Ned. Kath. Middenstandsbond viert in Arnhem 50e verjaardag Werknemers door sluiting Ankersmit -zwaar gedupeerd Verschaffers van kapitaal eerder op de hoogte Nr -r 'Irs. Schmelzer wil meer brood in de politiek MINIMUMLOON VOOR HOUT: F. 121,50 In bedrijfstak werkgevers toegeeflijker r ollis niet van geheime dienst E£ NSDAG 14 DECEMBER 1965 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 oph idden-en kleinbedrijf claimt eigen plaats in nationale huishouding (EN es ie K.v ntstaan als federatie 'erslag gevers) Sf HAAG. Wie in de oude, vaak ver- de gedenkboeken kijkt van de katho- e maatschappelijke en sociale organi- es, die wordt geconfronteerd met een rijk rooms leven. De nadruk mag dan ast onbevooroordeeld op rijk leven gd worden. Want dat was het in vele ™feilen. Zo vergaat het ook degene, die bfe historie van de vijftigjarige Nedre- aa^se katholieke middenstandsbond duikt, tld jen 1» het de dag van de NRKM. De dag het gouden jubileum, dat In Arnhem ge- 'ordt. Het is tevens de afsluiting de, want het volgend jaar zal de katholieke enstandsbeweging als centrale van katho- onderneme.rsorganisaties in het midden bedrijf het leven vervolgen. Een anden i en een beter aan de dynamiek van deze aangepaste structuur symboliseren 't feit, °tve het midden- en kleinbedrijf voor zichzelf he I, cl. claimt in de nationale huishouding. Nederlandse Katholieke Middenstandsbond ls daan als een federatie van diocesane mid- ftandsbonden, veelal kortweg de Hanze ge- id, waarvan de eerste in 1902 in het Bos- diocees werd opgericht. De georganiseerde olieke middenstand heeft zijn grote pionier norbertijn dr. Nouwens. Zoals het in die ging, was het de clerus, die veelal de stoot tot organisatie en bundeling van katholieken leroep en stand. Zo ook met de midden- De toenmalige bisschop van Den Bosch, Van de Ven gold als de stimulator ach- let werk van Nouwens. Ook in later jaren, de tweede wereldoorlog, zouden de flgAertijnen van Heeswijk een belangrijke rol spelen in de katholieke middenstands- ging. Een van de markantste van hen was Beurden, die tot zijn dood in 1945 een belangrijke rol in de NRKM heeft gespeeld, vele studiedagen en congressen, die in de Berne te Heeswijk werden gehouden. Voorzitter JB. A. Hurkmans. hebben voor velen een band geschapen met de norbertijnen. Bladerend in het geschiedenisboek van de NRKM valt op, dat het dr. Nouwens was die reeds in 1902 via een pre-advies op het derde internationale congres voor de handeldrijvende middenstand te Amsterdam de stoot gaf tot de oprichting van een algemene vereniging van middenstandsbonden, waarbinnen ieder de reli gieuze en politieke overtuiging van de partners zou eerbiedigen. Helaas mislukte dit vooruitstre vende plan omdat de tijd er kennelijk niet rijp voor was. De vereniging van middenstandsbon den was "een 'nn<* leven hesehoren en de kloof tlerlandse Katholieke Middenstandsbond urn his'or.seh piautje i ■d gehouden. De N.R.K.M. wus toen nog in dehet eerste congres, dat in september l'Jt7 in Utrech onden. Vandaar de vijf vaandels en het bestuureerste plaats de federatie van de vijf diocesane Ha met de vele geestelijk adviseurs, hier gegroepeerd rond de bisschop. tussen de middenstandszuilen ook daar tekende zich af. Een andere pionier van de katholieke midden standsbeweging, ook in Europees verband, was de Limburger J. A. Koops, die in 1935 tot nu- tionaal voorzitter werd gekozen en het 25 jaar zou blijven. Een leider was hij, uit keihard hout gesneden, rechtlijnig, maar zeer oprecht. Koops was een strijder en hij noemde zichzelf graag aanvoerder. Voor de tegenstanders was hij een moeilijk mens. voor zijn standsgenoten een patriarchaal vriend. Ontelbare functies heeft Koops bekleed, zowel ln het