DICK BRUNA
Bestsellers zonder seks
Centraal comité A.R. dwong minister
Smallenbroek functie neer te leggen
Amerika luistert
naar negergetto
„BRUINTJE"
TEKENDE VOOR
1000 BEREN
Niet verkiesbaar kandidaatstelling 1967
Biesheuvel
of Roolvink
lijsttrekker
kijk, en zo
heeft delana
nog veel
meer moois!
VREDESPOGING VAN
GEN. DE GAULLE?
Kort geding
tegen directeur
Oranjereizen
Jodrell Bank
vangt signalen
Loena-11 op
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Geen seks in de ontwerpen van Dick Bruna. Hooguit wil hij
er (bij de boeken van Cheney bijvoorbeeld) een intrigerend
vrouwengezicht tegenaan gooien, dat dan nog half genomen
wordt, maar veraer dan het puntje van de kin mag de
nieuwsgierige lezer niet kijken. Omslagen van dit genre zijn
bovendien in zijn werk zeldzaam. Veel liever werkt hij met
enkele dikke, zwarte lijnen, die in gestileerde vorm de essen
tie van het boek in kwestie verbeelden. Wel gebruikt hij
g/aag kleurfelle, prmiaire kleuren, die met contrastrijk raffi
nement tegen elkaar worden gezet.
Er heeft aanvanken.ik wat gezwaaid bij Bruna. toen de jonge
Dick In 1945 met zijn eerste ontwerpen kwam. „Dat kan niet
kreten de vertegenwoordigers, die met"de pas geboren Bnrna-
beer de boer op moesten. ..Dat raken we aan de straatstenen
niet kwijt". Nu hao de voortvarende ontwerper een kolossaal
i (Van een omer verslag gevers)
AMSTERDAM Wanneer op 1 september door uitgeverij Bruna te Utrecht de duizendste
„Zwartebeer" op het publiek wordt losgelaten (in totaal zullen er dan zo'n twintig miljoen boeken
van de serie zijn verkocht), betekent dit ook een zeer persoonlijk succes voor de negenendertig-
jarige directeur van het bedrijf ,,Dick". Van zijn hand immers is de vlag, waaronder elk nieuw
smaldeel de etalages binnenkoerste, in casu de omslag. Ter ere van deze prestatie laat een
expositie in de Amsterdamse Bolstaveerne ze vanaf 12 september nog eens alle duizend zien. Een
indrukwekkend oeuvre, niet alleen voor wie in getallen rekent, maar ook voor de fijnproever
van grafisch handwerk. Een oeuvre bovendien, dat alle psychologen en marktonderzoekers in
het ongelijk heeft gesteld, die meenden, dat pocketbooks alleen aan de man kunnen worden
gebracht, wanneer de omslag juffrouwen toont meerdere of mindere staat van ontkleding
ongeacht of het verhaal uitsluitend gaat over vijf mannen op een onbewoond eiland.
ding voor op zijn vakgenoten: hij was het zoontje van de
directeur en zou eens zelf op het fluweel der directiezetel
komen te rusten. -- Dat stond vast of, zoals hijzelf zegt: „Ik
was de enige ontwerper, die ze er niet uit konden trappen".
Dan nog moet het binnenskamers de nodige verwikkelingen
hebben gegeven, voordat zijn gedurfde ideeën de drukinkt-
doop kregen. „Ik denk bij een ontwerp nooit: zal het boek
er lekker door verkopen?", zegt Dick Bruna. „Ik probeer Iets
wezenlijks van de inhoud te betrappen". Dubbel pijnlijk moet
het «Aan voor de psychologen en marktonderzoekers met hun
sekscomplex zijn, dat de verkoop van Bruine Beertjes een
doorslaggevend succes is. Dick Bruna zegt. ook; „Dat direc
teurschap is eigenlijk een wassen neus. Het bflet me niet.
veel prijs te stellen op kritiek. Vroeger kreeg ik die van
directeur Jaap Romein, nu krijg ik het van mijn vrouw. Geen
ontwerp lever ik af, zonder dat zij het heeft gezien en goed
gevonden".
