeten er meer verpleeghuizen en
erzorgingshuizen komen waarin ook her
stellenden en rustbehoevenden kunnen
worden opgenomen), maar ook in de echte
'.iekenhuizen moeten graderingen komen.
Men kan niet alle ziekenhuizen voorzien
van alle kostbare apparatuur en specia
listen. Bovendien moeten de superspecia
listen in training blijven dank zij voort
durende toevoer van patiënten, die hun
hulp nodig hebben.
Over de maatschappelijke veiligheid zegt
de hoogleraar, daarbij denkend aan crimi-
jnaliteit .dat primitieve verlangens naar
weerwraak gaandeweg worden vervangen
door het besef van medeverantwoordelijk
heid. Piimitleve. straffen als doden en
isoleren (dat is maatschappelijk doden)
maken plaats voor geschikte maatregelen
tot herstel. Isoleren heeft psychopatlse-
rende of criminogene effecten. Herstel is
slechts mogelijk wanneer de maatregelen
leiden tot volledige integratie in de ge
meenschap. Ei- wordt thans geëxperimen
teerd met die integratie. Vergissingen en
mislukkingen zijn hierbij niet te vermij
den .maar het is de enige weg. die uit
zicht biedt en wij moeten die weg gaan.
aldus prof De Froe. ..De criminaliteit in
Nederland neemt toe. maar niet vanwege
de Nederlanders, maar door toedoen van
buitenlanders Ook dit is een probleem van
recente datum, waarop het juiste antwoord
nog niet is gevonden. Wat de eenwording
van Europa betreft, hebben de gangsters
een voor.spiong op justitie en politie"
dun
iverbevolkiug moet voorkomen, aldus
prof. De Froe, die erop wijst dat tussen
noment waarop men maatregelen
treft en het ogenblik, waarop deze resul
taten te zien geven, enkele decennia ver-
Kwetsbaar
i wedloop tussen bevolkingsaanwas
ergrotlng van de capaciteit van de
leningen zou een uiterst precaire
lie kunnen doen ontstaan, aldus prof.
De Froe. Een te geringe overcapaciteit
act de mogelijkheid van voorruadvorming
naakt de bevolking uiterst kwetsbaar ten
i|»lchte van tegenslagen. „Het is ook niet
n te zien. waarom wij naar een maximum
in bevolkingsaantallen zouden streven. Er
zijn evenwel onvoldoende gegevens over
een eventueel na te streven maximum".
Bij toenemende bevolkingsdichtheid
worden allerlei voorzieningen rendabel
Deze vergen arbeidskrachten. Zo kan het
voorkomen, dat bij toenemende bevolking
een te kort aan arbeidskrachten optreedt.
Het toenemen van de bevolking geschiedt
niet in alle groeperingen naar evenredig
heid. Men vreest, aldus de hoogleraar, dat
de toeneming in tie hogere beroepsgroe
pen geringer
Hierdoor zou de gemiddelde Intelligentie
\an de bevolking achteruitgaan- Ook moet
met verschuiving van de leettijdsgroepen
rekening worden gehouden: minder jeug
digen en meer bejaarden Ook tijdelijke
verschuivingen van ernstige aard zijn
mogelijk. Zo raamt men een teruggang in
het aantal 18-jarige meisjes. Een zorgelijk
vooruitzicht voor ziekenhuizen
Bij een dreigende overbevolking moet
men middelen beramen om deze te voor
komen Fiscale middelen hiertoe aanwen
den. lijkt inhumuan. omdat men daardoor
de kinderen treft „Wij beschikken thans
over humane, geschikte en technisch een
voudig toepasbare middelen. Het is hoogst
merkwaardig, «lat men desondanks tel
kens weer pleidooien aantreft voor het
legaliseren van de aboitus provocatus"
Men zou volgens prof. De Froe een dui
delijk advies moeten geven over het maxi
mum aantal kinderen per gezin. Het aan
tal door de ouders gewenste kinderen gaat
zelden boven de vijf uit. Adviseert men
vijf als het maximum aantal, dan resul
teert dat In een gemiddelde van ongeveer
twee, voldoende om do bevolking op peil
te houden, aldus de hoogleraar, die voorts
meent dat men bijkomend nog kan advi
seren om het krijgen van kinderen niet te
vroeg te beginnen en om tussen twee
geboorten minstens twee jaar te-pauzeren
Een Aantal gezinnen zal men met raad
en daad moeten bijstaan. Bij a-sociale ge
zinnen en gezinnen waaruit erfelijk def<
groot probleem Maar ook in het ethische
vlak liggen do kaarten heel wat. gunstlifer
dan vijf Jaar geleden", zo besluit, prof.
