Chauffeur Huybrechtse liet vondst van eeuw door zijn vingers glippen VINKENBOND ZET KVP MES OP KEEL SITUATIE IN SPANIE SPITST ZICH TOE Serooskerkse goudschat zeker twee ton waard China kwaad op Castro Wijziging in advocatenwet Meer terug betaald dan gestort Zakenlieden plegen voor tonnen zwendel Molen mag niet naar Amerika Chaos groter in New-York Nieuwgekozen neger weer weggestuurd DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 Schmelzer wacht protestactie (Van een onzer verslaggevers) NIEUWENHAGEN De Algemene Limburgse Vinkenboitd (ALVB) gaat de K.V.P. hel mes op de keel zetten. Afge vaardigden van deze bond houden n.l. vanavond een protestactie bij gelegen heid van de spreekbeurt die de KVP- fractievoorzitter in de Tweede Kamer in 't Heerlense Pancratiushuis houdt. Met spandoeken, waarop spreuken als „maak woorden van geliefde koningin Wilhel- mina waar" en ..Jan Maenen stemmen betekent volgels afklemmen':, gaan de de vinkenliefhebbers In optocht naar 't Pancratiushuis. „Het doel van de protestactie", aldus de heer Meijers, voorzitter van de Al gemene Limburgse lnkenbond, „is om van de K.V.P. nu eens te weten te ko men waar zij staat. Wij willen geen woorden maar daden. Komen deze daden er niet. dan heeft de KVP pech. Jaren is ons van deze zijde al steun be loofd. Het is slechts bij woorden geble ven. Wat wij de heer Smelzer en de an dere aanwezige K.V.P.-leiders aan het verstand willen brengen is, dat 'wij van hen daden verlangen. Zo niet, dan komen die van ons. Onder onze leden en sympathisanten hebben wij een actie gevoerd zo de KVP niet voor onze rechten opkomt - om bij de eerst volgende verkiezingen hun stem niet aan deze partij te geven. Ik heb berekend dat dit de KVP op "n verlies van maar liefst 30.000 stemmen komt te staan. Wat wij willen, aldus de ALVB-voorzit- ter is, a: artikel 7 bis van de vogelwet wijzigen en b. de minister bewegen tot 't afgeven van 'n klein aantal vervoers- vergunningen voor vinken. Dit zijn geen onzinnige eisen. De K.V.P. moet inzien dat ze iets voor ons moeten doen. Zo niet dan gaat 't hun stemmen kosten. Mocht deze protestactie niet helpen, dan is ons volgende doel Den Haag, waarheen we dan een protestmars zullen organiseren. Het is alles of niets. Er blijft ons geen keus", zo meent de voorzitter van de Limburgse Vinkenbond. In navolginy van Rotterdamwaar dames een tapijt aan het knopen zijn, is een aantal dames in Haarlem begonnen aan een grote deken, die uit zeshoekige lapjes zal bestaan, welke lapjesdeken bedoeld is als een Haarlems huwelijksgeschenk voor prinses Beatrix. Letlanders ter dood veroordeeld MOSKOU (UPI) Het persbureau Tass heeft medegedeeld dat twee Let landers ter dood zijn veroordeeld en twee anderen tot 15 jaar gevangenisstraf wegens medeplichtigheid aan moord op honderden joden tijdens de tweede wereld oorlog. De doodstraffen, die door het op perste gerechtshof van Letland in Riga zijn uitgesproken, zullen door de kogel worden uitgevoerd. PEKING (Reuter) China heeft maandag in zijn eerste rechtstreekse aan val op premier Castro sinds deze zeven jaar geleden aan de macht kwam, de Cu baanse leider verweten dat hij eenzijdige en leugenachtige mededelingen" over de nog niet afgesloten handelsbesprekingen tussen beide landen heeft gedaan. De Cubaanse premier had verklaard dat de omvang van de Chinees-Cubaanse han del in 1966 minder groot zou zijn' dan het afelopen jaar en dat de Chinese uitvoer naar Cuba op een lager peil zou komen dan in enig voorafgaand jaar sinds 1961 Een Chinese regeringsfunctionaris zei daaromtrent, dat. Chinese en Cubaanse delegaties een voorlopige overeenkomst hadden bereikt over een handelsvolume dat inderdaad layer lay dan in 1965. maa nog altijd hoger was dan in 1962 of 196: en ongeveer gelijk aan dat