„DE STUIVER
VAN OUDENRIJN
zo groot als halve Utrechtse binnenstad
Isometrie
SPIEROEFENING VOOR MODERNE MENS
PAGINA 8
DE LEIDSE COURANT
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1966
„De Stuiver'' van Ouden
rijn in wording. In het
hart van dit gigantische
object de oude rotonde,
die dit jaar nog wordt
afgeslotenTer oriën
tatie: links richting Den
Haag, midden boven rich
ting Amsterdam, rechts
richting Arnhem, mid
den onder richting Den
Bosch.
(Van een oneer verslaggevers)
ALS het werk volgens de
verwachtingen blijft ver
lopen zal omstreeks het
eind van dit jaar de ro
tonde Oudenrijn aan het ver
keer onttrokken kunnen worden.
De betrekkelijk kleine asfalten
cirkel die al zo vaak de bron is
geweest van kilometerslange
files en urenlang oponthoud,
wordt dan geheel omsloten door
een enorme ruit die voorlopig
afgeronde hoeken zal hebben
zodat zij de oude rotonde kan
vervangen. De mensen van
Rijkswaterstaat en het aan
nemersbedrijf Schouls, die da
gelijks de plattegronden van het
nieuwe plein bestuderen, spre
ken van „de stuiver". Dat is
nog niet zo'n vreemde betiteling,
want tenslotte was die oude
Nederlandse vijf-cents-munt ook
een ruit met afgeronde hoeken.
Deze stuiver is echter zo groot
als de halve Utrechtse binnen
stad.
Ala de automobilisten volgend Jaar
nog eens een ommetje over Oudenrijn
maken zullen zij, nadat zij de hele om
trek hebben gevolgd, op hun kilometer
tellers zien dat zij ongeveer anderhalve
kilometer hebben afgelegd. Heeft men
momenteel slechts een opstelruimte
voor de verkeerslichten op de rotonde
van enkele tientallen meters, in de toe
komst zullen er op het plein files van
bijna vierhonderd meter kunnen wach
ten zonder dat het verkeer grondig in de
war wordt gebracht.
Dat betekent reeds een aanzienlijke
verbetering van het grootste Neder
landse wegenknooppunt, want hoewel
het systeem van verkeersverwerking
nog op hetzelfde gelijkvloerse niveau
blijft, heeft de ervaring geleerd dat bij
een dergelijke drastische vergroting, de
oapaciteit van een kruispunt aanzienlijk
toeneemt. Dit 'vindt zijn oorzaak in het
feit dat men de verkeerslichten op het
plein langer op groen of rood kan laten
staan, waardoor de lozing van de auto's
met grotere stoten kan geschieden.
werkzaamheden, zoals het slopen van de
bestaande viaducten, de opruiming van
de bestaande begroeiing, de aanleg van
middenbermen en het opbreken van pa
rallelwegen is gevorderd. Wekelijks wor
den de lijnen, die de stand van zaken
aangaven, een stukje verlengd in de
richting van het eindpunt. Htet is nu 85
weken geleden dat met de aanleg van
,,de stuiver" werd begonnen. In die pe
riode werden tienduizenden kubieke me
ters zand opgespoten uit een gat bij De
Meern dat een totale diepte zal krijgen
van 24 meter. Er is zoveel nodig omdat
de grond eigenlijk uitermate ongeschikt
is om er wegen over aan te leggen. Tot
op een diepte van vier meter is er
slechts veen en slappe klei. Daarin wer
den brede sleuven gegraven, die vervol
gens werden volgestort met zand, zodat
een stevige ondergrond voor de wegen
wordt verkregen.
In totA&l zal er bijna een miljoen ku
bieke meter zand door de pijleiding
naar het kruispunt moeten worden ge
spoten. Het grootste deel daarvan zal
binnen de ruit moeten worden opgetast
tot de op- en afrit van het viaduct.
