Concilie-
rslaggeving
ve
WANDELEN PER AUTO
EEN UNIEKE SENSATIE
MOEILIJKE ZAAK
Kritiek berust deels!
op on
begrip
Oude wagens hobby
van Herman Geesink
PAGINA 12
DE LEIDSE COURANT
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 196c
iniiiiiiiiiiikiiiiiiiiiHiMiriiiiiiiira
ROME. Het artikel, dat Xavier Rynne vorige week zaterdag in
de'Tijd heeft geschreven, blijkt enkele kleinere onjuistheden of liever v^rsr'tiThi^'on 'de
onvolledigheden te bevatten. De redactie van 't Algemeen Handelsblad j TOlf. Uo
heeft nadere informaties ingewonnen bij dr. Visser 't Hoofd,
secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken. Deze ontkende,
dat de Wereldraad met terugtrekking van zijn waarnemers zou hebben
gedreigd, toen behandeling van het document over de joden onzeker
was geworden. Hieruit blijkt weer eens welk een delicate aangelegen
heid de concilieverslaggeving is en hoe zelfs een erkend gezag als
Xavier Rynne op detailpunten de plank kan misslaan. Natuurlijk
zullen er velen zijn, die reageren: ,,Zie je nu wel, ze schrijven maar
wat, ze zijn alleen maar uit op sensatie". Een dergelijk oordeel zou
niet alleen getuigen van onwelwillendheid, maar ook van gebrek aan
inzicht in wat de concilieverslaggeving nu eigenlijk is.
Om het boven on-
der woorden ge
brachte misver
stand uR de we
reld t» helpen,
willen wfl aller
eerst de nadruk op
leggen, dat oocici-
lieverelaggeving 'n
echte verslagge
ving is. een poging
ran de ter plaatse
aanwezige journa
list om de lezer zo
volledig mogelijk
Dp de hoogte te
itellen van een be
langrijk gebeuren,
lat deze zelf niet
can meemaken. Zo
rarslaat men de
verloving van een
jrinses, de te
waterlating van 'n
•chip, sen bijeen
komst van hoogle-
Aan de rand van Eibergen ligt bet uitgebreide fabriekscomplex van de Koninklijke
Textiel Veredelingsindustrie, waar iedere dag de machines en de persen draaien om
dames uit vele landen de japonstoffen met moderne dessins te verschaffen die bij
dragen tot de verhoging van hun uiterlijk schoon. Niet ver daarvandaan ligt op
een kleine verhoging in het landschap van met akkermaalshout begrensde weiden de
woning van de directeur, de Bleekhof. Wie daar aan de voordeur het knopje van
I een elektrische schel verwacht, komt bedrogen uit. Wat men aantreft is een meer dan
vuistgrote gummibal, die elke automobilist met voldoende historisch besef herkent
als intrinsiek onderdeel van een ouderwetse claxontoeter. Heeft men geluk, dan
doffe, door het hele huis weerklinkende loei van dit apparaat de
bewoner zelf: Herman Gees ink. Een man in de middelbare leeftijd, slank, sportief
en een beetje Engels van voorkomen. Losjes in de leden beweegt hij zich door de
kamers van zijn huis, die al gauw verraden dat de claxontoeter bijwijze van
schel geen op zichzelf staande grillige inval betekent, maar ten nauwste verband
houdt met een hobby, die Geesinks vrije tijd helemaal in beslag neemt: het
antieke automobilisme.
ooocitóe, Het eerste
slaggever gevraagd
mag worden is een
korte, beknopte,
exacte en tegelijk
pakkende weerga
ve van de feiten.
Bij een eoncilie
raat de belangstel
ling ven de lezer
in de eerste plaats
uit naar de debet
ten in de aula.
Hierover worden
de reporters, die
zelf de zittingen
niet mogen bijwo
nen, in .grote lijnen
op de hogte gehou
den door het Uffi-
c*a Stampa, het of
ficiële conciliepers
bureau. De kwali-
Lichting is over 't
algemeen vrij goed.
aodat de verslag
gevers «onder nl te
moeite hun lezers een beeld kunnen
ophangen van wat er binnen een
bepaald tijdsbestek in de aula is gezegd
en besloten. Uiteraard moeten zij uit
materiaal een keuze maken maar
hoeft beslist niet te gaan ten koste
de objectiviteeit.
