Kees Verkerk voltooide schaatstrilogie
VADER KLAAS HAD GEDROOMD
VAN DE VAL VAN ZOON ARD
deze temperatuur
meting
SPORTBIJLAGE VAN „DE LEIDSE COURANT'
MAANDAG 30 JANUARI 1907
LAHTI Wereld-, nationaal en nu ook Europees schaatskampioen. De 24-jarige Kees Verkerk
uit Puttershoek heeft de trilogie voltooid. Hij schreef het laatste hoofdstuk dit weekeinde in
Lahti, de modernste stad van het land zoals de Finnen zeggen, maar onder omstandigheden
die herinneringen opriepen aan de ijstijd. Prachtig was het decor, waartegen het Europese
kampioenschap 1967 werd gehouden. De besneeuwde bomen op de heuvels, die zaterdagavond
scherp afstaken tegen een donkere hemel, gaven het geheel een sprookjesachtig aanzien. Maar
hoe contrasterend daarmee was de strijd, die de schaatsenrijders moesten uitvechten op het
ijsovaal, waaraan de zonnestralen en het licht van de schijnwerpers een metalen glans gaven.
Daar regeerde de vorst in al zijn majestueuze pracht, maar ook met ijzeren hand. Voor de
drieëndertig rijders, die hun kandidatuur hadden gesteld voor de Europese titel, geen zoete
sprookjesverhalen maar een dwingende wet.
Het werd een kastijding, die terwille van de gezondheid van de deelnemers zondag niet tot het uiterste
werd doorgevoerd. Terwijl de thermometer zondagmiddag een temperatuur registreerde van 28 graden
Celsius onder nul, die de mensen tot op het bot deed ver stenen, en de wind hun in 't gezicht striemde,
besloten de organisatoren na overleg met de scheidsrechter, de Nederlander Henny Roos, de 10.000
meter niet te laten rijden, maar hiervoor de 3.000 meter in de plaats te zetten. Onder deze omstandig
heden zou een tien kilometer niet verantwoord zijn geweest met het oog op eventuele bevriezingen. De
geschiedenis, waarin reeds eerder door barre omstandig heden voor het laatst in 1947 bij het Europees
kampioenschap te Stockholm, toen het „slechts" 17 graden vroor een tien kilometer was vervallen,
had zich herhaald. De ijskoning was machtiger gebleken dan de mens. Ook voor het handjevol publiek,
onder wie een kleine honderd enthousiaste Ne derlanders zich onderscheidden door tot het einde toen
„op de been te blijven". Zij bereidden de nieuwe kampi oen een hulde, die alle kou uit de versteende
botten joeg. En in deze hulde deelden de overige vier Nederlanders, die zich allen in het eindklassement
plaatsten. Ook Ard Schenk, die door een val in de zesde rit op de 500 meter reeds alle hoop op een hoge
klassering moest laten varen. „Ik had gedroomd dat dit zou gebeuren", zei vader Klaas, die zich dadelijk
na afloop van de rit naar zijn zoon repte. „Maar dat kan nu eenmaal gebeuren. Het hoort erbij
De uitschakeling van Schenk, die zich later deed gelden met een vierde plaats op de 5.000 meter en een
tweede plaats op de 3.000 meter, waarmee hij de stijgen de lijn in zijn vorm tot uitdrukking bracht,
sloeg in als een bom na de sterke race van Kees Verkerk in de tweede rit tegen de Rus Matusevitsj, die
hem met een tijd van precies 42 sec. slechts 0.4 sec. voor bleef. En met dit resultaat had Verkerk eigenlijk
reeds in het prille begin van het toernooi de titel binnen zijn bereik. Want ook op Valerie Kaplan, die
zich de sterkste sprinter toonde, had hij slechts een halve seconde verloren.
