CONFESSIONELEN IN VIER
GROEPEN UITEENGEVALLEN
Wereld beschikt over wapens
maar mist morele rijpheid
Discussies over partijvernieuwing
Moederdag
tevens
Pinksteren
Paus in toespraak in Fatima:
Aansporing
voor alle
bisschoppen
Spitsuren
in de lucht
Christen-radicalen in
3 richtingen aanwezig
Mr. Aalberse:
zien hoever we
kunnen komen
Man betaalt
met ongedekte
postcheques
Verhoging - verlaging
luchtvrachttarieven
Honkong
toneel van
pro-Peking
onlusten
DE LEIDSE COURANT
Men kan icel eens gekscherend
zeggen: „Als Pasen en Pinksteren
op een dag vallen", maar morgen
heejt men dan toch maar een
dergelijke coïncidentie. Dan vallen
moederdag en Pinksteren samen.
Moederdag, tevens hoogfeest van
Pinksteren, zou men in vroeger
dagen van de preekstoel voorlezen
met blijmoedige verwaarlozing
van de rangorde der waarden.
Hoewel als men afziet van
de baatzucht, die ook moederdag
aankleeft, heeft deze dag meer
gemeen met Pinksteren, dan het
lijkt. Het is merkwaardig hoeveel
overeenkomst er is tussen moeders
en de geest, met name wat de
inspiratie ten goede betreft. En
niet te vergeten het reinigend bad,
dat beiden voortdurend in ge
dachten hebben en daadwerkelijk
uitvoeren. Zonder pardon, maar
toch altijd zo, dat het verfrissend
werkt. Waar het kind met het
badwater wordt weggegooid, is of
de geest of de moeder afwezig.
Morgen zijn ze er beiden. Een zeer
„schone" dag.
Vier maanden geëist
Maar 1 verdachte
in Telegraaf rel
AMSTERDAM (ANP) Tegen de eni
ge verdachte in de beruchte rel tegen
het gebouw van De Telegraaf op de och
tend van de ongeregeldheden In Amster
dam vorig jaar, de 35-jarige C. G. J.|
die geen beroep heeft en onvindbaar is,
heeft de officier van justitie bij de Am
sterdamse rechtbank gisteren by verstek
vier maanden gevangenisstraf met
trek van het voorarrest geëist. De n
was het duwen tegen een auto van
Telegraaf, tezamen met anderen,
laste gelegd. De wagen was later
IV® brand gestoken.
De officier, mr. J. H. Bergsma, zei tot
de president van de rechtbank: ,,Het is
wel een heel schrale oogst, die ik u kan
aanbieden van de ongeregeldheden tegen
De Telegraaf". De hele aanval heeft uit
eindelijk geleid tot één strafvervolging,
zo voegde hij eraan toe. Verdachte heeft
zijns inziens de minste geestelijke baga
ge van allen, die meegedaan hebben. De
president, mr. J. A. Bletz, had eerder al
opgemerkt, dat men uit de stukken in
het dossier de indruk krijgt dat J. zwaar
gestoord is. De helft van zijn leven heeft
hij in gestichten doorgebracht.
Of een op te leggen straf, waarover
de rechtbank op 26 mei uitspraak doet,
ooit geëxecuteerd zal worden is een
vraag, zo merkte de officier nog op.
FATIMA (KNP - AP - AFP - Reu
ter). Voor zijn vertrek naar Rome
tojett Pai.» Paulus a<>oMoU«dus politieke kwestie
exhortatie (aansporing) „Signum mag
num" (het grote teken) aan alle bis
schoppen gezonden, waarin hij de aard
van de Mariaverering uiteenzet en het
goede recht ervan verdedigt, In deze
aansporing wijst Paus Paulus op de
onverbrekelijke band tussen het geeste
lijk moederschap van Maria en de plicht
van de mensen tegenover haar als
Moeder van de Kerk.