van 1964. De Chinese functionaris vond dat het tijdstip waarop Castro zijn uitlatingen had gedaan aan de vooravond van het begin in Havana van de' eerste „anti- imperialistische" solidartteitsconferentie van Afix>-Aziatische en Latijn-Amerikaan se afgevaardigden te denken gaf Waar nemers zien in deze opmerking een aan wijzing. dat de Chinezen de mededelingen van Castro zien als een poging om op de conferentie de steun te winnen van hen. die het Chinese standpunt in het com- munistisdhe ideolcgisone ccnflict af MAURETANIë: Grondwet duldt geen kritiek NOl AKCHOTT, MAI RETANIK UPI) President Moktar Ould Daddah an Mauretanië heeft bekendgemaakt dat hij 'n groep hoge ambtenaren heeft geschorst, omdat ze openlijk kritiek hadden uitgeoefend op Mauretaniës grondwet, colleges van staat en de re gerende politieke partij, de volkspartij. In een radiotoespraak zei Ould Dad- dan (40) dat de betrokken ambtena ren, die hun handtekening hebben gezet onder een oppositiemanifest, ter ver antwoording zullen worden geroepen. Ould Daddah viel ook heftig uit tegen degenen „die op lafhartige wijze het vertrouwen van de jeugd hebben be schaamd." Het manifest verscheen tijdens een staking van middelbare scholieren in Nouakchott, die protesteerden tegen de invoering van het Arabisch als verplicht leervak op school. Frans is overigens 's lands voertaal gebleven. Maandag middag zijn de scholieren weer naar de klassen teruggekeerd op aandrang van het ministerie van onderwijs. De Islamitische republiek Mauretanië. een economisch arm land dat twee keer zo groot is als Frankrijk, telt maar 800.000 inwoners, van wie tweederde be staat uit rondtrekkende Arabische stam- De negers van Mauretanië maken een derde van de bevolking uit en wonen in het zuiden, tegen de grens met Sene- Schatgravers nu met vorstverlet (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG Chauffeur W. Huybrechtse uit Domburg heeft begin vorig jaar de belangrijkste vondst van gouden munten van deze eeuw tussen zijn vingers laten glippen. Nadat twee huisjes op het inmiddels beroemd geworden goudmijntje in Serooskerke waren gesloopt, heeft hij drie of vier van die mooi blinkende goudstukjes tussen de stenen vandaan gehaald. Hij heeft ze laten zien aan kraanmachinist Jan Sturm, die het terrein na de sloop met 'n dragline had geëgaliseerd en die met dit werkje zo goed als zeker het omhulsel van de gouden schat kapotgestoten heeft. Willem Huybrechtse heeft de munten daarna laten zien aan de slopers van de huisjes. Al die grote, sterke mannen hebben met belangstelling naar de dunne blinkende muntjes staan kijken. Niemand kwam op het idee verder te zoeken of te laten onderzoeken wat Willem Huybrechtse precies gevonden had. Willem liet de munten omsmelten. Hij liet er een ring van maken. Dat de vondst de belangrijkste van deze eeuw is, vertelde gistermiddag tijdens een persconferentie in Middelburg dr. H. Enno van Gelder, directeur van het Koninklijk Penningkabinet te Den Haag. De munten moeten in of kort na 1621 zijn begraven. De tot nu toe gevonden munten (724 stuks) waren destijds tienduizend gulden waard. Naar de huidige geldwaarde gerekend komt dat neer op een fortuin van 200.000 gulden. De waarde van de vondst kan nog niet bij benaderingworden vastgesteld. Eerst dient een nauwkeurige inventarisatie plaats te vinden. Het bod van 200 000 gulden, dat reeds gedaan is, is volgens dr. Van Gelder zeker niet overdreven. De taxatie en het catalogiseren zullen nog minstens Middelburg, een bekend adres voor de handel in gouden munten. Dr. Van Gelder zei gistermiddag ln Middelburg, dat kleinere vondsten van gouden munten geregeld voorkomen. De vondst in Seerooskerke is echter zeer zeldzaam. En dan te bedenken, dat nog maar zes procent van het preiveldje is onderzocht. Men