Loten om een oliebol
Kerst op
postzegels
Lelystad welgevormd
menselijk en modern
Metaalindustrie en westen des
lands 4 t/m 16 juli op vakantie
Tussen Kerst en appelflap
Hoe je leren kunt 'n hoge rug te maken
m w
f;
m
w
m
m
m
m
m
m
m
r 5
m
a a
g 35
DE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 31 DECEMBER 1965
Wie de diverse kerst
zegels, die inmiddels zijn
verschenen als eerste
zoals gewoonlijk die van
Nieuw-Zeeland op 11 ok
tober heeft gezien, zal
zich kunnen voorstellen,
dat er verzamelaars zijn,
die in de loop der jaren
een fascinerende verzame
ling „kerst op postzegels"
hebben opgebouwd. Nieuw-
Zeeland koos wederom een
reproduktie van een oude
ditmaal Spaanse
meester, te weten Murillo
(1618—1682), Spanjes be
roemdste en meest ge
vierde schilder van de
hoge barok en misschien
nog beter uitgedrukt: de
schilder van de contra
reformatie. De keuze viel
op zijn schilderij ,,de twee
drieëenheden". Feitelijk
jammer om een dergelijke
postzegel af te stempelen.
Australië en het Norfolk-
e tl and gaven aan de
Australische kunstenaar
John Mason opdracht voor
een fraai moderne Heilige
Familie, terwijl ook Malta
met een moderne aanbid
ding door de drie koningen
voor de dag is gekomen.
Wij vragen ons alleen af:
waarom drie zegels
vooral &ls ze alle drie de
zelfde voorstelling hebben
en niet één?
Diezelfde vraag geldt voor
de drie gelijke zegels van
Vaticaanstad, waarbij zich
weer de hoge luchtpost-
waarde 200 lire be
vindt. Is dit werkelijk
noodzakelijk Over de
zegels zelf niets dan
lof. Het is een gewoonte
van Vaticaanstad gewor
den om kerstvoorstellin
gen uit verschillende lan
den te brengen. Deze keer
viel de keuze op een
Peruriaanse kerstvoorstel
ling. De heilige personen
ziet men in de kleder
dracht van het land voor
de berg Picchu Macchu,
terwijl de engel hem
bovendien te vrouwelijk
voorkomt.
Wie van mijn lezers
(essen) door dit onder
werp geboeid mocht zijn
geraakt en zjjn krachten
weieens wil proberen om
alsnog een verzameling
„kerst op postzegels en
poststempels" op te zet
ten, kan ik het reeds
terwijl de lokale kleur nog
verhoogd wordt doordat
de ezel en de os door twee
lama's zijn vervangen.
Spanje, dat reeds geduren
de een reeks van jaren een
kerstzegel uitgeeft, zet dit
RISTMAS
jaar deze traditie voort
met een schilderij van
Cuandro Mayno uit het
museum Balaguer in Bar
celona. Een knap stukje
werk van de ontwerper,
die, om de postzegel niet
te druk, niet te vol te
maken, slechts een detail
uit Mayno's schilderij, „de
aanbidding door de her
ders" heeft gekozen, te
weten de Heilige Familie.
Tenslotte behoren ook de
U.S.A. de laatste jaren tot
de groep kerstzegels uit
gevende landen. Over de
kerstzegel van dit jaar 5
dcts) is pater Clemens
Anheuser, een der voor
mannen van de wereld
bond Sint-Gabriël de
overkoepeling van alle
landelijke Sint-Gabriëlver-
enigingen, waarin de ver
zamelaars van postzegels
met christelijke motieven
zijn gebundeld terecht
niet te spreken. Hij neemt
er aanstoot aan, dat rnen
deze engel als Sint-Gabriël
betitelt en hem van een
trompet heeft voorzien,
enige tijd geleden
schenen boekje van
bovengenoemde pater Cle
mens Anheuser „Weih-
nachten in der Bhilatelie,
Motivstudie tlber Brief-
marken und Stempel zum
Weihnaohtfe8t" warm aan
bevelen. Op de 104 blad
zijden kunstdrukpapier
met 350 afbeeldingen
zegels en stempels zal de
zojuist verbeterde en
gebreide tweede druk
dit werkje weldra een on
misbare gids voor u zijn.
Het ia een uitgave va
bekende Sieger-Verlag in
Lorch-Württbg (Duitse
Bondsrepubliek). De prijs
voor dit fraaie gecarton-
neerde boekje bedraagt
slechts D.M. 5,-*).
Zoals bekend mag
den verondersteld, kunt u
dit bedrag per gewone
giro-overschrijving
West-Duitsland ove
ken. Op uw girostrookje
vermelden: Buitenland, het
bedrag ad D.M. 5,- en wé
over te schrijven op reke
ning Stuttgart 4562 ten
name van Sieger-Verlag
7073 Lorch/Württ. Post
box 69.