middenstands bedrijfsleven als in de politiek. Hjj is onder an dere lid van de Eerstd Kamer geweest en tot zijn dood in 1964 voorzitter van de NoordUmburgse Kamer van Koophandel. Zo wordt het leven van een organisatie getekend door zijn meest vooruitstrevende dienaren, die steeds opnieuw weer de handschoen weten op te nemen, die hen door de moeilijkheden van de tijd wordt toege worpen. MOEILIJKE TIJD Zo'n moeilijke tijd speciaal voor de midden stand - was de crisis van de dertiger jaren. Ook in het midden- en kleinbedrijf gingen er ve len voor de bijl, hoewel vele anderen hebben getracht om, werkeloos in het eigen beroep, een handeltje In het een of ander op te zetten. Zo werd de sprong naar een wel bijzonder wanke le zelfstandigheid gewaagd. Het was de tijd dat mr. Van HellenbeVg-Hubar bet bondsbureau bestierde en er een uit eigen middelen bekostig de secretaris op na hield, drs. Hub. I,. Jansen, de huidige algemeen secretaris van de Sociaal Economische Raad, die de initiatiefnemer werd van de centrale van katholiek handelsonderwijs. I)eze centrale ontstond in 1937 vanuit de NRKM, In de tijd dus dat de later veel gewraakte ves- tigingsweg en het beruchte middenstandsdiplo ma het licht zagen. De NRKM heeft behalve de vijf diocesane, regionale organisaties en zo'n vijftig vakorgani saties geen leden. De centrale is vooral een ser vice-instituut, dat tot taak heeft zoals het in de statuten van juli 1965 staat omschreven het behartigen van de sociale en economische be langen van de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Het gaat hier om bijna 60.000 ka tholieke ondernemers, een getal, waarmee de NRKM zich verreweg de grootste onder de mid denstandscentrales mag noemen. Is er nog toekomst voor het midden- en klein bedrijf? De staatssecretaris van Economische Zaken, drs. J. A. Bakker vindt het veel ge hoorde ,,de middenstand verdwijnt" een kreet- zonder-meer. Het midden- cn kleinbedrijf kan niet verdwijnen. Het zal wel groeien in andere vormen. Vele kleinere bedrijven zullen verdwij nen of wel omdat er geen opvolging is of omdat het economisch nut van een bepaald bedrijf nihil is en in onze veeleisende tijd geen soulaas meer kan bieden. Evenals in de landbouw moet in het midden- en kleinbedrijf een ontwikkelings- en saneringsfonds gaan werken. Onlangs bracht de stA&tscommissie-Goldschmidt daarover een advies aan'de regering uit. Deze medaille heeft dan ook .een andere zijde: de vergroting van be drijven. Er is een duidelijke groei in de bedrijfs- eenheden te constateren, vermindering van 't to tale aantal overigens kampt men hier nog met een gevolg van de crisistijd gaat dus ge paard met de groei van kleine bedrijven tot middelgrote en van middelgrote tot ware groot bedrijven. OOK AMBACHT Overigens omvat de NRKM meer dan alleen de detailhandel. Ook het ambacht, de Horeca en 't vervoerswezen horen erbij en «laar In de laatste jaren met name onder het huidige voorzitter schap van de Bredanaar J. B. A. Hurkmans sterk de nadruk op gelegd. In de verschillende branches loopt het economische beeld soms In het kappersbedrijf. de Horeca, in de tabaks- Van r verslaggevers) DEN HAAG Honderden ondernemers In het midden- en kleinbedrijf komen morgen naar Arnhem om het gouden feest va» de Nederlandse Katholieke Middenstandsbond te vieren. In de morgenuren sal kardinaal Alfrink in de Walburgisbasiliek met 'n aan tal geestelijk adviseurs van de NRKM pontificale concelebratie van de H. Eucha ristie vieren. In de middaguren is er een jubileumzitting in de Stadsschouwburg van Arnhem, tvaar achtereenvolgens het u-oord tal worden ge voerd door NRKM-voorzitter J. B. A. Hurk- mans, prof. dr. Th. L. Af. Thurlings, minis- ter-president mr. J. L. Af. Th. Cols