Sophocles drama „Antigone' sterke
opvoering door Nieuw R'dams Toneel
Laatste „Elckerlyc-oude-stij 1"
weer een boeiend schouwspel
Gemengde gevoelens
na eerste ,,Don Carlos'
Verkeer eiste
vorig jaar
2465 doden
Berliner Philharmoniker:
perfect werkend apparaat
De Doelen ook voor toneel bruikbaar
Moderne jeugd gegrepen
door laat-middeleeuws spel
Erhard oneens
met Barzel
ZATERDAG 18 JUNI 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van
muziekredactie
- Verdis
AMSTERDAM
,Don Carlos", festivaluit-
roerlng van de Nederlandse
Operastichting, heeft bij
haar première, gisteravond
te Amsterdam bij ons ge
mengde gevoelens achter
gelaten. Er waren enkele
goede dingen en er
i enkele zeer grote
tegenvallers. Maar de voor
stelling maakte vooral de indruk nog niet
helemaal af te zijn. Hetgeen zich mani
festeerde in een aantal technische fout-
in een gebrek aan contact tussen
orkest en vocale medewerkers.
Imponerend goed waren decors van
Jeinrich Wendel, alle gebouwd op een
noot hellend vlak met enorm veel pers
pectief, fraai waren ook de kostuums. Uit
regie bleek bij herhaling, dat Georg
Reinhardt een groot vakman is. Maar hij
had de grote ensembles bestaande ui',
goed zingende leden van het Theatro
Communale uit Bologna meer meege
kregen dan de meeste van zijn solisten.
Van hen viel Arturo Sergi in de titel
rol vocaal niet mee, vaak onzuiver into-
nerend en met een nogal nasaal timbre
lijkt ons deze tenor niet de ideale ver
tolker van Don Carlos. Veel beter waren,
vooral ln de laatste bedrijven, Nicola
Ghiuselev als Philips II en Hugh Beres-
ford als Rodrigo. Mevrouw Van Swol-
Brouwenstijn gaf een doorleefde Elisabeth
Valois, maar ze was vocaal niet in
haar beste vorm. eerlijk gezegd maakte
Mimi Aardens prinses Eboli op ons veel
leer indruk.
En dan de muzikale leiding van Bernard
Haitink. Hij liet het Concertgebouworkest
prachtig spelen en bereikte ook met het
koor veel mooie momenten. Toch is
Haitink (nog) geen groot operadirigent.
De orkestbak en de medewerkers op de
Georg Reinhardt, regisseur van Don
Carlos, is een groot vakman. Dat de
voorstelling van gisteravond niet ten
volle geslaagd kan worden genoemd,
is zeker niet alleen zijn schuld.
bühne blijven daarvoor te vaak zelfstan
dige grootheden. Dit was vooral bij deze
galapremiere een van de elementen die
bij ons omtrent de Don-Carlosuitvoering
in het Festival gemengde gevoelens ach
ter liet.
Maar misschier loopt by de volgende
voorstellingen er komen er nog vijf
de wagen beter gesmeerd. Dat was giste
ren, ondanks de waardering van de goed
bezette, maar toch niet uitverkochte zaal,
echt nog niet het geval.
DEN HAAG (ANP) Het aantal
keersongevallen en daarmee verkeers
slachtoffers was in 1965 weer aanmerke
lijk groter dan in 1964. Uit cijfers var
het CBS blijkt dat in Nederland het
vorige jaar 277.281 verkeersongevallen
plaatsvonden tegen 258.621 in 1964 Het
totale aantal verkeersslachtoffers be
droeg in 1965 64.332.
Het aantal ernstige gewonden 38.801
tegen 36.985 en het aantal lichtgewonden
23.066 tegen 22.202. Onder het aantal
2465 doden namen de voetgangers met
575 de eerste platas in. de bestuurders
van bromfietsen met 458 de tweede, be
stuurders van rijwielen met 421 de derde,
bestuurders van personenauto's met
de vierde en passagiers van personen
auto's met 342 de vijfde plaats in.
Het aantal slachtoffers is het hoogst
onder bestuurders en passagiers
bromfietsen, namelijk 22.663.