De Froe dit onderdeel van zijn preadvies.
Gebrek opvoeding
De Amsterdamse hoogleraar stelt voort*.
dat er ln tal van gezinnen sprake is van
desintegratie en een gebrek aan opvoe
ding. Radio, televisie, bekrompen woon
ruimte, buitenshuis werkende moeders
maken dat. de normale cominnnlrutle bi
do gezinnen verlamd Is. De pubertrit an
de drang naar zelfstandigheid Is ln een
halve eeuw met twee jaar vervroegd. Maai
de mogelijkheid tot zelfstandigheid is eer
der verlaat. Arbeid en inkomen worden
ontkoppeld, zowel voor de werklozen «Is^j
voor do bejaarden Men meent te wer-«,
kering De arbeid is niet meer een Van
zelfsprekend deel van het leven, maar het.
eigenlijke leven vijandig Men jaagt op
rechten en ontvlucht de plichten Dit alles.-
aldus prof. De Fro.-, heeft tot gevolg dat
de tegenwoordige Jeugd grote moeite heeft
om werkelijk volwassen te worden, tot
verantwoordelijk mens te rijpen Daarvoor
zijn weerstanden nodig en die ontbreken
te veel Do zogenaamd.- welvaart stelt
jonge mensen in het bezit van financiële
middelen, die hen in staat stellen bulten
het gezin op eigen wijze vertier te zoeken.
Geschikte gelegenheden daartoe ontbre
ken zowel kwalitatief als kwantitatief.
Voor kinderen is zowel binnenshuis als
buitenshuls geen plaats meer. Het gevolg
is een verarming van h
Een ander verschijnsel Is de \erzw»k-
king van de autoriteit. Somber ziet prof.
De Froe het overigens niet in. Hij stelt,
dat op monologen geen prijs meer wordt'
gesteld, men wil meespreken. Het Is niet
gebleken, dat redelijke argumenten geen
gezag meer hebben, maar hel gezag moet
zich waarmaken. Dat Is wellicht ver
moeiend en tijdrovend, maar hel I* w-el
menselijk. „Voor de meeste opvoeders Is
deze te zwaar, omdat zijzelf niet zo zijn
opgevoed en het menselijke leven nu een
maal In hoofdzaak imitatie en herhaling
Is".
het aantal kinderen lui
len Ook in deze gevallen
niet pogen
VMM
-of. De Fn
ten stel- j
advi-
aldus
Het komt voor. dat ouders meer kin
deren wensen omdat steeds weer kinde-
ren van hetzelfde geslacht geboren wor-
den. De professor acht het waarschijn-
lijk dat men in de naaste toekomst ook
deze gevallen kiu» helpen door het ge- j
slacht te bepulcn ..Zuiver technisch gezien
is het voorkomen van overbevolking geen
(ADVERTENTIE)
aanleg
i uitbreiding
wipigthfl
vernieuwing
on Jerliuuü
storing
HAARLEMMERSTRAAT 250
niek van de geneeskunde geheel in han
den komt van een team van specialisten
i ziekenhuizen zal worden uitgeoefend,
ziekenhuizen waarvan de ziekenkamers
slechts een onderdeel zullen zijn
En de huisarts? Hij zal e. moeten zijn 'ckei
voor het contact met de patiënt Hij zal king.
Voortplanting
Een interessante beschouwing levert
prof De Froe ook over de voortplanting
De discussie daarover staat geheel in het
teken van een te verwachten overbevol-
stelt hij. Van overbevolking is
ARTS
NAAR
MET
SYMPTOMEN
ALKMAAR (ANP) ..Het is een la
beltje, dat kanker een ongeneeslijke
ziekte is, die altijd gepaard gaat met
een vreselijk lijden tot dc dood erop
volgt. Door goede voorlichting dient het
schrikbeeld, dat
doen is.
was de kern van het betoog, dat
Engelsman, internist aan
Anth. van Leeuwenhoekhuis te Amster
dam, hield op een te Alkmaar gehouden
inciale voorlichtingsbijeenkomst van
iet koningin Wilhelminafonds.
Elk jaar komen er in Nederland
28.000 gevallen van kanker aan het licht,
maar or worden ook elk jaar 10.000 pa-
iënten genezen ontslagen. Het aantal
patiënten dat de laatste, tien jaar
(ADVERTENTIE)
't Mooiste bruin
beschermt
tegen
zonnebrand I
Slechte verkoop
voor boek van
W. Manchester
NEW-YORK. A.P.Boekhande
laars in heel Amerika zijn tot de ont
dekking gekomen dat het omstreden
boek van William Manchester. „The
death of a president", in strijd met alle
verwachtingen, niet verkoopt.
