Is angstpsychose voor Spelen in Mexico gemotiveerd
klimaatziekte
of „de zoete
wraak van keizer
Montezuma"
Het Internationaal 01. Comité
weet waaraan het begonnen is
MEXICANEN VRIJWEL OVERAL
TRAININGSKAMPEN
OP MEXICO-HOOGTE
PRATEN OVER:
Noteer bij de
">A DIII
Liïj ZATERDAG 12 MAART 1966
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Gebrek aan voldoende zuurstof het
grote probleem, waarvoor de
topatleten in het hoge Mexico Oity
worden gesteld.
Vooral in het buitenland
is een enorme belangstel
ling gegroeid voor de
moeilijkheden waarmee de
sportmensen straks in de
olympische stad Mexico
te maken krijgen. In Falls
Creek fAustraliëPrezhi-
valsk en Alma Ata (Rus
land), Zakopane (Polen),
Albuquerque (Ver. Sta
ten), Bad Gasteni (Oos
tenrijk), Babele (Roeme
nië), Font Romeu (Frank
rijk), in Ethiopië, Zuid-
Af rika en Kenia zijn trai
ningskampen ontstaan.
Trainingskampen op Mexi-
cdhoogte, waar atle
ten eventueel met hun fa
milies verblijven, want
het probleem u hoe goud
te tvinnen wanneer je laag
woont. Het is een interes
se die in Mexico overdre
ven wordt genoemd en dat
is begrijpelijk loant zij
kennen het probleem van
de niet-aangepaste mens
niet. Geïrriteerd door de
onderzoekingen heeft men
de knapste koppen van 't
land bijeengeroepen om de
uitroepen te bestrijden.
,JBr bestaat geen enkele
reden tot angst" en „ac
climatisering in 25 tot 1)8
uur voldoende". Dr. Edu-
ardo Hay. Mexicaans lid
van het J.O.C. noemt het
hoogteverschil een mythe
en dr. A. G. Bianco, de
man die in Colorado on
derzoekingen heeft ver
richt voor de Amerikaan
se luchtmacht, zei: „De
atleten moeten mentaal zo
sterk worden gemaakt,
dat het woord hoogtever
schil voor hen van geen
enkele betekenis is".
Het blad „World tennis"
tekende aan, dat tijdens
de Pan-Amerikaanse ten
niskampioenschappen het
hoogteverschil een voor
deel voor de Mexicanen
was. Zij hadden een voor
sprong op de andere spe
lers en wonnen zelfs en
kele titels. De voorolympi-
sclie wedstrijden hebben
atleten, coaches en docto
ren ervan overtuigd, dat
zonder gedegen voorberei
ding de prestaties nadelig
urn a Ex invloed. Onni
Niskanen. de trainer van
de befaamde olympische
marathonkampioen van
Rome en Tokio. de. Ethio
piër Abebe Bikila, advi
seerde anderen vooral op
hoog niveau te trainen.
Hijzelt denkt dat zijn pu
pil voor Mexico het best
zal zijn voorbereid, omdMt
Bikila zelf op 2000 meter
hoogte traint.
Dr. Griffith Pugh, een
dokter die de Mount Eve-
restexpeditie meemaakte
en de arts van het olympi
sche team dr. Raymond
Owenmaakten na hun
Mexicoreis bekend dat de
atletiekwedstrijden boven
1500 meter slechtere tij
den zullen opleveren dan
op zeeniveau en hetzelfde
geldt voor alle andere
takken van sport die een
groot uithoudingsvermo
gen vergen.
MEXICO CITY, stad van paleizen, een
sprookjesstad met een zonnig klimaat.
Een decor, als het ware geschapen om
er topsport te bedrijven, maar in werke
lijkheid een facade, waarachter zich voor
diezelfde topsport enorme problemen ver-
■ehuilen. Het Internationaal Olympisch
Comité heeft Mexico Stad aangewezen
voor de Olympische Spelen van 1968 en
MEDISCHE WERELD
ZIT BOORDEVOL
OLYMPISCHE PROBLEMEN
De medische wereld kan de proble-
en van de sportman en het hoogte
verschil met het land waar hij leeft
1 belangrijk deel oplossen,
maar oneindig veel lastiger rijn de
vraagstukken wanneer men de organi
satorische en financiële consequenties
IwlfL
Het is daarom van het grootste be
ha; dat ook de Nederlandse sportwe
reld sioh nu reeds afvraagt wat te doen
ora over ruim twee jaar in Mexico zo
goed mogelijk voorbereid aan de start
le kunnen verschijnen.
