ECONOMISCHE RAMINGEN
BLEKEN NIET TE KLOPPEN
Ongunstige uitkomst
van de betalingsbalans
ZE LOOPT IN DE GATEN
Loonkosten
gestegen met
10.5 procent
Snel recht
na happening:
tien dagen
hechtenis
Verdrinkingen
in weekeinde
KNUPPEL
UIT MOEDERS
KEUKEN
Zij de
ASPERGES
Zoutarme
tomatensoep
uit pakje II
MAANDAG 23 MEI 1966
DE LEIDSE COURANT
pagina r
(Vervolg van de voorpagina)
De regering stipuleert in zijn nota aan de Kamer, dat de gunstige ramingen In
de herfst van 1965 van het Centraal Plan Bureau een voorwaardelijk karakter
hadden, gezien de spanning, waaraan de economie onderhevig bleef. De feitelijke
ontwikkeling Is dan ook ongunstiger geweest op een aantal punten, met uitzondering
van de produktie. die meer steeg dan verwacht. Ongunstig was vooral de uitkomst
van de betalingsbalans Het voordelige saldo voor 1965 werd niet zoals geraamd.
300 miljoen gulden, maar 50 miljoen, vooral door achterblijvende kapitaaiopbrengsten
uit het buitenland.
behandeling zijn than* 45 CAO'S voor
570.000 werknemers, welke contracten
een gemiddelde loonstijging te zien geven
van 10.6 pet. In totaal zijn 125 contracten
goedgekeurd of in behandeling voor
1 621.000 werknemers. De gemiddelde loon
stijging is daarvan 8.4 pet Ingediend
moeten nog worden 100 CAO's voor
380.000 werknemers
Het. voordelige saldo voor 1966, ge
raamd op 750 miljoen gulden, dreigt uit
te diraalen op een tekort van 400 miljoen
Dit komt voor 200 miljoen voor rekening
van de reeds genoemde achterblijvende
kapitaaiopbrengsten. voor 200 miljoen
door teruglopen van de export wegens
mond- en klauwzeer, voor 100 miljoen
wegens ongunstig verloop van de export
ln de fabrikatensector. voor 125 miljoen
wegens grotere consumptieve bestedingen
ln het binnenland en voor 125 miljoen
wegens uitblijvende verbetering van de
ruilvoet
Over de loonontwikkeling wordt gezegd.
p dat tot dusver 80 CAO's voor ruim 1
miljoen werkenemers zijn goedgekeurd
(Inclusief de contracten voor de metaal
en Philip6>. De gemiddelde loonkosten-
stijging daarvan bedraagt 7.5 pet Vijf
CAO's moesten onverbindend verklaard
worden en er liggen er al weer enkele
op onverbindendverklaring te wachten.. In
ROTTERDAM (ANP) Tijdens een
1 bijzondere terechtzitting zijn gistermid
dag door de Rotterdamse kantonrechter
veertien Jongelui, die zaterdagavond bij
i een happening rond het beeldje Fikkie
l op het Hermesplein in de Maasstad wer-
den gearresteerd, veroordeeld tot flinke
I vrijheidsstraffen. De 25-jarige provolei
der Th. J. uit Gouda, die tijdens de bij
eenkomst van zaterdagavond -Fikkie met
kalk besmeurde, hoorde zich door de
I kantonrechter gevonnist met een hachte-
i nlsstraf van tweemaal tien dagen wegens
het deelnemen aan een volksoploop en
wegens het geen gehoor geven aan de
oproep van de politie zich -te verwijderen.
Voor dezelfde feiten werden acht jongens
I en een meisje, allen uit Rotterdam, ver
oordeeld tot tweemaal acht dagen. Vier
Rotterdamse jongens kregen elk van de
8 kantonrechter acht dagen hechtenis opge
legd.
