VIJF FRACTIEVOORZITTERS OP
BEZOEK BIJ INFORMATEUR BEEL
Ontslagen Yasco,
geen 300, maar 800
Cals dringt aan op spoed
(S Weekend over
God is dood
Confessionele partij
bestaansrecht
heeft
Toeleverings
bedrijven ook
in gevaar
Goede ambtenaar is
adviseur van minister
v.TongeSukte i ZELF DE SERVICE ALS
iU--ü" BUREAUS VAN NSVH
MAANDAG 7 NOVEMBER 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINa 5
DEN HAAG Kabinetsinformateur
prof. dr. L. J. M. Beet ontvangt van
daag en morgen de fractievooralt ters
van de vyf grote partijen in de Tweede
Kamer. Vandaag voerde hij besprekin
gen met drs. W. K. N. Schmelzer van
de KVP, drs. G. Nederhorst van de
P.v.d.A. en inr. E. Toxopeus van de
VVD. Morgen worden by hem verwacht
de heer B. Roolvlnk van de AR en mr.
H. Beernlnk van de OHII. Het gesprek,
dat informateur Beel zaterdagmorgen
met de demissionaire premier mr. J.
Cals in zijn woning te Wassenaar voer
de, duurde ruim twee uren. Dr. Beel
had ai laten aankondigen, dat het hier
bij ging om een oriënterend overleg.
In politieke kringen in Den Haag
neemt men aan, dat mr. Cala de infor
mateur zeer waarschijnlijk gewezen zal
hebben op een aantal beleidskwesties,
die dringend afgehandeld moeten wor
den. De demissionaire premier, die na
afloop van zijn besprekingen met de in
formateur uiteraard niet op de werke
lijke inhoud van het overleg kon in
gaan, liet echter niet na te wijzen op de
noodzaak van spoed bij het vormen
een nieuw kabinet. „Er zijn teveel
ken, die dringend op behandeling wach
ten", aldus mr. Cals. die tegelijk onder
streepte, dat het demissionaire kabinet
bepaald niet met de handen over elkaar
zit te wachten op opvolgers. „Wij heb
ben nog genoeg te doen", aldus de
Overigens is professor Beel geen
vreemde in de enorme hoeveelheid za
ken, die het kabinet-Cals onder handen
heeft. Als vice-president van de Raad
van State heeft hij zeer onlangs nog
een groot aantal concepten en voor
ontwerpen onder ogen gehad.
Met de fractievoorzitters van de vijf
grote partijen in de Tweede Kamer zal
de informateur, zo neemt politiek Den
Haag aan, ongetwijfeld de geschilpun
ten doornemen, die de fracties zowel
met het kabinet-Cals als met elkaar
hebben op het terrein van de financieel-
economische politiek van dit ogenblik.
Prof. Beel heeft voor iedere fractie
voorzitter voorlopig enige uren uitge
trokken. Drs. W, K. N. Schmelzer kon
hem als eerste van de vijf bezoekers
bovendien zijn eigen formateur erva
ringen met de overige fractieleiders en
bovendien zijn program voorleggen.
Vandaag zal het de informateur bo
vendien duidelijk moeten worden, waar
om de P.v.d.A. bij drs. Schmelzer bui
tenspel stond, waarom de AR zeer
ongebruikelijk in de politiek meende
eigen voorstellen bij de ex-formateur te
moeten indienen en waarom partijen als
de VVD en de CHU niet in aanmerking
kwamen om in een mogelijk extra
parlementair overbruggingskabinet van
dra. Schmelzer zitting te nemen. Of
waarom ze niet wilden meeregeren. De
kans is verder groot dat informateur
Beel nog gesprekken zal voeren met de
demissionaire ministers uit de sociaal-
financieel-economische driehoek van het
kabinet-Cals.
VALKENBURG
De eerste bezoekt
van informatei
prof. Beel was zatei
dag de demi.
minister-preside\
mr. Cals.
Voorzitters KVP. AR EN CHU
Coalitiekeuze
voor verkiezing
niet mogelijk
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De voorzitters van de
drie confessionele partijen hebben zich
zaterdag lijnrecht opgesteld tegenover
de velen, die gedurende de tweedaagse
Volkskrant-conferentie over het Neder
landse partijwezen de doodsklok wilden
luiden over de confessionele partijen.
