Bescheiden - fijnbesnaard
MGR. JOHANNES BLUYSSEN
OP EIGEN MANIER DOORGAAN
OP WEG VAN MGR. BEKKERS
Meteen AMSpaarbiljet 1966/71 groeit
uw spaargeld in vier-en-een-half jaar
- vanf.100.-naarf.135.-
Algemene Bank Nederland
GI§petenareii blijven
hardnekkig rechtlijnig
in polio - vaccinatie - leer
LANGZAMER TEMPO VAN
GROEI AANTAL INWONERS
DONDERDAG 13 OKTOBER 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
(ADVERTENTIE)
pondent Jan Dijkgraaf).
Aandacht
voor her
verdeling
bisdom
Eindhoven het meest geuenst
kelijk zijn".
ROME Woensdagavond
De zo juist benoemde nieuwe
bisschop van Den Bosch, mgr.
I. G. M. Bluyssen, heeft van
middag in een feestelijke
stemming de te Rome aan-
wezige Nederlandse journalis
ten ontvangen op het Neder
landse priestercollege, waar
hij al sedert twee weken lo- betreft het contact
geertomdat hij deelneemt niet-katholieken. Ik
aan een vergadering van de tuurlijk
na-concilaire liturgische raad, ken,
waarvan hij een actief lid
De nieuwe bisschop, voor- De nieuwe
vialig hulpbisschop van mgr. ook enige a
Bekkers, bestuurde na diens feit, dat zijn
overlijden het bisdom als ka- het grootste is v
pittel-vicaris. Hij is verreweg landse kerkprov
de jongste Nederlandse resi
derende bisschop
Op zijn prettige jongens
achtige manier bracht hij hul- bisdom Den Bosch
de aan zijn grote voorganger, grootste aandacht wil gev
Wat mgr. Beckers in die kor- hij van meet af aan
te jaren in zijn episcopaat tot Het gaat om een moeilijk
stand heeft weten te brengen, delicaat probleem,
noemde hij zonder meer
ziendbarend. Hij wil niets
ders doen dan op die weg
der gaan, ,^cij het dan op mijn de vraag, of
eigen manier, ook voor wat schopszetel in Nijmegen of
Wat de nieuwe bisschop als
de voornaamste en actueelste Tijdens de
problemen ziet zijn stuctuur
van de zielzorg, het werk van
de priesters („die het tegen
woordig werkelijk niet mak
kelijk hebben"), de onderlinge
verhoudingen en de verhou
ding lot het bisdom. Op de
tweede plaats zal de oecu
mene zijn volledige belang
stelling hebben. En zijn derde
probleem ligt, op het strikt
binnenkerkelijke terrein, waar
progressieven en anderen
bisschop wijdde langzamerhand wel erg ver
indacht aan liet van el
bisdom verreweg raakt
is van de Neder- als zijn vierde probleem
ie en dat de religieuzen in zijn bisdom,
bracht hem vanzelf op het De vernieuw
veelbesproken probleem inza- terleven is urgent,
ke een herverdeling van het Mgr. Bluyssen, die als
priester van 1954 tot en met de liturgie
195 7 in Rome theologie muziek
studeerde aan het Angenicum
van de dominicanen, heeft zich
daarbij voral gespecialiseerd
trent hij natuurlijk op dit eer
ste moment nog niets naders
kon zeggen. Laat staan over
st met de
journalisten teerden stapels
teleg ra men m binnengebracht
terwijl de nieuwe bisschop van
Den Bosch ook herhaaldelijk
aan de telefoon werd. geroe
pen. Hij zal in de tweede helft
van de volgende week naar
Nederland terugkeren om er
nog enkele toeken als kapittel-
vicaris zijn bisdom te bestu
ren. Hij zal namelijk pas bis
schop van Den Bosch zijn, op
het moment, waarop hij de
officiële pauselijke bulle, dit
to r verwijderd zijn ge- thans moet worden op gem
En tot slot gaf hij aan het kapittel zal kil
overleggen.
Tot slot verdient nog ver
het kloos- ding, dat mgr. Bluyssen
groot liefhebber is van klas-
ge sieke muziek en dat daaruaas
ide kerk
I belangstelling genieten. Hi)
oderne kerkmuziek, v
de spiritualiteit. Hij heeft wil de oude tot elke prijs be
en. Wij mogen dus de
en haar vernieuwini
ijfde program mapu ii
Reacties op
benoeming
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH. De benoe
ming van mgr. Bluyssen tot
bisschop van Den Bosch is
allerwege met vreugde be
groet. Onderstaand volgen
enkele reacties.