Aan de happening hadden ongeveer
L 150 jongens en meisjes deelgenomen. De
Rotterdamse politie evenals vorige
week zaterdag op alles voorbereid
greep met zestig man personeel in. Onder
de arrestanten bevonden zich drie meis-
jes. De minderjarigen konden zondag
middag door hun ouders worden opge-
I haald. Een militair werd overgegeven
aan de militaire politie. De officier van
F justitie zei, dat deze snelle berechting
moet worden gezien als een laatste waar
schuwing. Bij de gebruikelijke volksop
loop rond „Het Lieverdje" op het Spui in
Amsterdam zijn in het begin van de nacht
van zaterdag op zondag tien personen
O aangehouden, onder wie een meisje we
gens het niet opvolgen van het bevel van
de politie zich te verwijderen. Onder hen
bevond zich de provolijsttrekker voor de
Amsterdamse gemeenteraadsverkiezingen,
de 25-jarige student B. V. de V. De aan
gehoudenen zijn zondagmiddag voor de
rechtercommissaris voorgeleid. Zij kregen
een proces-verbaal en werden op vrije
voeten gesteld.
Bij het Spaanse consulaat op de Oranje-
Nassaulaan werd een ruit ingegooid.
Loonkosten
Berekend Is. dat als men de loons
verhoging ln de nog niet goedgekeurde
contracten zou beperken tot maximaal
7 pet., er een gemiddelde loonstijging
van 7.3 pet. zou optreden. Tezamen met
andere factoren komt men dan voor 1966
tot een loonkostenstijging van 10.5 pet.,
welk cijfer geplaatst moet wprden tegen
over de raming van het Planbureau van
9. pet. Zouden de nog niet goedgekeurde
contracten geheel ongemoeid worden
gelaten, dan zou een verdere stijging op
treden en dit geeft weer nieuwe druk
op het prijspeil. Er dreigt dan een loon-
prijsspiraal te ontstaan, welke dreiging
groter is dan voorheen, omdat ln ver
schillende arbeidscontracten een loon-
lndexatie op basis van prijsstijgingen la
opgenomen.
In februari was er nog geen aanleiding 1
tot ongerustheid over het prijsverloop
Sindsdien ls echter een sterke prijsstijging
opgetreden. Hierbij zijn 6eizoenomstan-
digheden van invloed geweest (agrarische
produktenmaar volgens de regering kan
ook worden geconstateerd, dat de prijzen
meer worden verhoogd dan in overeen
stemming is met de prijsgedragsregels.
Het Planbureau verwacht, thans een
stijging van het prijspeil voor 1966 met
5 pot., maar intussen moet er rekening
mee worden gehouden, dat deze stijging
ln feite 5.5 pet. zal zijn.
De bedrijfsinvesteringen staan onder
druk van voortgaande kapitaalschaars te.
De regering verwacht dan ook een minder
gunstig Investeringsverloop ln 1966 en
met name ln 1967. wat betekent dat het
bouwprogramma 1966 naar alle waar
schijnlijkheid niet geheel zal worden ge
realiseerd. De regering ziet dit ai* een
noodzakelijke bijdrage tot 't evenwichts
herstel.
75e verjaardag
Rerum Novarum
herdacht
VATICAANSTAD. (K.N.P.) In aan
wezigheid van 15.000 werknemers nlt 35
landen - heeft Paus Paulus gistermorgen
hel feit herdacht dat Paus Leo XIII op
15 mei 1891 de eerste sociale encyvllek van
de Kerk Rerum Novarum publiceerde. In
de 8t.-Pleter conclebreerde de Paus voor
deze gelegenheid met bisschoppen uit de
v|jf continenten.
In een toespraak na de plechtigheid
herinnerde de Paus eraan dat de ency
cliek Rerum Novarum het fundament ls
geweest voor vele boodschappen van de
laatste Pausen over het sociale vraagstuk.
De Kerk heeft zich grondig met dat vraag
stuk beziggehouden aldus Paulus VI.
Niemand kan haar verwijten dat zij bet
sociale vraagstuk niet heeft gezien, er
bang voor is geweest of er oppervlakkig
en vaag over heeft gesproken. De Kerk
heeft de kreet van het arbeidersproleta
riaat verstaan en dat niet alleen, zij heeft
zijn oproep zich eigen gemaakt als een
plicht van liefde en rechtvaardigheid.
woningen enigszins onder druk komen.
De stijgende rentestand zal ln beginsel
effect hebben met name op de particu
liere woningbouw. Dit aal op korte ter
mijn nog niet, blijken, gezien de omvang
van de nu onderhanden werken Hand
having van dit niveau zal cohter op moei
lijkheden 6tulten als de huidige rens-
stan<| voortduurt.
