,Hé,
zie je
dat?'
een
orgie
van
beelden
MEESTERJAAP
STOTIJN 75 JAAR
Vele topattracties
in winterprogramma
Record-deelname aan
compositiewedstrijd
RenniesjS
Stijgend aantal
crematies
WunzixöDAG 21 1966
DE LKu«oE oJunAiNi
PAGINA 7
Ed van der Elszen
houd afscheidsexpositie
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM „Kijken ia 't be
langrijkste van de moderne fotogra
fie. Wie op 't ogenblik in dit vak iets
wil bereiken, moet ervoor zorgen,
dat hem in de eerste plaats de schel
len van de ogen vallen de rest doet
het toestel wel". Aan dit citaat van
dr. Karl Pawek, organisator van de
indrukwekkende „Wereldtentoon
stelling van de fotografie" moet men
onwillekeurig terugdenken, wanneer
men in het Amsterdamse Stedelijk
Museum geconfronteerd wordt met
het werk van camera-voerder bij uit
stek Ed van der Elsken. Want Van
der Elsken heeft gekeken en
De expositie heet dan ook
„Heezie je dat?" en de ver
antwoording, die de fotograaf zijn ex
positie meegeeft, liegt er evenmin
om. „Ik kijk naar u", schrijft hij.
„Hoe mooi u bent. Hoe mooi u was".
Al uw plezier. Al uw misère. Ik beeld
u af. Ik heb iets met u. Ik wil u iets
zeggen. Dat en dat heb ik gezien.
Ziet u dat? Zie je dat? Verdomd, zo
noem ik mijn volgende boek. een
goeie titel. Ik por u in uw zij. Ik pak
uw arm vast. Ik trek u aan uw jasje.
Hee, zie je dat? Verdomme! Fantas
tisch! Ongelooflijk! Wat schitterend!
Hoe lieflijk! of: Wat een vuile pleu-
reslijders! De secreten! De schoft!
Dat moest toch niet mogen. Hee, zie
je dat. Moet je dat zien. Moet je die
zien! Jezus, ik leef".
Van der Elsken is, kortom, meer be
zeten van een kijkdrang dan van de
fotografie zelf. Dat klopt ook wel,
Want hij houdt ermee op. Hij wil
alleen nog maar fihnen. De expo-
sitie is tegelijk een zwanezang. Dat
niakkt haar dubbel interessant.
Waar keek hij ondertussen naar? Te
veel om op te noemen.Als men de
tentoonstelling iets kan verwijten, is
het haar overdaad. Het aantal afdruk
ken groot, klein, zwartwit, kleur
moet minstens met drie nullen ge
schreven worden. Alleen de entree al,
een fikse hal, is een ware orgie van
beelden, want niet alleen de vier wan
den, maar ook de vloer en het plafond
zijn tot de laatste vierkante centime
ter volgeplakt met de fotografische
neerslag van zijn ongebreideld kijken.
De bezoeker weet bij wijze van
spreken niet wat hij ziet.
Eenmaal gewend aan de cavalcade
van beelden, die hem bespringt, komt
hij vervolgens tot de conclusie dat
Van der Elsken zeker geen „mooie
fotograaf" is. Poëzie is hem vreemd,
hoogstens brengt hij het tot navrante
weemoed, bijvoorbeeld in de opna
men van een antiloop, die op safari
is neergeschoten en verschrikkelijk
lijdzaam te sterven ligt. Zijn voorkeur
gaat veeleer uit naar het extreme en
bizarre in onze samenleving. Zijn
oeuvre is het Mondo Cane van de fo
tografie. De onthullende visie, die
hij op de wereld en haar bewonders
heeft, komt bovendien dubbel hard
aan door de technische perfectie
waarmee zij gestalte krijgt, zoals
iedereen kan zien, die de moeite
neemt het stedelijk binnen te gaan.
Dat moet dan wel voor 14 oktober.
Toon Kortooms
gehuldigd
DEURNE (ANP) In zijn geboorte
plaats het Brabantse Deurne is gister
avond de auteur Toon Kortooms, die
internationale bekendheid kreeg door
zijn boeken over de Peel. gehuldigd.