Het Nederlands Olympisch Comité
kwam daarbij onder andere voor de
volgende problemen te staan:
Op welk tijdstip moet de voorlopi
ge olympische ploeg rijn samengesteld,
opdat de begeleidende artsen de sport
mensen in fysiologisch en psycholo
gisch opzicht kunnen voorbereiden?
(een periode van enkele maanden zoals
voor Tokio zou voor Mexico te kort
iljn).
Is het noodzakelijk de selectiewed
strijden op een hoogte van boven de
2000 meter te houden, zoals dat onder
andere met de Franse en Duitse kandi
daten staat te gebeuren? Of sullen de
volgens de gebruikelijke methoden ge
kozen kandidaten hun training op grote
hoogte voortzetten? Bijvoorbeeld in
Bad Gasteln, Sankt Anton of Davos.
Zal de selectie zo breed mogelijk
moeten sljn, zodat snel opkomende
■portmensen de voorbereidingsperiode
meemaken en dus vertrouwd raken
met de onlustgevoelens? Of wordt 't
overgelaten aan de bonden, die hun se-
lectieploegen onder de hoede van de
olympische artsen stellen?
Zal de Nederlandse afvaardiging
inderdaad een maand tevoren naar
Mexico vliegen?
Hoe zal het programma van de
vier weken acclimatisatie in Mexico
moeten worden samengesteld om de
nodige ontspanning, de gevaarlijke ver
veling te voorkomen en tegelijkertijd het
oorspronkelijke prestatiepeil en de con
ditie te handhaven
Wanneer zullen de olympische
artsen worden aangewezen om de medi
sche begeleiding ter hand te nemen
Zijn de financiën toereikend om 'n
dergelijk programma van voorbereiding
te kunnen bekostigen
NIET STILGEZETEN
Over enkele weken, eind maart, zal
het NOC. onder andere bij monde van
dr. Biersteker aan de voorzitters van de
olympische bonden en aan de sportpers
verslag uitbrengen van hetgeen tot dus
ver in het medische vlak van de voor
bereiding is gebeurd.
Hierbij wordt vooruitgelopen op het
voorlopig rapport van de wetenschap
pelijk onderzoeker dr. Biersteker.
Men heeft in Nederland niet stilgeze-
Twee werkgroepen, een voor klimaat
ien voeding en een voor trainbaarheiü
van de ademhaling waaraan een aantal
artsen hun beste krachten wijden, alles
gecoördineerd door dr. H. de Jongste
van de Nederlandse Sport Federatie,
zijn al een jaar aan het werk.
In het fysiologisch laboratorium van
I het Wilhelmina Gasthuis in Amster-
I dam zitten dagelijks proefkonijnen op
I de fiet8-ergo-meter omgeven door elek-
I tronische apparatuur die iedere harte-
I klop, de bloeddruk, de ademhaling met
I de grootste nauwkeurigheid registreren.
I Dr. Biersteker, die de leiding heeft bij
I dit onderzoek kwam reeds tot zeer goe
de resultaten, waarbij vooral de econo-
van dat moment af, het moment dus
waarop vaststond dat het immense sport
toernooi met de allerhoogste titels als in
zet zich zou gaan afspelen op een hoogte
van 2250 meter boven zeeniveau, is de
medische wetenschap, die zich steeds
intensiever met de sport gaat bemoeien,
zich het hoofd gaan breken over de
consequenties van die hoogte. Het was
alsof een bom barstte. Een storm van ver
ontwaardiging ging door de sportwereld
en vooraanstaande mannen op het gebied
van de sportfysiologie spraken hun af
keuring uit over het besluit van het
I.O.C. Een oceaan van gegevens, ver
kregen uit de onderzoekingen, onder an
dere verricht tijdens de voor-olympische
wedstrijden van oktober 1965, mondde
I miii iiiiniiiiiuiiii imiiiiiuiiiiniiiiii niiiiiiiiuii iiiiiiimiiiini mihimi itiiiuiiiiio minimin imiiinii miiiiiiniiiiiii minimin ininiiiini i
mische ademhaling van zeer groot be
lang is. De werkgroepen, die in nauw
contact ataan met buitenlandse onder
zoekers uit West-Duitsland en Enge
land zullen op verzoek van het Neder
lands Olympisch Comité binnen niet al
te lange tijd met hun interimrapport ko-
De artsen kwamen tot dusver tot de
volgende conclusies:
1. Herhaalde acclimatisatie is van
groot belang omdat de aanpassing over
het algemeen veel beter zal verlopen.
