PAAR MAAKT ZEGETOCHT VAN kUrk
STADHUIS NAAR WESTERKERK
GELUK BRUIDSPAAR HANGT AF
VAN HELE NEDERLANDSE VOLK
Gratieverzoek
uit Breda
niet juist
Door het hart van Amsterdam D
250 gasten
eten mee
van grote
bruidstaart
Spontane bestorming
door jeugd in de RAI
DE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 10 MAART 1066
Rede van mr. Cals
opent feestdag
AMSTERDAM (A.N.P.). De
minister-president, mr. J. M. L. Th.
Cals. heeft zich. ter inleiding van
de reportage voor radio en televisie
ter gelegenheid van het huwelijk
van prinses Beatrix met prins
Claus, met de volgende toespraak
tot het Nederlandse volk gewend.
„Iedere dag worden in ons land onge
veer 250 huwelijken gesloten. Maar
iedere dag opnieuw geldt weer voor elk
van deze huwelijken, dat het een hoogte,
punt vormt in het leven van twee men
sen Hoe vaak wij dat ook mee-beleven,
het blijft-telkens weer een wonderlijk
ontroerend gebeuren, dat twee mensen
zich in wederzijdse liefde en*trouw ge
heel aan elkaar geven
Dat is ook bij het huwelijk, waarvan
u nu de reportage gaat volgen, het aller.
I belangrijkste. Daarin verschilt het niet
van die hoogtijdag in het leven van
anderen en daarom zal ieder, die weet
wat liefde is en die zijn medemens het
goede gunt, het koninklijk bruidspaar
vandaag een waarlijk gelukkige dag als
I het begin van een huwelijk vol geluk,
Dat geluk zullen zij uiteraard aller-
eerst vinden in eikaars liefde en wie.
I die hen in deze maanden ontmoet heeft,
kan daaraan twijfelen.
I Maar de mate van hun geluk, land
genoten, hangt toch niet van hen alleen
af Ik heb eens gelezen dat het geluk
van iemand die getrouwd is, zou afhan
gen van de mensen 'waarmee hij niet
getrouwd is. Ik zou die uitspraak niet
gaarne voor mijn rekening nemen, maar
I wel weet ik, dat het Nederlandse volk
j een belangrijke invloed kan hebben op
liet geluk van het koninklijk bruidspaar
1 vandaag, maar vooral ook in de tijd
die komen gaat.
Verdraagzaam
Vergis ik mij niet in de aard van de
Nederlander, dan zullen naast de tal
loos velen, voor wie het vandaag van-
zelfaprekend een feestdag is ook d*
genen, die in alle eerlijkheid niet
ons kunnen feestvieren, dit geluk
willen verstoren. Daarmede tonen
één van de beste karaktertrekken
ons volk, de verdraagzaamheid, wa.
prins Willem van Oranje ons ln een tij®
vol onverdraagzaamheid is voorgegaar
Zodoende kunnen wij allen, landge
noten. ons in alle oprechtheid schare:
rond het bruidspaar van deze dag, di'i
niet alleen voor ons vorstenhuis en voo-,
de constitutionele monarchie, maar voo'
heel ons land en koninkrijk van zo gro,<
en vreugdevolle betekenis is. Het is mil
een voorrecht daarvan als voorzitter va-_
de raad van ministers van het konink
rijk, op dit ogenblik tegenover het jong;
paar te getuigen
Weet dan, koninklijk'bruidspaar, daJ
Nederland, Suriname en de Nederlands;'
Antillen vandaag in uw vreugde delen
Wij wensen u beiden en uw beider fami.
lieleden en zeer in het bijzonder d;
koningin en de prins der Nederlanden -
oprecht geluk. Wij zullen u op de levens
weg. die gij heden inslaat, volgen mei
de bede. dat Gods zegen u steeds mog<
vergezellen".
Beatrix, de bruid
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Berichten als zouden
de vier In Breda verblijvende Duitse
oorlogsmisdadigers ter gelegenheid van
het prinselijk huwelijk om gratie heb
ben gevraagd zijn volstrekt onjuist. Dit
heeft de raadsvrouwe van „de vier van
Breda", mr. I. Boon te Den Haag me
degedeeld.
Zij verklaarde: ..Geen van de vier 1
heeft ook maar in overweging gehad om
I op een zo onpassend ogenblik als het. I
huidige de vraag van een voortdurende
detentie opnieuw aan de orde te stellen.
Indien inderdaad een gratieverzoek is
ingediend, is dit buiten hun medeweten
en goedvinden geschied".