Kard. Visjinski
klaagt partij aan
WARSCHAU (UPI) De primaat
van Polen, Stefan kardinaal Visjinski,
heeft vrijdag in een predikatie in een
kerk te Warschau geklaagd over bele
digingen van de beeltenis van Onze Lie
ve Vrouw van Czestochowa, waarvan 'n
reproduktie een reis door alle Poolse
bisdommen maakt ter gelegenheid
het millennium van de Poolse Kerk.
Op de wegen waarover de beeltenis
reist, zei de kardinaal, „worden wie
lerwedstrijden en andere evenementen
georganiseerd. Wij worden beroofd van
het recht er gebruik van te maken. Wij
kunnen in dit land over geen beetje vrij
heid beschikken."
Moord op neger
in Mississippi
NATCHEZ Mississippi (UPI) Een
d van de Ku Klux Klan heeft na ge
wetenswroeging gisteren tegenover de
politie verklaard dat hij en zijn twee
kameraden vorige week een 65-jarige ne
ger hebben doodgeschoten op een ver
laten landweg in de staat Mississippi.
Het slachtoffer, Ben Chester White,
had het drietal geholpen bij het zoeken
naar een hond en werd later gedwon
gen uit de auto te stappen waarin hy
was genodigd. Vervolgens werd hjj door
achttien kogels gedood. Voo»- de moord
is geen motief bekend: volgens- de she
riff had White zich niet eens ingeschre-
als stemgerechtigde.
Yon Karajan in Kürzaal
BEMANNING
GEMINI-12
AANGEWEZEN
HOUSTON (AFP) Het Anierikaan-
bureau voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) heeft bekendgemaakt, dat Ja
mes Lovell en Edwin Aldrin de Geme-
nl-12 zullen bemannen, «lie tegen het
flnde van dit jaar wellicht midden
mber zal worden gelanceerd. Dit
ïal de laatste Geniinivlucht zijn. Daar
na zal de NASA zich gaan wijden aan
het Apolloproject, dat een landing op
James Lovell krijgt het commando
er de Gemini-12. Hij n-,-1 - i
Frank Borman de -! u.,
van de Gemini-7. Edwin Aldrui zal
ruimtewandeling maken die even-
lang zal duren als een omwenteling om
de aarde. Ook staan verscheidene en
teringen van een doelraket op het pro
gram. Als plaatsvervangers zijn Gor
don Cooper en Eugene Cernan aange-
Op 18 juli moet de Gemini-10 de ruim
te ingaan, met John Young en Michael
Collins. Twee maanden later volgt de
Gemini-11 met Charles Conrad ën Ri
chard Gordon.
Vluchteling aan
Berlijnse grens
neergeschoten
BERLIJN, (U.P.I.) - Terwijl gisteren
ln West-Berltyn herdenkingen plaats von
den ter gelegenheid van „de Duitse dag
van de eenheid" is aan de grens een nieuw
•lachtoffer onder communistisch vuur ge
vallen. In de stad werden kransen gelegd
onden bijeenkomsten plaats ter na
gedachtenis aan de arbeiders die tijdens
opstand op 17 juni 1953 zijn om
gekomen.
Tijdens deze plechtigheden weid de stad
opgeschrikt door schoten op een vluch
teling die zwemmend de Amerikaanse
sector trachtte te bereiken. Terwijl de man
naar het grenskanaal rende werd hij door
25 schoten uit een machinepistool getrof
ten. Hij was slechts gekleed ln een zwem
broek.
Herbert von Karajan
I p heeft zijn driedaagse
tournee met de Berli-
mL ner Philharmoniker in
110 Nederland gisteravond
met een concert in de
Schcveningse Kurzaal
besloten. Een program
ma biedend, dat we
derom het tcgenover-
ge.».progressief kon worden ge
noemd Bcethovens Pastorale en, na de
pauze. Debussy's „Prélude a l'après-midi
d'un faune", gevolgd door „La Mer".
Men ziet: van het nieuws moest men het
echt niet hebben; de waarde van hetgeen
gepresteerd werd. lag ook thans weer in
de kwaliteit van het spel.
