Last overgangsjaren kan verlicht worden ZON of geen ZON Geen ligplaatsen voor woonschepen Ambtenaren lichten fiscus op voor tienduizenden DE LETOSE CODRANT T>E ■Die NAAR "DE MAAN GÏNG LEONARD WlBBfRUy „Het iB maar een halve vlieg, meneer de president," r.ei dr. Meidel, „we kunnen redelijkerwijs aannemen dat de andere helft op de een of andere manier in de raket gekomen Is. We zullen de raket moe ten laten leeglopen en de kerosine opnieuw filtreren". Hij keek naar de klok. „Dat betekent, dat we niet als eersten zullen aankomen vrees ik", zei hij. ..Het leeglopen en opnieuw vullen van de brandstof tanks neemt vier uur in beslag." „Donders!" schreeuwde de president. „Om "n hal ve vlieg! Zijn we op weg naar de maan door een halve vlieg verslagen? Wilt u wijsmaken dat een halve vlieg die wel of niet in de brandstoftanks van de raket zit. betekent, dat we verslagen zijn in „Ik vrees van wel. meneer de president", zei dr. Meidel. „We kunnen niet de hele raket en het leven van deze twee mannen riskeren als er een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid bestaat dat er onzuiverheden in de brandstof zitten. Als u er het bevél toe geeft, gaan we natuurlijk wél door. Maar mijn advies Is de tanks te laten leeglopen en de kerosine opnieuw te filtreren",. De president keek naar de twee astronauten. Ze zei den niets maar schenen hem te smeken, 't beven te geven door te gaan. hoe dan ook. HIJ keek van hen naar het verminkte vliegenlichaam en zei haast onhoorbaar: „Oké. Filtreren. Toen stond hij op en verliet de controlekamer. In Rusland wachtten de Sovjetgeleerden geduldig op het nieuws van de Amerikaanse start. De lanceer- plaats lag volkomen afgelegen, ver beoosten de Oe ral en er was een radiosignaal vanuit Moskou nodig om het teken voor de start te geven. De Russische astronauten zaten al klaar in hun capsule en de tanks waren gevuld. Maar de uren verstreken en er kwam geen teken. De raket bleef op het lanceerterreln De raket van Grand Fenwick landde zonder enig in cident op de maan. Door de hoek van de douchekop pen die hij als straalpljpen gebruikte te veranderen was Vincent in staat de raket te wentelen, zodat hij evenwijdig aan de maan lag en toen zette hij hem overeind en landde rustig midden in een grote maankrater op de elektrisch bediende uitschuif- bare poten. Het neerkomen ging zo soepel en volko men schokvrij. Hij zette de reactor af en het twee tal keek elkaar zwijgend aan. „Het is gelukt", zei Vincent tenslotte. ..Natuurlijk is 't gelukt", zei dr. Koklntz. „Daar over bestond nooit enige twijfel. Laten we nu naar buiten gaan. onze monsters halen en weer vertrek ken". „We moeten toch een beetje op onderzoek uit", zei Vincent. „We zouden een dag eraan kunnen beste den en dan weer teruggaan naar de raket. In een dag kunnen we een heel gebied onderzoeken. Bovendien moeten we de vlag hijsen". „Wat voor vlag?" vroeg dr. Kokintz, die zich in zijn ruimtepak wrong. „De vlag van Grand Fenwick", zei Vincent. „We moeten die op de maan planten en zo in naam van Grand Fenwick de maan in bezit nemen. Dat heb ik mijn vader beloofd, voor we vertrokken. Hij heeft een kleine toespraak opgesteld, die ik moet voorle- „Dle wappert niet", zei dr. Koklnta. „Er is geen wind. Geen dampkring". „Nou, dan zal ik hem ophouden en dan maakt u een foto". Toen ze hun ruimtepakkén aangetrokken en op lek ken onderzocht hadden en gecontroleerd hadden of de druk gelijk