©eÊcidóeSotEïcmt Samenstelling en presentatie van het blokprogramma ,P.M.' Vanavond in de ether TELEVISIE RADIO Nieuwe KRO-opdracht voor Fons Disch: Rechtstreeks contact met luisteraars Bestseller-auteur was adviseur van Kennedy CORNELIUS RYAN - „DE LANGSTE DAG" - EVENTJES IN AMSTERDAM PAGINA 2 DE LEIDSE COURANT DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1966 Kuxml van de Nederlandse democratie MET de beste bedoelingen schrijven de vele geneesheren, die spontaan een bezoek brengen aan het ziekbed van Nederlands parlementaire democratie, radica le geneesmiddelen voor. „Bepaalde partijtypen moeten maar zo spoe dig mogelijk helemaal verdwij nen; het even redigheidskiesstelsel eruit en het districtenstelsel erin; een formateur en minister-presi dent rechtstreeks kiezen; veel minder bevoegdheden bij de over heid en veel meer rechtstreekse macht bij de kiezers." En zo kan men nog een lange lijst van radi cale wensen voortzetten. Maar met eerbied voor al deze beste bedoelingen, het vermoeden is op zijn plaats dat de patiënt door al die adviezen toch niet be ter wordt, omdat de aanbevolen .geneesmiddelen bij zijn fysieke toestand net niet geschikt zijn, of omdat de patiënt eenvoudig weg blijft weigeren ervan gebruik te maken. Dat kan men natuurlijk erg dom vinden, maar ook een pa tiënt belieft sommige risico's wel en andere niet te nemendat hangt mede af van de ernst van zijn toe stand. Dat de parlementaire democratie in Nederland last heeft van een kwaal bloedarmoede bijvoor beeld kan niet ontkend worden. Dat haar toestand het nemen van risico's door paardemiddelen vergt, vinden we evenwel een andere zaak. Wanneer, tegenover het enthousiasme van menig jongere, ervaren staatslieden als prof. Oud en dr. Drees hun voorkeur voor gematigder vormen van een reor ganisatie stellen, dan moet men niet te snel concluderen, dat dat alleen maar een gevolg is van het feit dat zij beiden tot de oude ge neratie behoren en de eigen tijd nog maar nauwelijks verstaan. Onze beste oudere staatslieden hebben namelijk hun eigen idealis me en radicalisme voor praktisch gebruik leren omzetten in een wijs realisme. DIT realisme lijkt ons voor dit moment ook het eerst aange wezene om verder te komen. Met het verfoeien van de tegenwoor dige gang van zaken komt men niet veel verder; zelfs niet met politieke „happenings", tenzij men daarmee zo ver zou willen gaan dat het op terreur gaat lijken en dan valt toch moeilijk vol te houden, dat men de democratie verbeteren wil. Vroeg of laat draait het dan immers op anarchie of dictatuur uit. Wat meer mensen wellicht op valt is, dat met pogingen om tot een herleving van de parlementaire democratie te komen, zo weinig de weg via de bestaande politieke partijen bewandeld wordt. Radi cale jongeren doen vaak geen moeite om van beneden af aan hun invloed in de partijen te verster ken. De jongerenorganisaties van de politieke partijen zijn weliswaar niet altijd zo integraal met de eigenlijke partij verbonden als bijvoorbeeld het geval is met de jonge anti-revolutionairen en de K.V.P.'ers, maar bij goed gebun delde en vooral kwantitatief ver brede actie zouden zij in alle ge vallen veel meer kunnen bereiken, dan thans mogelijk lijkt. Niet alleen in het geval van de jongeren lijkt ons de aangewezen therapie voor het wegnemen van de bloedarmoede in de parlemeri- taire democratie via een krachtiger partijleven te lopen. TN de meeste politieke partijen is een soort van bureaucratisme geslopen. Het valt echt