GEEN
Geneesmiddel
helpt
niet altijd
ROKKEN
MAXI lokken
smeerpoets
smeerpoes
Duitse kritiek
op Nederlandse
schoonheid
ZIJ
VOORZICHTIGHEID
IS GEBODEN
J
Jacques Cousty is de haar kunstenaar
die voor Helena Rubinstein dit jong,
hoogst natuurlijk (lijkend) kapsel
creëerde
Sweet Angel heet het coiffure, dat
door Raphael werd ontworpen voor
Elizabeth Arden: twee lichtblonde
staarten, door pauwblauwe 'arm
banden gehaald, zijn vastgehecht op
een donkerblond hoofd.
geen
HET is afgelopen met de
korte kopjes. „Lange
haren voor de modieuze
vrouw!" zo decreteren de
beroemde Franse kappers en
de groté couturiers; zo ook
prijzen de pruikenmakers hun
produkten aan, want in enkele
maanden tijds is het haar van
mannequins en volgzame
vrouwen geen 20 centimeter
gegroeid, laat staan een volle
meter. De lange haren zijn dus
namaak, maar dit geneert
ens. De volgzame
dat zijn de jonge
Althans, zo hoort
het te z(jn. Immers lang,
losvallend haar maakt de
jonge vrouw jonger, de oudere
vrouw daarentegen ouder
Waarlijk niet alleen in
Engeland, ook in Parijs
snoeien de meisjes van haar
rokken zoveel als benen en
knieën maar verdragen
kunnen. Aan de haren voegen
ze toe. Zoveel als lengte van
hals, vorm van gezicht en
elegance van houding en
beweging gedogen. Want
ofschoon de (valse) haren
voorlopig niet langer reiken
dan ten hoogste van top tot
lage taille, het effect dat zij
die hun echte of onechte
lokken over de schouders
laten zwieren, terdege reke
ning mee te houden. En nu op
naar het warenhuis en naar
de kapper. Niet om pony te
kopen, want die heeft afge
daan. Maar om losse lokken
en lange staarten aan te
schaffen en daar het echte
vrouwelijke vrouwtje mee te
r en dochter in eenzelfde pyjama, in eenzelfde nachtpon," zegt Linda Lu
t brushed nylon nacht mode met roosjes voor het komend najaar. Volgens
modeopvattingen betekent dit niet, dat voor kinderen grote-mensen-
ioorden gemaakt, maar het betekent wel, dat de volwassen vrouw
cinderlijke mode krijgt toebedeeld. En het staat haar voortreffelijk
mits zij niet al te zeer uit de kluiten gewaseen is.
,,Het merendeel van de Nederlandse vrouwen
biedt de buitenlandse bezoeker altijd weer het
opvallend beeld van grof gebrek aan élégance,
dat nog wordt onderstreept door haar plomp
bewegen en onmodisch krullerig haar (zodat
het bij regen en wind goed blijft zitten)", zo
lezen wij in de Frankfurter Allgemeine, waar
Christiane Osann deze schoonheid bekriti
seert. „Zij poetst liever haar ramen en deur
knoppen dan zich zelf. Schoonheidsinstituten
en schoonheidsspecialisten worden zelden
bezocht en zo dat al gebeurt, dan in het ge
heim", vervolgt zij. Het is mijn vriend die mij
mijn feilen toont, moet u maar denken. Een
goede buur is beter dan een verre vriend, past
hier ook al op. Maar de woorden van deze buur
vrouw steken wel en roepen onmiddellijk de
(typisch vrouwelijke) vraag op: zijn alle Mutti's
dan zo elegant?
Christiane gaat verder over de Ne
derlandse die bij uitzondering ln de
enige Nederlandse beautyfarm ver
blijft (waar de helft van de 10 bedden
altijd leeg staat, naar zij zegt), „dan
mag niemand daarvan weten, dikwijls
niet eens de echtgenoot. En terwijl
zij de behandeling ondergaat voelt zij
zich toch onbehaaglijk onder haar ver
zorgde huid..."
Hoe weet ze het zo goed, die Christi
ane? Zij bezocht de beautyfarm en zal
daar een en ander hebben gehoord. De
vijf lege bedden mogen gerust gevuld
worden door Frankfurter dames en dat
is ook dè oplossing want elke vrouw
die een kleine duizend gulden voor een
week schoonheidsverzorging uitgeeft,
besteedt dat graag ln een geheel an
dere omgeving; een bevolking van
vreemdelingen is ln deze schoonheids
tempels niet vreemd.