Mr. Aalberse (KVP) stelde onder meer,
dat men het concilie geen onrecht moet
doen door er argumenten aan te ont
lenen tegen de confessionele partijen.
Het concilie heeft uitdrukkelijk gepleit
voor de Inbreng van het christelijk leven
ook ln de politiek. In geen enkel concilie
stuk staat een doorslaggevend argument
tegen de confessionele partijvorming, al
dus mr. Aalberse.
Hij was het eens met de Amsterdam
se KVP-wethouder mr. Eisenberg, die
gezegd had, dat het overgrote deel van
de katholieke kiezers bij opheffing van
de KVP over splinterpartijtjes zou uit
zwermen of partijloos zou zijn.
AR-partijvoorzitter dr. Berghuis zei,
dat juist nu voor het bestaan van confes
sionele partijen gepleit kan worden,
(ADVERTENTIE)
Politie staat
alle demonstraties
toe
Nu er de laatste t tld zoveel te doen
is over betogingen vóór iets of
tegen iets, en het politie-opt reden
nogal eens onderwerp van ge
sprek is, is er alle reden om een
heuglijk feit onder aller aandacht
te brengen. Hel gaal hier om de
monstraties die onder alle om
standigheden steeds zondermeer
worden toegestaan en die zelfs
van overheidswege van harte
worden toegejuicht: de perma
nente demonstraties voor een
goedkoper leven - op de markt.
Marktkoopman en straathande
laar trekken elke dag duizenden
„betogers", die overigens heel
rustig en gezellig hun inkopen
doen in hel grootste koopcen
trum. Daarbij zijn geen spandoe
ken nodig, maar er is Iets anders
dat
waar de politiek het gehele leven meer
dan ooit in beslag neemt. CHU-voorzitter
drs. Tilanus zei ,.Ik ben niet bereid om
het evangelie als uitgangspunt voor
,mijn politieke keuze los te laten. In de
confessionele partij is een confrontatie
van en discussie over belangen moge
lijk".
Zowel dr. Berghuis, als mr. Aalberse
waren van mening, dat het niet in over
eenstemming is met het. Nederlandse
meerpartijenstelsel om vóór de verkie
zingen een coalitie-keuze voor het toe
komstige kabinet te maken. Oud-KVP-
fractieleider prof. Romme sloot zich
daar later bij aan.
PvdA-partijvoorzitter dr. Tans bleef
de confessionele partijvorming wel pas
send vinden bij de negentiende eeuw,
maar niet meer in het heden. Het gaat
er om of de christelijke levensvisie ook
vandaag nog tot confessionele partij
vorming zou leiden. Dr. Tans beant
woordde die vraag ontkennend. Hij ver
wierp ook de door sommigen gepropa
geerde stelling, dat de PvdA voor de
toetreding tot een nieuw kabinet een aan
tal minimumeisen zou moeten stellen.
Dr. Tans noemde dat onrealistisch, want
het minimum zou dan door de tegenpar
tij terstond tot maximum gemaakt
den, hetgeen de onderhandelingspositie
zeer verzwakt.
Algemene volkspartij
Voor de Conefssionalisering pleitten
de katholieke Tilburgse hoogleraar dr.
Alting von Geusau en de heer Gielen
van de centrale jongerengroep vai
KVP.
Laatstgenoemde zou willen dat KVP
AR en CHU een algemene volkspartij
oprichten, die een tussen positie temid
den van PvdA en VVD zou innemen.
Voorts kregen ook nog vertegenwoordi
gers van Democratie '66, de CDU en
van het Democratisch Centrum Neder
land gelegenheid hun opvattingen be
knopt uiteen te zetten.
Conferentieleider prof. Bosman uit Til
burg zie aan het slot van de conferen
tie dat het nuttig is om ons na de verkie
zingen opnieuw op het Nederlandse par-
tijwezen te bezinnen. Op de eerste dag
i was in dit verband reeds door het PvdA-
Eerste Kamerlid en burgemeester van
Rotterdam mr. Thomassen gepleit voor
de vorming van een werkgroep, die na
de verkiezingen van start zou moeten
gaan. Zijn geestverwant dr. Mansholt
verwierp overigens dit idee, De bestaan
de partijen moeten liever voldoende dui
delijkheid in „hun programma's brengen,
zo stelde dr. Mansholt.
