Leidse Courant | 1965 | 22 december 1965 | pagina 7

'BANANEN

De druif, zorgenkind van de boer

Reis La Pira naar Peking
onderwerp internat, spot

MOEILIJK EN ONNODIG TE BEPALEN
WIE PRECIES TOT KON. HUIS BEHOREN

Een korte
meditatie
na elke dronk

Regering Rome

Huzêé/i vocftdeêigt

Grote paniek in Luik
bij flinke aardschok

Hebt u een rijbewijs?

Dan hebben wij voor u
•dicht bij huis*
een goede baan!

wist van niets

WOENSDAG 22 DECEMBER 1965

DE LEIDSE COURANT

PAGINA 7

(Van een medewerker)

SAINT NARDOS De wijngaard Is
liet zorgenkind van de wijnboer, ook
de boer die aan „polyculture"
doet, zoals dit In veel streken het geval
Vanaf de lente tot na de oogst leeft
de boer dag en nacht mee met zijn wijn
gaard, zijn „vlgne". Wordt de lucht op-
zwart als Inkt, dan schiet het hart
de boer vol vrees... vooral voor
lijn wijngaard. Zal het gaan stormen,
stortregenen of hagelen? De tarwe is
nog niet gemaaid en zij Is vol beloften
ïog niet gemaald en zij Is vol beloften.
De maïs slaat er prachtig bij, de kol-
reo zijn zwaar bezet. Maar het zijn
rooral de druiven.

i een noodweer dreigt, denkt de
op de eerste plaats aan zijn wijn
gaard. Onder de druk van de wind deint
le tarwe mee. Zij buigt zich volgens de
nikken van haar belager. Zij speelt zijn
nee. Zo probeert zij haar aren te
leschermen. Maar de wijnstok kan zich
liet verdedigen. Hij ligt vast, oersterk
lan ijzeren draden. Zijn wijd uit
plooide takken kunnen noch naar vo-
noch naar achteren. Hij is
verplicht om hulpeloos elke stoot
de wind in al z'n kracht te Incas
ieren. Heel erg en zelfs catastrofaal
het, als opeens uit de donkere wolken
joven de wijngaard, de hagel valt.

Zonder einde

De wijngaard is het troetelkind van
lie boer. Voor hem verricht hij miljoe
nen gebaren, vanaf het moment, dat de
stokken uit hun winterslaap ontwaken
otdat zij hem edelmoedig de vruchten
afstaan. Miljoenen gebaren, maar ook
miljoenen passen en kniebuigingen ge
durende de snoeitijd, de „sulfatages"
bespuitingen met zwavel), de „soufra-
'es" (bespuitingen met vitriooloplos-
ilng). Tot voor kort gebeurden in de
rrote, de geïndustrialiseerde wijngaar-
ien, zoals nu in de kleinere wijnvelden,
sulfatages en soufrages te voet, met,
>p de rug, een zware, koperen, met de
fiand bediende pomp.

De wijngaard eist van februari-maart
tot aan de oogst, in oktober, een arbeid
tonder einde. Het eenmaal aan de aar-
da toevertrouwde zaaigraan klaart het
sijna geheel zelf. Het gaat zijn weg, zijn
»oede weg, als de zon en de regen het
eventjes op kijn weg willen ver-
pellen. Maar zo is het niet met de
ivijnstok.

Hij is zo oud als de olijfboom en zo
e zien zo sterk als de elk. Toch heeft
iij de hulp van de mens absoluut nodig.
Seker, als men hem alleen zijn gang
.laat gaan, is hij in staat om zich toren-
■jhoog te verheffen, als hij zich maar aan
Ktli stevigs vast kan kronkelen. Maar
Wronder de hulp van de mens blijft hij
(onvruchtbaar.

Daar Is eerst het snoeien. Hierin ligt
de sleutel van alles. Iedereen kan geen

wijnstokken snoeien. Drie jaren zijn
nodig om een goede wijnstoksnoeier te
worden. Een verkeerde snoei betekent
een mislukte oogst en Is een oneer voor
de wijnboer.