Hij wijst op de concilieconstitutie over de
Kerk. naar de H. Schrift en naar de uit
spraken van de kerkvaders. ..Hieruit blijkt
duidelijk dat Maria op onverbrekelijke
wijze verbonden is met God en dat zij een
bijzondere functie heeft gehad in het mys
terie van het vleesgeworden Woord. Maria
is niet alleen een zeer heilige Moeder van
God. die deel heeft aan de mysteries van
Christus, maar ook de Moeder van de
Kerk is en daarom ln de Kerk terecht
een bijzondere verering geniet". Paus Pau-
lus herinnert voorts aan de vermaning van
het concilie, dat Mariaverering niet mag
ontaarden in sentimentaliteit en ijdele
goedgelovigheid.
„Wees mens"
Vrede in de Kerk en in de wereld was "t
thema, dat Paus Paulus aanroerde in zijn
grote toespraak tijdens de eucharistievie
ring in de basiliek van Fatima: „Het con
cilie heeft veel losgeslagen in de Kerk:
er heerst veel onrust en allerlei willekeu
rige meningen doen opgeld", aldus de
Paus. Hij vroeg zich af of dat wel de
manier kon zijn om een toenadering tus
sen de Kerken te bevorderen. Over de
vrede in de wereld zei hij, dat men be
schikt over dodelijke wapenen, maar een
morele rijpheid mist. „Het probleem van
honger en armoede in de wereld schept
een groot gevaar, te meer omdat een groot
deel van de mensheid, dat in die armoede
en ellende leeft zich bewust wordt van
hun achterstand tegenover de rijken" Paus
Paulus drong er bij alle aanwezigen op
aan met hem Maria een levende en
heilige Kerk af te smeken en te bidden
dat de verering van God steeds de eerste
plaats in de wereld mag innemen:
„Het geloof ln God Is het hoogste licht
van de mensheid". De vrede is een gave
Gods, maar niet altyd een wonder. De
mensen moeten eraan meewerken. Men
sen. wees mens, wees goed, wees ver
standig, wees open voor alle overleg over
het algemeen welzyn van de wereld, wees
edelmoedig, denk niet aan plannen tot
verwoesting, dood, revolutie en geweld,
maar aan plannen tot algemene welvaart
en samenwerking", aldus Paus Paulus.
Intussèn ls de reis van de Paus naar
Fatima een politieke kwestie geworden
tussen voor- en tegenstanders van het
bewind van premier Salazar. De gecen
sureerde Portugese pers heeft het bezoek
toegejuicht als 'n grote overwinning, maar
ook de oppositie in Portugal is wakker ge
schud en heeft 'n verklaring uitgegeven,
dat de katholieke Portugese regering
steunt op principes die indruisen tegen de
pauselijke encyclieken.
De Tüblngse theoloog dr. Hans Kling
verklaarde gisteren in Amsterdam dat men
de goede bedoelingen van Paus Paulus
zeker moet waarderen, maar dat het niet
Het beeock aan Fatima bij de komst van de Paus was overweldigend. Hier
'n overzicht van de menigte met op de voorgrond de Portugese afgevaardigde
van de Paus, kardinaal José da Ooeta Nutte*
SCHIPHOL (ANP) Behalve op de
weg begint zich tegenwoordig ook in de
lucht het probleem van het spitsuur te
gevoelen. De Rijksluchtvaartdienst,
die feitelijk de verkeerspolitie in de
lucht kan worden genoemd, heeft in
verband met ,,de voortdurend toene
mende pieken in de verkeersdichtheid
van in- en uitgaand verkeer op de lucht
haven verzocht in de toekomst niet meer
op grote hoogte de Nederlandse grens
te passeren en dan door middel van
snelle daling en vermindering van vaart
naar Schiphol te duiken, doch zich t
houden aan bepaalde vlieghoogten, zo
dat de Rijksluchtvaartdienst een soepe
le doorstroming van het luchtverkeer
kan handhaven.
Voldoen de vliegers niet aan het ver
zoek, dan moeten zij er rekening mee
houden, dat de Rijksluchtvaartdienst
hen op hun weg naar Schiphol op be
trekkelijk grote hoogten zal moeten hou
den, waaruit extra oponthoud kan voort
vloeien.