De meer dan drieëntwintighonderd be
langstellenden o.w. prinses Beatrix en
prins Caus hebben dan ook met stijgende
verwondering de verrichtingen op het po
dium gadegeslagen, luisterend en kijkend
naar een orkest, waarin de altviolen rechts
van de dirigent waren geplaatst en, bij
Beethoven, verschillende blazersgroepen
o.m. vier fagotten! dubbel bezet ble-
Een perfect functionerend apparaat, ge
disciplineerd als geen tweede ter wereld
wellicht, op de geraffineerd-eenvoudige
aanwijzingen van zijn leider ook dit
een uniek schouwspel! feilloos reage-
Want eigenlijk leek Herbert von Karajan
maar heel weinig t« „doen"; het jonge
orkest kende heni en hij kende het jonge
or';- t Van een muatslnn in de school-
bleek
hij wel aangaf met een gebaar, hyper
persoonlijk van expressie, dat was de
melodische lijnwaarbij men zich af
vroeg, hoe een minder getalenteerd ensem
ble dan dat van de Berliner Philharmo
niker daarop zou hebben gereageerd
Hoe dan ook: zijn fascinerende aan
wezigheid had tot gevolg, dat men een
Pastorale geserveerd kreeg, levendig en
emotioneel in de tempi, voortreffelijk
in de klankverhoudingen en volstrekt
uitgewogen, wat de koloristische
den betreft; dit alles als gevolg vr
uiterste exactheid, 'n uiterste precisie
En wat. achtera! beschouwd, zo verras
send was? Dat niemand, maar dan ook
lyemanu daarbij ook maar een
heeft gedacht aan de problemen, dogr
de Scheveningse Kurzaal in akoestisch
opzicht geboden, die hebben, gister
avond althans, niet bestaan!
Na pauze Debussy. De elke concert
bezoeker vertrouwde Debussy, niet de pro-
l ssieve componist van „Jeux" (1913).
een werk, dat eerst in de naoorlogse tijd
op de voorgrond gekomen is.
Ook in de „Faune". ook in „La Mer" de
zelfde speeltrant... We hadden hier ech
ter één bezwaar, maar dn ook 'n princi
pieel: Von Karajan diende de partituren
niet, de partituren dienden hem. Men had
voortdurend het idee, dat de reproduktie
het gezicht op de produktie belemmerde,
dat men daardoor niet geconfronteerd
werd met de sublieme culturele gebla
seerdheid, waarvan de Faune getuigt, met
het eeuwige onbevredigde verlangen, dat
zich in La Mer op zo spirituele wijze gel-
SpiritueelAlles leek hier ln ma
terieel opzicht oververzadigd; pasteltinten
hadden plaats gemaakt voor een dik olie
verfschilderij. dat een soort „heroïsch"
beeld gaf van alles, wat de muziek sugge-
Heel interessant, heel Indrukwekkend
schien zelfsmaar geen Debussy.
De Franse meester zou, zo hij dit alles ge
hoord had, zijn wenkbrauwen ironisch
hebben opgetrokken, heel hoog
B. R.
Voor de tweede maal in dit seizoen
is door een Nederlands gezelschap
I F een voorstelling gegeven van „Anti-
LL gone" van Sophocles, ditmaal door
jj|a het Nieuw Rotterdams Toneel, dat
gisteravond met deze Attische tra
gedie de eerste toneelopvoering
bracht in de Kleine Zaal van Rotter
dams nieuwe concertgebouw De
Doelen. Evenals bij de voorstelling
eerder dit seizoen door de Nieuwe
Komedie, werd de bekroonde vertaling van Bertus
van Lier gebruikt.
Men kreeg gelegenheid te zien in hoeverre deze
ruimte van De Doelen geschikt is voor toneel.