Lezen, lezen, lezen
Een man met deze Instelling is natuurlijk niet tevreden met
een korte inhoudsopgave van het boek, dat hij van zijn
visitekaartje moet voorzien. Hg leest het van voor tot achter
en soms de psychologische diepgravertjes van Slmenon
bijvoorbeeld waarvan er meer dan honderd by Bruna zyn
uitgekomen tweemaal. Per anderhalve inaand werkt hy
aldus dertig manuscripten door en maakt hy dertig ont-
Dertig stuks is hem wel genoeg en dan doet hij iets anders:
affiches, kinderboeken, de laatste tijd zelfs dessins voor
gordijnen, die het („ik ben dol op kinderen") in de kamers
der zeer Jeugdigen uitstekend zullen doen. Ook wil hij er
tweemaal per Jaar helemaal uit in Parijs of elders sfeer
opsnuiven. Dan nog is zijn jaarproduktie. alleen aan omslagen
honderdvijftig. Zijn Inspiratie lijkt onuitputtelijk en groeit
ook nog steeds, zoals men in de Bols Taveerne kan consta
teren, waar het chronologisch bij elkaar hangt. Steeds sim
peler, directer, raker worden zijn ontwerpen Hij vindt het
tegenwoordig zelfs c/verbodig. om de titel ran het boek op de
omslag te zetten. Een paai- lijnen, een pa&r kleuren zijn hem
genoeg.
Dick Bruna heeft in zijn jeugd wat rondgeneusd bij uitgeve
rijen in het buitenland, maar als grafisch ontwerper is hij
een pure autodidact. Het heeft niet verhinderd, dat hij twee
maal de jaarlijkse afficheprijs heeft gewonnen en eenmaal
de Beneluxprijs voor een van zijn Zwarte Beerbjesaffiches.
Zijn meer dan twintig zelf geïllustreerde kinderboeken hebben
lezertjes in Amerika. Engeland, Duitsland. Italië en Japan en
binnenkort ook in heel Scandinavië. Twee kinderboeken van
zijn hand behoren tot de vijftig best verzorgde uitgaven van
her jaar.
Zijn geheim? Misschien wel dit. dat hy zyn bynaam van de
lagere school. ..Bruintje Beer", ook als volwassen mens eer
is aan biyven doen.
Steeds simpelerdirecter, raker
DEN HAAG Het centraal comité van de
Anti-Revolutionaire Partij heeft in belang
rijke mate de hand gehad in het besluit van
minister Smallenbroek om af te treden.
Zaterdag heeft het centraal comité de heer
Smallenbroek laten weten dat hij én als ge
volg van zijn optreden tegen de Amsterdamse
hoofdcommissaris Van der Molen én als ge
volg van de aanrijdingskwestie niet behoefde
te rekenen op een verkiesbare plaats bij de
kandidaatstelling voor de Tweede-Kamer
verkiezingen van 1967. De minister begreep
daaruit dat hij persona non grata was ge
worden in zijn partij. Hem bleef niets anders
over dan af te treden.
Het centraal comité van de Anti-Re
volutionaire Partij (niet het hoogste
partijcollege, maar wel het belangrijk
ste) had al eerder besloten de heer
Smallenbroek geen leidende plaats te
geven op de AR-lijst. Vóór de Amster
damse relletjes werd al in principe be
sloten het volgend jaar met één lijst
aanvoerder in alle districten uit te ko
men. In dit verband werd de naam ge
noemd van de minister van Landbouw
i Visserij mr. Biesheuvel.
