Staatssecretaris dr. De Meijer is
angst voor automatisering kwijt
Machines
schakelen
de mens
niet uit
Bisschoppendialoog
vult curiewerk aan
Opvoeding tot
nemen van
beslissingen
Met 50 glazen
bier achter
stuur auto
ANTILLEN ZORGT VOOR
OPERETTEVERTONING
Contact pers met
rookbomwerpers
DINSDAG 29 MAART 1966
DB LBTDSE COURANT
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Het oprukken van de automa
tisering in het bedrijfsleven heeft mij al lang
benauwd. I was vooral bang, dat er grote groe
pen werknemers aan de kant zouden komen te
staan, werkloos zouden worden. Die angst is
afgenomen en sinds mijn recente studiereis in
Amerika ben ik haar vrijwel kwijt. Het is mij
duidelijk geworden, dat de uitschakeling van
mensen door de automatisering minder groot is
dan werd gevreesd en ook ginds werd gevreesd.
Sociaal heeft men het in de VS aanvankelijk
zo goed opgevangen. Ik geloof ook niet aan
revolutie door de automatisering. Het is
ït een evolutie, maar dan wel een snelle. We
behoeven niet bang te zijn, dat we morgen met
een al in heel Nederland te maken hebben met
geautomatiseerde fabrieken. Dat is niet alleen
niet te betalen, maar het oude machinepark is
ook nog niet afgeschreven en overbodig. Boven
dien zijn de mensen in ons land er nog niet klaar
>r. Maar dat ver doorgevoerde automatisering
er mettertijd komt, dat staat voor mij wel vast.
Daarop moeten we ons voorbereiden, nu al.
Dat voorbereiden kan op verschillende niveaus
geschieden. Ik geloof, dat er voor het ministe
rie van Onderwijs en Wetenschappen in dit ver
band, op lange termijn, wat de opleiding"betreft,
wellicht meer te doen valt dan voor mij, hoewel
de arbeidsvoorziening onder mij ressorteert. Het
bedrijfsleven zou er zelf ook meer over moeten
gaan praten.
Mijn persoonlijke zorg moet zijn, dat er voor
volwassenen, die straks moeten omschakelen,
een nieuwe beroepsopleiding mogelijk wordt ge
maakt. Dat gaat ook gebeuren in de centra voor
vakopleiding. Het nieuwe centrum in Terwinse-
len (L.) krijgt in dit opzicht spoedig de pri
meur, Verder gaan we met onze beroepsvoor-
iichting eraan werken.
ie de automatisering als een structureel pro
bleem, dat alle aandacht verdient. Er is een
tijd geweest, dat men met name ook in dq
vakbeweging -te hoop liep uit angst voor de
gevolgen. Ik heb de indruk, dat de materie
daarna wat uit de belangstelling is verdwenen.
Daarom zag men mij wel eens als iemand met
een wat hardnekkige hobby, als een apostel. Ik
blijf het echter nodig vinden, de mensen de ogen
te openen voor de problematiek, nu, opdat men
straks niet wordt overvallen. Voorlichting geeft
ook* inzicht en neemt ongegronde angst weg.
Langzamerhand vind ik meer gehoor, ook op
regeringsniveau. De laatste maanden wordt er
In toenemende mate aandacht aan gegeven. Ook
het parlement sprak erover".
In Amerika sprak staatssecretaris De Meijer
met' vele mensen, die theoretisch en practisch
met de automatisering te maken hebben. En hij
keek er zijn ogen uit. „Ik was in de Heinzfa-
brieken. De automatisering is er zo ver doorge
voerd, dat men thans met eenzelfde personeels
bezetting driemaal zoveel produceert als enkele
jaren geleden.
Verbijsterend
was verbijsterend te zien, hoe flessen en
blikken ln snelle wandeling, gedreven door enor
me computers, door de fabriek marcheerden om
gevuld, gesloten, geëtiketteerd en gestempeld te
worden, zonder dat er een mensenhand aan te
pas kwam. En ik voelde me gewoon opgelucht,
toen ik tussen al die machines opeens een man
een wit pak en een koksmuts zag, die hier
aar een schepje uitnam om te proeven. Het
me trouwens toch verheugend op, dat men
bij al die automatisering nog een reeks hensen
in dienst moet houden om de machines te con
troleren. Soms is het wezenlijk nodig, soms is
het wellicht nog een gevolg van een niet volle
dig vertrouwen op de mechaniek van de huidi-
a generatie.