Het geschiedde in het kader van de
ontgroeningsceremonie van de studen
tenvereniging Slnt-Franciscus Xaverius
van de landbouwhogeschool te Wage-
nlngen, die dit maal Deurne tot de
plaats van hun ontgroeningsactivitel-
ten kozen.
Toon Kortooms zelf onthulde in de
Deurnese kasteeltuin een ijzerplastiek
van de tweelingbroeders Beekman, aan
wie hij een triologie wijdde. De auteur
was bijzonder ingenomen met dit eer
bewijs in zijn geboortedorp dat hij in
1950 had verlaten. Het plastiek werd
ontworpen door de student B. de Kleijn.
Aan de onthullingsplechtigheid ging een
fakkeloptocht door het dorp vooraf,
$e auteur en zijn gezin samen met het
College van B en W van Deurne op een
platte boerenwagen gezeten. Toon Kort
ooms, thans in Bloemendaal woonach
tig, deelde nog mee dat In oktober aan
staande een nieuw boek van zijn hand,
met als titel „Zon over de Peel", het
licht zal zien.
Vliegtuig met
drie verdiepingen
WASHINGTON (AFP) Het Ameri
kaanse federale luchtvaartbureau
(FAA) werkt aan plannen voor de
bouw van een reusachtig vliegtuig van
drie verdiepingen dat duizend passa
giers kan vervoeren, zo onthulde gis
teren dr. Stanley Mohler, hoofd van de
medische dienst van de FAA. Dit vlieg
tuig, waarvan de plannen tegen 1975
voltooid zouden worden, zou niet alleen
naar grootte m^ar ook naar veiligheid
de eerste plaats innemen. Gedacht
wordt onder andere aan een inklapba
re trap die in geval van nood in een
negen meter hoge glijbaan kan worden
veranderd, waarlangs de passagiers
van de tweede en de derde verdieping
zich snel in veiligheid zouden kunnen
brengen.
„Oberbayern" weer „Casino"
Weer driedaags
beatfestijn
(Van een onzer verslaggevers
SCHEVENINGEN Het is stü ge
worden in het gebouwencomplex op de
hoek van het Schevenlngse Gevers Dey-
nootplein en de Promenade. Slechts zo
nu en dan verraadt een onderdrukt ge
timmer de grootscheepse verandering,
die het gebouw ondergaat. Namen vori
ge week zaterdag de nog slechts weinig
overgebleven Duitse vakantiegangers
wat weemoedig afscheid van hun In
vetleren korte broeken gestoken
„hoempapa-artiesten", deze zaterdag
reeds trekken groepen tieners en wel
licht ook twenners naar binnen om zich
in hun Casino over te geven aan krij
sende, heupwiegende zangers en hul
lende gitaren. Dat alles omdat het or
ganisatiebureau Jacques Senf voor de
derde achtereenvolgende maal tijdens
de wintermaanden beslag heeft kunnen
leggen op het gebouw en het „omgeto
verd" heeft tot het Casino, het home
van de Haagse tiener.
„Natuurlijk is het weer een gok. Ze
ker als je er rekening mee houdt, dat
vele andere beattenten in tegenstelling
tot voorgaande jaren dit winterseizoen
ook de poorten openhouden. Maar de
unieke sfeer én het veel betere pro
gramma, dat wij kunnen bieden, staan
garant voor een goede toeloop", aldus
Peter van den Abeelen die in het drie
manschap van het Organisatiebureau
Jacques Senf de uitvoerende taak op de
schouders heeft genomen. De twee ande
leden zijn: directeur Jacques Senf,
planning en organisatie en mede-direc
teur Wim Bosman, financiën en zakelij
ke leiding. Gedrieën zijn zij er ook nu
in geslaagd beslag te leggen op 'n
groot aantal buitenlandse topsterren, om
toch maar vooral de grootst mogelijke
trekpleisters voor het publiek te hebben.