Maar de schrijfster putte haar wijs
heid ook uit een enquête', door een Ne
derlands tijdschrift onder zijn lezeres
sen gehouden. Volgens de cijfers die
Christiane hieraan onUeende, zijn wij
geen ware smeerpoezen; 93 procent
gebruikt nooit reinigingscrème, 97 pro
cent nooit handlotion, 90 procent nooit
rouge. 92 procent nooit vloeibare make
up. 93 procent nooit voedingscréme, om
van oogmake-up en dergelijke maar
niet te spreken. „Vereenvoudigd komt
het erop neer dat slechts een tiende
deel van de 4V* miljoen vrouwen boven
15 jaar zich opmaakt en verzorgt".
Zulk een enquête heeft grote beteke
nis voor het tijdschrift dat hierdoor de
aard der gewoonten van zijn eigen le
zeressen leert kennen. Het is echter on
juist om de antwoorden van de be
paalde groep die. dit tijdschrift leest,
toe te passen op alle Nederlandse
vrouwen. Wanneer wij de abonnees van
een zeer modieus blad zouden ondervra
gen, gaf de uitslag waarschijnlijk het
tegenstelde beeld.
Andere cijfers
1 Nederlandse dagbla
den (een Amsterdams, een Rotterdams
en een Haags) hield ln 1965 een onder
zoek over de kosmetlsche gewoonten
van zijn lezeressen; 67 procent ge
bruikt ko8metlca, 42 procent gebruikt
reinigingscrème, 45 procent voedings
crème, leren wij onder andere uit de
nees haar schoonheid verzorgden en
als wij een greep doen uit wat de da
mes aan het licht brachten, dan wil
len wij erop wijzen dat 62 procent
van haar handcrème gebruiken, maar
dat slechts 58 procent die handcrème
enquête, want waar haalt de vrouw de
lippenstift die zij op haar mondje
draagt vandaan, als zij er zelf geen be
zit?
Herstel het zelfvertrouwen
De woorden van Christiane geven een
knak aan ons zelfvertrouwen dat toch
al niet bijzonder groot was. De groen
tevrouw maakt haar eerste buitenland
se vakantiereis naar Italië. Zij kijkt
daar wel naar de tomaten en perzik-
vergeet de Italiaanse groen
te bekijken. Zij komt naar
huis met de herinnering aan exotisch
meisjes van de pantoffelparade en de
overtuiging dat alle buitenlandse groen
tevrouwen vaste klant zijn bfl de schoon
heldsspeciallste.
Maar de waarheid, de naakte waar
heid ziet er anders uit, niet alleen in
Italië, ook ln Duitsland. Men mag
toch vertrouwen hebben in een door
economen ingesteld marktonderzoek
En dan vragen wij: welke vrouw van
het vasteland van Europa gebruikt de
meeste toiletartikelen (zeep, tandpas
ta en haarkrullers horen daar ook bij)
en kosmetica? Dat was in 1964 de Ne
derlandse:
Italië 2,7; België 3,7; Luxemburg
5.7; Frankrijk 5.8; West-Dultsland 6;
Nederland 6,9; Groot-Brittannië 7,5.'
Zevenennegentig
Nederlandse vrouwen gebruikt nooit
handlotion, zegt het ene blad;
tweeënzestig procent gebruikt regel
matig handcrème, zegt het andere.
Conclusie: wij houden meer van orime
dan van lotion.
Alleen Groot-Brlttannlë overtreft ons,
maar op het vasteland staan wij aan
de top. Enkele details:
Gezlohtsmake-np: Nederland 39 pro
cent tegen Italië 2 procent, België 17
procent, Luxemburg 25 procent,
Frankrijk 20 procent, West-Dultsland
12 procent.
Nagellak: wij 37 procent tegen Italië
13 procent, België 22 procent, Luxem
burg 37 procent, Frankrijk 30 procent,
West-Dultsland 23 procent.
Deodorants: hier 41 procent tegen Ita
lië 12 procent, België 14 procent,
Luxemburg 20 procent, Frankrijk 25
procent, West-Dultsland 29 procent.