2. Er zal begin juni 1966 een selectie
moeten worden gemaakt uit een aantal
sportmensen, die hier in Nederland
aan proeven worden onderworpen om
daarna in gezelschap van artsen, appa
ratuur en bedienend personeel in okto-
naar Mexico te vliegen waar de la
boratoriumresultaten aan de praktijk
zullen worden getoetst.
3. De olympische kandidaten zullen
bijtijds met de in Mexico voorkomende
veranderingen vertrouwd dienen te wor
den gemaakt en een vroegtijdige selec
tie is van groot belang zodat men zo
snel mogelijk tot aanpassingsvermogen
onder controle kan komen.
4. De nadruk zal niet liggen op het
medische probleem. De artsen zijn van
mening dat het grootste probleem zal
liggen op het organisatorisch vlak, in
verband met de vier weken acclimati
satie en de daarop volgende 15 olympi
sche dagen.
5. Het rapport, dat de artsen zullen
verstrekken over de trainbaarheid van
de ademhaling, behelst tot dusver gun
stige resultaten.
6. Er zullen archiefkaarten moeten
worden gemaakt van elke sportman en
-vrouw, die straks naar Mexico zal gaan.
zodat gedurende de voorbereidingstijd
kleine wijzigingen in voeding etc. kun
nen worden aangebracht om te voorko
men dat de artsen straks voor verras
singen komen te staan.
In de gehele wereld houden sportlei
ders en wetenschapsmensen zich met de
problemen van Mexico's 2250 meter be
zig. Professoren en artsen, die straks
goud moeten verdienen voor atleten,
klaargestoomd op de hoogste heuvel
vijf werelddelen of in de drukca-
bines van de lage landen. Sportmensen,
rier weken vóór de Spelen in Mexico
zullen moeten zijn, omdat anders de
kans op het zo begeerde eremetaal
vrijwel nihil is. De Mexicanen zijn ge
prikkeld over de kritiek die er gerezen
is naar aanleiding van het hoogtever
schil, dat zij een door onbekendheid ge
boren probleem noemen. Met verdacht
glinsterende ogen zeggen zij: „Een
klimaatziekte ofwel de wraak van de
legendarische keizer Montezuma". Er
is geen reden tot angst, onze kinderen
spelen hier als overal ter wereld. Van j
hartbeschadigingen is geen sprake, i
Men zal do sportmensen uit de gehele!
uit in één algemene conclusie: wie in
Mexico City zijn optimale prestatie wil
benaderen, zal zich tenminste één maand
tevoren op 2000 meter of hoger moeten
bevinden. Wat ook uit de onderzoekingen
naar voren kwam was, dat de angst
psychose, opgeroepen door de verhalen
over schadelijke gevolgen van het sport-
bedrijven op grote hoogte, ongegrond is.
ïniiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiniiiiii mimii iiiiiimiHiiii niwinniiiiii mm imiiiiiiii urn
wereld niet zwaarder belasten. Chrono
meters, meetlinten, records en tegen
standers doen dat al in grote mate".
Men vergat echter te zeggen dat er 'n
groot verschil bestaat tussen spelen en
topsport, wat krachtsinspanning betreft.
Gebleken is dat ijle lucht en daar
door latent aanwezige doch zich niet
direct manifesterende partiële zuur
stof druk, geen enkel gevaar oplevert
voor hartbeschadigingen. Ook niet
wanneer een langdurige krachtsinspan
ning wordt geleverd.
