GEWELD
SINT-MICHIELSGESTEL
Ontactische v. Hall
speelde provo's
lijnrecht in kaart
Krans en stilte voor gevallenen
SS-er in
enkelvoud
Dat kun je in
je zak steken
gozer.
EMIGRATIE IS OVER
DIEPTEPUNT HEEN
„Kennedy
is schuld
van James
Bondrage
Ze worden
doodmoe
maar het
gaat...
fa.J.N. GEIJER
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1065
DE I.PTTDSE COURANT
Gisteren was de laatste dag van het
koninklijk bezoek aan Curagao.
Koningin en prins bezochten nog een
aantal projecten, die verband houden
met het economische en maat
schappelijke leven op dit eiland. Zo
bezichtigden ze het zogenaamde
brugproject als gasten van de Dienst
Openbare Werken. Drie projecten
in het hele bruggenplan zullen door
de E.E.G. worden gefinancierd. Naar
schatting 2.000 tot 2500 mensen
waren gisteravond op het Fort plein
op een receptie, die koningin
Juliana en prins Bernhard werd
aangeboden door de regering van de
Nederlandse Antillen. De foto toont
een kranslegging door het koninklijk
paar bij het monument voor de
gevallenen in de tweede wereld
oorlog in Willemstad.
Na Provo-rel
AMSTERDAM (ANP) De Amster
damse politierechter mr. R. de Waard
heeft de 23-jarige beeldhouwer F. D. M.
de B. uit de hoofdstad wegens het bele
digen van een aantal agenten door hen
onder adnere uit te schelden voor „vuile
SS-ers" en wegens het plegen van verzet
tegen de politie veroordeeld tot een voor
waardelijke gevangenisstraf van vier we-
j ken met een proeftijd van drie jaar en
I 4en geldboete van 75 gulden subs. 15 da
gen hechtenis.
Verdachte gaf toe een agent voor „SS-
er" en „schoft" te hebben uitgescholden.
Dus alleen een belediging in enkelvoudige
vorm. Dat hij verzet zou hebben gepleegd
i, was volgens hem pertinent niet waar. De
beeldhouwer, zijn vrouw en een vriend
hadden zich in de nacht van de 7de op
5 de 8ste augustus van dit jaar in de buurt
van het Lieverdje op het Spui bevonden,
toen de happening daar voor het eerst
ontaardde in een complete rel.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Begeleid door luid
keelse commentaren van anti-rookma-
giër Robert Jasper Grootveld, die de
publieke tribune van de plechtige raad
zaal van het Prinsenhof tot happenings
trachtte op te zwepen, heeft de -Amster
damse gemeenteraad gistermiddag 2
uur lang gedebatteerd over de wijze,
waarop de provo's aangepakt moeten
worden. Dat de fanatieke provoleider
kans kreeg de vergadering voortdurend
te onderbreken een unicum in de
historie van onze parlementaire demo-
Jasper kon domweg zijn gang gaan,
dank zij een enorme tactische blunder
van burgemeester van Hall.
De heer van Hall begon de discussie
over de ergelflke ordeverstoring, die
Amsterdam nu al weken plaagt, met de
voorlezing van een brief, die hij had ge
kregen van de Haagse provo Lagor
Waard. Hij wilde daarmee de ernstig
luisterende raadsleden aantonen. wat
vreemd vlees er zit in de provo-
jkuip. In het betrokken schrijven diende
|de heer Waard zich aan als promotor
en fenomeen, die bewezen had de hele
tienerwereld van Amsterdam en Den
Haag in zijn zak te hebben. „Als u mjj
100.000 gulden betaalt", stelde hij de
heer Van Hall voor, „zal ik mijn werk
kring tijdelijk opgeven om in uw dienst
een einde te maken aan de onlusten.
Ik zal daar naar schatting slechts twee
weken voor nodig hebben,
j De burgemeester onthulde, de brief
citerend, niet de indentiteit van de schrij-
i ver. Dit wekte blijkbaar hevige toorn in
het hart van rookmagiër Grootveld, die
i tot dusver, omstuwd door langharige
volgelingen, met superieure rust het
gepraat had aangehoord. Hij sprong ten
minste op en schreeuwde: „namen noe
men, namen noemen". De burgemeester,
1 die de aanwezigheid van de provo's op
j de publieke tribunes met de nodige arg
waan had bekeken, reageerde onmiddel
lijk en fel. ,',Als u er prijs op stelt we
gens locaal-vredebreuk gearresteerd te
worden," brieste hij, „moet u uw bek
nog eens een keer open doen".
