M-brigadier uit Oosterhout
kampioen in 100.000-literklasse
Pater vond het verantwoord
om met jongelui oversteek
over de Noordzee te maken
^0
Na urenlang worstelen gered
Koosje Vijf:
zestien
keer moeder
en nog
steeds
vitaal
„Let op haar uier
die hangt er
zeldzaam mooi en
vierkant onder'
WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1960
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Op een drassige wei o%ider
Oudewater heeft Koosje Vijf
de afgelopen dagen staande
receptie gehouden voor foto
grafen, veehouders en schrij
vende pers. Temidden van
haar kinderen en kindskinde
ren nam ze daar de schouder
klopjes in ontvangst en hief
ze behulpzaam haar linker
achterbeen teneinde de aan
wezigen 'een onbelemmerd uit*
zicht te geven op haar rim
pelige, roomkleurige uier. En
terwijl de camera's klikten
herkauwde ze dromerig de
grandioze triomf, die ze in 17
landerige jaren behaald heeft.
Honderdduizend liter vólle
melk heeft ze in die periode
geproduceerd en daartussen
door zag ze ook nog kans om
zestien keer als een gelukkige
moeder uit het kraambed op
te staan.
Die slome bij de sloot is één van
haar taaie dochters: Koosje 12, der
tien jaar oud en zwijgend op weg
naar de 80.000 liter. Of ze ooit de
100.000 haalt, wordt door boer Kars-
bergen ten zeerste betwjjfeld. Ter
wijl hij zich bukt om tezamen met
de tepels van Koosje Vijf te worden
vereeuwigd, mompelt hij stug: „De
dochter staat er niet meer zo best
voor. Die is al knap versleten. Stflf ln
de voorpoten, begrijpt u. Een voetbal-
knietje. En met de melk wil het
ook niet zo best meer lukken. Dat
is een kwestie van gezondheid. Als
ze straks in de winterstal gaat lig
gen, breng ik haar naar het abat
toir".
Koosje Twaalf, die Icrzyde heeft
meegeluisterd, ontbloot een zeldzaam
onregelmatig gebit fen gaapt bard-
grondig. Onwetend van het grote
slagersmes, dat boven haar hoofd
hangt, staart ze met I ïtroverte ogen
naar haar moeder, die koket het
hoofd ln de nek vleit voor een twee-
koloms plaat.
Delftsblauw bord
Men is het er over eens, dat Koosje
Vijf een dekselse meid is. Kars-
bergen wil zelfs nog verder gaan.
Koosje Vijf ten vitalen voete
uit: 17 jaar M-brigadier.
Mooi vierkant
Terecht vraagt boer Karsbergen
Karsbergen was er niet kapot van.
dan ook om speciale aandacht
voor de uier van Koo6je, die btj
de laatste keuring nog met 18
punten is gehonoreerd. „Ook daarin
slaat ze alle andere koeien", zegt
KfirsbejggQ t£r%ijde,_^kijk maar om
je heen, dat is geen vergelijk. Bij
lUMnjMiii I i
Boer Karsbergen uit Oude
water heeft tot nog toe 100.000
liter volle melk van Koosje
Vijf afgetapt. „Vroeger ging
dat met de handjes", zegt hij,
„maar de laatste zes jaar doen
we alles elektrisch".
„Koosje is een ouwe taaie", roept
hij, „in maart heeft ze nog een
pracht kalf ter wereld gebracht en
nu zit ze alweer aan de 22 liter. Die
koe is gewoon niet kapot te krijRen.
Moet je zien. hoe ze nog op d'r
benen staat. Dat verbetert een koe
van twee jaar haar niet eens. Er
mankeert geen gewrichtje aan. Het
is allemaal gaaf. Als ze zo vitaal
blijft, kan ze zeker nog vier, vijf
jaar mee".
Trotse Karsbergen heeft Koosje
Vijf vorige week in triomf naar de
Utrechtse Margriethal gebracht,
waar het zwart-witte fenomeen uit
gebreid werd gehuldigd. De hoog
bejaarde M-brigadiere kreeg een
fraai oranje lint en een handbe
schilderd Delftsblauw bord voor de
kop. De gezamenlijke Utrechtse
fokkers deden er vervolgent nog
een feestschep bovenop en verrasten
koe en eigenaar op een zilveren
plaquette met inscriptie.
want Koosje Vijf heeft al een prij-
zenkast vol bekers en medailles bij-
eengegraasd. In de boerderij deelt
haar foto de ereplaats met een foto
van de Beatles en hangen de linten
als een permanente feestversiering
aan de wanden.