Daarbij bleek de akoestiek niet helemaal aangepast
de eisen van het theater; op sommige plaatsen
het toneel waren niet rechtstreeks naar de zaal
gesproken teksten niet meer verstaanbaar hetgeen
zich overigens slechts heel zelden voordeed. Richard
Flink, de regisseur, had de ruimte zoveel mogelijk
Intact gelaten. De dubbele ry stoelen, die op balkon
hoogte achter langs het toneel loopt, was weg
gewerkt, op het lege podium bevond zich slechts
kleine verhoging en een soort zuil.
Ook in andere opzichten had men zich aangepast
het feit, dat men in een concertgebouw speelde.
De muziek had namelijk een belangrijke plaats ge
kregen in deze voorstelling. Otto Ketting had de
meeste koorzangen op muziek gezet en zelfs de
lyrische klaagzang van Antigone, voor zij zich in
gevangenschap begeeft, werd hier gezongen. Dit
kwam wonderlijk goed overeen met het karakter
de vertaling van Bertus van Lier, die daardoor
beter bleek te werken dan bij de vorige gelegenheid.
Door deze muzikale toevoeging word bovendien het
afscheid van Antigone duidelijk het knooppunt van
het stuk: het moment waarheen en waaruit alle
draden leiden. Richard Flink spreekt in zijn inleiding
in het programma over de constructie van deze
tragedie, die hem geometrisch lijkt, „onderworpen
de wetten van maat en getal". Daar heeft hij
in zijn voorstelling ook kennelijk sterk naartoe
gewerkt, men kan stellen, dat hij daar in ruime
mate in geslaagd is.
Hoewel m enbezwaar kan maken tegen de onvol
doende en zelfs armelijke choreografische oplossingen
van het koor, gaat toch deze groep van tien oude
mannen, die uniform gemaskerd en gekleed zijn, een
zeer sterke werking uit. De sobere aankleding is op
NIEUW ROTTERDAMS TONEEL
Michael Holm
Ltea Frankei
Ell Blom
Robert «Ie Vries
Thera Verheugen
ltobert Sobels
Wlm Hoddca O.
aanvaardbare wijze verzorgd door Cor Hezemans
Het conflict tussen Kreoon en Antigone is door
Sophocles nogal nadrukkelijk gesteld, zoals men
weet. Antigone treedt op zeer rechtvaardige, hoewel
provocerende wijze op tegen de harde maatregelen
van haar oom. Haar reactie op het bevel haar broer
onbegraven te laten, wordt door Sophocles niet
aangevochten: integendeel. Haar daad komt zowel
voort, uit menselijke als uit revolutionaire over
wegingen; het conflict is mede een conflict van de
generaties. Het publiek wordt in zekere zin ge
dwongen haar partij te kiezen, omdat hier een
onschuldige maagd staat tegenover een dravende
tiran, omdat het gaat over een bruid, die door haar
aanstaande schoonvader samen met haar verloofde,
zijn eigen zoon, de dood in wordt gedreven.
Annet Nieuwenhuyzen is een prachtige Antigone.
Heel veel waardering moet men hebben voor de
bijzonder knappe wijze, waarop zij het afscheids-
gezang van Antigone brengt. Ook de beroemde
openingsscène, het ochtendlijk gesprek met Iamene,
was zeer sterk, mede door de genuanceerde, boelende
rol van Lies Franken.
Johan Schmitz was een in principe bepaald niet
onrechtvaardig handelende Kreoon, die echter de
consequenties van zijn bepalingen gewoon niet voor
ziet, maar later niet meer terugkan. Die breuk in
zijn ontwikkeling kwam vooral sterk tot uiting in
het gesprek met Teiresias, de blinde ziener, een goede
rol van Eli Blom. Eric Schneider speelde de rol
van Haimoon zeer indrukwekkend, er was een knap
gespeelde Wachter van Bas ten Batenburg, die
precies die lichte toets over zich had, waar 't drama
op dat punt om vraagt. De Bode van Robert de
Vries viel wat uit de toon, ook al omdat hy niet
anders was dan de andere bodes van deze acteur,
uit vorige tragedies.
Het Holland Festival heeft met deze Antigone een
boelende en zeer juiste voorstelling op het affiche
staan, die zich weliswaar verre houdt van pogingen
tot vernieuwing, maar die binnen de grenzen, die
de voorstelling zichzelf stelt, een sterke uitwerking
heeft.