en kar- I dinmil Alfrink. Na de receptie volgt er een 1 diner, gepresideerd door drs. W. Peters. Drs. Hub. L. Jansen zal dan namens de centrale voor katholiek' handelsonderwijs een jubileumboek aanbieden, dat werd ge schreven door de huidige rector-magnifi- cu» van de economische hogeschool in Til burg, prof. dr. H. F. J. Af. van den Eeren branche en de brandstoffenhandel ziet men zich bijvoorbeeld geconfronteerd met ernstige moei lijkheden. Volgens een recent rapport van de raad voor het midden- en kleinbedrijf heeft on geveer 40 procent van de middenstandsonderne mers een inkomen van rond 6000 gulden per jaar. Dat geeft ernstige zorgen en deze situatie vraagt om een oplossing, die langs de weg van ontwikkeling of sanering kan worden verkregen. Grote aandacht wordt er besteed aan voorlich ting, bedrijf8-economische advisering, het onder wijs en de samenwerking ln inkoop-combinaties en gezamenlijke werkplaatsen. De individuele en collectieve voorlichting staat hoog genoteerd bij de NRKM, want het is pure noodzaak dat de middenstanders eerst en voor al ondernemers zijn in de ware betekenis van "v DRS. NEDERHORST (PvdA) Oud-voorzitter J. A Koops. dit woord. Wil hij de eisen van deze tijd onder de knie krijgen, dan dient hij bedrijfs-econo- misch goed geschoold te zijn en daarvoor zorgen tal van cursussen, die in alle delen van 't land worden gehouden onder auspiciën van de NRKM en de bij baar aangesloten organisaties. Voor wat betreft het onderwijs, de detailhan- delsdagschoien. waarvan er een aantal opge richt zijn onder invloed van NRKM. hebben hun eerste vruchten reeds afgeworpen en ook in de ambacht-, Horeca- en vervoerssector wordt ho ge prioriteit verleend aan het onderwijs en de opleiding van de toekomstige ondernemers. Zo tracht de Nederlandse Katholieke Midden standsbond vanuit zijn Haagse hoofdkwartier aan de Laan van Meerdervoort belangrijk werk te verrichten voor een grote groep in ons land, een groep die veel meer bijdraagt aan het natio nale inkomen dan bijvoorbeeld de landbouw. Er is alle reden tot feestvreugde om wat de ka tholieke ondernemerscent ral«- in het belang van midden- en kleinbedrijf heeft verricht, er Is te vens reden om zich verder te bezinnen op een toekomst die ook voor het midden- en kleinbe drijf al begonnen is. Binnenlandse KERKGANGER lichtlijnen KLM nog in studie Van onze parlementaire redactie) EN HAAG De Instelling van hin- landse luchtlijnen bij de KLM is steeds onderwerp van fctudle. Het is nwel niet juist, dat KLM uf een htemiaatschappij van de KLM reeds 1966 een geregelde dienst zal instel- passaglersvervoer tussen Schip- de vliegvelden Eelde enerzijds Volke! en Beek anderzijds. ii heeft minister Suurhoff (Verkeer Waterstaat) medegedeeld in ant- >rd op schriftelijke vragen van het eede Kamerlid Oele (PvdA), linister Suurhoff wil bevorderen dat. rafgaande aan de eventuele instel- an binnelandse luchtdiensten, rleg zal zijn gepleegd tussen de KLM de NS. Dit laatste teneinde een zo chtbaar mogelijk ontwikkeling van snelvervoer te bewerkstelligen. Bij Dverleg kan dan de kwestie van de ombineerde retourbiljetten ter spra- worden gebracht. NAM ER WAT VAN MEE UTRECHT (ANP) De dertigjarige opperman \V. is in Utrecht aangehouden wegens een reeks diefstallen in allerlei kerken. Uit de r.