De thermometer wees 30 graden toen Kees Verkerk
de tot 3.000 meter ingekrompen 10 kilometer zou moeten
rijden. Kees liep er tevoren dik gekleed bij. De jas
alleen «jas niet voldoendeook nog een wollen deken
moest er bij komr
LAHTI. De nieuioe
Europese kampioen Kees
Verkerk, die zich daarmee
de tolk maakte van
alle overige rijders, heeft
het na afloop, van het
kampioenschap te Lahti
heel duidelijk gesteld:
in de reglementen van
de International Skating
Union voor de Europese en
wereldkampioenschappen
moet een artikel worden
opgenomen, waarin duide
lijk naar voren wordt
gebracht, dat bij een tem
peratuur van lager dan
vijftien graden onder nul
de icedstrijden moeten
worden uitgesteld. „Bij
deze temperatuur is het
geen eerlijke krachtmeting
meer. Kijk maar eens
slagen, wat ook door het
harde ijs komt, waarop de
een beter uit de voeten
komt dan de ander. Ikzelf
heb buizen met een spe
ciale ronding, die ik zo
van de fabriek kreeg en
waarop ik alleen heb ge
reden bij de Nederlandse
en de Europese kampioen
schappen en waarop ik
over twee weken bij de
wereldkampioenschappen
in Oslo zal rijden. Op deze
schaatsen heb ik een be
tere greep op het ijs. Ik
reed er in de training niet
op," zo gaf Verkerk zelf
als verklaring voor zijn
prestatie en vooral voor
die op de 500 meter,
waarop hij met 1/2,4 sec.
zijn beste seizoentijd
maakte.
In vlot Noors vertelde hij
dit ook aan de Scandina
vische journalisten, die
gegroept. ,fie Russen heb
ben hier goed gereden.
'Kijk maar naar hun
tweede, derde en vierde
plaats. Matusevitsj is mij
meegevallen. Dat Antson
er zou komen, had ik voor
speld. Ook in Oslo zullen
zij meetellen. Onder de
concurrenten verwacht ik
daar ook Fred Anton
Maier', die in Bislet voor
eigen publiek altijd sterk
rijdt en Ard Schenk. Bei
den hebben bij de wereld
kampioenschappen iets
goed te maken. Ofschoon
ik drie a/standen won,
heb ik in Lahti toch niet
lekker gereden. Dat kwam
door de kou en het ijs. Dit
in tegenstelling tot de Ne
derlandse kampioenschap
pen, toaar ik ook op drie
afstanden de eerste plaats
bezette."
„Kees Verkerk is sterk,
onder alle omstandig
heden", hadden de Scandi
navische experts, voor wie
hij al vóór de Europese
kampioenschappen veruit
de grootste favoriet was,
gezegd. Hij bewees het al
op de sprint, zijn minst
sterke afstand, en later
op de dag, toen de avond
reeds was gevallen en
daarmee ook het kwik
daalde, op de 5000 meter,
waarop hij aan de start
de Tsjech Oldrich Teply
naast zich had. De Tsjech
had al geen prettige her
innering aan Nederland
overgehouden van zijn rit
op de 500 meter, want hij
was de tegenstander van
Schenk, die hem toen hij
over het ijs gleed, bijna
„schepte". Teply mocht
later de rit overrijden. Op
de vijf kilometer zou hij
het tegen een Nederlander
nog moeilijker krijgen om
het vege lijf te redden.
Het lukte hem niet. Op de
laatste honderd meter
werd hij door het Oranje-
vuurvlindertje' ingehaald.
Met als baken de tijden
van Kaplan (7.54,2), Ma
tusevitsj (8.00,7), de te
leurstellende Finse favo
riet Launonen (8.12,8), die
de tweede dag zelfs niet
Het is niet bekend of de Zweedse playboy Jonnie Nilsson
patent heeft aangevraagd op dit masker, waarmee hij
aan de start van de 1500 meter op het ijs kwam. Jonnie
Nilsson, die met een dertiende plaats in het
eindklassement amper een rol in dit schaatstoernooi
vervulde, had echter groot gelijk met deze speciale
bescherming tegen de vreselijke koude.
meer verscheen, Maier
(7.49,0) en Ard Schenk
(7.56,9), ging Verkerk op
weg. Zijn doel: de zege
en... de eerete plaats in
het algemeen klassement.
Hij slaagde in beider op
zet in grote stijl. Al na
twee ronden lag hij onder
de tijden van zijn „voor
rijders" en hij bleef door
gaan in een prachtige
cadans. De grootmeester
etaleerde zich en de toe
schouwers keken geboeid
naar de tot in een hoge
graad ontwikkelde tech
niek, die gevoed wordt
door een schier onuitput
telijke bron van energie
en wilskracht. Met een
tijd van 7.47,1 was Ver
kerk veruit de snelste en
hij sprong ermee naar de
eerste plaats in de rang
schikking over twee af
standen.
