'13
M
■I
Rus Bakhramov werd de scherprechter
Twijfelachtig derde doelpunt kroonde het
Engelse team al tot de wereldkampioen
Triomfantelijke intocht
Duits team in „Heimat"
ECHT GOED
VOETBAL
PAS IN DE
VERLENGING
DOELPUNT
ONGELDIG
SPORTBIJLAGE „DE LEIDSE COURANT"
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1966
GHARiLTON
(Van c
e sportredacteur Jan Lute
LONDEN In de twaalfde minuut van de
verlenging schoot linksbuiten Geoff Hurst de
bal enorm hard boven het hoofd van de Duitse
doelman Hans Tilkowski tegen de onderkant
van de lat. Het werd het sensationeelste
moment in een boeiende en slopende finale
tussen de voetbalgrootmachten Engeland en
Duitsland in het mudvolle Wembleystadion
om de wereldtitel voetbal. Zestigduizend
Britten waren voornemens met hun stem
banden de betonnen schepping van Arthur
Elvin te verpulveren, op vijfentwintigduizend
Duitsers had het doelpunt min of meer het
effect van een atoombom. Voor het Duitse
doel gesticuleerde met driftige gebaren de
„Mannschaft" van Helmut Schön: de bal zou
niet in het doel zijn geweest. De harde spel
regels zeggen immers dat een doelpunt
slechts kan worden toegekend als de bal ge
heel en al het doelvlak is gepasseerd. Was dat
werkelijk zo in dit geval? Het zal voor altijd
de grote strijdvraag blijven van dit wereld
kampioenschap. Scheidsrechter Gottfried
Dienst, tot dusverre resoluut in zijn beslis
singen, was ditmaal zelf ook in twijfel. De
Zwitser, niet deze wedstrijd op de .boyenstq
sport van zijn arbiterscarrière geklommen,
hief tegen de op hem toestormende Haller,
Uwe Seeler en alle andere withemden, be
zwerend zijn armen op. Het kabaal ver
stomde als op slag in de immense ruimte van
het stadion, typisch staaltje van Engelse
architectuur, toen de enige man, die „geldig"
of „ongeldig" kon beslissen niet meteen naar
het midden wees. Met een vragend gezicht
liep hij snel naar grensrechter Tofik Bakh
ramov, de besnorde Rus. Het werd het
slopendste ogenblik voor de tweeëntwintig op
de effen grasmat, voor de bijna honderd
duizend op de verveloze tribunes, voor de
honderden miljoenen bij het televisietoestel.
De Rus kende geen twijfel. Nog voordat
Gottfried Dienst hem de belangrijke vraag
had gesteld, wees hij al naar de middencirkel:
doelpunt. En daarmede was dit voetbalduel,
het laatste bedrijf van het wereldtoernooi
1966, dat op deze zaterdagmiddag in heel
Engeland het gewone leven had stilgelegd, in
feite beslist. Het Duitse team, nog nooit zo
grondig geprepareerd, was murw geslagen.
Ruim honderd minuten hard en uitputtend
voetbal hadden reeds de bijna volmaakte
conditie van de Germaanse voetbalreuzen
aangetast, dit twijfelachtige Engelse doel
punt vrat ook hun.moreel aan. Dat betekende
het einde van de grote Duitse illusie, het
winnen van de Coup Jules Rimet, het winnen
ook voor de eerste maal van een Engels
elftal. Het verbitterde slotoffensief onder het
motto „alles of niets" draaide verkeerd uit.
Want in de laatste seconden van de slag op
Wembley trok Geoff Hurst nog verbazing
wekkend rap met de bal naar het Duitse doei,
vrijwel ongehinderd omdat Schulz en zijn
helpers waren meegetrokken met het Duitse
offensief. Met een magistraal schot, briljant
staaltje van beheerste voetbaltechniek,
schoot hij de bal precies in de hoek buiten
bereik van de armen van doelman Hans
Tilkowski. Definitief afgelopen; Engeland,
bakermat van het voetbal, voor de eerste
maaal wereldkampioen, mocht met de blonde
aanvoerder Bobby Moore voorop uit handen
van een blij glimlachende koningin Elizabeth
de kostbare cup in ontvangst nemen. Droef
heid en tranen bij de verslagen „elf" van
Helmut Schön, die en dat pleitte voor de
discipline bijzonder sportief de nederlaag
accepteerden. Bij de opening van het toernooi
hebben wij dat anders gezien bij de winnaar
van de Worldcup, toen hetzelfde Engeland de
90 tegen Uruguay zo moeilijk kon verteren
dat bij een laatste groet aan koningin Eliza
beth en de tienduizenden, de helft van het
team al was verdwenen!