Dat woordje bek deed het hem. Ik
Weer sterkere
bevolkingsdruk
vind dit een zeer onjuiste term, protes
teerde CPN-lid L. Seegers.
Hoe wij ook over provo's denken: het
blijven mensen en mensen hebben geen
bek maar een mond.
Het WD-lid H. Gruyters deed er nog
een schepje bovenop: wanneer een zo
geringe provocatie als een uitroep van
af de publieke tribune het hoofd van de
politie er al toe kan brengen, iedere
vorm van burgelijke beleefdheid over
boord te zetten, welk gedrag kunnen wjj
dan tijdens rellen van lagere politiemen
sen venvachten," vroeg hij cynisch. De
stemming onder de raadsleden was door
de onparlementaire blunder van de heer
van Hall duidelijk ten gunste van de
provo's omgeslagen, en de burgemees
ter trok daar, roodaanlopend, maar wjj-
selijk, zijn conclusie uit.
Wat Jasper Grootveld verder ook de
zaai in brulde, er werd pas weer heel
op het laatst op gereageerd en toen ging
het uiterst keurig. Jasper kon het ken
nelijk waarderen. Hij schreemvde ten-
van Hal
de hoofd
stedelijke gemeenteraad kreeg door een
ander het kluchtige karakter dat
i doorgaans slechts aantreft in pa
rodiërende radio- en tv-spelen. Wanneer
vroede vader zich een kleine grap
woordspeling permitteerde, riep
Jasper meteen: „leuk hoor, leuk". En
do raadsleden elkaar stekelig
heden toevoegden, gilde hij met sata
nisch genoegen: „Dat ken je In je zak
steken, goosser". Het leek kortom, meer
oetbal wedstrijd, dan op een
hoofdstedelijke gemeenteraadszitting.
Applaudiseren, uitfluiten, hoonlachen.
alles mocht gisteren op het Prinsenhof.
Ook in andere opzichten was de zitting
de heer van Hall een zeer moei
lijke.
De heer van Thijn, fractievoorzitter
in de PvdA vroeg, waarom het
optreden van de Amsterdamse politie
toch altijd op een of andere manier
moet ontsporen, en de heer Bovenkerk
(PSP) noemde de burgemeester rond
uit onbekwaam om hoofd van de poli
tie te zijn. De heer van Hall redde zich
eruit, door te verklaren, dat hjj welis
waar een debat had toegestaan, maar
dat hij verder weigerde te discussiëren,
omdat hij als hoofd van de politie wet
telijk uitsluitend verantwoording ver
schuldigd is aan de minister van Bin
nenlandse Zaken. Vast staat, dat de Am
sterdamse politie art. 136 van het wet
boek van strafrecht zal blijven hante
ren om de provo's het hoofd te bieden.
Dit zelden toegepaste artikel verbiedt
samenscholingen op straffe van drie
maanden gevangenis of een boete van
1200 gulden. „Wij hadden gehoopt dat
do jongelui door een paar blauwe plek
ken en blutsen wüzer zouden worden",
zei hij, maar als dat niet zo is. moeten
ze, hoezeer ik dat ook betreur, hun ver
dere leven maar de last van een straf
blad torsen."
Pravda:
MOSKOU. (UPIl Het commu
nistische partijblad „Pravda" heeft
zfjn zwaarste geschut ln stelling
gebracht tegen James Bond, de
fictieve held van wijlen Ian Fle
ming. Het blad gaf wijlen president
Kennedy de schuld van de James
Bondrage door geheim agent 007
eens „mijn favoriete held" te heb
ben genoemd. Voorts werd een
aanduiding gegeven dat Kennedy's
moordenaar, Lee Harvy Oswald,
wellicht door de pennevruchten
van Fleming was aangestoken.
Hoewel de films van James Bond
niet in Rusland zijn vertoond en
ook wel nooit vertoond zullen wor
den. hebben de
boeken over de
geheim agent
een zekere on
dergrondse po
pulariteit gekre
gen onder Rus
sische studenten
en intellectuelen
- - waarschijn
lijk de reden
aanval op de
persoon van
Bond nodig werd geacht. Commen
tator Joeri Zjoekov van de „Prav
da" schreef dat Fleming dood is.