Mgr. Jansen
(Rotterdam)
„Bltf ben ik dat ons college van
bisschoppen iri Nederland nu weer
voltallig ls en bijzomler blij dat de
opvolger van de z<n zeer bemind»
mgr. Bekkers zijn naaste mede
werker en grote vriend mgr. Bluys
sen ls geworden. Dit garandeert
voor de Nederlandse kerkprovincie
in het algemeen cn voor het bis
dom Den Bosch in het bfjzonder
de hoogste verwachtingen".
Mgr. Moors
Roermond
..Verheugd dat de benoeming van
de opvolger van mgr. Bekkers niet
al te lang op zich heeft laten
wachten. Bijzonder Ingenomen met
de benoeming van mgr. Bluyssen.
die zich de afgelopen vijf jaren
heeft doen kennen als een waarde
vol collega in de bisschoppen
vergaderingen".
Mgr. Zwartkruis
(Haarlem
Mgr\ drs. Th. J. Zwartkruis, die
zelf zaterdag tot bisschop van
Haarlem wordt gewijd en tot nog
toe mgr. Bluyssen persoonlijk
slechts enkele malen vluchtig
heeft ontmoet, was vooral erg blij,
dat door deze benoeming aan het
college van de Nederlandse
bissohoppen weer iemand wordt
toegevoegd, die het concilie
helemaal zelf heeft meegemaakt
en zo ook deskundig en efficiënt
kan meewerken aan de gedachten
van dit concilie i» Nederland
vorm te geven.
Msr. Roovackers
DEN HAAG. Vorige week j
nog hadden wij een gesprek met
hem in Rome. Hij was daar om
deel te nemen aan het werk van
de post-eonciliaire raad voor de
liturgie. Hij logeerde op het Hol
lands college. Aangezien er geen
andere bisschop aanwezig was,
mocht hij de kardinaalskamer ge
bruiken hetgeen hem kennelijk
goed deed. Maar toen wij, gezien
de vacante zetel van het bisdom
Den Bosch, zeiden hierin een „goed
voorteken" te zien, lachte hij alleen
maar verlegen. Waarschijnlijk ver- i
hinderde zijn bescheidenheid hem i
om een geestig antwoord te geven.
Hij zat erbij als een jonge prester,
die voorlopig geen verdere aspiraties j
heeft en die bereid is de Kerk te die
nen op de plaats waar hij staat. Zoc I
den ze zeggen, dat hij maar beter vveex
naar het seminarie kon gaan. om zijn
lessen weer op te vatten, hij zou iu-t
waarschijnlijk doen. En als ze hem e r.
pastoorsplaats aanboden, zou hjj mis
schien nog vragen, eerst een tijdje
kapelaan te mogen zijn, om het vak
wat beter te leren.
Mgr. Bluyssen is een zeer bescheiden
man. Zo bescheiden, dat „men" zich
na de dood van mgr. Bekkers wel eens
heeft afgevraagd of hij voldoende be-
stuurscapaciteiten zou hebben, om het
roer van zijn voorganger over te nemen.
Een zachtmoedig man ook, die opziet
tegen elke operatie, die een ander
pijn moet doen en die dus de neiging
heeft zijn beleid op zachtzinnigheid af
te stemmen. Bovenal een jonge man,
die zich in het gezelschap van collega's
altijd van zijn jeugd bewust is en alles
liever doet dan zichzelf op de voorgrond
te plaatsen.
yHebt u al een A.B.N.Spaarbiljet1966/71 genomen?
Dit betekent een samengestelde interest van 6,9 procent Der jaar.
0 Dat is sparen met groeikracht!
Folders en nadere inlichtingen bij al onze kanforen.
(Nederlandsche Handel-Maatschappij -DeTwentsche Bank)
Dokters hopen
op verandering
in opvattingen
(Van een onzer verslaggevers)
ELSPEET Ds. Wisse, de
51-jarige rechtzinnige voorgan
ger van de gereformeerde ge
meente van Elspeet, heeft in
zijn door vier gevallen van kin
derverlamming getroffen dorp
van de kansel nog geen verlos
send woord gesproken. Zijn
FiinbeMiaard talrijke gemeenteleden volhar
den nog steeds in zijn interpre-
Toch is de keuze op hem gevallen pii tatje vap de bj:be|
i'p zhn er zeker van dat die keuze n
Den Bosch)
„Zijn benoeming lag volledig in de
lijn der verwachtingen. Wfl z«n
daarom juist zo verheugd, omdat
we ervan overtuigd ztjn. dat het
beleid zal worden voortgezet in de
geest van mgr. Bekkers".