Steun verwierf de heer Thomass
echter o.m. van de KVP-er drs. West
spreekt: de ongeloolUlk lage prij
zen. De leuzen van het goedkope
re leven zijn op de markt dan ook
niet van de lucht. Kopen op de
markt is dan ook geen kwestie
van protesteren, maar van profi
teren, want
OP DE MARKT IS
UW GULDEN EEN DAALDER
WAARD
Staking Zweedse
onderwijzers
geëindigd
STOCKHOLM (UPI) Het conflict
tussen de Zweedse onderwijskrachten en
de Zweedse raad voor collectief overleg,
als gevolg waarvan 20.800 onderwijzers
op non-actief werden gesteld, is bijge
legd. Beide partijen accepteerden het
voorstel, dat door een bemiddelingscom
missie was gedaan. De eommlssle was
door de Zweedse Tegering ingesteld.
Liberalen willen
toch in zee
met Erliard
BONN, (Reuter). De Westduitse vrije
democraten zijn teruggekomen van bun
standpunt, dat zij geen nieuwe coalitie
met do christen-democraten willen aan
gaan. zolang de 69-jarige Bondskanselier
Erhard in functie is. Toen de vier liberale
ministers elf dagen geleden uit de rege
ring traden, verklaarde hun party dat
zij niet aan een nieuw kabinet zou mee
werken onder Erhard.
Nu deelde de plaatsvervangende voorzit
ter van de vrije democraten. Willy Weyer,
in een radiovraaggesprek mee, dat zijn
partij bereid is met iedereen, met inbe
grip van dr. Erhard, coalitiebesprekingen
te beginnen. „Wij zijn tenslotte niet uit
de coalitie getreden wegens Ludwig Er
hard". aldus Weyer- Zoals gemeld was de
directe ooi-zaak van de breuk tussen libe
ralen en christen-democraten een con
flict over de wijze waarop een tekort van
vier miljard Mark in de nieuwe begroting
zou kunnen worden gedekt.
In het afgelopen
weekend is op hel kasteel Schaloen Ln
Valkenburg een druk bezocht weekend ge
houden over de „God-is-dood-theologie".
Een van de belangrijkste inleiders was dc
Duitse theologe dr. Dorothée Sölle uit
Keulen, die de vraag stelde of het christe
lijk geloof zich oplost ln de ethiek. Zij
erkende, dat het christendom in feite dik
wijls in de ethiek is opgegaan maar achtte
dit in wezen onjuist. Indien de christelijke
ethiek verdwijnt, hoeft daarmee het chris
telijk geloof dan ook niet te verdwijnen.
Integendeel wij beginnen nu pas echt
aan God te geloven.
De openingsconferentie. gehouden door
dis. R. van Eijden, behandelde het
onderwerp: „Wat willen de God-is-dood-
blieoiogen?". Hij maakte duidelijk, dat liet
tot nu toe geldende Godsbeeld heeft af
gedaan, niet omdat God veranderd zou
zijn maar omdat de mens veranderd is.
Hij constateerde een zekere secularisering
van de godsdienst, waardoor de weg voor
liet echte denken en spreken over God
wordt vrijgemaakt.
Het weekend werd afgesloten door prof.
drs. H. Sanders, die sprak over het onder
werp „Welke God is dood?". Hij stelde,
dat verschillende theologen op het ogen
blik bezig zijn de niet-actuele elementen
uit het Godsbeeld weg te zuiveren en ac
tuele elementen, zij het op eningszins
schokkende wijze, te accentueren. De on
wil en de wrevel, aldus inleider, gelden
met God maar wat men van Hem in de
loop der tijden gemaakt heeft.
Verdere inleidingen werden gehouden
door pater Robert Adolfs O.S.A. (Heeft de
Kerk nog toekomst?) en door prof. L. Boer
(Wat is ontmythologisering).