Na de ongekende publiciteit werd
Manchesters verslag van de moord op
president Kennedy getipt als de best
seller van de twintigste eeuw. Uitgever
Harper and Row heeft bekend gemaakt
dat de eerste druk van 600.000 exem
plaren is uitverkocht aan detaillisten,
maar dat duizenden boeken door groot
handels zijn teruggegeven.
zen is. is groot. Met het beter worden
van de behandelingsmethoden, wordt de
kans op genezing groter. In zijn alge
meenheid is het ook niet juist, .dat de
ziekte altijd met een groot lijden ge
paard gaat. Het is de zaak vroeg de
huisarts te waarschuwen als er sympto
men zijn. In het algemeen is elke afwij
king van het lichaam of van de functio
nering van het lichaam een symp
toom. Het is belangrijk, dat de diagno
se zo vroeg mogelijk wordt gesteld. De
kans op genezing is dan groter. De dok
ter kan echter niet altijd genezing in 't
vooruitzicht stellen, men moet de feiten
onder ogen zien.
Wat het voorkomen van dc gevreesde
ziekte betreft, worden er, aldus dr. En
gelsman vorderingen gemaakt. Het staat
vast, dat er verband bestaat tussen si
garetten roken en longkanker. Dat het
aantal gevallen van blaaskanker af
neemt is statistisch, hoewel niet specta
culair, bewezen. De vooruitzichten voor
de genezing van baarmoederkanker wor
den elk jaar gunstiger. Veel vrouwen
genezen ervan. Operatie leidt vaak tot
genezing. Bestraling dient van geval tot
geval bekeken te worden. Al zijn de kan
sen op genezing van longkanker kleiner,
die op genezing van huidkanker zijn in
het vroege stadium 95 procent en in het
laatste stadium 30 procent. Voor patiën
ten, die niet te genezen zijn, is. vooral
bij goed teamwerk, hulp nog wel moge
lijk. De kankerpatiënt heeft er recht op
dat alles wordt gedaan om hem het le
ven zo draaglijk mogelijk te maken.
leider en coördinator van liet team van l spraae.
i cmecialisten moeten zijn Hij is dc man. vereist
j die moet zorgen, dat de humane genees- staan
I kunde geen veterinaire a Mures aanneemt,
zo meent prof. De Froe. die vindt dat de
Kirzieningei
die
I schieten.
iardig be-
(ADVERTENTIE)
voor lekkere
losse spieren
Oud-minister
Verdam in Senaat
DEN HAAG Tot lid van de Eerste
Kamer is gisteren beëdigd mr. P J
Verdam. De heer Verdam wa» enkele
weken minister van Binnenlandse Zaken
in het kabinet-Cals. Deze functie be
kleedde hij eveneons in het interim
kabinet-Zijlstra Bij de formatie De Jong
keerde hij niet in de regei tng terug. Dc
heer Verdam vei vult de vacature in dc
In Amerika heeft de hormonale behan- D
deling spectaculair bewezen, dat hiermee n l
het ziekteproces nog jarenlang onder de n e ng zn
duim is le houden Kr zal nog hard ge- j
werkt moeten worden, aldus dr. Engels-1
man, om de oorzaak van kanker op te
sporen. Door onderzoek komt de medi- j
sche wetenschap echter steeds meer aan
de weet, doch het zou geloven in een
wonder zijn te zeggen, dat wij over een j
paar jaar de oorzaak kennen. Door re
search en het zich steeds meer verdie
pen in het probleem wordt er steeds 1
weer een stukje vanaf geknabbeld.
De hoofdpromotor van hel Koningin
Wilhelminafonds. de heer H. van Wijck,
deelde mee. dat de collectes voor het
fonds de laatste vijf jaar van 1,3 tot 1.8
miljoen gulden waren gestegen, dank zij
de medewerking van zovele vrouwen. Er
is jaarlijks vijf miljoen nodig. Het aan-
tal leden, nu enkele honderdduizenden,
moet tot 1 miljoen stijgen. I
Overbevolking moet dan ook ondei -
scheiden worden van massificatie ide
i mens in dichte pakking). Deze twee zaken
behoeven niet samen te gaan. doen het
echter meestal wel. De problemen zijn
echter niet dezelfde. Overbevolking kan
I zijn tijdelijk of blijvend, lokaal of mun-
diaal, relatief of absoluut. Prof. De Froe
meent, dat ernstige lokale overbevolkingen
zo afschrikwekkend zullen werken, dat een
mundiale overbevolking ons bespaard zul
I blijven. Bij absolute overbevolkingen wordt
niet meer voldaan aan de primaire levens-
voorwaarden en wordt de mortaliteit ver-
I hoogd. Deze hebben dus de neiging tot
herstel door primitieve en rauwe midde
len. Bij relatieve overbevolkingen wordt
niet meer voldaan aan minder dringende,
maar daarom niet minder gerechtvaardig
de eisen, Overbevolkingen zijn dus mede
afhankelijk van het gewenste levenspeil.