Wie deze elementaire punten goed voor M
ogen houdt zal direct begrijpen dat be bl:
paalde verwflten aan het adres van de
eoncllieverslaggevers geen steek houden.
De ratUo-utteendingen, die iedere
week onder de titel Café San Pietro
de ether ingaan, worden op het
terras van het aldus genoemde café
opgenomen. Van links naar rechts
pater Alfred ran de Weijer, Dick de
Vree en Michel van der Plas.
fris)
wind door de kerk wordt ge-
Bjjvoorbeeld dat zij zulke revolutionaire
meningen verkondigen". Het antwoord
van een verlaggever op een dergelijk ver
wijt kan alleen maar zijn: niet Ik ben het
die revolutionaire dingen verkondig. Ik
verkondig helemaal niets. Ik deel alleen
mee wat anderen, wat bisschoppen heb
ben verkondigd. En dat dit bijwijlen nog
al revolutionair In de oren klinkt kan
de verslaggever nlel helpen. H|j is nu een
maal aanwezig b|j een profetisch ge
beuren: en daarover is geen slap verhaal
op te hangen. H|j kan alleen maar ver
tellen. dat de vensters eindelijk zijn
Nieuws
En hier komen we aan een tweede
verwijt, dat ons dikwijls gedaan wordt:
julie selecteren de feiten, jullie geeft
reliëf aan ilaten we zeggen de pro
gressieve geluiden, die je hoort, en je
vermeldt amper de conservatieve ge
luiden. Daarop aal de rechtgeaarde ver
slaggever alleen maar antworden, dat hij
niet anders kan. dat hij bepaalde uitingen
wel naar voren móet halen, niet omdat
ze zo progressief zijn maar eenvoudigweg
omdat ze nieuws zijn. Een krant is er nu
eenmaal om nieuws tegeven. om iets mee
te delen, dat men nog niet weet. En het
het hart van de Rooms-
Aan de wanden hangen gekleur
de prenten van exemplaren van
roemruchte merken als Rolls
Royce, De Dijen Bouton; Bugatti
en dergelijke. Om de bar ranken
zich de metalen slurven van weer
andersoortige claxonneerinstru-
menten en een boekenhoek daar
blijkt «en ikleine bibliotheek te
bevatten over antieke automo
bielen. Ook al weer geen wonder,
want Herman Geesink is hoofd
bestuurslid van de PAC, de
Pionier Automobiel Club.
Brochures
Moet je eens kijken wat leuk! en
hij grijpt een kleine brochure
uit de kast. Het is een uiterst
zeldzaam uitgaafje van 1920 ge
titeld Automobielrijden door Tom
Schilperoort. Na een algemene in
leiding verdeelt de auteur zijn
stof in afzonderlijke hoofdstuk
ken als De Bestuurder, Het Ver
trek. Het Remmen. De tekst laat
er geen twijfel over bestaan dat
in de dagen waarin het geschre
ven werd het omgaan met een
automobiel een kennis en in
structie vereiste, waar wij geen
flauwe notie meer van hebben.
Is het niet kostelijk? vraagt Her
man Geesiijk gespannen.
Ja het Is kostelyk. Al die lange
volzinnen van de deskundige
auteur spreken een voor ons
gevoel bjjna heroïsche taaL
De plonier-automobielbestuurde.r
komt er uit te voorschijn als een
soort van machinist, een motor
en wegdeskundige. een vervaar
lijke waaghals en avonturier ook.
een snelheidsmaniak met de pet
omgekeerd op het hoofd die op
de bok van zyn benzinemonster
met snelheden wan veertig tot
tuchtig km per uur door een
machtige stofbril de dood tar
tend In het gelaat kjjkt.
