Vietnam vraagt niet om
Amerikaanse „vrijheid"
PIGALLE PAST ZICH AAN
f
mr-s"?
ans
Clovis
Tantetje
Watersnood
op Java
na.tionale
ramp
ZATERDAG 2 APRIL 1966
DE LETOSE COURANT
PAGINA 0
Oorlog
eist
Mflllllllllllllllllllllllllll
hoge
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiii
tol
HHiiimniin
van
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
burger-
bevolking
N Vietnam, zo heet
het, moet de vrijheid
verdedigd worden: de
vrijheid van de zo
genaamde „vrije wereld"
en die van de Zuid-
vietnamezen. Wie zo
redeneert, acht het van
zelfsprekend, dat de vrij
heid van Zuid-Vietnam
of Vietnam zonder
meer en die van de
vrije wereld gelijk zijn.
Anders uitgedrukt: dat
het Vietnamese volk
onder vrijheid hetzelfde
verstaat als de Ameri
kanen en wij, West-
Europeanen.
WELLICHT bestaat de hele tra
giek van de Amerikaanse be
moeienis met Vietnam hier
in, dat juist deze als vanzelf
sprekend vooropgezette gelijkheid van
het vrijheidsbegrip alleen maar verre
gaande illusie is. Misschien is het zelfs
zo, dat de Vietkong, die de Amerika
nen met hun Westelijke vrijheidsbegrip
pen bevechten, dichter schijnt te staan
bij wat de Vietnamezen onder vrijheid
verstaan dan het door de Amerikanen
moeizaam in het leven gehouden re
gime in Saigon.
Als deze veronderstelling klopt dar
zou in de ogen van tenminste een groot
deel van de Vietnamezen de Westelijke
vorm van de vrijheid een gevaar zijn
voor het soort vrijheid waarnaar de
Vietnamezen verlangen. Een dergelijke
stelling is niet uit de lucht gegrepen. Ja
mes Reston berichtte in september van
uit Saigon aan de New-York Times:
„Zelfs eerste minister Ky zei me, dat
de communisten het verlangen onder 't
volk naar sociale gerechtigheid en een
onafhankelijk nationaal leger meer be
naderen dan de eigen regering."
t Ver van vrije wereld
Daarmee heeft Reston op Iets belang
rijks gewezen: sociale gerechtigheid en
nationale onafhankelijkheid zijn voor
een ontwikkeld, voormalig koloniaal
volk dat zijn eigen staatsvorm nog niet
gevonden heeft, ogenschijnlijk grotere
vrjjheidswaarden dan onze individuele
Duncan, een met talloze dapperheids
medailles onderscheiden Amerikaanse
sergeant, die 13 maanden in Vietnam
gevochten heeft. Op een betoging te
New-York verklaarde hij, dat de mas
sa van de Vietnamese boeren het zgn.
Nationale Bevrijdingsfront, de Vietkong,
ondersteunt en dat deze boeren sterk
gekant zijn tegen het regime in Saigon.
Deze „held van Vietnhm", zoals de
Amerikaanse pers hem beschreef, ging
in het katholieke tijdschrift „Ramparts"
zelfs zo ver te beweren: „De hele zaak
was een leugen." Alle Amerikanen in
Vietnam wisten immers dat de boeren
de Vietkong steunen.
Men zou tegenover deze verklaringen
van een enkeling sceptisch kunnen
staan, waren er geen cijfers die hun me
ning onderschrijven. Volgens een opga
ve van goedingelichte instanties in Sai
gon, waarop de Amerikaanse correspon
denten hun berichten baseren, zijn vo
rig jaar 113.000 Zuidvietnamese solda
ten gedeserteerd, bijna twee maal zo
veel als in 1964. Het aantal Vietkong-
BURGEROORLOG
VERANDERT IN
VAN
V.S.. TEGEN
AZIATEN
Vrouwen delen met hun mannen de
last van de oorlogvoering. De
Noordvietnamezen en de Vietkong
recruteren de hele bevolking.
eu politieke vrijheid die zich immers
pas kan vormen op een zeker sociaal
en politiek ontwikkelingsniveau.