Grenzen liggen elders
Intussen heeft de vergelijking tussen
het ene land en het andere alleen
maar zin voor de handel, niet voor 't
vaststellen wie de „schoonste" is. Onze
tijd wist grenzen uit en maakt van ver
re vreemden naaste buren.
Tussen de Amsterdamse en de Parljse
vrouw-van-de-wereld is even weinig
verschil als tussen de dames van de
„halve wereld" in Rome en New-York,
even weinig als tussen de boerinnen ln
Noorwegen en in Zwitserland. Er zijn
ter
SScfe
Als het kan
ook voor de man
nog wel schoonheldsgrenzen, maar
die hebben niets met landsgrenzen te
maken. Vrouwen die zich bewegen op
het terrein van de wetenschap of van
de sociale zorg. besteden over de hele
wereld minder aandacht aan schoon-
heidszorgen dan vrouwen, die thuisho
ren ln dlplomatenkrlngen en daar waar
zaken belangt-n behartigd worden. In de
stad en ln het Industriegebied maken
de vrouwen meer werk van zichzelf
dan op het plattelandWij vinden t
Van verschillende zijden bereikte ni(j
de vraag, óf en wMr de door mij be
sproken „verjongingsplllen zijn te
verkrijgen. Het is een verheugend
verschijnsel dat deze infornia
tegeval bij een bepaalde patiënt moet
worden voorgeschreven. HIJ kan dat,
omdat hij de ziekte kent, de wer
king van het medicament kent
uit
gaat. Er blijkt, dat er toch hij vele
„niet meer zo jonge vrouwen" «le
wens bestaat „haar mannen te ble
ven behagen", terwijl vele mannen
blijkbaar prijs stellen op een zekere
„spranki-lheid bij hun In Jaren toene-
Begln met
'tl half pond. Voer dat
op zodat u op zijn minst na vier dagen
staat op een regime van tweemaal l'j
en eenmaal 2 pond per dag. Eet de
druiven met schillen en pitten die de
tanden goed moeten fijnmalen.
Wie in .le eerste dagen hiervan'niet al-
welke zaken de minste calorieën be
vatten: koffie en thee zonder suiker of
melk, bladgroente, mager vlees, ma
gere melk. Hoe minder er, behalve de
druiven gegeten wordt, des te beter re
sultaat. De kuur die minstens vier
dagen moet worden volgehouden,
vraagt eigenlijk dat daarvan drie da
gen uitsluitend op druiven wordt ge-
„enkele zekerheden" beschreef (wis
kundige. diagnostische, religieuze ze
kerheid). Ik zou het woord „medlca
zekerheid bestaat
niet. De reactie van verschillend.-
mensen op een zelfde geneesmiddel
is zéér verschillend. De ene mens ls
verrukt over het succes van een ta
blet of Injectie, terwijl de andere pa
tiënt behebt met dezelfde ziekte er
niet de minste baat bij vindt. Het ls
zelfs mogelijk, dat deze laatste patiënt
niet alleen geen baat vindt bij het ge
neesmiddel, maar er schadelijke wer
king van ondervindt. Laten zij, die er
gemakkelijk toe overgaan enkele
e snoepen uit het plllendooe
je van buur of vriend (omdat zij me
nen aan dezelfde kwaal te lijden)
goed beseffen, dat hun redenering
„baat het niet, het schaadt ook niet",
lang niet altijd opgaat. Er zal dus 'n
arts nodig zijn, die moet beslissen
welk medicament ln een bepaald zlek-
de patiënt zelf kent., -
welke bijwerkingen er ln bepaalde
omstandigheden kunnen optreden.
SOFTENON
Geheel anders ligt de zaak wanneer
liet nieuwe geneesmiddelen betreft.
Hier is grote voorzichtigheid geboden,
ook al weet men, dat het nieuwe ge
neesmiddel op de researchafdeling
van de farmaceutische fabrieken
nauwkeurig ls onderzocht en door
middel van dierproeven op zijn waar
de en zijn onschadelijkheid is getest.
