KIESWET
IN DE WEG
staat nieuwe stemmachine
INVLOED VAN CRISIS IN BONN
OP VERKIEZINGEN IN BEIEREN
MET EEN DRUK
ZONDER MANKEREN
KANDIDAAT OP
«VERZEGELDE TELLER
Snelrecht
tegen
verstoring
van orde
Bouw Shape
in Casteau
officieel
Groepspraktijk
voor huisarts
Zürieh stemt over
vrouwenkiesrecht
Hallstein:
met pensioen
of niet?
Zal Strauss zijn
positie versterken?
Teixeira
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1966
DE LEIDSE COURANT
■9!%CHOORL De Schoorlse instrumentmaker
,n 0J. Kosmis (49 jaar) heeft in een nieuwsbulletin
tapXm duizend politieke figuren in ons land zijn
uitvinding op het gebied van stemmachines be-
^ATskend gemaakt. Het apparaat, waarvan op het
«ogenblik enkele prototypen bestaan, maakt het
AA Nadat een commissie in opdracht van
TfAe regering een studiereis naar Amerika
Had gemaakt, zijn de artikelen in de
jieswet wat betreft de etemmachüie,
eheel aangepast aan de Amerikaanse
Ddukten. Het simpele systeem van
Schoorlse instrumentmaker maakt
jjerdoor geen kans, tenzij men de kies-
ret verandert. Met zijn nieuwsbulletin
aan raadsleden, leden van de Eerste en
de Tweede Kamer en regeringsautori
teiten hoopt de heer Kosmis de eerste
strtp te hebben gedaan op de weg naar
<Jeze wijziging.
Het systeem, dat hij heeft uitgedacht.
Is even simpel als doeltreffend. De volg
orde, zoals die bij het gebruikelijke
Btrmbriefje wordt toegepast, blijft ge
handhaafd. Een groen venster geeft aan
di.; de kiezer zijn stem kan uitbrengen.
■:-d [adat men op het kiespaneel (een sterk
.1 [ergrote afspiegeling van het stembiljet)
de partij of dc kandidaat heeft gevon-
den. is een druk op de bijbehorende knop
10 voldoende om de stem te registreren,
[Fraude" in de vorm van een tweede
leer drukken is onmogelijk, wamt on
middellijk nadat men zijn keuze heeft
ingedrukt, worden alle knoppen geblok-
j keerd. Ten overvloede wordt op een rood
p venster met het opschrift „U heeft ge-
li stemd" verteld, wat men heeft gekozen.
f| Blanco stemmen geschiedt met een apar.
te knop. „De gehele handeling neemt zes
<ij Seconden in beslag", aldus de heer Kos-
«nis. „Niemand wilde het geloven, tot ik
j|j het proefondervindelijk heb bewezen. Ik
I iverbaas mezelf elke dag nog over dit
mogelijk, dat de kiezer met één druk op de knop
zijn stem uitbrengt op de kandidaat van zijn
keuze. In tegenstelling tot machines naar Ame
rikaans voorbeeld, die bij de verkiezingen voor
de Provinciale Staten in maart van dit jaar door
hun ingewikkeldheid niet bleken te voldoen, is
AMSTERDAM (ANP) De Amster
damse politierechter, rar. R. de Waard,
heeft de 20-jarige student Edward van
K. en de 42-jarige mevrouw T. H. H.
wegens ordeverstoring daags tevoren in
de zitting van de Amsterdamse ge
meenteraad veroordeeld tot boetes van
resp. 50 en 25 gulden. De officier van
justitie had vijf dagen gevangenisstraf
tegen ieder gecist. Beiden waren gear
resteerd en hadden de nacht in de cel
doorgebracht. Dit was de eerste keer
dat ordeverstoringen in Amsterdam zo
snel berecht werden, namelijk binnen
15 uur.