Man omgekomen
BOCHUM (DPA) ln een grote was
serij te Bochum in de Westduitse deel
staat Noordrijn-Westfalen is zaterdag
een 41-jarige arbeider om het leven ge
komen. Hij nam een bad in een was-
trommel, toen een collega van hem, die
dit niet wist, de trommel in beweging
zette. Hoewel deze collega nog poogde
de installatie zo snel mogelijk tot stil
stand te brengen, bleek de man al te
zijn overleden. Degene die de wastrom-
mel in beweging had gezet, geraakte
hiervan zo oversturr, dal hij zelfmoord
pleegde door van het dak van de wasse
rij te springen.
(Van onze correspondentI
HEERLEN Door het financieel de
bacle by het bouwbedrijf Vascomij zullen
niet 300, zoals aanvankelijk was medege
deeld, maar ln totaal 800 mensen op
korte termijn op straat komen te staan.
Hiervan zullen ongeveer 500 werknemers
zijn van de Vascomij en de dochteronder
neming Vasco-Bau ln Aken en 300 werk
nemers van andere dochterondernemin
gen. In een maand tjjd is het aantal
werklozen in Limburg hiermee gestegen
tot 1100.
Staatssecretaris dr. J. de Meyer (So
ciale Zaken) vernam het slechte nieuws
I uit Limburg zaterdagmorgen uit de
I krant toen hij op weg was naar een con
gres in Scheveningen. Hij liet het con-
as en gaf zijn chauf
feur opdracht onmiddellijk rechtsom
keer te maken en koers te zetten naar
Heerlen. Tijdens een spoedbespreking
met onder andere de hoofddirecteur van
de arbeidsvoorziening in Limburg is be
sloten onverwijld te beginnen met een
studie van de maatregelen die nodig zijn
om de afvloeiing van tie 800 mensen zo
verantwoord mogelijk te laten verlopen.
Onder andere zal worden nagegaan wel
ke moderne vormen van vervangende
werkgelegenheid geschapen kunnen wor
den, die dan mogelijk kunnen gaan pro
fiteren van de rijksmaatregelen, die de
industriële herstruetuerlng van de mijn
streek beogen.
jachtterrein tijdens de jaarlijkse
Sint-Hubertus Slipjacht. die za
terdagmiddag iu de Treekerbossen
bij Amersfoort werd gehouden.
Ontsparing bij
Rijkspostspaarbank
DEN HAAG. Bij de Rijkspostspaar
bank vond ln oktober een ontsparing
plaats tot een bedrag van 4,9 min. gulden.
In oktober 1965 werd een voordelig ver
schil van 4.6 min gulden geboekt. In totaal
werd ln oktober ingelegd 102 min. (1965.
106.8 min.) en opgenomen 106,9 min ('65:
102.2 min Het inleggerstegoed bedroeg
in oktober 4318,0 min. gulden tokt. 1965:
4070.0 min.).
In een handomdraai
Staatssecretaris dr. J. de Mei,
tSociale ZakenJ spoedde zi
zaterdag naar Heerlen toen hij i
de krant het tlebdcle bij Vascot
Het is niet uitgesloten dat het Vasco-
mij-debacle een groot aantal toeleve
ringsbedrijven zal meeslepen. Met het
oog da&rop, is dr. De Meyer voornemens
contact op te nemen met Economische
Zaken om via het financieel garantiebe-
leid van het rijk iets voor deze bedrijven
te bereiken.
Burgemeester drs. F. Gijzeis van Heer
len liet er geen twijfel over bestaan, dat
als geïnteresseerden in overname van
Vascomij niet binnen acht dagen duide
lijk bescheid geven er een zeer gecom
pliceerde zaak zal ontstaan".
Het ligt wel in de bedoeling dat de wo
ningcomplexen die Vascomij in Heerlen
nog onder handen heeft zullen worden
afgebouwd.