niet mee om werkelijke invloed uit te oefe nen bij het opstellen van een pro gram of het samenstellen van een kandidatenlijst Maar dit valt nu niet mee, omdat het voor meer dan negentiende van de Nederlandse partijleden (over de partijlozen spreken we maar niet) traditie is dat ze (afge zien van enige belangstelling als er verkiezingen voor de deur staan) niet veel meer doen dan contributie betalen en zich als pas sieve critici gedragen. Kan men dan verwachten, dat hun invloed op beslissende momenten het roer om zal doen gaan Wij pleiten voor veel meer actief politiek leven in de politieke par tijen; dan kunnen kiezers die par tijen met recht dringen en dwin gen om zich aan verkiezingsbelof ten te houden. Dan weten Kamer leden en andere vertegenwoordi gende mannen en vrouwen, ook al hebben ze een beleid te voeren zonder last- of ruggespraak, tot wat voor beleid ze krachtens hun aanwijzing politiek verplicht zijn. Voor de leiders van de politieke partijen wordt de taak er dan niet gemakkelijker op. Maar dat is ook niet nodig en de meeste politieke leiders zullen met deze taakver zwaring eerder blij dan boos zijn. Een veel meer wisselend beeld bij verkiezingsuitslagen en de samen stelling van fracties sluiten we evenmin uit. Maar zal dat een ver lies zijn? Op korte termijn gezien misschien wel, op langere termijn zeker niet. WANT de democratie wordt zö meer levend in een brede groep van de bevolking. De gene- ratieepanning gaat zich manifes teren binnen de politieke par tijen in plaats van als antithese tussen parlement en - jongere kie zers, zoals ze nu soms dreigt te worden. Bovendien krijgen partijen van een gemengde samenstelling als de confessionele groepen de grote kans te bewijzen, dat ze ook na de periode van 't primaat der levens beschouwelijke antithese alle kan sen hebben om een echte politieke krachtbron te bjijven. Parlement, regering en politieke partijen hebben zeker een belang rijke taak bij het verbeteren van onze democratie, maar de voor naamste opgave ligt in handen van de burgers, de kiezers, zelf. Tijdperk Soekarno voorbij T\E tegenwoQrdlge machthebbers ln In- donesië zijn erin geslaagd om rond president Soekarno een vacuüm te schep pen, dat deze. ondanks al zijn pogingen, niet vermag op te heffen. Het eens onaan tastbare Idool van de republiek Indonesia Is verschrompeld tot een machteloze fi guur, naar wiens stem niet meer geluis terd wordt en die meer en meer het object gaat worden van allerlei beschuldigingen meer te weten van de communistische staatsgreep van een Jaar geleden dan voor een staatshoofd wenselijk mag worden ge - acht. Het Is waarschijnlijk, dat op het aan staande proces tegen de voormalige minis ter van Buitenlandse Zaken de rol van president Soekarno in de staatsgreep bre der uitgemeten wofdt. Het ls de bedoe ling hem als getuige te dagvaarden. Wil hfl niet persoonlijk komen wat waar schijnlijk is dan zal het schriftelijk af gedaan kunnen worden. Inmiddel; gaan er geruchten, dut Socbu ïdrio van zins ls verklaringen af te leggen, die niet ln het voordeel van de president zijn. Een opvallend verschijnsel ls, dat de machthebbers in Indonesië zich zelf van Iedere aanval op de president onthouden. Zij laten ddt over aan de pers en de stu dentenorganisaties. Daarvoor zijn ver schillende redenen aan te voeren. Mocht het nodig zijn om Soekarno te laten val len wat zij denkelijk liever niet doen dan kunnen zy zich beroepen op de ..stem van het volk". Ztj kuhnen ook de toenemende kritiek op