Want het Casino moet vol. Het record
het vorige jaar op 400 man na een
bezoekersaantal van 100.000! moet
geëvenaard worden of indien met de
moordende concurrentie mogelijk
zelfs overtroffen. Om een greep te
doen uit de attracties: 2 oktober „The
Spencer Davies Group", 12 oktober
,,The Who", 23 oktober de koning
de rock-and-roll Bill Haley en verder
nog onder andere „The Overlanders" er
Napoleon XIV, maker van hit „They'rt
coming to take me away". Voortbordu
rend op het succes van het in mei j.l.
gehouden „Beat 25" organiseren zij op
25-26 oktober opnieuw een driedaags
festijn met nu als hoofdattractie „The
Troggs" uit Engeland, makers va
hits „Wild Thing" en „With a girl like
you".
Sociaal terrein
Een volgeladen programma dus.
Maar het Organisatiebureau Jacques
Senf gaat zich thans ook begeven op 't
wankele pad van de sociale werkers.
Om te beginnen wil het de jeugd wat
nader tot de sport brengen. Hiervoor
ganiseert het op donderdagavond in 't
Casino voor de jongens onder leiding
van eerste Klu-eigenaar Ron Sittrop "n
karatecursus. terwijl de meisjes zich
onder leiding van een geroutineerde le
rares kunnen bekwamen in het moderne
ballet
Vervolgens steekt het organisatiebu
reau de actie ..Veilig Verkeer" 'n hand
je toe door het opzetten van een autorij
school. „Hiermee hebben wij echter
geen commercieel doel voor ogen.
want er zijn reeds zoveel instituten, dat
een dergelijke Instelling niet rendabel
meer kan zijn. Wij hopen echter, dat de-
Vandaag ontvangen:
Uitgeverij Bruno: Maigret Omnibus
deel 3; Simenon: Het gele huis; Slme-
non: De bananentoerist; Simenon: Ne-
gerwijk; Simenon: De trein uit Venetië;
Simenon: Maigret en de zaak Nahour;
Simenon: Maigret en de familie Peetere;
Simenon: Maigret en het Gulden Vlies;
Georg Paloczl-Horvath: Mao Tse-Toeng;
Zwarte Beertje» Kunst pockets: A. Stub,
be: Rubent, Raymond Charmet: Gaugtn.
George» Henri Dumoot: Mem ling Serie
De wereld in kleur: Zuid-Itallë, Grieken,
land. Egypte.
Uitgeverij Sythotffl Clifford Irving:
De 36e verdieping.
genen, die nog niet tot de wettelijk vast
gestelde leeftijd van achttien jaar geko-
zijn, tóch ook de theorielessen bij
komen wonen om zelfs op de brommer
het veilig verkeer in acht te houden".
Managers, bahdleden, technici en een
ieder, die wezenlijk betrokken is bij de
lichte muze kunnen op de woensdagen
contact met elkaar houden tijdens de
bandsoosclub, terwijl door het organisa
tiebureau tot slot het kleine zaaltje van
het Casino gratis ter beschikking wordt
gesteld van iedereen, die wat te organi
seren heeft, zoals bijvoorbeeld exposities
of bridge-avondjes.
Zo te zien heeft het organisatiebureau
heel wat plannen te verwezenlijken.
WIJ zijn l>enleuwd of zij ook dit Jaar als
innaar uit de muzikale concurrentie
strijd te voorschijn zal komen. Te ver
wachten Is dat wel. want In het verle
den bewezen zij reeds een grote klas
se. liet blijft evenwel de vraag, of de
tiener de weg naar het Casino terug zal
weten te vinden. Dat zal liet ope
ningsconcert van de Golden Earrings
zaterdag al enigszins moeten ultwij-
Netherlands Foxfilm
wint kort geding
AMSTERDAM (A.N.P.) De presi
dent van de rechtbank in Amsterdam,
mr. U. W. H. Stheeman, heeft dinsdag
ochtend aan de groep Nederlandse aan
deelhouders van de N V Nationale Bios
coopondernemingen (NABIO) geweigerd
om de Netherlands Foxfllm Corporation
N V. in kort geding te bevelen binnen
24 uur tegen 250 procent (1.250.000 gul
den) haar aandelenpakket in de NV
NABIO aan de Nederlanrb*- aundeelhou.
der «groep uit te leveren Dit op straffe
van een dwangsom van 25.000 gulden
per dag. dat Foxfilm in gebreke zou
Wijven.