De P.v.d.A.-afdellng Heerlen heeft een
grondig onderzoek geëist in deze affaire,
waarbij de onderste steen boven moet ko
men. „Hier is sprake geweest van een
langdurig wanbeheer", aldus de P.v.d.A.,
waardoor de werkgelegenheid en de wo
ningbouw ln een acuut gevaar zijn ge
bracht". Ook de C.P.N.-afdeling heeft
aangedrongen op een diepgaand onder-
123(.56789
Horizontaal:
I godsdient voetbalvereniging
in orde; 2. vaartuig - Grootmoeder;
3. de onbekende rag voormiddag
lafk.); 4. Gemeentelijke Geneesl-un-
dige Dienst stuk goed; 5. rang
schikken; 6. telwoord ik (Latijn);
7. titel Engels telwoord gods
dienst; 8. plaats in Nederland over
ledene; 9 voorzetsel plechtige
gelofte kunstmatige insiminatie
Vertikaal:
1. graad zoutachtig: 2. Australisch
buideldier; 3. titel; 5. zaterdag en
301 -
Oplossing vorige dag:
Oplossing, Hor.1. balk - veer; 2. alle
anna; 3. ao - gel - da; 4 rem - eet;
5. eiken; 6. las - elk: 7. ot - alt - es;
8. oost - oren; 9. slim - pers;
Vcrt.1. baar - loos; 2. aloe - atol 3.
II - mes - si; 4. keg - atm., 5. eikel;
6. val - top; 7. en - ene - re 8 ende -
leer; 9. raat - kans.
Beleidsvorming overheid en bedrijfsleven
Groot tekort aan
communicatie"
DEN HAAG l
bij de overheid t
Is zaterdag het
Kalli. huwelijksbureaus
NICE (Reuter) Een reddingsploeg
heeft gisterochtend geen overlevenden
aangetroffen bij het wrak van een „II-
joesjln „vliegtuig van Air Mali" dat za
terdag met zeven bemanningsleden tij
dens een sneeuwstorm neerstortte ln de
buurt van het dorp Entraunes iu de
Franse Alpen.
De wrakstukken liggen op een hoog
te van 1600 meter verspreid over een
terrein van 150 meter op de „Pas de
Lausson", een stuk van de 2400 meter
hoge „Col de la Cayolle".
De zeventien leden van de reddings
ploeg, die uit Esting waren vertrokken,
hadden drie uur nodig om de plaats van
het ongeluk te bereiken.
Het verongelukte toestel wee op we§
van Zagreb naar Marseille.
(Van onze correspondent
BEEKBERGEN In liet afgelopen
weekend heelt het Centrum Katholieke
Huwelijksbureaus het conceptrapport
over de hulpverlening bij geboortenrege-
Ung besproken. Er bleek onder de aan
wezigen een grote eenstenuulgheld te be
staan. „U was het misschien iets te veel
met elkaar eens", zo besloot tenminste
gespreksleider dr. J. J. C. Marlet de ge
houden discussie. En drs. C. H. G. M.
Kuitenbrouwer, directeur van het Cen
trum. gaf aan het eind van de studiedag
als zijn mening te kennen, dat er „een
onbegrijpelijk snelle ontwikkeling ln het
katholieke denken over deze materie
plaats grijpt".
Met grote eensgezindheid werd urgen
tie toegekend aan spreekuren over ge-
bortenregeling op de ra-k. huwelijksbu
reaus. Men was liet er bovendien over
eens,, dat de daar verleende service niet
kleiner mag zijn dan die, die op de
NVSH-bureaus geboden wordt. De direc
teur van het Centrum sprak de verwach
ting uit, dat dit doel volgend Jaar op een
aantal bureaus reeds verwezenlijkt kan
worden.
De vraag, welke Lnvloed een duidelijke
standpuntbepaling van het hoogste ker
kelljk gezag over geboortenregellng zal
hebben, beantwoordde hfl met: „Hoe die
uitspraak ook zal uitvallen, er blijven
motieven om een onbeperkte hulpverle
ning te geven. Dc meen dat de verbon
denheid van de medegelovigen zwaarder
weegt dan de stem van het kerkelijk ge
zag. Bovendien vind lk, dat elke hulp
zoekende zelf verantwoordelijkheid moet
dragen voor de keus, die gemaakt wordt
tussen de beschikbare middelen en tech
nieken. In hoeverre hel sociaal mogelijk
is, om na een uitspraak van de Paus de
hier geschetste service op de r.-k. bu
reaus te geven is een ander punt".