ONTWERPER VAN EESTEREN:
(Van
parlementaire redactie)
DEN HAAG Lelystad moet vol
gens de bekende Amsterdamse stede-
bouwkundige professor C. van Eesteren
worden: een menselijke stad, die wel
gevormd is, allure heeft, betrekkelijk
lage stichtlngskosten vraagt, doelmatig
en economisch functioneert, maar voor
al menselijk is. Kortom dus: een prak
tisch volmaakte, moderne en aangepas
te stad, die gemakkelijk kan uitgroeien
tot 100.000 Inwoners.
Op verzoek van het ministerie van
Verkeer en Waterstaat heeft professor
Van Eesteren een stedebouwkundig plan
voor de Lelystad van de toekomst op
gesteld. waaraan hij enige jaren ge
werkt heeft.
Het ministerie heeft het plan thans
thans openbaar gemaakt, maar het
blijft, aldus het officieel commentaar
voor verantwoording van professor Van
Eesteren zelf.
De Amsterdamse stedebouwkundige
heeft ernaar gestreefd zijn Lelystad te
maken tot een stad, waarin het inder
daad goed wonen en werken zal zijn.
Autosnelwegen, hoofdverdeelwegen, de
spoorlijn Amsterdam-Lelystad-Zwolle,
lopen enige meters boven het woonge
bied door de stad. Er zijn aparte fiets
en voetpaden ontworpen, verschillende
ontspanningsgelegenheden en parken,
onmiddellijk in de bloksgewijze gedach
te woonwijken. Ook heeft hij gedacht
aan veel groen rond de stad, maar ook
in de woonwijken, waarbij de drukke
wegen zoveel mogelijk aan het oog ont
trokken worden. Het openbaar vervoer
VORST
of geen
VORST
DE BILT. Een langgerekt
depressiesysteem strekte zicli gis
teren uit can het zeegebied ten
tuiden van IJsland via de noorde
lijke Noordzee en Denemarken tot
boven de Oostzee. Aan de zuid-
K.N M L.
DEELT
MEDE.
Enkele
buien
flank er va
krachtige
lucht over
i voerden matige tot
•inden tamelijk zachte
r ons land. Er werden
maximumtemperaturen
eau vier tot zeven graden ge
meten. Boven Engeland werden ze
nog iets hoger, namelijk 7 tot 0
graden. Inmiddels zette een vol
gende oceaanstoring zijn weg voort
in de richting van de Britse
eilanden. In verband hiermee zal
vandaag boven onze omgeving de
wind krimpen naar het zuid-
ivesten en langs de kust mogelijk
tot hard aanwakkeren. Het is
evenwel nog niet zekerdat de
bijbehorende regenzone ons land
aj voor de avond zal bereiken.
is zo doelmatig mogelijk gedacht in ver
binding met woon- en winkelwijken en
met het station, dat in het hart van de
nieuwe stad gepland is.
Professor Van Esteren heeft er ver
der de nadruk op gelegd, dat het mas
saal verkeer praktisch geheel buiten de
woon- en winkelwijken valt. Alleen 't
verkeer, dat daar onmiddellijk iets te
maken heeft, krijgt er gelegenheid voor.
Kruisingsvrije verbindingen, etagewegen
en andere moderne visies op verkeer
en stad hebben in het plan hun eigen
plaats gekregen.
Waar het de ontwerper vooral om
gaat is de mogelijkheid om de stad zo
gemakkelijk mogelijk te laten uitgroei
en tot een stad van 10.000 inwoners in
1975 en tot 100.000 in de verdere toe
komst. Men moet er echter wel haast
mee maken, want begin volgend jaar
worden de eerste tweehonderd tot drie
honderd woningen (zoals in de begroting
gemaakt isaanbesteed.
Van o
0 MotutahmeOmcerknr W. J. Muhrtng
DEN HAAG (AN.P.)De regering
heeft rich In grote lijnen kunnen ver
enigen met het op 14 oktober JJ. door
de Stichting van de Arbeid uitgebracht
advies over de spreiding van de bedrijfs.
vakanties In de komende jaren, zo is
vandaag door het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid meegedeeld.
Dit houdt In, dat de Stichting van de
Arbeid voor 1966 aan het bedrijfsleven
het volgende vakantieschema zal advt-
le periode: 4 t.m 16 juli: de metaal
industrie plus het westen van Nederland
(Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en
Gelderland ten noorden en westen van
de rivieren)
2e periode: 17 t.m. 30 Juli: het bouw
bedrijf en aanverwante bedrijven, de
oonfectie-industrie plus het oosten en
noorden van Nederland;
3e periode: 31 Juli t.m. 13 augustus:
de textielindustrie plus het gedeelte van
Nederland bezuiden de grote rivieren.