de president en eventueel het proces-Soebandrio gebrui ken om hem te dwingen de politiek te onderschrijven, die zij uitgestippeld heb ben en tenslotte moeten zij ook rekening houden met de omstandigheid dat elders in het land nog grote groepen zijn, die In Soekarno de ..vader des vaderlands" Waar dit alle; op zal uitlopen ls met geen benadering ie zeggen. De toestand in Indonesië blijft labiel De geweldige moordpartijen die losgebarsten zijn het mislukken van de staatsgreep hebben veel weerstanden en verlangens weerwraak verwekt. Deze gevoelens zul len jaren en jaren blijven en gekoesterd worden Ze zullen een blijvend gevaar zijn voor de groeperingen die thans aan de macht zijn. Maar wat er ook gebeu ren moge, een ding lfyktvwel zeker: een stralende wederkomst van president Soe karno moet uitgesloten worden geacht. ZIJn tijdperk is voorbij. i 'nnr- l\[ f1 7? 1/ f.i schreef „Lulsevaers treurspel over de val i'OOl i\.Ui .1V-. r ."i.Ven de neersmack van de opstandige Enghelen" (kortweg „Lucifer" genoemd) in 1654. Dit barokke meesterwerk wordt nu door velen beschouwd als het A hoogtepunt in Vondels oeuvre, maar ln het zeventiende-eeuwse Amsterdam werd het aanvankelijk op aandrang van enkele predikanten en ouderlingen A door de burgemeester verboden. Men had er voornamelijk bezwaar tegen, J dat „op een vleesselijcke manier de hooghe materie van de diepte Godes" werd voorgesteld. Deze door oppervlakkigheid ingegeven bezwaren zijn later J volkomen verdwenen. Immers ..Lucifer" is niets meer of minder dan een monumentale schepping ter verkondiging van de innerlijke zekerheden van J het geloof. De N.C.R.V.-t.v. zendt dit spel vanavond uit. met in de rolbezetting vooraanstaande Belgische en Nederlandse acteurs en actrices. (Nederland I, 20.45). „Kinderen of niet?" alleen uit oogpunt Hedenavond NEDERLAND I NTS: 19.00 Nieuws, 19.01 Klaas Vaak. 19.05 Jeugdjournaal. 19.15 Regionaal Journaal; NCRV: 19.35 Lucy Show; NTS: 20.00 Jour naal. 20.20 Llesbeth List; NCRV. 20 45 Lucifer. 20.20 Reportage; .NTS: 22.45 Journaal, 23.00 Teleac. NEDERLAND II - NTS: 2000 Nleuw&; VARA: 20.01 De grote ver kwister (VI), 20.30 Achter het nieuws. 20.55 Kinderen., of niet? (4>. 21.40 Presentatie (I): NTS: 22.10 Journaal. De V.A.R.A.-t.v. brengt vanavond de laatste aflevering in de serie „Kinderenof niet?", waarin dr. Soeters uit Heemstede de middelen voor geboortebeperking bespreekt. Voor de katho lieken is dit nog altijd eén delicate zaak, die niet medisch-technische aard dient te worden bekeken. Dit programma doet dit echter wel. Zij bekijkt zuiver medisch-technisch de verschillende middelen, die de mensheid tegenwoordig bij de hand heeft om het kindertal te regelen. De voorbehoedsmiddelen van de vrouw worden besproken door mevrouw Fortuln-Blitz. van de Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming, terwyi de middelen voor de man besproken worden door dr. Soeters, samensteller en presentator van 't programma „Kinderen... of niet?" (Nederland n, 20.55). Alel JEisse, De jaarlijkse auditie van de vakgroep „Concer- t eren de vocalisten" heeft dit jaar tenminste één inner "rin orfnlpnt talentvolle zangeres opgeleverd; een groot ta- jis,ent ze,fa volgena deskundigen. Haar naam la Nel Wisse en zij werd vierentwintig jaar geleden geboren in Bergen op Zoom, waar'haar vader predikant was. Zij doorliep de m.m.s., kweekschool, muziekschool te Bergen op Zoom en het conservatorium te Amsterdam. Nel Wisse h$eft een bijzonder fraaie, helder-metaalachtige en toch diepe altstem. Haar voorkeur gaat uit naar vocale werken met goede expressieve teksten. Vanavond brengt de N.C.R.V. haar voor de microfoon met de pianist Rudolf Jansen als begeleider. Zij zingt werken van Purcell, Mahler, Britten en Turina. (Hilversum I, 23.15). NEDERLAND I NTS: 10.45—12.00 NOT/NTS: Schooltelevisie. 