Jan Verstappen.
Anti-slipschool-
houder schuldig
aan smaad
LEEUWARDEN (ANP) De poli
tierechter te Leeuwarden heeft de autn-
•ur en antislipschoolhouder, de 36-
jarlge heer R. S. uit Zandvoort wegens
belediging van de heer C. Doyer veroor
deeld tot een maand voorwaardelijke
gevangenisstraf met een proeftijd van
twee jaar en een geldboete van 150 gul-
Tijdens een lezing, waar de heer Do
yer zijn slipmethode remmen en gas
geven tegelijk en het stuur loslaten
uiteenzette, stond de heer S. op en noem
de de geachte inleider een psychopaat,
die in eei» inrichting thuishoort. „Deze
verkondigt een levensgevaarlijke
theorie", vertelde de heer S. aan de
.Leeuwarder politierechter.
De officier van justitie veroordeelde
ook de theorie van de heer Doyer. Vol
gens de officier staan er echter andere
wegen open om deze te bestrijden.
De heer S. heeft hoger beroep aange
tekend.
Pres.-directeur K.L.M.
maakt noodlanding
DORDRECHT (ANP) Een hef-
schroefvllegtuig van de Sabena met aan
boord de president-directeur van de
KLM, dr. G. van der Wal, heeft gister
middag wegens plotseling opkomend
slecht weer moeten uitwijken, en een
noodlanding moeten maken onder de ge
meente Klundert ln Noord-Brabant. De
landing verliep zonder moeilijkheden.
Bewogen spel van
Bentz v. d. Berg
Het is de laatste maal
dat wij b(j gelegenheid
I P van het Holland Festival
II het Elckerlycspel in deze
n L vorm door de Nederlandse
O Comedie zien opgevoerd.
Want het ligt ln de be
doeling om het volgend
jaar een andere regie ln
te stellen die wellicht om
een zekere eentonigheid
te mijden dit middeleeuwse stuk ln een
andere montage zal zetten. Hoe die eruit
zal zien weten wij niet. dat blijft de
verrassing voor 1967. Laten we nu even
omkijken naar de reeks die thans af
gesloten wordt en waarvan dan gister
avond nog eens 'n „première" ging in
het Delftse Prinsenhof.
Johan de Meester heeft, dat staat
zonder twijfel vast. een zo zuiver moge
lijke reproduktie van het oorspronkelijke
spel willen geven en daarin is hij op
bewonderenswaardige wijze geslaagd Hij
had een beeld van het stuk in zijn hoofd
zoals dat door de „moderne" opvattingen
(1920 tot 1945) voorgeschreven werd; een
laat-middeleeuws stuk met zulk een ern
stig belerende inhoud moest in een sobere
en nadrukkelijke vorm aangeboden wor
den. De romantische visie op de middel
eeuwen was verlaten, wat juist op het
toneel stark naar voren kwam. Mocht er
in de literatuur nog geromantiseerd wor
den. de dramatiek w as onder invloed van
de Duitse Neue Sachlichkeit geraakt, die
wonderwel met de inhoud van dergelijke
moraliteiten scheen overeen te komen.
Want Elckerlyc is in feite alles behalve
romantisch: niemand minder- dan de dood
komt ons het emde aanzeggen, we hebben
ons maar voor te bereiden op de onbe
kende tocht. Het wordt ons bovendien
spoedig duidelijk dat we van ons leven
niet veel gemaakt hebben en er rest maar
één uitkomst: de ontferming Gods. El
ckerlyc is in de grond 'n zeer christelijk
stuk en de gemiddelde mens van 1965
neemt de orthodox rooms-katholleke
vormalleen via de ooi-biecht mét peni
tentie èn de intercessie van de ..deugd"
Berlijn is altijd nog Duitslands grootste museumstad en nu nog groter
trekpleister voor kunstexperts mt alle delen van de wereld, want rond 2.000
sculpturen uit alle tijdperken van hét christelijk avomlland hebben het al
27 jaar durende schaduwbestaan in verstofte magazijnen en gewelven
opgegeven en in het westen van de oude Duitse hoofdstad een modern nieuw
museum betrokken. In voortdurend wisselende tentoonstellingen zullen van
nu af telkens 700 van deze werken te zien zijn. De openingstentoonstelling,
waaraan veel aandacht is besteed, toont plastieken uit de tijd van de
christelijke antieke oudheid, van de byzantijnse kunstscheppingen, van de
Europese middeleeuwen en de nieuwe tijd met renaissance, barok, rococo tot
het classicisme. Kunstambacht, sieraden en kleine beeldhouwwerken, alsmede
textiel en meubels vormen zowel een overgang als een aantrekkelijke omlijsting
tot de afaonderlijke stijlperioden.