Ontscheping
Oranje Nassau
AMSTERDAM (ANP) Het m.s.
Oranje Nassau van de KNSM, dat met
een groot detachement militairen van de
koninklijke landmacht onderweg is van
Suriname naar Nederland, zal met een
vertraging van een etmaal in Amster
dam aankomen. De ontscheping is nu,
onvoorziene omstandigheden voorbehou
den, op dinsdag 16 mei 's morgens om
negen uur aan de Surinamekade. De
Oranje Nassau zou oorspronkelijk op
maandag 15 mei aankomen, doch weers
omstandigheden zijn de oorzaak van de
vertraging.
Chef militair
huis koningin
DEN HAAG (ANP) Bij KB Is lui
tenant-generaal b.d. C. F. Pahud de
Mortanges met Ingang van 1 mei eervol
ontheven uit de waarneming van de
functie van chef van het militaire huis
van de koningin, onder bijzondere dank
zegging voor de belangrijke diensten op
nieuw in deze functie bewezen. Met In
gang van dezelfde datum la res.-luite
nant-generaal H. Schaper benoemd tot
adjunct-generaal, tevens van het tniMtei-
r« huis van da koningin.
duidelijk is waarom hij juist in Fatima
moet gaan bidden voor de vrede. De bood
schap van Fatima heeft niets speciaals,
dat Christus niet eerder en beter gezegd
heeft. Bovendien vinden de theologen de
verschijningen vol tegenstrijdigheden.
Tenslotte bewijst hij toch wel een exhorbl-
tant hoge eer aan een van de kwalijkste
dictatuurstaten. Anderzijds kan het bezoek
aan Fatima van politiek standpunt ook
wel positieve zaken opleveren. Misschien
bereikt dft-fauAdftt rtcfednscrvatismc van
de Portugese bisschoppen doorbroken
wordt of dat politieke gevangenen wor
den vrijgelaten. (De Portugese regering
heeft inmiddels een grootscheepse amnes
tie aangekondigd).
In Portugal zelf doet men uiterst ge
heimzinnig over de ontmoeting tussen
Paus Paulus en premier Salazar Deze ont
moeting is in Portugal zelf niet aange
kondigd. Dit is waarschijnlijk geschied uit
veiligheidsoverwegingen. Er wordt nooit
tevoren aangekondigd wat Salazar gaat
doen of waar hij heen gaat.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De discussies over de vernieuwing in de confessionele
partijen zijn thans reeds in vier groepen gesplitst. Onderling houdt men
nauw contact met elkaar en de christen-radicalen treffen zelfs gelijkge
zinden aan in drie van de vier groepen. Opvallend is hierbij, dat een
aantal opvattingen van de vier groepen parallel lopen en zelfs elkaar geheel
dekken. Doel van allen is echter op een zo kort mogelijke termijn te komen
tot een ingrijpende verandering binnen de KVP, de ARP, de CHU, daarna
gemeenschappelijk aan de landelijke verkiezingen deel te nemen met een
gezamenlijk ontwerp-programma, met een voorlopige ministerslijst en met
nogal stringente voorstellen over de toekomstpolitiek in Nederland.
De christen-radicalen, gevormd uit
leden van de ARP. de CHU en de KVP
en andere christenen, zijn thans oficleel
in de openbaarheid gekomen met een
duidelijke stelllngname. Zij staan een
vooruitstrevende, radicale politiek voor,
ontleend aan de christelijke levensvisie,
die de nodige consequenties van radlcaal-
evangelisme met zich meebrengt. „Een
snelle hervorming van de bestaande
christelijke partijen tot organisaties met
een radicaal en vooruitstrevend pro
gramma ls noodzakelijk. Deze chris ten-
NOG VOORTVLUCHTIG
ARNHEM (ANP) In de afgelopen
weken ls bij de centrale recherche te Arn
hem een groot aantal aangiften binnen
gekomen van mensen zowel in als bulten
Arnhem die goederen hebben verkocht aan
een man die als betaling een giro-over-
schrQfkaart van de postcheque-- en giro
dienst afgaf ten name van W. Vuyst
te Arnhem. Achteraf is gebleken dat
op zijn rekening geen 6aldo aanwezig was
om deze betaling te voldoen. Bij onder
zoek is gebleken dat W. Vuyst. geboren
te Naarden op 31 december zijn praktijken
ln andere plaatsen van ons land voort
zet. Op deze wijze heeft hij reeds enkele
duizenden guldens aan goederen gekocht
Hoewel zijn aanhouding aan politle-in-
stantles verzocht ls, is men er nog niet
in geslaagd de man te arresteren.
