Jaap Spaanderman
vandaag 70 jaar
Dirigent en
pedagoog
Bisschoppen:
geloof opnieuw
ontdekken door
het te helpen
uitdragen
ZON
AUTO BIERMAN N.V.
lata verlaagt
tarieven
de leidse courant
HET GEHEIM VAN SLAPPE BIZON
DOOR ELLERY QUEEN
19
„Hè?" Carmichael schrok. Het was alsof hij zich
met zijn gedachten in een soort ivoren toren had
opgesloten. „O, die brieven. Ja, die heb ik getikt.
De senator dicteerde ze me vanavond na het eten
en ik werkte ze op de machine uit vóór ik op verzoek
van de senator uitging. Mijn eigen kantoor is dat
hokje naast deze kamer u kent het wel."
„Staat er iets belangrijks in die brieven?"
„Niets dat u zou kunnen helpen de moordenaar te
vinden." Carmichael glimlachte weemoedig. „Nee,
het lijkt me, dat er in geen van die brieven iets staat
wat ook maar enig verband kan hebben met de
bezoeker die hij verwachtte. Ik zeg dit vanwege de
manier waarop hij zich gedroeg toen ik ze had
getypt en ik ze voor hem neerlegde. Hij las ze heel
vlug, tekende ze, vouwde ze op en stopte ze in de
enveloppen dit alles op een min of meer afwezige
manier en zeer haastig. Zijn vingers trilden. Ik had
heel duidelijk het gevoel, dat het enige wat hem op
dat ogenblik interesseerde, was, dat ik zo gauw
mogelijk zou ophoepelen."
Hume knikte. „U maakte natuurlijk doorslagen. Het
is nauwelijks waarschijnlijk, dat deze brieven een
aanwijzing bevatten, maar we kunnen beter grondig
zijn, vindt u niet, inspecteur?"
Carmichael liep naar het bureau en nam uit een
metalen brievenbak een paar roze, glanzende vellen
dun papier. Hume las deze doorslagen onverschillig
door. schudde zijn hoofd en gaf ze aan vader. We
bekeken ze samen.
Ik was verrast toen ik zag, dat het bovenste vel
een aan Elihu Clay geadresseerde brief was. Vader
keek mij en ik keek hem aan en toen bogen we ons
samen over de brief en lazen hem. Deze luidde:
Beste Eli,
Hierbij een tip van een vriend. Ik vertrouw er
natuurlijk op, dat je die noch wat de inhoud, noch
wat de herkomst betreft, zult verklappen. Net als
in het verleden is dit iets tussen ons wat niemand
Naar alle waarschijnlijkheid zal de nieuwe begroting
voor volgend jaar een post van een miljoen dollar
vermelden voor de bouw van n nieuw gerechtsgebouw
voor het district Tilden. Zoals je weet. is het oude
gebouw verouderd en vervallen. Enkele leden van de
begrotingscommissie proberen een wetsontwerp voor
de bouw van een nieuw gebouw erdoor te drukken.
De kiezers zullen nooit kunnen zeggen, dat Joe
Fawcett zijn stadgenoten verwaarloosde
We zijn het er allemaal over eens. dat voor deze
bouw geen kosten gespaard mogen worden. Dus: het
allerbeste marmer.
Ik dacht, dat dit punt je wel zou „interesseren".
je Joe Fawcett
„Een tip van een vriend, hè?" gromde vader. „Een
vuil zaakje, Hume. Geen wonder, dat jullie achter
hem aan zaten." Hij liet zijn stem dalen en wierp
een voorzichtige blik naar Jeremy. Deze stond nog
steeds In dezelfde hoek en bekeek met aandacht het
puntje van zijn vijftiende sigaret. „Gelooft u, dat dit
echt is?"