De vrouw had aan het eind van de
zitting een spandoek ontplooid, dat de
student mede had helpen vasthouden,
waarop het Amsterdamse wapen stond,
geflankeerd door twee grimmig kijken
de agenten met sabels. Van een daar
van droop bloed. Ook hadden zij met
anderen op de publieke tribune meege-
roepen zo verklaarden zij, „Amsterdam
politiestad".
j Ook werd behandeld een adres van
de echtgenoot van mevrouw H. aan de
raad over de naar zijn mening onheuse
behandeling, die hij van de politie had
ondervonden bij de Vietnamdemonstra-
tie op 16 oktober. Mevrouw H. verklaar
de nadrukkelijk, dat het niet haar be
doeling was geweest de vergadering te
verstoren. Met dit spandoek had zij de
raad willen schokken. De jongeren op
de publieke tribune waren er volgens
haar in verband met het feit, dat er een
voorstel aan de orde kwam om aan de
stichting Sigma Nederland (waarvan
Simon Vinkenoog voorzitter is) een sub
sidie te verlenen.
1 De ofifcier van justitie, mr. H. de
Vries, zei dat het niet de eerste keer
was dat de raadszitting was verstoord
en het ook niet de laatste keer zal zijn.
Deze ordeverstoring tast volgens hem
een van de democratische instellingen
in de kiem aan. De afbeelding op het
spandoek was naar zijn oordeel een be
lediging van het openbaar gezag. Een
der raadslieden meende dat hetgeen
verdachten hadden gedaan een politieke
daad was die gemakkelijk had kunnen
Worden afgedaan met hun verwijdering
van de publieke tribune. De zaak hoor
de volgens hem niet voor de strafrech
ter te komen.
(ADVERTENTIE)
t BIJ VERKOUDHEDEN
VOOR VADER» MOEDER EN KIND
het bij de uitvinding van de heer Kosmis uit
gesloten, dat er ongeldige si mmen worden uit
gebracht, Bovendien is het apparaat aanzienlijk
goedkoper. Een moeilijkheid vormt echter de
Kieswet.
ben zo verschrikkelijk ver dat ik er zelt
niet in geloof. Zelfs Amerika ben ik
voor. Ik bedrijf met dit ding niet alleen
techniek, ook politiek".
Geen fraude
Bij de ontwikkeling is inderdaad aan
alles gedacht. Iedere fraude of onregel
matigheid is uitgesloten, omdat een zelf-
registrerende „stembus" de handelingen
van de kiezer volgt,
In de stembus wordt het totaal aantal
stemmen geteld, zodat het tijdrovende
turven overbodig wordt. De stemmen op
de kandidaten en partijen, die uiteraard
geheim moeten blijven, staan op verze
gelde tellers in de stemmachine vermeld.
Na de sluiting van het stembureau, kan
Jè voorzitter de machine eenvoudig open.
maken en het aantal stemmen per kan
didaat en partij aflezen. Veranderen kan
hij ze niet, want binnenin bevindt zich
een tweede slot, dat een venstertje af
sluit, waarachter de totalen staan. Be-
perfecte machine zijn
heer Kosmis.
Op 10 april is het idee voor de stem
machine uit de lucht komen vallen. Toen
ik hei idee kre.eg, wist ik niet ftpp stera.-
'men wfetRf.ijk in elk&u zat* Tk heb het
aah biifgemeester Bérgh van Schoórl
gevraagd. Met nog iemand hebben we
ons over de wetten gebogen. Officieel
mag in Nederland pas sinds 1 januari
van dit jaar met stemmachines gewerkt
worden. Daarom was het ook mogelijk,
dat men op 23 maait in Zeeland deze
machines heeft gebruikt. Het werd een
debacle, maar er is voor mij iets ergers
aan de hand. Toen die studiereis naar
Amerika was gemaakt en de vooretellen
dc Kamers waren gepasseerd, is de kies
wet geheel voor dc Amerikaanse machi.
nes gewijzigd. Het is daarna een soort
uitdaging met de burgemeester gewor-
„Ik wilde bewijzen dat mijn idee goed
was en zo is het produkt ontstaan. Alleen
de kieswet belet mij nu dit idee op grote
schaal in de praktijk te brengen".
Proef
Op 1 juni zouden we bij do gemeente
raadsverkiezingen in Schoorl met de
machine proefdraaien Dc gemeente had
al 400 circulaires rondgestuurd. Maar
dat ging allemaal niet door omdat ik
zwaar overspannen in bed terecht kwam.
Op 5 juni kwam het apparaat klaar. Te
laat. De burgemeester wae erg teleur
gesteld.