Na de kwestie-Van der Molen en de
aanrijding bleek echter dat de AR-kies-
vereniging, die tenslotte over de kandi
datenlijst moet beslissen, de heer Smal
lenbroek helemaal niet meer wilde. De
kiesverenigingen in de AR hebben al
eerder laten blijken dat zij hard kunnen
zijn en zij hadden toen nog wel te ma
ken met een advies van het partijbe
stuur dat zonder meer in de wind werd
geslagen. Wij doelen hier op de kandi
daatstelling voor de kandidaatsverkie
zingen van 1963, toen dr. Bruins Slot,
die een der drie lijstaanvoerders had
moeten worden, zonder meer aan de
kant werd gezet. De kandidaatstelling
in de AR-partij gaat vla 'n soort com
petitiesysteem. Wiens naam het meest
genoemd is door de kiesverenigingen,
behoort nummer een te worden. De
man met het daaropvolgende aantal
punten wordt nummer 2 enz.
Dr. Bruins Slot kwam in deze compe
titie eind 1962 op de achttiende
plaats. Hij trok zich toen „om ge
zondheidsredenen" terug. Een zelfde
lot had nu de heer Smallenbroek ge
wacht. Zij het dat de partijleiding nu
niet zoals in 1962 met dr. Bruins
Slot de kiesverenigingen de kandida
tuur van de heer Smallenbroek wenste
(ADVERTENTIE)
Stoeisterk wollen truitje, met
nylon versterkt. In rood, groen,
wit en blauw. Maat 92 t/m
116. prijs f. 12,95 - f. 15.95
100% nylon Helanca broek
met leuke knoopjes. Licht-
bruin-wit. zwart-wit en bleu-
wit geblokt. Maat 86 t/m 104.
prijs f. 13.95 - f. 16.25
de grote gebreide
iw leverancier
kindermode
Delana. Dedcmsva
aan te bevelen. Het is overigens nog
geenszins zeker, dat mr. Blesheuvel in
derdaad in het gehele land de AR-lijst
zal aanvoeren. De heer Biesheuvel is
ongetwijfeld een der bekwaamste mi
nisters en staat ook Internationaal hoog
ln aanzien. Hij is nimmer zoals de
heer Smallenbroek in opspraak ge
weest en hij geniet de reputatie van een
onkreukbaar man te zijn en een bijzon
der bekwaam onderhandelaar.
Maar, zo deelde men ons mede, de
strijd in 1967 zal ook voor do ABP voor
namelijk tegen de Boerenpartij moeten
worden gestreden en dan Is de heer
Biesheuvel uiteraard een zwakke plek In
het anti-Roerenfront. Daarom voelt
men er meer voor om in een aantnl
kieskringen de heer Roolvink als lijst
aanvoerder te laten optreden.
Het centraal comité had de beer Rool
vink wonderlijk als nummer twee ge
dacht. Ontkent kan niet worden dat de
heer Roolvink in de lagere partijorga
nen een grote populariteit geniet. Hij
trekt op de bijeenkomsten van een ARP
altijd volle zalen. Maar het centraal co
mité heeft andere overwegingen laten
gelden. De landelijke lijstaanvoerder
van de ARP wordt vrijwel altijd fractie
leider. Als zodanig verkiest het cen
traal comité de heer Biesheuvel boven
de heer Roolvink. omdat de heer Bies
heuvel in 1963 toen hij onverwacht de
heer Van Eijsden als fractieleider ver
vangen moest - getoond heeft bij de ka
binetsformatie goed te kunnen ma
noeuvreren. De heer Roolvink zou min
der tactvol zijn.
j Inleidende manoeuvres
i Maar hoe deze zaak ook afloopt, zij
i staat los van de ontwikkelingen rondom
I de persoon van minister Smallenbroek.
In 1962 was dr. Jan Schouten er nog.
Dr nieuwe brug uon Auteuil bij
Parijs is de 32ste oeververbinding
over de Seine. Met de brug worden
thans dr laatste proeven genomen,
voordat donderdag de opening plaats
vindt. Vierenveertig vrachtwagens
met ren totaalgewicht von H00 ton
zetten de brug onder druk.
om met zijn persoonlijke Invloed ern
stige conflicten uit de weg te ruimen.