„Koosje is een geweldig beest", zegt
Karsbergen dromerig, „mijn vader
heeft hem in 1949 zelf opgefokt cn
vanaf de eerste dag was het al
duidelijk, dat er iets bijzonders met
Koosje aan de hand was. Dat zie je
als vakman meteen. Het is een ty
pische platte melkkoe met een hoop
adel. U moet eens letten op de fraai
gevormde kop en de geweldige ho
rens. Je zou niet zeggen, dat het een
oud wijf is. maar toch is ze met
haar zeventien jaar al drie maal
zo oud als een gemiddelde koe. Als
je geluk hebt, houd je een normale
koe zes jaar. Dan zakt haar melk-
produktie en eet ze meer dan ze pro
duceert. Bij Kooaje is daar nooit
sprake van geweest. Die bleef maar
groeien en vQf jaar terug kwam ze
nog aan de 37 liter per dag. Schoon
Koosje hangt ie er mooi vierkant
onder. Alles zit op zijn plaats en
aan welke kant je ook gaat staan: hij
is overal even gaaf'.
Een sterke vrouw
Koosje Vijf, die terzijde heeft mee
geluisterd, laat er geen gras over
groeien en stelt zich nogmaals voor
de camera's op. ditmaal in 'n uiterst
gewaagde houding, waarbij de on
derkant van de uier de grond raakt.
De andere koeien wenden demon
stratief het hoofd af en negeren
Koosje. Ze kunnen het succes van
hun oude vriendin maar moeilijk
Koosje zelf onthoudt zich wijselijk
van commentaar. Met die 100.000
liter zit ze immers voorgoed op flu-
En in maart wordt ze weer moeder.
Dank z)j de K.I.
„Als alle koeien zo waren als Koos
je", zegt Karsbergen, „zat ik nou al
jaren te rentenieren".
Maar Karsbergen kent ook de bijbel,
waarin staat: „Een sterke vrouw,
wie zal haar vinden".
Hij is al blij, dat hij er één
heeft gevonden.
AMSTERDAM Voor Hoek van Holland, iets ten
westen van de zuiderpier, rust op twintig meter
diepte de kotter „Morning Star". Het werd op het
nippertje geen ontijdig zeemansgraf voor de 70-
jarige Salesiaan, pater Charles Dury en de minia-
Kerste vraag' Hoe komt
een pater aan 'n zeewaar
dige kottei- en wat doet
hij op een leeftijd, waarop
andere A.O.W -potverteer -
Jers in hun verzorgingsflat
zitten, temidden van de
woelige baren? Het blijkt
dan. dat de hoogbejaarde
pater (die genoeg met de
tijd is meegegaan om het
stijve boordje verwis
seld te hebben voor een
stropdas van bescheiden
dessin) in Amsterdam al
sinds 1951 de stichting
„Jongensstad" leidt. „Ons
doel is de jeugd op te voe
den". zegt hij. „vooral
door een zinvolle vrije
tijdsbesteding. Wij hou
den contact met zo n 500
jongelui Wij kamperen
met -re in het buitenland,
wij hebben een ponnyclub
en wij hadden ook al lang
een stalen jacht, waarmee
wij onder meer op het
IJssclmeer voeren. Die
hebben wij weg gedaan,
toen op de helling bleek,
dat er roestplekken ln de
bodem zaten, en daarna
hebben wij van een Ant
werpse scharrelaar die
kotter gekocht. Rijke wel
doeners? Ja. die hebben
wij inderdaad, maar an
derzijds laten wij de Jon
gelui rustig betalen. Dat
kan tegenwoordig toch
iedereen? Zoals gezegd,
dat tripje naar Engeland
k06tte de man 75 gulden.
Op die manier kwamen
de kosten er precies uit".
Vraag twee: Waren schip
en schipper zeewaardig?