Aanleiding voor deze verklaring van
I mr. Boon vormt een bericht van een
Duits persbureau, volgens welke de
Duits-Argentijnse advocaat Juan Doll-
berg op verzoek van de vier betrokke
nen zelf aan de koningin om gratiever
lening zou hebben verzocht.
Een woordvoerder van het ministerie
van Justitie deelde ten overvloede nog
mede. dat daar geen gratieverzoek is
ontvangen.
1 -Bruidsmars in
Na de gelukwens van burgemeester Van Hall in de
raadszaal begint de zegetocht van stadhuis naar
Westerkerk, van Prinsenhof naar Godshuis. Het is
inmiddels zachtjes gaan regenen. Langs muren van
gejuich, door zeeën van bijval trekt de stoet door
het hart van de stad; nu eens schuren de koetsen
door nauwe, middeleeuwse verkeersaders Agnie-
tenstraat, Rusland dan weer dirigeert de Eerste
Stalmeester, van voren naar achteren galopperend
als een dolende Erlkönig, motorrijders en koetsiers
Spionnen met geheime cameras
doorkruisten al de steden van onze
grootvaders. Maar de 007 van toen
droeg zijn betrekkelijk grote camera
nog onder zijn ook toen al modieuze
kleding. Het objectief werd door een
knoopsgat gestoken en zag er net uit
als een gewone knoop. De camera
van de Duitse uitvinder Carl Paul
Stirn, die in 1886, dus 80 jaar ge
leden. al enorme furore maakte, levert
ook nu nog uitstekende foto's. De
camera is te zien temidden van veel
bijzondere kiekkasten op een ten
toonstelling over de eerste negentig
jaren van de fotografie in Hamburg.
Zo maken bruid en bruidegom hun
-dralende opwachting bij de honderd
duizenden langs de route, bij de mil
joenen, die met grote, grijze televisie-
ogen toekijken. Aan het einde van die
tocht, die minltieus geknipt lijkt uit een
middeleeuws sprookje. Dgt de grijze
kerk. waar zij met het Nederlandse
volk als getuige hun huwelijk voor God
zullen bekrachtigen.
Als zij - om half een met een aohter-
stand van twintig minuten op het tijd
schema -- vooragegaan door de ouder
ling van dienst en de predikanten J.
Sillevis Smitt en H. Kater het hoge,
stralende witte kerkgebouw binnentre
den, waaien hen dezelfde woorden te-
gemoef. die drie jaar geleden jubelend
klonken bij de uitvaart van oud-konin
gin Wilhelmina. A toi la gloire, oh Res-
suscité. Aan U de glorie, oh opgestane
Heer. Dezelfde lofzang. die toen de
droefheid verjoeg, accentueert 'nu de
vreugde om het geluk van bruid en
bruidegom.
IT ij laven U
De Westerkerk la tot aan de la&tste
nlaats gevuld met familieleden, vrien
den. afgevaardigden van het volk. onder
wie Beinhard kardinaal Alfrink. die
na het votum en de groet staande zin
gen „Grote God, wij loven U, Heer, oh
sterkste aller tijden". Dan volgt, na 'n
kort gebed, de eerste schriftlezing, ge
nomen uit psalm 121. „Ik hef mijn ogen
op naar de bergen vanwaar zal mijn
hulp komen". Deze bede om bijstand
wordt door koor en orkest overgeno
men. „Was mein Gott will g'scheh
allzeit De woorden van dit koraal uit
de Matthauspassion golven langs 't ver
re tongewelf, vullen de ruimte met bron
zen geweld.
De stilte rondom de tweede schriftle
zing heeft de kracht van een climax.
Bezwerend klinkt de stem, die 'n eeu-
door brede aorta's. Commando's rollen als donders
voor de koetsen uit. Zij springen over de Amstel-
brug, onder de Munttoren door naar Rokin, Dam,
Mozes en Aaronstraat, Raadhuisstraat en Wester-
markt. Geweren worden geheven, marsmuziek ver
mengt zich harmonisch met het applaus. In de Raad
huisstraat wordt de stoet omgeven door de rook
slierten van tot ontploffing gebrachte rookbommen.
Voor de gouden koets uit lopen ter extra bewaking
tien agenten.
wenoud pleidooi voor de waarachtige
liefde houdt/. „Al ware het. dat ik met
de tongen van de mensen en engelen
sprak, maar ik had de liefde niet. ik
ware een schallend koper of een schet
terend cymbaal. Geloof, hoop en liefde.