Er valt lang en brééd te discussiëren
of Engeland met het bemachtigen van
de kostbare, maar van makelij afschu
welijke wereldbeker nu ook inderdaad
het sterkste voetballand ter wereld is.
Er zijn feiten, die dat predikaat nogal
doen wankelen. De spelers van de zo
lang in eigen vaderland verguisde
manager-coach Alf Ramsey hebben bij
de opmars naar de zo moeilijk bereik
bare finale de fortuin wel op hun hand
gehad. De gTote aanhang, vanzelf
sprekend een en al chauvinisme, was er
by de start van het meest imposante
toernooi ter wereld, lang niet heilig van
overtuigd zijn landgenoten tenslotte als
finalisten te zien. Die twijfel was niet
ongegrond. Ondanks het feit, dat Enge
land in de zwakste groep was ingedeeld,
al een enorme meevaller, maakten de
Ramseyboys beslist niet veel klaar in de
achtste finales, benauwende wedstrijden
tegen Uruguay (00), Mexico .(20)
en Frankrijk (20). Daarna de onver
kwikkelijke vertoning tegen Argentinië
(10), waarin het Stuttgartse snijdertje
Rudolf Kreitlein de onhebbelijkheden
van de heren Nobby Stiles, Ray Wilson
en George Cohen kennelijk niet wenste
te zien, maar wel zo boos werd op de
onverstaanbare taal van de Argentijnse
aanvoerder Antonio Rattin, dat hij hem
de deur van de kleedkamer wees. Nog
altijd is men in Argentinië hevig ver
bolgen op manager Alf Ramsey van
wege zijn grove uitlating „Argentijnse
beesten". Maar met dat al kwamen de
Engelse voetbaljongens steeds dichter
bij het realiseren van een droom, al
hadden zij ook al door het constant
spelen van „thuiswedstrijden" op
Wembleyground alle geluk aan hun
kant gehad. In vier wedstrijden had het
FILM TOONT:
(Van onze sportredactieI
LONDEN Is het tweede doelpunt van
Geoffrey Hurst, dat in de twaalfde mi
nuut van de verlenging de stand voor
Engeland op 32 bracht, inderdaad gel-
JHg geweest? De kleurenfilm, volgens in
siders, die van deze eindstrijd van de
eerste tot de laatste seconde is opgeno
men, blijkt duidelijk het aanvechtbare
/an deze beslissing aan te tonen, l)e Rus
sische grensrechter Tofik Bakhramov.
wiens oordeel beslissend was en het doel
punt juist achtte, blijkt op de film in een
•lechtere positie te staan dan scheids
rechter Dienst. En de Zwits^e arbiter
zelf bleek niet overtuigd te zijii en vroeg
de Rus om advies. De heer Bakhramov
kon het dus minder hebben gezien dan
Gottfried Dienst. Het bewuste moment,
vertraagd opgenomen, laat ook zien, dat
de bal het doelvlak niet volledig heeft ge
passeerd.
team van Alf Rramsey echter nog niet
waar kunnen maken 's werelds topploeg
te zijn. Het was dikwijls knoeierig voet
bal geweest zonder een greintje fan
tasie. Het enige waar de Engelsen op
konden bouwen, was hun machtig ver-
dedigingsstelsel met een doelman van
enorme klasse, Gordon Banks, uiteriyk
een soort Sean Connery, onder de lat.
Aanvallend was het vaak een lukraak
spelletje geweest, hetgeen nog romme
liger werd toen de dure Jitnmy Greaves
met een beenblessure moest vertrekken.
En toch!