Met andere woorden: was
het avontuur, om met vijf
jongelui de oversteek naar
Engeland te maken, hele
maal verantwoord? „Ja",
zegt de hoogbejaarde
pater, die het fitte dauw
trappers uiterlijk heeft
van een agrariër uit de
Flevo-i*>lder en die je
geen Jaar ouder dan vijftig zou geven,
tot je zijn onvaste vermoeide handdruk
hebt gevoeld. „Ja. het was verant
woord. Wat mijzelf betreft: lk heb vijf
jaar geleden ik was toen 65 de
cursus navigatie van de ANWB gevolgd
voor zeezellers. De kotter was natuurlijk
geen zeilboot, maar de navigatie is het
zelfde. En lk heb tijdens tochtjes bui
tengaats naar Den Helder en zo de no
dige zeeërvaring opgedaan. Wat de boot
betreft: die hebben wij zekerheidshalve
voor de trip laten hellingen, hij was
goed. In Rotterdam heb Ik speciaal een
monteur laten komen om de motor te
controleren, en ln Hoek van Holland
heb lk nog de pompen laten testen. Het
was namelijk een houten boot. Die ma
ken altijd water. Daar heb je nu een
maal je automatische Lenspompen
voor. En die pompen waren goed. dat
blijkt ook wel, want anders hadden wij
Harwich nooit gehaald.
Toedracht
Derde (meest vitale) vraag: Wat Is
er dan misgegaan? De pater zegt: „Ik
zal u de hele toedracht eerlijk uit de
doeken doen. Als lk iets terug houd,
denken de mensen toch maar, dat het
wel geen zuivere koffie zal zijn geweest.
Het weerbericht klopte niet. Begrijp mij
tuur-kudde van vijf jongelui, die hun leven een week
lang a raison van 75 gulden per stuk aan zijn stuur
manskunst hadden toevertrouwd. Maar hoe weinig
het scheelde mag blijken uit het feit, dat have en
goed mee naar de diepte gingen slechts de vege,
druipnatte lijven konden uit de 15-urige strijd tegen
de Noordzee-elementen worden gered.
ook stuk. Daar begrijp Ik hclcmkal niet*
van. Ik had er Joint een nieuw mem-
hraam In laten zetten om helemaal Be
ker te zijn. Iloe dan ook: we maakten
veel water. Albert probeerde nog, te lo
zen met een emmer, maar hij verwond
de zijn hand, toen hij de schroefas
raakte. Om 4 uur nacht* uu dat, en
we konden niet* meer doen. Een kwar
tier later vielen de motor en de lichten
uit, omdat de machinekamer helemaal
onder water Mtond. Ik probeerde MOS te
geven, maar de gaffel, die bij een ruk
wind waa afgebroken, bleek de antenne
te hebben vernield, zodat we niet om
hulp konden vragen".
Stuurloos, zonder boordllchten of ra
dio, op de NoordzeeWas hij niet
bang „Ik niet", zegt de pater, „we
hadden allemaal een deugdelijk zwem
vest aan, en er was een reddingsvlot aan
boord. Bovendien kende lk het echtp, 'C
zou zeker nog een paar uur «IJn blijven
drijven. Wel hebben we drie van de vier
vuurpijlen afgeschoten, waarover wij
beschikten (de laatste wilde Ik bewa
ren voor het uiterste geval) en toen dat
niet hielp, hebben wij aandacht probe
ren te trekken door op het dek wat kle
ren van Marijke d. Bruin te verbranden,
BIJ de andere spullen konden we niet
kotnen. want die lagen ln de kajuit
We zagen de boordllchten van een ander
schip, en heb ik de laatste vuurpijl ge
bruikt, dat hielp meteen, al duurde het
daarna door de ruwe zee, wel een uur
voordat de „lie of Ely", een kustvaar
der van de Harwich-Rotterdam, ons aan
boord kon nemen.
Onze eigen kotter hadden we toen al
lang opgegeven. U moet zich Indenken,
hoe uitgeput we waren. We konden niet
meer redeneren. Alles hebben we verlo
ren. persoonlijke bezittingen, maar ook
maritieme gidsen, hydrografische kaar
ten, Instrumenten, een filmcamera, al
les, maar de bemanning van de „Ile of
Ely" dacht er anders over. Ze hebben
de kotter proberen te redden door hem
op sleeptouw te nemen. En het was bij
na gelukt ook. Bij het lichtschip Goeree
zijn we van boord gegaan en pas vlak
voor Hoek van Holland zonk de boot
We hebben er tien minuten naar staan
kijken. Ik heb nog foto's gemaakt. Jam
mer, Ja, maar dat voelden we toen zo
niet. We voelden alleen dankbaarheid,
omdat we het er levend van af hadden
gebracht".