verwacht nog veel meer munten te zuilen vinden. Gemeentearbeiders, wethouder G. Christlaanse (68), diens zoon P. Christlaanse (35) en landarbeider A. van den Broeke (18) hebben echter al een paar dagen niet kunnen graven. Zij zitten in vorstverlet. De grond Is keihard. Uit de vorige eeuw zijn twee vondsten bekend, die van nog groter omvang waren dan die in Serooskerke. Dat betrof vondsten in Barneveld, waar een kip met gouden eieren (2500 goudstukken) werd ontdekt en Amersfoort (3600 goudstukken). Volgens dr. Van Gelder heeft een gefortuneerd man de munten destijds in de grond gestopt, omdat h(j meende ze voorlopig niet nodig te hebben. Door onvoorziene omstandigheden heeft hij ze er niet meer uit kunnen halen Waarschijnlijk is hij plotseling gestorven. In het begin van de zeventiende eeuw was het vrij normaal, dat gouden munten in de grond werden gestopt. Er waren nog geen safes en geen banken in die tijd, De grond was brandkast. De gouden munten zijn door het verblijf in de grond niet of nauwelijks aangetast. Aangenomen wordt, dat de munten tot vorig jaar in een stenen pot of houten kistje hebben gezeten. Tijdens de slopingswerkzaamheden van twee huisjes zou het omhulsel zijn verbrijzeld, waarna de goudstukken bij 't egaliseren van 't terrein zouden zijn verspreid. De meeste munten hebben een goudgehalte van 0,980 tot 0.990. Zeer hoog dus. Andere zitten tussen 0,600 en 0,800. De zeldzaamste munten zullen volgens de heer Van Gelder zeker enkele duizenden guldens opbrengen. De gemeente zal 'n deel van de opbrengst waarschijnlijk bestemmen voor een spoedigs realisering van de zwembadplannen. Wethouder Christiaan.se, diens zoon en landarbeider Van den Broeke, zullen hiin helft van de vondst gelijk verdelen. Eerstgenoemde gaat er een beetje van rentenieren en zijn vijf kinderen mee verrassen. Christiaanse jr. stopt zijn deel ln zijn bedrijf, terwijl de jonge Van den Broeke met het wilde plan rondloopt een Jaguar te kopen. De verdeling van de vondst is notarieel vastgelegd >m eventuele moeilijkheden te voorkomen. Er hoeft, saar het schijnt, geen belasting over de opbrengst te worden betaald. BEVRIJDINGSVUUR ren S dagen lang feest met hel Garde regiment Fuseliers Irene", dat 25 jaar bestaat. Op de aarna een militaire taptoe volgde. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - - Minister Samkalden (Justitie) heeft de Tweede Kamer voor gesteld de advocatenwet op een aantal punten te wijzigen, nu daaraan in de praktijk behoefte is gebleken. Enkele van de voorgestelde wijzigingen betref fen min of meer principiële kwesties. Zo onder meer de regeling, dat advocaten en procureurs buiten gegronde redenen hun diensten niet mogen weigeren. Thans bepaalt de Wet alleen t.a.v. de procureurs, dat ze hun diensten niet mogen weigeren. Voorts wordt voorge steld de titels van advocaat en procu reur wettelijke bescherming te geven. Degene, die wederrechtelijk de titel van advocaat of procureur gebruikt, zal strafbaar zijn. Nieuw is ook de bepa ling. dat een advocaat, die wegens lichaams- of zielsgebreken niet in staat is tot behoorlijke uitoefening van de praktijk, kan worden geschorst. AMSTERDAM (ANP) Het spaar- jaar 1964 heeft zich. volgens het CBS gekenmerkt door een sterk toegenomen geldomzet, een daling van het spaar- quotiënt en een stijging van de omloop snelheid der spaartegoeden. De totale geldomzet der spaarbanken, waaronder hier wordt verstaan de som van de ge storte en de terugbetaalde gelden, is in 1964 sterk toegenomen, namelijk met 2,9 miljard gulden van 12,6 miljard gul den tot 15,5 miljard gulden De terugbe talingen namen evenwel in sterkere ma te toe dan de stortingen. Als oorzaak van de grotere terugbetalingen kunnen, .vol gens het CBS, o.a. worden genoemd: de grotere bedragen