Hume lachte sarcastisch. „Nee, dat geloof ik zeker
niet. Het is weer een van zijn bekende trucs, die
wijlen de senator graag uithaalde. Elihu Clay is
volkomen betrouwbaar. Laat u niet door deze brief
op een dwaalspoor brengen. Clay was helemaal
niet zo familiaar met de geachte senator, als dit
Eli-Joe-gedoe zou doen vermoeden."
„Een poging om Clays goede naam aan te tasten?"
„Ja. Als er ooit iets zou uitlekken, zou deze doorslag
aantonen, dat Elihu Clay actief medeplichtig was aan
het sluiten van lucratieve marmercontracten voor
zijn eigen zaak. Zijn goede „vriend", senator Clay,
broer van Clays compagnon, geeft deze informatie
door met de toespeling, dat er in het verleden al vele
van dergelijke geheime inlichtingen zijn geweest.
Clay zou even schuldig als de rest lijken, als dit
vuile zaakje ooit bekend werd."
„Nu. ik ben in elk geval blij voor de jongen. Zo'n
vuile schurk was deze vent dusLaten we de
tweede brief lezen, Patty. Ik leer elke minuut iets
nieuws."
De volgende doorslag was een brief, geadresseerd
aan de directeur-redacteur van de Leeds Examiner.
„Dat is de enige krant in de stad, die de moed
gehad heeft de Fawcettkliek dwars te zitten," legde
de officier van justitie uit.
De scherp gestelde brief luidde als volgt:
(Wordt vervolgd)
(Van onze muziekredacti
Vandaag wordt de bekende en getalenteerde musicus Jaap Spaanderman zeventig
jaar. Van die zeventig jaar gebruikte hij er zestig voor de toonkunst, want nadat hij
in zijn prille jeugd les had gehad van zijn vader Jacob Spaanderman (18641943),
directeur van de muziekschool, organist en koorleider te Gouda, ging de jonge Jaap
reeds op twaalfjarige leeftijd in de leer bij de cellist Isaac Mossel, die zélf aan de
eerste lessenaar van de Berljjnse Philharmonic en het Concertgebouw-orkest had
gezeten, voorts bjj pianist J. Sikemeycr. Voor beide instrumenten heeft hij de prlx
d'excellence weten te
Van dat ogenblik af bouwde hij aan
•n tweeledige carrière. Reeds in 1922
wordt Spaanderman hoofdleraar piano
aan het Amsterdams Muzieklyceum,
doch tevens leider van het Concertge
bouwsextet als opvolger van Evert Cor-
nelis. En toen, in 1928, het Phohi-orkest,
in feite het eerste radiosymfonie-orkest
werd opgericht, vroeg men hem als lei-
Het symfonische ensemble lokte hem,
en bleef hem lokken, want in 1932 ging
hij naar de Gelderse hoofdstad, naar de
Arnhemse Orkest-Vereniging, als opvol
ger van Martin Spanjaard. Zeventien
jaar lang heeft hij daar gewerkt, onder
de meest penibele omstandigheden, want
in die beruchte Colijnse jaren, waarin
liquidatie steeds als een Damocles-
zwaard boven de hoofden van de zwhaf
onderbetaalde musici hing, waarin
listen raison van vijftien gulden per
avond werden gecontracteerd, wist hij
het moreel van de troep, malgré tout,
hoog te houden.
In die tijd hebben we hem van zéér
nabij meegemaakt en ervaren, hoe hij
door zijn grote didactische gaven en
zij n uitgesproken muzikale eigen
schappen met een armetierige schare
wonderen wist te verrichten, de blijde
boodschap der Sancta Musica in twin
tig steden en dorpen per seizoen ver
kondigend.
In die schare zat overigens zijn disci
pel Herman Krebbers als eerste con
certmeester. Herman Krebbers, die de
„provincie" verbaasde met zijn vertol
kingen van de Beethoven- en Brahms-
concerten... hij was toen zeventien!