12.00— 12.30 Teleac. Hedenavond HILVERSUM I (402 m) NCRV: 18.10 Stereo: Musette ensemble, 18.35 Voor de jeugd. 19.10 Nieuws 19.10 Ra diokrant. 19.30 Leger des Heilskwar- tler (opn.) 19.45 Claveclmbel, 20.00 Lichte gram., 20.30 Avondpermissie. 22.30 Nieuws, 22.40 Boekbespreking, 22 45 Kerkorgelconcert. 23.15 Alt mezzo en plano .23.45 Lichte gram., 23.55 Nieuws. HILVERSUM H (298 m) AVRO: 18 00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten, 18.20 Uitzending KVP. 18.30 Licht Instru mentaal ensemble. 19.00 Gesproken brief, 19.05 Sportparade .19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws, 20.05 Spaanse lie deren (gr.), 20.16 Stereo: Concertge bouworkest (in de pauze: lezing). 22 30 Nieuws, 22.40 Actuallteietn, 23.00 Jazz Cocktail, 23.55 Nieuws. RADIO VERONICA (192 m) - 18 00 Veronica's Jukebox met verzoekplaten. 19.00 Beatleshow. 19.15 Joost mag het weten: Hits van morgen en overmor gen. 20 00 Programma voor ledereen die zijn hart aan de tropen verpand heeft. 22.00 Populaire muziek. 22.30 Tour de chant. 23 00 tot 1.00 Chiel Montague met een programma voor dieren- en andere liefhebbers BRUSSEL Ned. (324 m) 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30 Lichte muz.. 18.45 Sport. 19.00 Nieuws. 19.40 Amuse mentsmuziek. 20.00 Klass. muziek, 11.85 Llederenprogr.. 22.00 Nieuws. 22.15 De zeven kunsten. 22.30-23.00 Lichte muziek. BRUSSEL Frans (484 m) 18.30 Lichte NDR-WDR (309 m) 19.15 Operettecon- BBC (1500 m) 20.40 Gevj herinneringen. I 'rijdag HILVERSUM I (402 m) NCRV: 7.00 Nieuws, 7.10 Dagopening. 7.20 Lichte gram.. (7.30—7.32 Nieuws), 7.45 Radiokrant. 8 00 Nieuws. 8.10 Lichte gram.. 8.30 Nieuws. 8.32 Klassieke gram. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Water standen. 9.40 Musiciana, 10.05 Stereo: Omroeporkest. 10.30 Morgendienst, 1100 Moderne orkestmuziek (gr.), 11.15 In 't zilver, 12.00 Stereo: Lichte gram.. 12.27 Land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Stereo: Parade (opn.), 14.05 Schoolradio, 14.25 Klassieke en moderne liederen. 14.50 Voordracht. 15.10 Voor de vrouw. 15.40 Radiophll- harmonisch oriccst, 16.15 Klassieke kamermuziek (gr.). 16.30 Duizend schoon. 16.45 Stereo: Lichte orkest muziek (gr.) 17.05 Vocaal ensemble. 17.35 Show en zo. HILVERSUM II (298 m) VARA: 7.00 Nieuws, 7.23 Lichte gram.. <7.30 7.35 Van de voorpagina), 8.00 Nieuws, 8.10 Lichte gram., 9 00 Te lan en te water; VPRO: .9.40 Morgenwijding; VARA: 10.00 Schoolradio, 10.20 Stereo: LondensSymfonie-orkest (opn 11.00 Nieuws, li.02 Voor de vrouw. 11.40 Stereo: Moderne muziek (gr.). 12.00 Stereo: Licht instrumentaal ensemble, 12 27 Land- en tuinbouw 12.30 Over heidsvoorlichting. 12.40 Orgelspel. 12.55 Actualiteiten: AVRO: 13.00 Nieuws, 13.10 Actualiteiten. 13.30 Festival van Chimay 1966, 14.15 Schakeringen. 15.15 Lichte gram.; VPRO: 16.00 Nieuws en praatje 16.30 Omroep orkest. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Actualiteiten. HILVERSUM m (240 m en FM- kanalen) NRU/AVRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Vrolijk platenprogr, (Om 10.00 en 11.00 Nieuws). 12.00 Nieuws. 12.02 Operettemuziek: NRU/KRO: 13.00 Nieuws. 