Hong Kong maakt dollars
voor communistisch China
Goldberg: VS willen
elke burgerregering in
Vietnam aanvaarden
EEN JAAR
VOOR
LIERSE
TUINDER
SOVJET-LEIDERS IN TASJKENT
Peking kan koloniaal
restant niet missen
Provo wenst niet in
Rotterdam te wonen
Jongetje door
auto in
water
geslingerd
In Hoogeveen werd wit
nog aanzienlijk witter
De vrouw en haar huis
op 1 mei zestig jaar
DONDERDAG 28 APRIL 1966
DE LhJi I /ijls COURANT
PAGINA 11
(Van een medewerker
De Britse kroonkolonie Hongkong, die sedert 1814 onder Engels
bestuur staat, wordt de bankier van communistisch Ohina genoemd.
Na de overwinning van Mao-Tse-Toeng op de Kwomintang-
strijdkrachten in 1950 doet deze havenplaats dienst als uitlaatklep
voor rood-China. De kolonie, die momenteel 3.750.000 inwoners telt,
waaronder twee miljoen Chinese vluchtelingen, wordt beschermd door
Britse legereenheden van in totaal achtduizend man sterk. Hoewel de
symbolische aanwezigheid van de Engelsen op de plaats reeds haar
vruchten afwerpt, weet elke inwoner van Hongkong, dat commu
nistisch Ohina de stad ongemoeid zal laten. Peking verdient namelijk
per jaar meer dan twee miljard gulden aan de deviezenhandel waarmee
de handel met het Westen kan worden gefinancierd.
Leerplicht voor
schipperskinderen
«ïoeLer komen
ZIERIKZEE (ANP) In de jaarver
gadering van de koninklijke schippers
vereniging „Schuttevaer" ln Zierlkzee
la een emotioneel betoog gehouden vóór
invoering van de leerplicht voor schip
perskinderen. De heer H. Pors jr., voor
zitter van de commissie tot invoering
van leerplicht voor schipperskinderen,
zei dat, hoewel er in de grondwet staat
dat het onderwijs een voortdurende zorg
van de overheid is, de schippers nu zo
langzamerhand de indruk hebben, dat
dit zo geïnterpreteerd moet worden
„dat het onderwijs aan schipperskinde
ren de overheid een zorg zal zijn". De
leer Pors herinnerde eraan, dat al
eertlg jaar geleden pogingen in het
rerk gesteld zijn om de leerplicht ook
or schipperskinderen doorgevoerd te
Ijgen. Al die veertig jaar „zijn we
iet grote kluiten in het riet gestuurd",
Idus de heer Pors.
Wegens óprhiirig1
12 weken geëist
AMSTERDAM (ANP) De Amster
damse officier van justitie, mr. H. E.
Renesse, zei de 24-jarige voor de
rechtbank terechtstaande provo Hans
A. E. T. een reële kans te willen geven.
Maar de tijd ls gekomen, dat hij zal
moeten ervaren dat de wet er is om
nageleefd te worden, aldus de officier.
Hij eiste tegen hem 12 weken gevange
nisstraf waarvan vier voorwaardelijk en
aftrek van het voorarrest. Hij had zich
schuldig gemaakt aan verspreiding van
een opruiend geschrift, het pamflet
„Provokatie no IS" op het Leldseplein
op 1 april.
De jongeman werd toen aangehouden
aar door de rechter-commlssarls vrij-
NEW-YORK (UPI) Arthur J. Gold
berg, de Amerikaanse ambassadeur bij
Verenigde Naties, heeft verklaard
wanneer de voorgenomen vrije ver
kiezingen in Vietnam een constitutione
le burgerregering opleveren, de Vere
nigde Staten de uitslag moeten aan
vaarden „hoe die ook zal uitvallen".
Goldberg sprak op een lunch van de
vereniging van Amerikaanse dagblad
uitgevers in New-York.
Hij wees erop dat zelfbeschikking van
de Vietnamezen via vrije verkiezingen
een der 14 punten was die Washing
ton heeft voorgesteld bij eventuele vre
desonderhandelingen.
„Onze troepen zijn ln Vietnam niet
s een bezettingsleger", zei hij, „maar
Bij zijn er op verzoek van regering en
van Zuid-Vietnam om hen te hel
pen bij de verdediging van hun zelfbe-
JALLANTSOOG (ANP) De 5-jarlge
tobbie Sleutel is voor de ouderlijke wo-
ïlng in Callantsoog bij het oversteken
(eschept door een personenauto, be-
ituurd door J. K. uit Den Helder. Het
eind is door de klap in het diepe water
'an de vaart geslingerd. De autobe-
ituurder heeft het Jongetje direct uit
iet water gehaald, waarna het in zorg
wekkende toestand naar het St.-Liduina-
dekenhuis in Den Helder werd vervoerd,
n de loop van de avond is het kind
aan zijn kwetsuren overleden.
likkingsrecht, hen te helpen tege
een poging om hen een politiek stelsel
en programma op te dringen door ge
weld en terreur, niet door vrije keus er
verkiezingen".