„Dat gaan we nog een keer over
doen", zei hij. Dat gebeurt nu op 2 de
cember in Mies-en-scène. In verband met
de kabinetsformatie wil regisseur Eric
de Vries het niet eerder doen. Voor die
uitzending wordt een publiek geselec
teerd, dat representatief mag worden ge.
acht voor de Nederlandse kiezers.
De heer Kosmis is na de uitvinding
van het apparaat verder gaan
zoeken. Hij ontwikkeld© een tweede
machine die, naar zijn zeggen, zeer goed
bruikbaar is in de onderontwikkelde
landen. Met het aanbrengen van foto's
van de kandidaten op de stemmachine,
kunnen de stemmers hier hun keuze
bepalen.
CASTEAU. De commandant van
de N.A.V.O.-strjjdkrachten in Europa,
generaal Lemnitzer, heeft in Casteau
een gedenkplaat onthuld en daarmee
de bouw van het Shape-hoofdkwartier
officieel in gang gezet. Bij deze gelegen
heid vf^zekerde de Belgische eerste
minister VandenBoeynants de N.A.T.O.
autoriteiten, dat ze in België welkom
zijn.
De vriendelijke woorden van de Bel
gische regeringsleider konden niet ver
hinderen dat 't gezelschap van ministers
hoge militairen later bij aankomst
het provinciehuis van Bergen door
enkele tientallen leden van de Belgische
unie voor de verdediging van de vrede
werd onthaald op kreten als „België
uit de N.A.V.O."; „Amerikanen ga naar
huis" en „Vrede in Vietnam". De politie
trachtte de demonstranten, die intus
sen op straat waren gaan zitten, te
verspreiden. Toen dit mislukte werden
de betogers opgepakt en in auto's naar
het politiebureau gebracht.
De werking van de stemmachine
van de Schoorlse uitvinder is
bijzonder eenvoudig. Een druk op de
knop is voldoende om een stem op
de kandidaat naar keuze uit te
brengen. Ook aan de blancostem is
gedacht.
„Ik kan er zelfs het oerwoud mee in.
Hij werkt dan op een aggregaat Ook
voor commerciële doeleinden is hij ge
schikt".
Beide apparaten zullen alleen nog.
enkele detailveranderingen ondergaan.
Vindingen op dit gebied zijn niet mee1"
te verwachten. „Ik heb de octrooilitera
tuur van 12 jaar bestudeerd. Twaalf
jaar geleden is er voor het laatst iets op
dit gebied uitgevonden. Normaal wordt
een octrooi na zeg jaar al verbeterd. Ik
AMSTERDAM (ANP) Het Neder
lands huisartsengenootschap, dat voor
al de bevordering van wetenschappelij
ke beoefening van de huisartsgenees
kunde ten doel heeft, viert zijn tienja
rig bestaan met een vanochtend in het
RAI-centrum te Amsterdam begonnen
tweedaags congres, gewijd aan de evo
lutie van de huisartsgeneeskunst in de
veranderde maatschappij.
In zijn welkomst- en openingsrede
een terugblik werpend, releveerde de
voorzitter, dr. F. J. A. Huygen, dat de
groep van 300 oprichters, die in het eer
ste congres een réveil van de huisarts
hebben ingeluid, is uitgegroeid tot een
leger van bijna 2000 geestverwanten,
at is circa 40 procent van de huisart-
De alleenwerkende huisarts zal in de
toekomst geen optimale hulp kunnen
bieden. De vrije tijd speelt een grote
rol. Men mag op grond van een verou
derde medische gedragsleer niet van de
huisarts verwachten, dat hij dag en
nacht ter beschikking staat. Men mag
echter op grond van een niet verouder
de leer wel van hem verwachten dat
hij dan ook tot een moderne bedrijfs
voering overgaat om de dienstverlening
te verbeteren, onder andere door een
goede samenwerking met collega's.
De overheid heeft veel belangstelling
voor de vorming van groepspraktijken
als kristallisatiepunten voor de wijkver-
plegingszorg. Daarin zullen de huisart
sen een centrale rol dienen te vervul-
Mei
•eft i
zicht
de wijze waarop huisartsen, wijkver
pleegsters, vroedvrouwen en maatschap
pelijke werksters in teamverband kun
nen samenwerken. Er zal geld beschik
baar komen voor een aantal experi-
r- en tegenstanders van
het kiesrecht voor vrouwen
I 3 zijn in Zwitserlands dichtst
bevolkte kanton, Zürieh, aan
de laatste loodjes van hun campag
nes begonnen over het algemeen
kiesrecht voor dc Zwitserse vrouw.