Was dat brokkelige voetbal de stra
tegie van de camouflage geweest? Wij
kunnen dat moeilijk geloven. Engeland
had het te gemakkelijk in de achtste
finales gehad, stuk voor stuk tegen
partijen, waarvan de Britse leeuw wel
kon winnen. Met zo'n instelling komt
een ploeg nimmer tot haar volle kwali
teit. Tegen Argentinië werd het al moei
lijker en dinsdagavond in de halve finale
tegen Portugal moést dit Engeland toch
werkelijk eens tonen wat Alf Ramsey
vóór het wereldtoernooi had aangekon
digd: „Wij zijn de sterksten!" Het kwam
zo uit. Ondanks de nog altijd ontbrekende
vaste lqn in de aanval de absente
Jimmy Greaves bleek inderdaad een
groot gemis voor de homogeniteit
voetbalden de Engelse „elf" tegen de
Portugezen een prachtige partij en werd
ook glashelder aangetoond hoe potdicht
die Engelse defensie wel was. De wonder-
voetballer Eusebio aan de ketting ge
legd door aanvoerder Bobby Moore, een
Bobby Charlton, die links en rechts, voor
en achter was te vinden, een voetballer
van grote klasse. De zege op de Portu
gezen was verdiend geweest, Engeland
had gedemonstreerd werkelijk een top
ploeg te zijn. En de fijne kykers-in-de-
toekomst kregen gelijk: een finale
EngelandWest-Duitsland. Misschien
was er gehoopt op een eindstrijd tussen
Brazilië en de Engelsen, of Portugal en
West-Duitsland. Dan hadden de mil
joenen hun hart kunnen ophalen aan
twee verschillende speltypen: hard en
nuchter Brits voetbal tegen op de
temperamentvolle of zuidelijke fantasie
gefundeerde voetbalkunde. De finale
tegen de Duitsers bracht voetbal van
gelijke strekking, voetbal van het linea
recta met weinig ruimte voor de ver
beelding.
Traag begin
Drommen journalisten zaterdag
morgen in het luxueuze Royal Garden
Hotel in Kensington in de Britse metro
polis, die niet uit hun plooi te brengen
Engelse functionarissen blijven atta
queren op de hun beloofde plaatsen in
het Wembleystadion voor de finale. Een
„no" blijft een „no", men voelt zich als
bij een hoofdprijs uit de toto bij een
kort maar bevrijdend „yes". Stampvolle
en stinkende perrons van de onder
grondse, uitpuilende treinen naar
Wembley, veertig jaar geleden, toen er
nog geen stadion was, een onbeduidend
Londens voorstadje. Uren voor de aan
vang van de wedstrijd strompelt een
onafzienbare stroom fortuinlijke be
zitters van een ticket van het station
naar de poorten van Wembleystadion.
Zoals dat een traditie is geworden bij
voetbalevenementen zijn velen carna-
■vallesk uitgedost. De spandoeken,
vlaggen en toeters mankeren uiteraard
ook niet. Evenmin de lieden met de
zwarte kaartjes, die rustig zaken doen
omdat de bobby's het wel geloven. Het I
weer is miezerig, nat en kil. Helaas dus
hebben de Britse weerprofeten, die een
vochtig en koud wereldtoernooi hadden
voorspeld, het aan het rechte eind gehad.
|In het groezelige stadion heerst de
sfeer-van-de-verwachting. De heer Ar
thur Elvin, die al zijn geld, bijna een
miljoen, in 1920 in dat bouwwerk heeft
gestoken, had bepaald geen fijne smaak.
Hij heeft echter wel Wembly wereld
beroemd met zijn creatie gemaakt. Wat
wil men nog meer voor een miljoen!
Muziek, gezang en onstuimige kreten
„England, England
Klokke drie 30 juli anno 1966 is het
dan zover; koningin Elizabeth en prins
Philip, gegidst door Sir Stanley Rous,
opperhoofd van de F.I.F.A., hebben in de
ereloge hun plaatsen ingenomen. In het
veld wisselen Bobby Moore, captain van
i dll doel heeft
s(| niet veel
U waren overal op
Engeland, Uwe Seeler, dito van Duits
land, en scheidsrechter Gottfried Dienst
enkele hoffelijke woorden, waarbij de
traditionele vaantjes niet mankeren. En
dan begint eindelijk het grootste voetbal
spektakel ter wereld, de finale om de
beker, die in 1929 door de toenmalige
voorzitter van de F.I.F.A., Jules Rimet,
werd uitgeloofd.