In Da Nang heeft de strijdlustige katho
lieke leider pater Hoang Ho de boed
dhistische leider Thlch Thlen Minh
„leugenaar" uitgemaakt. Bij dezelfde
gelegenheid verklaarde hij dat het stre
ven van de boeddhisten naar een geko
zen burgerregering het land op den duur
ln handen van de communisten zou
gelaten op voorwaarde, dat hij zich zou
onthouden van gedragingen en hande
lingen, die tot ordeverstoring leiden of
deze kunnen bevorderen. Toen hij de af
gelopen zaterdagavond op het Spui bij
happening rond het Lieverdje image
liep te roepen werd hij opgepakt en be
landde hij opnieuw in de cel.
In genoemde Provokatie werd opge
roepen zaterdagmiddag 2 april indivi
dueel te demonstreren bij het monu
ment de dokwerker tegen het geweldda
dig politieoptreden. Burgemeester Van
Hall had een destijds aangevraagde
vergunning voor een demonstratie ge
weigerd. „Laat uw kinderen thuis",
stond op dit pamflet. Er waren volgens
officier destijds overwegend
kinderen bij de Dokwerker geweest,
het deel van de oproep dat
io'ii twee drieduizend mensen
zouden zijn gekomen, was bereikt,
de situatie akelig geworden. Dan
er, aldus mr. Van Renesse, kans
geweest op incidenten. En het is welbe
wust om die incidenten te doen, zo voeg
de hij eraan toe, het ziet er somber
uit met deze verdachte. De consequen
ties zijn, dat hij veel en vaker met de
strafrechter in aanraking zal komen".
Toen verdachte vertelde in Rotter
dam voor programmeur en systeemana
list te leren vraag rechtbankpresident
-. J. A. Bletz: „Zou het dan niet
prettiger zijn om daar te gaan wonen.
zou zo rustig zijn als u in Rotter
dam ging wonen".
Verdachte vertelde, dat hij op de pro-
»-lijst staat voor de Amsterdamse ge
meenteraadsverkiezingen. Hij kan dus
niet weg.
Raadsman mr. Smeets concludeerde,
dat het artikel der algemene politiever
ordening terzake van het houden van
optochten zonder vergunning in strijd
is met het Europese verdrag van de
rechten van de mens, en derhalve on
verbindend is. Volgens pleiter dient ont
slag van rechtvervolging te volgen. Hij
verzocht de onmiddellijke invrijheidstel
ling van zijn cliënt hetgeen de recht
bank, die op 11 mei uitspraak doet, af-
Gezicht op het handelscentrum
van Hongkong, ongemoeid ge
laten door het regiem in
Peking.
ROTTERDAM (ANP) De 26-Jarige
tuinder A. van den A. uit De Lier is
door de Rotterdamse rechtbank wegens
brandstichting meermalen gepleegd,
veroordeeld tot een jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest. De eis
de officier van justitie luidde: twee
jaar en zes maanden gevangenisstraf.
De rechtbank achtte evenals de offi
cier bewezen dat Van den A. zich aan
brandstichting heeft schuldig gemaakt
met het doel de verzekeringspenningen
te kunnen innen. Niet bewezen achtte
de rechtbank echter, dat Van den A.
door het stichten van brand zijn éénja
rige dochtertje in levensgevaar heeft
gebracht.
Van den A. moest terecht staan
voor brandstichten in zijn woning en ln
het ketelhuis van zijn tuindersbedrijf.
Vreemd in deze zaak was dat de tuin
der tot drie keer toe een bekentenis
heeft afgelegd, maar deze ook stuk
voor stuk weer introk.
De rechtbank heeft onder mee
aanmerking genomen, dat tussen de
verklaringen een grote mate van over
eenstemming bestaat. De branden en
een reeks vernielingen hebben destijds,
december 1965, onrust teweeg gebracht
in het Westland. Wekenlang heeft
versterkte politiemacht gezocht nas
dader(s).
Van den A. werd aangehouden,
dat zijn verklaringen tegenstrijdigheden
bevatten, en omdat hij kort vooi
brand in zijn woonhuis zijn brandverze
kering had verhoogd.