Naar schatting 200.000 mannen zullen
in dit kanton gedurende het weekein
de naar de stembus trekken om te be-
een voorgestelde wyzi-
servatieven zijn tegen het voorstel.
Zij zijn van mening dat de plaats van
de Zwitserse vrouw in de keuken is
en dat de Zwitserse politiek te ernstig
11n te mengen.
slissen over ee
ging in art. 16 van de grondwet van
Zürieh. Het wordt niet onmogelijk ge
acht dat deze stemming 't aannemen
van vrouwenkiesrecht op nationaal ni
veau zal bespoedigen. Het amende
ment houdt in dat de rechten van de
vrouw die zich tot nu toe niet ver
der uitstrekken dan tot op kerkelijk
gebied gelijk worden gesteld aan
die van de man.
Zürieh is niet alleen Zwitserlands
dichtst bevolkte kanton, maar ook eco
nomisch de krachtigste en een indu
strieel en handelscentrum. Het staat
vrijwel vast dat indien Zürieh het
amendement goedkeurt, de omrin
gende kleine kantons zullen volgen.
Tot nu toe hebben alleen de Franstali
ge kantons, Genève, Vaud en Neucha-
tel, en de grensstad Bazel het vrou
wenkiesrecht goedgekeurd. Om in po
litiek opzicht volledige gelijkheid voor
de vrouw, op nationaal niveau zowel
als in alle federale aangelegenheden,
te kunnen invoeren is niet alleen een
absolute stemmenmeerderheid in een
federaal referendum nodig, maar ook
een meerderheid van de 22 kantons
van Zwitserland.
Thans is vooral de vraag aan de orde
gekomen of de traditioneel meer pro
gressieve steden als Zürieh en Wint-
terthur in staat zullen zijn het behou
dende achterland het hoofd te bieden.
Bijna alle partijen hebben zich ten
gunste van het amendement uitgespro
ken. Alleen de boeren en de ultra-con-
Een van dc argumenten van het actie
comité tegen kiesrecht voor vrouwen
t is dat de Zwitserse directe democra
tie een systeem vertegenwoordigt dat
geheel verschillend is met dat in de
andere westerse landen. Bij dc Zwit
serse democratie is de burger zeer
nauw betrokken en gemiddeld wordt
hij elke twee maanden naar de stem
bus geroepen om zowel de parlemen
taire beslissingen te bevestigen als
voor verscheidene verkiezingen voor
veie onbelangrijke officiële posten.
links georiënteerden misschien voor
deel van de vrouwelijke stemmen zou
den kunnen hebben omdat de vrouwen
van oudsher alles als consument be
oordelen.
De grootste ruzie tijdens de campag
ne ontstond toen Charlotte Peter, een
redactrice van een tijdschrift dat het
amendement steunt, in een radio-uit
zending meedeelde dat de Zwitserse
vrouw nog minder politieke rechten
heeft dan de eerste de beste dronk
aard of koppelaar.
Hierop hebben de tegenstanders on
middellijk een telegram gezonden aan
de Zwitserse federale raad (de rege
ring) waarin werd geprotesteerd te
gen dit verregaande misbruik van de
staatsradio en waarin de verklaring
een slag in het gezicht van elke ver-
voor vrouwen in Zwitserland vinden,
is een van de leuzen der tegenstan
ders. Hiervan maken ook militante
vrouwelijke anti-suffragettes deel uit.
Hun strijd met de voorstandsters is
is zelfs hartstochtelijker dan de debat
ten tussen de mannen.
In pamfletten en brieven aan vooraan
staande zakenlieden hebben de tegen
standers van het voorstel erop gewe
zen, dat als de vrouwen politieke
rechten krijgen hiervan door „dema-
gen" misbruik zou kunnen worden ge
maakt bij latere verkiezingen, omdat
vrouwen ontvankelijker zijn voor een
emotioneel beroep dan mannen. Ook
is reeds voorzichtig opgemerkt dat de
antwoordelijke burger werd genoemd.