Die controlerende en corrigerende invloed van
de mens zag ik ook in de Fordfabrieken, waar
vrijwel géén mens meer achter een machine
staat omdat alles door een lijnautomaat wordt
geregeld. Maar tenslotte moet de montage, de
assemblering, toch door mensen geschieden. Die
ia (nog) niet te automatiseren. Die montage is
echter wel weer gemakkelijker geworden, omdateen complete programmeringsfabriek,
Staatssecretaris
geboeid door
mens èn machine
de tweede helft van februari heeft do
tssecretarls van sociale zaken en volks-
ndheid. dr. J. F. G. M. de MeUer (50), die
redacteuren heeft h(j enkele ervaringen en
(voorzichtige) conclusies medegedeeld. Dr. De
MeUer econoom van „Tilburg" bekleedde,
voordat hij staatssecretaris werd. vele belang
rijke functies ln het bedrijfsleven, zowel in
ons land als in het buitenland. In die t(jd reeds
werd hy geconfronteerd met de automatl
>veral
„.-dient. De
laatste tyd echter begint het Inzicht te giroelen,
dat de. automatisering een sructuurvraagstuk
van betekenis .wordt.
weerklank, die liet i
personeelsleden kan worden bekostigd en met
behulp waarvan men ouderen, die in het nieu
we proces niet meer passen, een vervroegd pen
sioen kan geven.
Herscholing
„Ik voelde me opgelucht
toen ik tussen al die
machines opeens
een man zag"....
de produktie van de onderdelen met grotere pre
cisie is geschied".
Aan de westkust bij de havens was voor dr. De
Meijer de verandering duidelijk voelbaar en
zichtbaar. „De kade was er meer 'n parkeer- en
rangeerterrein geworden dan een laad-' en los
plaats. De verzending van stukgoederen ge
schiedt er steeds meer met behulp van contai
ners van de grootte van een spoorwagon, die
door immense kranen in boten worden geladen.
De schepen hebben er veel minder ligtijd door
en dat spaart kosten uit. Maar er was ook een
besparing aan mensen de totale personeels
bezetting was aanzienlijk teruggebracht.
In het bedrijf, waar de motoren voor de ruimte
vaart worden gemaakt, is de automatisering het
verst doorgevoerd, misschien omdat men hier
niet op een paar centen behoeft te kijken, maar
ook omdat al het werk op de minuut is gepland
tot aan de volgende count-down. Er is dan ook
computers de instructies en verl&ngens van de
technici consumeren en „vertalen" in banden,
die later de produktiemachines in bedrijf hou
den. Dat is iets enorms. Een tekenmachine kan
doen, waarvoor in het recente verleden 600 teke
naars nodig waren, om maar iets te noemen.
Maar bij elke machine staat toch weer een man
om het automatisme te behoeden voor storing."
In de administratieve sector zag dr. De Meijer
het werk van de Bank of America, die drie eta
ges van een wolkenkrabber vol machines heeft
staan. Toch is daar geen enkele werknemer ont
slagen, want doordat men sneller en goedko
per kon werken, kon men de dienstverlening aan
zienlijk uitbreiden en kwam er dus meer werk.
Eenzelfde ontwikkeling houdt de staatssecreta
ris ook voor Nederland mogelijk. In de assuran
tiesector in Amerika trof hij een vergelijkbaar
beeld, maar de dienstenomvang van het verze
keringsbedrijf in de VS en in Nederland is al
zeer groot, zodat automatisering daar en hier, bij
de Nederlandse assuradeuren, wel eens tot een
zekere verzadiging zou kunnen leiden.
Wat vindt de Amerikaanse vakbeweging van
dit alles? Een geheel zuiver beeld is niet te krij
gen, omdat men in verschillende sectoren an
ders denkt, maar op vele plaatsen staan de bon
den niet negatief. Men ziet enerzijds het onver
mijdelijke van de ontwikkeling in en erent an
derzijds, dat automatisering nieuwe groei en
daardoor welvaart in het economische leven kan
brengen. Wel ijvert men er en niet zonder
succes sterk voor, om de werkgevers fond
sen te laten vormen, waaruit herscholing van
Aan die herscholingen wordt nu reeds veel aan
dacht besteed in Amerika. Herscholingen om de
mens vertrouwd te maken 't de machine en met
een ander werkmilieu, maar ook om de algeme
ne ontwikkeling op te voeren. Herscholing is ook
daarom nodig, omdat er door de automatise
ring ongetwijfeld verschuivingen optreden. Feit
is immers, dat in tal van sectoren van het be
drijfsleven minder personeel nodig is. Verminde
ring van het. personeelsbestand met eenderde
en meer is geen uitzondering. Maar gigantische
uitbreiding van personeelsbezettingen elders, die
de afvloeiingen goeddeels compenseren, komt
Daarbij vallen natuurlijk altijd mensen tussen
wal en schip, met name de ongeschoolden en de
onontwikkelden. Zij komen vooral onder de ne
gerbevolking voor, omdat deze dikwijls o.m.