was aan die van de aardse damp kring, betraden ze beidén een kleine luchtsluis in de zijkant van de raket. Kokintz droeg een fototoestel en een draagbare bandrecorder en Vincent een vlag- gestok met een tweekoppige adelaar van Grand Fen wick, die „ja" met de ene „nee" met de andere bek zei. Ze sloten de deur van de luchtsluis achter zich en openden toen de buitendeur die naar de maan leid de. Er klonk een geweldig gesis toen ze de deur open deden en de lucht naar het maandvacuüm ontsnap te Ze werden allebei van de been geslagen en uit de raket gezogen om een meter of vijftien verder neer te komen. „Pijn gedaan, doctor?" vroeg Vincent, toen hij zijn walkietalkie had aangezet, i Daar er geen damp kring was, moest de verbinding tussen het tweetal plaatsvinden via de radio 1. „Nee", zei de geleerde. „Stom van me dat ik je die deur zo snel liet openen. Maar kom. je kunt met aan alles tegelijk denken op een expeditie als deze". Ze klopten zich af en keken om zich heen. Wat zij zagen was een maximum aan kilheid en eenzaam heid. Vincent had het gevoel dat hij geland was op een tekening in zwarte inkt. uitgevoerd op blinkend wit papier. Er scheen iets volkomen mis te zijn met het perspectief en toen hij een stap naar voren deed voelde hij zich duizelig. „Er is iets geks", zei hij. „Alles lijkt verkeerd". (Wordt vervolgd) DB BILT. De luchtdruk stijgt in een groot gebied ion Weet' Europavooral in Scandinavië. Boven Frankrijk bevindt zich het centrum van een hogedrukgebied, dat zich in noordelijke richting uitbreidt. Verder ia het van be lang, dat bij de Portugese kust een Warmer storing is aangekomen, die afkom stig is van de Oanarische eilanden. Verwacht wordt, dat deze storing een noordelijke koers aanhoudt en morgen in de Kanaalzone aan komt. In verband hiermee zal in ons land de wind naar richtingen tussen oost en zuid draaien. De storing bij de Portugese kust zal het komende etmaal waarschijn lijk nog geen omveersbuien in ons land veroorzaken, maar wel in Engeland. Bij overwegend zonnig weer zal de temperatuur verder stijgen. In het binnenland zullen de temperaturen tot boven de SS graden kunnen oplopen. Weer in Nedèrland De weerrapporten van hedenmorgen Den Helder half bew. 18 10 11 0 waar bew. 21 11 0 onbewolkt 21 10 n Weer in Europa 22 13 0.1 VIA 7 te Singapore venv: BATJAN f >it>oli venv.. BORNEO 5 vn Ponane Colombo. CALTEX Leiden 5 vn Calcutta nr Bah- CALTEX Rotterdam pass 6 Bizerta >ort Said; CALTEX The Hague 7 if n; DELFT 7 vn Haml ORESTAD 7 te Aal borg aar-- - Leningrad OVER IJSSEL pass fi Kreta nr Port Said; ORANJE NASSAU 4 vn Southampton nr irlbo- OSIRIS 6 te Rotterdam ROEP AT vn Toledo nr ChicagoRUTS fi vn P.io^ie Janeiro nr Kaapstad. RONDO STAD UTRECHT 6 ■oog. EEM9HA.VEN 6 Bull; ESSO Den Haag 6 te I j FRIESLAND 6 vn Durban GABONKUST 7 vn Lagos ANYMEDES 7 te Guayaquil ■GROTEKERK HILVERSUM 7 te Hai KATWIJK 7 vn Ell.-sn «al; KONINGSWAARD 6 r Bremen; KORENDIJK 6 vn Phi- a nr Baltimore KOREN IA 7 te inKINDERDIJK 7 te Rotterdam: RYPTOS 7 vn Rotterdam nr Thames: LADON 7 vn Rotterdam nr Amsterdam ETO 6 op Lake Ontaria nr Duluth; LOP- welk Nederland* SPAARNEKERK 6 vn" Kobe i. Hongkong; SCHIEKERK 6 vn Marseille nr Antwerpen ;SLIEDRECHT 6 vn Cartage na nr Ceuta STEVEN 6 vn Gsii.n nr Rouaan; SIMONSKERK 7 t MAT 6 vn Genua nr Marsei Ahmaidi; TJIBODAS 8 vn Kobe nr Hong- °v!n RIEBEHK 6 te AbudhabiVLIE LAND S vn Singapot ^KKtÊÊÊÊKÊÊÉÈÊÊM WBSTERTOREN vn