Na de snoei komt het aanbrengen
van nieuwe leidraden, het opbinden van
de jonge takken. De wijnstok voelt zich
vanaf dit moment ais een gevangene en
hij zint al gauw naar wraak op de mens,
die hem de vrijheid ontnam. In mei, ge
holpen door een tot volle kracht geko
men natuur, bekleedt hij zich van alle
kanten met waterloten, die in een paar
dagen tijds triomfantelijk steeds hoger
groeien. De mens verschijnt dan ech
ter weer met snoeischaar en snoeimes.
Zonder medelijden knipt en snijdt hij.
Hem interesseren alleen de druiventros
sen, die zich reeds bescheiden aankon
digen.

Van nu af blijft de boer zonder op
houden denken aan zijn wijngaard. Het
druivenblad, zoals de druiven, alle
twee hebben zij verschillende vijanden:
een te sterke of een te warme wind, 'n
te koude of een te harde regen, de mist,
de hagel, de ziekte. De schoonst uitzien
de wijngaard, gezond en veelbelovend,
kan de volgende morgen opeens aange
tast zijn door een heel kleine schim-

urgondië: „Pan\
die wachten op het transport naar

mei, door een bijna onzichtbaar vilt-
laagje, door de meeldauw, die de hoop
op een normale oogst in een paar dagen
kunnen vernietigen.

Er moet dan weer „gesulfateerd" en
„gesoufreerd" worden, zes tot tien
maal, naargelang het weer en de atmos-
feervoorwaarden.

Eer de „vendangeurs", de druiven
plukkers, bezit kunnen nemen van de
wijngaard, heeft de wijnboer nog een
hoop andere werkzaamheden moeten
verrichten: de bemesting, de „ontblo
ting", het vervangen van de, te zwakke
acciapaaltjes, het reinigen van de paden
en van de afwateringssloten. Pas na al
deze arbeid van de wijnboer en als de,
door de regen gezwollen en door de zon
gesuikerde druiven rijp zijn, kunnen
de vruchten overgeleverd worden aan
de plukkers. Dan begint „la fête des
vendanges", een feest, dat verschillen
de dagen duurt, gedurende welke de
wijngaard schalt van de zang en de lach
van de plukkers.

Vanaf het moment, dat de trossen in
de wijnkelder, is de „mattre de chai"
hun enige baas. De „maftre de chai"

FANFANI WEER IN OPSPRAAK

ls de opperpriester van de wijnkelder.
HIJ leidt hier alle manipulaties. HIJ al
leen Is verantwoordelijk voor de „vinl-
flcatlon" Iwljnbereldlng). Van elke
plateauwagen druiven weegt hij het ge
wicht. Daarna meet hij het alcoholge
halte en de temperatuur van het sap.
Gedurende het gistingsproces, dat 12 u
15 dagen duurtheeft elke dag eenzelf
de soort controle plaats. I>e temperatuur
van de „cuves", waarin het sap gist,
mag nooit hoger zijn dun SO graden.
Wijst de thermometer meer dan 30 gra
den aan, dan moet de most afgekoeld
worden tot ongeveer 28 graden.

Is het gistingsproces geëindigd, dan
wordt de wijn In eikenhouten tonnen
gedaan. Hierin verkrijgt hij zijn adel
dom. Hij wordt hier dan ook. meer nog
dan daarvoor, met de grootste zorg om
ringd. Voorzichtig wordt hij ontdaan j
zijn droesem. Daarna gaat hij, ge-
zulverd, naar de kuipen, waar hij een
tijd met rust gelaten wordt. Door deze
rust moet hij zijn evenwicht herstellen
Is dit gebeurd, dan wordt hij weer
fergeheveld naar de tonnen, weer af
getapt en opgeslagen in de kalmte van
de „chai" om er de veroudering voor
te bereiden. Tegen de maand maart
heeft een nieuwe aftapping plaats. Deze
ls nodig om de wijn te klaren. Er zijn
wijnkelders, waar men zich voor het
klaren van de wijn van eiwit bedient:
door elke ton wijn (225 liter) wordt het
sneeuw geslagen wit gemengd van
stuk of zes eieren. De aldus behan
delde wijn blijft ongeveer twee maan
den rusten, waarna hij weer wordt af
getapt. De taak van de „maltre de
chai" Is echter nog niet ten einde. Ge
durende het verouderingsproces blijft
hij onophoudelijk en nauwlettend zijn
wijn surveilleren totdat hij verkocht
wordt aan wijnhandelaren.