De overheidsuitgaven gaan ook uit
boven hetgeen het Planbureau raamde,
met name de rijksuitgaven.
Samenvattend wordt gezegd, dat af
wijkingen van ramingen op zichzelf niet
verrassend behoeven te zijn. maar dat
de richting van de huidige afwijkingen
toch wel overwegend ongunstig is Daar
om was het nodig na te gaan. hoe deae
ontwikkeling moet worden tegemoet ge
treden. Het monetaire beleid leidt reeds
tot correcties ln de sfeer van de inves
teringen Maar als men dit beleid te
eenzijdig hanteert, dan zal dit ongewenste
gevolgen hebben op economische groei,
woningbouw en lnfftestructuur Daarom
moet een beperking op dit gebied samen
gaan met een programma, waarin de
verschillende conjunctuurpolitleke Instru
menten budgeettalre politiek, loonpoli
tiek, prijspolitiek' worden gehanteerd,
om tot een zo aanvaardbaar mogelijke
ontwikkeling te komen Tegen deze
achtergrond moeten de nieuwe beleids
maatregelen van de regering worden
Personeelsstop
Dc bijdrage van de overheid tot even
wichtsherstel zullen bestaan uit een per
soneelsstop. inhoudende dat na 1 juni
tot het einde van het Jaar het rijks
personeel niet mag worden uitgebreid.
De lagere publiekrechtelijke organen en
gesubsidieerde Instellingen zal worden
verzocht eenzelfde gedragslijn te volgen.
Voorts zal de overheid de investeringen
beperken. Tot 1 oktober zullen die in
vesteringen. die niet voortvloeien uit
reeds gesloten overeenkomsten en die
enig uitstel gedogen, worden opgeschort.
Deze gedragslijn geldt ook voor garanties
en subsidies, door het rijk gegeven. Ten
aanzien van andere uitgaven zal terug
houdendheid worden betracht.
Wat de gemeenten betreft, besluit
de regeringsnota, kan worden geconsta
teerd, dat zij door de gespannen situatie
op de kapitaal- en geldmarkt, reeds ge
dwongen zijn hun uitgavenprogramma
te temporiseren of te bevriezen.
ROERMOND-MUIDEN (ANP) De
30-jarige schipper J. Mlchlels uit Ant
werpen ia gisteravond overleden, nadat
hij kort voordien zijn 2-jarig zoontje uit
de Maas had gered. De schipper gleed
uit op het gangboord van zijn schip
„Plpo". gelegen In de .Maas te Llnne. Hij
droeg op dat ogenblik zijn 2-jarig zoontje
ln de armen en tuimelde met hem in het
water. HU heeft zijn zoontje ln het water
opnieuw weten vast te pakken en kan na
40 m «wemmen de oever bereiken, waar
een voorbijganger het kind van de man
overnam. Toen de man zelf aan wel
werd getrokken, btee hij er reeds ernstig
aan toe.
De 23-jarige E F. Stleve uit Amster
dam ls gistermiddag om het leven ge
komen toen hij wilde gaan zwemmen in
het IJsselmeer Samen met een broer en
diens verloofde had hij een bootje ge
huurd ln Muiden. Op zeker moment be
gaf hij zich te water Hij kon wel niet
goed zwemmen, maar hij kon ter plaatse
staan. Hij verdween echter direct onder
water, kwam ev ennog boven en ver
dween toen definitief. Men wijt de ver
drinking aan een hartverlamming
De 12-jarige Henk Krikke uit Leeuwar
den is gistermiddag bij het kanovaren
op het Sneekermeer verdronken. Hij en
de 19-jarige Johan van der Meer. even
eens uit Leeuwarden, hadden elk een
kano gehuurd. In de harde zuidwesten
wind sloegen de lichte kano's om. De
jongens probeerden zwemmend de vaste
wal te bereiken, maar de jongste ls dit
niet gelukt.
De stuurman van het Duitse binnen-
vaarttankschlp „En^a Ronndebaum" is
Baterdagavond ln de Amsterdamse Usse-
Uncxhaven bij een poging zijn 6-Jarlg
zoontje van de verdrinkingsdood te red
den zelf verdronken.
In de woonschepenhaven ln de Waar-
derpolder in Haarlem is zaterdagmiddag
de 3-jarige Ronald Anton Deen verdron
ken. Vermoedelijk ls hij van een steiger
gevallen.
