I 't KARREWIEL
DE JEUGD
VAN
WINSTON
CHURCHILL
De man die in de haast niet
eens merkte dat hij zijn Hush Puppies
vergeten had.
Leven van een staatsman getoond door z ijn zoon
Genie
berust op
gemis
De krant kunt u niet missen
BLAVPUNKT
AUTO RADIO'S
OUDE COURANTEN
□sësö
i i - i=gg v.a. 159
A.T.0.L
aankomende mnl. kracht
Kledingmagazijn Standing
CAISSIèRE en
een OUVREUSE
HANDIGE MEISJES
H. Verdegaal Zonen N.V.
TELEFOONTJES
30 woorden ƒ2-
Hush Puppies
PAGINA 6
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 26 OKTOBER 1966
TOEN Winston S. Churchill tot zijn kiezers sprak in zijn eerste
verkiezingscampagne viel hij een wetsvoorstel van de regering
aan. Hij was toen vierentwintig jaar oud en hij had veel succes.
Al werd hij nog niet gekozen, het scheelde niet zo heel veel. Sir
Arthur Balfour, die van zijn aanval op de regering gehoord had,
vond dit nogal brutaal. Meer mensen vonden Winston S. Churchill
nogal vrijmoedig en zelfvervuld. Hij werd zelfs beschuldigd
„ungentpemanly" te zijn. En misschien was hij dat ook. Balfour
zei: „Ik dacht dat hij een veelbelovende jongeman was, maar hij
schijnt een jongeman te zijn die veel belooft." Balfour was ge-
ergerd om de jongeman, daarom ontging het hem wellicht dat
men veel kan beloven en niettemin veelbelovend zijn. Winston
S. Churchill wist al lang wat hij wilde. Hij vertelde dat ook aan
andere mensen. En hij werd erom uitgelachen. Hij was mili
tair, hij had gestudeerd te Harrow en Sandhurst na twee keer
voor het toelatingsexamen te zijn gezakt. Hij had zich in Harrow
vrienden verworven en speciaal de rector J. E. C. Welldon was
zeer op hem gesteld, volgde later zijn carrière met grote aan
dacht en gaf hem nog herhaaldelijk goede raad, die en dat
tekent Churchill ook werd opgevolgd.
Toen hij In India onder Sir Bindon
Blood diende ontmoette hij kapitein
Bingham. Bingham was Master van
de Ootacamund Honden. Zijn zoon ver
telt dat Bingham op een avond de hon
den thuis bracht, toen er een cavalle-
rieofficier op hem af kwam, een jonge
man, die hem vertelde dat hij niet al
tijd militair wilde blijven, dat hij in 't
parlement wilde komen en dat hij op
een goeie dag minister-president zou
zijn. De jonge officier, twee-en-twin-
tig jaar oud, rookte uiteraard een si
gaar. Churchill vertelde meermalen dat
minister-president zijn toekomst was.
Hij werd er ook herhaaldelijk om uit
gelachen.
Een filosoof
Hij bleef echter in zichzelf geloven.
Een spotprent van Churchillgete-
Teend door Spy en gepubliceerd op
10 juli 1900.
„Kogels", schreef hij aan zijn moeder
vanuit India, „zijn voor een filosoof
mijn lieve mama niet de moeite
waard om er over na te denken. Bo
vendien ben ik zo verwaand dat ik nie
geloof dat de goden een persoon zo vo
mogelijkheden als ik voor zulk een pro
zaïsch einde zouden bestemmen. „Er
zullen weinig moeders zijn die op
dergelijke manier bemoedigd werden.
Churchill was egocentrisch en eigen
wijs, maar hij was zich daar niet ge
heel onbewust van,. Hij werd daarin
schien nog overtroffen door De Gaulle
De Gaulle zei eens „Churchill wordt al
tijd boos als hij ongelijk heeft. Ik word
altijd boos als ik gelijk heb. Daarom
waren wij waarschijnlijk bijna voortdu
rend boos op elkaar".
Hoewel zijn vader onbemiddeld
geweest en een rijke Amerikaanse had
(getrouwd, was Churchill betrekkelijk
arm. Zijn moeder had een gat in haar
hand en daar is geen enkel fortuin te
gen bestand. Winston Churchill wa
aan de verkwistr-.de kant. Hij schreef
zijn moeder eens: „Wij houden van
goede dingen des levens en we
willen ze hebben, maar u nog meer
dan ik". Om aan geld te komen schreef
hij artikelen in de krant en twee boe-
over zijn ervaringen in India en
later in Egypte, waar hij onder Lord
Kitchener diende op wie hij hevige
kritiek had, The Story of the Malakand
the River War. Ze hadden onmiddel-
een groot succes. Niemand minder
dan de minister-president Lord Salis
bury schreef aan de jonge Churchill
dat hij uit zijn boek meer had geleerd
de toestand in India dan uit de
officiële verslagen die hij gedwongen
as te lezen.