13.02 t5ev muzlekprogr. (gr.). (Om 14.00 en 15.00 Nieuws); NRU/ AVRO: 16.00 Nieuws. 16.02 Licht gev. platenprogr.. 17.00 Nieuws. 17.02-:-18.00 Gev. platenprogr. automobilisten. RADIO VERONICA (192 m) 7.00 Ook goelemntgen door Harmen Slezen. 9 00 Verzoekplatenprogr. voor de be drijven. 10.00 Koffietijd met Tineke, thuis (Bart Brugmans). 17.15 Platen- 1100 HuisvTouwenverzoekprogramma door Gerard de Vries. 12 00 Lunch- muziek. 14.00 Matinee met Rob Out. 16.30 Showprogr., 17.00 Toppers van palet. 17.30 The Teenbeatclub. BRUSSEL Nederi. (324 m) J (Van onze radio- en t.v.-redacteur) HILVERSUM De 48-jarige chef-omroeper Fons Disch van de KRO-radlo zetelt sinds kort ln een oude villa tegenover de grote studio aan de Emmastraat. Hier ls hU dag-ln. dag-uit vol enthousiasme aan het werk voor z|Jn nieuwe opdracht. De programmaleiding heeft deze „sprekende KRO-gids" met de prettige jonge stem vers grammavernleuwlng de i te nemen van ..P.M.". ee de namiddag). Het is een 8 oktober tussen twe door dc KRO wordt uitgezonden. ocht om in het kader van de pro- amenstclling en presentatie op zich i afkorting van „Post Meridiem" (in blokprogramma. dat zaterdagmiddag half vijf voor de eerste maal (ADVERTENTIE) Ander» hoogtepunten: MODE THEATER 2 x 's avond» 40 opwindende modeflitsen In een feeëriek lichtspel NOVITEITENCENTRUM RUIMTESCHIP met KEUKEN wederom In Nederland 86' DAMESBEURS PAVILJOEN van het KIND behalve 'a zondag» KOKEN en STOKEN met AARDOAS VLOERBEDEKKING voor ieder vertrek Hoewel de inhoud 'bestaat uit eèn groot percentage lichte muziek, zal het „blok" op de hele en halve uren worden onderbroken door vaste items gewijd aan het onderwijs, politieke voorlich ting (Vraag aan Den Haag), een woord vap aalmoezenier C. Nleuwenhulzen tot de schippers (16 uur) en eenmaal ln de 2 weken „En nu mijn geval", waarin Louis Beumer vragen op sociaal en maatschappelijk terrein beant woordt. Deze rubriekjes zullen niet langer duren dan v/jf minuten elk. Voorts zal In „P.M." aandacht worden besteed aan toerisme en populair we tenschappelijke lectuur. In samenwer king met de „Bond Zonder Naam" zal onder de titel „SOS-Mensen ln nood" getracht worden met hulp van de luis teraars onmiddellijk uitkomst te bie den ln noodgevallen. De BZN zal bij de beoordeling van deze noodgevalier tevoren „filterend" optreden, aangezien Fons Disch van mening is, dat je ook ondanks alle goede wil, getraind dient te z(Jn om de naastenliefde goed te leren beoefenen. Telefoon Voorts zal ln dit programma telefonisch contact worden gelegd met de ge- uniformeerde landgenoten bij politie, leger en luchtverkeer, die ln de week enden moeten werken. Ook een kort overzicht van de Inhoud der zaterdag- avondbladen en daarbij zonodig tips voor speciale radio- en televisie programma's zullen in „P.M." niet ont breken. Tenslotte noemt hy nog een rubriek, die tot titel draagt „Dat had lk nooit ge daan". Daarin worden willekeurige mensen gevraagd zich te verplaatsen in de persoon van veelbesproken figuren en hun mening te uiten in het oog lopende beslissingen, die deze figuren hebben genomen. Geen „band"-werk Fons Disch, die nog met veel meer plan netjes rondloopt, verklaart nadrukke lijk, dat hy rekent op de medewerking Eigenaars Britse piratenzenders voor de rechter LONDEN (Rtr) De oorlog van de Britse regering tegen de „wilde" zenders is gisteren verscherpt door dat de eigenaar van nog een derge lijke sender. Roy Bates van Radio Essex, gedagvaard Is. De zaak komt in november voor. Het station van Bates sendt vanuit een fort