radicale politiek moet ook toegankelijk
zijn voor nlet-ohristenen, die het eens
zijn met het vooruitstrevend programma
ervan." De politieke werkgroep, die uit
gelijkgezinde AR-, CHU- en KVP-radi-
calen ls voortgekomen, wil nog dit jaar
een congres over de beginselen ervan
beleggen.
Gemeenschappelijk
„Laten we zien hoever wij gemeen
schappelijk kunnen komen", aldus liet
mr. P Aalberse, voorzitter van de KVP.
zich gisteren uit over het communiqué,
dat de christen-radicalen hebben uitge
geven. Mr. Aalberse heeft zitting ln de
„groep van 18 van ARP. CHU en KVP".
bestaande uit topfiguren van de drie
partyen, om gezamenlijk overleg te ple
gen over de vernieuwing van de confes
sionele partyen. In deze „groep van 18"
is de groep van christen-radicalen ver-
tegenwoordigd door mr. Jurgens uit
Wassenaar. De heren Aalberse en Jur
gens hebben voortdurend contact over
alles wat zich voordoet binnen de groep
van de christen-radicalen en „de groep
18". maar ook binnen de derde gezamen
lijke confessionele discussiegroep Deze
discussiegroep is samengesteld uit de
officiële jongerenorganisaties van de drie
confessionele partyen en ook daarin zijn
de sterk vooruitstrevende stromingen van
de drie partyen vertegenwoordigd. Bo
vendien ls er een kleine groep KVP-
Jongeren, die de confessionele partUen na
hun vernieuwing ln een federatieve werk-
wyae tot elkaar wil brengen
De vertakkingen van de vier groepen
lopen echter door elkaar heen. Het ziet
ernaar uit, dat deze afzonderlijke dis
cussiegroepen over enige tyd, wanneer
de discussies duldeiyker vormen gaan
aannemen door concrete plannen en
voorstellen, tot één werkgroep kunnen
samensmelten.
Intusen zyn dezer dagen alle kringen
en afdelingen van de KVP op de hoogte
gesteld van wat er momenteel binnen de
KVP leeft aan discussies, meningen, voor
stellen en tcckomstideeën. Het bestuur
wil dit ln de toekomst blijven doen. om
op deze manier alle leden direct te kun
nen lnforaieren over de partijpolitieke
discussies.
Mr. Aalberse: Juist omdat de christen-
radicalen vooropstellen t« willen werken
binnen de bestaande confessionele par
tijen, is een basis voor samenwerking
Voor KLM m.i.v.
1 september
DEN HAAG (ANP) De luchtvaart-
maatscbappyen. aangesloten bij de
I.A.T A. zullen een groot aantal vracht-
even op verschillende routes w Uzigen.
is het resultaat van de vrachttarie-
vooral belangrijk de tariefsverlaging met
10 voor zendingen van 200 kg en meer
voor het vracht veriteer tussen Noord -
Amerika enerzijds en Europa. Afrika en
het nabije en Midden-Oosten anderzijds
Voorts komen er verscheidene lagere
tarieven voor speciale soorten vracht
goed tussen deze gebieden Soortgelijke
reducties in de algemene tarieven wor
den ook Ingevoerd voor het vracht -
vervoer tussen Europa en Midden- en
rgadcring. diepte .Sanjuan op Porto Zuld Amerika Voor vracht tussen Euro
J~ J - pa en een aantal bestemmingen ln Azië
en Australië ls eveneens besloten tot
lagere tarieven voor grotere zendingen.