Ruwweg gezegd is men nu zover ge
vorderd dat de zogenaamde „aarden li
chamen" voor de wegen die de omtrek
vormen van „de stuiver", zijn aange
bracht. Bovendien zijn reeds drie van
de vier klaverbladeren die rond het via
duct en binnen „de stuiver" moeten ko
men uit de slappe bodem weggegraven.
Ze staan nu nog vol water maar zullen
binnenkort ook met zand opgevuld wor-
OMLEGGINGEN
VIADUCT
Toch moet de grootste verbetering
zelf nog aanbesteed worden: de bouw
van het eigenlijke kunstwerk Dat
wordt een enorm viaduct met 'n breed
te van zestig meter. Daaraan kan men
niet eerder beginnen dan volgend jaar,
als de oude rotonde geen functie meer
vervult omdat dit viaduct precies moet
komen op de plaats waar nu nog 't ver
keer rondcirkelt.
Omdat die tweede aanbesteding nog
moet komen heeft men nog geen zeker
heid over de totale aanlegkosten van 't
nieuwe knooppunt. De „stuiver" en al
les wat verder ln de eerste faze werd
uitgevoerd, heeft negen miljoen gekost.
Insider» rekenen erop dat het eigenlijke
kunstwerk zeker niet minder geld zal
Op* het kantoor van de heer Hulbers
van Rijkswaterstaat hangt een platte
grond van het toekomstige klaverblad
met daaronder een grafiek waarop staat
aangegeven hoever de verschillende
Enkele weken geleden werd het ver
keer voor de eerste keer nauw betrok
ken bij de werkzaamheden: er waren
wegom leggingen noodzakelijk om de be
staande snelwegen met op- en afrijstro
ken aan te sluiten op „de stuiver". Die
omleggingen zijn weliswaar niet groot
en betekenen geen aanzienlijke omwe
gen maar op snelwegen betekenen zelfs
de kleinste wijzigingen al een vergro
ting van het gevaar voor ongelukken.
„En gevaar beperken wij tot het abso
lute minimum. Voortdurend staat het
ons in het hoofd geprent dat het ver
keer zo snel en zo veilig mogelijk door
gang moet vinden", vertelt de heer Hui-
bers. En hij vervolgt met:
„Als het hier niet zo druk zou zijn
geweest zouden die omleggingen ons
niet zoveel hoofdbrekens hebben gekost.
Dan hadden we gewoon de helft vau de
autowegen afgesloten en het verkeer
uit twee richtingen tijdelijk over één
weghelft geleld waar dan een inhaalver-
bod zou gelden".
OPGAVE
De man van Rijkswaterstaat is er
«chter terecht van overtuigd dat
dit bij Oudenrijn niet verantwoord zou
zijn gewsest. Als men hier bijvoorbeeld
al het verkeer uit de richting Den Bosch
van twee rijstroken op één enkele rij
strook zou samenvoegen, dan ontston
den er catastrofale opstoppingen.
De opgave waarvoor men zich bij
Oudenrijn gesteld zag heeft zich tot nu
toe nergens anders in Nederland
gedaan: het verkeer op een autoweg
omleiden zonder dat het aantal beschik
bare rijstroken verminderd behoeft te
worden. Met veel passen en meten is
men daarin geslaagd. Bovendien moes
ten geheel nieuwe en duidelijke aanwij
zingsborden ontworpen worden.
„We ruimen eerst de stukken van de
middenbermen op. De vrijkomende
stroken worden geplavleid, zodat de
snelweg ter plaatse breder wordt. Dan
kunnen we aan één kant de slipstrook
afsluiten en nieuwe witte strepen op het
overblijvende weggedeelte trekken. Het
verkeer heeft dan dezelfde ruimte zij
het dat er nu geen middenberm meer is
en is parallel aan het oude tracé en
kele meters naar links of naar rechts
verschoven. Op de vrijgekomen slip-
strook kunnen wij dan de aansluiting op
„de stuiver" maken.
richt dat het werk hier geen mensenle
vens mag kosten. Tot nu toe zijn we
daarin geslaagd. Er hebben zich van
zelfsprekend wel ongelukken voorge
daan met materiële schade, maar die
zouden ook onder normale omstandig-
hedèh zijn gebeurd".