„maar het is voor James Bond
onmogelijk om te sterven omdat
zij die met de bedoeling om te do
den naar Vietnam en de Domini
caanse republiek worden gezon
den. van zijn artistieke arbeid le-
Moord als grapje
„James Bonds leven in een we
reld van nachtmerries, waar de
wetten geschreven worden met de
loop van een revolver, waar dwang
moed worden
I beschouwd en
moord als een
grapje wordt op-
gevat". aldus
I Zjoekov. „Dit
alles is uitge-
I vonden om de
sen te leren
artisticiteit
Ivan de Ameri-
kaanse mari
niers ergens in
de Mekongdelta of van hare ma-
jesteits (Britse) agenten in Aden
te aanvaarden".
Hij herinnerde aan de Britse
en Amerikaanse veroordeling van
vroeger van Hitiers plannen om
„jonge mensen ln wilde beesten
te veranderen". „Vertel mij echter
eens waarin Bond. de „ideale held"
van de bourgeoisie uit de jaren '60.
verschilt van Hitiers ideaal"?
Napalm
„Elke beschaving krijgt de held
die zij verdient", aldus Zjoekov.
„De verafgoding van de moorde
naar Bond is volkomen normaal
in een wereld waar overtuigingen
worden vervangen door napalm
en waar bommen de stem van het
geweten verstillen".
„Bonds werk is de belangen van
de bezittende klasse te verdedi
gen het is niet toevallig dat
namaakagenten van de Russische
contra-inlichtingendienst, in ka
rikatuur afgebeeld, telkens weer
optreden in de rol van Bonds te
genstander".
Volgens Zjoekov begon de Bond-
cultus in 1963 toen wijlen presi
dent Kennedy, niet vermoedend
dat „een of andere Amerikaanse
held", met het „recht om te do
den" ook hem zou doden, ver
klaarde dat Flemings boeken door
hem werden gelezen voor het sla
pen gaan. „Bij toverslag veran
derde alles", aldus Zjoekov. „de
machtige krachten van de reactie
stelden onmiddellijk het sein op
veilig voor Fleming".
Een doofblind meisje maakt contact met de wereld door middel
schrijft. In de hand van de lerares schrijft zij de letter J" en straks hei
woord „lens".
Van een onzer verslaggevers)
De stommen, dat zijn in feite de doven. Een
doofgeboren kind heeft wel het orgaan dat de
horende gebruikt voor het spreken, maar omdat
hij het gehoor mist kan hij het spreken nooit
spontaan, door naar zijn omgeving te luisteren,
leren. Alleen dat wat hem door de nog intact
Een doof kind van dezelfde leeftijd
heeft een begrippenwereld die (dat is
uitgerekend) een miljoen maal beperk
ter is dan wat het brein van een niet-
gehandicapte kleuter bevat. Dat is ver
schrikkelijk weinig. Het is bijna niets.
En dit bijna niets is de basis waarop
men in het Instituut voor Doven in
Sint Michielsgestel als het ware een
nieuwe, totale persoon bouwt. Langs
spinragdunne communicatielijntjes
de gezlchts- en tastzin, en door te woe
keren met minimale gehoorresten voert
men de kleine, dove mens de wereld van
de horenden binnen. Jaren en jaren
duurt het.
Onderwijzers en kinderen worden
er doodmoe van. Maar het gaat!
Het dove kind, dat jarenlang opgeslo
ten heeft gezeten in zijn gelulddlchte co
con, kan op zijn eigen manier in samen
spraak met andere mensen komen, die
soms niet eens meer merken dat hij
doof is.
In Sint Michielsgestel is men er aan
gewend geraakt. Op 2 oktober viert
het r.-k. Instituut voor Doven zijn 125-
jarig bestaan. De barre pionierstijd is
voorbij. Of beter gezegd: men heeft het
pionieren tot een wetenschap gemaakt.
Want het betreden van de wereld der
doven is een ontdekkingsreis in 'n won
derlijk maanlandschap, waar de be
grippen die gelden onder de horenden,
niets betekenen en waar voor horende
mensen heel gewone zaken, de macht
van toverspreuken of taboes bezitten.
De adjunctdirecteur van het Instituut
voor Doven, pater J. van Eijndhoven,
laat ons een schema zien.
Bovenaan staat de beginnende leer
ling. Totaal doof. Niet in staat oin méér
uit te brengen dan onsamenhangende
klanken. Hij is vier jaar. „Voorschool"
staat er boven dit uitgangspunt van het
schema. Helemaal onderaan 't schema
zien wij: „h.b.s.-B, gesplitst in exacte
en in administratieve richting" en dan
het simpele: „Integratie in de horende
maatschappij". Het dove kind is, als 't
dit „onbereikbare ideaal" heeft bereikt,
ongeveer twintig jaar. Het wonder
heeft zich voltrokken.