De groep Nederlandse aandeelhouders
en Netherlands Foxfllm bezitten elk 50
procent van de aandelen van NABIO.
dat o.m het pas geopende Rembrandt-
pleintheater exploiteert. Het ging in dit
kort geding om de vraag of Foxfilm al
dan niet een bindend aanbod tot verkoop
van haar aandelenpakket In een zoge
naamd buy-sellprocedure aan de groep
Nederlandse aandeelhouders van NABIO
heeft uitgebracht. De Netherlands Fox
fllm had daar tegenover gesteld, dat er
in werkelijkheid sprake was van een
aanbod van haar moedermaatschappij,
namelijk 20th Century Fox Internatio
nal. om juist de Nederlandse groep van
de NABIO te kopen.
De president overwoog o.m dat op
grond van door partijen gewisselde tele
grammen de reactie» van NABIO „niet
sluitend" te noemen zijn en weigerde
de gevraagde voorziening. De groep Ne
derlandse aandeelhouders werd veroor
deeld tot betaling van de koeten van
het ge<Mng ad 400 gulden.
ZON
of geen
ZON
DE BILT. Een hogedr uk gebied
m onze omgeving neemt vets in
betekenis af. Tegelijkertijd ont
wikkelt zich op het noordelijke
deel van de Noordzee een nieuw
hogedrukgebied. Tengevolge can
deze luchtdrukverandering be-
k.N.m.i.
deelt IJroos weer
mede:
weegt een koufront, dat van
ochtend bij de Noorse kust lag,
langzagm over de Noordzee naar
het zuiden. Dit front zal ons land
het komende etmaal vermoedelijk
echter niet voorbijtrekken. Het
droge weer duurt daarom voort.
Wel kunnen er enkele wolken
velden van het noorden uit het
land binnendrijven. In de komende
nacht zal er zich plaatselijk mist
vormen, die in dt ochtend echter
weer oplost. De mlddagtempera-
turen zullen morgen dezelfde zijn
als vandaag of iets lager.
Weer in Nederland
De weerrapporten van hedenmorgen
tP Ifï:
Den Helder
Yponbur*
Ylissingen
F»de
De Bilt
onbew'
16 8 0
17 5 0
17 10 0
18 5 0
17 4 0
Eindhoven
Zd.-Limburg
Weer
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Londen
mlat 18 4 0
mist 17 T 0
in Europa
h. bew. 11 4 0
r.K-.-n 14 10 O.fl
Pani»
Bordeaux
Grenoble
Nice
Frankfort
1. bew.
on bew.
on bew.
22 10 0
26 17 0
17 8 0
1» 6 0
(Van onze
m uziekredacteur
Jloe zou ik de naam
Stotijn noemen zonder
exen stU te staan bij
deze bijzondere man.'
Welk een voorrecht ge
nui het Residentie
orkest, een. laten we
het maar zeggen, geme
onder zijn leden te tel
len. Ik schrijf dit zncare
woord neer zonder
vrees mijn bewering
met te kunnen verant
woorden, want hij is i«
zijn genre de grote on
navolgbare, iemand in
wie de natuur alle
eigenschappen gelegd
heeft om hem te doen
schitteren, ontroeren en
verbazen. Predispositie
iwi embouchure, lon
gen, hersens, zenuwen;
ten humeur, dat tijdens
de meest kritieke ogen
blikken in de beste con
ditie blijft, een gestel,
dat hem na een nacht
van arbeid cn nagenoeg
zonder slaap, in staat
stelt des morgens te
hoogblozeml. lachend
gelaat een halsbrekend
concert als dat van
Alexander Voormolen
uit het hoofd te spelen
op de repetitie
Ziehier een fragment uit
een lyrisch gedicht ln
proza door Joop Weyand
Indertijd (1947) geschre
ven over zijn collega
Jaap Stotijn. de man die
donderdag 22 september
aanstaande zijn vijfen
zeventigste verjaardag
viert.