uit de oorlog in de Theemsmonding. Niette genstaande de dagvaarding heeft Bates gezegd, dat sijn zender binnen een week zodanig versterkt zal wor den dat hij heel Engeland bestrijkt. De tender van Bates functioneert een Jaar. Er zijn ook reeds dagvaardingen ge zonden naar de eigenaars van „Radio- 390", die opereert vanuit een ander fort ln de Theemsmonding. De Engelse regering heeft verklaard dat tegen Pasen van het volgend jaar wettelijke maatregelen genomen zul len worden om verdere wilde zenders aan te pakken, die zijn gemonteerd op ■chepen voor de Engelse kust. ANTENNE K.R.O.'s rhcj-oinroeper Fons Disch. van "de luisteraars. Hy houdt zich gaarne voor hun suggesties, informa ties, op- of aanmerkingen aanbevolen. Hy praat graag met mensen en als hy straks zijn nieuwe blokprogramma op de zaterdagmiddag gaat presenteren, dan wil hij het contact met de luiste raars voelem De microfoon is voor hem geen dood instrument maar een com municatiemiddel met honderdduizen den in den lande. „Je moet de mensen als het ware voor je zien zitten en daarom ben ik zo blij, dat alle uitzen dingen van „P.M." rechtstreeks zijn en niet worden ingeblikt. Als de huis vrouw zaterdagsmiddags het thee water opzet, dan moet ze by het luis teren naar de radio zeker weten, dat ik op hetzelfde moment tot haar spreek of een mooie plaat voor haar aankon dig". Post Mortem Dat is typisch Fons Disch, open voor kritiek en bijzonder serieus in zijn werk. Maar er ls ook nog een andere Fons Disch, een man die vol humor zit en heerlijk kan lachen over de grap pen van zyn collega's, die de „P.M." al direct gebruikten om zyn programma „Post Mortem" te noemen. Fons pliceerde direct: „Goed gevonden v een programma dat je zelfs na je dood niet meer loslaatzelf heeft hij nog even gepiekerd over de titel „Propris Manu" (eigenhandig), maar het werd tenslotte toch „Post Meridiem". Philip Bloemendal ook in „Monitor" (Van onze omroepcorrespondent) HILVERSUM. Naar wy vernemen zal de heer Philip Bloemendal, redacteur-commentator van Polygoons bioscoopjournaal, eenmaal ln de twee weken het nieuwe N.T.S.^programma „Première" op dinsdagavond voor de televisiecamera's presenteren. Hierin zullen de t.v.-kykers fllmlnformaties krygen, alsmede flitsen uit rolprenten, die in de bioscopen gaan draaien. Bovendien is de heer Bloemendal bereid gevonden om althans voorlopig, naast Ageeth Scherphuis op te treden als presentator van het nieuwe N.T.S.-familieprogramma „Monitor", dat elke zondagmiddag op de beeldbuis komt. De officiële start van „Monitor" vindt zondag a.s. om drie uur plaats en naar verluidt staan de kijkers diverse verrassingen te wachten. HILVERSUMS HOTEL NU OPLEIDINGS CENTRUM VOOR T.V. (Van onze omroepcorrespondent) HILVERSUM Met de ingebruikne ming van hotel Santbergen, dat door de NTS voor ruim twee miljoen Is verbouwd tot opleidingscentrum voor t.v.-technici en programmamedewer kers, zal ln de toekomst aan de gro te vraag naar vakbekwame t.v.-men sen heter kunnen worden voldaan. Op de plaats waar voorheen een hotel en daarvóór een gezellige herberg stond, worden straks aspirant-regisseurs, technici, cameramensen etc. ge schoold. Was die Qplelding sinds 1962 In kasteel Groeneveld te Baarn gehuisvest en sterk theoretisch ge richt, ln „Santbergen" is het 'n idea le combinatie geworden van de theo rie met de praktijk. NTS-JOURNAAL De technische apparatuur van studio Santbergen is groter dan strikt nodig is. Dit om het NTS-journaal in de na middag en avonduren gelegenheid