Het ligt in de bedoeling genoemde drie
groepen jaarlijks te laten rouleren. De
periode van 1 juli t.m. 15 augustus kan
wel als het topseizoen beschouwd wor
den. Een leder die in verband met zijn
werk en gezinsomstandigheden maar
enigszins in de gelegenheid is, zoals
ongehuwden en ouderen, wordt aange
raden buiten die drukke periode met
vakantie te gaan
Het kiezen van 1 juli als aanvangs
datum van het schema Is mogelijk ge
worden omdat vele schoolbesturen posi
tief gereageerd hebben op het verzoek
van de staatssecretaris van Onderwijs
en Wetenschappen, die zich in het vorige
schooljaar tot de verschillende school
besturen heeft gericht met het verzoek
Verwacht wordt, dat Ln volgende jaren
de schoolbesturen van de lagere scholen
steeds meer de datum van 1 juli als
beginpunt zullen kiezen. De vakanties
van de middelbare scholen bieden geen
moeilijkheden, daar deze langer duren.
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat het spreidingaschema alleen maar
betrekking heeft op collectief sluitende
bedrijven.
Tenslotte heeft de regering Ingestemd
met het voorstel van de Stichting van
de Arbeid om propaganda te gaan voe
ren voor het doorbrengen van de vakan
tie ln die gebieden van Nederland waar
tot nu toe de grote stroom van vakantie,
gangers niet heen trekt. De Stichting
Recreatie zal verzocht worden hierbij
haar medewerking te verlenen.
Zeepost
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan, tussen haakjes,
achter de naam van het schip vermeld.
Argentinië: ms „Cap San Augustin"
(5/1); Australië: ms ..Trafalgar' (2/1),
ms „Arcadia" (5/1); Brazilië: ms „Laen-
nec" (4/1), ms „Cap San Augustin"
(5/l)j Canada: ms „Soestdijk" (5/1);
Chili, ms ..Wien" (2/1); Indonesië, ms
„Dortmund" (2/1); Kenya. Oeganda,
Tanganjika. ms „Africa" (8/1); Ned.
Antillen: ms „Chlron" (5/1); Suriname:
ms „Oranjestad" (4/1); Verenigde Staten
van Amerika: ms „Soestdijk" (5/1):
Z.-Afrika (Rep.) m.i.v. Z.-W.-Afrika:
ms „Pèndennis Castle" (2/1), ss „Over
ijssel" (5/1). Inlichtingen betreffende de
verzendingsdata van postpakketten geven
de postkantoren.
handel redelijk: 20 v
72510501375 handel kalm
Standbeeld voor
voetbalkon ingPele
SAO PAULO. Tot meerdere glorie
van de Braziliaanse voetbalster Arantes
do Nascimento, in voetbalkringen beter
bekend als Pelezal binnenkort een
meer dan levensgroot bronzen stand
beeld worden opgericht. Het monument
zal waarschijnlijk in het park van hotel
„Balneario" in Santos komen te staan.
Het hotel is eigendom van de voetbal
club „Santos", 4if het verleden jaar
voor een flink bedrag kocht om het te
gebruiken als recreatiecentrum. Pele
speelt al negen jaar voor Santos.
De idee om een bronzen Pele voor het
nageslacht te bewaren, is afkomstig van
de beeldhouwer Luiz Morrone, die heeft
ontdekt, dat in Moskou al een stand
beeld is opgericht van de vermaarde
voetballer. Het was volgens hem een
goede gedachte om ook in Brazilië een
baeld van de „koning" te scheppen.
Pele heeft al voor de beeldhouwer ge
poseerd. Het beeld zal twee meter hoog
worden 2+ centimeter langer dan de
voetballer en uit massief brons be
staan. Het gevaarte zal meer dan £00
kilogram wegen.
90110115 han<
riiiiiiiiuniiuiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiuiininrriiiitiiRiiuiiiinnniiinuiiiHiBnBuiiiniiniiriniiiiiniuaicuuii
Universitair nieuws
AMSTERDAM Geslaagd voor de ir
akte geschiedenis I. M. van Boekhout, Den
Haag. Ph den Hertog^ Gouda. W. C. L.
M Lenderlng ,oGdu&, G. Schep, 's-Graven
moer. J. Schilt, Oud-AlbasG Tenpstra,
Betaalbaarstellingen
28 december 1965
Kempensche Zink No. 67 10% cont.
Phelep Lodge No. 82 43,36
Overz Gasmij 3-11-66 No. 2 142/1
ln Aand.
Am. Radiator No. 73 7,50
Continental Can. No. 104 - 18.
Gen. Am. Transport No. 78 - 10,88
Internat. Pap. No. 20 - 5,25
Lone Star Cement No. 54 - 7.50
Massey-Ferguson No. 28 - 7,38
Chesap. Ohio No. 187 - 30.09
Olin Mathieson No. 24 - 5,25
Wereld Energie No. 14 3.29
Afr Reduction No. 78 18.58
Allied Chem. No. 84 24.24
Du Pont de Nemours No. 67 67.70
Reynolds Tobacco No. 28 15.04
Wx ighly No. 161 52.