Van de Nederlanders on
derscheidde zich eveneens
de 22-jarige Hagenaar
Peter Nottet, die onder
deze onmenselijke omstan
digheden vooral hij had
veel last van de kou, die
de ogen, de neus en de
wangen teisterde in één
van de laatste ritten tot
een tijd kwam van 7.57,6,
goed voor een vijfde
plaats. Hij verzekerde zich
hiermee, evenals Schenk,
die vierde werd, van een
plaats in het eindklasse-
Drie man dus reeds onder
de laatste zestien met
bovendien nog goede kan
sen voor Frits Bartling en
Rudi Llebrechte. Zou Ne
derland er voor de eerste
maal in slagen de gehele
equipe in het. eindklasse
ment te krijgen
De kansen stonden gun
stig. Op de 1500 meter zou
de beslissing moeten val
len. De schrik sloeg ieder
op zondagmorgen echter
om het hart. De staal
blauwe hemel en de rook
pluimen voorspelden wei
nig goeds. Een stap bulten
de deur deed de adem
stokken. Het was zo koud,
dat zelfs de geharde Fin
nen huiverden. Moest er in
deze temperatuur worden
geschaatst? „Ja", luidde
de beslissing. Op de 1500
meter, die geopend werd
met het beslissende duel
Kaplan-Verkerk, dat Kees
met een voorsprong van
2,2 sec. won, waardoor hij
zijn leiderspositie aanzien
lijk verstevigde, bleken de
omstandigheden reeds te
erg. Door de finish ge
komen grepen de rijders
naar de neu3 of hielden
de handen voor de ogen.
De elementen waren de
grootste tegenstanders ge.
worden. Maar weer was
Kees Verkerk, die telkens
zeer kort voor de start op
het ijs kwam en weer even
snel van het ijs verdween
geen in- en uitrijden
ditmaal de triomfator.
Niet sterk genoeg
Hij was superieur aan al
zijn concurrenten, van wie
de Russen Kaplan, Matu
sevitsj en Antson in deze
volgorde de andere ere
plaatsen opeisten. Het
Russische bolwerk was
machtig, maar toch niet
sterk genoeg om Kees
Verkerk van de troon te
stoten. Toen de beslissing
viel, dat er geen tien kilo
meter maar een 3000 m.
als sluitstuk zou worden
gereden, haalde iedereen
voor en achter de coulis
sen verlicht adem. Van de
zestien uitverkorenen, die
voor de finale werden op
geroepen, was wederom
het verhaal wordt een
tonig Verkerk de sterk
ste. Wie had eigenlijk an
ders verwacht. Van het
begin af beheerste hij het
persoonlijke duel met de
Noorse stayer Fred Anton
Maier, die met een ver
schil van ruim vier secon
den werd verslagen. Ver
heugend was de tweede
plaats, die Ard Schenk
veroverde, vooral met het
oog op de toekomst, waar
in het wereldkampioen
schap te Oslo op de eerste
plaats komt.
Gemengde gevoelens
Het doek was gevallen
over een kampioenschap,
dat in de historie een
aparte plaats zal krijgen
en waaraan met zeer ge
mengde gevoelens zal wor
den teruggedacht. Zelfs
door de Nederlanders, hoe
verheugd zij ook waren
met de Europese titel van
Schaatsers naar Toensberg
LAHTI De Nederlandse schaatsploeg is vandaag naar
het Noorse Toensberg gegaan, waar de ploeg vrijdag en
zaterdag zal uitkomen in internationale wedstrijden met
o.a. de Russen en Noren als tegenstanders. In verband
met de zeer lage temperaturen van de laatste tijd in
Hamar, waardoor training daar vrijwel onmogelijk was, is
de keus op het zuidelijker gelegen Toensberg gevallen.
de maestro Kees Verkerk.
Want de gehele entourage
er was zelfs geen res
taurant of iets dergelijks
voor een lafenis of om
zich te warmen was
een internationaal kam
pioenschap onwaardig.