Er bestaat op de sprintnummers tot
400 meter, althans wanneer de atleet
is geacclimatiseerd, geen ongunstige
werking op het prestatieniveau. Inte
gendeel, een sprinter over 100 meter
heeft een voordeel, dat te vergelijken
is met een rugwind van 1,5 meter per
seconde. Ook zal de ijle lucht de pres
taties op de werp- en springnummers
gunstig beïnvloeden.
Het Amerikaanse leger kwam op
grond van ballistische berekeningen tot
de conclusie dat dode voorwerpen ver
der zouden worden geworpen dan op
zeeniveau. Voor een kogel was dat 5,7
centimeter, voor een slingerkogel 53
centimeter, een speer 69 centimeter en
een discus 1.62 meter.
Wat de korte afstanden betreft is het
mogelijk dat een nian van de klasse
van Bob Hayes de 100 meter in 9.9 of
9.8 sec. zou lopen, een record dat op
laag niveau niet meer te verbeteren
zijn. Zij, die lange afstanden moe
ten afleggen zullen (geacclimatiseerd)
geen records breken. Meu heeft in het
Zwitserse centrum Magglingen bere
kend, dat vanaf 800 tot 10.00 meter met
een prestatieafname moet worden gere
kend van 2,8 tot 14,9 sec. en op de ma
rathon zelfs van 25 procent.
Groter probleem dan de aanpassing
en voorbereiding voor alle takken van
sport is de individuele aanpassing. Het
is bijvoorbeeld mogelijk, dat om
maar iemand te noemen Anton Gee-
sink zich in Nederland in fantastische
vorm en conditie zou bevinden, maar in
Mexico volkomen zou falen, omdat hij
de acclimatisatie slecht zou verdragen.
Een van de redenen zou kunnen zijn een
lichte graad van bloedarmoede.
ZUURSTOF
In samenhang met Mexico spreekt de
sportwereld over zuurstof, die op 2250
meter in geringere concentratie aanwe
zig is. Wij hebben zuurstof nodig om in
leven te blijven en hij is van uitermate
groot belang bij spierarbeid in sport.
Zuurstof wordt via de longen inge
ademd, in het bloed opgenomen en
naar de verste uithoeken van ons li
chaam getransporteerd. Voor dit trans
port zorgen de rode bloedlichaampjes,
kleine schijfvormige deeltjes, die in on
voorstelbare aantallen van 4 tot 5 mil
joen per kubieke millimeter in 't bloed
nmen. Zij hebben de taak van
zuurstofdragers, reizen beladen naar de
organen en keren onbeladen terug, in
voortdurende cirkelgang,
e mens heeft ongeveer 5 liter bloed
U*t puttings gr ens snel bereikt*
en daarin per kubieke millimeter dus
4 5 miljoen rode bloedlichaampjes.
Bij grotere spierarbeid is meer zuur
stof nodig, daarom halen wij sneller en
intensiever adem. Het bloed moet
sneller stromen en hiervoor zorgt de
zuigperspomp, het hart. Inplaats van f
liter bloed in één minuut te laten door
stromen, vragen de spieren door ver
hoogde arbeid meer zuurstof en dut
meer bloed en daarom verwerkt 't hart
bijvoorbeeld 20 tot 25 liter per minuut.
Met andere woorden: het bloed gaat
niet eenmaal, maar vier- tot vijfmaal
zo snel rond. De rode bloedlichaamp
jes worden nu vier- tot vijfmaal vaker
op- en afgeladen, een fantastische pres
tatie die slechts door een getraind hart
kan worden verricht.
Het is frappant om in dit verband de
prestaties te vergelijken, die geleverd
zijn op hoog en laag niveau. Duidelijk
komt tot uiting, dat de resultaten in
Mexico over korte afstanden, de werp
en springnummers, te vergelijken zijn
met die van zeeniveau. Anders ls ech
ter de situatie op de lange afstand. Tij
dens de voor-olympische wedstrijden
van oktober 1965 in Mexico City, waar
de baan overigens van matige kwaliteit
was, bleek dat de atletieknummers (en
dat geldt natuurlijk ook voor andere
takken van sport), die langer dan één
minuut duren, dus vanaf 800 meter, het
met minder goede tijden moeten stel
len.