-k. Augustinuskerk haalde hij een koperen altaarbei en uit de Sint Martinuskerk een zilveren lepel en een zilveren wlerookschepje. Elders stal hij tweemaal een zilveren Friese kandelaar en een koperen bel. De kennelijk oecumenisch voelende inbreker ging ook naar de gereformeer de Zuiderkerk waar hij een zilveren avondmaalbeker stal. Het was zijn gewoonte, ln de kerken te doen alsof hij in gebed was. Zodra er geen andere bezoekers meer waren, sloeg hij zijn slag. Hij verkocht zijn buit aan de opkoper V. in de binnenstad, die hem voor de verschillende voorwerpen bedragen be taalde, die varieerden van 'n paar rijks daalders tot vijftien gulden. De opkoper is gearresteerd wegens heling. Speciaal broodje voor zaterdag j beid, we zitten t< I wettelijk kader. L I gering gaat doen. bouwvakarbeidersbonddeelde deze mening, maar achtte zich niet aan het percentage gebonden. De heren Brou wer en De Groodt vonden ook. dat de ontwikkeling der zuken niet animeert om langjarige CAO's af te sluiten. De heer De Groodt wilde de fondsvorming koppelen aan de CAO-onderhandelingen en dan „zonder enige terughoudend heid". (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT De bij het NKV aange- rakhonden hebben zich gisteren ln de verhondsraadsvergadering ak koord verklaard met het beleid van bet bondsbestuur in de Stichting van de Ar- beid en met name wat betreft het af breken van de onderhandelingen over centrale loonpolitieke elementen. Alge meen werd de houding Andere zaken werden nog aangeane- j «len door de heer Huysman, die meer In- i spraak wenste in de bedrijven. Over re- Evenals de verbondsvoorzitter in zijn rente fusie» en sluitingen van onderne- rede had gedaan, had «ie heer De Groodt mingen werd geen overleg gepleegd, er kritiek op. dat de regering toch een Pas op het laatst.- moment werden mr- percentage had genoemd Hierdoor dedelingen verstrekt. De heer Van der heeft minister Veldkamp met de ene Ploeg i landarbeidersvroeg aandacht hand teruggenomen wat hij met de an- voor de toenemende omschakeling van deie aan vrijheid gaf. ..Bovendien kun- i directe belastingen op indirecte, om niet met minder dan 7 pro- dat vooral de minst draagkrachtigen schade lijden. (Van onze correspondent) DEVENTER Datgene wat bij An kers mit Is gebeurd opheffing van 'n textielfabriek en plotseling ontslag van 1500 werknemers Is feitelijk een ge volg van een absurde situatie, die niet langer houdbaur Is en waar nodig wat aan nioet gebeuren. Daarom is het meer dan urgent, dut er spoed betracht wordt met de plannen voor de hervor ming van de onderneming, zoals ze reeds in het regeringsprogramma zijn aangekondigd. Wanneer de adviezen van het rapport-Verdam opgevolgd wa ren, dan zou datgene, wat zich In De venter heeft voltrokken, niet mogelijk garnaal ét» Dit zei drs. G. M. Nederhorst tijdena een persconferentie na een oriëntatie- bezoek. dat hij samen met de Tweede- Kamerleden van de Partij van de Ar beid E. R. Wleldraayer en W. J. Schui temaker aan Deventer had gebracht. Daarbij zijn besprekingen gevoerd met de burgemeester, met het arbeidsbu reau, met de directie en met leden van de ondernemingsraad van Ankeramlt. De heer Nederhorst zei in overweging te nemen, of hij een verzoek aan de re gering zal doen. voor een beroep op het Europees sociaal fonds, dat voor de helft kan bijdragen In de kosten van omscholing en verplaatsing van perso neel. Tevens zou de minister van Eco nomische Zaken misschien kunnen over wegen de vestiging van een nieuw be drijf in het complex van Ankersmit fi nancieel aantrekkelijk te maken. „Hier ls een probleem aan de orde", zet de heer Nederhorst, „waar we in Nederland niet meer omheen kunnen. Het is helemaal niet uitgesloten, dat we met het voorbeeld van Ankersmit voor een keten staan van gebeurtenissen, waar vele werknemers de dupe vun kunnen worden. Het gaut daarbij ook om een algemeen probleem: concen tratie van ondernemingen is niet tegen te houden. Maar dat schept ook sociale verplichtingen. Belungrljk is daarom de vraag hoe het regeringsbeleid daar op ia of moet worden afgestemd, hoe de sociale nadelen kunnen worden opge vangen en voorkomen. Vooruitlopend op een