Bur gem, Lambooy
(Den Bosch)
„Ik ben zeer verheugd over de be
noeming. Ik ben blij vanwege zijn
enthousiasme en zijn jeugd, zijn
diepgaande ernst., zijn toegewijd -
heid, zijn vrolijk hart. zijn grote
eruditie, de sterke rust. die van
hem uitgaat en vooral ook van
wege zijn vroomheid, die van deze
tijd is".
zeker van. dat die keuz«
brede kring zal worden toegejuicht,
omdat men zeker weet in hem een bui
tengewoon fijn mens op de zetel van
Den Bosch gekregen te hebben. Fijn in
de zin van fijnbesnaard, geestelijk hoog
staand. asceptisch. Hij is wat de men
sen „een echte fijne priester" noemen,
maar dan zonder de negatieve aspec
ten die deze kwalifikatie wellicht zou
kunnen oproepen.
Geestelijken en gelovigen zullen zich
ongetwijfeld afvragen in hoeverre mgr.
Blessen de? lijn van zijn voorganger
zal doortrekken. Daarover valt n g
weinig te "leggen. Als kapittel-vicaris
moest mgr. Bluyssen uiteraard heel
voorzichtig te werk gaan en was hij
naar vele zijden gebonden. Pas nu hij
bisschop is kan hij zijn eigen koers gaan
uitzetten. Dat hij daarbij gebruik gaat
maken van de elementen, die zijn
voorganger heeft nagelaten, daaraan
kan niet de minste twijfel bestaan. En
wat de inspiratie van mgr. Bekkers
betreft: die is zo uniek geweest en zo
j persoonlijk en zo uitzonderlijk,, dat w'j
j zijn opvolger eenvoudig niet mogen
j belasten met de vraag of hij die inspi
ratie zal voortzetten Bluyssen zal a.-
leen maar Bluyssen kunnen zijn: alleen
maar een bescheiden, fijnbesnaarde,
enigszins naar de achtergrond trekken
de figuur. En geen royale, ronde, Bra
bantse Bekkers
-preker
El Greco gestolen
MILAAN (UFI) Onbekenden heb
ben zaterdag uit de woning van de Duit
je zakenman Adolph Bax in Milaan enige
waardevolle schilderijen gestolen waar
onder een klein werk van El Greco. zo
heeft de politie In Milaan gisteren be
kend gemaakt.
Naast El Greco's portret van Sint-
Pranslscus hebben de dieven ook de ver
klaring van authenticiteit, 30 kilogram
aan zilveren voorwerpen, bonten onge
veer 600.000 lire in contanten meegeno
men.
In Zuidhollandse agglomeraties
De groei
Zuidhollandse in- tempo
wonertal In de Leldse-Haags-Delftse
agglomeratie cn Waterwegagglome
ratie. heeft na 1955 vooral een lang
zamer tempo gehad dan voordien. In
deze agglomeratie verminderde het aan
deel in de Zuidhollandse bevolkingsgroei
van 75 procent in de periode 1950 tot
en niet 1954 tot ruim 80 procent in de
jaren "*960 tot en met 1964. Van 1957
af daalt het inwonertal van Den Haag
zelfs in absolute zin, terwijl Rotterdam
lu 1964 nog juist een kleine bevolkings
groei te zien gaf.
Deze conclusies geeft het E.T.I. (de
Stichting Economisch-Technologisch In
stituut voor Zuid-Holland) in zijn jong
ste kwartaalbericht. Ter illustratie van
de ontwikkeling deelt het E.T.I. mede,
dat In Den Haag in de jaren 1960 tot en
met 1964 9919 huizen gebouwd werden
terwijl het inwonertal daalde met 7401.
In Rotterdam werden 22.253 huizen
gebouwd, terwijl de bevolking slechts
nog toenam met 1712 personen.
Uitgeput
In beide steden staan woningbouw en
bevolkingsgroei in geen verhouding meer
tot elkaar, een gevolg van de steTke
daling van de gemiddelde woningbezet
ting. Voor Den Haag komt daar nog
bij. dat de mogelijkheden voor woning
bouw binnen de gemeentegrenzen uit
geput raken.