Mc.William No. 25 7.34
In het Amsterdamse Concertgebouw
wordt op zaterdag 5 januari één
kele voorstelling voor Nederland
geven van het Spiritual en Gospel
Festival 1966.
uunHiiiiitiiiiiiiiiiiiiuiiiiiniiiuiiiiiiMiiiniiiiiiiiiniiiHiuujiiuiiiiiiii
HEB je wel eens een bun
zing gezien? Dat is een
lang, slank dier met glan
zend geel en bruine vacht.
Hij sluipt op korte pootjes
cjoor het gras maar als hij
een prooi bespiedt, ziet hij
zijn voor- en achterpootjes
dicht naast elkaar en kromt
hij zijn rug in een heel hoge
Aan de rand van een bospad
was de bunzing bezig zijn
kinderen te leren zo'n prach
tig gebogen rug te maken.
„Verkeerd!" riep hij telkens
boos. „Domme kinderen, kijk
dan hoe het moet", en hij
deed het zijn domme kinde
ren opnieuw voor.
Daar kwam een wilde kat
aan gewandeld. „Wat maak
jij je druk", zei de kat tegen
de bunzing. „Ik kan ook een
hoge rug maken, maar dat
doe ik alleen als ik kwaad
ben. Om een prooi te bespie
den, moet je juist plat op je
buik gaan liggen". De bun
zing vond dat de wilde kat
onzin praatte en hij wilde
dat de kat zijn mond hield
want die domme praat was
slecht voor de opvoeding
van de bunzing-kinderen.
Maar nog vóór hij de kat het
zwijgen kon opleggen, kwam
een slang aanglijden.
„Ik heb wel gehoord waar
over je aan het praten bent",
zei de slang, „maar je hebt
geen van beiden gelijk. Je
moet nooit één erg hoge
boog van je rug maken,
want dan heeft de vijand je
dadelijk in het oog. Om je
prooi te bespieden, maak je
een paar kleine bochten in
je rug en als je kwaad bent,
steek je je kop dreigend
op".
Nauwelijks had de slang dit
gezegd of er ritselde iets in
het gras aan de overkant
van het bospad. Op slag zet
te de bunzing zijn hoge rug
op. de wilde kat legde zich
plat op de grond, de slang
maakte twee flauwe bochten
in zijn lijf. de bunzingkin
deren hielden zich doodstil.
„Een muis", fluisterde de
bunzing. „Bespringen", lis
pelde de kat. „Die is voor
mij", siste de slang. En één,
twee, drie, als bliksemschich
ten vlogen ze over het pad
en hadden het muisje tege
lijk te pakken.
De bunzing omklemde met
z(jn kaken het nekje van de
muis, de kat had zgn klauw
op het lijfje gezet en de slang
beet al in het staartje. „Dur
ven jullie wel met zijn
drieën?" hoonde het muisje.
Maar wie zqu de muis ver
slinden? „Ik neem in elk ge
val de kop", zei de bunzing.
„Ik het lijf", zei de kat.
„Maar aan dit dunne staartje
heb ik niet genoeg" zei dé
slang bits en liet het los om
de andere twee zijn flikke
rende tanden te laten zien.
„Kom", zei de bunzing vrede
lievend. „ik weet iets beters.
We laten het muisje vrij, als
hij ons een dienst bewijst.
Muis, ga een buigzame wilge-
tak halen en breng die hier
zodat wij aan al onze kin
deren kunnen laten zien hoe
een bunzing, een kat en een
slang hun rug krommen. Wij
kunnen de tak in een boog
laten staan en de kinderen
kunnen hem de hele dag be
studeren, tot ze de kunst van
degebogen rug onder de
knie hebben."
De kat en de slang lieten
zich ompraten en het muisje
was vrij. Het haastte zich
naar de vijver waaroverheen
een hoge treurwilg boog. Het
klom langs de stam omhoog,
knaagde een lange, buigzame
tak af en sleepte die met
veel moeite achter zich aan.
Het muisje hijgde en zuchtte
en zwoegde zo, dat het de
boer niet hoorde die juist
langs het bospad op weg was
„Dat is een goed voorteken"
dacht de boer. „Een wilgetak
als een zweep. Nu moest ik
onderweg nog eens roven
tegenkomen die in mijn kip
peren en mijn konijnehok
huishouden", en hij pakte de
wandelende wilgetak terwijl
het muisje wegvluchtte tus
sen het hoge gras.
Intussen zaten de bunzing,
de kat en de slang te wach
ten en toen zij de boer hoor
den aankomen, zeiden
tegen elkaar: „Hoor die muis
eens bonken. Hij zal zich wel
een ongeluk zwoegen met die
wilgetak!"