Nu was die taak voorbehouden aan dr.
W. P. Berghuis, de voorzitter van het
centraal comité. Deze heeft de heer
Smallenbroek zover gekregen dat hij
zich terugtrok. Vermoedelijk is het ge
sprek dat dr. Berghuis vorige week met
oud-minister Zijlstra en minister Die
penhorst heeft gehad, de inleiding ge
weest van een reeks manoeuvres om de
kwestie. Smallenbroek binnen de par
tij af te handelen. Uiteraard zijn ook de
moeilijkheden binnen het kablnet-Cals
met de heer Diepenhorst besproken. De
heer Biesheuvel was buitenlands, daar
om is het te opvallender dat de heer
Smallenbroek, dl'e tot aan zijn minister
schap vlce-voorzitter van de partij was,
niet bij de conferentie aanwezig wns.
Strafrecht
Men heeft van de minister van Onder
wijs kennelijk willen weten hoe de „zaak
Smallenbroek" ln het kabinet gevallen
Is en men heeft zich stellig ook willen
oriënteren bij de hoogleraar In 't straf
recht Diepenhorst, wat «Ie eventuele con
sequenties voor de minister vnn Blnnrn-
landae Zaken zouden zijn als de procu
reur-generaal zou besluiten tot vervol
ging over te gaan.
liet interne part ij beraad, waaraan ln
een later stadium ook de heer Blissheu-
vel en de heer Roolvink deelnamen,
heeft geresulteerd in het aftreden van
„PRULLEJONGEN"
MAASTRICHT, (A.N.P.). Voor de
president van de rechtbank te Maastricht
«Mende maandag een kort geding, dat de
administrateur F. v. d. L- had aangespan
nen tegen zyn vroegere werkgever de heer
P. G., directeur van Oranjereizen te Val
kenburg.
Van de L. eiste tegen een dwangsom
van 10.000 gulden per overtreding dat G.
hem niet meer zou bestempelen als „prul-
lejongen, die nooit chef van de exploitatie
was geweest en in Italië het geld over
de balk had gesmeten".
De raadsman van V. d. L betoogde, dat
^»t salaris van 18.000 gulden per jaar.
dat V. d. L. had genoten, niet ln overeen
stemming was met de beweerde functie
van prullejongen. Ook bestreed hij de be
weringen van G. als zou V. d. L. zich
schuldig gemaakt hebben aan ondermij
nende acties tegen zijn werkgever. De
raadsman van de directeur daarentegen
verklaarde, dat V d L. ln Italië veel te
royaal met het geld was omgesprongen en
)nmen met een vliegbedrijf een actie was
begonnen om Oranjereizen failliet te laten
verklaren. Op maandag 5 september «loet
de president van de rechtbank uitspraak.
Momdat hij
rikaa
senaatscommissie die een
zoek Instelt naar de oorzaken
geweldpleging en verval In Ame-
De verhalen van twee die er bij ge
weest zijn, Claude Brown, de auteur en
Arthur Dunmeyer, allebei opgegroeid
in New-York City's negerstad Harlem,
deden voorzitter Abraham Rlbicoff.
een democraat uit Connecticut, op
merken dat federale autoriteiten en
gemeentelijke overheden die geboord
zijn, te weinig op de hoogte waren
van wat het leven in een getto eigen
lijk was.
Brown, schrijver van het boek „Man-
child in the promised land" in het
Nederlands vertaald als „Mijn Harlem"
- en Dunmeyer. hadden onder meer
het volgende te vertellen:
Brown: „mijn vader sloeg ons altijd,
omdat hij geen werk kon krijgen en
gefrustreerd was. Als ik mijn zusje
geslagen had. placht ze te zeggen:
„Ik zeg het tegen vader. Hij zal Je
strot omdraaien." Ik wist dat le dat
niet zou doen, maar niet omdat le het
niet kon, want ik heb het 'm eens
zien doen."