Denkt de genietende wijnliefhebber
wel eens aan de vele zorgen en het enor-
vermoeiende werk van de wijn
boer en aan de kunstenaar, de „ma
giër", genaamd „maitre de chai", aan
diens ingewikkelde, geduldig en met
liefde verrichte verzorgingsarbeid rond
het sap van de geperste druif? Doet hij
dit wel, dan is hij het zeker met ons
elke dronk wijn verdient een kor
te meditatie!

Walburgisloren
stort op kerk

BIJLMERMEER

VVD staakt
verzet tegen
wetsontwerp

(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG llncwri do VVD-fractl*
zich maandagavond wrr fel hooft ver
zet tegen het wetsontwerp, dat de Bijl
mermeer gedurende dertien Jaar aan
Amsterdam toevoegt, hebben de lihera-

i niet I

i het

werp

(Van

verslaggevers)

onheilspellend droog gekraak. Hoewel
de aarde slechts drie seconden trilde,
I leek het de mensen een eeuwigheid. In
tliverse hulzen vielen de boeken uit de
kasten en sneuvelden serviesgoed en
l glaawerk, dat met een geweldig gerin
kel tegen de vlakte sloeg. Op enkele

Betoogde tnr Geertseina (WDI
maandagavond, dat het hier ging om
..het Slechtste wetsontwerp, dat hij ooit
in <fe Kamer heeft behandeld", gisteren
volstond hij als ren gebaar van pro
test - met het stemmen tegen artikel
1 van het ontwerp. Aim het wetsontwerp
zelf gaf de gehele VVD-fractle mët de
Kamer zijn stem.

LUIK Een vrij hevige aardschok, 1 plaatsen vielen stukken van het dak op

(Advertentie)

HET IS NOG NIET TE LAAT
GEEF EEN PLATENBON OF

GEEF EEN PLAAT .>ns dat de schok gepaard ging met 'n

lorgen ook In Zuid-Limburg
voelbaar was, heeft onder de 400.000 In
woner» van de Belgische stad Luik gro-
le paniek veroorzaakt. In de stadswijk
St.-Walburge, gelegen op het plateau
aan de linkerzijde van de Maasoever,
werd het zwaarst getroffen. Daar werd
een vrij aanzienlijke ravage aange
richt. Een deel van de toren van de
kerk van de II. Walhurgls stortte door
het dak van de kerk en verpletterde 't
altaar.

Op andere plaatsen ln de stadswijk
werden tientallen schoorstenen geheel
of gedeeltelijk verpulverd op straat te
ruggevonden. Auto's, die ln de straten
stonden geparkeerd, werden door het
vallende gesteente beschadigd. Slechts
enkele inwoners van de stadswijk wer
den licht gewond. Eert oudere dume, die
op het moment van de aardschok in een
van de Luikse warenhuizen kerstinkopen
deed, werd van schrik bevangen en over
leed korte tijd later aan een hartver
lamming. Honderden ruiten sneuvelden
en in de winkeletalages in het centrum
van Luik vielen breekbare voorwerpen,
die niet vast genoeg op hun plaatsen
stonden, in duigen. Ooggetuigen, die
gistermiddag in het getroffen stads-

Advertentie)

straat. Gistermiddag rond vier uur
de brandweer nog druk bezig met de op
ruimingswerkzaamheden.

Het ergste was nog de paniek, zei ons
de vrouw, die we op straat aanspraken.
Zij was op het moment van de beving
in het centrum van de stad. ZIJ vertel
de hoe honderden mensen ln panische
angst uit warenhuizen en kAntoren de
straat opsnelden. Na de schok werd
door de inwoners zo druk getelefoneerd,
dat de dienst een half uur volslagen in
de war was. I

De aardschok ls ook op diverse plaat
sen in Zuid-Limburg gesignaleerd. In
Maastricht voelde men de aarde licht
sidderen, hetgeen gepaard ging met 'n
dof gerommel. Ook het geologisch bu
reau voor het mljngebied ln Heerlen re
gistreerde de aardschok. De trillingen
waren heviger dan die van verleden
week, toen in Henegouwen de aarde
beefde. Na tien seconden sprong ln
Heerlen de naald van de seismograaf,
zodat daar het verdere verloop van de
aardschok niet kon worden opgetekend.
Naar men ons ln Ukkel meedeelde, had
de schok de kracht 7. Dat ia vrij krach
tig

Het werk van een buschauf- Minimum leeftijd21 jaar.

feur heeft vele aantrekkelijke Loopt u eens binnen op onza

kanten. Wij zullen u gaarne in- wekelijkse contactavonden

lichten over onze opleidings- DEN HAAGElke dinsdag-

mogelijkheden.overonzeloon- en vrijdagavond in café-res-

enarbeidsvoorwaarden (waar- taurant „Paviljoen", Rijswijk-

onder vijfdaagse werkweek,
twee weken vakantie, vrij ver-

seplein 39.