Maar nauwelijks hadden zij
dat gezegd of de boer zag
het drietal aan de rand van
het weggetje zitten. „Drie in
een klap!" riep hij en ran
selde er met de tak op los.
H(j ranselde tot het gras
platgeslagen was en er ner
gens meer iets te zien was
van de bunzing, de kat en de
slang. Nog geen puntje van
hun staartjes.
Of de bunzingkinderen nog
ooit hebben geleerd hoe zij
een hoge rug ipoeten maken,
kan ik je niet vertellen.
nog trek in. „Dan één, twee,
open, want moeder was bezig met oliebollen bak
ken. Een dikke walm golfde van het fornuis door de
deur naar buiten. Toen de kinderen naar huis kwa
men, riepen ze in het tuintje al tegen elkaar: „Ruik
eens! Fijn, moeder bakt oliebollen!" Ze begonnen
te hollen en verdrongen elkaar voor de keukendeur.
„Moeder! Mag ik er een proeven?"
„Nee," zei moeder, „nergens aankomen. Die olie
bollen zijn voor vanavond. Gauw voeten vegen en
naar binnen".
En omdat het nogal gehoorzame kinderen waren,
zeurden ze niet en deden wat moeder gezegd had.
's Avonds na het eten was het gezellig in de kamer.
Ze zaten met zijn allen om de tafel spelletjes te
doen; het dennegroen van de kerstversiering geur
de. de kachel brandde met rode gloed en het poes
je lag ervoor te spinnen. Ze speelden ganzebord
on wie had gewonnen, kreeg een vrolijk gekleurde
feestmuts op. Ze speelden Zwarte Piet en wie had
verloren kreeg een zwarte snor die vader met een
gebrande kurk op het gezicht tekende.
Terwijl zij zaten te spelen, ging de schaal met
oliebollen rond. Het was een grote schaal met een
hele berg besneeuwde bollen. Hier en daar kon je
zien dat ze goudbruin waren en dat er krentjes in
zaten, maar er was flink poedersuiker op gestrooid.
„Nou, nou, die zijn niet voor de poes", prees va
der bij de eerste hap.
De top van de berg verdwenen vlug in de kinder
monden. Het leek wel of de kinderen de hele dag
niet hadden gegeten, maar moeder wist wel beter.
Maar de voet van de berg minderde veel langza
mer. want oliebollen vullen de maag.
De klok tikte en sloeg; de wijzers draaiden rond.
De jongste van de kinderen gaapte en vader vroeg:
„Liever naar bed?"
„Nee!" riep hij. „ik mag opblijven, dat hebt u zelf
beloofd!" en om goed wakker te blijven nam hij
maar weer een oliebol.
Eindelijk had de klok al zo lang getikt en zo dik
wijls geslagen dat het bijna middernacht was.
Overal in de buurt hoorde je al het knallen van
vuurwerk. De kinderen trokken hun jasjes aan om
met vader naar bulten te gaan voor het afschieten
van vuurpijlen.
Klokslag 12 uur begonnen de klokken te lulden ln de
torens, de treinen floten op het station, de boten
loeiden ln de rivier. „Gelukkig Nieuwjaar! riepen
de kinderen en zij kusten vader en moeder. Het
was een heel plechtig en toch een heel vrolijk ogen
blik.
Toen de vuurpijlen op waren, kwamen ze met kou
de neuzen en tintelende ogen weer binnen.
„Er Is nog één oliebol over", zei moeder. „Wie wil
die nog hebben?"
Maar Aiemand had
drie, naar bed!"
Dat gebeurde en een ogenblik later sliepen de
kinderen als rozen. De oliebol stond op een scho
teltje in de keukenkast.
Nieuwjaarsdag is een bijzondere dag. Alle mensen
wensen elkaar veel geluk. Ze gaan bij familie en
vrienden op bezoek om te zeggen dat ze veel heil
en zegen in het komend jaar wensen. Dat geeft al
tijd een hele drukte en bij deze kinderen in huis
was dat al net
Die dag vergat iedereen de oliebol die nog op het
schoteltje stond.
Maar de tweede dag van het jaar was weer eei
wone dag. En toen moeder in de keuken bezig
zag ze de oliebol weer staan. Ze bracht het scho
teltje naar binnen en vroeg: „Wie wil de laatste
oliebol?"
„Ik, ik, ik!!" riepen ze allemaal tegelijk.
„Dat kan niet", zei moeder.
„Laten we hem ln zes stukjes snijden", stelde de
oudste voor, „vier voor de kinderen en twee voor
vader en moeder".
„Nee, laten we loten!" riep de tweede. Dat was 'n
goed idee.