Dunmeyer: „Ik belandde voor het
eerst in de gevangenis toen ik tussen
acht en tien Jaar was. Ze zeiden dat
het me niet aangerekend zou worden,
maar dat waa wel zo. Ik werd altijd
naar binnen geduwd zonder dat er
Iets gevraagd werd. Je werd op straat
groot en je had niets, geen radio's
alleen maar sex. Je hoorde daarover
als je vijf of zes was. en Je wist dat
het fijn was. Ik kreeg mijn eerste kind
toen ik vijftien was. Ik ben nu dertig
en grootvader. Mijn twaalfjarige doch
ter is net moeder geworden
Brown: „Je moest, wegwijs worden.
„All light, you guys, this is a
stickup" werden ze herkend.
„Het is de televisie. Die maakt je
lekker. We hebben Jou Louis gehad
en we hebben Ralph Bunche. Maar
dat niet genoeg. De televisie laat zien.
wat je moet zi$n te krijgen. De civil
rights wet zegt.; „Cool it, nigger".
„Het zijn de jonge kinderen die vinden
dat ze niet zo berustend moeten zijn
Toen ik dei t ien was wist lk hoeveel
quinine en suikerwater je nodig had
voor heroine om te verkopen. Ik kende
het murphv spelletje 'oplichten van
mannen door hun portefeuille te „be
waren" terwijl zij naar een vertrek
g.ngen voor een bezoek aan een pu
blieke vrouw die er helemaal niet
was). Zo kon Je geld verdienen. Het
waren de pooiers en de sjacheraare die
zomerpakken en slangeleren schoenen
droegen."
Volgens Brown waren er corrupte Ierse
en Italiaanse „Ingeburgerde" politie
mannen die buiten diensttijd overval
len deden. Ze waren in burger, maar
aan hun dienstpistolen en „filmtaal"
a;s him oudere. En ut pikken wat van
hen is." „Je krijgt een strafblad als
Je in een getto opgroeit en Je kunt
geen baan krijgen als Je een strafblad
hebt. Je kimt niet eens werken voor
het anti-armoedeprogramma, want als
Je een strafblad hebt. kunnen ze Je
niet in dienst nemen."
Dunmeyer vertelde dat hij onwettig
was, dat een paar van zijn kinderen
onwettige kinderen waren en dat het
met hun kinderen ook wel zo zou gaan.
„Het gaat niet om de manier waarop
de mensen te werk gaan, zolang de
anderen het maar begrijpen. Wij wil
len het recht hebben fouten te maken,
zoals ledereen dat heeft," zei hij.
Fulbright wil
voedselzendingen
besnoeien
Contact met
Noord-Vietnamees
in Cambodja?
PNOM PENH (AFP) President De
Gaulle van Frankryk, die vanmorgen na
zyn bezoek aan Djlboetl en Ethiopië in
Cambodja I* aangekomen, zal hoogitt
wanrechyniyk morgen de Noordvletna-
mese vertegenwoordiger in Cambodja
ontvangen, zo is van zeer goed Ingelichte
Cambodjaanse zyde gezegd. Tot nog toe
had men een ontmoeting lussen De
Gaulle en een Noordvietamees slecht»
als mogelijk beschouwd.
WASHINGTON (Reuter) Senator J.
William Fulbright, bekend om zijn kri
tiek op de politiek van de Amerikaanse
lml|)verlenliig aan het buitenland, heeft
bekendgemaakt dat hij zal voorstellen
het nieuwe programma van president
Johnson voor het zenden van voedsel
naar hulpbehoevende landen sterk te
besnoeien. Fulbright Is voorzitter van de
senaatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen.
Hij zegt twee amendementen te zul
len indienen op het wetsontwerp inzake
een nieuw programma „voedsel voor
de vrijheid". Het ene amendement be
helst beperking van de verkoop van
Amerikaanse landbouwprodukten, tot
een miljard dollar per Jaur (3.57 miljard)
het andere houdt een beperking van de
termijn van het programma tot een
jaar in, in plaats van twee. De regering
had «Je limiet van da Varkopeo op
miljard dollar voorgesteld, maar «Ie
land bouwcommissie van de senaat heeft
dit cijfer al teruggebracht tot 1.9 mil
jard.