In de eerste periode heeft het duel van
's werelds sterkste voetbal potentaten be
slist niet de allure van het beste-van-
het-beste gehad. Men kan dat op reke
ning van de zenuwen schrijven - van
daar dat finaal mislukte schot van de
topscorer in de Duitse Liga, Lothar
Emmerich, na luttele minuien maar
het mocht toch niet zo zijn, dat de hoog
gespannen verwachtingen deerlijk wer
den gederailleerd. Het tempo bleef lange
tijd zeer aan de trage kant en pas de
domme fout van linksback Wilson na
twaalf minuten, toen htj een hoge voor
zet van Emmerich alsof het was afge
sproken precies voor de schoen van
Haller deponeerde, hetgeen meteen een
doelpunt werd, bracht verandering in
het tot dusverre weinig inspirerende en
imponerende spelbeeld. De vaart kwam
erin, de Engelsen, telkens door een bril
jant verdedigende Bobby Moore gestuwd
met een keer op keer naar voren trek
kende back Cohen, attaqueerden ver
beten de harde defensiemuur van Duits
land. De gelijkmaker was een mis
rekening van die defensie. Een tegen
Overath op de grens van het strafschop
gebied genomen vrije schop werd door
Hurst, ineens ongedekt, feilloos ingekopt.
Met die 1—1 was het duel op tempera
tuur gekomen. Gordon Banks, doelman
in optima forma, stopte kort achtereen
enorme kogels van de Duitse technici
Sigi Held en Overath. Opvallend was,
dat een van Duitslands voetbalsterren,
Franz Beckenbauer, vrijwel niet gevaar
lijk kon worden door de sterke bewaking
van Bobby Charlton, zijn directe tegen
stander. Toch kon ook Bobby Charlton
.niet zo op toeren komen als tegen
Portugal, zijn beste wedstrijd in het
toernooi. De spanning was er wel, maar
toen er met die 1 -1 werd gedraaid,
kon toch nog niemand met recht zeggen,
dat men die eerste vijfenveertig minuten
werkelijk van hoogstaand voetbal had
genoten. Ook na de pauze hebben de
miljoenen daarop lang moeten wachten.
Het kon ook moeilijk anders met twee
ploegen, die in niets voor elkaar onder
deden, in kracht volkomen aan elkaar
waren gewaagd. Wel werd het voetbal
harder, robuster. maar toch zonder nare
onsportieve geniepigheden. Zelfs de altijd
druk pratende en gesticulerende Nobby
Stiles waagde zich niet aan uitspat
tingen. Alleen liep eenmaal Bobby Charl
ton d<' Duitse doelman Tilkowski wel
bijzonder hardhandig tegen de grasmat,
de arme Hans Tilkowski, die toch al zo'n
EINDSTRIJD IN CIJFERS
De Engelse statlstiol hebben vol
gens de Britse traditie de finale
van het achtste toernooi om de
wereldbeker nauwkeurig in cijfers
vastgelegd. Ze kwamen tot het
volgende overzicht: (cijfers zijn
resp. voor Engeland en Duitsland)
Doelpunten 4 2
Schoten op het doel 47 38
Schoten van bulten het
strafschopgebied 33 24
Schoten van binnen het
strafschopgebied 14 14
Door de doelman gestopte
schoten 16 12
Door de verdedigers ge
blokkeerd 10 13
Schoten naast het doel 10 13
Overtredingen wegens ruw
spel 19 13
Hands 2 3
Buitenspel 1 6
Hoekschoppen 6 12
pijnlijke linker-
Weer blunder
En toen kwam uit een blunder, nu bij
de Duitse verdediging, 'n tweede Engels
doelpunt. Twaalf minuten voor het slot
signaal legde een Duitser de bal netjes
schietklaar voor Martin Peters en die
aanvaardde dat presentje bijzonder
graag. Met die 21 scheen de zaak
voor Engeland in kannen en kruiken.