Er werden zes papiertjes uit een schrift gescheurd
Op vijf stond helemaal niets maar op het zesde
werd geschreven oliebol. De papiertjes werden
dichtgevouwen en In een mandje gedaan. De klein
ste mocht met het mandje rondgaan. „Maar eerst
goed schudden" zei moeder, „zodat niemand de
papiertjes kan herkennen.
„Ja, schudden, goed schudden", zei het jongetje.
En hij schudde zo hard dat één papiertje
mandje vloog en op de grond terecht kwam.
Juist kwam poesje aangestapt. Toen hij dat witte
papiertje op de grond zag fladderen, sprong hij
op af en zette zijn klauwtjes erin.
Hè. wat dom om zo hard te schudden!" riepen de
kinderen.
„Laat eens kijken wat er op het papiertje van de
poes staat", zei moeder.
..Ja, laat eens kijken", en ze duwden elkaar weg
om het papiertje te pakken, open te vouwen en te
Oliebol stond erop!
„Nou. wat zeg je me daar van! Poes heeft hem ge
wonnen!" en plechtig werd het schoteltje op de
grond gezet.
Het was een grote oliebol voor zo'n klein poesje,
en het duurde een hele tijd voor hij op was. Telkens
een hapje, telkens een beetje, maar tenslotte was
de bol toch verdwenen.
Toen kwam vader thuis en die moest het verhaal
horen. Hij aaide het poesje eens langs zijn ronde
buikje.
„En ik heb nog wel gezegd dat die oliebollen niet
voor de poe* waren", xel hij.
Er la de laateto weken ln de pers een
onsmakelijke rel losgebarsten naar aan
leiding van een denigrerend artikel van
Jan Hein Donner ln de Ttjd-Maasbode.
aanval was gericht op Lodewijk
Prins, die door een 2 '/2 1 fj - overwinning
op Coen Zuldema de nationale titel ver
overd had. Donner schreef ln dit artikel,
dat het wel treurig is. dat een speler van
dit niveau officieel als de sterkste Neder
landse schaker moet gelden. Welke in
druk zal dit in het buitenland maken?
Steeds duidelijker wordt de laatste Jaren,
dat er iets grondig mis is ln het Neder
landse schaak. Euwe heeft zich terug
getrokken en ook bij de andere topspelers
schijnt de lust om te schaken gedempt.
Het tot stand brengen van schaaktoer
nooien wordt steeds moeilijker. De orga
nisatoren klagen steen en been. En nt
deze blamage. Bah! In Elseviers Week
blad gooit Donner het over een boeg, die
alleen de insider vermag te begrijpen.
Op sarcastische wijze hemelt hij Lodewijk
Prins op tot een geweldenaar op de
64 velden. Ik citeer: „Het ls duidelijk,
dat Prins ln de periode van schaak
onthouding gerijpt is tot een speler var
wereldklasse. O wat is het voor Neder
land te hopen, dat Zuidema niet zijn
laatste slachtoffer zal zijn; dat Prins
verder zal willen doorstoten". Donner
gaat dan door met te verklaren, dat Prins
wereldkampioen kan worden, hij bewon
dert in hem de hoge oorspronkelijkheid
en lange adem van zijn ideeënvlucht.
Tenslotte het kan niet op vindt
Donner, dat er een taak voor de regering
ligt om de talenten van Prins vooi
Nederlandse schaak te behouden.
Enerzijds een artikel, waarin Donner
een onsportieve aanval doet op eer
schaakcollega en diens prestatie laat
dunkend kleineert. En anderzijds een
artikel overdruipend van sarcasme, waar
bij hij bovendien niet nalaat bij voort
during de nieuwe kampioen bespottelijk
te maken. Wat bezielt Donner toch? Wat
is zijn oogmerk met deze vuilspuiterij?
Iedereen, die Donner kent, weet. dat zijn
uitspraken nauwelijks ernstig te nemen
zijn. Het gaat echter te ver. wanneer hij
publiciteitsorganen Inschakelt om zijn
kolder uit te dragen. Prins heeft op al
deze aantijgingen waardig gereageerd
door te verklaren, dat zulke publikaties
meestal meer zeggen over de schrijver
oan over degene, die aangevallen wordt.
Is Donner vergeten, dat hij in de beide
vorige kampioenschapswedstrijden geen
kans maakte? Is Donner vergeten, dat hij
het vorig jaar in de competitie van de
K.N.S.B. door Prins van het bord geveegd
werd? Is Donner vergeten, dat Prins als
internationaal schaakmeester kan bogen
op een goede staat van dienst? Het is te
hopen, dat Donner die ik als schaker
hoogacht metterdaad bewijst in te
zien, dat hij als mens gefaald heeft
ruiterlijk zijn misstap erkent. Anders ligt
hier een taak voor de K.N.S.B. om daad
werkelijk in te grijpen. Het is echter te
hopen, dat het zo ver niet behoeft te
komen.