Verhoogt men de eisen, dan treedt over
bevolking eerder op.
De loop van de bevolking wordt bepaald
door geboorten en sterften. Alle organis
men hebben een natuurlijke neiging tot
liet vormen van een geboorteoverschot,
dus tot uitbreiding van het aantal. Ont-
i breekt deze neiging, dan sterft de soort
uit Tot de agrarische revolutie <8000 v
I Chr werd het geboorteoverschot bij de
mens gelikwldeerd door kindersterfte, ook
door kindennoord. Daarna werd het toe-
i nemen van het aantal per gezin en per
volk positief gewaardeerd. Kindermoord,
i maar ook de preventie van geboorten wer
den taboe. De openbare en openhartige
discussie over preventie is nog maar van
zeer recente datum. De vraag, waar en
1 wanneer een overbevolking dreigt, moet
worden beantwoord door degenen, die de
capaciteit van de voorzieningen kunnen
berekenen Het spreekt vanzelf, dat men
ADVERTENTIE
Senator Van Riel (WD):
„De Jong kan
uitgroeien tot
hier moet een ITHO komen
1
Dreesfiguur"
«ze par ie,
DEN HAAG. De gevolgde proce
dure bij het ontslag van burgemeester
Van Hall ondervond gisteren in de
Eerste Kamer felle kritiek van de socia
listische oppositieleider Ir. Vos. Nu het
ontslag pas over zes weken ingaat, is
de bedenktijd van vijf uur. die mr. Van
Hall kreeg om zelf eventueel ontslag
te vragen, schandelijk kort geweest.
I aldus ir. Vos. Hij was niet overtuigd
an de noodzaak tot een zo grote haast.
Hij verweet de regering „ren gebrek
te sluiten".
Mr. Buhrman (CHU) noemde nu. Van
Hall „een voortreffelijk Nederlander ln
l dagen van verdrukking en aio burge
meester een rusteloos zwoeger. Helaas
i is een juiste handhaving van het gezag
j hem noodlottig geworden". Ook de
j PSP'er Van Pelt kritiseerde de gevolgde
ontslagprocedure. Mr. Van Riel (VVD)
meende dat mr. Van Hall wu» weggc-
sluurd „als zondebok voor een zeker
algemeen falen en ais gevolg van een
departementaal touwtrekken". Hij vond
inmiddels de gebeurtenissen in het Cen
traal Station van enige tijd geleden
erger dan de gebeurtenissen ln Amster
dam op 13 en 14 juni vorig Jaar. In het
I Centraal Station was een lotte plek. die
I men rotter heeft laten worden, aldus
mr. Van Riel.
j De heer Algra (AR) betoogde, dat
De belangstelling voor onderwijs zal
sterk toenemen. Alle 1tot 19-
jarigen zullen rond de eeuw
wisseling nog voortgezet onderwijs
sommige Invloedrijke figuren bij de
publiciteitsmedia hun best hebben ge-
duan om het gezag In Amsterdam te
ondermijnen.
Met het knblnet-De Jong als zodanig
toonde mr. Van Riel zich nogal inge
nomen. Hij vooi spelde dat de partijen
die dit kabinet steunen bij de volgende
verkiezingen uitstekend uit de bus zul
len komen. Hij prees In het bijzonder
minister-president De Jong. „Premier
De Jong spreekt de publieke opinie aan.
Hij kan een Dreesfiguur worden In de
beste betekenis van het woord HIJ I»
en man die boeit en bindt". Mr, Van
Riel meende dat dit kabinet lang zal
kunnen bestaan of althans c«n goed
uitgangspunt kan vormen voor een
nieuwe politieke oriëntatie. Ook KVP-
fiactlek-ldcr dra. Schmelzcr werd om
zijn politieke moed door mr. Van Riel
hogelijk geprezen. „Ik hoop na de nacht
van St-hiiielzci ook de tlag van Schiiu l-
zer mee te maken", aldus nu Van Riel
ii Vos ip.i a daarentsgsa qpmk
van een „naar rechts hellend kabinet
met een onverwachte premier, dat een
program van een ander (prof ZIJIstrm)
uitvoert". Ir. Vos vond de weigering van
prof. Zijlstra om premivr te worden van
het huidige kabinet „volkomen onjuist".