LEIDENElke donderdag-

voer en uitstekende sociale avond in het N.Z.H.-haltekan-

(Van onze correspondent Jan Dijkgraaf)
ROME Voor de tweede maal in en
kele weken heeft de Italiaanse minister
van Buitenlandse Zaken Fanfani, van
uit New-York, waar hij de algemene
vergadering van de Verenigde Naties
presidieert de hele politieke wereld en
de openbare mening van zijn vaderland
in beroering gebracht. Misschien is 't
heter om niet te spreken van grote ver
legenheid en een scherp bewustzijn van
prestigeverlies.

De zaak is deze: de boezemvriend
van Fanfani is de voormalige burge
meester van Florence La Pira, die al
Vele jaren gewend is om zich recht
streeks te richten tot alle denkbare
staatshoofden en dictatoren ter wereld,
waarbij hij gedreven wordt door een
toenemende geestelijke onevenwichtig
heid en een zodanig scheefgetrokken
godsdienstwaan, dat steeds meer voor
aanstaande lieden in Italië en daarbui
ten aan z(jn verstandelijke vermogens
z(jn gaan twijfelen.

Zijn vriendschap met Fafani was tot
op dit moment regelmatig het onder
werp van spotternij, omdat het echt-
Fanfani en hun zeven kinderen,
lie ongetrouwde zonderling als een hei
ige schijnen te beschouwen, zonder
advies zü niets ondernemen. Nu
naakte die veelbesproken La Pira in
ïovember een reis naar Polen, waar hij
n Warschau onder vele anderen maar
'fst de Paus persoonlijk en het Pool-
ie episcopaat in ernstige moeilijkheden
>racht, door op hoogst inopportune wij-
"i te spreken over een eventuele paus-
is naar Polen en over de kwestie van
I Pools-Westerse grenzen.

Naar Peking

Na zijn dus nogal opzienbarend ver-
ijf in de Poolse hoofdstad verdween
Ie kleine professor volledig van het to-
am evenwel vele weken later weer
'P te duiken met het opzienbarende ver-
>aal, dat hij vanuit Warschau naar Mos-
was gereisd, daarna liefst naar Pe-
;af het door aan z(jn staatssecretaris.
<lng. waar hij ook al met de topfigu-
"•'n had gesproken en vervolgens (en
Ju komt hetbegaf hij zich naar Noord-
Ifletnam. waar h(j een uitvoerig onder-
ioud had met o.a. de president en de
ninister-president.

Hij keerde toen terug naar Italië,
aar hij, na een korte periode van stil-
opeens tevoorschijn kwam met een
>nlroerende beschrijving van de wei-
aart en de vrijheid in Polen. Voorts
naakte hfl bekend, dat de Sovjet-Russi-
«che partijleider Breznjev en de hele
W, niet heel veel meer waren dan een

ptelletje verburgerlijkte sociaal-demo-'
craten, terwijl h(J ln Peking en elders
in rood-China alleen maar lachende,
hardwerkende gelukkige mensen had
gezien en ontmoet. (Een van zijn opmer
kingen luidde: „Ik heb in heel Peking
niet een bedelaar gezien).

Maar het mooie komt nu: ln Hanoi
hadden de communistische machtheb
bers hem'met nadruk gezegd, een einde
te willen maken aan de slopende oorlog,
via onderhandelingen zonder enige voor
opgestelde voorwaarde en dus zelfs niet
zonder het tevoren vertrekken van de
Ameriktianse strijdkrachten uit Zuid-
Vietnam.

Hard gelach

Na terugkeer ln Italië schreef lilj, zo
als zondag bekend is geworden, een
omstandig rapport, met name over zijn
ervaringen in Noord-Vietnam. En h\j
stuurde dit document niet naar de Ita
liaanse minister-president, maar naar
zijn boezemvriend Fanfani en niet in
diens hoedanigheid van Italiaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, maar als
voorzitter van de Algemene Vergadering
van de UNO.