Singapore nr Bangkok WILLEMSTAD 6 vn Lissabon nr Madeira ZAANKERK 6 te Bremen IN ZUID-HOLLAND Universitair nieuws toraal geneeskunde: mej E. M. Ehbets, Overveen en de beren A F Kroes, Heen-vliet «n J H. C van de W(Jok, Den Haag; semi-airsmevr M Germlng- Stel.il, Rijawtfk en mej. Th H M Matze, Saseenheim; arts: de heren: M. D Aipert, Oegst geest M R Esseveld. Ryéwjjk en J W. Rertmeier Leiden: doctoraal far- i maciede heer C E L Simoni», Leiden UTRECHT Aan de njksumver.vei- in Utrecht, slaagde voor tandarts; C. G. de Bakker. Wateringen Kennismaking Statenleden „Ga cr van uit. dal er bi Zuid-Holland, geen gelegenheid uicer is voor het gaan liggen mei woonschepen", zo gaf mr Klaasesz dc nieuwe leden van Provin ciale Staten van Zuid-Holland de raad. wanneer men hen benaderen zou voor vergunningen „Geef al* antwoord: ga maar*naar andere provincies", zo voegde hij eraan toe. De commissaris van de koningin zei dit gistermiddag in het Pro vinciehuis aan de Koningskade te Den Haag bii gelegenheid van het onderling kennismaken van de 34 nieuwe leden met de „oudere" statenleden en met het college van Gedeputeerde Staten, dat vorige week in het gebouw van Tweede Kamer gekozen ia. Gistermiddag was er ook gelegenheid voor de statenleden om het provincie aangeschoten zullen worden als iets te lang duurt of indien gevreesd wordt, dat het verkeerd gaat. „Begin", zo advi seerde hij, „met niets toe te zeggen". In dit verband wees hij met. name op men sen. die provinciale vergunningen nodig hebben i woonschepen. woonwagens, enz Ook bij het aanvragen van pro vinciale subsidies weet men de statenle den nog al eens te vinden. Vervolgens gaf mr Klaasesz de zes vorige week gekozen gedeputeerden de gelegenheid zich te presenteren. De onderlinge verdeling van de „portefeuil les" heeft n 1 nog maar zeer kort gele den plaats gevonden De herkozen gede puteerden hebben grotendeels hun „oude" taken behouden De A R-gedeputeerde, de heer N van der Brugge uit Gies- senburg 'vorige week voor het eerst ge kozen' heeft toegewezen gekregen: land bouw. streekplannen, waterschappen, veren, drinkwatervoorziening en lager en kleuteronderwijs voor zover de pro vincie daar bemoeienis mee heeft lo.a. beroepszaken De K.V.P -gedeputeerde, dr. R. Eijsink. hui6 te bezichtigen en kennis te maken met de chef6 en hoofden van afdelin gen van de Griffie en de provinciale Waterstaat. Mr. Klaasesz hield de nieuwe statenleden kennelijk aan de hand van ervaringen voor, dat zij dikwijls is ei magertjes vanaf gekomen. Zijn voornaamste taken zijn: de volksgezond heid (lichamelijke en geestelijke), de wegenbouw en wegenonderhoud. Voorts zal hij enige inspraak hebben in plano logische aangelegenheden De planologie boven de grote rivieren is voor de gedeputeerde mr H van Riel (V.V.D en die ten zuiden ervan voor mevrouw mr Chr. A de Ruijter-De Zeeuw Gebleken is. dat de planologie in Zuid-Holland teveel is voor eén persoon. Mr Van Riel heeft financiën en per soneelsaangelegenheden behouden en dr. J. P van Praag: cultuur, wetenschappen en maatschappelijk werk. De C H U -gedeputeerde, de heer D. van der Kwaak, heeft het toezicht op de gemeentelijke huishoudingen behouden alsmede de woningbouw, de energievoor ziening en het het molentoezieht. Voor het molenbezit in Zuid-Holland hield hij een hartstochtelijk pleidooi. Voor de tweede wereldoorlog bezat Nederland 4300 molens: na de oorlog 1600 en nu nog bijna