Tot de wereld van deze mannen
en hun sensaties is Geesink uit
liefhebber^ teruggekeerd.
„Weet Je hoe het allemaal ge
komen is?", zegt hij. „Ik heb
altijd grote belangstelling voor
auto's gehad. Toen ik van school
afkwam, had ik dan ook hele
maal geen zin mijn vader op te
volgen in het textielbedrijf. Zo
kwam ik in Engeland terecht bij
de grote motorenindustrie van
Leyland als public-relationman.
Ik had toen als amateur al wat
geraced. Vier jaar heb ik in
Engeland gezeten. Toen kwam
het in 1952 toch zover dat het
traditiebesef van de Geesinks in
me ontwaakte en me vertelde dat
ik toch maar directeur van de
textielfabriek moest worden. En
dait is gebeurd. Maar Ja, de hobby
van het sleutelen aan oude moto
ren bleef en werd misschien nog
Eén
twee had gekocht.
schut in het dorp te staan als de
ander het eens een keer niet zou
doen. De restauratie van die
ouwe beestjes doe ik helemaal
zelf. sleutelen, onderdelen bij el
kaar zoeken uit alle windstreken
en wat er nog meer bij te pas
komt. Maar al vallen ze tenslotte
nog zo mooi uit, je kunt ze niet
allemaal houden, en dan verkoop
ik ze aan een andere pionier
automobilist om mijn hobby te
kunnen financieren. Alleen moet
je er daarbij wel voor oppassen
dat ze niet naar Amerika gaan,
want daar zijn oude automobie-
wel versterkt door het telt dat Ik ogenbhk_..in". Meestal
hier in Eibergen zat. ver van de
grote wereld. Wat wil je hier in
je vrije tijd doen? Je kunt niet mee «'Jkl
ieder weekend naar Amsterdai
gaan en daar de playboy ui
hangen. Zo ben ik geleidelijk aa
in m'n hobby gegroeid. In 2956 Chevrolet Corvair,
Indrukwekkend voorfront.
r 1926:
t dat jaar is namelijk fabriek. Even de toonkamer
voor pionier-automobilisten alles
interessant! Daarna heb ik een
Bugatti in orde gebracht en een
paar de Dijon Boutons. Ook een
Rolls Royce Phantom I heb ik
gehad. Die had ik opgeduikeld dienst doet.
Op
op rekjes langs de wanden
de niéuwste stoffen hangen te
fleuren en dan naar een grote
loods die als privé-montage-
verkplaats van de directeur
opengegaan
dat
alle kanten I Katholieke Kerk
al jaren in die garage te vergas:
doodzonde. .Maar ja, er waren d
testamentaire bepalingen vj
niet-verkoop. Tenslotte hebb<
we toch een plezierige oplossir
gevonden doordat mevrouw I
Smet, die wel inzag dat de wi
gen, wilde er iets van terecil
komen, in bevoegde hand»
moest overgaan, mij de Hispar
formeel ten geschenke gaf.
is allemaal notarieel vastgelegl
Haar kleinkinderen hebben b j|
ook het recht op de ralley,
aan ik deelneem, mee te rijde
en ook van mijn kant is vastgi
legd dat ik de wagen nooit
de hand zal doen. Dat zoi
trouwens ook nooit willen, ik he
er nu al zo'n 10.000 ralley-kilorw
ters mee gereeden. In Frankrij
Denemarken en Duitsland"
Langzaam grommen we Eibe;
gen uit. Soepel bedient Hermt
Geesink de pedalen en 'de larf
niet gemakkelijke schakeling,
de buitenweg zitten we al gau|
op de zestig, zeventig kilometf
Ofschoon er in de motor
heel wat meer pit zit, beperi j
Geesink zijn snelheid altijd
wust tot 80 km.