Onderstaand volgen hieronder de beide
laatste partijen uit deze tweekamp. In
de derde partij wint Prins na een bizarre
opening zonder veel moeite en in de
laatste ontmoeting neemt de nieuwe
kampioen genoegen met een gelijkspel
in een voor hem zeer gunstige positie.
Koningsgambiet
i. e2e4. e7—e5 2. f2—f4, e5xf4 3.
Pgl—f3. Lf8e7 (De zgn. Cunningham -
verdediging, die beschouwd wordt als een
van de beste afweermethoden tegen de
witte opstelling) 4. Pbl—c3 (Gebruikelijk
en stellig beter is 4. Lc4. Maar Prins
houdt nu eenmaal niet van gebaande
wegen) 4Le7h4J 5. Keie2 (Een
kritieke plaats voor de koning;
rokade is verspeeld en op e2 staat de
koning toch wel de ontwikkeling va
witte stukken in de weg) 5d7d5
(Een alternatief was 5.Lg5 6. d4,
Lh6) 6. Pc3xd5. Pg8—f6 7. Pd5xf6t,
Dd8xf6 8. e4e5. Df6—e7 (Veel beter
was 8 Da6t 9. d3, Le7 en zwart staat
zeer goed) 9. d2—d4. 0—0 10. g2—g3!
(Fraai gespeeld, op 10fg3: volgt 11
hg3:, Lg3: 12. Tgl en wit krijgt een
kansrijkere aanval) 10Lh4g5 11
g3xf4, Lg5—h6 12. Ddl—el. f7-f6 13.
Delh4, De7e8 (Zwarts enige kans was
nog 13Le6 om te pogen met 14
c5 de witte centrumformatie te onder
mijnen. Na de tekstzet is de partij voor
zwart verloren) 14. Thlgl, Kg8h8 15
Ke2—f2. f6xe5 16. f4xe5, Lh6xcl 17. Tal
xclLc8—f5 18. Tgl—g3. Pb8—c6 19 c2-
c3. Pc6—e7 20. Kf2—gl (De rokade i:
te voet afgelegd, waardoor de koning ir
veiligheid is. Prins wikkelt nu onberispe
lijk af).
Stelling na 20. Kf2—gl
I' Sb
Mi 4
i
P m
T m i
m; ifj
m
in «p
n f
8
rrK
q
20.... h7—h6 21. Tel—el, Lf5—h7 22.
Dh4g4 Dreigt mat) 22Pe7—f5 23.
Tg3—g2. De8— e7 24. Tg2—f2. Ta8—d8 25
Lfl—c4, c7c6 26. a2—a4. Lh7—g8 27
Lc4xg8. Kh8xg8 28. Pi:>-d2, Pr5—d6 29
Tel—fl, Tf8xf2 30. 7/.xf2, Pd6—e8 31.
Pd2e4, c6c5 (Wanhoop) 32. Pe4xc5.
Pe8c7 33. Pc5xb7, Td8—b8 34. Pb7—d6.
Pc7e6 35. Pd6—f5. De7—g5 36. Dg4xg5,
Pe6xg5 37. Kgl—g2 en zwart gaf zich
gewonnen.
Wit: Coen Zuidema
Zwart: Lodewijk Prins
Vierde en laatste matchpartij
1. e2-e4. e7—e6 2. d2-d4. dï-d5 3
Pbl—c3. d5xe4 4 Pc3xe4, Pb8 d7 5. Pgl
-13, Pg8—16 6. Pe4xf6tPd7xf6 7. Lfl
d3. b7—b6 8. Pf3—e5 (Veel sterker is 8.
De2! De tekstzet luidt volgens de theorie
snel tot gelijkspel) 9.Lc8b7 9. Ld3—
b5t, c7—c6! (Op 10. Pc6:. Dd5 1. Pa7:t?,
Kd8 staat wit hopeloos en na 10. Lc6:t.
Lc6: 11. Pc6:, Dd5 12. Pe5, Dg2: 13. D13,
Df3: 14. Pf3: bereikt zwart moeiteloos
een beter eindspel) 10. Ddlf3, Dd8d5
11. Df3xd5. Pf6xd5 12 Lb5—a4 (Na 12.
Pc6: volgt vanzelfsprekend 12.... a6. In
aanmerking kwam echter 12. Lc6:t. Lc6:
13. Pc6:t Tc8 14. Pa7:, Tc2: 15. 0—0
hoewel «wart na 15Le7 goede ootn-
pensatie heeft voor de geofferde ploot
12Ta8c8 13. c2—o4, Pd5—f6 14. f2
—f3, Lf8d6 16. Lol—e3 (Beter direct
15. Kf2) 15.... Ke8—e7 16. Pe6—<18, Lb7
a6 17. La4b3, Pffl—d7 18. Pd3—f4
(Juist was 18. Lf4, na de tekstzet krijgt
zwart het betere spel) 18c6c5 19.
d4d5, Pd7—e5 20. d5xe6, f7xe6 21. Kei
-f2. In deze positie bood wit remlBe aan.
dat door Prins geaccepteerd werd, omdat
een gelijkspel voor hem voldoende was
voor het behalen van de titel. In feite
staat Zuidema echter slecht. Zwart kan
op c4 slaan of zelfs met 21Thf8 de
druk nog vergroten.