duizend. Sprankelende vrouw aan zijde Daar staat ze. Ze Is de zestig al lang gepasseerd. Ze is klein van stok, haar houding is Ietwat gebo gen. Rimpels doorploegen haar ge zicht, dat naast een nitdrukking van lijden een zekere gelatenheid ver toont. Als ze een lichtgevende vin ger opheft, ls het alsof ze zeggen wil: „Jullie dokters hebben het nu wel klaar gespeeld om ons vrouwen langer te laten leven gemiddeld 25 jaar langer dan in 1900), maar wat hebben we aan die „toegekregen" jaren, als we die door moeten bren gen als oude vrouw, met alle kwaal tjes en ongemakken, die daar aan vastzitten". Dat deze klacht gegrond is, blijkt uit een onderzoek, dat uitgewezen heeft. dat een gr?ot percentage (zeker meer dan 60 procent, mis schien wel 80) van de vrouwen tij dens en na de overgangsjaren klachten heeft. Wat moet het voor deze vrouwen een openbaring zijn, als zij horen dat de in Brooklyn ge vestigde vrouwenarts dr. Robert A. Wilson, een boek geschreven heeft, getiteld: „Feminine forever" (dat vertaald kan worden als .altijd vrouwelijk blijven"), in welk boek antwoord gegeven wordt op de zo volkomen menselijke en begrijpelij ke klacht van onze bejaarde dame. Het bedoelde boek leert namelijk (ik citeer de rubriek „medicine" van de „Time"), „hoe je in heel Je leven geen wisseljaren overgangs jaren) hoeft mee te maken en ho® je een romantische, begerenswaar dige en sprankelende vrouw kunt blijven, zolang je leeft". Het is heel lang geleden, dat de medische wetenschap de lichaamsorganen verdeelde in twee groepen, waar van de eerste groep zou bestaan uit organen die nodig zijn voor de in standhouding van de mens zelf (hiertoe behoren hart, longen, nie ren, hersenen, lever enz.) terwijl de tweede groep de geslachtsorga nen) zou dienen voor de Instandhou ding van het mensdom (dus voor 't doen ontstaan van nieuwe mensen.) ONJUIST Het standpunt, dat de geslachtsor ganen geheel zelfstandig het voort plantingsproces zouden verzorgen, is onjuist gebleken. Misschien her innert de lezer zich nog wel het ar tikel „meerlingen" in deze rubriek, waarin ik betoogde, dat de afschei- dlngsprodukten van de hersenklier (hypophyse) een belangrijke in vloed hebben op het rijpwordings proces van de eicellen in de eier- Aan de andere kant is de functie van het geslachtsapparaat ook weer niet beperkt tot het voortplan tingsproces. maar treden die ge slachtsorganen ook op als „klieren van Interne secretie", dat wil zeg gen ze scheiden hormonen af, die rechtstreeks in de bloedbaan wor den gebracht en die (behalve op het voortplantingsprocesook invloed uitoefenen op verschillende orgaan functies van de vrouw. Zo zullen deze hormonen (we noe men ze sekshormonen) de kalkstof- wissellng beïnvloeden (stevige bot ten), de huid verzorgen (soepele huid zonder rimpels), de borsten verstevigen, de spieren lenig ma ken. (vlotte houding en bewegin gen), terwijl ook het gevoelsleven van de vrouw (stemming, humeur) door die sekshormonen gunstig beïn vloed wordt. ACHTERUIT Wanneer een vrouw de leeftijdspe riode van 45 él 50 jaar heeft be reikt, zullen de geslachtsorganen langzamerhand in functie achteruit gaan. Het ovulatieproces (het rijp- worden van de eicellen) zal gaan verminderen totdat dit geheel op houdt en de vrouw onvruchtbaar wordt. Om begrijpelijke redenen is deze gang van zaken weinig be zwaarlijk, maar... het is wel be zwaarlijk dat ook de tweede functie van de eierstok ophoudt en dat er