Churchill wilde vooruit. Hij zocht naar
relaties die hem daarbij helpen kon
den en hij deed dat zonder zijn bedoe
lingen te verbergen. Er waren mensen die
bepaald niet van hem hielden. Maar zelfs
die erkenden vaak dat hij het ver zou
brengen.
Niet lui
Hij werkte er hard voor. Op school
had hij de naam lui te zijn. Hij
toen al niet lui, maar hij spande zich
alleen in voor de dingen die hem
teresseerden en niet alles op school
interesseerde hem. Om zich voo
bereiden op zijn parlementaire loop
baan, las hij in India onder mee
Geschiedenis van Engeland van Macaulay,
de Ondergang en Val van het Romein
se Rijk van Gibbon, het Martelaar
schap van het Mensdom van William
Winwood Reade, de constitutionele Ge
schiedenis van Hallam, de Welvaart
der Naties van Adam Smith,. De Staat
van Plato - in vertaling - en het Jaar
lijks Register van de Engelse politiek,
dat uit 27 delen bestond. Hij wist ook
precies wat hij zijn toekomstige kiezers
kon aanbieden: Kiesrecht voor iedere
man, onderwijs voor iedereen, gelijke
rechten voor alle religies, ruime r
regelen voor locaal zelfbestuur, acht
urige werkdag en progressieve inkom
stenbelasting. Hij wilde tonen dat de
conservatieven democraten waren
zijn redevoeringen geloofde men hem.
Hij moest slagen omdat hij wist wj
wilde, omdat hij in bepaalde zin zich
inderdaad democratisch kon noemen
en omdat hij nu eenmaal Winston
Churchill was.
In het eerste deel van zijn biografie
Winston Churchill, die zo juist bij
William Heinemann te Londen ver
scheen, en die de jeugd van deze staats-
behandelt, heeft diens zoon Ran
dolph S. Churchill, duidelijk laten uitko-
hoe Winston Churchill tot deze
persoonlijkheid was uitgegroeid.
Hij laat Churchill, zijn vader, het
meest zelf aan het woord.. Deze bio
grafie is dan ook geen gewone biogra
fie. Wat Randolph Churchill doet, komt
op het met elkaar verbinden van
citaten uit brieven van Churchill zelf en
anderen, en in de verbindende teksten
commentaar geven die de citaten vol
doende verheldert. In het begin is dat
nogal droog, maar naar het einde van 't
boek blijken steeds meer de voordelen
deze methode. De vader schrijft
beter dan de zoon, en de kennismaking
met de vader is zo directer. De span
ning en het evenwicht van een meer ge
wone biografie mist men soms echter,
vooral in het begin bij de kindsheid en
de schooljaren van Winston Churchill.
Winston Churchill schrijft dan uiteraard
nog niet zo goed en Randolph Churchill
bespaart ons weinig van de op zich niet
belangrijke gebeurtenissen.
Hij openbaart echter wel de grond
an de karaktervorming van zijn vader.
Winston Churchill zelf heeft eens ge
schreven, dat genieën qltijd een onge
lukkige jeugd hebben gehad. De jeugd
Winston Churchill was ongelukkig.
Hij had als ieder kind behoefte aan ge
negenheid. Hij kwam die beslist te
kort. Zijn vader had het te druk met
zijn politieke loopbaan en zijn moeder
ging veel uit. Ze kwam hun zoor
eerste school in Asoot, die hij te
recht verfoeide, en in zijn tweede
school te Brighton, die beter was,
prettiger, zelden opzoeken. Hij had
graag met zijn knappe moeder ge
pronkt, maar zijn knappe moeder kwam
Een van de ontroerendste brieven
iie van 14 december 1886, waarin hij
hij zijn moeder vergeefs tracht ovi
halen bij een uitvoering in de school te
Brighton te komen. Toen hij al officier
in India was, maakte zijn vader zich
erg driftig omdat Winston het horloge
dat hij van zijn vader gekregen had bij
ongeluk in het water had laten vallen.
Het is voor kinderen niet altijd prettig
tot een gezin te behoren, waarvan de
ouders in de leidende kringen verke-
Zeer eenzaam
Winston Churchill heeft zich ondanks
zijn kameraden en ondanks zijn zin voor
het sociale leven, vaak zeer eenzaam
gevoeld. Hij schreef in The River War:
„Alleenstaande bomen, als zij al op
groeien, worden sterk: een jongen die
zijn vaders zorg moet missen, ontwik
kelt, als hij de gevaren der jeugd ont
snapt, een onafhankelijkheid en een
denkkracht die in het latere leven het
zware gemis van vroeger dagen kunnen
compenseren".