Hier zullen ook enige nieuwe tarieven
voor speciale goederensoorten worden
ingevoerd. Op de routes tussen Noord-
Amerika en het Verre Oosten worden de
algemene vrachttarieven voor grotere
zendingen met 15r; verlaagd, terwijl
voor bepaalde soorten vrachtgoed de
reductie zelfs 23 bedraagt Voor het
vervoer van het Verre Oosten naar
Noord-Amenka zullen bovendien voor
een aantal goederen reducties variërend
van 32 tot 40 worden gegeven, om het
luchtvrachtvervoer ln deze richting extra
te stimuleren. Ook de luchtvrachttarte-
van tussen Australië en Noord-Amertks
Demonstranten, die deelnemen aan
de zogenaamde „live-in" tegen de
oorlog in Vietnam op het Pentagon
te Washington, het Amerikaanse
ministerie van Defensie, worden
hel gebouw uitgewerkt. Suzanne
Williams uit New-York wordt op
'n draagbaar naar buiten gebracht,
tan Moffatt uit Connecticut is
minder gelukkig: hij wordt aan de
coefan weggesleept.
Klco Is gehouden door deze maatschap
pijen, waartoe ook dc KLM behoort. Dc
j nieuwe tarieven van de KLM, die nog
i regering «goed keuring behoeven, zullen
1 Ingaan op 1 september.
In sommige gevallen ls. als gevolg van
kostenstijgingen een kleine verhoging
noodzakelijk gebleken. Dit geldt met
name voor kleine zendingen, enkele
specifieke goederen soort en en de alge
mene tarieven op een aantal Europese
De verlagingen, waartos ls besloten
hebben vooral betrekking op grotere een-
dlngen en de zogenaamde „Specific
commodities", dit zijn speciale met name
omschreven goederensoorten
Voor de KLM ls naar ay meedeelt.
UllM
Kiesinger zal
brief Stoph
beantwoorden
BONN DPA-Reuter) De Westdult-
se regering zal de brief beantwoorden
die premier Willi Stoph van Ooat-Dults-
land tot bondakanaelier Kiesinger heeft
gericht.
Dit la ln gocdingellchte kringen in
Bonn meegedeeld. Welke vorm dit ant
woord zal hebben la nog niet bekend. De
regering ln Bonn heeft vrijdag voor
het eerat ln 15 Jaar laten weten dat
ze nota genomen heeft van de inhoud
van de brief, waarin Stoph zegt dat hij
bereid la naar Bonn te gaan voor onder
handelingen, gericht op normalisering
van de betrekkingen tussen belde lan
den. Bonn heeft tot nu toe altijd de po
gingen genegeerd van Ooat-Duitaland
om formele banden «en te knopen.
zonder meer direct aanweeig. Laten we
nu verder alen, ln hoeverre we kunnen
samengaan."
Wel bezwaren
Dr. W. P Berghuis, vooral Iter van de
ARP: „Met hun bedoelingen, noals mj
die ln hun communiqué omschreven heb
ben. trappen de christen-radicalen bU
my vele open deuren ln. Dat weet u
langzamerhand wel. Maar wanneer ay
gaan praten over het houden vun een
openbaar congres, dan moet lk daar
tegen als partij voorzitter tod» wel mUn
bezwaren uiten, Overigens staat het na
tuuriyk ledereen vrU te doen wat hy
wil."
Evenals mr Aalberse was ook dr. Berg
huis op de hoogte van het streven van
de chrlsten-radlculen. Een anntal ARP-
leden heeft hem hiervan enige tijd gr
leden al mededelingen gedaan. ,.U moet
dit streven, dat van dc „groep 18" en van
andere coV'sslonele discussiegroepen,
toch wel zien als een beginfase", aldus dr
AR-partijvoorzitter. „Men kan op dit
moment niet zeggen, hoe het verder zal
gaan en of de verschillende groepen op
de duur tot één confessionele vernleu-
wingsgroep kunnen samensmelten."
Drs. W K. N. Schmelzor, vooral ttet
van de KVP-fractle, onthoudt zich van
leder commentaar, omdat het een zuivere
partypolltleke kwestie is.