Fulbright zei tijdens de opening van
het debat over het nieuwe wetsontwerp
niet te kunnen inzien hoe het congres
het ontwerp kan aannemen wanneer men
het feit in aanmerking neemt dat er in
de VS geen overschotten meer zijn die
verkocht kunnen worden.
Het persbureau AFP merkt hierbij op
dal de kwc-Ur-Vn-tuam thans ofüdivl
deel uitmaakt van het programma van
De Gaulle ln Cambodja. Naar verluidt,
zou de Noordvletname.se vertegen woord l
ger in Pnom Penh, Ngoeyen Thoeong, die
gedurende lange tijd secretaris-generaal
op hot ministerie van Buitenlandse Zaken
in Hanoi ls geweest, pas enkele dagen ge
leden met een ontmoeting hebben tnge-
In de Cambodjaanse hoofdstad wijst
men voorts op de aanwezigheid van
Paus naar graf
van Celestinus V
VATICAANSTAD (UPI) Vanuit zijn
zomerverblijf in Custelgandolfo zal
Paus Pui)lus VI donderdag op pelgrims
tocht gaan naar het kasteel Monte Ful-
mone om eer te bewijzen aan «le enige
Paus die ooit afstand heeft gedaan. In
h.-t kasteel bevindt zich het graf van de
heilige Petrus Celestinus. die In 1296 in
gevangenschap In het kasteel is overle-
«len nadat hij nis Paus Celestinus af
stand deed. Monte Fulmore ligt onge
veer' tachtig kilometer ten zuiden van
Rome aan de rand van de Abruzzl heu
vels. waar de heilige als Benedictijner
monnik leefde voor hij in 1294 tot Paus
werd gekozen.
secretaris-generaal Oe Thants bijzondere
afgevaardigde Herbert de Ribbing. Hij is
door prins Slhanoek uitgenodigd om te
trachten een regeling tot stand te bren-
Btn V001 li'' botwi-te gebieden aan dc
Thai lands-Cambodjaanse grens, maar
men acht het mogelijk dat hij een rol
kan spelen als verbindingsman van Oe
Thant voor elk ander probleem
Tenslotte heeft het Cambodjaanse
staatshoofd te kennen gegeven een be-
zoek van president Johnsons reizende
ambassadeur Harrimon alsnog voor mo
gelijk te houden. Enkele uren voor de
aankomst van De Gaulle zei de prins
Harrlman wellicht te kunnen ontvangen
als de omstandlgUeden dat zouden toe
laten
Enkele weken geleden werd gemeld dat
De Gaulle van plan zou zyn tijdens zyn
bezoek aan Cambodja een ixiglng te doen
om dc medewerking te krygen van prins
Norodom Slhanoek bij een vredespoging
voor Vietnam Men achtte dc kans van
slagen toen klein.
JODRELL BANK. (U.P.I Het
observatorium van Jodrell Bank heeft van
daag opnieuw signalen van dc rond d«
muan draaiende Russische satelliet Loena
11 opgevangen. Na dc fotouitzending van
vannacht, clle een half uur duurde, zyn
echter g. en nieuwe fotosignalen opgevan
gen, aldus Sir Bernard Lovell, directeur
van het observatorium.
Do foto's zullen volgens Lovell zo spoe
dig mogelijk gepubliceerd worden. IIij ver
wacht dat zij veel overeenkomst zullen
tonen met, die van de vroegere Russische
muunsatelliet Locna 9 en dlc viui de Ame
rikaanse LOR. De Locna 11 drault nog
steeds om de maan. maar Lovell geloott
dat de Russen met de satelliet een gecnm-
plleeer de handeling zullen uitvoeren, bij -
voorbeeld een landingspoging op do maan
of een reis terug naar do aarde.