Zo berichtte ook Randolph Braumann,
redacteur van de katholieke „Rheini-
sche Merkur", in een aflevering van
zijn blad: „De Zuidvietnamezen lijken
op de dag van vandaag ver weg van de
wijde wereld, oneindig ver weg, zo ver,
dat zij geen logische grond zien haar te
verdedigen." Dit kan slechts betekenen
dat de Zuidvietnamees door de Ameri
kanen en het regime in Saigon wordt
uitgenodigd te vechten voor wat hij niet
als vrijheid beschouwt.
Dat bevestigde onlangs ook Donald
deserties is, volgens dezelfde bron, tien
maal kleiner: het bedroeg in 1965 11.000.
Daar de terreur aan beide zijden even
groot schijnt te zijn de bovengenoem
de „Held van Vietnam" beschuldigt
zelfs Amerikaanse instructeurs in Viet
nam dat zij de Amerikaanse troepen
africhten in terreurtactiek, moord en
dergelijke kan men uit deze getals
verhouding de populariteit van de oor
logvoerenden onder het eigen volk af
lezen.
Onafhankelijkheid
Wat verstaan de Vietnamezen dan on
der vrijheid? Wie niet zijn eigen Wes
telijke vrijheidsbegrippen op de situatie
in Azië toepast, maar deze situatie
uit de geschiedenis van de Aziatische
volkeren weet te verstaan, die zal ont
dekken dat vrijheid voor deze volkeren
allereerst en boven alles „nationale
afhankelijkheid" betekent. Dan zal het
antwoord ongeveer luiden, zoals van
prof. Harold S. Quigley in het Ameri
kaanse oecumenische weekblad „The
Christian Century" van 26 januari. De
ze emeritus-hoogleraar in de politieke
wetenschappen, die zich zijn hele leven
met de politieke problemen van Oost-
Azië heeft bezig gehouden, schrijft: „Na
tionale zelfbeschikking is het Aziatische
vrijheidsideaal. Het is niet de individue
le vrijheid, maar de vrijheid van de
gehele natie." Zelfs de grote Chinese
politieke reformator Suen Yat-Sen heeft
de democratie niet als individuele vrij
heid, maar als nationale eenheid ver
staan. De -persoonlijke vrijheid in Wes
telijke geest is voor hem een doel ge
weest, dat pas langs de nationale on
afhankelijkheid en eenheid was te be
reiken. In andere Aziatische landen heb
ben de leiders van vrijheidsbewegingen
hetzelfde gedacht, aldus prof. Quigley:
„Zij namen de democratische ideeën
van het Westen over, maar verlangen
dat zelfbeschikking aan de persoonlij
ke vrijheid voorafgaat. Zij verkondig
den de opvatting dat democratische be
ginselen en praktijken zich niet zouden
kunnen ontwikkelen in staten onder
vreemde heerschappy. Ook bleven zij
erby, dat zij vrij moesten zyn de vorm
van hun regering zelf vast te stellen."
In deze regels onthult zich het tragi
sche dilemma van de Amerikaanse
Vietnampoiitiek. In het noorden is het
de communisten die de stryd tegen
het kolonialisme organiseerden en de
Franse koloniale macht hebben over
wonnen gelukt Juist die nationale
zelfstandigheid te
Azië primair met de vryheid gelyk ge
steld wordt. Zo gezien, was hun oorlog
een bevrijdingsoorlog en men begrijpt,
hoe een Ho Tsji Minh zjjn grote popu
lariteit als vrijheidsheld kon veroveren.
Wanneer onder vrijheid primair natio
nale onafhankelijkheid wordt verstaan,
dan heeft de dictaroriale praktijk van
de communisten vooreerst weinig bete
kenis, zeker wanneer daartegenover de
geweldige inspanningen van de commu
nisten staan op het gebied van indus
trialisering, die toch de economische
vryheid dienen.
