PAUSELIJK BEROEP OP ALLE VOLKEREN
OM VREDE EN MENSWAARDIG BESTAAN
Vrij willig pensioen
is minister te duur
't is weer tijd voor piCf p
Raad voor ruimte
geïnstalleerd
„Voor V.N. geen weg terug meer mogelijk
Beschaving
gegrondvest
door geloof
in God
A
Forse kritiek
op Sociale leer
in Schema
Schillenbeeckx
en contraceptie
Land leefbaar
maken samen
met overheid
Mr. Marijnen wil vrijheid individu niet aantasten
DINSDAG 5 OKTOBER 1965
DE LETDSE COURANT
•chtej
NEW-YORK (KNP, Reuter, IIPI) Staande
op het spreekgestoelte in de grote vergader
zaal van de Verenigde Naties heeft Paus
Paul us VI een hartstochtelijk beroep op alle
volkeren gedaan de vrede te handhaven, de
ontwapening te bevorderen, de ontwikkelings
landen vooruit te helpen, de voedselproduktie
te verhogen in plaats van de geboorteregeling
te bevorderen en alle mensen ter wereld een
menswaardig bestaan te bezorgen. Met
nadruk zei Paus Paulus dat hij niet alleen
sprak namens de Katholieke Kerk, maar ook
namens alle andere christelijke gemeen
schappen, die hem uitdrukkelijk luidden ver
zocht als hun tolk op te treden.
.Wij spreken ook namens de armen,
de rechtelozen, namens allen die hunke
ren naar gerechtigheid, naar vrijheid,
welvaart, vooruitgang en naar een mens
waardig leven. De volkeren wenden zldh
tot de VN als hun laatste hoop op een
dracht en vrede. Wij wagen het tegelijk
met het onze. ook him eerbetoon en hun
vertrouwen uit te spreken.Paus Pau
lus betoogde dat er voor de Verenigde
Natie6 geen weg terug mogelijk is; de
VN zijn een historische noodzaak voor
de ontwikkeling van de mensheid; hij
merkte hierbij op. dat de organisatie van
de VN in de tijdelijke orde een karak
teristiek vertoont, zoals de Katholieke
Kerk in de geestelijke orde: uniek en
universeel. „Bestudeer de wegen om eer
vol en loyaal diegenen tob uw broeder-
söhapspact te roepen die thans nog bui
ten staan", ao adviseerde hij de leden
Man de VN.
In de structuur van de VN zijn alle
volkeren gelijk. De vertegenwoordigende
natiee zullen de nodige nederigheid moe
ten opbrengen: „want het ls de hoog
moed die spanningen wekt, die oorzaak is
van prestigestrijd, overheersing, kolonia
lisme en egoïsme; de hoogmoed maakt
de broederschap kapot...."
Nooit meer
„Hier", aldus Paus Paulus, „bereikt onze
boodschap haar hoogtepunt. Het is het
woord dat gij van ons verwacht en dat
wij niet kunnen uitspreken zonder ons
bewust te zijn van zijn ernst en plech
tigheid! nooit meer de een tegenover "de
ander, nooit, nooit meer.
Is dit niet boven alles het doel waar
voor de VN werden opgericht, namelijk
tegen de oorlog en voor de vrede? Luis-
Advertentie)
Oagel
Verkouden?
Uetfurtu* o/>
ASPRO'
Rillerig Onprettig?
Pas dan op!
Neem bijtijds 'ASPRO'.
'ASPRO' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te bestrijden.
teüfooui* c/>
ASPRO'
ter naar de woorden van de grote over
ledene, John Kennedy, die vier jaar ge
leden uitriep: de mensheid moet een ein
de maken aan de oorlog, anders zal de
oorlog een einde aan de mensheid ma
ken. fer zijn geen lange redevoeringen
nodig om het hoogste doel van uw in
stelling te proclameren. Het ls voldoende
er aan te herinneren dat het bloed van
miljoenen mensen, hun ongehoord lijden,
de nutteloze massamoorden en de ont
zettende ruïnes uw verbond rechtvaar
digen. In een eed die de toekomst van
de wereld moet veranderen; nooit meer
oorlog, nooit meer oorlog. Het ls de vre
de, die het lot van de volkeren en van
de gehele mensheid moet bepalen".
