Leidse Courant | 1965 | 3 november 1965 | pagina 6

HETZE TEGEN NEDERLAND WERD
VANUIT VATICAAN GEDIRIGEERD

Griek in stilte na storm

Conclusie Italiaans weekblad

Linsday
opvolger

gekozen tot
van Wagner

Veel werk voor huurcommissie

Kwaliteit huizen van
voor 1921 niet te best

Amendement
van Nelissen
blijft nog op
tafel liggen

Concilie loopt
naar zijn einde

Hebt u een rijbewijs?

Dan hebben wij voor u
•dicht bij huis*
een goede baan!

ZON ZAL PLANETEN
GAAN OPSLOKKEN

EAGiNA 6

DE LEJLDSE COURANT

WOENSDAG 3 NOVEMBER 1965

iVan onze concilie medewerker dr. A. u. d. Weger)
ROME -- Het artikel van pater F.rneat Schoen
maeckers S..I. is door bepaalde rurlale kringen
misbruikt als platform, van waaraf een aanval kon
worden gelanceerd op kardinaal Alfrink, „een van de
grootste tegenstanders der nieuwe coneiliekoers, die
sinds de tweede en vooral sinds de derde zitting is
Ingeslagen". Aangezien het oorspronkeltike artikel In
..The .Month" daarvoor op zich onvoldoende basis
bood. heeft het pauselijke staatssecretariaat vlak voor
het verschijnen van ...Myslerium Fidel" met opzet het
Italiaanse uittreksel verspreid, dat enige tijd tevoren
in „II Regno" was verschenen.

Aan de pei-s werd te verstaan gegeven, dat zij na lezing
van dit artikel wel 7-ou begrijpen, tegen wie de
cliek in de eerste plaats was gericht. En de meeste
Italiaanse kranten, slaafs als /e in hun kerkelijke
berichtgeving nu eenmaal zijn. hebben deze suggestie
overgenomen. Kortom: de hele hetze tegen de Neder
landse kerkprovincie in het algemeen en tegen kardi
naal Alfrink persoonlijk is vanuit het Vaticaan ge
dirigeerd. Tot deze conclusie komt Dolcino Favi, een
Italiaanse eoncillejournalist, in het laatste nummer
van Quest Italia, een maandblad dat opvalt om zijn
gedurfde stellingname in kerkelijke zaken
Volgens Favi heeft de encycliek ..Mvsterium Fidei" de
uitdrukkelijke bedoeling gehad, invloed uit te oefenen
op de laatste conciliezitting. Hij spreekt in dit ver
band van de ..uiterst onverzoenlijke wil der curie om
revanche te nemen" op hen. die pleitten voor een
drastisehe vernieuwing van de Kerk. Bovenvermelde
perscampagne diende alleen, om het schrikaanjagende
effect van de encycliek te vergroten Het Nederlandse
episcopaat immers, aldus Favi. had sinds de derde
zitting door zijn moedige en consequente stelling
name in de meest verschillende sectoren van het con
ciliaire schaakspel als het ware het morele leiderschap
op zich genomen van een meerderheid, die nominaal
sinds de eerste zitting wel bestond maar die zich
steeds vaker gedwongen zag. om de houding en de
tactiek van deze oppositie aan te nemen".

Aan de genoemde perscampagne hebben praktisch alle
curieprelaten, die rond de verschijningsdatum van de
encycliek In contact kwamen met Italiaanse journalis
ten. meegewerkt. I)e doorslag werd echter gegeven
door een perscommuniqué van het pauselijk staats
secretariaat. waarin passages werden afgedrukt van
het befaamde artikel uit ..II Regno". Favi kenmerkt
dit artikel als een ..gedeeltelijke en helemaal Italiaanse
weergave" van bet oorspronkelijke artikel in „The
Month".

Favi meent, dat de persdienst van het pauselijk staats
secretariaat expres de versie van ..II Regno aan de
kranten heeft gegeven, omdat deze beter dan het orgi-

het artikel In „The Month" reeds bepaalde uitspraken
bevatte, die konden worden aangegrepen als stok om
het Nederlands episropaal te slaan. Pater Schoen
maeckers is zichzelf daarvan bewust geweest en heeft
zijn spijt hierover aan kardinaal Alfrink te kennen
gegeven. Hü kenmerkte de perscampagne als een
„misbruiken" van zijn artikel.