Het groeitempo ln de kleinste agglo
meratie, de Merwedesteden nam belang
rijk toe. „Groeiers" tot 1955 waren ook:
Rijswijk, Voorburg en Vlaardingen. Na
1955 kregen ook deze drie vertraging-
in hun groeitempo en komen nieuwe
„groeier" opaetteni Leldschendam, Voor
schoten, Leiderdorp, Maassluis, Capelle
aan de LJsel, Ridderkerk, Het groei-
overige middelgrote ge
meenten in deze agglomeraties: Katwijk,
Leiden, Delft en Schiedam bleef nage-
istant.
Velen zullen zich bij het vormen van
een indruk over de nieuwe bisschop
van Den Bosch moeten verlaten op de
indruk, die ze van hem gekregen heb
ben door zijn optreden voor de televisie
bij de droevige gebeurtenissen van en
kele maanden geleden. Wij, die hem
meerdere malen persoonlijk hebben on -
moet, durven zeggen, dat zij die indruk
gerust kunnen vasthouden, omdat ze
met de werkelijkheid overeenkomt
Bluyssen is zoals hij daar was: een ir-
getogen, maar óaarom niet minder be
wogen spreker, een waardig, maar
geenszins op zijn waardigheid gestelde
liturg, een man mét een scherp gesne
den gezicht, dat zijn innerlijk weer
spiegelt, kortom een echte voorganger
in de dienst. Zijn fort zal waarschijnlijk
liggen bij de liturgische dienst, maar
hij is genoeg mens om ook ande
diensten met inzet van heel zijn pei-
soon aan het godsvolk te willen be-
Pater dr. Alfred v. d. Weijei.
Daarom werden de 170 jongens en meis
jes van de school van de Gereformeerde
Gemeente niet tegen kinderverlamming
gevaccineerd. De met drie druppels van
het rode Sabin-slikvaccin besprenkelde
suikerklontjes bleven voor hen verboden
vruchten. Schoolarts dr Brouwer uit Nun-
speet en zijn beide assistenten werden op
de Gereformeerde Gemeenteschool niet
toegelaten. Het schoolbestuur, onder strak
ke leiding van ds. Wisse, bleef weigeren
de jongens en meisjes aarii gezondheid^
bloot te stellen
Dr. Brouwer: „Elspeet blijft nu eeri»Ü
potentieel gevaar voor de volksgezondheid.
Het gevaar is pas geweken als tachtig
procent, van de kinderen ls ingeënt. In
Elspeet zullen we dit percentage niet
halen".
Op de Hervormde, tegenover de kerk
van de Gereformeerde Gemeente liggen
de school werden 191 van de 253 aanwe
zige leerlingen gevaccineerd. Dr. Brouwer
toonde zich dankbaar voor de uitstekende
medewerking van schoolhoofd T. C de
Ruiter In diens kamer werden de klontjes
moeizaam met het vaccin bedruppeld en
vervolgens in vlot tempo rondgedeeld.
Dr. Brouwer moet drieduizend school -
kinderen het slikvaccin toedienen. Zijn
collega A. van Bonzei uit Ermelo neemt
tweeduizend jongens en meisjes voor zijn
rekening. In de loop van deze week moe
ten bovendien nog drieduizend kindeten
worden beschermd In een week tijd wor
den op de noordwest-Veluwe twaalfdui
zend kinderen gevaccineerd. De campagne
is nodig om de Elspeter polio-explosie in
te dammen
Het belang: van deze grootscheepse actie
schqnt aan ds. Wisse en zpn. in de leer
even standvastige ouderlingen voorbij te
gaan. Zij zeggen: „Het lichaam ls een
tempel Gods en daar mag niet geknoeid
worden Inenten ls een gTote zonde. Een
gezond mens neemt geen medicijnen in.
Als de polio in onze streek zich uitbreidt,
ia dat Gods wil en misschien wel Gods
straf. Het past de mens niet zich daar
tegen te verzetten".
de preken van zondag werden zij sleftits
aan de hand van het Oude Testament
op het verderfelijke aardse bestaan gewe
zen. Met geen woord werd over de epide
mie gesproken
Buiten werden de kerkgangers- gecon
fronteerd met de ernst van kinderverlam-
De Eispfter Gereformeerde Gemeente
volgt ds. Wisse op de voet. in lief «n leed
beide Zijn woord is wet en0 waarheid.