De Paus deed een dringend beroep de
offensieve wapenen te vernietigen, die
zonder dat zij zelfs maar gebruikt wor
den, de mensheid reeds in angst doet le
ven. Bovendien vergen deze wapens enor
me uitgaven en verhinderen zij projecten
van solidariteit en nuttige arbeid.
Leven
Hij ging vervolgens nader In op het
werk van de VN: „Wat gij hier verkon
digt zijn de fundamentele rechten er
plichten van de mens, zijn waardigheid,
zijn vrijheid en voor alles zijn gods
dienstvrijheid. Het gaat voor alles om het
leven van de mens, waaraan niemand
mag raken, ook wanneer het gaat om het
grote probleem van de geboorten. Uw taak
is ervoor te zorgen dat er voldoende
brood op de tafel van de mensheid staat
en niet het aantal aanzittenden te
minderen door de begunstiging van
kunstmatige geboorteregeling, die strijdig
ls met de vrede". Hij zei verder dat het
niet genoeg is om de mensen te voeden,
maar dat de mensheid ook een mens
waardig bestaan verzekerd moet worden.
Daarom is bijzonder op de VN van toe
passing wat de profeet Isaias zegt: „Dan
smeden zij hun zwaarden tot ploegijzers
om en hun lansen tot sikkels".
Paus Paulus waarschuwde de VN, dat
„het gebouw dat gij op wil trekken niet
uitsluitend moet berusten op materiele
Ook suggesties
ivelvaartsvastheid
wijst hij af
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Smallen-
broek (Blnn. Kaken) voelt er in te
genstelling tot de Tweede Kamer niet
voor een vrijwillig ouderdomspensioen
in te voeren. Hij vreest namelijk dat
de kosten niet te overzien zouden zijn
door het veelvuldig gebruik dat naar
zijn mening van een regeling voor vrij
willig ouderdomspensioen gemaakt zou
gaan worden. Dit blijkt uit de memorie
van antwoord van minister Sniallen-
broek op het ontwerp algemene burger
lijke pensioenwet.
In het voorlopig verslag op dit wets
ontwerp was door de Tweede Kamer
nagenoeg algemeen voor de invoering
van een vrijwillig ouderdomspensioen
gepleit. De Kamer verwees daarbij naar
het destijds gedane voorstel van de
staatscommissie-Van Poelje om bij
overeenstemming tussen ambtenaar en
dienstleiding het vrijwillige ouderdoms
pensioen reeds op 60-Jarige leeftijd te
laten Ingaan. Minister Smallenbroek
wijst erop, dat deze pensloenvormen
niet passen in het stelsel van het huidi
ge wetsontwerp, dat uitgaat van pensio
nering op 65-jarige leeftijd.
De minister is wel bereid de bereke
ning van de pensioenen uit te voeren
op basis van 't gemiddelde Balaris over
de laatste twee kalenderjaren. Thans
gebeurt deze berekening nog op basis
van het gemiddelde salaris over de
laatste drie dienstjaren. De suggestie
de pensioenvoorzieningen uit te breiden
met een zogenaamde zuster- of ver
zorgsterspensioen wijst minister Smal
lenbroek af.
Minister Smallenbroek heeft de Twee
de Kamer tevens zijn memorie var
antwoord toegezonden op 'n wijzigings-
ontwerp van de overheidspensioenwet
geving, die verband houdt met de pen
sioenmaatregelen 1963. Daarin wijst de
minister een aantal suggesties vai
Tweede Kamer betreffende de wel
vaartsvastheid van de pensioenen af.
Bauer wil meer
over Bormann
weten
FRANKFORT (DPA) De procu
ur-geiieraal van de Westdultse staal
Hessen, Fritz Bauer, heeft Frledniann
de leider van een Israëlisch d<
itatlecentrum voor uazimisdaden
indirect uitgenodigd, aanwijzingen te ge
ven omtrent de verblijfplaats van Hit-
Iers plaatsvervanger Martin Bormann.
Zaterdag had Frledniann ln een vraag
gesprek met de New York Post gezegd:
„Als een beloning van 50.000 dollar zou
worden uitgeloofd, zouden wij Bormann
van vandaag op morgen kunnen pakken,
Wij weten dat hij zich in Argentinië
bevindt. De kwestie is echter dat nie
mand hem hebben wil."