Volgens Favi staat het wel vast. dat de Paus bepaalde
excessen in de Italiaanse pers heeft betreurd. Maar
hij kan slechts moeilijk begrijpen „hoe het niet hele
maal overzien van de gevolgen van de encycliek te
verenigen is met de lange curie-ervaring van de voor
malige pro-staatssecretaris van Pius XII-' We huidige

Artikel pater Schoenmaeckers misbruikt

gineel voor het gewenste doel namelijk het geven van
een bepaalde achtergrond aan de encycliek „Myste-
rlum Fidri" kon dienen. Het artikel in „The Month
was daartoe minder geschikt, omdat het op talrijke
plaatsen uitdrukkelijk melding maakte van dc nood
zaak van een aggiornamento, zich aansloot bij opvat
tingen van Rahner en Sehillebeeckx, „een theoloog
die bij de curie zeker niet graag gezien is" en uitdruk
kelijk toegaf, dat minder gewenste ontwikkelingen in
de Nederlandse kerkprovincie voor een deel verklaard
konden worden uit het feit. dat een ultra-Romeinse
meerderheid in het vooroorlogse Nederland aan pro
gressieve geesten niet voldoende kansen had gegeven"
„Ook al bevat het artikel in „The Month" hier en daar
wat zure kritiek op het Nederlands episeopaat. toeh
is het minstens formeel geschreven als het verdediging
van het werk van kardinaal Alfrink. Daarom kan
men begrijpen, dat het op zichzelf niet voldoende ge
schikt was om als basi6 te dienen voor het platform,
van waaraf een van de grootste tegenstanders van
de nieuwe coneiliekoers getroffen moest worden".

In e

voetnoot voegt Favi er verder

Paus Paulus VI>. De uitspraak van de „Osservatore
Romano", waarin ontkend werd. dat de Paus met
„Mvsterium Fidei" op deze of die kerkprovincie zou
hebben gedoeld, karakteriseert hij als „met de rech
terhand niet weten wat de linkerhand doet". En het
bevel van de Paus om de toespraak van kardinaal
Alfrink in de „Osservatore" af te drukken, had volgens
hem niet doen vergeten dat diezelfde Paus in de
maanden voorafgaand aan de vierde conciliezitting bij
herhaling waarschuwende geluiden heeft laten horen,
die op „Mvsterium Fidei" preludeerden.

De conclusie van Favi luidt als volgt: de encycliek
„Mvsterium Fidei" werd in de eerste plaats geschre
ven. om de katholieke leer over de transsubstantiatie
veilig te stellen, maar om de vaders aan het begin
van de vierde conciliezitting te waarschuwen tegen
het ondernemen van al te wilde vernieuwingspogingen
Daarom ligt het zwaartepunt van de encycliek ook
niet in het hoofdstuk over de werkelijke tegenwoordig
heid van Christus in de eucharistie, maar in het tweede
hoofdstuk, waar gesproken wordt over de eeuwige
waarde van de begrippen., waarin de kerkelijke
dogmata zijn uitgedrukt.

De grote Griek ligt htulpeloos

(Vervolg t>an voorpagina)
DF.N HAAG Het overleg van de
vaste commissie met minister Bogaers
zal handelen over de gevolgen van het
tussenvoorstel van de minister. Dit houdt
In om artikel 17 van het besluit bijzon
dere huurprijzen toe te pa ««en en zoda
nig aldus te verruimen, dat ook woning
wetwoningen van voor '1921 met een
gelet o«» hun kwaliteit ie lage huur
ern correctie op de huurprijs zullen kun
nen ondergaan. Daarbij gaat het om
wonlngwetwonngen met een huur van

afhankelijk \an de gemeentekl;
minder dan 75.70 of 60 gulden per i

verzwaring voor de huuradvieecommis
sies. indien deze moeten beslissen op dui
zenden verzoeken voor huurverhoging op
voor 1921 gebouwde woningen.

HjJ zou dat ook niet in overeenstem
ming achten met de door hem ln 1967
voorgenomen forse start met het toestaan
van lossere vormen van huurprijsbeheer
slng Bij de toepassing van zijn tussen
voorstel verwacht de minister kennelijk
veel minder moeilijkheden.