OPVALLEND
De Duitser Frans Jozef Kemper, win
naar van de 800 meter noteerde 'n tijd
van 1 min. 50.7 sec. en hij was na 400
meter zo moe alsof hij 700 meter had
gelopen. De Duitse sprinter Josef
Schwarz liep de 200 meter in 20.9 sec.
en de Pool Andrez Badenski kwam op de
400 meter tot goede 46.2 sec., prestaties
die overeenkomen met die in Europa ge
leverd. Er zijn zo nog vele voorbeelden
van grote sprint- en zwakke lange-af-
standspreataties in Mexico City, waar
bij de resultaten van de Pan-Ameri
kaanse Spelen in 1955 voor zich spre
ken, terwijl in 1964 een aantal atleten
tijden liepen die zij daarvoor niet had
den gemaakt. De onbekende Amerikaan
Leroy MacAlister liep de 100 meter in
10,2, de Mexicaan Plaza de 200 meter
in 20.6, de Amerikanen Richard en Ste
vens 20.7 en de Braziliaan Telles 20.8
sec. Opvallend waren de verrichtingen
bij het verspringen. De Amerikaan
Range sprong 8.03 meter, zijn landge
noot Bennet 8.01 en de Braziliaan Fan-
canda Dasa 7.84 nieter. De Braziliaan
Da Silva kwam in Mexico tot zijn beste
hinkstapsprongprestatie van 16.56 meter
gevolgd door de onbekende Venezolaan
Devonsih met 16.13 meter.
De Pan-Anierikaanse Spelen toonden
verder dat 15 min. 30 sec. over 5000
meter en 35 minuten over 10 km van
Oswaido Suarez (Argentinië) in 1955 de
grenzen waren. In 1965 won de zilveren
medaillewinnaar op de 10.000 in Tokio,
rle Tunesiër Gammoudi, de 5000 meter
in 14.40.6 en de 10 km in 31.16. Hij
had toen reeds drie weken getraind in
het Franse, op 2000 meter gelegen Font
Romeu en was een week voor de wed
strijden naar Mexico gekomen. We
reldrecordhouder Ron Clarke, die drie
dagen voor de strijd naar de Mexi
caanse hoofdstad kwam, had geen
schijn van kans tegen hem.
Opvallend is het voorts dat Duitse
zwemmers, die een tournee door Zuid-
Afrika maakten, tot zeer goede tijden
kwamen in Durban izeeniveau), maar
in Johannesburg en Welkom (1950 me
ter) weliswaar de eerste 100 meter
goed konden meekomen, daarna even
wel met ademhalingsmoeilijkheden
kampten en zeer matige tijden verwo-
genen die niet tot topverrlchtingen kun
nen komen.
Kees Oudegeest, de uit Nederland af
komstige coach van het Spaanse olym
pische zwemteam zei, dat in 1968 geen
enkel record zal worden gebroken. Hij
dacht dat het effect van hoogteverschil
op zwemmers groter zou zijn dan bij at
leten. „De sprinters hebben nog een
kans, maar op de lange afstand ls de
situatie hopeloos", zei hij.
De Engelsen zijn zeer fel gekant te
gen Mexico. Een van de uitspraken
was: „Het hoogteverschil en het kli
maat zijn tegen de sportmensen die
niet de tijd en het geld kunnen opbren
gen om daar te acclimatiseren. Er is ge
lukkig geen sprake van gevaar, doch
het IOC had eerst de medische wereld
moeten inschakelen alvorens Mexico
City aan te wijzen". De IAC, een ver
eniging gevormd door Britse topatleten
die zich tot taak heeft gesteld geschil
len tussen sportlieden en officials te be
slechten, heeft bij de IAAF geprotes
teerd en men wil zelfs van het IOC een
uitspraak ten aanzien van een limiet
van voorbereiding.
Ron Clarke, de Australische wonder-
loper zei onlangs in een interview: „Al
le sportmensen, die in Mexico aan de
start verschijnen, zijn tijd-professionals.