Opvallend goed is de wegliggii
gezien de abnormaal hoge wiel»
en de carrosserie veert als e\
wieg. Bijgeluiden zijn er niet,
leen in de bochten een za
piepen in de voegen als in
opgeklapt worden voor nog twee takelages van een zeilboot, i
andere passagiers en van onder enkele maal een geluid in
de achterbank zijn met een en- grote reiskoffer achterin. Daarl
kele handgreep twee ligbanken bevinden zich namelijk opnieu
uit te schuiven, die het interieur een aantal koffers
hoe hij m«t"gróo'üte~moïiië veranderen in een tweepersoons bsgaee van Z.K.H. en een M»r|
beweging in het ventilatorvlieg- »1«P; «I kampeerwagen. Maar hoedendoos,
wiel krijgt.
In een belendende box staat de
wagen zelf, de spatborden en
't overige deel van de corrosserie
nog onder de plamuur, maar de
pluchen bekleding al in de oor
spronkelijke weelderige staat
teruggebracht. „Over een paar
maanden kan hij de weg op. Je
hóórt de motor met lopen", zegt
Geesink. Of hij dan voor rallyes
van pionierautomobielen gebruikt
zal worden? Dat staat nog niet
vast.
D# Internationale rallyes rijdt
Herman Geemok d. laat». Jaren a)d
bijna uitsluitend mee met zijn .mronkelilke oodract -
lievelingsoudje dat in een aparte d het ja op d, blik niet Geesink op de claxon
garage naast zijn huis staat Het
is de reiswagen van Prins Hen
drik der Nederlanden, de gemaal
van de overleden moeder van
onze vorstin. Het ls een Hispano handschoenen aantrekt
Suiza, bouwjaar 1921. Een juweel Engels racepetje
van een automobiel, in de punt
jes gerestaureerd tot en met de
zilveren kroontjes op de kop
lampen toe.
Diepbruin glanst het lak op de tegenwoordiger
carrosserie, maar niet minder veel later dan het
glanst het bordje met de roem
ruchte letters Hispano Suiza op
de brandschone motor als Gee-
Machtige en brandschone motor.
reviseerd blinkend
„Moet je voelen wat
zegt Geesink
alleen wie door Geesink ingewijd Zo wiegen wij over de Twent
is in de geheimen van een der wegen tussen de velden do
beroemdste Franse carrosserie- waar het hooi aan oppers
zijn hand c.
ten terug want allemaal kenneif
ze meneer Geesink en zijn Hiq
no Suiza van vorstelijke afkoc
„Alleen stallen levert altijd r
lijkhed n op!" roept Geesiri
naast wie ik nu in de open ludj
op de voorbank zit.
klep
achteren opzet,
„door een heel merkwaardig
toeval. Een paar jaar geleden
kwam er op een morgen een ver
loopt ie kans gesloopt te
verklaarde zijn te-laat-zijn uit
h» dat d.
omweg naar Ruurlo, naar ho
Avenarius waar Geesinks oud<
pomp moeten verricht worden hele inboedel, alle gestelde
alvorens men van start kan gaan. gens total loss. alleen
ietwat rauwe, sportieve geluid dat
kenmerkend is
Suiza's. „Stap
kreng interesseerde mij
de Hispano tuurlijk hevig en ik op speur-
roept tocht Zo kwam ik er achter dat kopie koffie ntten^
ook altijd hun zondagochtend
uitstapje plachten te onderbreken
want daar is in de garage altii
wel een tijdelijk onderdak m4
de deuren dicht.
„Nou ho« was het?", vraagt Gm
sink als we binnen achter «f
Geesink vanaf de chauffeurs- het om deze wagen ging. Hij
plaats dn de open lucht
Wij lichten de zware klink
portier en laten ons voorzichtig ling had staa:
neer in de met pluche beklede rage. Haar
achterbank. Links naast ons het hem destijds
rooktafeltje van prins Hendrik, huis gekocht
het eigendom
De Smet. die hem.al jaren in stal-
in de bewuste ga-
erleden man had me^
ran het koninklijk
bij testament be-
,Een unieke sensatie", seg M
„een prachtige ontspanning ooi
Je beleeft op deze manier I#
landschap ook veel intenser dij»
moderne 1
wagen als deze is wane
len per auto!"
renstander. Voor de paald dat de wagen niet verkocht En daar bli->f 01 b^*
achterbank kunnen twee stoelen mocht worden. Zo 9tond hij dus
WILLEM ENZlNCl
luiden worden geproduceerd, ls nieuws.