Bauer verklaarde maandag in Frank
fort, dat Friedmann tot dusver geen
aanwijzingen omtrent de verblijfplaats
van Bormann heeft gegeven. Als hij
dat wel zou doen, zou geen middel
gebruikt worden gelaten om Bormanns
uitlevering te krijgen. De door Hessen
uitgeloofde beloning van 100.000 DM
aardse fundamenten, maar op bet
geweten. „Het bouwwerk van de moder
ne beschaving moet gegrondvest zijn op
geestelijke beginselen. Alleen deze zijn in
staat om de beschaving een goede basis
te geven, haar te verlichten en nieuwe
impulsen te geven. Deze beginselen Van
de hoogste wijsheid kunnen niet anders
dan hun grondslag vinden in het geloof
ln God, de God naar wie allen, die Hem
niet ikennen, op zoek zijn".
Verduistering 35.000
bij Johannastichting
ARNHEM (ANP) Op de afdeling
loonadministratie van het revalidatie
centrum Johanna Stichting te Arnhem
ls 35.000 gulden verduisterd. De politie
heeft de zaak in onderzoek. De Johan
na Stichting is verzekerd tegen derge
lijke schade. Namens de Johanna
Stichting wordt er nog op gewezen, dat
de financiële administratie van de stich
ting Het Dorp geheel los staat var
van de Johanna Stichting.
ROME, (KNP) Om onjuiste gevolg
trekkingen naar aanleiding van zijn rede
van vorige week tegen te gaan, heeft
prof. Sohillebeeckx o.p. in Rome verzocht
de letterlijke tekst te pu/bliceren van de
passage die hij wijdde aan de contra
ceptie. Deze luidde als volgt:
„Alleen contraceptie die de eigen men
selijke betekenis van de huwelijksdaad
tegenspreekt, is ongeoorloofd. Maar zij
is nooit ongeoorloofd louter en alleen
op grond van een beheersing en huma
nisering van biologische wetmatigheden,
op voorwaarde derhalve, dat deze be
heersing (van de biologische structuren)
wordt opgenorflen in het fundamentele
project, van een menswaardig vrucht
baar huwelijk, een waarlijk humanise
rende beheersing is en derhalve geen
lichamelijke verminking of een krenking
van de (belichaamde) interpersoonlijkheid
der echtgenoten".
VATIKAANSTAD. (K.N.P.). Iloofd-
stuk drie van schema 13. dat in kort
bestek de eisen stelt, welke de moderne
I katholieke sociale leer verkondigt, is In
de concilieaula voorwerp geweest van
scherpe kritiek. De Duitse bisschop
Hoeffner van Muenster, die namens 80
bisschoppen sprak, verweet aan de samen
stellers. dat zij er niet in waren geslaagd
dit hoofdstuk de rijpheid te geven, die
de sociale encyclieken bezitten.
Het hoofdstuk zegt niets nieuws. maar-
In hetgeen wel gezegd wordt, is veel on
duidelijk en zo algemeen, dat misver
standen niet uit kunnen blijven. Er wor
den allerlei vermaningen uitgedeeld, zon
der dat dit hoofdstuk aangeeft hoe aan
die vermaningen gevolg kan gegeven wor
den. Hij vatte zijn kritiek samen met de
woorden, dat hoofdstuk drie over het
sociaal-economische leven „riekt naar
moralisme, do problematiek simplificeert
en door zijn vermanende toon afstoof
Bovendien verweet bij aan het hoofdstuk
een te groot vertrouwen in de vooruit
gang. eVrstoringen in het economische
evenwicht, onvolmaaktheden en onrecht
vaardigheden zijn net zo min uit to
roeien als de zonde, zo verklaarde mgr.
Hoeffner.
Hij vervolgde met detailkritiek op en
kele onderdelen. Met name eiste hij on
derscheid tussen een steriele en verkwis
tende rijkdom en het grote vermogen,
dat aangewend wordt door investeringen
en produktieverhoging. Het stuk moet
duidelijk maken, dat niet het grote ver
mogen wordt veroordeeld, maar voor
zover dit grote vermogen de sociale recht
vaardigheid schaadt. Tegen een ongelimi
teerde medezeggenschap in de bedrijven
waarschuwde een andere Duitse bisschop,
namelijk mgr. Hengsbach van Essen, die
wees op het gevaar, dat niet bij het be
drijf betrokken machten een te grote in
vloed zouden kunnen krijgen.