Hogeschool
„De h.b.s.-opleidlngen zijn momen-
zijnde zintuigen bereikt, kan verwerkt worden.
En dat is bitter weinig. Een normale vierjarige
kleuter heeft een bepaald aantal begrippen. Te
weinig om zich al behoorlijk in het leven te kun
nen oriënteren, ook al is zijn wereld niet groter
dan het gezin, de poes van de buren en andere
kleine dingen, voor hem is het voldoende.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Nadat in 1963 de emi
gratie van Nederlanders een dieptepunt
passeerde, hebben de jaarcijfers weer j
een geringe stijging ondergaan. Men
moet echter niet denken, dat Neder-
land nu weer 'n belangrijk emigratie- j
land wordt. Er is slechts sprake van
een herstel ln de richting van een aan
vaardbaar niveau, waarvan de bin
nenlandse economische ontwikkeling
geen wezenlijke belemmering onder
vindt maar dat juist van voldoende be
tekenis Is om de bestaande belangstel
ling voor Nederlandse emigranten ln
de ontvangende landen levend te hou-
Minister dr. G. Veldkamp, die schrij
vende in zijn begroting van sociale za
ken en volksgezondheid, schrijft de toe
nemende belangstelling voor emigratie
mede toe aan de sterkere bevolkings
druk. Er zijn er, die de schaarste aan
ruimte in eigen land willen rullen met
de grote ruimte der immigratielanden.
Het zou volgens de minister niet juist
zijn, in emigratie een instrument te zien
voor het beleid van de ruimtelijke or
dening.
Over de verschillende immigratielan
den merkt de minister op, dat de rechts
positie van de Nederlandse emigrant in
Australië sedert medio 1965 in verschil
lend opzicht is verstevigd. De belang
stelling voor Canada la toegenomen om
dat de economische situatie daar gun
stig is, zodat de Nederlandse emigran
ten daar in het algemeen vlot hun weg
vinden. De emigratie naar Nieuw-Zee-
land beperkt zich in hoofdzaak tot de
genen, die banden hebben met reeds
ginds gevestigden, of wel reeds recht
streeks toezeggingen van werk en huis
vesting ginds ontvingen. Iets soortge
lijks speelt zich af bij de emigratie
naar Zuid-Afrika.
De emigratie naar de VS wordt in
omvang bepaald door een jaarquotum,
dat door Nederland steeds geheel wordt
gebruikt. De lange wachttijden behoren
evenwel tot het verleden, terwijl de re
gering van de VS streeft naar uitbrei
ding van het quotum. De emigratie
naar Latijns-Amerikaanse landen blijft
van incidentele aard en beperkt zich
voornamelijk tot agrariërs en tot ge
kwalificeerde krachten.
Advertentie)
VOOR UW
Geboorte
aankondigingen
BOTERMARKT 26 LEIDEN
TEL. 20519
MONSTERBOEKEN TER INZAGE
middelbare scholieren onder zijn hoede
heeft. „Maar", zo voegt hij er aan toe,
„we gaan steeds verder. Alles waarvan
wij succes verwachten, passen wij ln
onze opleidingen toe. Dat is altijd zo ge
weest. En iedere keer zijn de resultaten
beter". Sint-Michielsgestel geldt in de
kringen van het Dovenonderwlja dan
ook als een soort hogeschool.
Het 125-jarig bestaan is een hoogte
punt en er zal ruimschoots teruggeblikt
worden. De stichting van het Instituut
verliest zich al bijna in de nevelen. Men
weet alleen uit overlevering, hoe de
kordate conrector van een Latijnse
school en priester, E. H. M. van Beek
in 1840 in een voormalig kasteel het In-
situut oprichtte. „In 1769 was de aanzet
al gemaakt door mgr. Henrlcus den
Dubbelen, die als de eigenlijke pionier
van het r.-k. doofstommenonderwijs in
ons land mag gelden.