Dit alles Is nauwelijks een etmaal
geleden, maar de pater denkt ln zijn
huurflatje, propvol met Jeugdwerkattri
buten ln het fantasieloze nieuw-west
van Amsterdam vooral aan de toe
komst. Hij wil een nieuwe boot, dit zij
voorop gesteld. „De kotter was voor
twintigduizend gulden verzekerd", mij
mert hij hardop, „maar ik weet niet, of
ik dat geld wel zal krijgen. In de polls
staat, dat het ongeluk binnen 15 mijl van
de kust moet zijn gebeurd. Wat zouden
ze bedoelen? Het moment, waarop Je
averij krijgt, het ogenblik, waarop je het
schip verlaten hebt, of de plaats, waar
de boot gezonken Is? Daar moet lk
eens over gaan praten.
Maar als ik weer een schip
krijg, probeer ik de oversteek op
nieuw. Na een auto-ongeluk ga
je toch ook niet fietsen? Oh nee,
de ouders zijn niet boos. Vader
De Bruin is ons zelf met zijn auto
in Hoek van Holland op komen
halen. De trip was menselijker
wijs helemaal verantwoord. We
hebben alleen alle pech tegelijk
gehad
goed, lk maak de heren van De Bilt geen
enkel verwijt, ledereen kan zich vergis
sen, maar ze hadden windkracht 2 tot 4
voorspeld, toen wij terug wilde varen,
en het was 5. Nu kan zo'n kotter daar
wel tegen, dat Is 'n vissersboot, moet u
denken. Maar ze stampte verschrikke
lijk en dat was te veel voor de Jonge
lui. Zeeziek dat ze werden! Ik had er
vijf aan boord te weten de 14-jarige
Fred de Bruin, Gerard van der Laan.
Jacques Kunst, die allebei 15 zijn, de
16-jarlge Marijke de Bruin en tenslotte
Albert Broks, die 21 Is en bij de mari
ne dient.
Op Fred en Albert na lagen ze voor
Pampus op het achterdek. Dat was
's middags om 2 uur. Het schip ging zo
te keer, dat we niet meer ln de kajuit
konden komen om het eten te halen,
dat er klaar lag. Wij hebben dus van
's middags 2 uur tot 's nachts 5 toen
we gered werden, niets naar binnen ge
had zelfs geen kopje koffie. Daar
kwam bij, dat om twee uur 'a nachts
de Lenspompen uitvielen, hoe dat kwam
weet ik niet. Misschien was de v-anaar
gaan slippen.
Ik zelf moest aan het roer blijven, dus
schoten er alleen Albert en Fred over
om de handpomp te bedienen. Tot
overmaat van ramp ging de handpomp
GEMEENTE LEIDEN
Bij de hoofdafdeling civiele werken B van de Dienst
van Gemeentewerken kunnen voor, het onderhoud
van de gemheentelijke plantsoenen worden geplaatst:
a. VOORWERKER TUINMAN
(vereist: diploma bezit) toongroep V.
b. TUINLIEDEN
ln toongroep IV
c. MOTORMAAIERS
in loongroep IV
d. PLANTSOENWERKERS
in loongroep III
Bruto talaris per
loongroep III 24 Jaar ei
loongroep IV 25 Jaar e:
loongroep V 26 Jaar ei
ouder 583,11
ouder 616,37
ouder 065.51
Bovendien vakantietoelage 6%: premiespaarregeling:
ziektekostenregeling (I.Z.A.). veratrekkli* werkkle
ding; premie A.O.W/R.W.W. voor rekening van de
gemeente; pensioenpremie 7.9%.
Schriftelijke sollicitaties te zenden aan Burgemeester
en Wethouders van Lelden.
Desgewenst kan men sich ook persoonlijk aanmelden
elke middag van 3 tot 5.30 uur op de afdeling perso
neelszaken van de dienst van gemeentewerken,
kamer 415, vierde verdieping, stadhuis.