Nieuwe lijndienst
Schiphol-Liverpool
SCHIPHOL (ANP) Gisteren is de
eerste geregelde lijndienst uit de ge
schiedenis van de luchtvaart tussen
Amsterdam en Liverpool geopend. Een
ambassadorvliegtuig van de Engelse
luchtvaartmaatschappij Dan-Air, gaat
deze dienst driemaal per week uitvoe
ren ter vervanging van de vroegere
tweemaal per week gevlogen dienst op
Rotterdam. De vluchten van Liverpool
en terug worden uitgevoerd op maan
dag, woensdag en vrijdag.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Bogaers
heeft gisteren voor de tweede maal
binnen korte tijd zijn verantwoorde
lijkheid voor de ruimtelijke ordening
van ons land onderlijnd. Werd verleden
week dinsdag door de minister de rijks
planologische commissie geïnstal
leerd, gisteren installeerde hij in de
rolzaal op het Binnenhof te Den Haag
g«x»flaooQoafloq^)oo<ttooopfflooi»poooooooQpooooooQOftggg^
Luister naar .1 (9 weer tüd voor Nortli State", met de Dutch Swing Collega Band o.l.v. Peter Schitperoort via Radio Veronica za. 11.15 en 18.45 u, zo. 10.30 en 18.45 u.
Planologie eist
duidelijke vitie
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Mr. V. G. M. Marij
nen zegt het zeer beslist: .„Men mag de
vrijheid van het individu niet aantas
ten. Ik sta afwijzend tegenover 'n over
heidsregeling, die de bevolkingstoena
me een halt moet toeroepen. De voor
lichting, het wijzen naar de wissel op
de toekomst, dat Is een natuurlijk een
andere zaak. Maar heslist geen over
heidsregeling".
De dinsdag geïnstalleerde voorzitter
van de raad van advies voor de ruim
telijke ordening kent geen angst voor de
toekomst. Hij ziet de enorme problemen
wel, hij gaat er niet aan voorbij.
„Maar de mens heeft altijd aan ruim
telijke ordening gedaan. Hij blijft dit
doen, ook in deze eeuw. Feit is echter
wel, dat hij nu gedwongen wordt haast
te maken niet het ordenen van de ruim
te. Dat wel. Misschien zijn we wel wat
laat met de maatregelen van nu begon-
Het wordt volgens mr, V. G. M. Ma-
rijnen tijd, dat men een goede defini
tie maakt van het begrip ruimtelijke or
dening. Men denkt hierbij bijna altijd
aan de planologie. De ordening omvat
echter veel meer: zij omvat alle as
pecten van het menselijk leven. Bin dat
zijn er nogal wat cultureel, maat
schappelijk, medisch, politiek, sociaal.
Sociologisch heeft de mens er volledig
mee te maken. „Het gaat hem persoon
lijk aan. hoe hij woont, hoe lilj zijn
vrije tijd kan besteden, hoe hij werkt".
De raad van advies voor de ruimte
lijke ordening krijgt een bijna onover
zienbare taak. Om te beginnen moet hij
al advies uitbrengen over allerlei kwes
ties, nog voordat de vervolgnota inzake
de ruimtelijke ordening van minister
Bogaers ln de loop van 1966 verschijnt.
Wat voorts moet gebeuren? De vraag
beantwoorden, wat wij met de verste
delijking aan moeten. Moeten de steden
groter worden? Moeten er nieuwe ste
den bijkomen, moet het platteland ge-
rd worden? Of dient de stad gelei
delijk aan over een deel van het plat
teland geschoven te worden? Met be
houd van vooral ook recreatieve ruim
ten? Ook de vraag beantwoorden, wat
te doen met onze Industrieën. Moeten ze
al of niet over Nederland verspreid wor
den? Moet de overheid hij deze sprei
ding alleen maar stimuleren, of ook
min of meer dwingend optreden? Moet
de industrie naar het platteland of het
platteland naar de industrie? Voorlopig
werk genoeg dus.
de raad van advies voor de ruimtelijke
ordening. Dit 38 man sterke college zal,
onder voorzitterschap van oud-minister-
president nir. V. G. M. Marijnen, voor
al een eommunieatiekanaal tussen re
gering en samenleving moeten zijn.