Daar de kolonie slechts 1013 vierkan
te kilometer groot is en bestaat uit een
aantal eilanden waarvan meer dan de
helft wegens gebrek aan water onbe
woonbaar is, geldt het plaatsgebrek
voor de snelgroeiende bevolking als het
belangrijkste probleem. De torenhoge
flatgebouwen, die zelfs tot in de zeebo
dem worden gebouwd, kunnen nauwe
lijks de aanwas van Chinezen opvan
gen. Doch deze overbevolking ls een
van de voornaamste drijfveren tot de
economische ontplooiing van het ge
bied geworden. Zakenlieden uit alle de
len van de wereld kwamen na de laat
ste wereldoorlog spoedig tot het inzicht
dat zij in Hongkong de beschikking kon
den hebben over zeer goedkope arbeids
krachten. Niet alleen Engelsen, maar
cok Amerikanen, Duitsers, Fransen,
Belgen, Nederlanders en in steeds toe
nemende mate Japanners, profiteerden
van de lage lonen, die zij konden be
dingen bij de om werk verlegen Chinese
vluchtelingen. Zo werd de economische
opleving van de kolonie door de parti
culiere initiatieven van industriëlen,
bankiers en handelslui uit alle wind
streken mogelijk maakt. In elke be
schikbare ruimte in het oude stadsge
deelte op het eigenlijke 83 vierkante ki
lometer grote eiland Hongkong, wer
den werkplaatsen, fabriekjes, opslag
plaatsen en wisselkantoren gevestigd.
Historie
De gunstige natuurlijke ligging var
de plaats maakte het in de vorige
eeuw mogelijk, dat de Indiëvaarders
de haven aandeden om voorraden in te
slaan. Bovendien vervulde de stad de
van doorvoerplaats naar het enor-
uitgestrekte Chinese vasteland. De
westerse koloniale machten hebben
hier immers nooit vaste voet aan land
gekregen. De kooplieden gaven de voor
keur aan Hongkong als de plaats waar
ij hun zaken met de Chinezen afhan
delden. Ook ln deze eeuw verzorgde
Hongkong de uitvoer en invoer van Chi-
:se resp. westerse produkten.
Om de groei van de stad niet ln de
weg te staan, verklaarde de Britse rege
ring de stad tot vrijhaven waardoor de
formaliteiten bij de handelstransacties
minimum konden worden be
perkt. Voor de komst van de Japan-
in de tweede wereldoorlog ontwik
kelde de stad zich tot een van de be
langrijkste handelsplaatsen doch de be
zetting maakte hieraan een einde.
De vernieling van bijna alle
veninstallaties en de oorlog die op 't Chi-
vasteland tussen de legers
Mao Tse Toeng en Tsjang Kai Sjek
woedde, stonden een snelle wederop
bouw in de weg.
Dezelfde oorlog bracht in 1950 echter
het keerpunt toen honderden Westerse
zakenlieden zich genoodzaakt zagen
hun banken en kantoren in Sjanghai te
verlaten en zich in Hongkong vestigden
daar hun zaken weer ter hand te
stig uit de opslag van goederen en
doorvoerhandel terwijl tien jaar later
driekwart van de omzet van de plaats
uit de export van produkten van de ei
gen Industrie bestond. Hongkong fabri
ceert naast textiel- en plasticproduk-
ten, machines, werktuigen en elektro
nisch materiaal zoals draagbare ra-
plck-ups en televisietoestellen.
Vele buitenlandse ondernemingen,
waaronder vele Japanse, hebben in
Hongkong 'n assemblagedrijf waar de
aangevoerde onderdelen door de goed
kope arbeidskrachten in elkaar worden
De voornaamste afnemer van Hong-
kongprodukten zijn de Verenigde Staten
die momenteel éénkwart van de totale
uitvoer van de kolonie voor hun reke
ning nemen.
Communistisch China neemt slechts
n zeer bescheiden plaats in de rij
m importerende landen in. Zij voert
slechts drie procent van de totale uit
voerwaarde van de kolonie per jaar in.
Voor de oorlog was dit percentage meer
dan vijftig.
De regering in Peking heeft meer be
lang bij de deviezenhandel. Praktisch
alle levensmiddelen voor de bijna vier
miljoen Inwoners van de havenplaats is
China afkomstig. Deze uitvoer
bracht in het afgelopen Jaar ruim 325
miljoen dollar in het laatje van Mao
Tse Toeng. Dit bedrag kan nog
worden aangevuld met vijftig miljoen
dollar uit invoerbelasting op de voed
selpakketten die gevluchte Chinezen ln
grote getalen naar hun achtergeble
ven familieleden en kennissen sturen.