Wij moeten van de illusie af, dat een
Aziatisch volk dat steeds weer door gru-
welyke hongersnoden werd getroffen,
waaraan honderdduizenden ten offer
vielen, heden ten dage evenveel beteke
nis hechten aan individuele vrijheid
als de burgers van onze Westelijke wel
vaartslanden. De tragiek van de Ame
rikaanse bemoeienis met Vietnam is,
dat de Amerikanen in naam van een
principe vechten, dat de Vietnamezen
nog vreemd is, en dat zolang de Ameri
kanen in Vietnam in oorlog zijn, niet de
nationale zelfstandigheid en niet de so-
mlte gerechtigheid en econoqiipche on-
Ihankelijkheid bereikt worden, die
'oor de Vietnamezen in hun huidi
ge toestand „vrijheid" betekenen.
Daar komt bij dat de wreedheid van
i oorlog waarbij de offers onder de
Zuidvietnamese burgerbevolking belang
rijk hoger zijn dan die van de Viet
kong en van de eigen troepen -de
Vietnamezen moeilijk kan leren wat het
Westen onder democratie verstaat.
In het zuiden zijn de Amerikanen
aangewezen op een Zuidvietnamees re-
dat in geen enkel opzicht een
voorbeeld is van Westerse democratie.
Zuid-Vietnam zelf is een schepping van
de Fransen en van de speeisalon-
keizer Boa Dai. Deze heeft Ngo Dinh
Diem tot premier benoemd en Diem
zette de traditie voort van de kleine
Zuidvietnamese bovenlaag die met
de koloniale macht had gecollabo
reerd. Ook zij moest naar terreur
grijpen om zich te kunnen handha
ven. Toen kwamen de Amerikanen, die
hoewel in geen geval door koloniale be
doelingen geleid, door de omstandighe
den gedwongen werden in de rol van na
volgers van het Franse kolonialisme er
van de vreemde, blanke heerschappy.
Oorlog van blanken
Niemand minder dan president Ken
nedy heeft dit duideiyk gezien. Arthur
Schlesinger verhaalt in zijn „Duizend
dagen", de grote Kennedybiografie
„Toch, omdat hij zich de Fransen in
Indochina in 1951 herinnerde, had hij
altijd geloofd dat er een punt was w;
op onze interventie het Vietnamese
tionalisme tegen ons in het harnas
jagen en waarop een Aziatische burger
oorlog zou veranderen in 'n oorlog
blanken."
Kennedy heeft daarom kort voor zijn
dood de oorlog in Vietnam als
Ook de New-York Times schreef on
langs in een hoofdartikel dat de Ame
rikaanse interventie in Vietnam heeft
geleid „tot een geleidelijke verandering
van het conflict in een oorlog van Ame
rikanen tegen Aziaten, die enige aspec
ten begint te vertonen van het kolonia
le karakter van de Franse Indochina-
oorlog."
Datzelfde meende, met voorzichtige
formuleringen, ook Senator Fulbright,
de voorzitter van de Senaatscommissie
buitenlandse aangelegenheden, die
verklaarde dat de Verenigde Staten on
der de huidige omstandigheden niet in
staat waren „hun vastgestelde doel te
bereiken, nl. de schepping van een be
trouwbaar democratisch bewind." De
Vietkongguerilla's zijn rebellen tegen
het bewind. „Het zijn geen buitenlan
ders. Het is hun land."
Zo gezien krqgt de oorlog in Vietnam
menig aspect dat herinnert aar
log in Algerije. De situatie in Vietnam
is evenwel nog belangrijk gecompliceer
der, omdat het niet alleen om een ver
afgelegen Aziatisch land gaat, maat
omdat de situatie belangrijk meei
wordt beïnvloed door de wereldpolitiek
dan dit in Algerije het geval was. Het
gaat de Amerikanen tenslotte in Viet
nam om China in te dammen. Maar
misschien kan een wat realistischer be
oordeling van het „Chinese gevaar"
door de Verenigde Staten op een goe
de dag toch een oplossing van het Viet-
namconflict mogelijk maken. Deze zal
zich dan mutatis mutandis bewe
gen in de richting van de voor Algerye
gevonden oplossing.
In Algerije is bewezen dat zelfs een
volledige terugtocht die voor de Ver
enigde Staten evenwel vooreerst nog
niet in aanmerking komt geenszins
gezien behoeft te worden als een poli
tiek prestigeverlies. Het Vietnamese
volk zal toch degenen als de vrienden
van hun vrijheid zien, die hen helpen
aan onafhankelijkheid en zelfbeschik
king. En dat is toch het doel van de hui
dige aspiraties van Vietnam.