Deze drie. maar de meeste van deze is
de liefde."
Ook het Engelse lied, dat daarna ge
zongen wordt een persoonlijke keuze
van de bruid - - is een loflied op Gods
goedheid, die elk aards verbond bekrach
tigt. „Love divine, all loves excelling"
Het zijn deze woorden van geloof en
vertrouwen, die de inleiding vormen op
de preek van dominee Sillevis Smitt.
Zoete juk
Ter voorbereiding van dc plechtige
huwelijksvoltrekking zingt de sopraan
Annette de la Bye hierna „Ich will Dir
mein Herze schenken". Zij vertolkt de
diepste gevoelens van het bruidspaar,
van de vrienden, die hen omringen.
Diezelfde qvergave wordt gevraagd ln
het huwelijksformulier, dat als een le
venswet aan de prinses en haar echt
genoot wordt meegegevn. „Gij man
en \touw, laat in uw huls Gods naam
geëerd worden, zoekt de Heer dagelijks,
want als Hij het huis niet houwt, tever
geefs zwoegen de bouwlieden daar".
De trouwbelofte, gevolgd door de be
vestiging, het uitwisselen der ringen en
de inzegening, vormen samen het ont
roerend hoogtepunt van deze kerkelij
ke huwelijksvoltrekking. Ademloos kij
ken de honderden ln de kerk en de mil
joenen daarbuiten naar de twee men
sen. die. nietig in de overweldigende
ruimte, het zoete juk van hun weder
zijde liefde aanvaarden.
De plechtigheid in de Westerkerk
wordt vervolgd met het gezang „U ze-
gene God" het gezamenlijk bidden var
het Onze Vader. Daarna klinkt nog het
Gloria van Vivaldi en zingen de aanwe
zigen'het zesde couplet van het Wilhel
mus. Nog eenmaal komen bruid er
bruidegom naar voren, nu om de hu
welijksbijbel in ontvangst te nemen
Dan volgt de zegen, die als een opwek
kende wind óver de hoofden waalt. De
luisterrijke huwelijksvoltrekking is
hiermee ten einde.
De triomfkreten van Clarkes" Trum
pet Voluntary vullen het kerkplein, als
het bruidspaar begint aan het tweede
gedeelte van de rijtoer door Amster
dam. Dezelfde stoet, die in de ochtend
uren honderdduizenden in verrukking
heeft gebracht, trekt nu via Prinsen
gracht. Westermarkt, Raadhuisstraat,
Prins Hendrikkade, Damrak en de met
N.Z. Voorburgwal, Martelaarsgracht,
duizenden voorjaarsbloemen in bloei ge
zette Dam naar het paleis, waar in tfe
gerestaureerde Krijgszaal op de derde
verdieping een intiem dejeuner dina-
toire wacht.
Aan lange tafels
Aan de lange tafels, versierd met wit
te seringen en lelietjes van dalen, bren
gen de 250 gasten aan het slot van deze
maaltijd een heildronk uit op 't bruids
paar. Zij heffen de oud-Venetiaanse
glazen, waarin de champagne flonkert.
Dan snijdt'prinses Beatrix de bruids
taart aan. die gemaakt is naar oud En
gels model. Met de kersenbonbons, rond
gedeeld op een zilveren schaal, waarop
kasteel Drakesteyn in suikerwerk,
vormt deze taart het zoete sluitstuk van
een stijlvol dejeuner, dat begonnen is
met een hors d'oeuvre van zalm en ka
viaar en zijn hoogtepunt, bereikte met het
opdienen van de poularde, gevuld met
verse truffels, champignons en harri-
cots.
Achter de hoge ramen stijgt ook
op dit uur van de feestdag het
gejuicjj der duizenden op. Voor
één overweldigende dag is het
grijze paleis op de Amsterdamse
Dam geen verlaten eiland, maar
het ontstuimig kloppend hart van
Nederland. Daaromheen staat het
volk, wachtend op het moment,
dat prinses en prins zijn hulde in
ontvangst zullen nemen.
ROTTERDAM (ANP) Over het
centrum van Rotterdam klonk vandaag
een bruidsmars. speciaal gecomponeerd
voor het huwelijk van prinses Beatrix.
De compositie, op het klokkenspel van
de Laurenskerk, begon met de noten
Leen -t. Hart, de stadsbeiaardier, heeft
zijn bruidsmars naar colléga's in binnen-
en buitenland gezonden met het verzoek
deze ook op 10 maart te spelen en heeft
al een bevestigend antwoord ontvangen
van de New-Yorkse beiaardier Jim
Lawson.