Zo komt een gedeelte van de uitgevoer
de levensmiddelen weer in China terug.
snijdt hierbij voor Peking van
twee kanten. De voedsellmporten ver
lichten immers de eigen inspanningen
ommunes om voor het noodza
kelijke voedsel zorg te dragen. Deze
ontwikkeling heeft een versterkend ef
fect. De klachten van de familieleden
verwanten ln Hongkong wor
den steeds groter waardoor de import-
vraag naar levensmiddelen opnieuw toe
neemt en nieuwe pakketzendingen mo
gelijk maakt.
Bank of China
Midden in de zakenwijk van Hong
kong, in Victoria, staat een zeventien
verdiepingen tellend pand dat eigendom
de communistisch Chinese rege
ring. Het is het gebouw van de „Bank
China", die in de volksmond ter
plaatse wel de „brandkast van Mao"
wordt genoemd. Vanuit de directieka-
dit gebouw worden nog zeven
andere banken in de kolonie gecontro
leerd terwijl van daaruit tevens de be
drijfsleiding van talrijke maatschappij-
die handelen in roerende en onroe
rende goederen, alsmede van een ze
vental bioscopen, waar Amerikaanse
filmsterren elke avond de toeschou-
toelachen en van een groot aantal
bordelen, waar alleraardigste Suzy-
Wongs de bezoekers Hongkongdollars
aftroggelen om deze aan de loketten
in de Bank of China in te wisselen.
De loketten van deze bank zijn elke
dag geopend voor Chinese vluchtelingen
die geld naar hun verwanten in China
willen overmaken. Op deze manier ver
werft de bank. en dus de regering in
Peking, jaarlijks een bedrag van 75 mil
joen Amerikaanse dollars, terwijl de
activiteiten van de „besloten hulzen"
zelfs honderd miljoen dollar opleveren.
Enige Jaren geleden heeft de bank
enkele warenhuizen geopend waar te
gen billijke prijzen (in Hongkongdollars
natuurlijk) alle artikelen die de Wes
terse welvaart heeft verzonnen, kunnen
worden gekocht.
De communisten incasseren momen
el voor ongeveer 550 miljoen Ameri
kaanse dollars per jaar. Dit Is de prijs
de rust in de kolonie. Het bestuur
deze gemeenschap voelt er dan
ook niets voor om aan deze praktijken
een einde te maken. Wanneer zij tegen
de bank optreedt, wordt de watertoe
voer uit China afgesloten en laden de
soldaten van Mao's legers, die langs de
118 kilometer lange grens met de kolo
nie liggen, hun geweren.
En wat zal er dan worden van deze
welvarende vrijhaven met haar vier mil
joen Inwoners, die niet groter is dan de
helft van de provincie Limburg
)m een verovering van de stad door
rode legers te voorkomen, ging de
Engelse regering in 1951 over tot de po
litieke erkenning van het nieuwe com
munistisch regiem. Hongkong werd
met rust gelaten. De Britten, die de
nieuwe mogelijkheden van de vrijha-
direct inzagen, legden een grote
fiscale wijsheid aan de dag, die
snelle opbloei van de handel garandeer
de. Er werd slechts een uniforme be
lastingheffing van 12,5 procent op alle
bedrijfswinsten ingesteld, terwijl de be
lasting op het particuliere inkomen
de lage kant bleef.
Ook op monetair gebied ontwikkelde
de kolonie zich in gunstige richting. De
Hongkongdollar staat zeer goed geno
teerd en is een begeerde geldsoort
wel voor Chinese als voor andere
kenlieden daar zij vrij Inwisselbaar
tegen elke gewenste valuta.
De communisten maken van deze
mogelijkheid veelvuldig gebruik
zodoende over Amerikaanse dollars te
kunnen beschikken waarmee zij him
importen van machines en kapitaalgoe
deren kunnen financieren.
Afnemer
In 1950 wai
de Inkomsten
Het is de eerste maal tijdens de hui
dige politieke crisis dat de katholieken
openlijk de boeddhisten of hun voor
naamste leiders hebben aangevallen. De
openlijke aanval heeft de mogelijkheid
van nog een religieuze oorlog doen ont-
De katholieke leider sprak zijn be
schuldiging uit tijdens de eerste van 'n
reeks katholieke demonstraties in het
Thannh Bo-complex in de noordelijke
buitenwijk van Da Nang. een streek die
bij de laatste botsing ln 1964 tussen de
beide groeperingen zwaar werd getrof
fen.