Kees Verkerk schreef er
het laatste hoofdstuk van
zijn trilogie, die een „best
seller" zal worden. Want
de hoofdrolvertolker is
niemand minder dan de
grootste kampioen aller
tijden, de eenvoudige jon
gen van de -Zuidhollandse
eilanden, die de keizer
van de ijsplste werd en de
aanvoerder van een team,
dat nog slechts de Russen
als tegenstanders heeft.
Want ook Lahti lever
de het onomstotelijke
bewijsNoorwegen,
Zweden en Finland
zijn naar het tweede
plan verdrongen.
Slechts een individueel
succesje kan hun pres
tige nog redden.
OPMERKINGVAN
BOB SPAAK
BIJ alle vreugde over de
Europese titel van Kees
Verkerk moet toch worden
opgemerkt, dat dit toernooi
wel bijzonder sfeerloos was
en het als spektakelstuk
niet haalde b(j de Euro
pese titelstrijd een jaar
geleden In Deventer. De
intense koude In Lathl zal
daaraan niet vreemd zijn
geweest.
Maar ook ongetwijfeld het
feit, dat het schaatsen niet
populair in Finland is.
Waarom de titelstrijd dan
ook naar Lathi moest, is
ons een raadsel. Wat heeft
Finland eraan en wat heb
ben de deelnemers aan
zo'n kleurloos en zouteloos
toernooi? Waarom trou
wens moet het een soort
wet van Meden en Pèrzen
zfln dat een van de twee
klassieke schaatstoernooien
steevast aan een Scandina
visch land moet worden
toegewezen?
Een ander punt grijpt
terug op een opmerking
van televisie-commentator
Bob Spaak. Hij zei, dat wel
duidelijk ls, dat Kees Ver
kerk vèruit boven de an
dere cracks staat door zijn
aparte kwaliteit die zo'n
schaatstoernooi totaal be
heerst. Dat ls waar. Bob
Spaak heelt het juist ge
zien: Kees Verkerk is vèruit
de sterkste en beste hard-
De pech zat Ard Schenk al meteen in het begin op de
hals. Op de basisafstand, de zo belangrijke 500 meter,
kvjam Ard te vallen en daarmee kon de trotse kampioen-
van Deventer zich als uitgeschakeld beschouwen voor
de titel. Zijn gezicht tekende dan ook een en al
teleurstelling toen hij de baan verliet.
Stien Kaiser reed op
3000 m. wereldrecord
DAVOS Tijdens internationale schaatswedstrtj -
den In Davos heeft Stlen Kaiser het wereldrecord
op de 3000 meter op haar naam gebracht. Zij won
deze afstand ln 5 minuten 04.8 seconden. Veertien
dagen geleden reed de Russische Lid la Skobllkova
in het Noorse Jordal 5 minuten 5,9 seconden. Zij
nam met een verschil van eenliende seconde het we
reldrecord over van haar landgenote Inga Voronlna»
Stlen Kaiser won zondag de 1000 meter In 1 min.
34.0 sec., eveneens een persoonlijk record. Zij bleef
op deze afstand 2,2 sec. boven het wereldrecord van
Skoblikova en 1.6 sec. onder haar eigen record, dat
zij een week geleden In Grenoble op 1.35.6 bracht.
Stlen Kaiser won de wedstrijden in Davos met een
puntentotaal van 192.700. Carry Geyssen werd twee
de met een puntentotaal van 199.066.
De prestatie van Stien Kaiser was des te opvallen
der omdat zij bij de onderlinge wedstrijden van de
dames kernploeg ln het geheel geen tegenstand had
en bovendien het weer niet meewerkte. Het ene
moment was de temperatuur rondom het vriespunt
om bij de eerste de beste zonnestraal op te lopen tot
zeven graden boven nul. De 28-Jarlge Stien Kalser
deerde het allemaal niet. Zij vestigde zaterdag twee
baanrecords met 46,7 sec. op de 500 meter en 2 min
24.6 sec. op de 1500 meter. Op belde afstanden was
zij nooit zo snel geweest. Zondag demonstreerde zij
nog duidelijker dat haar kansen op het wereldkam
pioenschap (half februari ln Deventer) ook sinds
de come back van Li dia Skobllkova nog lang niet
vervlogen zijn. door grandioze prestaties op de 1000
en 3000 meter. Vooral op de 3000 meter, de afstand
die zijn onlangs won bij de voor-Olympische Spelen
in Grenoble, was Stien Kaiser sneller dan ooit te
voren. In Grenoble reed zij 5.15.7. In Davos bleef zij
daar bijna elf seconden onder om met 5.04,8 een
nieuw wereldrecord te vestigen. Geen van Stien
Kaisers ploeggenoten kon in haar spoor rijden. AI
leverde Ans Schut met 5.14.8 een alleszins accep
tabele prestatie.