dus steeds minder sekshormonen ge produceerd worden. Dit heeft tot ge volg, dat de bovengenoemde gunsti ge werking van die sekshormonen komt te vervallen: het beender- stelsel verliest zijn stevigheid (de ruggcwervels platten daardoor af, waardoor de vrouw kleiner wordt) de huid wordt rimpelig en droog, de borsten verslappen, de spie ren verliezen hun veerkracht (stramme bewegingen) en het gevoelsleven wordt ongunstig beïnvloed (neerslachtige buien, prikkelbaarheid). Een en ander gaat gepaard met hoofdpijn, hart kloppingen, duizeligheid, „opvlie gers" (plotselinge Wbedstijglng in het gezicht met sterk zweten) enz. Toen men ontdekt had, dat de sui kerziekte veroorzaakt werd door 'n te geringe afscheiding van een be paald hormoon (insuline) in de pan creas, gelukte het al spoedig deze suikerziekte in toom te houden door het insuline bij de patiënt in te spui ten. Ook andere ziekten, die veroor zaak worden door een tekort aan hormonen, hebben een gunstig ver loop door inspuiting van de betref fende hormonen (schildklier, bij nier enz.). Is het dan zo vreemd, dat men ging redeneren, dat de „uitvalsverschijnselen", veroorzaakt door een teruglopende werking van de eierstokken waarschijnlijk ook bestreden kunnen worden door de betrokken patiënte te behandelen met de sekshormonen PIL Nadat eerst de dekshormonen als extract werden ingespoten, leerde men de meest-werkzame bestandde len kennen loestrogene stoffen en progesteronen het gelukte al spoe dig deze stoffen synthetisch (schei kundig) te bereiden en als pil (al wéér een pil!) aan belanghebbenden aan te bieden. In Amerika worden de pillen reeds op grote schaal ingenomen en het succes schijnt verrassend te z(jn. Er is nog verschil van mening over de wijze van toepassing: dr. Wilson wil reeds in het 30ste levensjaar met de pillen beginnen, terwijl andere des kundigen adviseren te wachten tot de overgangsjaren (climacterium). Ook omtrent de dosia en de ver houding in hoeveelheid van de oes- trogene stoffen en het progesteron is men het niet helemaal eens. De dosis wordt in sommige gevallen zó hoog opgevoerd, jda.t bij vrouwen, die de meno-pauze al zijn gepasseerd (en dus niet meer menstrueren) de men struatie weer optreedt (zij het dan in een niet-normale vorm). Dat er in deze gevallen kans zou zijn op zwangerschap is volkomen uitgeslo ten, daat de sekshormonen niet in staat zijn de „uitgebluste" eicellen tot rijping te brengen. Is de behan deling met sekshormonen beslist on schadelijk? Deze vraag wordt door dr. Wilson met een besliste beves tiging beantwoord. Hij stelt daarbij als voorwaarde dat de behande ling onder controle van een op dit gebied deskundige arts geschiedt en dat de contra-indicaties d.wjt. de gevallen, dat de behandeling be slist verboden is, b.v. bij leverziek ten en bij vrouwen die aan kanker van borst of baarmoeder hebben ge leden) strikt in acht genomen wor den. Geruime tijd is toepassing van de kuur met sekshormonen tegenge houden door de angst, dat deze hor monen kanker zouden veroorzaken. Nadat van officiate" medische ztjde deze samenhang nadrukkelijk .is te gengesproken. ls het kuur-aantal sprongsgewijze toegenomen. BIJZONDERHEID Ik wil nog even wijzen op een merk waardige bijzonderheid. Het is be kend dat de oestrogene hormonen 't gehalte aan vetachtlge stoffen (o.a. chosterol) in de bloedbaan aan de lage kant houden. Aangezien een te hoog cholesterol-gehalte van het bloed