En wat deed Fanfani met dit kost
bare manuscript? Stuurde hij het dan
toch minstens aan zijn eigen regering
in Rome, waarvan hij nog steeds hard
nekkig deel uitmaakt Geen sprake van.

Fanfani zond het regelrecht naar de
president van de Verenigde Staten die
op ditzelfde ogenblik in een bloedige
strijd zijn verwikkeld in Zuid-Oost-Azië.

De rest is gisteren, maandag, bekend
geworden. President Johnson geloofde
van dit hele rapport-La Pira niets en
Deze moest daar zo hard om lachen,
dat htj het hele verhaal bekend liet ma
ken.

En zo kreeg de Italiaanse minister
president gistermorgen een lijvig dos
sier uit Rome, Washington en New-
York voorgelegd, waarin sprake Is van
een maar liefst Italiaanse bemid
delingspoging Inzake de strijd In Viet-

Wereldbelangrljke zaken, waarvan de
Italiaanse minister-president helemaal
niets afwist. Mam intussen reageerden
ook do communisten van Hanoi met een
officieel dementi: „Geen".

Storm

En zo verkeert de Italiaanse premier
en met hem het hele kabinet in de nau
welijks meer op te lossen moeilijkheid,
dat een ambteloos privé-burger (La Pi
ra) maar liefst In samenwerking met
de nog steeds officieel in functie zijnde
minister van Buitenlandse Zaken, een
zgn. „Italiaanse bemiddelingspoging" in

(Advertentie)

HET IS NOG NIET TE LAAT
GEEF EEN PLATENBON OF
GEEF EEN PLAAT

(Advertentie)

HET IS NOG NIET TE LAAT
GEEF EEN PLATENBON OF
GEEF EEN PLAAT

voorzieningen).
Standplaatsen: LEIDEN,
VOORBURG en HAARLEM.

Of vul onderstaande coupon in:

14.02

toor. Stationsplein.

Telkens van half acht tot half

Vietnam zou hebben ondernomen, zon-
dat dat de regering in Rome er ook
maar iets mee te maken hafi, of iets van
wist.

Vandaar de politieke storm hier.
Waarbij wij nog twee dingen moeten
melden: ten eerste, dat de communis
ten zich volledig achter La Pira heb
ben geplaatst en dat de leiders liefst
openlijk protestacties hebben toegezegd
(vrolijk kerstfeest betekent dit) en dat
ten tweede iedereen, behalve de com
munisten dus, nu met kracht de defini
tieve verwijdering van Fanfani eisen,
door wiens achterbaks optreden telkens
opnieuw het prestige van de Italiaanse
regering en het vertrouwen in de Ita
liaanse buitenlandse politiek in ernsti
ge mate worden geschaad. Dit alles zgn
niet onze woorden. Integendeel zelfs de
nuchtere en meest gezaghebbende dag
bladen spreken vandaag over Fanfani's
(internationaal-politieke optreden, als
over absurd, grotesk en belachelijk.

Kortom: als de tekenen niet bedrie
gen ls het einde van La Pira nu wel ge
komen en is het aanblijven van minis
ter Fanfani (die tot grote angst van ie
dereen. morgen In Rome terugkomt)
praktisch onmogelijk geworden.

K.L.M.-

DC-9 vliegtuigen
komen later

DEN HAAG (ANP) In tegenstel
ling tot eerdere berichten van de KLM
en ln afwijking van hetgeen kan blijken
uit een zojuist verschenen nieuwe edi
tie van haar dienstregeling, zullen de
eerste twee Douglas DX-9-vllegtuigen.
die in januari '66 aan de KLM zouden
worden overgedragen, niet eerder dan
ln de derde week van februari op
Schiphol arriveren.

De oorzaak der vertraging is hoofd
zakelijk toe te schrijven uan stagnatie
in de afelevering door bedrijven die
aan de Dougiasvliegtuigfabrieken als
toeleveranciers optreden, benevens aan
enige wtjzigingen in de produktie.

UTRECHT (ANP) In verband met
de benoeming van de algemeen secre
taris van het Nederlands Katholiek Vak
verbond, drs. Th. Coppes, tot directeur
van de NV de Volkskrant heeft het ver-
bondsbestuur van het NKV de heer J.
van Dorp benoemd tot algemeen secre
taris ad interim. De heer Van Dorp ls
penningmeester van het NKV.