De Parijse couturier Louis Ferraud noemt dit pak van Deze avondjapon van zilvercloqué crylor biedt door om-
tercryl „Tennia Kiiicro". If, kun je in dit pak veel .trpakte openingen een afwieeelend maar lach beperkt
doen. maar niet 's zomers tennissen aon de Riviera. Want
hel kijkgat in de braek.pijp geelt niet genoeg ventilatie ondergrond. Het ontwerp ant-
voor de warnwerpakte hals en mouwen. sproot aan het brein t>on Jacque Est ér el.
Ze maakt geen drama meer van een vlek, winkelhaak of brandgat in wat voor kledingstuk ook, Ze
knipt er eenvoudig een gat van en deze vernielzucht brengt haar op het allerhoogste modeniveau.
Iedereen zal kijken, want ze loopt ermee in de gaten, maar iedereen zal het weten: die is bij de
tijd! Valt het gat op een nette plaats dan hoeft er helemaal niets onder gedragen te worden. Valt
het nu niet zó keurig dan mag het gevoerd worden met on- of half doorschijnende stof.
PITTIGE
KOOKBOEKJES
VERDRINGEN
Eet een beetje heet. De omvangrijke
kookboeken uit moeders keuken, met de
vetvlekken op het schutblad, de eaels-
oren en de slechts relden geraadpleegde
duizenden recepten, konden wel eens ln
de verdrukking raken door kleine, hand
zame. pittige kookboekjes die de laatste
t.yd verschijnen Tussen de oliebollen
met oudejaarsavond en de kalkoen met
Kerstmis zullen ze meer dan eens ge
raadpleegd worden Niet by het warme
fornuis ln de keuken, maar gewoon ln
de huiskamer en ln een gemakkelijks
stoel. Ze noden niet alleen tot koken
ten eten), maar vooral ook tot gerei hg
lezen.
„Eet een beetje heet" van Bcd Vuyk
(De Arbeiderspers) ls er een uitstekend
voorbeeld van. Haar recepten, verkregen
van „bevoegde autoriteiten, onopgeleide
natuurtalenten, kokkies en vriendinnen
heeft ze gekruld met geestige babbeltjes.
„Vis, twee maal per week vis" ls de titel
van een hoofdstuk, maar het volgende
decreteert: „En deze week eet u drie
maal vis". Het zijn beproefde en ge
proefde recepten en hun geuren hebben
zich gemengd met veel herinneringen.
Het zijn Indische gerechten voor een
Hollandse keuken. Het ia geen boekje,
waaruit u een complete rijsttafel zult
leren bereiden. Wel echter een aantal
hoogst bruikbare en heel lekkere gerech
ten, die niet kostbaar, niet Ingewikkeld
en niet moeilijk te bereiden zijn.
De rijsttafel thuis. Minder gezellig,
maar wellicht meer praktisch kan men
gaan rijsttafelen met A. G. J Flach-
te Velde, van wie bij Zomer en Keunmgs
te Wagenlngen „De rijsttafel thuis"
verscheen. Hoe krijgen we de rijst goed
gaar en mooi droog? Gewoon met een
vingerkootje, verklaart de schrijfster,
waarmee ze op de hoogte van het water
boven de rijst doelt. Op die stevige basis
gaat het nogal serieus een honderdtal
recepten verder tot en met het prak
tische register aan het slot.
MB
ter
Mammag ik een ijsje?
Over de kwaliteit van ons ijsje
zijn wel eens enkele onvriende
lijke dingen gezegd door mensen-
die-het-weten-kunnen. Vindt de
„gewone" consument het ijs ook
niet zo best? Uit de verhoogde
consumptie zou men het niet
afleiden, ook al zeggen consump-
tiecijfers in dit opzicht lang niet
alles.
valt. Daardoor staat zijn bedrijf auto
matisch onder controle van deze dienst.
Ook bij de bereiding van consumptieijs
wordt steeds meer gebruik gemaakt van
halffabrikanten, van „ijsmixen" die de
fabriek aan de ijsbereider levert en die
met weinig tijd. geld en grondstoffen in
consumptieijs kunnen worden omgeto-
Als het kan
ook voor de man
verd. Het spreekt vanzelf dat zo'n ijsje
goedkoper kan zijn dan het Ijagerecht
dat de ijsbereider in zijn bedrijf geheel
zelf van verse grondstoffen maakt, nog
eens extra garneert en met zorg op
dient. Het ene heet dan ook maar „*n
ijsje", het andere heeft een romantische
naam bijvoorbeeld „glacé Nestelrode".