Niet dat oeroude standpunten nog een
maal herhaald worden. Niet dat iemand 't
thomisme heeflt geprezen als 'n nuttig sys
teem voor het uitbouwen van een ka
tholieke wijsbegeerte en theologie. Ook
niet, dat het ongehuwd zijn van de
priester zijn waarde heeft. Maar wel
om maar eens een voorbeeld te noemen
dat de Kerk momenteel behoefte heeft
aan gehuwde diakens. Of dat er hoog
nodig iets gedaan moet worden aan de
oplossing van de gewetensnood der ge
huwden, zelfs wanneer daarvoor kerke
lijke uitspraken moeten worden herzien.
Als een concilievader dat durft te zeggen,
komt zijn uitspraak op de voorpagina.
Enkel en alleen omdat het „nieuws" ig.
Hier stoten we iop een van de grond
wetten der journalistiek. Gebeurtenissen
die nieuwswaarde hebben komen in de
krant, ongelukken en misdaden net zo
goed als de geboorte van een vijfling of
de uitvinding van een nieuwe brandstof
voor raketten. Feiten daarentegen, die op
zich wel belangrijk zijn maar geen
nieuwswaarde hebben, blijven onvermeld:
dat duizenden mensen tussen Amsterdam
en Haarlem op en neer zijn gereisd zon
der ongelukken te krijgen, interesseert
geen mens, hoewel het voor de betrokken
uiteraard zijn belang heeft. Geen krant
die dergelijke meldingen in haar kolom
men opneemt. En toch kan men haar in
dat geval niet beschuldigen ren een ge
brek aan objectiviteit. Zij heeft immers
niet tot taak het hele dagelijkse gebeuren
op fotografische wijze te reproduceren,
zij moet er die dingen uit pikken die de
lezer zullen interesseren. Ook wanneer
zij zich begeeft op het terrein van de
concilieverslaggeving.
Achtergronden
Bij het weergeven van de gedachten-
wisseling. die in de concilie-aula plaats
heeft, kan de verslaggever het natuur
lijk niet laten. Anders was het voldoen
de in Rome één telex te hebben, die de
officiële communiqués aan alle bladen
over heel de wereld doet toekomen. De
echle verslaggever zal proberen, het hele
gebeuren te schetsen en dus te achter
halen wat er „achter de schermen" heeft
plaats gehad Want een concili.
Namens het Nederlandse episcopaat onderhouden mgr. De Vet (links) en
mgr. Bekkers (rechts) contact mot de pers. Tijdens hun persconferenties in
Rome moeten sdj ook veel buitenlandse verslaggevers te woord staan.
enmaal veel meer dan alleen het debat j °P de wetten der journal is
i de aula. Het bestaat voor een groot
gesloten deuren te houden en daarin min i den „bulten de aula van het concilie,
of meer succesvol zijn. Maar zodra men I versterkt door de talk of the town en
te kennen heeft gegeven, prijs te stellen door allerlei supposities, allerlei ver-
op een ruime verslaggeving, moet men I halen, die de ronde doen". Tegen deze
aanvaarden, dat het concilie gezien wordt j buitenwand leken de journalisten aan.
als een levend geheel, als een ingewik- j „Ze konden niet anders" aldus nog
keld gebeuren met een direct waarneem- j steeds de kardinaal - „dan deze buiten
bare buitenkant en moeizaam te achter- j kant beschreven, omdat het voor hen
halen binnenkant Wie dit afwijst, geeft onmogelijk was. door te dringen tot de
alleen maar te kennen, dat hij kijk heeft kern van de zaak. Zo moeilijk is het vaak.