ACHT WEKEN
FOEFJE"
We hebben echter ontdekt dat de au
tomobilisten veel minder op de witte
strepen reageren dan men zou denken.
Ze laten zich automatisch leiden door
de doorlopende lasnaad tussen het be
ton van de linker- en de rechterrij-
strook, vertelt de heer Huibers.
We konden daarom niet volstaan met
witte strepen alléén. We hebben een
strook beton vlak langs de oude slip-
strook moeten asfalteren en met
grind bestrooien, zodat de indruk werd
gewekt dat daar een nieuwe vlucht
strook ligt. En nu blijken de automobi
listen wél de Juiste koers te houden".
Hij stelt nog eens met de grootst
mogelijke nadruk vast: „Onze gedach
ten zijn er voor honderd procent op ge-
De wegomleggingen op het gedeelte
van Oudenrijn in de richting Den Bosch
konden reeds gedeeltelijk opgeheven
worden. Thans zal begonnen worden op
het stuk in de richting Arnhem. Men
rekent erop dat elke omlegging acht
weken zal duren. In die acht weken
dient telkens één aansluiting op „de
stuiver" voltooid te worden. Als alle
acht aansluitingen afgewerkt zijn, be
hoeft men slechts de „schrikhekken" te
verwijderen om het verkeer te laten
overschakelen van de kleine rotonde op
de grote „stuiver". Vanzelfsprekend is
dit wat al te simpel uitgedrukt want er
moeten bovendien nog nieuwe verkeers
lichten en vangrails geplaatst worden
om maar een paar onontbeerlijke zaken
te noemen. En dan vergeten we nog de
verkeersborden.
Verkeersborden zullen in de toekomst
een hoofdrol op Oudenrijn gaan spelen.
Want alleen door een duidelijke beweg
wijzering zal de automobilist op weg
naar Amsterdam, naar Den Haag, naar
Arnhem ook werkelijk zonder omwe
gen zijn bestemming kunnen bereiken.
BERUCHT
Een klaverblad is voor de meeste
mensen die zo'n verkeerscomplex nog
niet vaak hebben gepasseerd een inge
wikkelde zaak. Het „Frankfurter
Kreuz" het grootste klaverblad in
Duitsland is niet voor niets berucht.
Menig automobilist komt daar plotse
ling met een schok van onaangename
verrassing tot de conclusie dat hij een
verkeerde weg heeft gekozen. En omdat
IsometrisL
probeert
kerktoren om te
duwen.
Het laat hem koud
dat de toren
blijft staan
(Van een onzer verslaggevers)
DES HAAG De isometrie is nu ook
naar Europa overgewaaid. Eerst dacht
men dat het een grap was, maar sinds
de publikaties van O beek ook de Euro
pese boekenplanken bereiken, is men
er anders over gaan denken. Uiteinde
lijk hoeft, omdat de methode een beetje
zonderling Is, het idee voor die metho
de niet gek te zyn. De heer Obeck
redeneerde lang geleden aldus: De
moderne mens maakt zich steeds druk
ker om dingen te kunnen kopen, die
hem tot niets doen dwingen. Hij loopt
zich uit de naad en koopt een auto,
die hem in zithouding overal heen ver
voert. Hij neemt een bijbaantje aan om
een t.v.-toestel te kunnen kopen, dat
hem 's avonds aan de leunstoel kluis
tert. HU stuurt z\jn vrouw uit werken,
opdat zjj een automatische zelfwasser
kan kopen, die het goede mens van een
stuk liohamelijke oefening afhelpt
Kortom: allo komfort dat wij ons hard
werkende verschaffen, berooft ons van
de mogelijkheid om onze spieren te
oefenen. Wie niet bewust aan sport
gaat doen om het tekort aan spieroef e-
ning te compenseren wordt op den
duur een soort warmwateraak met
botten erin.