De regering, die zich eerder al had
doen kennen als een voorzichtig aan
hanger van politieke gelijkheid voor
de vrouw, heeft het telegram zonder
commentaar doorgestuurd naar de
Zwitserse radio- en televisiemaat
schappij.
De omroep beantwoordde het protest
met een brief waarin wordt gevraagd
of er in principe iets niet klopte in
de verklaring van Charlotte Peter.
Dat was niet 't geval want in feite.
hebben de Zwitserse vrouwen nog
nog minder politieke rechten dan de
eerste de beste dronkaard of koppe-
menten op dit gebied. In Overvecht
(een nieuwbouwwijk van Utrecht) zal
een groepspraktijk gebouw voor vier
huisartsen worden gebouwd op een ter
rein waar ook een gezondheidscentrum
zal verrijzen. Hier zullen de GG en GD,
de kruisorganisaties, het medisch op
voedkundig bureau en de schoolartsen-
dienst onderdak vinden.
In 1968 verkiezingen
in Indonesië
DJAKARTA (ANP) President Soe-
karno heeft het wetsontwerp goedge
keurd dat voorziet in het houden van al
gemene verkiezingen in 1968, heeft gene
raal Soeharto donderdag meegedeeld. D^
tekst moet nog door het parlement wor
den goedgekeurd.
Zwevend in de ruimte boven de Stille Oceaan verricht astronaut Edwin Aldrin zijn werkzaamheden. De NASA heeft
deze foto vrijgegeven van de recordbrekende ruimtewandeling van de Amerikaan, vanuit de Oemini-lH.
(ADVERTENTIE)
VOOR,ALLE
RIJBEWIJZEN
ROOSEVELTSTRAAT 13*15
LEIDEN TEL':'30704
BRUSSEL. De „president van
Europa", E.E.G.-voorzitter dr. Walter
Hallstein, vierde gisteren zyn vijfenzes
tigste verjaardag. Op een receptie ont
ving hy de felicitaties van het corps
diplomatique bij de Europese gemeen
schappen.
De verjaardag van Hallstein heeft in
Europese kringen opnieuw voedsel ge
geven aan de geruchten, dat de presi
dent binnenkort zijn functie zou neer
leggen. Velen en ook onder hen als
eerste president De Gaulle, zijn van
mening, dat het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd voor Hallstein
een goede gelegenheid vormt om zien
terug te trekken. Zij zijn van oordeel,
dat een goede opvolger gevonden kan
worden in de Italiaanse diplomaat Gino
Colonna i Paliano.
Daarmee zou dan tevens een van de
grootste hindernissen voor de fusie van
de drie gemeenschappen (E.E.G., Eura
tom en K.S.G.) overwonnen kunnen
worden. Een fusie kan niet tot stand
komen, zolang president De Gaulle
blijft weigeren professor Hallstein te
accepteren als voorzitter van 'n nieuwe,
gefusioneerde Europese commissie.
(Van onze correspoyident Jan Bouwer
MüNCHEN Zondag zal de deel- en vrijstaat Beieren
een nieuwe landdag kiezen. De Christelijk-Sociale
Unie. de partij waarvan oud-minister van Defensie
Franz Joseph Strauss voorzitter is, behaalde in 1962
met 47.5 procent der stemmen de absolute meerderheid.
Zij heeft met 108 van de 204 landdagzeteis de afgelopen
vier jaren Beieren geregeerd met dr. Alfons Goppel
als premier. Om niet de schijn te wekken alles alleen
te willen doen haalde de CSU de Bayernpartei in de
regering, die in de landdag 8 zetels had. Twee leden
van de Bayernpartei zyn inmiddels naar de CSU over
gelopen. De partij verliet daarop de coalitie en de laat
ste maanden heeft de CSU-regering het alleen gedaan.
Drie dingen zijn bij deze verkiezingen interessant
nog afgezien van de vraag of de tendentie dat steeds
meer kiezers in West-Duitsland de sociaal-democraten
schijnen te prefereren ook in Beieren zal worden
voortgezet.
Het eerste is, of de moeilijkheden in Bonn, die in de
eerste plaats de zusterpartij CDU betreffen, uitwerking
zullen hebben op het stemmenpercentage der CSU. De
Strauspartij is wel zo verstandig geweest bondskanse
lier en CDU-voorzitter prof. Lud wig Erhard beleefd te
verzoeken zich buiten de verkiezingscampagne in Bele
ren te houden. Erhard heeft geen verkiezingsredevoe
ringen gehouden.