Dat alles duurde voor Jaap Spaander
man tot 1949: toen nam hij afscheid van
Arnhem met een uitvoering van Mah-
lers Tweede Symfonie. Twee zijner dis
cipelen Theo Olof en Jo Juda
maakten bij die gelegenheid deel uit
an de gelederen der AOV.
Spaanderman opteerde daarna slechts
aor zijn andere ambitie, uitsluitend le-
lar te zijn en een goed leraar. Het Mu
zieklyceum te Amsterdam werd het do-
waar hij zijn didactische kwalitei
ten, èn op pianistisch, en op orkestraal
gebied in ruime mate voor de 45 leerlin
gen, die hij sindsdien heeft gehad, be
schikbaar stelde. Wilt ge „namen" uit
deze periode? De pianisten Theo Bruins,
Chaja Gerstein, Stanley Hoogland en
Reinbert de Leeuw; de dirigenten Fons
Rien Rats, Hans Vonk en Bart van
Beinum.
En vooral niet te vergeten: de jonge
Rotterdamse dirigent Edo de Waart, die
vanavond in het Amsterdamse Concert
gebouw het Muziek Lyceum-Orkest, ook
kind van Jaap Spaanderman, diri
geert, in een concert, dat.de feesteling
ls verjaardagscadeau wordt" aangc
Scheepvaartbericliion
XUDRA 1 5te I
DONIS 14 t
luscat n Lourenco Mai
CROON 15 v Tslngtao n X
BENGALEN 15 280 mijl J
:amerounkust i
Gdansk, CALTEX NAPLES 14 thv Masira
il n Lourenco Marques.
DINTELDIJK 17 te Bremen
EOS 15 te Rotterdam
GIESSENKERK 14 te Hamburg. GRAVE-
■AND pass 14 Heachyhead n Las Palmas,
POLYDORUS 1
Rdam. PIETER-S 1
iCIIIEKERK 15 v Rdam n Adam, SKNEGAL-
CUST 13 v Freetown n Lagos. SINOUTS-
KERK 14 v Mombasa n Aden, Tl-IEANO 15
Rdam n Dublin, STRAAT FREMANTLE 13
Takoradl naar Lobito, STRAAT MAGEL-
HAEN 14 v Kobe n Yokohama, TRITON 15
New-York n Kingston
VIVIPARA 14 250 mijl no Beira v Durban
Mena al Ahmadl 22 te Mena al Ahmadi
erw, V1TREA pass 14 Kp Leeuwin n Slnga-
bestaat. wordt i
In hn rot omdraai
12 3 4 5 6 789'
Horizontaal:
1. moed. fijn beleid 2 titel, rond
hout. 3. cijfer. 4. kade. plechtige ge
lofte. 5. opwelling. 6. Engels bier.
samentrekking van edel. 7 via. 8.
goud (Fransl. deel van de mast. 9
vogel oorlogsgod.
1. beest, overal. 2. bijbelse stad.
muzieknoot. 3. voorkant van een
huis. 4. sprookjesfiguur, meisjes
naam. 5. oogvocht. 6, speelbaan.
godheid. 7. schrijfkosten. 8. vreemde
munt, muzieknoot. 9. deel van het
gebit, snoer om papier aaneen te
rijgen
OrLOSSING VAN VRIJDAG
7. pot - aster: 8. smet -
tast: 9. aarde - sta:
Vert.: 1. leren - psa; 2. oran - coma:
3. set - later; 4. neder - td5. lepra:
6. ma - leest; 7. appel - tas; 8. rein
- nest: 9. tnt - herta.
Universitair Nieuws
Brummelen,
Cannegieter, Delft; H. C. "t Hart, Den Haag:
J. Poort, Delft: Sie Liat Koen. Den Haag;
F. J. M. Kimman, Wassenaar; 11 M. Wijga,
Den Haag; F. J. M. van den Boom, Delft:
E. Keijzer. Scheveningen; C. L. W. Over-
duin, Den Haag; kand. vllegtuigbouwkundlg
ingenieur: E. Montemayor, Delft.