Minister Bogaers ging voorts nog in
op de voorgenomen 4 procent huurver
hoging per jaar vanaf 1968 voor alle wo
ningen, die nog subsidie genieten De
socialist Brandsma meende zich hier
tegen te kunnen verzetten, omdat, dit bij
de kabinetsformatie niet afgesproken
zou zijn Minister Bogaers zei echter ..in
overleg met. de kabinetsformateur" te
kunnen meedelen, dat brieven hierom
trent wel degelijk basis geweest, zijn voor
overeenstemming bij de kabinetsfor-

„fff moeten af
dat deze corporatie*
invaller kunnen ver
iet particulier Initiatief
i". aldus minister Bo-

B-huizen

Minister Bogaers verdedigde voorts
met kracht dc Invoering van een nieuwe
categorie wooingwetwoningen-b ten be
hoeve van de „voorhoede" utt de arhei-
i,tand dersbevolking en de middengroepen. Hij
zag hier tevens een taak liggen
Uitdrukkelijk geldt echter, dat dc hui woningbouwcorpo
digc huur niet past bij de kwaliteit van van dc gedacht.
d»ze woningwetwoningen Minister Bo alleen de rol va
gaer* meende aldus tegemoet te komen vullen daar naar
aan de wensen van de heer Nelissen en verstek laat gaa
7.ijn eigen bezwaren tegen diens amende- gaers.
ment Hangende het nader overleg blijft

het amendement-Nelissen. dat gesteund hü zei voorts, dat de bouw van maxi
wordt door de AH. nog op tafel liggen, maal tio.nno woningwetwoningen :n 1966
evenals een aantal andere amendemen- op grond van de budgetaire positie voor
ten. Daartoe behoort nog altijd het door, enige jaren vast ligt Er kan voor vol
de minister bestreden amendement gende turen dus niet op de bouw vnn nog
Brandsma (Pvd A dat beoogt dp tus- meer woningwetwoningen gerekend wor
sen 1921 en 1945 gebouwde woningen mee den Er moet daarbij nog maar afge-
een huurprijs van minder dan resp. 75,10 WUcht worden hoeveel woningwetwonin-
en 60 gulden per maand van huurver I gen-b er nu gebouwd ztillen gaan woor
hoging vrij te stellen. Bij zijn afwijzing den, De Indnik van minister Bogaers op
van het amendement-Nelissen hield grond vnti voorlopige Inlichtingen was,
minister Bogaers de Kamer

Duin op

Wadden
geteisterd

fVan een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Een gezamenlijke red
dingsactie. uitgevoerd door helikopters
en vliegtuigen van luchtmacht en
marine en door de reddingsboot „Gebr.
Luden", heeft tot resultaat gehad dat
alle 39 opvarenden van het Griekse
schip Panagatho6 aan wal zijn ge-

De Griek was reeds vorige week
donderdag vastgelopen op het Bomrif
(Wadden' Pas toen het schip door
de stonn van het afgelopen weekeinde
in gevaarlijke toestand kwam te ver
keren. gaf de kapitein toestemming
tot ontscheping van de bemanning. Het
Britse vrachtsohip Newfoundland is
met een brandende lading plantaardige
olie van koers veranderd en worstelt
zich naar de Ierse kust toe.

Overigens heeft de eerste najaars
storm van dit Jaar behoorlijke sohade
aangericht aan de duinen van Texel.
Op het noordwestelijk deel van Ame
land wei-den over een lengte van
tientallen meters de duinen tot een
diepte van tien meter en meer weg
geslagen.

De storm op de Noordzee heeft in het
noorden van Duitsland rivieren buiten
hun oevers gejaagd en er het stadje
Elmshom Slees vvijk-Holstein nage
noeg van de buitenwereld afgesneden
Het contact werd nog slechts per radio
onderhouden. De zeedijken hebben het
gehouden en verliezen aan levens zijn
niet gemeld In diverse steden stonden
verder de straten blank Het storm-
vloedgevaar aan de Duitse Noordzee
kust is voorlopig geweken

Weer Tcpuplikein
als burgemeester
van New-York

NEW-YORK (Routen John V.

Lindsay, liberaal-republikeins lid van
het Amerikaanse Congres, is gekozen
tot burgemeester van New-York. Hy
versloeg in een nek-aan-nek verkiezings
race de democraat Abraham D. Bea
nie. De derde kamlhlnut, Bucliley. be
haalde een aanzienlek geringer
menpercentage.