door droevige sociale en gezinsomstandigheden
de normale schooltijd niet hebben afgemaakt
en nu de aansluiting missen. In Amerika berust
men er al min of meer in het feit, dat er een
groep werklozen zal blijven. Omdat het hier ook
om een sociaal probleem gaat en niet alles
aan de automatisering kan worden toegeschre
ven overweegt men ernstig dergelijke perso
nen een minimum staatsinkomen van 3000 dol
lar te garahderen.
Les voor Nederland
Wat is nu de les voor Nederland? „Ik beweer
niet, dat ik het nu allemaal weet. Maar ik ge
loof, dat we in ons land net als in Amerika met
tertijd naar een verdere verlenging van de leer-
en vormingstijd moeten. En dan denk ik meer
aan een bredere algehene opleiding dan aan
het instampen van kennis. In Amerika hecht
men in het licht van de toekomst meer aan „edu
cation" dan aan „knowledge" dus meer
aan de menselijke vorming dan aan scholing.
Daarnaast zullen in ons land de technische op
leidingen op de scholen gericht moeten worden
op de nieuwe behoeften van het bedrijfsleven,
opdat de jonge mens straks paraat is. Voorts
moet de man, die thans in het oude produktie-
proces staat, zich nieuwe beroepen eigen kun
nen maken. Ik denk aan .opleidingen tot techni
ci voor de elektronica, tot computerprogram
meurs, tot een nieuw type gereedschapsmakers
(voor de nieuwe apparaten en machines), tot
vakmensen op het gebied van hydrolica. Die op
leidingen komen straks in ons Limburgse vak-
opleidingscent'rum voor volwassenen. Ik hoop ze
ook elders te introduceren.
Aan een massale werkloosheid als
van de automatisering, geloof ik niet, als
we ons niet laten overrompelen zoals in
Amerika in eerste instantie wel is ge
schied. Automatisering kan de mensheid
op een veel hoger welvaartsniveau
brengen met korter en minder werken.
Het beschikbaar komen van meer tijd
voor zichzelf kan nog wel eens een pro
bleem gaan vormen Het is ipimers zo,
dat we eigenlijk niet goed durven
„niksen", omdat ons is geleerd dat ledig
heid des duivels oorkussen is. Ook op die
^rije-tijdsbesteding zullen wij ons moeten
gaan voorbereiden. Ons levenspatroon zal
veranderen en daarmee moet ook reke
ning worden gehouden bij de opvoeding."
Vraag de nieuwe, kleurrijke
"aankleedfolder" van Delana
Bij uw winkelier. Dan kunt u meteen die vele
prachtige modellen bewonderen uit Delana's nieuwe
collectie gebreide kleuter- en kinderkleding'
UTRECHT (KNP) Kardinaal Al-
frink, aartsbisschop van Utrecht, heeft
tegenover een verslaggever van het
Amerikaanse persbureau NCWC-News
Service als zijn mening te kennen gege
ven, dat de internationalisering van de
hoofdzakelijk uit Italianen bestaande
Curie niet de belangrijkste voorwaarde
is om de centrale leidlitg van de Kerk
te moderniseren. NCWO voegt eraan
toe. dat dc kardinaal, „die soms
wordt gerekend t-ot de heftigste critici
van het centrale bestuur der Kerk, in
feite van mening Is, dat de Romeinse
Curie „goed werk doet" bij besturing
van de Kerk in de gehele wereld".
De Italianen hebben altijd hun taak
in de Curie goed verricht, aldus de kar
dinaal. Als de Curieleden uit de gehele
wereld zouden worden gekozen, dan zou
dat wellicht niet een blijvend effect
sorteren, omdat mensen die lang bui
ten hun land verblijven hun eigen land
niet meer kennen. Daarom acht kar-
MAASTRICHT (ANP) De rechtbank
te Maastricht heeft J. S. uit Kerkrade
wegens het onder invloed van drank ver
oorzaken van een ernstig ongeluk verooor-
deeld tot 1 fi jaar celstraf en ontzegging
van de rijbevoegdheid voor de tijd van
10 jaar. De man had 50 glazen bier óp,
toen hij 20 december 1965 met zijn auto
geen voorrang verleende aan een andere
auto. Bij de daarop volgende botsing
werden drie personen ernstig gewond.