Een gedicht, dat. wc
stellen dit nadrukkelijk.
van a tot z op waarheid
berust Het Idealiseert
nergens, het constateert
sU-chts feiten, wonder
lijke feiten, die tot op de
dag van heden nog
steeds verbazingwekkend
zijn en nog kunnen
vermeerderd worden met
talloze andere
Dat heeft Jaap Stotijn
eens. bi) wU'/«' van grap
je, gezegd. Maar het is
eigenlijk helemaal geen
grapje, het is waar. Zijn
school, door nlemund
minder dan Arturo Tos-
canlni erkend en hPi-
kend. toen deze hem in
februari 1937 Inviteerde,
om In Tel AviV met het
Joodse Orkest aldaar te
komen werken, heeft een
lantal leerlingen. pTOfM-
sionals en amuteurs. op
geleverd. van bijzondere,
van geheel eigen kwa
liteit. die. waar men te
ook hoort, onmiddellijk
him artistieke afstam
ming demonstreren. Ze
hebben de muziek in
hoge mate lief. het re
pertoire door hun be
minde leermeester met
tal van werken uitge
breid wie kende,
voordat Jaap op hot
podium kwam de hobo
concerten van Mozart en
Havdn (vooral het. laat
ste)'.' Wie speelde Voor
molen, wie Van der
Slgtenhorst Meyer, twee
Nederlandse componis
ten, die als het ware
door Stotijn zijn uit
gedaagd tot het schrij
ven van werken, speciaal
Zijn leerlingen: ze kre
gen niet slechts de mu
ziek lief. ook de hobo
zelf. het prachtige
„lnstvrement". zoals de
meester dat woord ln
zijn talloze boeiende les
sen voor de middelbare
schooljeugd, ro leuk met
een zware r kon uit
spreken Het Instrument
ln al zijn details, spe
ciaal het dubbele riet
blad.
Dat rietblad hel «éér
gecompliceerde geheim
van de hola». Een riet,
dut de muzikant, die
zichzelf en de hobo res
pecteert zelf mankt, tot
een mooie klunk te pro-
Jaap stotijn heeft het
zijn discipelen voor
gedaan: zijn hem
maar wat graag op deze
ambachtelijke weg ge
volgd. we kennen er
■elf*. die vim een Itali
aanse reis het door hem
gewenste materiaal heb
ben medegebracht: bij
wijze van attentie!
Ziedaar Jaap Stotijn ten
voeten uit: handwerks
man (maar wat voor een
handwerk!) en kunste
naar. Tweeledigheid ge
dekt door het woord
..muzikant".
Muzikant de hoogst»
eretitel, die men een
waarachtig toonkunste
naar kon geven. Waarop
de thans vijfenzeventig
jarige volledig recht
heeft. Moge hU deze nog
lang behouden.
Int. muziekweek Gaudeamus
(ADVERTENTIE)
Brandend maagzuur?
helpen direkt!
UTRECHT (ANP) De Internatio
nale Muziekweek van de Stichting Gau
deamus wordt dit Jaar gehouden van
26 september tot en met 8 oktober.
Aan deze muziekweek Is een coniposl-
tieprijnvraag verbonden, waarvoor een
record aantal partituren Is binnengeko
men, namelijk 98 stuks uit 23 landen.
De Inzender» zijn behalve uit West- en
Oost-Europa onder meer afkomstig uit
Israël, de Verenigde Staten, Canada en
Chili. De Jury wordt dit Jaar gevormd
door Luciano Berlo. Francis Travis en
Gottfried Michael König. Zij gaf 4 wer
ken voor symfonieorkesten vrij, vier
voor kamermuziek, een koorwerk en "n
werk voor elektronische muziek. Dit
laatste stuk is gecomponeerd door de
Nederlander Ton Bruynel
Er is een prijs van 1000 gulden voor
het beste buitenlandse werk. beschik
baar gesteld door Fondation Européen-
de la Culture, een prijs van 1000
gulden voor het beste Nederlandse
werk, die door het Provinciaal Utrechts
Genootschap voor Kunsten en Weten
schappen is beschikbaar gesteld en een
aanmoedigingsprijs van 500 gulden van
de AVRO.