Het is voor het eerst sinds twintig
jaar dat een republikein de belangrijke
functie van eerste-burgemeester van 't
acht miljoen Inwoners tellende New-
York krijgt. De laatste republikeinse
burgemeester was Fiorello la Guardia,
die in 1934 tot 1945 de ambteketen droeg.
De 43-jarige Lindsay gehuwd en

Yorker Van geboorte en kleinzoon van
een Engelse immigrant. Hij staat be
kend als tegenstander van zijn conser
vatieve partijgenoot Barry Goldwater.
Men geeft hem een goede kans om te
zijner tijd gekozen te worden als kan
didaat voor de republikeinse party bij
de volgende presidentsverkiezingen.

Lindsay studeerde rechten aan de uni
versiteit van Yale en diende tijdens de
oorlog als marineofficier op een torpe
dojager. Hij was drie jaar werkzaam
als advocaat toen hy chef van het ka
binet van de minister van justitie werd. I

JBlj de gouverneursverkiezingen ln de
Amerikaansp staat N'ew Jersey werd de

R** I

Advertentie

VATICAANSTAD (AFP) Naar go-
meld wordt zon Pans Paulus reeds het
programma hebben vastgesteld van
twee plechtigheden, op 7 en 8 december
a.s., waarmee het In 1962 begonnen
tweede Vaticaanse concilie zal worden
besloten.

Op T december zou tn de Slnt-Pleters- j
basiliek de derde openbare vergadering i
van deze vierde zitting worden gehou-
den waarop de vaders de laatste drie
nog in behandeling zynde schemata
zouden moeten goedkeuren opdat de
Paus deze dan als decreten kan afkon- j
digen: namelijk het zogenaamde sche-
j ma dertien over „de Kerk in de moder-
ne wereld" en de schemata over de
missie en de priesters. Aangenomen
I wordt dat voordien op de openbare ver
gadering van 18 november het decreet
over de godsdienstvryheid zal zyn
aanvaard en afkondigd.

Op 8 december, de feestdag van de
Onbevlekte Ontvangenis van Maria, zal
In de Sint Pieter de grote sluitingsplech
tigheid worden gehouden onder deelne
ming van officiële afvaardigingen van
groot aantal landen.

Het werk van een buschauf- Minimum leeftijd: 21 jaar.
feur heeft vele aantrekkelijke Loopt u eens binnen op onze
kanten. Wij zullen u gaarne in- wekelijkse contactavonden
lichten over onze opleidings- DEN HAAG: Elke dinsdag
mogelijkheden, overonze loon- en vrijdagavond in café-res-
en arbeidsvoorwaarden (waar- taurant „Paviljoen", Rijswijk-
onder vijfdaagse werkweek, seplein 39.
twee weken vakantie, vrij ver- LEIDEN: Elke donderdag-
voer en uitstekende sociale avond in het N.Z.H.-haltekan-
voorzieningen). toor. Stationsplein.
Standplaatsen: LEIDEN, Telkens van half acht tot half
VOORBURG en HAARLEM, negen.

Of vul onderstaande coupon in:

John LAtulsay

twee kinderen - volgt de democraat
Robert Wagner op. Zijn verkiezing was
een tegenslag voor de democraten, die
in deze grootste stad van de Verenigde
Staten ruim twee miljoen geregistreer
de leden hebben tegenover de republi
keinse partij minder dan 700.000.

De tegenstander van Lindsay, de de- "ilge door het staatshoofd zelf zouden
mocraat Beame. weet zijn nederlaag worden geleid.

aan het mededingen van de conserva- Men acht het mogelijk dat de Paus
tief Bucklev. die zich van meet af aan by de plechtigheid van 8 december nog
zelf weinig kans op succes gaf. Beame enige stukken zal afkondigen die niet
troostte zich met de verkiezing van zijn binnen het kader van het concilie val
partijgenoten Frank o Connor en Mario len maar waaromtrent de bisschoppen
Procaccino, die respectievelijk tot voor- wel naar hun mening is gevraagd: na-
zitter van de gemeenteraad en contro- melijk de kwesties van verlichting der
leur der gemeentciyke financiën wer- vasten- en onthoudingswetten, de prak-
den gekozen. tijk der aflaten en het gemengde hu-

De nieuwe burgemeester is een New- weiyk.