PARIJS Het nieuwste in
Partjs op het gebied van ver
maak is Bus Palladium bij
Pigalle. Entree gratis, maar de
eerste consumptie 10 en de
tweede 2 franc, plus natuurlijk
eventueel een
souper. Op die twee consump
ties kan men natuurlijk niet de
hele nacht blijven zitten, want
de tent gaat pas tegen drie, vier
in de nacht dicht en zelfs later, als in het departement
DOOR LUCAS ELEYN
het heel gezellig is
Wat er voor soort publiek komt?
Hoofdzakelijk jeugd, zo in de leeftijd
van 18 tot 25 jongens en meisjes, maar
ook ouderen, die in het Parijse nachtle
ven een verzetje willen hebben, zijn wei-
Een deel van de stamgasten zijn ech
te beatniks met lange haren tot ver
over de schouders, een ander deel
wordt gevormd door de valse beatniks,
die in verband met hun maatschappe
lijke positie kantoor, student, leer
ling-tandarts, gymnasiast de haren
fatsoenlijk kort moeten dragen. De ech
te beatniks zijn ongeveer dertig in ge
tal, voor wie de hoge consumptieprijzen
niet gelden. Zij dienen als vlag op de
lading en mogen, als de tent sluit, blij
ven slapen, op de grond, op banken of
waar zij maar kunnen liggen. Wij zijn
vrije mensen, zeggen zij, de echte beat
niks, in Bus Palladium hebben wij een
eigen dak boven ons hoofd en daar wor
den wij niet aangegaapt als wilde die
ren in het circus.
4 K ''•"TA
Vrouwe* krijgen van Woord/Vietnamese imtruotrices onderrioht m het hanteren van de wapens.
de Creuse. Maar
Clovis is tevens ontvanger van de belas
tingen. Burgemeester is hij al sedert
33 jaar. In die 33 jaar ls geen sterveling
op het idee gekomen, dat in het Napo
leontische wetboek nog steeds van
kracht! de functies van burgemeester
en ontvanger van belastingen onverenig
baar werden verklaard. Eén der Inwo
ners. waarschijnlijk geen vriend van
Clovis, heeft dat zitten napluizen en
diende na de gemeenteraadsverkiezingen
van maart 1965 een verzoek in om Clovis
uit zyn ambt van burgemeester te ont
heffen. Het administratief gerechtshof
van Limoges gaf hem gelijk en oordeelde,
dat Clovis van zijn stoel moest opstaan.
Clovis ging ln hoger beroep by de staats
raad, die dacht zeven lange maanden na
en zei: Napoleon heeft gelijk Clovis
heeft ongelijk en dus mag hij geen burge
meester blijven. Maar de 460 Inwoners
van Magnat-l'Etrange zijn er ook nog.
Die hebben een nieuwe gemeenteraad ge
kozen en die nieuwe gemeenteraad zal
met zeven tegen vier stemmen de voor
keur aan Clovis boven Napoleon. Clovis
zit dus weer op zijn burgemeestersstoel.
De bal is weer naar de staatsraad ge
kaatst.
Bont en blauw
Jaloezie heeft veel op zijn of haar
geweten. Jaloezie zal wel manneiyk en
vrouwelijk tegelijk zijn. In het volgende
geval was de jaloezie zuiver vrouwelijk.