die voor aanschaf fing van duurzame gebruiksgoederen werden besteed: de belegging van een deel der spaartegoeden in obligaties als gevolg van de hoge rentestand op de geld- en kapitaalmarkt. Namen goed bekende zaken misbruikt (Van onze correspondent) AMSTERDAM De afdeling zwen del van de Amsterdamse politie staat op» het punt een aantal zakenlieden te arresteren, die collega's In België, Frankrijk, Duitsland en Italië voor enkele tonnen hebben opgelicht. Met het oog op de beslissende faze van het onderzoek is hoofdinspecteur Van der Voort, die de leiding heeft, nog karig met inlichtingen. Wel is reeds be kend, dat het om mannen gaat, die zich bedienden van de namen van goed be kende firma's. De kleine monsterzen dingen. die z(j bestelden, betaalden zij contant om vertrouwen te wekken, maar molen „de vier winden" te Pleterburen heeft van minister Vrolijk van C.R.M te horen gekregen, o'at hij geen vergunning Krijgt om zijn molen af re breken en te „exporteren" naar Amerika. De molen is oen beschermd monument krachtens de In antwoord op desbetreffende schrif telijke vragen heeft de minister gezegd, dat de molen niet alleen waarde heeft als monument, maar ook van belang is voor liet landschap en het dorpsgezicht van Pieterburen. de grote partijen goederen, die zij ver volgens lieten afleveren op adressen in Alkmaar, Bergen en Amsterdam, ble ven onbetaald. De zwendel heeft zich uitgestrekt over een periode tussen februari vorig jaar en nu. Een Belgische zakenman, die op eigen initiatief een onderzoek instel de, constateerde, dat de door hem ver stuurde partij zich helemaal niet op de aangegeven plaats bevond. Verschillende van de gedupeerden zijn als gevolg van de manipulaties van de Nederlandse zwendelaars al ln staat van faillissement geraakt. Een bekend Amsterdams expeditie bedrijf. dat de goederen vanuit het bui tenland naar schuiladressen in Noord- Holland bracht, schijnt te goeder trouw te hebben gehandeld. NEW-YORK (Reuler-DPA) - In New- York waar de werkers bij het openbare vervoer staken, was de verkeerschaos gis teren zo mogelijk nog groter dan vorige «eek. Bjjna een miljoen auto's reden op deze eerste werkdag van de 2e week ln net arbeidsconflict de stad binnen. De ver- Kcearsmoeiijjkheden waren er. vooral In Manhattan, des te groter door. 's Middags riepen ongeveer tienduizend stakers voor het stadhuis om meer loon. De mannen, die tot de 35 000 leden tel lende vakbond van vervoerspersoneel be horen. hebben sinds zij het werk neerleg den geen geld ontvangen, want de bond bezit geen stakingskas. De onderhandelingen hebben nog geen enkele voortgang gemaakt Toen zij gis- i teren na dertien uur praten weiden af- gebroken zei een onderhandelaar van de bond: We zijn geen stap verder. Men zou later op de dag opnieuw bijeenkomen Een vakbondsfunctionaris riep de stakers op voor de gevangenis te posten, waar aoht van zijn collega's opgesloten zitten (Van medewerker dr. K Halm) Op het Congres van de Europese l'nie van christen-democraten, dat in Tnorminu op Sicilië heeft plaats gevon den. deelde de voorzitter van de l'nie, de Italiaanse partijvoorzitter Mariano •Rumor mede, dat de verschillende christen-democratische groeperingen in Spanje tot een overeenstemming geko men waren en nu een unie of nationale „equipe" gingen vormen. Dit nieuws was vermoedelijk voor een groot gedeel te van de deelnemers en ook van de pers nauwelijks begrijpelijk of interes sant. In werkelijkheid is het eeu bewijs te meer dat er in Spanje iets gaande is. Zoals bekend, hebben in januari 1965, dus precies een jaar geleden, vertegen woordigers van verschillende christen democratische groepen van Spanje in 't geheim, in een kiein plaatsje buiten Ma drid, een „Spaanse Unie van Christen- Democraten" opge'richt wat destijds nog