Churchill wist waar hij het over
toen hij dit neerschreef. Hij toonde zijn
zelfbesef en zijn moed toen hij als
logscorrespondent naar de Boerenoorlog
ging, gevangen werd genomen en ont
snapte. Hij toonde het ook toen hij aan
de strijd deelnam.
Terug in Engeland stelde hij zich weer
kandidaat voor Oldham en nu werd hij
gekozen, zij het met een kleine meerder
heid. Hij was in Amerika op een lezing-
tournee, toen het bericht hem bereikte,
dat koningin Victoria gestorven was.
Een nieuwe eeuw was begonnen en een
nieuwe taak wachtte hem.
Randolph. S. Churchill sluit hiermee
dit eerste deel van de biografie van zijn
vader. Hij had geen beter moment kun
nen kiezen om ons met verwachting te
Een opname uit 181: Lady Ran
dolph Churchill met laar twee zonen
Jack (op de schooi) en Winston
staand
doen uitzien naar het ulgende deel. Hij
weet goed keus te malen en dat maakt
dit eerste deel reeds zo aantrekkelijk en
interessant.
JOi PANHUIJSEN.
LONDEN (UPI) D 20-jarige kara-
tebeoefenaar Anthony ililne Creamer,
die in drie seconden .net zeven ver
schrikkelijke slagen ea man doodde,
is tot levenslange gevagenisstraf ver
oordeeld. Het slachtoffc, de 21-jarige
Andrew Allen, stierf aa verwondingen
aan lever, longen en kee,
Vraagt Uw GARAiGEHOUDER maar
maar dan afgestemd op het Nederlandse frequentie-
gebied.
AAN ONS BUREAU VERKRIJGBAAR f 4 r A
Pakken oude couranten in pakken T |iUi
van 10 kg
HILDESHEIM (33.0676)
AUTO TECHN. ONDERDELENMAATSCHAPPIJ
LEIDEN N.V.
Leiden Stationsweg 1 Telefoon 30254
HOTEL-RESTAURANT
1 Steenstraat 55 Leiden
Oud-Hollandser zaal voor Uw receptie en/of B
diner. - Op aanvraag zenden wij U gaarne 1
onze suggesties voor Uw Huwelijksdiner. 1
Tafelreservering: tel. 01710-22509 of 31851 1
IMENEXCO - LEIDEN
Voor spoedige indiensttreding gevraagd:
voor onze afdeling Inkoop en Verkoop Sanitair.
Voor pittige, aktieve kracht hebben wij zeer
afwisselend werk.
Bij gebleken geschiktheid promotiekansen.
IMENEXCO Hoge Rijndijk 25 Leiden
Telefoon 01710-41741 (6 lijnen)
Zoekt u een leuke baan
ais VERKOOPSTER of
VERKOPER
in de kledlngbranche?
Bent u plm. 25 jaar?
Heeft u enige verkoopervaring?
Kunt u zelfstandig werken?
Stelt u ziich dan eens in verbinding met
TE WASSENAAR
JOH. DE WITTSTRAAT 6a TEL. 5000
Wellicht doen onze prettige voorwaarden u be
sluiten van werkkring te veranderen.
LIDO-STUDIO Theater
vraagt voor direct
36-urige werkweek.
Aanmelden aan het Theater, dagelijks ook des
avonds. Steenstraat 39.
SMIT Röntgen N.V. - Leiden
heeft plaats voor
Wij bieden een goed loon
en gunstige arbeidsvoorwaarden.
Sollicitaties:
HERENGRACHT 34
(telefoon 01710-23545)
Voor direct of later vragen wij een
ervaren kantoorbediende
(mnl. of vrl.) en
een jongste bediende
Bij voorkeur in bezit van mulo- en type
diploma.
HOOFDSTRAAT 31 SASSENHEIM
Niet zó verbazingwekkend. Want Hush Puppies
vóel je niet. Het zijn de makkelijkste schoenen
die er bestaan. Heel licht, heel zacht, heel buigzaam.
Hush Puppies zijn moderne schoenen. Een beetje
sportief en nonchalant. En daarom zo fijn voor winkelen,
wandeleli, vrije tijd en alle-dag! Het materiaal?
Ademend geruwd-pigskin. En de zolen zijn zacht en
veerkrachtig. Lekkere schoenen. Eenvoudig te
onderhouden met het Hush Puppies - staaiborsteltje.
Vraag naar de schoenen met het hondje!
passen meteen, zitten lekker, lopen lichtl
Voor jongens en meisjes, dames en heren: 20.- tot ƒ40.-.