Een klavertje vier is geen alledaags
klavertje; dat is dit mosgroen Tweka-
'pak met klaverbladgaten evenmin.
Het brengt, behalve wie weet wat voor
geluk in de toekomst, het onmiddellijke
geluk van hoogst modieus en toch
behoorlijk te zijn (een combinatie die
zo eenvoudig is als het lijkt).
eenvoudig VERRUKKELIJK VERRUKKELIJK eenvoudig
Vorstelijke groente
HPOT het feest van St.-Jan de Doper
in de volgende maand kunnen we
weer ln overvloed genieten van de
Roem van Brunswijk, van de Vroege
van Argenteuil, de Berg Op Zoomse of
van Mary Washington. Als ge het nog
niet weet, dit zijn de namen van de
voornaamste aspergesoorten, die in ons
land gekweekt worden. Ik zou u willen
adviseren: koop er behoorlijke porties
van, al zijn ze wat duur; u voorkomt
daardoor dat de meerderheid van dit
heerlijks verdwijnt in de dikke buiken
van onze ,.Spargel"-vretende ooster
buren, die in de komende dagen ge
lokt door talrijke bordjes langs
'•Heren wegen, waarop in meestal
gebroken Duits de boeren hun verse
waar aanbieden, die groente met kistjes
vol de grens over voeren.
Simpel
Er zijn vele voortreffelijke wijzen waar
op asperges kan worden klaar ge
maakt; maar er gaat niets boven die
meest simpele bereidingswijze: kook ze
precies gaar, en dien ze met hard ge
kookte eieren, gewelde boter en met
alechts peper, zout en een enkel raspje
van de muskaatnoot op. Geen enkele
huisvrouw die zichzelf respecteert, hoef
ik dit recept te leren. Ik wil er alleen de
aandacht op vestigen, dat niets gaat
boven deze meest simpele bereidings
wijze. Slechts voor de gewelde boter
kan er misschien een klein adviesje af.
Op 125 gram roomboter, die ge voor
zichtig laat smelten «meer niet) roert ge
druppelsgewijs het sap van een kwart
citroen en drie eetlepels aspergenat.
Natuurlijk kunt ge er nog hamrolletjes,
liefst koud. direct uit de ijskast bij
geven 'van gekookte ham uiteraard'.
Maar het is een toegift. Het beste re
cept is het eenvoudigste.
Variaties
Dit belet me niet u een aantal variaties
voor te zetten. U weet dat u een voor
treffelijk voorgerecht hebt als u enkele
slierten asperges, die ige eerst hebt la
ten afkoelen, wikkelt in een niet te
zuinig argesneden plakje gekookte ham,
die licht gerookt moet zijn; bestrooid
met wat peterseliegroen en op een vers
geroosterd sneetje witbroad, besmeerd
met roomboter streelt deze asperges uw
gehemelte op 'n wijze die de hoogste
verwachtingen wekt van de komende
gerechten. Een lichte witte Bordeaux
maakt dit zonder meer af.
Nog steeds ia het een goed gebruik deze
groente als groente te serveren, der
halve bij de maaltijd, tegelijk met een
portie vlees of vis en bij een kwaliteit
aardappels, in welke gedaante dan ook
Toch zou ik een pleidooi willen leveren
om deze groente een aparte plaats te
geven in de maaltijd. Ze verdient dat
nu eenmaal. Een vorstelijke groente ali
deze serveert men apart en niet in
gezelschap van iets doodgewoons als 'n
aardappel. Hoogstens een stukje stok
brood om de mond te reinigen en de
smaak op nieuwe kracht te brengen.
Peterseliesaus
De variaties die men kan aanbrengen
moet men op de eerste plaats zoeken
in de verschillende sausen waarmee
men deze groente kan toedekken. Een
peterseliesaus maakt ge aldus: van
bloem cn boter «steeds in dezelfde ge-
wichtshoeveelheden en per 100 gram
iets minder dan een dl vocht) maakt u
met behulp van aspergenat en een
scheut room een lekker dik sausje; met
kruiden 'o.a. een pietsje kerrie), een
mespuntje suiker en citroensap op
smaak brengen: dan zeer fijn gesnip
perde peterselieblaadjes er door men
gen en op de platte schaal waarop u de
stengels serveert met deze saus afdek
ken; d.w.z. voor de helft en zo dat dé
kopjes nog onder de groene deken
uitsteken.