UITGAANSVERBOD
AFGEKONDIGD
HONGKONG (Reuter) In Hong
kong U het gisteren weer tot Peking -
gezinde betogingen gekomen, «a.irbij de
politie de betoger» met traangas uiteen
dreef en een uitgaansverbod afkondigde.
De ongeregeldheden deden zich ln en
kele Industriewijken van de stad voor,
waar mensen stenen gooiden en vernie
lingen aanrichtten.
De demonstraties zijn begonnen nadat
duizend werknemers van een fabriek, die
papieren bloemen vervaardig*, weren
ontslagen. Vele betogens droegen Insignes,
met afbeeldingen, van de China*» party-
leider Mao*Tse'tor-ng en de bekende rode'
boekjes. De politic verrichtte talrijke
arrestaties.
Een menigte van ongeveer 1600 man
stak een wachthuisje voor bussen in
brand en ook een bus, waarvan de chonl
tour de vlucht had genomen.
Volgens dc laatste schattingen sljn
meer dan twintig politiemannen gewond
en ongeveer zestig ii zevenig burgers Er
ls geen melding gemaakt van ovwlijdens-
gevallen of levensgevaarlijk gewonden.
De communistische bladen ln Hongkong
hebben him aanvallen op het koloniale
bestuur opgevoerd. Ze spreken over „bdoe-
dige fascistische wandaden tegen de
Chinezen in Hongkong" en over „inten
sivering van wandaden door de politie"
De voornaamste communistische bladen
zUn Ta Kung Pao en Wen Wei Po
Jongetje vlak
bij ouderlijk
huis vermoord
BIRMINGHAM (AP) De vier Jaar
oude Richard Matthew», die 12 uur ver
mist werd, Is gisteravond dood aangetrof
fen ln een woning vlak by m^n ouderlijk
Buren moesten de vader van het knaap-
Je, de 34-jarige fabrieksarbeider Leallet
Matthews tegenhouden toen de politie een
man uit het huls waar het iykje ge-
vonden was wegvoerde. Richard ver
dween om kwart voor acht gistermorge i,
zyn moeder had hem naar 'n winkel een
paar meter verderop gestuurd om theo en
snoepjes te kopen. Hy kwam echter niet
terug.
Blake en Philby
naar Damascus?
LONDEN (AP) Britse regeringsauto
riteiten stellen een onderzoek ln naar be
richten dat de Sovjet-Unie volgende
maand een cultureel Instituut gaat ope
nen In Damascus met twee Britse vluch
telingen ln de staf van die Instelling.
Dc berichten dat de veroordeelde spion
Oeorge Blake aan het hoofd van de Ara
bische afdeling van het instituut en de
overloper Harold „Kim" Plu I by aan de
afd. geschiedenis zullen werken, kwamen
vla Israëlische zegslieden naar Londen.
Blake werd zes jaar geleden veroordeeld
omdat hy als agent gewerkt had voor de
Sovjets toen hy lid was van de staf van n
Britse culturele mlrele in Libanon. Blaks
ontsnapte verleden Jaar op 22 oktober uit
de Wormwoodgevangenis te Londen en
verdween. Philby, een voormalig Brits di
plomaat, liep begin 1963 naar de Russen
over. Moskou deelde op 30 JuM 1983 mee,
dat hem politiek asiel verleend was.
VLISSINGEN (ANP) Ongeveer hon
derd Jongens en meisjes van do rijks
hbs uit Vlisslngen hebben gisteren na
schooltijd een protestmars door Vilsaln-
gen gehouden tegen de militaire tentoon
stelling „Parast". De tentoonstelling, die
op het Stadhuisplein precies voor een
school Is opgesteld, geeft een beeld van
de militaire apparatuur die Nederland
heeft. Volgens de leuzen protesteerden
de Jongelui tegen het leger als status
symbool en wapens als speelgoed. He»
gemeentebestuur werd verweten voor de
tentoonstelling gameentegeld beschik
baar te hebben gesteld.