ROTTERr J-
hogeschool
Malik vertrokken
naar Moskou
DJAKARTA (ANP/ Reuter) De in-
donesische minister van Buitenlandse
Zaken, Adam Malik, is gisteren per
vliegtuig vertrokken om over de Indo
nesische schulden te praten en de hui
dige politiek van zijn regering uiteen
te zetten. Ook over internationale vraag
stukken. waaronder dat van Vietnam,
hoopt cle minister in Moskou te spreken.
Na zijn bezoek aan de Sovjet-Unie zal
minister Malik nog een aantal andere
Oost-Europese landen bezoeken.
Zondag voor zijn vertrek bracht hij
president Soekarno verslag uit ove,r zijn
reis naar Azië, Europa de Verenigde
Staten en Japan.
De Indonesische schulden aan de Sov
jet-Unie bedragen naar schtting twee
miljard dollar, waarvan het grootste
deel is besteed aan de aankoop van
wapens.
Geen .Elektra*'
voor Franz-Paul
Decker
AMSTERDAM (AI De directie
van de „Nederlandse Opera Stichting"
heeft van de dirigent Franz-Paul Dec
ker, die op het ogenblik concerten leidt
in Canada, bericht ontvangen, dat hij
niet in de gelegenheid zal zijn de voor
bereidingen en de leiding van de voor
stellingen van „Elektra" met het Rot
terdamse Philharmonisch Orkest op
zich te nemen.
In zijn plaats zal André van der Noot
die reeds in Brussel uitvoeringen van
„Elektra" leidde, eveneens in de regie
van Wieland Wagner vier voorstel
lingen dirigeren, namelijk op 11 (Den
Haag), 21 (Rotterdam), 23 en 27 novem
ber (Amsterdam) en Wolfgang Rennert
de voorstellingen van 14 (Den Haag)
en 17 november (Amsterdam).
Liturgische kalender
DINSDAG 18 okt.: H. Lucas. Mis
Mihi. Credo. Pref. van de
apostelen. Rood.
Mannheim filmprijs
voor Verstappen
MANNHEIM In het kader van het
in de afgelopen week in Mannheim ge
houden filmfestival is de prijs van het
internationaal oecumenisch filmcentrum
toegekend aan de Nederlandse film „De
minder gelukkige terugkeer van Joszef
Katusz naar het land van Rembrandt'
van Wlm Verstappen.
Tsjecho-Slowakije won de hoofdprij:
van het filmfestival voor de vierde ach
tereenvolgende maal met de speelfilm
„Scherp gecontroleerde treinen" van Jiri
Menzel. De omstreden Britse documen
taire „The war game", die onlangs voor
vertoning op de Britse televisie werd
verboden, kreeg de prijs voor de beste
korte films. Voorts werden enige „gou-
dèn dukaten" uitgereikt.
Kunstenaars gaan
jubileren in RAI
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landse Federatie van Beroepsverenigin-
Kunstenaars voert op 22 okto
ber haar 20-jarig bestaan in het RAI-
Amsterdam.
Middags zal, na de opening door de
de heer J. Bul. de momenteel
demissionaire Minister Mr. M. Vrolijk,
(Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk), een rede uitspreken. De heer J.
Kassies, secretaris van de federatie,
werpt een terugblik op en geeft een per
spectief van het werk van de jubileren
de organisatie.
Voor de avond staat op het program-
ia de uitvoering van „Een zaak Lorka
ons niet bekend", een spel, dat sai
gesteld werd aanvde hand van het
plete werk poëzie, proza, toneel, pop
penspel van Federico Garcia Lorca
die 30 jaar geleden (op 14 augustus '3(
door de Spaanse fascisten werd ver
moord.