al wat rumoer ook ln de Spaanse pers had veroorzaakt. De Spaanse autoritei ten waren er n.l. achter gekomen, dat de internationale pers er over had ge schreven en ln Spanje werd er nogal veel over gepraat. De politieke kringen van het regime, dus de Falange. tracht te deze nieuwe Spaanse C.D.U. belache lijk te maken. Dit was niet moeilijk, want in een staat, waarin vrije menings uiting en vrije organisatievorming niet mogelijk is. kan een oppositionele groe pering niet op een massale aanhang re kenen. De zaak werd anders, toen er vlak daarna wederom grote studenten manifestaties in het gehele land uitbraken en de christen-democra ten in de voorste lijn stonden. Ja. de aanleiding van deze manifesta ties waren lezingen over de christelijke democratie die de bekende professoren Aranguren en Aguilar Navaro hielden. De nieuwe christen-democratische Unie had echter moeilijkheden, verschil lende organisaties van meer regionale .aard, zoals de Catalanen en de Basken, tot aansluiting te bewegen. Het schijnt nu, als men de uitlating van de heer Ru- mor mag geloven, zo ver gekomen te zijn, dat deze moeilijkheden overwon nen werden en dat van een omvattende nationale Unie van Spaanse christen-de mocraten gesproken kan worden. Naar vrijheid Het is moeilijk te overzien wat dit voor de toekomst zal betekenen. Het valt in ieder geval op dat de tactiek van de regering en van de officiële pers in Spanje gewijzigd is: regimegetrouwe ministers, goede oude volgelingen van Franco, brave monarchisten noemen zich plotseling, kennelijk met toestem ming van het regime zeer graag „chris ten-democraten", hoewel zij nogal wei nig voor een werkelijke democratie voelen. De christelijke democratie wordt modern, wordt actueel wordt ze ge leidelijk als de enige uitweg uit de Im passe gezien Dit ls zeer waarschijnlijk: op het con cilia Is de religieuze vrijheid erkend. Houdt dit niet in dat ook de politieke vrijheid voor christenen moet worden erkend In Spanje studeren op het ogenblik tegen de 18.000 Latijns-Ame rikaanse studenten die op de universi teiten en daarbuiten zeker heel wat te vertellen hebben over de vooruitgang van de christelijke democratie op een continent dat Spanje bijzonder dierbaar en verwant is. Hoewel de Spaanse rege ring ingaat tegen een tendens die lijkt op de grote overwinning van de chris ten-democraat Eduardo Frei In Chili, heeft dit succes van de christelijk-demo- cratische beweging in Spanje een zeer grote indruk gemaakt. En Franco wordt oud. Dit feit kan men niet verhinderen noch geheim hou den. De voorbereiding op de invoering van de monarchie wordt in geheel Span een voorbereiden op het einde van de persoonlijke heerschappij van de Caudil- lo. Niemand maakt zich echter enige Illusie dat don Juan Carlos van Bour bon werkelijk in staat zou zijn de poli tiek van het land te bepalen. De span ningen en conflicten zullen daarom bij de werkelijke overgang van liet Franco- regime na de monarchie pas goed begin nen. De nieuwe onlusten op de universi teiten en de moedige houding van een aantal hoogleraren dulden erop dat men langzaam positie kiest. Dit weten ook de communisten. Ze beseffen heel goed dat zij in dit oude katholieke land alleen de macht aan zich kunnen (rekken. Iedereen weet nog veel te goed hoe zij in de burgeroorlog op de zuiverste stalinistische, wijze alle niet- communistische democratische krach ten van sociaal-democraten tot libe ralen en katholieken hebben wegge werkt. Ze moeten nu dus goodwill kwe ken en prijzen de progressieve clerus de houding van dp Kerk in sociale vraag stukken èn de christelijke democraten. Zoals in Italië en in Frankrijk, sturen de Spaanse communisten nu aan op een brede en „loyale" samenwerking met alle democratische krachten van de op positie, ln de hoop