Drie weken celstraf en twee Jaar ont
zegging van de rijbevoegdheid werd ge
vorderd tegen de 27-jarige chauffeur D.
H. uit (Hoensbroek. De man werd ten
laste gelegd op 16 augustus 1965 te Bruns-
sum door een hoogst roekeloos rijden
met zijn bestelwagen twee wielrijdsters
te hebben aangereden, van wie er een
gedood, de andere zwaar gewond werd.
De verdachte was op een weg waar hij
maar 50 kilometer per uur mooht rijden
met een snelheid van 100 kilometer per
uur uit de booht gevlogen.
N.K.V. over zaak Alders
Beschuldiging
van corruptie
gehandhaafd
UTRECHT. (A.N.P.). „Zelden hebben
wfj zo'n operette-achtige vertoning mee
gemaakt". Aldus de reactie van het Ne
derlands Katholiek Vakverbond in zijn
blad „Ruim Zicht" op de officiële mede
deling van de Antilliaanse regering, dat
zij de vice-voorzitter van het N K.V., de
heer Jac. Alders, heeft uitgenodigd om zijn
beschuldigingen over corruptie op de An
tillen waar te komen maken voor de rech
terlijke autoriteiten aldaar en zich anders
terzake van overtreding van de strafwet
(laster) te verantwoorden.
liaanse regering ontvangen. Bovendien
noemt het NKV zo'n verzoek onlogisch:
„Als iemand verdacht wordt van laster
dient hij gedagvaard te worden en zich
te verantwoorden voor deze daad. We heb
ben het nog nooit meegemaakt, dat een
„verdachte" spontaan' naar de rechtbank
ging om maar eens te zeggen wat hij er
van dacht. Kennelijk hebben de rechter
lijke instanties in de Antillen geen enkele
behoefte om deze zaak te vervolgen"
De man die een eventuele vervolging
tegen de heer Alders zou moeten instellen,
is de procureur-generaal bij het hof van
Justitie in de Antillen, mr. I, de Castro
Yohai. „Maar noch de heer Alders, noch
de verantwoordelijke bestuurders van het
NKV hebben ooit iets van hem gehoord",
aldus Ruim Zicht, dat hieraan toevoegt
dat het NKV onlangs wel heeft vernomen
dat de heer Yohai de Antillen binnenkort
zal verlaten om een functie bij de rech
terlijke macht in Nederland te gaan be
kleden.
De Antilliaanse regering heeft in eei
communiqué dat zij onlangs in Den Haag
heeft laten verspreiden, verwezen naar het
antwoord dat Nederlands vice-minister
president mr. Biesheuvel de Tweede Kamer
heeft, gegeven naar aanleiding van de be
weringen van de heer Alders. Dit ant
woord was bijzonder mager, aldus Ruim
Zicht, en dat kan ook niet anders omdat
deze minister, ondanks de informaties
onzerzijds, niet eens de moeite heeft ge
nomen zich een objectief oordeel te vor
men over de gang van zaken in de Neder
landse Antillen, De heer Biesheuvel mag
dan een goede minister van Landbouw
zijn, zo merkt het NKV op, maar dat wil
nog niet zeggen dat hij de zaken van de
andere delen van het koninkrijk er in zijn
vrije tijd bij kan doen.
Het Verbond noemt liet wenselijk, dat
in de Nederlandse Antillen eens orde op
zaken wordt gesteld. Het vraagt zich af.
waarom niet al een gerechtelijke actie is
aangekondigd in 1964. toen „Ruiril Zicht"
reeds een artikel publiceerde waarin de
Antilliaanse regering van corruptieve poli
tiek werd beschuldigd. „Nu. kort voor de
verkiezingen in de Antillen, worden de
ernstige beschuldigingen van de heer
Alders aan het adres van de Antilliaanse
regering opeens actueel".
Het NKV komt tot de conclusie, dat
er in de Antillen wel degelijk ernstige en
kwade zaken aan de hand zijn, ook al
heeft mi'. Biesheuvel ln de Antillen niets
onregelmatigs kunnen ontdekken.
Cals herhaalt verwijt:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister-president
Cals is er inderdaad van overtuigd, dat
enkele van 'de vele (foto)journalisten,
die ter gelegenheid van liet huwelijk
van prinses Beatrix naar Nederland
waren gekomen, contact hebben gehad
niet bepaalde personen over door deze
te ondernemen ordev erstorende activi
teiten. Mr. Cals grondt deze overtuiging
op berichten, die hem In de afgelopen
weken hebben bereikt en die „een be
vestiging vonden in verschillende me
dedelingen, die ook in de pers zijn ver
schenen".