het concilie zal moeten begeledd word«|
door een deskundige informatie
theologische achtergronden van hetgeej
op de voorgrond gebeurt. In i
richtgeving proberen wij aan deze
hoeflte zoveel mogelijk tegemoet to 1
men, door bij elk onderwerp dat bespre)
ken wordt san te geven, wat het t
tionele standpunt was, op welke i
menten dit berustte, in welke rlchte
de Kerk zich op dit ogenblik beweegt 4
door welke motieven hij zich bij de«
beweging laat leiden. Dat wij hier
voor grote moeilijkheden staan
eigenlijk niet eens te worden gezegd. Hé»
gaat merendeels om Ingewikkelde k\vw
ties, die nogal technisch zijn, die in koj
bestek moeten worden toegelicht vcJ
een lezerspubliek, dat geen theologie#
scholing heeft gehad, geen vaktenr.J
verstaat en over het algemeen een afkeé
heeft van theoretische uiteenzetting»
Wij proberen ons uiterste best te de#
maar realiseren ons tegelijkertijd, ii
het ideaal niet ten volle verwezenli#
kan worden.
Tenslotte zou de reportage van het cc#
oilie niet volledig zijn, als ze niet
tijd en stond vergezeld ging van
kritisch commentaar. De lezer heeft
recht op, te weten wat wij als krant vul
het hele concilie en zijn onderdo!#
denken. Natuurlijk mag hij zich genjl
iek.
i hot concilie bij. Na de vergadering hom* kjj
ergaderingen ge-
andelgangen, pogingen
visie ingang te doen
vinden buiten de offioiële kanalen om en
ontmoetingen op het louter persoonlijke
vlak. De lezer heeft er recht op, hierover
geïnformeerd te zijn, voorzover het hem
kan helpen bij het begrijpen van de
officiële gang van zaken en voorzover
het met de normale methodes van een
eerbare journalistiek te achterhalen is.
In dit opzicht verschilt het concilie niet
wweldoongressen. Na-
DffOtNNVtt )z*ê
Kardinaal Alfrink bleek deze zaak vol-
realiseren, dat het hier gaat om de p<|
soonlijke mening van de schrijver, well
door de redactie van zijn krant wol
overgenomen. Hij hoeft haar heleml
niet te onderschrijven, het commenul
is slechts bedoeld als een bijdrage 1
zijn persoonlijke opinievorming. En I
de vorming van een publieke opinie bl
nen de Kerk. welke door Paus Pius J
in 1950 onontbeerlijk werd genoemd. 1
sgarinc en nicuwsversprei- /,ej letterlijk: „De Kerk is een level
ding op een werkelijk objectieve manier lichaam en er zou iets aan haar lc'l
te bewerkstelligen zonder dat Iemand ontbreken Lndine zij geen publieke o|
bezat, een gebrek waarvs
kunnen opmerken dat de officiële j op de herders en de gelovigen
leiding van het concilie betere informa- vallen; op dit gebied kan de katholi
ver- tip had moeten go-en. En dat zou ik niet pers nuttige diensten bewijzen'
aan w""'en ontkennen". Kardinaal Alfrink
8Ue slaat hier de sp|jker op dc kop. Hjj bl|jkt
d een zeer goede k|jk te hebben op de
met moeilijkheden, die de roncülcverslagge- ri
I In diit opzicht verse
wezenlijk ven alle v
fcmnUik ten n»
de wijze, waarop men ln btnnen-
bultenland de zg. „zwarte week" had
slagen. Hij herinnerde in het kort
de eigenlijke gebeurtenissen („voor
aanwezigen nogal wazig") en aan
reactie daarop van degenen die er
hun neus bovenop stonden („gedragen
door een sfeer van onbehagen, wan- rx
trouwen en wrevel"); daaromheen groei- j Opinievorming
de aldus de kardinaal een tweede Maar deze moeilijkheden hebben we
kring van *eacti«s nl <H© welke ontston- nog niet alle geschetst De reportage van
te overwinnen heeft.
Daar sullen we het de komende i
en maar weer op houden. In de god
onze moeite niet vergeefs
at wij op onze geheel eil'
manier een b|jdrage leveren tot het
slagen van de grote onderneming, i
Paus Joannes XXIII op U
genet.
Dr. Alfred van de W«i.