natuurlijk op een ge geven ogenblik ook de leiding van al le antl-Francogroepen over te kunnen Waar blijft Kerk? Uit dit alles blijkt wel overduidelijk dat zich de situatie in Spanje langzaam maar zeker toespitst. Met andere woor den, de kans op radicalisering neemt toe. Bij de arbeiders, bij de Jeugd, on der de studenten leeft nog de nei ging, Kerk en regime te identificeren. De jonge clerus, de jonge theologen, de arbeidersorganisatie van de Katholieke Actie (HOAC) zijn ontevreden over het aanhoudend zwijgen van de kerkelijke autoriteiten: de conclusies van het con cilie over de positie van de Kerk in de moderne maatschappij, over de relaties van Kerk en staat, over de autonomie van de leek op het maatschappelijke en staatkundige terrein, dit alles dringt niet door in Spanje, waar een situatie bestaat die niet meer rijmt met de op vattingen van de Kerk over haar posi tie en haar taak in de wereld. Deze pa radoxale tegenstelling wordt in Spanje heel duidelijk gevoeld, en heel duidelijk voelt men ook dat de kerkelijke auto- ritieten de evolutie naar een vrijere mondiger en meer rechtvaardige maat schappij zouden moeten bevorderen. Volgens zeer betrouwbare inlichtingen neemt de opvatting ook bij hoger ge plaatste kerkelijke hoogwaardigheidsbe kleders toe dat langer zwijgen tegen over het regime In de toekomst nadeli ge gevolgen zal kunnen hebben. Als eens het regime afgelost wordt of In het ge drang komt. zul dan de Kerk. het chris tendom niet medeverantwoordelijk ge maakt moeten worden voor alles wat het regime wordt verweten? Steeds meer en steeds bezorgder klinkt deze vraag In Spanje. Het Is een vraag die steeds meer oren buiten Spanje vindt. IIAMIU KG (UPIl Adolf Hitler klaagde kort voor zijn dood dat h(j tfjdens de slag om Berlijn niet kon slapen door het gebulder der Rus sische kanonnen, aldus het West- dullse tydschrlft „Der Spiegel'1. Het blad publiceert in zijn laatste nummer de wat het noemt „laatste verslagen' van Hitlers opmerkin gen, opgenomen in de kanselarij- bunker eind april 1945. De opmer kingen van de Duitse tiran zouden zijn opgenomen door een stenograaf van de Hitlerjeugd, genaamd Lo- renz. „Der Spiegel meldt dat de verslagen uit Engeland naar Duits land waren teniggebrajht door een persoon die de papieren bewaard harl. nadat Lorens ln 1945 door de geallieerden was gearresteerd. Lo- renz, die thans in Lübeck woont, zou de authenticiteit van de docu menten hebben bevestigd. Hitier klaagde onder meer dat de Duitse officieren «een zelfmoord wilden plegen als ze gevangen wer den genomen. „Het is niet waar dat de Japanners betere soldaten zijn", zo zou Hitler gezegd hebben, „zij zijn alleen beter ojjgevned. Als wij vandaag vernemen dat de Ame rikanen zeven Japanse officieren gevangen hebben genomen en dat alle zeven ernstig gewond waren ën dat allen onmiddellijk na hun gevangenneming hara kiri pleeg den. dan ziet men wat voor helden dom men met een goede opvoeding kan bereiken." Uit de napieren blijkt ook dat Hitier tot op het laatste moment erop rekende dat er geschillen zouden ontstaan tussen de westerse ge allieerden en de Russen. ATLANiH, Georgia (UPI) Het Hul* van Afgevaardigden van de Amerikaan se staat Georgia In Atlanta heeft ge weigerd een nieuw gekozen neger toe te laten, die had gezegd dat hij bewonde ring had voor dienstplichtige Amerikar- nen die hun oproepingsbevel verbran den en niet In Vietnam willen vechten. De neger, de negerleider Julian Bond uit Atlanta heeft nog geen commentaar gegeven. Men vreest dat het besluit van het Huis massale betogingen bij het Kapitool van Atlanta en rechtszaken tot gevolg zal hebben. Bond zei alleen dat de zaak meteen aan een federale recht bank zou worden voorgelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1966 | | pagina 7