Mousselinesaus
Een saus die wat meer arbeid vergt,
ia de mousselinesaus. Maar uw moeit#
zal dan ook ruimschoots beloond wor
den. Het la een uiterst lichte saus, en
wanneer ge ooit een aspergeschotel
op het kritieke moment van de maaltijd
wilt geven ik bedoel het moment
waarop men een steuntje nodig heeft
om verder te kunnen gaan laat dan
uw keuze eens op deze saus vallen.
De mousselinesaus wordt bereid op
basis van een Hollandse saus. Deze
laatste wordt ..au bain marie" klaar ge
maakt. Daartoe laat u eerst 4 dl water
met een pittig laurierblad, een paar ge
kneusde peperkorrels (witte peper) en
een aan schijven gesneden ui tot de
helft inkoken. Dat koken moet rustig en
niet woest gebeuren. Voer er dan 125
cc goede wijnazijn bij en laat die even
meekoken; zeef de inhoud van het pan
netje en doe die vervolgens „in het bad
van Marie" alwaar het niet zo heet is als
op de kookplaat; roer door het vocht
het geel van twee óf drie eieren en
daarna druppel voor druppel an
derhalve eetlepel gesmolten boter; proef
dan en stel vast hoeveel citroensap ge
nog aan deze „Hollandse saus" wilt
toevoegen: nu maken we er een „raous-
selientje" van; schrik niet. dat gebeurt
met de sauszweep. onder niet afla
tend hanteren van dit instrument slaan
we in ons Hollands sausje 150 cc water
dat voorzichtig er in gedruppeld wordt;
tegelijk met drie druppels water slaan
we aldus zoveel lucht in die saus dat
ze hoe kan het anders bijzonder
luchtig wordt; als we dan tenslotte nog
het stijfgeslagen wit van twee eieren er
door roeren is het toppunt van luchtig
heid bereikt. U kunt met deze hoeveel
heden wel anderhalf pond tot een kilo
aaperges „bedekken". Laat de kopjes er
wederom uitateken.
P. O. L. LEPBLAER.
Het Consumptie-ijs Besluit (Warenwet)
kent verschillende soorten ijs. De be
naming waarmee het ijs bijvoorbeeld op
de verpakking aangeduid moet zijn. zegt
al iets over de te verwachten kwaliteit,
namelijk over de hoeveelheid en het
soort vet dat erin voor mag en moet
komen. Wanneer ijs wordt aangeduid
als roomijs om melkijs of met de naam,
waarin „room" of ..melk" voorkomt,
mag er geen ander vet in verwerkt zijn
dan melkvet.
Heet het ijs „consumptie-ijs of alleen
maar ..ijs", dan kan 't met 'n ander vet
zijn bereid, b.v. met plantevet. Dit i?
natuurlijk van invloed op de prijs.
Roomijs bevat 12 procent of meer melk
vet, „melkijs" of „volle melkijs" bevat
tenminste 3 procent melkvet.
Niet alleen de aard en hoeveelheid vet
hebben invloed op de smaak en struc
tuur van het ijs; ook de aard en hoe
veelheid bindmiddelen, de smaakstof en
het suikergehalte spelen een rol. U zult
u wel kunnen voorstellen dat ijs waar
in eieren zijn verwerkt, lekkerder is
dan ijs met puddingpoeder bereid. En
dat ijs waarvan de vruchtesmaak af
komstig is van vruchten, het wint van
ijs met vruchtenessence. In ons land
is een aanduiding hiervan niet ver
plicht in sommige andere landen wel.
Deze kwaliteitsverschillen kan men dus
niet afleiden uit wettelijk-verplichte
namen, wèl gewoonlijk uit de prijs.
De wetgever heeft het belangrijker
geacht, dat het ijs qua samen
stelling en hygiënische toestand be
trouwbaar is.