aanleiding geeft iJoiJ het ont staan van hart-aandoeningen (via slagaderverkalking) zijn de vrouwen in dit opzicht in een gunstiger posi tie dan de mannen. De praktijk leert dan ook dat er meer hartpatiënten onder de mannen dan bij de vrou wen zijn. Door de kuur met sex-hor- monen kunnen de vrouwen deze gun stige positie ook na de meno-pauze handhaven. Als alle bovenbeschre ven hoopvolle verwachtingen eens tot volle realiteit zouden komen, wat zou er dan ontzaglijk veel in de we reld veranderen. Mijn wijst nu al op de gevolgen In het zakenleven, op de groetere en hogere eisen, die gesteld zullen worden aan de dameskleding bedrijven, aan de fabrieken voor cosmetica (de dames zullen de na tuur meer dan anders een handje gaan helpen), aan de recreatie- en vakantiecentra enz. Veel belangrijker lijken mij de ge volgen die in de persoonlijke sfeer liggen. Op de eerste plaats ls er gro te winst voor de „bejaarde vroów" zelf, die nooit meer geplaagd wordt döor allerlei lastige overgangskwaal tjes, die nog een fijne, blijde levens avond tegemoet gaat (na een vaak druk en zorgvol leven) met het heer lijke bewustzijn nog steeds „mee te kunnen", zowel geestelijk als licha melijk. Winst voor de kinderen die het geluk hebben nog zo lang in het bezit te zijn van een vitale moeder, op wie zij. al staan ze dan zelf al op eigen benen, in zovelerlei opzichten een broep kunnen doen. Tenslotte last but no least winst voor de man. die langer 0an vroe ger (ik citeer weer „Time") „een romatisehe. begerenswaardige en sprankelende vrouw aan z(jn zijde mag zien. hetgeen ontegenzeggelijk een belangrijke invloed ten goede zal hebben op de onderlinge huwe lijksverhoudingen (bedoeld In de meest uitgebreide betekenis van het woord (Van onze correspondent) MAASTRICHT Vier Limburgse amb tenaren van gemeentewerken stonden igsteren voor de rechtbank wegens fiscale fraude. Zfl hebben voor tienduizenden guldens aan bijverdienste niet aan de fiscus opgegeven. I de officier van justitie vier maanden I voorwaardelijk met een proeftijd van drie i jaar en 15.000 gulden boete H. was ten luste gelegd .dat hij in een periode van 1 zes jaar ruim 53,000 te weinig had opgegeven, waardoor de iiscus voor ruim 1 21 000 VU benadeeld Verdachte had deze bedragen als bijverdienste genoten door het maken van ontwerpschetsen en I te ken mg en voor particulieren, ofschoon hem dit in 1962 schriftelijk door het col- legge van B en W van Valkenburg was verboden Het geld zou geheel in het huis houden zijn opgegaan, i Drie maanden voorwaardelijk en 10 000— eiste de officier tegen de 45- jarige adj -directeur van gemeentewerken te Valkenburg. Ook hij voerde tot zijn i verdediging aan dat huiselijke omstandig- hed enlicm tot zyn handelwijze hadden gebracht. De rechtbank zal in belde gevallen op 20 Juni uitspraak doen. De rechtbank veroordeelde gisteren, j eveneens wegens belastingfraude, de 52-1 jarige directeur van gemeentewerken te Vaals. J L„ tot een voorwaardelijke ge vangenisstraf van 3 maanden en een geldboete van 8.000— tde officier had 14 dagen geleden 2ooo meer geëist). De 36-jarige H Ehoofd van gemeente- kerken te Bochholz. werd veroordeeld tot een maand voorwaardelijk en 3000 1000.— minder dan de officier had geëist). KAASMARKT BODEGRAVEN Liturgische kalender WOENSDAG 8 Juni: Mis van de përste zondag na Pinksteren. Mis Domine. Groen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1966 | | pagina 9