De produktie is van B. ter Lohr aan
de samenstelling en uitvoering werken
Annemarie Prins, (spelregie),
Niels Hamel (beeldregie), Walter Bar-
ten (vertalingen), Pauline de Groot (AD5
vies voor beweging), Ab Pilgram
luidstechnicus), en Alpha-film.
De viering wordt met een feestelijk
samenzijn besloten.
UTRECHT De bisschoppen van Ne
derland hebben n.a.v. missiezondag het
volgende herderlijk schrijven uitgege
ven: „Ons missie bewustzijn heeft het
in deze tijd zwaar te verduren. Aan de
kant groeit ons besef van verant
woordelijkheid voor het lot van de hele
mensheid met de dag. Aan de ande
kant vragen wij ons steeds meer af
t wij mensen van het Westen aan de
zogenaamde ontwikkelingslanden ei
genlijk kunnen bieden.
Onder Christenen zal het niet betwij-
:ld worden dat wij hun het evenge-
lie hebben te brengen. Nu meer dan
en juist hun. Want voor de landen,
het heden veel zorgelijker is en de
toekomst nog veel inzekerder is dan
voor ons, zal het evangelie eens te meer
een kracht Gods zijn. Het bemoedigt en
verzekert immers alle mensen dat Gods
Koninkrijk zól komen, ondanks alles.
'T geeft vertrouwen op de toekomst. 'T
geeft bezieling aan het werken en zwoe
gen voor een betere wereld. En het
verplicht ons, die dat evangelie durven
verkondigen, het ook waar te maken
door zelf in eigen kring oprechte christe
nen te zijn. Alleen wanneer wij zelf ge
loven en in liefde met elkaar omgaan
kunnen wij voor de volken een geloof
waardig getuigenis over Christus af
leggen.
Men maakt zich bezorgd over de ge
loofscrisis in ons eigen land. Welnu:
geen betere weg om het geloof opnieuw
te ontdekken en vast in ons te veranke
ren dan door het te helpen uitdragen!
Moge de Kerk van Nederland, die ons
allen lief is, een missionaire Kerk blij
ven. Moge dat blijken op Wereldmissie
dag a.s. door het intense gebed van al
len voor het missioneringswerk en voor
de priesters, zusters, broeders en le
ken die het verrichten.
Moge dat ook blijken door een groot
se offervaardigheid. Dankbaar herinne
ren wij ons de collecte van 1965, toen
op wereldmissiedag meer dan 2 miljoen
door U werd bijeengebracht. Vol ver
trouwen zien wij de komende inzameling
tegemoet. Voor zeer veel missiearbeid
is deze jaarlijkse collecte van beslissen
de betekenis".
De Bisschoppen van Nederland
Apen voor lange
tijd in ruimte
WASHINGTON (Reuter) Het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en ruimte
vaart deelt mee dat het plan bestaat
om mettertijd enkele aapjes in een
baan om de aarde te zenden voor de
tijd van 6 tot 12 maanden en ze te laten
terughalen door menselijke ruimtevaar
ders. Zij krijgen voldoende zuurstof eten
en drinken mee. De proef heeft ten doel
de invloed van langdurige gewichtloos
heid na te gaan.
ADVERTENTIE
Musici staakten:
Chevalier zong tóch
NEW YORK Reuter De 78-jarige
Maurice Chevalier heeft het zondag
avond bij zijn optreden in het Waldorf-
Astoria-hotel in New York zonder muzi
kale begeleiding moeten doen. Als ge
volg van een loonconflict met de direc
tie van het hotel weigerden de musici
op te treden.
Dure auto? Goedkope auto?
Waarom, niet allebei tegelijk?!)
Waarom niet een Simca 1301/1501? Dan hebt u de
allernieuwste Simca, auto-couture uit Parijs. De
wagen met de dure snit en met 't dure zitcomfort.
En alles wat u verder zoekt. Bagageruimte? Makke
lijk zicht? Makkelijk sturen? Makkelijk schakelen?