Strauss hoopt nu de positie van zijn partij nog verder
te kunnen versterken om dan In Bonn met nog meer
gewicht te kunnen optreden, ten eerste om de CSU-
invloed in de federale regering te vergroten en ten
tweede om zijn eigen ministeriële come-back veilig te
stellen. Bovendien wil Strauss een hartig woordje mee
praten als het erom gaat een nieuwe bondskanselier
aan te wijzen.
Er staat dus voor de OSU op 20 november wel het een
en ander op het spel. Overigens: de SPD behaalde In
landdag te kunnen worden vertegenwoordigd. De vraag,
of haar dat zal lukken is wel een van de meest interes
sante. In 1962 behaalde de FDP 5,9 procent der stemmen
en 9 zetels In de landdag. In zeven kieskringen kwam
zij over de horde der 10-procentsclausule heen.
1962 in Beieren 35,3 px-ocent der stemmen en 79 zetels
in de landdag. Zij is natuurlijk optimistisch dat zij uit
de verwikkelingen in de bondshoofdstad politieke munt
zal kunnen slaan. Geen der leidende Beierse sociaal
democraten gaat echter zover een SPD-stembiisover-
winning te verwachten en de CSU uit de macht te
kunnen verdringen.
Liberalen
Interessant is in de tweede plaats of de liberale Vrije
Democratische Partij voordelen zal kunnen halen uit
het feit, dat zij einde vorige maand in Bonn uit de
regering trad. De partij van Mende heeft ditzelfde
grapje in 1962 uitgehaald: ook toen trad zij kort voor
de landdagverkiezingen in Beieren uit de regering,
destijds om Franz Joseph Strauss (na de „Spiegel" -
affaire) ten val te brengen. Sinds de coalitiecrisis in
Bonn presenteert de liberale partij zich als de partij,
die zich met hand en tand en ten koste van de rege
ringscoalitie tegen verhoging der belastingen heeft
In de Beierse kieswet bestaat evenwel een 10-procents-
sperclausule (in andere deelstaten en ook in de federale
kieswet 5 procent). Dit betekent, dat de FDP minstens
in een kieskring 10 procent van alle uitgebrachte gel
dige stemmen op zich zal moeten verenigen om in de
Ontevredenen
Derde punt van belang: het figuur, dat de „National
Demokratische Partei Deutschlands" NPD zal slaan.
Deze partij, waarin vele oud-nazi's een onderdak
hebben gevonden, neemt voor het eerst aan landdag
verkiezingen deel. Bij de gemeenteraadsverkiezingen,
die het vorig jaar in Beieren werden gehouden, be
haalde de NPD enige opzienbare successen, hetgeen in
het buitenland speculaties deed ontstaan over de vraag,
of in de bondsrepubliek het neo-nazisme weer in op
mars was. Men had daarbij vergeten, dat de NPD in
West-Duitsland voor een deel de rol heeft gespeeld van
de Boerenpartij in Nederland: zij werd het verzamel-
bekken van ontevredenen van allerlei pluimage. De
NDP is, overal waar zij aan gemeenteraads- en/of land
dagverkiezingen heeft deelgenomen, de sterkste con
current gebleken van de liberale Vrije Democratische
Party.
Natuurlyk geldt ook voor de NPD dat zy in minstens
één kieskring over de 10-prooentssperclausule moet
komen, om by de zetelverdeling in het parlement ln
München ln aanmerking te komen. De NPD wordt ge
plaagd door meningsverschillen onder de leidende figu
ren der partij, tussen partychef Adolf von Thadden en
de chef der Beierse NPD Florian Winter.
Algemeen gelooft men, dat dit voor de NPD in Beie
ren een terugslag betekent, wat overigens ln de bonds
republiek niemand zou betreuren. Men ls er zich van
bewust, dat een NPD-vertegenwoordlging in de landdag
in München veel onaangename publiciteit zal brengen.