besluit over het rapport-Verdam, voor een herziening van het onderne mingsrecht. zou daarom op korte ter mijn reeds verplicht moeten worden gesteld, dat bij sluitingen van onderne mingen vooraf overleg plaatsvindt met vakorganisaties en ondernemingsraad". De heer Nederhorst had grote bezwa ren tegen het volkomen onverwachte ontslag, dat meer dan duizend werkne mers, nog wel in december, werd aan gekondigd. Nuar buiten bestond de in druk dat er geen vuiltje aan de lucht was. Op dezelfde dag ls nog een secre taresse 60 gulden loonsverhoging toege kend. als ze van een andere betrekking afzag. Zo zijn er meer voorbeelden te sluiten en een nieuw bedrijf In Boe- kelo te vestigen en uit te breiden met een afweging van de sociale nadelen, die duarult voor dc mensen voortvloel- De heer Nederhorst wees ln dit ver band naar Limburg, waar van het begin of aan de hele politiek van slutting van de mijnen in nauw overleg met de werknemers is besproken geweest, evenals het tempo daarvan en het ne men van een stuk financiële verant woordelijkheid voor het scheppen van vervangende werkgelegenheid. „Dat ls modern ondernemingsbeleid ook naar «Ie sociale kant Maar in Deventer ls dat niet gebeurd en daar hebben zich dan ook vele klein.- drama's afgespeeld, die bijzonder pijnlijk zijn en die niet nodig zouden zijn geweest als er meer aandacht had bestaan voor het werke lijk belang en het welzijn van de werk- Behalve door de heer Nederhorst zijn ook door Tweede-Kamerlid Scholten (CHU) over deze kwestie vragen aan de Kamer gesteld. De staattterretarl* van Socials 'Zaken cn Volksgezondheid, dr. J. F. G. M. de Meijer, heeft opdracht gegeven tot het treffen van bijzondere maatregelen met betrekking tot de arbeidunarkttltualie ln Deventer en omgeving, waar het ontslag van werknemer» van de textielindustrie Ankersmit tot onrust heeft geleld. De ge dachten gaan In de richting van het stop- ietten van de tewerkstelling van buiten landse arbeidskrachten voor dat gewest. Overleg zul worden gepleegd met het be drijfsleven ter plaatse, dat in dc commis sie van advies van het gewestelijk ar beidsbureau Is vertegenwoordigd. Al aar «Ie aad plannen al in de loop van «Ut Jaj s«l dr nmifts cent thuiskomen". Brouwer I hi. nuiand tevoren al vidledig op «Ie hoog te. De kiipitaal\ erschnffers lijden g«««-n enkele schade. Aleer.dan duizend men sen worden wel tie dupe en dal In e«-n bedrijf dat zeer gezond was en go»-d geleid werd. De 50-jarigen en ouderen guun een onzekere toekomst tegemoet, doordat hun plaatsingsmogelijkheden zeer on gunstig zijn. Voor de overigen zijn <-r aanvragen in tal van bedrijven uit het gehele land. waarbij ëén van NIJverdal ten Cate voor enkele honderden mensen. Een groot deel van de onzekerheid voor vel.- men sen had verzacht kunnen worden, wan neer er tijdig vooroverleg was geweest, zei de heer Nederhorst. Dan had ook de vraag aan de orde kunnen komen of 't wel rationeel is een bedrijf in Deventer emcen rukwindjr zou fataal iaar zolang het rustig blijft. hoogstaande wande Iwgze <lé ng in alle hoogwatermisère. STATE DEPARTMENT: ninimi redactie) HAAG ..Brood t bij iedere maaltijd, bij de politieke maal- L Wij mogen het brood uit de weg gaan. Ik Jp bijvoorbeeld niet om wij in Nederland nooit brood bij dc ie maaltijd krijgen. Het lekker en bovendien heb vat te doen als de pauze Sen twee gangen wat begrijp ook niet waar- Jullie bakkers in samen ging met collega's brrwdbc leggers niet een -makelijk bioodgetecht voor de zaterdag samenstellen De drukbezette huisvrouw is jullie er waarschijnlijk j enorm dankbaar voor en Jullie zelf kan zoiets ook geen kwaad" Losjesweg lanceerde gister middag consument, echtge noot. huisvader en politicus, drs. W F N. Schmelzer. in het