Naam:
Adres
Woonplaats

Noord-Zuid-Hollandse Vervoermaatschappij N.V.
Leidsevaart 396 Haarlem Tel. [phone]

KIES EEN BOEIENDE BAAN BIJ EEN STERK BEDRIJF,
KIES DE

(Advertentie)

HET IS NOG NIET TE LAAT
GEEF EEN PLATENBON OF

GEEF EEN PLAAT

Begroting Vrolijk

aangenomen

(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren weer twee liberale mo
ties verworpen. Met alleen de stem
men van <1e VVD, Boerenpartij en
SGP vóór verwierp de Kamer bij zitten
en opstaan de liberale els om reclame
ln de radio reeds in het begin van 1966
in te voeren en om tien miljoen gulden
voor de wereldomroep te betalen uit de
opbrengst van de luister- en kijkgel
den. Met dezelfde meerderheid werd 'n
motie-Van Dyk (WD) verworpen, die
twaalf miljoen gulden wilde schrappen
op de begroting van minister Vrolijk.
De begroting zelf werd z.h.s. aangeno-

Kersttrouvvtjes in
woonwagenkamp

I DOETINCHEM (ANP) In de kerst
nacht wordt ln de school van het Doe-
I tinchemse woonwagenkamp een byzon-
j dere mis gehouden. Een aantal bewoners
van het kamp zal ln de echt worden ver-
i bonden en enkele kinderen zullen hun
eerste heilige communie ontvangen. De
mis wordt opgedragen door mgr. i
Hendrlksen, hulpbisschop van kardl-
naai Alfrink.

Uitstel houw kapel
V.S.-militairen

WASHINGTON (UPI) De lucht
macht en marine der VS zullen bouw
projecten ter waarde van meer dan 5
miljoen dollar ln zes Europese landen
uitstellen. in verband met bezuinigin
gen. Voor Nederland gaat het by het
uitstel om de bouw van een kapel voor
luchtmacht.

Ratna Sari Deun, de derde vrouw
van president Soekarnoie een
communistische spionne, althans
so wil het het in Maleisië verschij
nende dagblad Oetoesan Metayer,
Zij zou, volgent het blad, optreden
als bemiddelaarster tussen Soe
karno en de thans plaatselijk ver
boden PKI. Ze zou ook al enkele
malen getracht hebben naar Japan
te vluchten.

Voor artiesten

N.B. Op vrijdagavond 24 en 31 december geen
kennismakingsavond in DEN HAAG

aalmoezenier

ROTTERDAM (KNP) De bisschop
van Rotterdam mgr. M. A. Jansen heeft
namens het Nederlands episcopaat eer
vol ontslag verleend als aalmoezenier
van de artiesten aan Ch. O. J. Kloeg.
Tot diens opvolger ls benoemd N. M.
Grijplnk, secretaris van het bisdom
Rotterdam bij de vicaris-generaal. Een
nieuwe benoeming voor aalmoesenier
Kloeg volgt binnenkort. Tot opvolger
van secretaris Grijplnk Is benoemd de
heer J. Lagerwaard, administrateur van
het bisdom Rotterdam. De bisschop
.heeft benoemd tot rector van de kapel
van de eeuwigdurende aanbidding te
HET IS NOG NIET TE IAAT Rotterdam Th. J. M. Naastepad, die
i GEEF EEN PLATENBON OF kapelaan was ln de kathedraal van Lu-
i GEEF EEN PLAAT j rentius en Ignatius ts Rotterdam.

Tussen koningin
en premier geen

vertrouwensman

(Van onze parlementaire redacteurI
DEN HAAG De directeur van de
rijksvoorlichtingsdienst Is bij Konin
klijk Besluit benoemd tot adviseur vun
de koningin en van de leden van het
koninklijk huls in voorllehtfngsaangele-
genheden. Hij heeft daarbij opdracht
gekregen, zonder de etsen van een goe
de berichtgeving uit het oog te verlie
zen. bedacht te zijn op het zoveel mo
gelijk beschermen van de privësfrrr
van de konlngta en van de leden van
het koninklijk hnln.