De heer Obeck, stammend uit een ge
slacht van amateurboksers, zei: „Het
moderne leven nodigt niet meer tot
zware spierarbeid. Spieren die niet
gebruikt worden raken in verval. Alzo:
geef de spieren werk!" Deze redenering
is niet zo origineel. Iedereen kent de
kreet: „Sport staalt spieren".
Maar omdat Obeck een practicus is,
zag hij in dat maar heel weinigen zich
de moeite van een zware partij tennis,
een baantje heen en terug over het
Kanaal of een hordeloop in de mor
genstond getroosten. Daarom bedacht
hij een programma van spieroefenin-
gen dat ieder mens onder zijn werk,
terwijl hij in bed ligt, naar de t.v. kijkt
of in zijn auto rijdt kan uitvoeren.
Voorbeelden
Een voorbeeld. Iemand belt u op. In
plaats van u als een adelaar op de tcle-
i.„.
Mevrouw Obeck beoefent de isometrie
van de gelaatsspieren. Je wordt er
héél mooi van, zegt haar man.
V—
Met een wegenbouwerstrucje" wordt het verkeer in goede banen geleid. Witte strepen waren niet
voldoende, omdat de automobilisten reageerden op de doorlopende zwarte naad tussen het beton van
de linker en de rechter rijstrook. Daarom werd een strook beton met asfalt en grind tot slipstrook
gecamoufleerd, waarna het verkeer wél de juiste koers weet te houden.
een autobaan geen polderweggetje Is
waar men even kan omkeren, betekent
zoiets meestal een stuk extra rijden naar
de eerstvolgende afsplitsing waarna
men dient terug te keren naar 't kruis
punt om het allemaal nog eens over te
Toch berust zo'n klaverblad op een
eenvoudig principe. Als men het nadert
en men wil rechts afslaan, dan kiest
men de eerste afrit (die rechts ligt om
dat er links geen afritten zijn), zodat
men op de weg komt die een der zij
den van „de stuiver" vormt. Wil men
naar links dan kiest men de tweede af
rit die vervolgens vla het klaverblad
over of onder het viaduct doorvoert. WH
men rechtdoor blij
ven rijden dan kiest
men helemaal geen
afrit.
TWEE JAAR
Kan er momenteel
nog niets over de to
tale kosten van het
klaverblad gezegd
met zekerheid te
het helemaal gereed
zal zijn. Het weer is
een belangrijke fac
tor Er moet echter
op gerekend worden
dat het minstens nog
twee* jaar zal duren
voordat het viaduot
gereed is In die
twee Jaar zal het
verkeer ongetwijfeld
nog aanzienlijk toe-
De oude rotonde
krijgt nu al dagelijks
vijftigduizend auto's
te verwerken en is
daarmee in de piek
uren ronduit overbe
last. zodat „de stui
ver" met de gro
tere capaciteit In
de komende jaren van
onschatbare waarde
De heer Obeck drukt een bovendorpel weg.
toon te storten en hallo" te roepen,
neemt u rustig de hoorn en probeert
met inspanning van al uw krachten
het microfoongedeelte van de hoorn
te trekken. Dit voor de telefonie on
nutte werk houdt u zes seconden vol.
Dan roept u beheerst: „Hallo".
Uw auto staat voor het rode ver
keerslicht. Inplaate van u te ergeren
over de trage reacties van uw mede
weggebruikers heft u de handen om
hoog en probeert een gat in het dak
Iemand nodigt u uit voor een ge
sprek. U moet enkele minuten lang
plichtplegingen aanhoren. Wat doet u?
U grijpt de stoel waarop u zit aan de
onderkant van de zitting en probeert
uzelf met stoel en al van de grond te
tillen.
U zit in de wachtkamer van de dok
ter. Klem een tafelpoot tussen uw en
kels en doe alsof u die tafelpoot wilt
vermorzelen.
Dit soort dingen noemt men „Isome
trie".