Het instituut telde in de begintijd 48
leerlingen. Nu zijn het er ruim tien
maal zoveel. In de oude, handgeschre
ven journaals wemelt het van grote mo
menten. In 1906 bijvoorbeeld, werd de
zuivere spree kmethode ingevoerd. De
gebarentaal werd niet meer als eerste
inleiding tot het lezen gebruikt, maar
in 1924 werd het schrift als eerste, leer
middel ingevoerd. In 1928 ging men niet
meer uit van de taalvorm, maar van
de idee, waarna ln de oorlogsjaren de
voor waanzinnig verklaarde experimen
ten met geluidswaarneming begonnen.
Op een zolder prutste een leraar van
het instituut net zolang met een oude
versterker, tot hij kon bewijzen dat zelfs
bij totale doofheid gehoorresten bestaan
die gemobiliseerd kunnen worden. Er
was wéér een spinragdraad ontdekt. En
nog wel daar waar niemand die had ge
dacht te zullen vinden. Toen kwamen er
walkie-talkies, uit de dump.
Stil geweld
Op hot ogenblik zoemen In alle ge
bouwen de versterkers. Bijna overal
liggen ringleidingen. De kleine transis
tors in breckvaste versterkerkasten
worden overal toegepast. Bandrecor
ders, luidsprekers van enorme vermo
gens (de volle lading op een normaal
trommelvlies zou dit waarschijnlijk
doen scheuren) een elektronisch orgel
kortom alles wat maar met gelulds-
verstorklng te maken heeft wordt In het
Instituut toegepast.
In de schoolklassen zit een half dozijn
dove kinderen aan een hoefijzervormi
ge tafel rond de leraar. Microfoons en
grote koptelefoons, maar evengoed de
kleine oortelefoontjes onderhouden de
verbinding via elektronische weg. Kij
kend naar de onderwijzen ee) lezen de
kinderen de woorden van de lippen. Af
beeldingen ervan vergezellen het pro
ces en op het schoolbord staat 't woord,
dat zij instuderen geschreven.
Het instituut heeft zijn huidige grote
bloei voor het grootste deel te danken
aan de dynamiek en het idealisme van
de tegenwoordige directeur, mgr. drs. J.
C. v. Overbeck. Hij jubileert op 2 okto
ber óók, want dan heeft hij een kwart
eeuw het instituut bestuurd. Bovendien
zijn op 2 oktober de „zusters van de
Choorstraat" te Den Bosch 125 jaar aan
het dovenondcrwijs verbonden. De
broeders van de congregatie der Onbe
vlekte Ontvangenis uit Maastricht heb
ben een 120-jarige traditie in het do-
venonderwijs opgebouwd. Men komt ze
tegen in de klassen, op de eigen vak
scholen en in de huisindustrieën, die 'n
belangrijke bron van Inkomsten vor
men. Een groot jubileum dus. Op de
feestdag zal prinses Margriet namens
haar moeder, die beschermvrouwe van
het instituut is „Gestel" bezoeken.
Mijlpaal
Die 2e oktober zal geschiedenis ma
ken. Op die dap zal men namelijk het
„Mgr. Van Overheekfonds" ten doop
hoeden. Een mijlpaal, want de bedoe
ling van het fonds is dat uit de gelden
die men In het hele land inzamelt, een
researchcentrum kan worden gefinan
cierd. Aan'het resenrehwerk komen de
overbezette lernressen en leraren na
melijk niet toe.
Het centrum zal nauw gaan samen
werken met de katholieke universiteit
te Nijmegen. De bedoeling is, dat het
de verschillende takken van wetenschap
(psychologie, pedagogiek, medische- en
i taalwetenschappen elektronicadie
zich nu tamelijk ongecoördineerd op 't
dove kind richten, zal overkoepelen.
Men heeft zelfs een apart woord be
dacht om de nieuwe gebundelde „we
tenschap inzake de doofheid" aan te
duiden. „Defectologie".
Het is een belofte voor de toekomst,
dat de verlossing van de dove mens
nooit eindigt, maar altijd doorgaat tot
aan het optimale. De financiële basis
van het r.-k. dovenonderwijs is teeda
breder geworden, maar hier is het op
timale niet bereikt. Er zijn gemeenten
die de pas ingevoerde Algemene bij
standswet zo Interpreteren, dat zij de
zwaarste last afwentelen op de gezinnen
waaruit de dove kinderen komen. Zelf
op het punt van bijzonder onderwijs aan
dove kinderen schijnt In ons land de
strijd nog niet eens helemaal gestreden
te zijn. Het is wel eens gemakkelijker
om een doof kind de gemeentewet te le
ren, dan een gemeente duidelijk te ma
ken dat zij het begrip „gemeenschap"
belichaamt.