Daarom heeft hij als eis gesteld dat
het uit deugdelijke grondstoffen wordt
bereid en daarom zijn er enkele grond
stoffen genoemd, die bij de ijsbere.-
ding nier gebruikt mogen worden. Tot
deze laatste behoren om. verschillende
kleurstoffen en kunstmatige zoetstoffen
'tenzij het ijs betreft, dat speciaal voor
diabetici in de handel wordt gebracht'.
Op het gebied van de hygiëne zijn er
strenge voorschriften: de melk of melk-
produkten die voor het ijsje gebruikt
worden, moeten zó zijn verhit, dat zij
vrij zijn van ziektekiemen. Alleen eieren
van de kip mogen erin verwerkt wor
den (eendeëieren b.v. zouden salmonel
labacteriën in het ijs kunnen brengen).
Bacteriesoorten die erop zouden wijzen,
dat men het met de hygiëne niet zo
nauw heeft genomen, mogen in het ijs
niet voorkomen. Om na te gaan of aan
al deze eisen is voldaan, worden door
de keurmeesters van de 16 Keurings
diensten van Waren ieder jaar een
groot aantal monsters ijs genomen die
dan m het laboratorium chemisch en
bacteriologisch worden onderzocht.
Ter bevordering van een goede hy
giëne wordt geëist, dat de bereidings
plaats goed te ventileren, licht, heldor
en goed schoon te maken is en dat hij
ook inderdaad goed schoon gehouden
wordt. De keurmeesters van de Keu
ringsdiensten van Waren bezoeken re
gelmatig de keukens van restaurants,
cafetaria's, «banket)bakkerijen, niet al
leen om een oogje te laten gaan over de
ijsbereiding. maar over de hygiënische
toestand in het algemeen.
Wie U* wil gaan bereiden voor ver
koop, moet ln het bezit zijn van een
vergunning, afgegeven door de direc
teur van de Keuringsdienst van Waren,
waaronder de gemeente van vestiging
Minstens 600.000 Nederlanders moe
ten een zoutarm of zoutloos dieet vol
gen. De dokter heeft hen ongezouten
de waarheid verteld: dat zout In spe
ciale omstandigheden ongewenst Is.
Die omstandigheden kunnen blij en
minder blij zijn. Voor de hulsvrouw
die de dleetpatlënten de kost moet ge
ven is het een weinig blije taak.
Veruit de meesten van die honderd
duizenden biaken deel uit van een ge
zin. waarvan de andere leden geen
dieet hoeven te volgen. Nauwkeurige
cijferaars hebben uitgerekend dat in
17 procent van de Nederlandse gezin
nen één gezinslid op doktersvoor
schrift zoutloos of zoutarm eet en dat
ln minstens 3 pet. van de gezinnen
hiertoe twee gezinsleden verplicht zijn.
Er zijn alleraardigste kookboekjes ge
schreven voor zoutarme dieëten. Maar
van het gemak dat de levensmiddelen-
fabrikanten verschaffen met veiduur-
zaamde toebereide gerechten kunnen
de zoutarme eters nog maar weinig
profiteren. Hoera voor Royco die een
zoutarme tomatensoep ln droge vorm
op de markt mag brengen. „Mag",
want ln 't Algemeen besluit (Waren
wet) ln artikel 9. 2e lid kan men le
zen i „De aanduiding zoutarm, onge-
zouten of natriumarm of enig andere
aanduiding, waarült zou kunnen wor
den afgeleid dat de waar meer ln het
bijzonder bestemd of geschikt is voor
personen die een dieet wensen te vol
gen dat arm ia aan bepaalde zouten,
mag voor eningerlel waar uitslui-
ted worden gebezigd met onze
toestemming en onder door ons te stel
len voorwaarden".
Aan die voorwaarden voldoet de ge
noemde tomatensoep Uit de pakjes
kan een liter soep worden bereid die
op grond van de betreffende voorschrif
ten ln de Warenwet maximaal be
vat: 80 mg natrium. 1200 mg kalium
50 ammonium en 300 mg chloride.
Voor niot dleetpatlënten lijkt ons die
soep Intussen ook best te genieten.
Menigeen maakt soep uit pakjes of uit
blikken graag met wat minder water
(of melk) aan, maar dan blijkt het ge
recht dadelijk erg zout. In zulk een
geval ln het vervolg wat de tomaten
soep betreft: zoutarme.