U hoeft het maar anderhalve minuut
verdeeld over de gehele dag te doen,
om sterk als een holenbeer te worden.
Nu vraagt u aan de heer Obeck:
„Waarom zou ik als klerk ter secretarie
zo sterk als een holenbeer moeten
worden?"
Antwoord van de inleider: „Het is niet
de bedoeling dat u op een gegeven
dag de referendaris boven uw hoofd
heft of het marmeren blad van de balie
met één klap van uw hand splijt. Het
gaat erom, dat spierarbeid méér is dan
alleen krachtprestatie. Elke zware in
spanning. die u een spier oplegt mobi
liseert tientallen vezels méér per dag
en maakt dat de spier kan gaan deel
nemen aan ons totale stofwisselings
proces. Vermoeidheidsstoffen worden
uit de spieren gedestilleerd en afge
voerd. Het bloed komt op gang, de
zenuwbanen worden weer eens tors ge
bruikt en het resultaat voor de isome
trie is, dat men zich prettiger gaat
Onoverwinbaar
Wie dagelijks negentig seconden voor
isometrie uittrekt, verhoogt het ver
mogen van zijn spieren met enkele pro
centen per dag. Na drie maanden
isometrie zijn sommige spieren twee
maal zo sterk als vroeger. Dat betekent
dat een man van tachtig kilogram zich
Terwijl u recht op een stoel zit, moet
u de zitting vastpakken en proberen
uzelf van de stoel op te tillen. Voor
armen en schouders.
Moet u wachten voor een stoplicht,
erger u dan niet, maar steek uw
armen boven uw hoofd en duw tegen
het dak van de auto. Weer een goede
spier oefening.
voelt alsof hij slechts veertig kilogram
weegt. Hij weegt natuurlijk even veel
als altijd, maai' hij draagt die last van
zijn eigen lichaamsgewicht met groter
Obecks isometrieprogramma is zó ge
maakt, dat er de hele dag door gelegen
heid is voor op zichzelf totaal zinloze
dingen als: het uit elkaar trekken van
autosturen of het met de voeten om
stoten van gemetselde muren.
Het principe van alle oefeningen berust
op bet uitoefenen van spierkracht op
voorwerpen die een onoverwinbare
weerstand bieden.
Dat is het enige nieuwe ervan. Een
gewichtheffer ontwikkelt spierkracht
door steeds iets zwaardere halters te
gebruiken. Wie de zwaarste halter kan
heffen is kampioen De isometrist pro
beert een kerktoren om te duwen. Het
laat hem koud dat de kerktoren blijft
staan. Zijn spieren ontvangen evenveel
training ais die van de gewichtheffer.
Ook vrouwen
Ballerina's, mannequins stewar
dessen, verpleegsters en huisvrou
wen hebben van de heer Obec keen ei
gen oefenschema gekregen. Ook voor
vrouwen is spierkracht van groot be
lang. Een vrouw met geoefende hals
spieren draagt het hoofd gracieus. De
vrouw met ontwikkelde beenspieren
loopt mooier en natuurlijker dan de
gebruinde zonaanbidster, die haar
spieren nooit genoeg te doen gaf.
Isometrie is zo eigentijds als het
maar kan. Een typisch stukje „mo
dern living", dat spierarbeid niet
meer nodig heeft om de ons omringen
de wereld naar onze hand te zetten,
maar uitsluitend om onze gezondheid
op peil te houden. Het is "n soort luxe
arbeid, die men zichzelf oplegt als te
genwicht voor een technische bescha
ving die tot deze arbeid niet meer zo
als vroeger uitnodigt.
Men moet wel enige natuurlijke
weerstand overwinnen, alvorens men
met geestdrift aan lantaarnpalen,
deurportalen en andere dingen be
gint te sjorren.
Maar wie deze weerstand over
wint zal er volgens de heer
Obeck in slagen om zijn vrouw
op de avond van de gouden brui
loft over de drempel van de
slaapkamer te dragen.