Onder een aanzwellend „The Saints go
marching in", het Britse strijdlied, ver
liepen de laatste minuten. Duitsland
scheen verslagen ondanks alle kramp
achtige pogingen zich een baan te for
ceren door die massale defensielinie voor
het doel van de bedaarde Gordon Banks.
Dé sensatie van het duel en van het
gehele toernooi was echter bewaard tot
drie seconden voor het definitieve slot.
Overath had nog een kansje gehad en
gemist. Het had daarmee „uit" moeten
zijn voor Duitsland. Er was nog een vrije
trap, 't laatste moment van deze finale.
Voor het Engelse doel hoopten de spelers
zich in een warrelige kluwen. Daaruit
belandde de oranjekleurige bal plotse
ling bij de Duitse 22-jarige Keulse
achterspeler Wolfgang Weber, die zon
der dralen schoot enraak!
Laten wy u niet schetsen wat voor
een gekkenhuis het toen in het Duitse
gedeelte van Wembley werd, laten wy
ook niet de dolle tonelen schetsen in de
Wembleyarena. Het zou ondoeniyk zyn.
Met nog drie seconden te spelen was
Engeland na de normale speeltyd het
wereldkampioenschap nóg ontglipt. Sen
sationeler kon het niet. Voor de eerste
maal in dit supervoetbaltoernooi dus 'n
verlenging van tweemaal vyftien minu
ten, die ook volledig moesten worden
uitgespeeld.
Tóch de Gup
In die verlenging heeft Engeland
daadwerkelijk getoond nóg meer con
ditie en nóg meer de ware fighting
spirit rijk te zijn dan de tegenpartij.
Ondanks alle afmatting van negentig
minuten draven, schieten en stoppen
werd in dat half uur by vlagen voor-
treffeiyk gevoetbald. Totdat dat twyfel-
achtige doelpunt van Geoffry Hurst de
Duitse Illusies verpulverde. Een knap
aangeslagen West-Duitsland voelde dat
Ovenveldigend was de ontvangst uon de Duitse i>oetballers in Frankfurt, alsof
zij de wereldbeker hadden gewonnen. Hier de spelers in auto's tijdens de
triomfale rondrit.
FRANKFORT l)e Duitse voetbal
lers met bondstralner Helmut Schön en
zijn assistenten l'do Lattek en Dettmar
Cramer zijn zondagmiddag In Frank
fort als waren zij do wereldkampioe
nen binnengehaald. De ontvangst had
bij het la-halen van de wereldtitel niet
overweldigender kunnen zijn.
Met qen half uur vertraging arriveer
de de ploeg op Frankforts vliegveld
Rhein-Maln. waar reeds een groot aan
tal prominenten, zoals de vice-kanse-
lier dr. Erich Mende, de voorzitter van
het Duitse Olympische Comité Willi
Daume en Frankforts Oberbürgermels-
ter prof. dr. Willi Brundert, ter verwel
koming aanwezig was. Als eerste ver
scheen bovenaan de vliegtuigtrap...
World Cup Willie, de llllputter mister
Clayton. Na de stormachtige ontvangst
ging het gezelschap in open auto's
van de luchthaven naar Frankforts cen
trum. In dichte rijen stonden de mensen
langs de straten, die de Btoet volgde.
Zo drongen de mensen op om de spe
lers toe te juichen, dat de auto's slechts
stapvoets konden rijden. Vijfhonderd
politie-agenten trachtten tevergeefs de
menigte in bedwang te houden. De poli
tie schatte de menigte op 100.000 men
sen, van wie velen met vlaggetjes in de
het nooit meer tot de geiykmaker kon
komen. Heeft de Russische grensrechter
Tofik Bakhramov. die op dat zo belang
rijke moment als scherprechter fun
geerde, het wel heel goed gezien?
Het zal voor ons wij zaten
toevallig bijna op een lijn met het
Duitse doel een levensgroot
vraagteken blijven. Voor de op
springende Tilkowski stuitte de
bal terug in het veld en zou dus
nooit het doelvlak compleet zijn
gepasseerd. Jammer voor Duits
land dat het zo is moeten gaan. Al
maakte dezelfde Hurst vlak voor
de nu allerlaatste fluittoon van de
bijzonder correct en goed leidende
arbiter Dienst aan alle twijfels 'n
einde met nog een doelpunt. Maar
zou dat er ooit gekomen zijn als
de stand 22 was gebleven
zwart-rood-gele kleuren zwaaiden en
spandoeken droegen, waarop de Jubel
in allerlei toonaarden werd bezongen.