(Vervolg van de voorpagina)
Wij kunnen ln deze zaak voor de 2000
Teixeiracredlteuren (waaronder 67 ur
gente noodgevallen), die tezamen voor
2 miljoen gulden zijn gedupeerd helaas
niets doen. voordat wy over feiten be
schikken. Onze bevoegdheid houdt op by
de grens. Op zich is het overbrengen van
privévermogens naar het buitenland toe
gestaan Slechts wanneer de officier van
justitie ln de transactie iets strafbaars
ziet, kan hij de Zwitserse banken vragen
om schorsing van het bankgeheim. Er
zyn nu eenmaal dingen in zo'n zaak,
waar Je misschien nooit achter komt.
De heer Burghard ontzenuwde het ge
rucht, dat de crediteuren binnenkort op
een grote uitkering kunnen rekenen. Het
totaal van de door de debiteuren ver
richte aflossingen aan Teixeira beloopt
nog pas 2 miljoen. De rest van de debi
teuren komt met zijn betalingen zeer
moeizaam over de brug. De krach van
het bankiershuis heeft al vier faillisse
menten van debiteuren tot gevolg gehad
(o.m. Eurofrost ln Breda, dat. voor 7 mil
joen in het krijt stond). De verachting
is. dat dit troebele kielzog van de affaire
zich nog wel zal uitbreiden. Bovendien
is er nog steeds geen juist inzicht in het
totale bedrag, dat de crediteuren te vor
deren hebben.
Pas op 31 december hoopt men zover te
zijn Onderhandelingen over de verknop
van enkele bezittingen uit de bankroete
boedel zijn onderweg en kunnen mis
schien voor het. eind van het jaar hun
beslag krijgen. Met. de proefprocessen be
treffende de identiteit van de effecten,
die na het débècle ln allerijl zijn geveild,
wordt grote haast gemaakt. De bewinds
voerders verwachten in de zomer van
volgend jaar een uitspraak van de Hoge
Raad in deze te krijgen.
Zy lieten er tijdens de persconferentie
van gisteren inmiddels geen twijfel over
bestaan, hoe het Telxeiraschandaal anno
1966 heeft kunnen plaatsvinden. Enkele
letterlilke citaten: „Drs. F. was alleen,
heerser, duldde geen kritiek en kon on
gebreideld 7,(jn gang aean. hetgeen tot
de catastrofe heeft geleid".
Het spreekt vanzelf dat de bewindvoer
ders zeer begaan zyn met het lot van de
slachtoffers van deze débftcle. Reeds aan
stonds na de surséance van betaling is
een regeling met de, Nederlandse ban
kiersvereniging getroffen m.b.t. de hou
ders van bankboekjes by de Forumbank
(een dochtermaatschappij van Teixeira)
hetgeen reeds een zekere soelaas heeft
opgeleverd. Niettemin zijn er nog schrij-
nende noodgevallen bij andere catego
rieën van crediteuren aanwezig waarvoor
het dringend gewenst is. dat een oplos
sing wordt gevonden.
Negen mnd. voor
dood door schuld
LEEUWARDEN, (A.N.P.) De 28-
jarige grondwerker J, K. te Nieuwe-
horne is door de rechtbank in Leeuwar
den veroordeeld tot negen maanden ge
vangenisstraf, waarvan vier maanden
voorwaardelijk met een proeftyd van
twee jaar en toezicht door het consul
tatiebureau voor alcoholisme en ontzeg
ging van de rijbevoegdheid voor de tyd
van een jaar wegens dood door schuld.
K. had in de nacht van 7 op 8 augus
tus als bestuurder van een personenauto
onder invloed van alcoholhoudende drank
de langs de weg staande E. Seinstra aan
gereden waardoor deze in de vaart
terecht was gekomen. Bovendien was
hem ten laste gelegd, dat hy na de aan
rijding door was gereden. Het slacht
offer kwam nu door verdrinking om het
leven, maar had, wanneer hem tijdig
hulp was geboden, het leven eraf kunnen
brengen.
Vertraging in
Apolloproject
CAPE KENNEDY (Reuter) De Ame
rikaanse plannen voor een bemande rulm-
tevlucht naar de maan hebben technische
stroppen geleden waardoor voorbereidende
vluchten uitstel ondervinden. Het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart
maakte gisteren bekend, dat een van de
twee bemande ruimtevluchten, die twee
weken zou duren, en begin volgend
Jaar zou plaatshebben, ls afgelast en dat
de eerste proefvlucht van de Saturn us
maanraket moest worden verschoven van
januari 1967 tot het aanstaande voorjaar.