Mevr. Berthe, in Parys, verdacht haar
man van ontrouw en om zich daarvan te
vergewissen holde zij op een avond naar
een café, waar zij hem hoopte te vinden
met een van zijn vele vriendinnen. Toen
ze binnen kwam stormen koos een
vrouw het hazenpad. Ze was gekleed in
een blauwe mantel, dat kon Berthe nog
nét zien. Een week later spionneerde
Berthe opnieuw in de buurt van het café
en daar zag ze de vrouw met de blauwe
mantel. Als een tygerin sprong ze er
boven op, trok de vrouw de haren uit het
hoofd en wist haar op de grond, in de
goot te krijgen, waar zy haar met hoge
hakken toetakelde. Mon Dieu, riep het
slachtoffer, wat heb ik u gedaan, ik ken
u in het geheel niet! Omstanders maak
ten aan het gevecht een einde. De vol
gende dag kreeg het slachtoffer, dat zich
in een ziekenhuis had moeten laten be
handelen .bezoek van de man van Berthe,
die beleefd zyn verontschuldigingen
kwam aanbieden. „Myn vrouw heeft u
verwisseld met' myn werkeiyke vriendin",
zei hy „en ik ben bereid de financiële
consequenties daarvan te aanvaarden".
De rechter dacht daar anders over en
liet Berthe voor de balie komen. Hij ver
oordeelde haar tot twee maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk en gaf
Berthe de dringende vermaning mee
naar huis van die andere vrouw met de
blauwe mantel af te blijven.
In Nederland spreken wij van Ome
Jan, maar in het Frans heet de lom
merd Ma Tante. In Ma Tante zit tegen-
voordig ook al de klad, want de Bank
van Lening In Parijs, die vlakbij de
Champ9 Elysées een filiaal heeft, kan
alleen nog maar het hoofd boven water
houden met subsidie van de stad Parijs,
1.125.00 franc in 1964 en 1.000.000 ln 1965.
Vroeger kon men bij Ma Tante met
alles terecht, maar dat is afgelopen.
Wie destijds zijn auto in de wintermaan
den niet gebruikte, bracht de wagen
naar Ma Tante, want daar was de stal
ling goedkoper dan bij een garage. En
wie in de winter naar het warme zuiden
trok, liet zijn meubelen naar de lom
merd brengen, waar ze veiliger en be
ter werden bewaard dan bij een meu
belopslag. Tegenwoordig pakt Ma Tan
te geen auto meer aan, ook al staat hij
gloednieuw voor de deur. Meubelen ne
men veel te veel plaats in en daar wordt
ook ai geen voorschot meer op gegeven.
Wat Ma Tante nog aanpakt zijn juwe
len, goud of zilver, kleine schilderijen,
maar ook van dat spul puilen alle berg-
kasten uit.
DJAKARTA Luitenant-generaal
Soeiiarto heeft namens president Soe-
karno de recente overstromingen op Ja
va tot nationale ramp verklaard. Hulp
en schadevergoedingsprojecten zullen
door de regering worden gefinancierd.
Volgens de jongste officiële cijfers ver
loren bij de overstromingen, als gevolg
van het buiten zijn oevers treden van
de Solo, honderddrieëntwintig personen
Naar schatting een miljoen mensen,
met inbegrip van een half miljoen inwo
ners van Solo, raakte have en goed kwijt.
Velen weigerden hun bamboehutten te
verlaten uit vrees dat hun schamele be
zittingen zullen worden gestolen. Ruim
vijfduizend woningen ln de omgeving
van Solo zijn door het water met de
grond gelijk gemaakt. Een groot aantal
andere is zwaar beschadigd. In de plaats
zelf zijn tienduizend behuizingen ver
woest. In het gebied van Wonogiri
sloeg het water vier grote bruggen weg.
De dijk van de Bengawan, bij Solo, -verd
over een lengte van tweehonderd meter
weggespoeld. Ongeveer veertienduizend
hectare bouwland staan onder water en
bfjna driehonderd stuks vee is verdron
ken. Teams van het leger zijn naar de
plaats van de ramp gegaan om herstel
werkzaamheden te verrichten.
In het afgelopen weekeinde trof een
overstroming de streek Bantoel bij Djok
jakarta op Mldden-Java. Hierbij verdron
ken vijftien mensen. Vijfenzeventigdui
zend personen werden dakloos. Er zou
den bij deze overstroming duizenden stuks
vee verloren zijn gegaan. Vele rijstvelden
staar, onder twee meter hoog water.
Ook bij Patjitan, op Oost-Java, heeft
het water huisgehouden. Na hevige re
genval brak het door de rivierdijken en
stortte zich op het land. Achttien men
sen kwamen hierbij om: er werd veel
schade aangericht.