Drs. Kuitenbrouwer zag niets in een
beperking van de service over de spreek
uren voor gezinsplanning. „Dan zouden
wij knollen voor citroenen gaan verko
pen. We zouden de hulpverlening dan
aan andere instanties (zoals de NVSH)
moeten overlaten". HIJ stelde met na
druk vast, dat het streven naar spreek
uren voor geboortenregellng op katholie
ke huwelijksbureaus niet werd Ingegeven
door een toenemende stroom van katho
lieken, die adviezen en hulp op de NVSH-
bureaus gaan zoeken. „Tien procent van
de NVSH-leden (ongeveer 20.000) is ka
tholiek, maar er is een vermoedelijk gro
te groep katholieken, voor wie de stap
naar het NVSH-bureau over een te hoge
drempel gaat. Die groep moet opgevan
gen worden door mede katholieken". Hij
stelde vast, dat dit motief ook houdbaar
zal zijn bij een onverhoopte verscherping
van het officiële kerkelijke standpunt.
ANP) Beleidsvorming
n die in het bedrijfsleven
onderwerp van gesprek
geweest ln een studieconferentie te
Scheveningen die was georganiseerd
door de centrale van hogere ambtenaren
en de raad van vcrenlgbigen van boger
personeel. Over de verhoudingen en pro
blemen bjj de overheid spraken mr. E. H.
Toxopeus, oud-mlnlster van Binnenlandse
/aken en dr. I». van Du.vne, directeur
van het Rljksbestuursstudiecentrum bij
het ministerie van Binnenlandse Zaken
Mr. E. Bloembergen, directeur van dc
verenigde bedrijven Hredcro N.V., en rlr.
A. J. Dijksman, directeur van dc afd.
technisch-economlsche planning bij de
AKU, hielden Inleidingen over de be
leidsvorming In liet bedrijfsleven.
Mr. Toxopeus zei dat het beleid geheel
en uitsluitend voor de verantwoordelijk
heid van de minister is. Deze mag zich
nooit achter zijn ambtenaren ver
schuilen.
Heel belangrijk achtte de oud-minister
het dat een bewindsman duidelijk maakt
wat hij wil zodat zijn ambtenaren zijn
koers kennen en dat hij zijn ambtenaren
ln staat stelt een open gesprek met hem
te hebben.
Hij bepleit een goede Intermenselijke
communicatie ln het departement, een
goede voorlichting naar binnen en naai'
buiten, een goede communicatie tussen
de departementen om een einde te maken
aan de thans bestaande Jaloezie en com.
petentlegeschlllen en ook een goede ver
standhouding tussen de ministers zelf. In
het. politieke spel ls er „een zeer groot
tekort aan communicatie", aldus mr.
Toxopeus.
Dr. Van Duyne belichtte de bijdrage
van de ambtenaren aan de beleidsvor
ming. De ambtenaar van 1966 le van eei
heel ander type dan vroeger. Lang ge
leden was hij de serviele dienaar van de
vorst. Daarna was hij de onkreukbare
conservator maar nu is de goede ambte
naar de loyale adviseur van de minister.
Verschillen met het bedrijsleven zijn
volgens di Van Duyne. dat ln het be
drijfsleven een kritisch orgaan als het
parlement ontbreekt en dat de proce
dures toch ook minder ingewikkeld zijn.
Meer beleidsvorming
Dr. Dijksman zei er een voordeel ln te
zien. dat de leiding van een onderneming
minder verantwoording moet, afleggen
dan de overheid. Er is aldus bij de onder
nemingen minder angst fouten tp maken,
wat de besluitvaardigheid ten goede
komt.
Een enquête heeft aangetoond dat de
directies aanzienlijk minder tijd aan be
leidsvorming besteden dan zij wel zouden
wensen, doordat zij te veel bezig zijn met
de besluiten van elke dag. Maar meer
vooruitzien, beleidsvorming, ls thans
meer dan ooit vereist, ook al omdat de
mensen op de lagere niveaus om Juiste
beslissingen te kunnen nemen, een be
leidslijn moeten hebben, aldus dr. Dtjks-
Mr. Bloembergen was van mening dat
de raad van commissarissen een bij uit
stek geschikt orgaan is voor bezinning
op het beleid, omdat het enige afstand
Zolang directie epn staf te
veel bezig zijn met de dagelijkse gang
van zaken en met beslissingen op korte
termijn, la de directie wat zwak voor
beleidsvorming.
ADVERTENTIE