te bieden vrij te beschikken over studio en apparatuur. Tot nu toe vond de pre sentatie van het journaal ln de Vitus- studio te Bussum plaats. De redactie, die in Hilversum is gevestigd, krijgt in Santbergen een eigen redactieka mer met zes telexapparaten. (Van onze correspondent AMSTERDAM Een vluchtig bezoek in Amsterdam verenigde gisteren bcst- :!ler-auteur Cornelius Ryan (van „De Langste Dag" en „Dc Laatste Slug >r enkele uren aan het werkontbljt ■t een aantal Nederlandse uitgevers publiciteitsmensen. Hij werkt nu al itlen jaar aan een trits van vijf his torische romans over Wereldoorlog 2 .De Lungste Dag" oplage thans vier miljoen in 19 talen) is daar de eerste I, terwijl „De Laatste Dag" het sluit stuk vormt. Waar blijft de lussen- tot? Ryan: „Oh, die komt nog. Dat Ik deel vijf tussendoor heb moeten doen am. omdat ik na het gesprek tussen Kennedy en Kroetsjev In 1962 tot mijn me verbazing als eerste toegang kreeg tot de archieven van het Russi sche ministerie van Defensie. Wanneer de rest klaar komt. weet Ik niet, noch kan ik onthullen, welke fasen van de oor- :e sullen behandelen. Wel verseker Ik u. dat ln een boek uw land een grote rol zal spelen". Aha. het Ardennenof fensief, concludeert de oplettende luis teraar dan meteen. Ryan heeft het niet gemakkelijk ge had met de Russen en de lijvige neer slag van zijn vele zweetdruppels is ach ter het IJzeren Gordijn nog ongunstig ontvangen ook. Maarschalk Zjoekov de verdediger van Stalingrad, heeft in een open brief aangekondigd, het gesigneer de exemplaar te zullen terugsturen", vertelt vertelt de schrijver zuur. „Het boek bevat volgens hem falsificaties Ik moet tot de droevige conclusie komen, dat de maarschalk, hoe moedig als mens ook, niet kan lezen". Ryan wijdt de pro blemen rond „De Laatste Slag" dat de val van Berlijn besArijft, aan het ver schil tussen de geschiedschrijving in het Westen 'en ginds. „Wij hebben misschien verschillende historische inzichten, maar de feiten blijven onveranderlijk. Zo niet in Rusland. Daar wijzigen de feiten zich, naarmate er andere politieke inzich ten komen. Wist u dat de Russen min stens zes verschillende visies over de val van Berlijn het licht hebben doen zien?" Hoe verklaart u zijn succes? „Ik houd de lezer als een Prome theus bij zijn nekvel omhoog en laat het neerkijken op het universele patroon van het menselijk leed en streven" zegt hij. „Je zou het een nieuwe soort ge schiedschrijving kunnen noemen hoe wel: Herodotus deed het al 400 jaar voor Christus en hij is 2000 jaar een bestsel ler gebleven. Ik schrijf niet over de oor log. Ik gebruik de oorlog slechts als een raamwerk waarbinnen lk de moed, de angst en de geestelijke veerkracht van de menshled toon. HIJ is als oorlogs correspondent met ontzaglijk veel leed geconfronteerd geweest. Hij is, hoewel van Ierse afkomst, nu Amerikaan en voelt Amerikaans en behoorde zelfs tot de naaste medewerkers van Kennedy. Hoe staat hij tegenover Vietnam? „Daar wil slechts dit van /.eggen", roept hij duidelijk bewogen, „wij zijn in Vietnam om u daar en u en u tegen 't communisme te beschermen. Dat is ge noeg voor mij. Ik ben ontzet over het feit. dat er nog steeds geen onderhan delingen zijn. Als Kennedy was blijven leven, was dat misschien anders ge weest. Maar ook Johnson is een bekwaam man. We moeten voor hem bidden. Ik zou niet graag in zijn schoenen staan". Ryan was in Amsterdam ter gelegen heid van het leit dat 17 uitgevers en 6 platenmaatschappijen zich verenigd heb ben in