Aldus blijkt uit het antwoord van mr.
Cals op vragen van het Tweede-Kamer
lid, mevrouw Brautigam (PvdA).
In zijn antwoord herhaalt mr. Cals
nog eens, dat hij bij zijn uitlatingen in
'zijn te Valkenburg gehouden rede geen
ogenblik dacht aan het corps van bui
tenlandse correspondenten in Neder
land en evenmin aan het overgrote deel
van de verslaggevers, die voor het hu
welijk naar Nederland waren gekomen.
Mr. Cals wijst erop, dat hij bij zijn
rede geen gebruik heeft gemaakt van
aantekeningen. Hij meent voorts de
juistheid van het ANP-verslag van de
ze rede niet te moeten betwisten. Zoals
bekend meende mr. Cals in Valkenburg
te hebben gesproken over „aanwijzin
gen" voor contacten tussen journalisten
en ordeverstoorders. Aanwezige ver
slaggevers hielden echter vol, dat hij
gesproken had over „bewijzen".
Mr. Cals geeft voorts desgevraagd
nog als zijn oordeel te kennen, dat, in
dien daartegen geen maatregelen wor
den genomen, inderdaad het gevaar be
staat van terreuracties van mensen met
gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel.
Dat gevaar werd naar zijn overtuiging
bevorderd „door de onevenredig grote
aandacht, die in verschillende massa
communicatiemedia aan het optreden
van deze personen werd gewijd". Mr.
Cals heeft intussen met Instemming er
varen, dat terzake thans een grotere te
rughoudendheid wordt betracht.
dinaal Alfrink een permanente en di
recte dialoog tussen de plaatselijke
bisschoppen en de Romeinse Curie be
langrijker dan de internationalisering
van de Curie.
De klacht, dat de Curie te langzaam
werkt in huwelijkszaken bestaat inder
daad, aldus de kardinaal. Men moet
daarbij echter rekening houden met het
grote aantal huwelijkszaken, dat irï
Rome aanhangig wordt gemaakt, het
vele onderzoek en studie, die voor elke
zaak nodig zijn, en het relatief kleine
aantal mensen, dat aan de huwelijksza
ken bezig is.
Hij stelde daarom voor bepaalde hu
welijkszaken, die nu naar Rome wor
den verwezen, op diocesaan vlak te be
handelen.
Tot slot van het Interview ging de
kardinaal ln op een vraag over „de on
rust in de Kerk van Nederland". Men
kan deze onrust, welke vele waarne
mers in het Nederlandse katholieke le
ven opmerken, volgens de kardinaal,
geen schisma noemen. „Schisma bete
kent ontkennen van de vyaarheid. Er
kunnen vele aspecten van waarheid ge
constateerd worden", aldus de kardinaal.
„Als in de prediking of het onderricht de
nadruk wordt gelegd op een bepaald
aspect daarvan onder, schijnbare uit
sluiting van andere aspecten, dan ont
staat een situatie, die verre van ideaal
is en tot misverstand aanleiding geeft",
aldus de kardinaal. „Het is echter de be
doeling van de Kerk in Nederland de
katholieken op te voeden tot vollere en
diepere gewetensbeslissingen, zodat zij
niet langer bij de priesters voor het
antwoord op iedere vraag te rade gaan.
Dit betekent ecliter niet, zo voegde hij
eraan toe. dat w(j „onryp oordeel" of
„een geweten-op-eigen-houtje" aanmoe
digen. Natuurlijk zijn er mensen, die
het verkeerd interpreteren. Misschien
zijn er, die zich niet helder uitdrukken,
wat aanleiding geeft tot misverstand".
Nico onttrokken
aan fokkerij
LEEUWARDEN* (ANP) - De bonte
hengst Nico van de 84-Jarige veehouder
P S. HellLnga uit Irnsum, waarover in
stamboekkringen ln Friesland nogal veel
rumoer is geweest, ls nu definitief ont
trokken aan de paardenfokkerij. Nadat
de hengst op 7 maart onder protest van
zijn eigenaar door een provinciale keu
ringscommissie was afgekeurd, heeft
bhans ook de hoogste instantie voor de
keuring van hengsten, een rijkscommissie,
onder leiding van de heer G. A. H. R.
Nieuhoff confoim deze uitspraak het von
nis over Nico geveld. Ook bij de herkeu
ring kon Nico dus geen voldoende halen.
De heer Heil Inga heeft op 7 maart nog
schriftelijk bij minister Biesheuvel voor
het paard gepleit. De nakomelingen van
het lier worden zeldzaam van kleur en
zeer gewild genoemd.