Ik noem het „tijd-professionals" omdat
zij drie maanden voor de Spelen niets
anders zullen doen dan trainen in centra
op hoog niveau. Er staat ergens in de
reglementen dat men slechts een be
paald aantal dagen buiten zijn land
mag verblijven en er is een regel die
trainingskampen verbiedt".
Het IOC weet wel waar het aan be
gonnen is!
zenlijkten. Hetzelfde gebeurde kort ge
leden met de Franse zwemster „Kiki"
Caron, die zich niet op het hoogtever
schil had geprepareerd en verloor van
de Zuidafrikaantjes Ann Fairlie en Ka-
Het is duidelijk wat er gebeurt. Wan
neer men traint op 2000 meter hoogte
zal er in de eerste week een daling in
conditie volgen, die zich in verloop van
drie. vier weken weer herstelt. Er
wordt een groter aantal rode bloedli
chaampjes aangemaakt, de maximum-
longcapaciteit wordt groter, er is een
toename van hemoglobinegehalte, kort
om het lichaam stelt zich in op moeilij
ker omstandigheden.
Wanneer de atleet nu in de
opbouwperiode na een dag of tien
weer naar zeeniveau terugkeert, dan
loopt, rijdt of zwemt hij in een wolk
van zuurstof en bevindt deze zich eigen
lijk in bovenoptimale conditie, waar
door hij alle anderen verslaat. Men zou
in die gevallen kunnen spreken van zuur-
8tofdoping, hetgeen in de moderne sport
beoefening zou betekenen, dat in de
toekomst bij wijze van spreken
geen enkel record zou vallen alvorens de
betreffende sportman of -vrouw zich
niet een tijd op grote hoogte heeft be
vonden.
CONCLUSIES
De Franse medische sportcommissie
onder leiding van dr. Thiebault. dr.
Creff en de hartspecialisten professo
ren Violette en Chignon, kwam tot de
volgende conclusies. Het staat vast dat
in 1968 weinige records zullen sneuve
len, speciaal die op de langere afstan
den. De grootste inspanningen van al
le sportmensen zullen worden gevergd
van zwemmers, zwemsters en water-
poloërs. Elke deelnemer krijgt onont
koombaar een klimatologische inzin
king tussen de negende en twaalfde dag.
Het is daarom noodzakelijk tenminste
twintig dagen vóór de Spelen in Mexi-
De Russen, die tot dezelfde conclu
sies kwamen, hebben trainingskampen
ingericht in Alma Ata en Prezhivalsk.
Vlaidmir Kuts, die de lange-afstandlo-
pers traint gaat elke maand met een
aantal atleten naar die hoogte, terwijl
ook de sprinters, wielrenners en andere
sportmensen hier enkele weken trai
nen. Een maand vóór de Spelen wil
men naar Mexico vliegen.
Australië is begonnen met een lage-
drukcabine, maar dat was voordat Ron
Clarke zijn slechtste prestaties van de
laatste jaren leverde in Mexico. Thans
heeft men een trainingskamp in Falls
Creek op 1676 meter hoogte. Dr. Brian
Corrigan, lid van de Australische me
dische commissie, heeft reeds uitgere
kend dat de marathonlopers 25 procent
onder hun maximale prestatie zullen
blijven. Hugh Weir, Australisch lid van
het IOC, was echter van mening, dat 't
hoogteverschil een exouus la voor dia-
TOTOWEDSTRIJDEN
MW—PSV
ElinkwijkGo Ahead
FC Twen theSparta
Willem II—DWS
GVAVFortuna '54
Blauw WitCambnur
VolendamNAC
Velox—DHC
AlkmaarNEC
AGOVVVitesse
De GraafschapVeen dam
De BaronieHaarlem
SVVFortuna VI. I
EREDIVISIE
AjaxTelstar
FeijenoordHeracles
ADO—DOS
EERSTE DIVISIE
SittardiaHolland Sport
XerxesVVV
RBC—De Volewijrkers
TWEEDE DIVISIE A
Zwolse BoysZaanstreek
WageningenTubantia
HilversumZwartemeer
Heerenveen—PEC
ZFCHVC
TWEEDE DIVISIE B
Roda JCHDV8
RCHNO AD .-.
WilhelminaExcelsior
Helmond ia '55Limburgia
EDO—DFO