Noord-Zuid-Hollandse Vervoermaatschappij N.V.
Leidsevaart 396 Haarlem Tel. [phone]

KIES EEN BOEIENDE BAAN BIJ EEN STERK BEDRIJF.
KIES DE

Uitdijende gasbol

de 350 000 ln Nederland bestaande slechte
woningen er 300.000 van vóór 1921 date
ren Anders gc7,egrl van de ruim 500.000
huurwoningen, die bulten de voorgestel
de huurverhogingen MQven. Is ruim de
nelft „notoir slecht"

Van de andere helft ligt een groot deel den zal hll niet
in kwaliteit belangrijk ten achter bij die

vnn wontngwetwonlngen-a naar wonlng-
wet.won'ngen-b niet te verwachten is.

Minister Bogaers betoogde tenslotte dat
ziln voorstellen geen waterdichte regeling
kunnen vormen Als er dan ook ln de
nraktHk onvolkomenheden Tullen optre-

itandigheden zulk*

Ringen, die wel een huurverhoging vergen „Een feit is echter flat
krijgen Minister Bogaers concludeerde wille van een snelle leniging van de
dan ook uit deze cyfers. dat alle slechte woningnood ook snel op een evenwicht
woningen van voor 1921 dateren en bui- van de huurniveaus moeten aansturen
Len de huurverhoging zullen vallen Daartoe vormen dese voorstellen het
beste startpunt aldus de minister

Minister Bogaers heeft in overweging
hoe hy de doorstroming kan bevorderen
uit woningwetwoningen naar duurdere
huurwoningen. Een extra-huurverhoging
voor die bewoners van woningwetwonin
gen, die daar krachtens hun inkomen

OptoMtng In Stockholm la een ly-
ceiat bij een wiskunde-examen op he
terdaad betrapt tijdens het beluisteren
vnn de oplossing van een vraagstuk, die
een vriend hem vanuit een voor het
schoolgebouw staande auto per transis
tor „walkie-talkie" gaf De rector van
het lyceum Mg de miniatuurontvanger
in het oor van de knaap zitten.

niet

thuis

prikkel kunnr
woning uit te zien.
Is aangepast aan de mate
gesteldheid.

zoekt waterstof

WASHINGTON (I PI) Een Ameri
kaans geleerde heeft voorspeld dat de
zon op den duur zal uitdijen tot een
gloeiende gashol die groot genoeg is om
de vier binnenste planeten Mercu-
rlus, Venus, de aarde en Mars op te
slokken. Dr. Herbert Friedman, hoofd
van de afdeling atmosfeer en atrofy-
sica van liet marlneonderzoekinstituut.
verklaarde in het novembernummer van
de „National geographic society" dat de

eel de
teert, n

•stof

zijn

np den duur de
waterstof dichter aan de oppervlakte
zal gaan gebruiken.

Met deze verplaatsing van de reactie-
zono naar het zonneoppervlak zal ook
de hitte van de zonnekern naar buiten
treden, met gevolg dat de zon groeit in
omvang en dat de hoeveelheid hitte en
licht toeneemt.

„De zon wordt dan een gigantische
rode ster. zoals Antares: hij zal opbla
zen tot een monsterachtige bol b'iAten-
gewoon ijl, gloeiend ëeet gas. die
groot genoeg is om de vier dichtstbij
zijnde planeten te overspoelen", aldus
dr. Friedman.

Volgens de geleerde zal. als het pro
ces van het omzetten van waterstof ln
helium Is voltooid, de zon afkoelen en
krimpen, om dan een witte dwergpla
neet te worden met een ongeveer even-
grote omvang als de aarde, maar waar
van een kubieke centimeter substantie
enkele tonnen zal wegen.

De geleerde betoogde voorts dat som
mige sterren lnplaate van af te koelen

en te krimpen hun leven eindigen door
te exploderen, waardoor grote gebieden
in de ruimte met brokstukken van dë
ster worden gevuld. Dit materiaal
vormt zich tenslotte tot nieuwe sterren.

Tweedehands

„Onze zon is een ster van deze twee
de generatie en de mens op aarde is ge
maakt van tweedehands atomen die
over zijn gebleven van een ster die voor
de geboorte van de zon was geëxplo
deerd", aldus dr. Friedman, „wij we
ten dit omdat de zon een overvloed aan
zware elementen als ijzer bevat, die
niet kunnen zijn voortgebracht door de
eenvoudige kernverbranding van water
stof".

Men hoeft zich volgens de geleerde
nog niet ongerust te maken over het
einde van de zon de zon consumeert
al vijf miljard jaar zijn kern en is zo
groot dat hij voorlopig nogmaals vijf
miljard jaar hiermee door kan gaan.

Advertentie)

GANGETJE - TEL. 40941*