Kurhaus bij een aan tal leden van de bakkerij- stichtlng deze aantrekkelij ke gedachten De bakkers waren er enthousiast over. De politicus Schmelzer re kende de bakkers voor: jul lie zijn vrij Willi* o»«flneerd van 14.500 bedrijven ln 1946 tot 8 000 in 1965 Zoiets noem lk spectaculair Ook heb ik in de stukken ge zien dat er nog 1 500 een mansbedrijven zijn. 6 000 overige bedrijven en 300 koude bakkers, tgrwijl 7.500 bedrijven volgens de be kende politieke broodbakke- rijparagruaf werken Consument drs. Schmelzer vroeg zich af »of de daling van het. broodverbrulk met 2 pet (ln het buitenland met slechts 1 pet wel hele maal onvermijdelijk moet zijn. Er zijn gelegenheden genoeg waar het brood een grotere rol kan spelen scherp afgekeurd. Overigens hadden velen de indruk, dat de werkgevers ln de bedrijfstakken toegeeflijker zullen zijn dan die in het centrale overleg. „De haan maakt meer lawaai dan de kip die de eieren legt", zo drukte de heer De Groot (houtbe- werkersbond) zich uit. In zijn bedrijfs tak is een minimumloon van 121,50 gulden bereikt. Daarentegen betoogde de heer Spit (bond vervoerspersoneeldat de erl- slssfeer van de Stichting van de Arbeid bepaald wel zal doorwerken naar de bedrijfstakken. Als men daar toch mee gaander zal blijken te zijn. dan komt dat volgens hem door de druk der om standigheden. niet door 'n andere men taliteit. Overigens bleek men vastberaden om uit de loononderhandelingen te ha len wat te bereiken is. „Het vormen van fondsen ter bevoordeling van geor- ganlseerden Is door het mislukken van het centrale overleg heua niet van de baan", zei de heer Huysman (textlel- bond) en de heer De Groodt (St.-Wllll- brordus) zei, dat. nu er geen enkele centrale afspraak Is gemaakt, 'van de vrijheid gebruik zal worden gemaakt. Op dit laatste punt moest NKV-voor- zltter Alertens de Iniot wat afhouden. „De situatie Is bijzonder Ingewikkeld en eist nader beraad dat woensdag ge houden wordt ln ons verbondsbestuur 'V-Tï'r'T "td" "I" ZO ZIJN ONZE MA(RI)NIEREN vakcentrales. Het t« echter niet zo. dat we volkomen vrij zijn, want al zijn we het oneens in de Stichting van de Ar- Het uniform keurig strak i n dr plooi, het haar net fes in de golven, maar de hand hoeft met aan de pet, uant het m nog ren dag feest voor de mariniers Do.n-.m. dhoo i h> I glas en samen met burgemeester W' Thomassen ran Rotterdam wordt getoast op S00 faar mariniers. De festiviteiten rond dit jubileum ztjn gisteren afgesloten en dat gebeurde op deze bijeenkomst met de burgemeester is f Maasstedelgk stadhuis. )eventet "pi I I WASHINGTON (UP1) liet Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Za ken lu-eii formeel gereageerd op ge- nichten In de Kuropeae pers dat de In Amsterdam verdwenen dr. Klehard II. Follla Jr., verlamden zou zijn aan het ('entral Inte|||g«>nre Agency, «Ie Anie- rtat hij in enig opzicht met het CIA te mnken zou hebben Ook «Ie echtgenote van Follla heeft de mogelijkheid van enige verbintenis van haai man niet de Geheime Dienst af gewezen. Volgens «ie Washington Post heeft ze gezegd ..Daar ts niets van waar. dat weet Ik zeker. Ik kan me ntrt voorstellen dat mijn man belangstelling zou hebben voor spionage of Iets van die aard. HIJ Is met hart cn ziel de me dicijnen toegedaan". Mr. (lals in Rome DEN HAAG «ANP» Min»-ter-pre«i- dent mr. J Call li met zijn echtgenote in Rome aangekomen voor een kort be zoek aan de Italiaanse hoofdstad Hij heeft in F t afgelopen weekeinde de internationale conferentie van christen democraten op Sicilië bijgewoond Zijn thuisreis onderbreekt hij voor een kort bezoek aan Rome. zulks op uitnodiging van de Italiaanse mmiatar-preaidant Aldo Moro.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1965 | | pagina 5