Misschien hadden sommigen in stilte ge
hoopt op een verlossend woord Maar ln stel dat ik
„Donderdag kwamen de berichten over
Elspeet in de krant", vertelt de uit Doorn
afkomstige poliopatiënt. „Juist op die dag
was het tien jaar geleden dat ik kinder
verlamming kreeg. De houding van deze
mensen is misdadig. Als hier een kind
polio krijgt doordat het niet is ingeënt,
acht ik dat ernstiger dan massamoord".
Zijn demonstratie was indrukwekkend.
Maar de in zwart gestoken kerkgangers
keken hem nauwelijks aan: „Zeker oen
door God gestrafte", dachten zij.
De negenjarige E'speter Jantje van de
Kolk wordt al sinds twee weken in Leer- ken. De me
verpleegd Hij heeft een verlamming haar negenji
De elfjarige Wim Mulder, leerling
van de hervormde school in Elspeet,
slikt het heilzame, maar voor veel
van zijn leeftijdgenootjes in Elspeet
verboden suikerklontje.
er breekt straks een ziekte uit i
ze niet zijn ingeënt, wat dan?"
Joh an Schouten wordt in het Boerhaar-
veziekenhuis in Harderwijk verpleegd
Zijn vader weigert elk commentaar. Hij
wil ook niets over „zijn jongen" in de
krant, „want er is al genoeg gespotr. Van
achter zijn rug kijken twee kleine kin
deren. Zij zijn niet ingeënt. Het zat ook
niet gebeuren.
De vijfjarige Hennie Schouten werd drie
reken geleden naar het Harderwijker-
iekenhuis vervoerd. Zij had een lichte
erliimming aan de slokdarm. Alles wtjst
ip polio. Maar het laboratorium heeft
tog geen einduitslag bekend kunnen ma-
hoopt het beste. Maar
broertje Hendrik sal
polio laat i
~n broertjes en „„rs..hSnlül[-niel inErtnt.
zusjes mogen het suikerklont ie niet slik-
keu Zijn moeder: „Ik volg ds Wisse niet -Want ,oen hlJ a,s baby de l">kk«»P™K
slaafs na. Ik heb het persoonlijk beslist, j had gehad, kreeg hij op de tiende dag
want ik moet zelf voor God verschijnen Daarom heb ik besloten geen van
zelf mijn daden J
e laten inenten Mijn
man heeft me gezegd dat ik het nu wel
moet laten doen. Maar ik wéét het nog
niet. Als God je lot heeft hesehikt, dan
mag je dat niet ontlopen Ik heb het er
moeilijk mee. Morgen ga Ik misschien
toch wel
Mevrouw Bast houdt de deur op een
kier. Heeft haar dochtertje polio of her
senvliesontsteking, zoals het wordt be
weerd. „Ik zeg u niks
„Uw schoonmoeder sprak over hersen
vliesontsteking".
„Och de een weet dit, de ander dat".
Achter haar staan drie kleine meisjes
..Laat u hen inenten?"
„Ik zeg u niks. Dat is een persoonlijke
zaak Daar hoef ik niemand iets over te
zeggen"
Burgemeester H J N Langman van
Ermelo heeft in Elspeet huis-aan-huis
een waarschuwingscirculaire laten bezor
gen Hij wijst daarin op de ernstige geva
ren van polio Zal zijn waarschuwing wor
den verstaan? Er* zijn nog meer suiker
klontjes. Men hoopt alsnog dat de kinde-
len van de Gereformeerde Gemeente
school er om zullen komen.
De rechtlijnigheid in de leer pakt soms
vreemd uit. Varkens mogen ook niet wor
den ingeënt. Maar als er een epidemie
van mond- en klauwzeer dreigt, worden
Terwijl in de hervormde school het antipoliovaccin wordt uitgedeeld, speelt de 6eklas van dr gereformeerde gemeenteschool trefbal. Vraag aan het schoolhoofd:
„Elders wordt nu goed voor de gezondheid ge»orgd. Hier wordt niet* gedaan. Gaat er nu niets in u ami" Zijn antwoordt „Hier hebben te toch gymnastiek1"
lillende buurman verkocht. Die laat ze
dan inenten en verkoopt ze dan weer terug
aan de vorige eigenaar, Die kan dan rus
tig slapen. Want hij heeft niet gezondigd.
Een Elspeter middenstander zegt: „Ik
ben niet tegen Inenting, maar wel tegen
vaccinatie" Zo ver ls de verwarring al
voortgeschreden.