Oververmoeid en tejeurgeateld waren
de spelers, die door Bondspresident
Heinrich LUbke zijn onderschelden
met het zilveren ereteken van de
Bondsrepubliek, precies twaalf uur na 't
beëindigen van het slotbanket In Lon
den aan boord van het vliegtuig gestapt.
In Frankfort was hier geen zweeni
meer van te merken. Op het balkon
van het stadhuis namen zij de hulde in
ontvangst van de menigte, die niet na
liet „Uwe, Uwe" te roepen. In de Kal-
sersaal van het raadhuis werden de spe
lers en de leiders toegesproken, waarna
zij nog bijeenkwamen in het gebouw
van de Duitse Voetbalbond te Frank
fort. Daarna ging ieder zijns weegs,
naar huls. Het wereldtoernooi was voor
bij.
De wereldkampioenen zagen zondag
in Londen nog een kleurenfilm van de
finale, alvorens naar huis terug te ke-
Van de spelers had Martin Peters, die
in de finale het tweede Engelse doel
punt scoorde, een ongelukkige thuis
reis. De auto, waarin hij was gezeten,
kwam in .botsing met een andere wa
gen. Peters zelf bleef ongedeerd, maar
zijn vrouw Kathleen liep kneuzingen ln
de rug op en kreeg een shock.
Luttele seconden voor hst verstrijken van de normale speeltijd scoorde Duitsland toch nog As gelijkmaker. Men xiet dat hier gebeuren Wolfgang Weher (liggend
links) schoei de bal hard langs doelman Gordon Banks. Verder tiet men van links naar rechts: Uwe Bseler, Oeorge Cohsn, Bobby Moore, Schnellmger en geheel
rechts Jackie Charlton.
DAGBOEK
WERELDTOERNOOI
DE 93,000 loefhouwer» In hel
Wembley stadion hebben bU de
finale voor een recordrecette ge
zorgd. He plaaUkaarten brachten
rond 200.000 pond aterling op on
geveer 2 miljoen gulden hetgeen
volgen» de BrtUe statistici een we
reldrecord voor een voetbalontmoe-
tlng sou il)n.
Dat Engeland voor de Duitsers be
slist geen gelukkige tegenstander
is geweest toont de balans van de
ontmoetingen tussen beide landen
overduidelijk aan. Twaalfmaal kwa
men de ploegen tegen elkaar uit
sedert in 1908 m Berlijn de reeks
wedstrijden werd geopend., Enge
land won tienmaal en tweemaal be
reikten de Duitsers een onbeslist
OK in Wembley is de stelling
U h, II II, ,1m formatie, die
de score opent weinig kans heeft
op de titel. Hij de acht finales om
het wereldkampioenschap is het
slechts eenmaal voorgekomen, dat
het elftal, dat een I -u-voorsprong
nam zich enkele uren later titel
houder mocht noemen De geluk
kige was Italië, dat in 193N in
Parijs :ijn wereldkampioenschap
kon prolongeren door Hongarije
met i-t te kloppen
De Portugese wondervoetballer
Ferreira Eusebio bleek de beste
schutter tn het toernooi Zijn scho
ten troffen negen maal doel Op de
tweede plaats kwam <ie Duitser
Helmut Haller met 6 treffers. De
derde plaats wordt gedeeld door
Bene iHong.), Beckenbauer iDld)
en Porkujan tRusl.) met ieder 4
goals. Een gedeelde zesde plaats
wordt ingenomen door Hunt. Bob
by Charlton, Hurst tallen Gb.) Ar-
time (Arg.), Augusto. Torres (bel
den Port i en Malofeev 'Ruil met
3 doelpunten Dertiende ex aequo
met twee treffers plaatsten zich
Marcos (Chill), Mcszoly (Hong,),
Seeler (Did Schialenko tRusl.) en
Sec Yang Seung Kook N Korea).