Vermist jongetje
is verdronken
UTRECHT (ANP) Spelende kinde
ren hebben in het water van de Vecht
bij Loenen het lijkje ontdekt van de
driejarige Chrisje de Leede uit Breuke-
len, die sinds 5 april werd vermist. Het
knaapje was op die dag bij de ouderlij
ke woning gaan spelen. De rijkspolitie,
reserve-rijkspolitle, brandweerlieden en
burgers hebben op 5 april de hele avond
en nacht ln de omgeving naar het ver
dwenen Jongetje gezocht. De vindplaats
lag acht kilometer van de ouderlijke
woning.
Mevrouw R. Bouwsema, Jan
Steenstraat 47", Hoogeveenheeft
bezoek gehad van een Sunil was-
team. En wat zijniet verwacht had
gebeurde: in haar eigen wasma
chine werd al haar wasgoed witter,
aanzienlijk witter!
"Nooit geweien, dat Sunil zo bij-
■■H
zonder is", zei mevrouw Bouwsema
„Wat een verschil en wat fijn dat
ik nooit meer hoef te bleken en te
blauwen 1" Haar enthousiasme over
Sunil wordt door honderdduizen
den gedeeld. Stellig ook door u.
Probeer het maar eensl
Het oudste Nederlandse blad voor de
vrouw viert op 1 mei zijn zestigste ver
jaardag. Ofschoon dit maandblad met
een moderne Inhoud en aantrekkelijke
la> out geheel bij de tijd ls kon het zes
decennia trouw blijven aan een princi
pe: een echt Nederlands blad te willen
zijn met een eigen karakter.
Het uitgangspunt is een ander dan
dat van de damesbladen. „De Vrouw en
Haar Huls" richt zich niet tot de masj
sa, wel tot een groep die steeds groter
wordt: tot de vrouwen met culturele en
sociale belangstelling die hun huishou
delijk bedrijf nuttig en noodzakelijk
maar niet alleen zaligmakend vinden.
Het kent de vrouw het recht toe „mens"
te zijn met eigen belangstellingen, ook
als zij echtgenote is en naast haar man
Partijleider Leonid Brezjnev (geheel rechte) en premier Llexei Kosygin van de Sovjet-Unie hebben Tasjkent bezocht, de
stad die deze week door een aardbeving werd getroffen. In hun gesprekken met arbeiden informeerden beide Russische
leider» naar de echode die de aardbeving aan de stad en de bevolking had toegebracht. Tasjkent ie de stad waar onder
leiding van premies Koaygin India en Pakistan hun geschil om Kasjmier hebben bijgelegd. De aardbeving heeft vooral
materiële schade aangericht.
Zoeken gestaakt
naar Duitse prins
WIESBADEN (DPA) De Westdult-
se politie heeft de nasporingen naar de
vermiste prins Frederlk van Pruisen
gestaakt. Aan het onderzoek in de om
geving van de plaats waar de prins het
laatst is gezien, bij Wiesbaden, hebben
onder andere hefschroefvllegtuigen deel
genomen. Ook ln de Rijn heeft men niets
gevonden. Voor de theorie van zelf
moord zou pleiten het feit dat de echt
genote van de prins, een dochter van de
Engelse bierkoning Guinness, na een
huwelijk van twintig Jaar wilde schei
den.
staat, ook als zij moeder ls. Het helpt
die belangstellingen levendig te houden
ln de tijd dat de gezinsverzorging een
full-time Job ls en het 'wekt nieuwe in
teressen wanneer deze drukste periode
afneemt.
De jubilerende zestigjarige, die met
snelle pas de tijd bijhoudt heeft grote
belangstelling voor Jonge culturele» en
laat ze ook graag de pen voeren, zoals
blijkt ln het meinummer (weliswaar
geen echt jubileumnummer maar toch
bijzonder aantrekkelijk) uit een artikel
van een onze meest belovende jonge
auteurs Steven Membrecht.
Dit nu heeft een blad vóór op een le
vende vrouw en op een echt huls: het
kan zichzelf blijven vernieuwen sonde r
Derde kernproef
in China verwacht
WASHINGTON (Reuter) De Ame
rikaanse geheime dienst heeft Inlichtin
gen ontvangen, dat China binnenkort
zijn derde kernproef zou kunnen nemen,
aldus verluidt ln de Amerikaanse hoofd
stad. Do V.S. zouden hun bondgenoten
hebben laten weten, dat een dergelijke
kernproef zeer spoedig te verwachten is.
De eerste Chinese kernproef was op
16 oktober 1964, de tweede op 14 mei
1965. De tweede explosie was krachtiger
dan de eerste, die even krachtig was
als de ontploffing van de in 1945 op
Hlroajlma afgeworpen Amerikaanae
kernbom.