Minister Bogaers zei het aldus:
„Enerzijds zal de raad de regering
kunnen informeren over wat er in de
Nederlandse samenleving leeft aan
denkbeelden over hoofdlijnen en begin
selen, die voor de ruimtelijke orde-
ning van algemeen belang zijn, ander-
I zijds kan de raad een klankbodem zijn
voor de inzichten van de regering, die
aan haar ruimtelijk beleid ten grond
slag liggen".
De raad van advies bestaat uit ver
tegenwoordigers van verschillende
maatschappelijke organisaties, experts
op bestuurlijk en technisch gebied in
zake de ruimtelijke ordening en des
kundigen inzake het provinciaal en het
gemeentelijk bestuur. In de raad van
advies zitten onder meer vertegenwoor
digers van landbouwschap, bosschap,
werkgeversverbonden, vakcentrales,
woningcorporaties, de spoorwegen, het
beroepsvervoer, de contactcommissie
voor natuur- en landschapsbescherming
en de stichting recreatie. Het Is de be
doeling dat een speciale werkcommissie
uit de nieuwe adviesraad regelmatig
contact houdt met het bedrijfsleven.
In zijn installatierede zei minister
Bogaers onder meer, dat de toedeling
van de ruimte in toenemende mate een
klemmende opgave voor het overheids
beleid zal zijn. Uitgaande van een
groei van de bevolking met 60 pro
cent tot 21 miljoen in het jaar 2000 zal
de omvang van de stedelijke bebou
wing in die tijd met meer dan 100 pro
cent moeten toenemen. In het Neder
land van 1900 was plm. 1200 vierkante
km bebouwd, thans is dit meer dan
2200 vierkante km. In het jaar 2000 zal
echter 4500 vierkante km bebouwd moe
ten zijn.
Om deze redenen zal in de volgend
Jaar aan de Tweede Kamer uit te bren
gen nieuwe nota inzake de ruimtelijke
ordening de verstedelijking daarom 'n
belangrijke plaats innemen, aldus de
minister. Dit probleem ligt inmiddels
zijns inziens niet in alle delen van het
land hetzelfde. De verstedelijking vol
trekt zich het snelst in het deel van ons
land, dat globaal genomen ten zuiden
van de zone Alkmaar-Arnhem ligt.
Daar wonen thans 9 van de 12 min. Ne
derlanders. Volgens de prognoses zul
len daar in 2000 ongeveer 16 van de 21
miljoen Nederlanders wonen.
Om die groei op te vangen en in ba
nen te leiden, zal men volgens de mi
nister voor dit deel van het land tot
een „inrichtingsbeleid" moeten komen.
Dit inrichtingsbeleid moet betrekking
hebben op de {.hans reeds bestaande
vier grote urbanisatiezones, te weten:
de noordvleugel van de randstad (de
hele stedenrij van Haarlem vla Am
sterdam en Utrecht tot Arnhem-Nljme-
gen); de zuidvleugel van de randstad
(de Zuidhollandse steden); de Bra
bantse stedenband en het stedelijk com
plex van midden- en Zuid-Limburg.
Braakmiddel
in strijd tegen
jeugdmisdaad
KOPENHAGEN (UPI) Een Deen
se arts heeft een nieuw wapen ln de
strijd tegen de Jeugddelinquenten voor
gesteld: een braakmiddel. De arts, dr.
Arne Nordsted, is van mening dat de
huidige methode van straffen geen in
druk maakt op de jeugd. Gevangenis
straf, psychische onderzoekingen het
doet hen niets. Zelfs de verboden lijf
straffen zouden nog te zachtmoedig z(jn,
aldus de dokter.
„Lijfstraffen z(Jn niet voldoende", zo
verklaarde hij ln een radio-interview.
„Men moet volkomen nieuwe middelen
in de strijd werpen. Men kan ze injec
ties geven bijvoorbeeld een stof om
een mlsseltykheidsgevoel op te wekken
zodat ze zes uur lang achter elaar
moeten overgeven."