Incidenten op
congres Duitse
neo-nazi's
KARLSRUHE (Reuter) Op de eer
ste dag van het jaarlijkse congres van
de NPD, de uiterst rechtse Westdultse
nationaal-democratlsclie partij, in
Karlsruhe is het tot botsingen gekonc-n
tussen aanhangers van «leze beweging
en leden van de sociaal-democratische
partij en «Ie vakbonden.
Ongeveer 20.000 mensen namen deel
aan een protesp>etoging voor het ge
bouw waar de NPD vergaderde. De de
monstranten trokken drie Jongelui die
een spandoek van de NPD reden,
uit hun auto en riepen „nazi's", de po
litie kwam tussenbeide om de Nl'D m-
hangers te beschermen. Later verhin
derde zij dat de betogers een andere
auto met een NPD-opschrift omver-
duwden.
De party Ijvert voor terugtrekking van
de buitenlandse troepen uit de bondsre
publiek, staking van de processen te
gen oorlogsmisdadigers en vermindering
van de hulp aan ontwikkelingslanden.
(de verzoening die min of meer een hei
lige is geworden) als religieus cultuur
verschijnsel op de koop toe. Zo kan het
nu bestaan dat de niet-gelovige er even
veel van geniet als de gelovige
Symboliek
Johan de Meester speculeerde op de
tekst, dat is het stuks zelf. die al jaren
glashelder tot ons doorkwam. Er was een
Ietwat traag tempo in de handeling, nodig
om de spanning naar de oplossing' op te
voeren, maar De Meester had ieder per
sonage zó psychisch uitgetekend, dat een
zekere angst gemengd met hoop op 'n
BONN (UPI) De regering van «Ie
Westdultse bondsrepubliek heeft zich
gedistantieerd van de verklaringen van
Rainer Barzel. de fractieleider en
tweede partijleider van de Westdultse
christen-democraten. Barzel, die thans
in de Verenigde Staten verblijft, heeft
dezer «lagen in een toespraak verklaard
dat de hereniging van Duitsland niet
afhangt van het vertrek van de Rus
sische troepen uit Oost-Duitsland, en
dat hy bij een eventuele hereniging van
Duitsland geen bezwaar zou hebben te
gen handhaving van de Russische troe
pen op Duits grondgebied.
Volgens de Westdultse regering geeft
de verklaring van Barzal geenszins de
zienswijze van de bondskanselier over
deze kwestie weer, maar is zy slechts
een ..persooniyke bydrage tot een dis
cussie", die nader zaf worden bespro
ken na terugkeer van Barzel in de
bondsrepubliek.
De Oostduitse partyleider Walter Ul-
bricht heeft het plan van Barzel een
„produkt van het Amerikaanse imperia
lisme" genoemd.
Grote explosie in
U.S.S.R. gezien
TEHERAN (UPI) Gezagvoerders
van twee verkeersvliegtuigen hebben
vrydag „een geweldige explosie" bin
nen de Russische grens ten noorden van
Irans hoofdstad -heran waargenomen.