Schaakraadsel
Het is soms ongelooflijk, dat met
slechts 4 stukken op het bord nog vaak
scherpe winstcombinaties mogelijk zijn.
Een prachtige Illustratie biedt het onder
staande eindspel, dat de witspeler op
fabelachtige wijze kan winnen. Zelfs
grootmeesters waren verstomd, toen lk
hun de winstvoering voortoverde!
*10 -
i
Bü
H
{Hp
B
'G
nü
6 m
Wit t
i zet
i win*
Oplossing: 1. Kg6fB, Kf3©8 (En
nietc5 wegens 2. Ke5) 2. Kf5©5,
c7c6 (En nu faalt 2c5 op 3. Kd5!
en 2Kd3 ls foutief wegens 3. Kd5,
Kc3 4. Kc5! Na de tekstzet dreigt 3
Kd3 met remise) 3. a2a4. Ke3d3 4.
&4a5, c6c5 5. a5a6, c5c4 6. a6a",
c4c3 7. a7—a8 D. c3—c2 8. Da8—d5f-.
Kd3—e2* (Op 8.... Kc3 wint 9. Dd4t,
Kb3 10. Dal en na 8Ke3 beslist 9.
Dg2', cl D 10. Dg5t) 9. Dd5—a2!, Ke2—
dl 10. KeSd4!, c2—«1 D 11. Kd4—d3
met mat of damewinst (Grigorjev),
DAMMEN
PROBLEMEN UIT DE PRAKTIJK
Hoewel de opgaven uit de vorige
rubriek, blijkens de ontvangen reacties,
zeer in de smaak zijn gevallen, leveren
deze vraagstukken voor velen toch wel
meer moeilijkheden op dan wij hadden
verwacht. Om deze reden ls de bedenk
tijd met één week verlengd, de oplos
singen volgen dus in de eerstvolgende
rubriek.
Uiteraard zullen de komende dagen
weinig gelegenheid bieden tot het
vorsen van tijdrovende problemen. Wij
hebben daarom onze keuze bepaald tot
een drietal composities van buitenlandse
dammers, eenvoudig van constructie,
doch met een verrassende ontleding
van praktische waarde.
16
15
-
23
O
a q ff c
C. v
C W C .3
O O O O
Zwart: 1, 2, 3, 5. 6. 7. 8, 9. 10. 13, 14, 15.
16, 18. 19. 23 en 24.
Wit: 27, 30. 32, 33, 34. 35, 37, 38,
42. 43. 44, 46, 47, 48. 49 en 50.
Dit vraagstuk is ontleend aan
Handelsblad van Antwerpen 1936". Zwart
aan zet en speelt 1420. dat verboden
is, waarna W. Stamm uit Leichlingen
een verraderlijke combinatie uitvoert
Ls Li
s
6
15
16
c
25
26
O O o
85
se
o O C O O
COC
45
46
O -ö rn
Zwart: 3, 5, 6, 9, 12, 13, 14, 15, 18. 19,
22, 23. 24 en 27.
Wit: 25, 31. 33, 35. 36, 37, 38, 39, 40,
43, 44, 45, 48 en 49.
Deze positie is ontleend aan een door
de Franse speler H. Cros gespeelde partij.
Wit is aan zet en wint door een leerzame
slagwending.
van I. A. SCHMIDT, Rusjand
26
38
m
Wit aan zet. forceert remise.
Zwart: 6, 20 en 41. Wit: 26, 35, 42 en 43.
Oplossingen:
1. De zet 1420 van zwart wordt af
gestraft met: 27—22, 18x27, 32x21.
16x27, 33—29, 24x33, 38x18. 13x22.
30—24!. 20x40. 39— 34, 40x29, 27x38 en
42x4!!
2. Wit wint hier door 25—20, 14x25.
33—29, 24x42, 43—38, 42x33, 39x8. 3x20
is gedwongen, waarna op 3x12, 31x22.
18x27. 3530 winst geeft. Door het
inleidende ofter en de mogelijke slag
keuze een verraderlijke slagzet.
3 De manier waarop wit remise bereikt
ls wel zeer geraffineerd, namelijk door
42—37, 41x32, 26—21, 6—11 is gedwon
gen, 4338!. heel fraai, 32x43, 3530,
een curieuze eindstand, met een schijf
meer en de damlijn genaderd, ls voor
zwart aan remise niet te ontkomen.