Makkelijk optrekken en remmen? Stuk voor stuk
karaktertrekken! Daarom een auto die technisch en
praktisch duidelijk „duurder" is dan hij kost! Proef
rit kost u niets en verplicht u tot niets.
SIMCA 1301/1501 VANAF f 7795.—
SIMCA
Til NEDERLAND N.V.
N66 5 TJÊÊB
of geen
ZON
DE BILT. Door een verhoogde
depressieactiviteit boven de oceaan
breidde zich in de afgelopen nacht
een westcirculatie over ons land
uit. Een zwak front naderde van
ochtend de Nederlandse kust. Ach
ter dit front stroomt nog steeds
k.n.m.i.
deelt Wisselvallig
MEDE:
vrij zachte lucht van de oceaan
binnen. Een depressie, die met
grote snelheid in oostzuidoostelijke
richting over de oceaan trekt,
komt morgen dicht bij Ierland.
Hierdoor zal de wind na een tijde
lijke afneming later weer aa)i-
wakkeren uit zuidelijke richting.
Het front van de nieuwe depressie
kan enige regen veroorzaken.
Weer in Nederland
Zuid-Limburg l.b
Weer in Europa
Helsinki
Oslo
Aberdeen
SIMCA Stationsweg 11-17,
LEIDEN - Telefoon 01710-40447
DEN H.VAG (ANP) Uitbreiding van
de goedkope retourtarieven met een be
perkte geldigheidsduur, nieuwe lagere
tarieven voor de zgn. alles inbegrepen
vliegvakantiereizen op een aantal lucbt-
routes en handharing van het gewone
tarievenniveau tot 31 maart 1969 z(jn de
voornaamste resultaten van de dezer
dagen gesloten tarïevenconferentie van
de internationale luchtvaartorganisatie
IATA.
De bereikte resultaten betekenen voor
routes, die door de KLM worden gevlo
gen, o.m.: invoering van 60 daagse re
tours van de Zuidamerikaanse landen
Argnetinië, Brazilië, Chili, Paraguay en
Uruguay naar Europa .die 25 procent
goedkoper zullen zijn dan de normale
jaarretours. Deze nieuwe tarieven zijn
het gehele jaar van toepassing behalve
tussen 15 jurü en 15 september.
Tussen Europa en de overige bestem
mingen op het uZidamerikaanse vaste
land en het Caraïbisch gebied (met uit
zondering van Venezuela en de Neder
landse Antillen) zullen eveneens retour
tarieven met een beperkte geldigheids
duur worden ingevoerd. Hier zullen de
tarieven ongeveer f 540 lager zijn dan öe
huidige jaarretours in de economy klasse.
Het pakket van goedkope alles inbegre
pen vliegvakanties zal worden uitgebreid
met een groot aantal nieuwe mogelijk
heden tussen plaatsen in Europa en het
Midden-Oosten enerzijds en het Verre
Oosten en Australië anderzijds, met re
ducties van 20 tot 37 procent voor groe
pen variërend van 4 tot 25 personen.
De nieuwe tarieven zullen Ingaan op
1 april van het volgend jaar en blijven
van kracht tot 31 maart 1969.
Kath. verkenners
gaan veranderen
OVERASSELT (ANP) Tijdens een
dit weekeinde in het buitencentrum St.-
Walrick in Overasselt gehouden confe
rentie is het kader van de katholieke
verkenners een rapport voorgelegd, dat
aanbevelingen bevat tot ver strekkende
veranderingen in deze beweging. Men is
tot de conclusie gekomen dat dit jeugd
werk steeds minder gezien moet worden
als een ideologie, maar steeds meer
als een dienstverlening aan de jeugd in
het scheppen van mogelijkheden voor
een goede vrijetijdsbesteding. Grotere
aanpassing aan het maatschappelijk le
ven is noodzakelijk en dit zal vele ver
anderingen, onder meer in de bestuurs
vormen met zich brengen.