Dat er dan toch nog geen 100 procent
zekerheid kan zijn, heeft het sof tenon-
•drama op verschrikkelijke wijze aan-
Terugkomende op de verjongingspll
len, moet ik i..eedelen, dat deze pil
len in ons land nog niet ln „roulatie"
zijn. Mag dit feit in eerste Instantie
wat teleurstellend zijn. er dient toch
begrip te worden opgebracht voor
de voorzichtigheid, die van over
heidswege betracht wordt, als het
gaat om gezondheidsproblemen in ons
land. Blijkbaar is de research in Ame
rika en naar verluidt ook in Engeland
reeds zo ver gevorderd dat daar tot
het „vrijgeven" van de pillen ls overge
gaan. Algemeen wordt erkend dat de
dosis van de pillen door een op het be
treffende gebied deskundige arts moet
worden bepaald en dat er gevallen
zijn contra-Indicaties.' waarin de pil
len niet mogen worden voorgeschre
ven. Men Ls echter naarstig aan het
zoeken naar de Juiste verhouding
progesteron. In dit verband
kens het wo
en het Is dr. Wilson, v
Brooklyn en promotor van de pillen,
die nu - nadat hij de pillen eerst als
volkomen onschadelijk had genoemd
toch als els stelt dat b|J alle vrouwen
regelmatig een „celonderzoek" moet
plaatshebben, welk onderzoek lk in
een van mijn artikelen* over kanker,
als een methode voor de vroeg-dlag-
nose van baarmoederkanker heb mo
gen propageren. Voorlopig ls dus af
wachten de boodschap... tenzij de „ver-
jonglngsplllenenthouslasten" zich ln 'n
comité verzamelen en aandrang uit
oefenen op het „Rykscollege voor
verpakte geneesmiddelen" om de pil
len vrij tp geven. ZIJ hebben daar-
b(j het voorbeeld b(J de hand
een dergelijk comité, dat de strijd
aanbond tegen het bovengenoemde
Rijkscollege voor behoud van het
hurtmlddel vasolastlne. dat uit de
handel genomen dreigt te worden.
Naast de bovenbeschreven medica
menteuze zekerheid wil lk nog een
farmaceutische zekerheid Invoeren.
Ik zou hieronder willen verstaan de
zekerheid, dat de door de farmaceu
tische fabrieken afgeleverde genees
lijk de oestrogene stoffen en het
middelen de juiste samenstelling
hebben en op de Juiste wijze zijn toe- Ik nader terug,
bereid. Dat ook hier geen 100 pro
cent zekerheid is te verwachten, Is
kortgeleden gebleken, toen ln een
ziekenhuis in Eindhoven enkele
slachtoffers zijn gevallen tengevolge
van het feit, dat het hun toegedien
de medicament (een lnfuusvloeistof
niet op de Juiste wtfae was toebereid.
Waar mensen werken zullen er al
tijd fouten zijn: er ls echter geen
enkele reden tot ongerustheid over
een herhaling van een dergelijk dra
ma. Integendeel: het feit, dat het
mogelijk Is gebleken dat er, ondnnks
de meest uitgebreide en consciën-
teuze voorzorgen ln een tot ln de per
fectie uitgebalanceerd bcreldlngsprocre
toch fouten gemaakt kunnen worden,
zal een niet te onderschatten stimu
lans zijn om het „safety-first" tot
een nog grotere hoogte op te voeren.
Jammer dat zo'n les duur moet wor
den betaald.
AANSPRAKELIJKHEID
In dit verband rijst de vraag: ls
mee samenhangende aansprakelijk
heid Bestaat deze ook ln de relatie
arts-patiënt. Over deze kwestie is een
drieluik verschenen, geschreven door
een jurist, een medicus, en een mo
raal -theoloog (alle drie luisterend
naar de naam Marlet) en getiteld
„Schuld en verontschuldiging in de
medische praktijk". Op deze Inte
ressante brochure, die zeer zeker ook
belangstelling zal vinden In de niet-
medlsche wereld, kom ik spoedig
wat uitvoeriger terug. Intussen ls na
alle besproken „onzekere zekerhe-
den", één zekerheid komen vast te
staan, namelijk dat het beloofde arti
kel over sociale zekerheid (en de
daarmee samenhangende sociale ver
zekeringen) weer ln de pen gebleven
is. En dat nog wel ln een tijd, waar-
In de huisartsen ln het nieuws geko
men zijn vanwege hun plannen om
ook ln de sociale zekerheid te stappen
door zich een ouderdomsvoorziening
"laten meten. Ook hierop kom
Hulsarts.