een boekenclub, die „De Ne derlandse lezerskring" heet en die met 200 titels en 40 l.ps'p op de markt zijn gekomen. De leden (al 30.000) verplichten zich per kwartaal een be drag van dertien gulden te besteden. De club richt zich op die Nederlandse gezin nen die tot nu toe uit drempelvrees of om financiële redenen het boek en de plaat nog niet hebben ontdekt, ,,'n Nieu we doorbraak, vergelijkbaar met de komst van het pocketboek tien jaar geleden", aldus president-directeur Van den Brink van Elsevier, die tot de Ini tiatiefnemers behoort. Het voormalige hotel Santbergen te Hilversum, is door de N.T.S. ten koste van twee miljoen gulden verbouwd tot opleidingscentrum voor jonge televisiemedewerkers. J~) E Europacupwedstrijd Ajax-Besiktas kon gisteren niet rechtstreeks worden uitgezonden. Dat was jammer voor de vele voetballiefhebbers onder de kijkers, maar het is iets waarbij wij ons moe ten neerleggen. Wel toegestaan werd een flinke gefilmde reportage achteraf. Van de NTS had mogen worden ver wacht dat daarvan het best-mogelijke gemaakt zou worden. Dat werd niet gedaan. We doelen hier niet op het ongelukkige foutje by de montage dat het eerste doelpunt verdwalen liet. Vervelend, maar zoiets kan gebeuren; daar willen we begrip voor opbrengen. Maar het gekozen commentaar werd iets on zinnigs. Herman Kuiphof sprak n.l. tweemaal drie kwartier en zyn com mentaar werd dus mèt de beelden tot ongeveer de helft Ingekort, Het werd er Volslagen onbegrijpeiyk door. We weten niet of de schuld bij Herman of bij de NTS-programmaleiding ligt. Als Kuiphof wist dat er zoveel weg geknipt zou worden zou hij heel anders hebben moeten spreken. Beter nog, hij had commentaar-achteraf moeten ge- ven bij de ingekorte reportage zoals b.v. óók bij Sport in Beeld gebeurt. Nu werd het iets onmogelijk-chaotisch. Eerder op de avond was het meest be langwekkend uiteraard zouden we haast zeggen KRO's Brandpunt. Met een reportage over de studenten ^lie met schuttingwoorden het studie- toelagebeleid van minister Dieo.nhorst te lijf gingen. En vooral met boerse Koekoek-uitspraken over de roering rond zijn partij die zijn kiezers de haren te berge moesten doen ryzen. Geïntrigeerd hebben we ook gekeken naar „De slakken", door de AVRO op „II" geboden. Otto Dijk, de beste dra matische schrijver voor t.v. had hiertoe een verhaal van Ward Ruyslinck be werkt. waarin de instelling van ver schillende mensen rond één gegeven boeiend gestalte kreeg. Dat gegeven een ernstig zieke ziet zich, hallucinair, bedreigd door slakken. Zijn huishoud ster reageert alleen op het ongemak van die hallucinatie, de artsen hebben slechts oog voor het medische a9pecl en de zielzorger vindt in zondebesef de oplossing. Een boeiend spel. waarbij wc de indruk kregen dat regisseur Fred Bosman vooral in zijn capiera^ehandeling ster kere troeven uit had kunnen spelen. De acteurprestnti''s van vooral Joan Remmelts, Julien Fehoonaerts en Caro van Eyck. waren van voornaam ge halte. Vg. Ge^lolv Goyen WENEN (Rtr). „De Nederlandse haven", 'n schildery van Jan van Goyen (15961656), dat vorig jaar van een tentoonstelling in Wenen was verdwenen, ls gisteren by een routineonderzoek door de politie in een huis in Wenen teruggevonden. Het schilderij ls ongeveer een miljoen Schilling (140.000 gulden) waard. De vondst gebeurde tydens een onderzoek naar een serie diefstallen van houten beelden en madonna's uit kerken ln geheel Oostenrijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1966 | | pagina 2