De gezagsvoerders vlogen ln toestel
len van de Iranian Airways en Pan Ame
rican Airways die vrijdagavond op de
vlieghaven van Teheran landden. „Het
zag er beslist als 'n atoomexplosie uit,"
vertelde de Amerikaanse gezagvoerder
Dick Bohner uit Stuart in Florida.
goed einde ons toch altyd te pakken
kreeg. Wij hebben met jonge mensen ge
sproken die. zeer begrijpelijk, niet zo
meditatief aangelegd waren, maar die
toch gehuiverd hebben toen zij zagen
dat het mis ginv met Elokerlyc en het
fUn („mieters") vonden dat er tenminste
nog mensen waren die hem niet ln de
steek lieten. „Het zet Je tot denken", zei
een' humanist ons, „stel je voor dat er
achter de donkere poort tóch nog iets
van Je pereooniykheid overbluft
Dit hebben we al die jaren altyd be
wonderd: dat De Meester in de waarlijk
grootse styi van zijn tyd (want genoemde
periode had een brede visie op de zaak)
de symboliek van deze «iiepzinnige mora
liteit zo prachtig plastisch heeft uitge
drukt. Het schijnt wel dat zijn mensen
dit ook zo hebben aangevoeld. Bij ons
weten ls er nooit iemand geweest die uit
dit patroon is weggelopen. Elckerlyc is
altyd 'n sterke samenbinding van spel-
kracht geweest. Dat was het ook gister
avond weer. ondanks de gevaren van de
al te langdurige herhaling.
Psychologische verantwoording
Han Bentz van den Berg was bij deze
opvoering nog dezelfde Elckerlyc als toen
hij de eerste maal in de tuin vóór het
kloostergebouw optrad Er ls niets van
die pure menselijkheid verloren gegaan,
hy is nog altyd even onbedacht, bevreesd,
vertwijfeld en getroo6d om zo tot de
overgave in Gods handen te geraken,
aldus het verschijnsel mens z"n totale
psychologische verantwoording gevende
En wat is de deugd (Lou6 Hensen) anders
dan het type van de grote moeder, de
begeleidster, de verzorgster door alle ge
varen heen, die alleen het heilzame eind
doel voor ogen heeft. Natuurlijk behoort
het tot het vak om zo'n rol naar de eis
te brengen, maar zonder inleg van de
gehele persooniykheid gaat dit toch niet.
Ellen Vogel completeert haar met dat
prachtige serene samenspel als Kenntssc.
En zo komen ze allen stuk voor stuk naar
voren, de meesten In hun kleine, maar
zorgvuldig geproportioneerde roten: Peter
van der Linden nu voor de tweede maal
Tgoet en Ton Lutz als de strenge onver
biddelijke dood. Io van Hensbergen. de
kalm-waarschuwende goede monnik
De bekende Delftse koren verhoogden
weer de passende sfeer met Pierre van
Hauwe aan het orgel van de Franse kerk
Kortom een voorstelling ie een waardig
slot is van deze indrukwekkende reeks
Vandaag, de 24ste en de 25ste volgen
nog enige vo«vrstellinger
J.V.
IN NEDERLAND
Dispensatie volmacht
voor bisschoppen
VATICAANSTAD (KNP) Als eer
ste van de onlangs aangekondigde de
creten om de «loor het concilie getrof
fen beslissingen te completeren en uit
te leggen Is vandaag In het Vatlcaan
het motu proprio ..«lp muneribus epls-
coporum Doctrina" gepubliceerd. Het
stuk bevat een uitleg van de paragraaf
8b van het conciliedecreet over h«-t her-
deriyk ambt «Ier bisschoppen.
In deze paragraaf staat „aan dc indi
viduele bisschoppen wordt de volmacht
verleend de gelovigen, onder wie zij
rechtens hun bestuur uitoefenen, in een
bijzonder geval te dispenseren van een
algemene kerkelijke wet, zo dikwijls
zulks voor het geestelijk welzijn nuttig
wordt geacht, tenzy het hoogste gezag
der Kerk een bijzonder voorbehoud ge
maakt heeft."
Het document motiveert in het eerste
deel nog eens de dispensatievolmacht
der bisschoppen, terwyi het tweede deel
de betekenis van bedoelde paragraaf
uiteenzet. Tot slot geeft het document
een lijst van gevallen die de H. Stoel
zich voor dispensatie voorbehoudt. Het
motu proprio wordt 15 augustus van