De analysecursus, die tijdens de mu
ziekweek in Bilt hoven wordt gehouden,
wordt niet geleld door Luciano Berlo,
zoals in d* bedoeling lag, maar door
Klaus Huber. De Internationale Muziek
week wordt maandag 26 september ge
opend ln de kleine zaal van het Con
certgebouw ln Amsterdam met een
concert door het Italiaanse ensemble
„Socleta Camerixtica Italiana". Het
Noordelijk Filharmonisch Orkest onder
leiding van Charles de Wolff zal voor 't
eerst medewerking verlenen aan de
Internationale Muziekweek. Dit concert
heeft plaats op donderdag 29 september
in Tivoll in Utrecht. Een dag later zal
een speciaal voor dit concert samenge
steld koor onder leiding van Bernard
van Beurden in de Nlcolalkerk In
Utrecht optreden. Voor de eerste okto
ber staat er een experimenteel concert
op het programma met werken van
Mlsja Mengelberg. Rob du Bols en
Louis Andriessen Er zullen voorts een
paar radioconcerten worden gegeven
n één c
icert v
r de t
Ki
unst pii A unstenaan
In het Stedelijk Museum, „Hel Catharl-
nn Gasthuis", Oosthaven 10, Gouda
Mfta no 1' olrtobw t"t en met 20
november tekeningen van J. A. Phl-
lipszoon tentoongesteld.
I>e llitugae C'omedle geeft op zaterdag
1 oktober ln de Koninklijke Schouw
burg voor het eerst na de vakantie weer
een worsteling van Norman Krasna's
blijspel "n Zondag in New-York (Sun-
.day in New-York) in de Nederlandse
bewerking van Bert Voeten. Onder re
gie van Jule* Royaards werken hieraan
mee Do van Stek. Ouido de Moor. Man
fred de Oraaf. Dolf de Vriea, Nannl
Vermeer en Jan Veelo.
De Rotterdamse Kunststichting houdt
van 23 september t/m 16 oktober ln de
Kunataaal Zuid san het Zuldpletn een
tentoonstelling van werk van Geert
Lebblng (plastieken) en Feys (free-
forme-formula).
UTRECHT (ANP) In de drie Ne
derlandse crematoria (VeUen. Dieren en
Groningen) i|jn vorig Jsar 5673 stoffe
lijke overschotten gecremeerd, 646 meer
dan het Jaar daarvoor. In het Jaarverslag
van de vereniging voor facultatieve cre
matie worden enkele gebeurtenissen ge
memoreerd. die volgens dese vereniging
duidelijk wijzen op belangrijke verande
ringen ten gunste van de crematlege-
In dit verband wordt herinnerd san
het bezoek dat de blMrhop van Den
Bosch wijlen mgr W Hekkers en z(Jn
vicaris-generaal mgr. L. Rooyarkers vo
rig Jaar brachten aan liet crematorium
ln Dieren cn de inleiding die rngr. Rooy-
ackers hield op de Jaarvergadering van
de vereniging.
Uit het Jaqrveralag blijkt voorts, dat de
voorbereidingen voor de bouw van nieu
we crematoria gestadig voortgaan. Het
crematorium Ork.nburgh in Den Haag n
inmiddels gereedgekomen Voor Rotter
dam en Utrech' werd koninklijk verlof
v.-rkregen Wat Rotterdam betreft Is In-
mlddel.' rijksgoedkeuring voor de bouw
aangevraagd.
De vereniging voor facultatieve cre
matie telde op l september jongstleden
187.350 leden. In het verslagjaar steeg
he'. ledental met b(Jna negen procent.