rfjder van hot ogenblik,
een jongen, die alles kan
en ledereen als het moet
van de baan rijdt. Valerie
Kaplan, getipt als de grote
favoriet voor deze Euro
pese titel, was Immers ner
gens om maar niet te spre
ken van landgenoot Matu
sevitsj. Met zo'n Verkerk
verliest een toernooi en
dat bedoelde Bob Spaak
aan waarde, de strijd ls
eruit, omdat die ene man
véél té goed is. WU zijn
natuurlijk blij, dat Kees
Verkerk een van de onzen
is, en wij hopen nog vele
titels achter zijn naam te
zien. Maar het feit valt
niet te verbloemen, dat
zo'n eenzame uitblinker
ook de sfeer kan aantas
ten omdat de andere rij
ders op de baan komen
met de gedachte: „Ach.
wat valt er nog tegen Kees
te beginnen?". Het is
eigenlijk zo als met AJax
momentcel ln de nationale
voetbalwereld. De Amster
dammers beheersen de
competitie volkomen en
zelfs zo imponerend, dat er
voor de tegenpartijen geen
grap meer aan ls. Ook dat
Inactiveert het voetbal. Het
is vreemd dat de onvol
maaktheid op deze aarde
in het algemeen eok kan
worden gedemonstreerd
door een te grote persoon
lijke perfectie van indivi
du of team.
HELE EQUIPE IN EINDKLASSEMENT
Verkerk (Ned.)
Kaplan (Rusland)
Matusevitsj (Rusland)
Antson (Rusland)
Stlansen (Noorw.)
Thomassen (Noorw.)
Zimmeimann (W.-Dld.)
Tsjekuljajev (Rusland)
Bartling (Ned.)
Nottet (Ned.)
Seljajin (Rusland)
Llebrechts (Ned.)
Nilsson (Zweden»
Strutz <Oo6tennji
Schenk (Ned.)
Maler (Noorw.)
500
42.4 4)
41.9 1)
42.0 2)
42.6 5)
43.2 9)
42.7 6)
43.3 (10)
43.7 (12)
42.8 7)
44.5 (16)
45.5 (26)
44.9 (20)
44.6 (17)
45.7 (28)
53.0 (32)
54.3 (33)
1500
2.12.9 1)
2.15.7 4>
2.15.1 3)
2.14.7 2)
2.16.3 5)
2.19 7 (11)
2.19.9 (13)
2.18.6 6)
2.18.8 7)
2.22.0 (17)
2.19.3 9)
2.19.8 (12)
2.24.7 (22)
2.26.7 (26)
2.19.6 (10)
2.19.9 (13)
3000
4.41.2 1)
4.47.9 6)
4.47.5 5)
4.44.4 3)
4.48.5 8)
4.54.5 (12)
4.55.9 (13)
4.52.6 (11)
4.56.4 (14)
4.50.0 9)
4.48.5 7)
4.50.4 (10)
5.02.6 (16)
5.00.8 (15)
4.44.2 t)
4.45.4 4)
5000
7.47.1 1)
7.54.1 3)
8.00.6 9)
8.05.6 (12)
7.58.1 6)
8.06.0 (14)
7.58.9 7)
8.05.8 (13)
8.09.3 (18)
7.57.6 5)
8.01.7 (10)
8.03.9 (11)
7.59.4 8)
8.07.5 (15)
7.56.8 4)
7.49.1 2)
183.010
183.460
184.526
186.950
187.140
187.224
187.397
187.926
188.122
188.290
191.206
193 483
194.580
195.610