Vrije dag werd
uitgaansdag
DEN HAAG (A.N.P.) Aan de
doorlaatposten langs de Nederlandse
grenzen bleek vanmorgen dat vele en
vooral verder van Amsterdam wonende
Nederlanders de vrije dag hebben
willen gebniiken om een dagtochtje over
de grenzen te maken.
Bij de Belgische giens was de stijging
merkbaar, maar niet overweldigend Bij
Vaals en Venlo echter paseeerden er zo
veien, dat men zich bij de douane af
vroeg of „er in Duitsland wat te doen
was of in Nederland". Ook de andere
Duits-Nederlandse overgangen vertoon
den een levendiger drukte dan anders
Koningin Juliana, mevrouw Gösta von Amsberg en prins Bernhard
verlaten het paleis op de Dam op weg naar de glazen koets.
Nat. manifestatie
met bont boeket
AMSTERDAM (ANP, „Wij willen
blijheid toveren in de harten van prin
ses Beatrix en de heer Claus von Ams
berg", was het motto van de nationale
manifestatie ,7Bruid.shoeket", die gister
middag in de Europahal van het RAI-
gebouw in Amsterdam werd gehouden.
Ruim 8000 toeschouwers waren in de
hal aanwezig, toen honderden leerlin
gen van Amsterdamse scholen bezit na
men van de wijde ruimte en op de tonen
van „When the saints go marching in",
gespeeld door de Amsterdamse politic
kapel, ln een georganiseerde chaos hun
vrije interpretatie gaven van de begrip
pen ritme en blijheid. De tijd voor het
wachten op de koninklijke gasten werd
gebruikt om het welkomstlied in te stu
deren, op de wijs van „Merck toch hoe
Het bruidspaar op het ogenblik, dat het het paleis op de Dam verlaat om zich in de gouden koets naar
het stadhuis te begeven.
Op het moment dat de open hofauto
j met het bruidspaar de hal binnenreed.
stormde de Amsterdamse schooljeugd
in groot enthousiasme toe en omringde
I de wagen, die geheel schuilging voor
de toeschouwers. Het „Lang zullen ze
leven" en „Leve het bruidspaar" schal
den door de hal. De jeugd wist niet van
ophouden en bleef het paar tijdens de
rondgang omringen als een blij cordon, i
Er was door deze bestorming van de j
j jeugd iets misgegaan met de regie.
maar het was zo'n spontane demonstra-
tie van aanhankelijkheid, dat deze klei- t
ne afwijking niemand deerde.
De manifestatie werd een kleurrijke I
kaleidoscoop van het Nederlandse leven F
en dat van Suriname en de Nederlandse
1 Antillen. De apotheose was het aanbie-
den van het nu voltooide nationale
I bruidsboeket door vertegenwoordigers
I van de Nederlandse studentenwereld
aan het bruidspaar, dat aan dit feest
aan de vooravond van de grote dag ken
nelijk bijzonder veel genoegen beleefde
Nadat tenslotte de Nederlandse en over-
j zeese gemeenschap verenigd op de be-
tonnen vloer van de RAI in een heerlijk
chaotisch feest was uitgpbarsten, ver-
okken de hoge gasten.
Dertigduizend
suikerklontjes
hielden afzetting
op de been
Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Een kleine 30.000 sui
kerklontjes moesten de militaire afzetting
van 4500 man vandaag een paar uur op
de been houden. Om het kwartier een
klontje laten smelten doet wonderen, had
den de medici gezegd. I)e politie geloofde
er ook in maar niet helemaal. Want be
halve een paar klontjes kreeg iedere poli
tieman en marechaussee ook een rolletje
zuurtjes. En daarmee moesten zij probe
ren de paar moeiitjkste uren tussen tien
en twee uur door te worstelen.
Zij hielden er waarschijnlijk de moed
in met de gedachte dat hen tegen drie of
vier uur vanmiddag een forse, vette hap
wachtte, naar keuze tussen snijbonen
andijvie en natuurlijk boerenkool Daar
voor stonden voor 3000 militairen 3500 j
blikken noodrantsoenen klaar in drie ver
zamelpunten te Amsterdam. De rest van
de militairen ging ln de kazernes warm
eten. Politie en marechausse deden het
iets anders. Voor hen lagen per man zes
broodjes Ingepakt klaar plus een reep
chocola en wat koek en verder de bekende
1 suikerklontjes en de zuurtjes.