Dit Is medegedeeld door de minister
president, mr. J. M. L. Th. Cals In de
memorie van antwoord over de minis
teriële verantwoordelijkheid Inzake het
koninklijk huis. Deze zaak is reeds ge
ruime tijd ln discussie, maar werd van
direct belang toen de voorlichting rond
da verloving van prinses Irene in op

spraak kwam.

Zowel het vorige uln het huidige ka
binet hebben in deze moeilijke zaak,
die zich vooral beweegt rond de randge
bieden van de privésfeer adviezen ge
vraagd aan de ministers van staat. dr.
W. Drees en prof. inr. P. J. Oud. Pre
mier Cals had dpze twee ministers van
staat alsnog gevraagd een mening te ge
ven over de vraag of er behoefte be-
staut aan een nadere definiëring van
het begrip „koninklijk huls". Het kan
Immers van belang zijn uit te maken,
wie wel en wie niet tot het koninklijk
huis behoren. Dr. Drees en prof. Oud
hebben premier Cals laten weten, dat
zij een dergelijke omschrijving niet no
dig achten: „De noodzakelijkheid ervan
is allerminst gebleken en de bezwaren
ertegen zijn groot", aldus de belde ad
viseurs. De regering heeft zich bij de
ze visie aangesloten, ^mdat geen vaste
regels voor het al of niet tot het huls be
horen, kunnen worden gegeven.

De minister-president zegt voorts,
dat er geen twijfels bestaan over de
werking van de ministeriële verantwoor
delijkheid voor de daden van de konin
gin, omdat deze, krachtens de grondwet
onschendbaar ls. Er zyn daartoe dan ook
geen nieuwe wettelijke maatregelen no

dig. Bovendien heeft zich de laatste Ja-
re een gewoonterecht ontwikkeld, een
ontwikkeling, die nog niet is afgesloten.
Het huidige kabinet geeft er daarom
de voorkeur aan. de grond)wettelijke
regelingen beperkt houden.

Ten aanzien van de prlvësfeer van de
koningin en de leden van hnar hui» Is 't
niet altijd eenvoudig te bepalen hoever
de ministeriële verantwoordelijkheid
reikt Voor hun nlet-openbnre optreden
Die verantwoordelijkheid rust aller
eerst op de schouders van de minister
president. Mr. Cals verwerpt 't Idee om
een speciale vertrouwensman tussen de
koningin en de premier te schuiven.
wijst er In dit verhand op. dat sinds de
tweede wereldoorlog, het contac t tussen
.le Koningin da l' .l. n MUI b.-t konink
lijk Imis MMRlJdl da premier rn da
overige ministers anderzijds, sterk ls
toegenomen, zowel persoonlijk als
schriftelijk en telefonisch.

Hoewel de speciale vertrouwens-
man dus wordt afgewezen, erkent de
regering wel. dat op het terrain var. de
voorlichting een effectieve coördinatie
tuasen het koninklijk huls en de rege
ring noodzakelijk le. Coördinatlebe-

I sprekingen vinden dnn ook geregeld
plaats. De nauw.- samenwerking tus-
sen de rijksvoorlichtingsdienst en de se-
retarlaten van de leden van 't konlnk-
I lijk huls ls nu vastgelegd ir. e.-n Ko
ninklijk Besluit. De koningin zelf heeft
leen Instructie aan de particuliere se
cretariat en ultgc „ven. terwijl mr.
Cals hetzelfde heeft gedaan voor de
rijksvoorlichtingsdienst. Hierin zijn be
palingen opgenomen, die een effectieve
samenwerking en coördinatie tussen de
R.V.D. en de secretariaten waarborgen
en die bovendien de premier ln staat
stellen tijdig kennis te nemen van alle
publlkstles over de leden van het ko
ninklijk hula, waarbij het staatsbelang
betrokken kan zijn. Uit de instructie
blijkt ook, dat de directeur van de R.V.D.
ook ln aangelegenheden van zuiver par
ticuliere sard, op aanwljz'ng van de
koningin of van de leden van t konink
lijk huls, adviseren kan. Op het ogen
blik echter, dat het staatsbelang erbij
betrokken raakt. Is hij verplicht contact
op te nemen met de mlnlatrr-prealdent

Tenslotte wijst premier Cals er voor
lopig de gedachte van de hand om een
permanente post van de R.V.D. op of ln
de omgeving van Soestdljk In te richten.