Omschakeling op aardgas
gaat in Leiden en wijde
omgeving 80 weken duren
Purol
Het zingende oerwoud
Vijfhonderd aansluitingen
worden per week omgebouwd
Leidse Bioscopen
VISIE OP
TELEVISIE
SOSKEWISKE
DONDERDAG 8 JULI 1965
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Aetherklanken
Leiden-Naord en Zuid-West zullen, nog dit jaar, zo wordt verwacht,
geheel op aardgas zijn aangesloten. Wanneer de overige delen van
de Sleutelstad aardgas in plaats van het tot nu toe gebruikte stad-
gas door de leidingen hebben stromen, staat nog niet vast, maar
zeker is, dat tegen het einde van het volgende jaar het grootste ge
deelte van Leiden-en-naaste-omgeving van aardgas voorzien kan
worden. Eén van de gemeenten, die binnen het directe verzorgings
gebied van de Leidse gasvoorziening liggen, nl. Warmond, is reeds
geheel omgeschakeld. Dit project heeft hier precies twee weken in
beslag genomen. Hiertoe had men de gemeente in twee sectoren
ingedeeld, die ieder in één week tijd geheel omgeschakeld werden
Voordat Leiden geheel van aardgas kan worden voorzien, moeten
er eerst in totaal 52 sectoren worden afgewerkt, terwijl boven
dien ook éérst de omliggende gemeenten, die thans op het stadsgas-
net van Leiden zijn aangesloten, nog „omgeschakeld" moeten wor
den. Men begint nl. met de omschakeling aan de uiterste grenzen
van het gasnet, en werkt zo naar het centrum toe.
De indeling is zó gekozen, dat iede
re sector ongeveer 500 aansluitingen
telt, hetgeen wil zeggen dat per week
500 aansluitingen moeten worden ge
schikt gemaakt voor het gebruik van
aardgas, dat een verwarmingswaarde
bezit, die tweemaal zo groot is als die
van het huidige stadsgas. In het be
gin van de week wordt, 's avonds
rond een uur of acht, de gehele sec
tor afgesloten, door alle hoofdkra
nen bij de aansluitingen dicht te
draaien. Dan wordt met aardgas het
stadsgas uit de buizen geblazen.
Zo snel als maar enigszins moge
lijk is worden de gastoestellen ver
anderd, want het is de bedoeling, dat
zó snel gewerkt wordt, dat de huis
vrouw de dag na het afsluiten van
de leiding weer normaal voor een
warme maaltijd kan zorgen, .waar
voor uiteraard gas noodzakelijk is.
Wie gewend is tussen de middag
warm te eten, zal zijn diner naar de
avonduren moeten verplaatsen, aan
gezien in de regel men niet eerder
klaar zal zijn met de omschakeling
van de toestellen.
MEDEWERKING
De ervaring heeft nu, na ongeveer
drie weken, al geleerd, dat de om
schakeling van een reeks toestellen
in één dag mogelijk is, maar of een
sector in één week geheel kan wor
den afgewerkt, is geheel afhankelijk
De films in de week van 914 juli
zijn door de KFC als volgt gekeurd
Studio: Lieve, lieve John
volwassenen (geprolongeerd)
Dagelijks: 2.30, 7,00 en 9.15 uur.
Zondag; 2.30. 4.45. 7 00 en 9.15 uur
Lido: Circuswecreld, alle leeft.
Dagelijks, ook zondag, 2.30 en 8 u
Luxor: Politiepost Reeperbahn
(str. volw.)
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45. 7.00 en 9.15 uur
Trianon: Het is een gekke, rare, dolle,
dwaze wereld - 14 jaar
Dagelijks: 2 en 8 uur.
Zondag: 2.15 en 8 uur
Rex: De dodende pijl - 14 jaar.
Dagelijks. 2.30, 7.15 en 9.15 uur
Zondag: 2.30. 4.45. 7.15 9.15 uui
Camera: OSS 117 in Bangkok - 14 jr
Dagelijks: 2.30, 7.00, en 9.15 uui
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur
van de wijze, waarop door de bewo
ners van de sector wordt meege
werkt. Die medewerking moet be
staan uit het volgende:
Thuis zijn als men voor „om
schakeling" aan de beurt is (men
krijgt van tevoren duidelijk bericht
wanneer men de „aardgasman" kan
verwachten).
Nauwkeurige opgave van alles,
wat men aan gastoestellen (fornui
zen, geysers, gaskachels e.d.) in huis
heeft; ook geysers en andere toestel
len moeten namelijk worden omge
bouwd.
Voordat men met de ombouw be
gint, zullen functionarissen van de
N.V. Gascon alle aansluitingen be
zoeken om na te gaan wat de om-
bbuwmogelijkheden zijn v. d. gastoe
stellen, die men in huis heeft en die
voor ombouw in aanmerking komen.
NIETS VERGETEN
Wanneer men na deze „enquête"
bij de Gasfabriek aankomt met „Ik
ben nog iets vergeten", is het heel
geed mogelijk, dat het verzoek tot
ombouw van het vergeten toestel
wordt afgewezen. Toewijzing ver
oorzaakt een enorme materiële en
administratieve rompslomp, waardoor
het gebruik van de juist voor dit
doel ingeschakelde computer, die aan
de hand van de in kaart gebrachte
gegevens nauwkeurig berekent hoe
veel en welke onderdelen voor vol
ledige ombouw nodig zijn, in één
keer nutteloos wordt.
Hoe lang de gehele omschakeling
in Leiden en omgeving gaat duren,
is nog niet met zekerheid bekend,
maar er zullen minstens zo'n 80 we
ken mee heengaan. Vanuit Leiden
moeten 42.160 aansluitingen voor
aardgas geschikt worden gemaakt.
Het is de bedoeling, dat het gehele
gebied dat de volgende gemeen
ten omvat: Noordwijkerhout, Voor
hout, Rijnsburg, Valkenburg, Oegst-
geest, Leiderdorp, Warmond, Koude
kerk a. d. Rijn, Hazerswoude, Bent
huizen, Zoeterwoude en Leiden
weer in sectoren van 500 aansluitin
gen per stuk worden ingedeeld.
INRUILEN
Iedere aangeslotene heeft, indien
hij dat wenst, of als zijn fornuis of
komfoor wordt afgekeurd, de gele
genheid, zijn toestel in te ruilen te
gen een nieuw. Voor het oude toestel
ontvangt hij een bepaald niet te laag
bedrag, dat afhankelijk is van de
prijs van het nieuwe, door hem aan
te schaffen toestel.
Het zal nog wel enige tijd duren,
voordat het veelbesproken Slochte-
rense aardgas door het Leidse bui
zennet stroomt. Het aardgas, dat
voorlopig zal worden gebruikt, is af
komstig uit het Westland, dat in Lei
den met lucht en een „stinkstof"
normaal aardgas is reukloos wordt
vermengd.
De „Slochterenbuis" zal tegen het
einde van dit jaar jaar Leiden bij
Zoeterwoude bereiken. Daar zal een
groot gasstation van de Gasunie ver
rijzen, dat de gaslevering voor Lei
den en omgeving zal verzorgen.
NIET ALTIJD
GOEDKOPER
Aardgas zal niet zonder meer goed
koper zijn dan het huidige stadsgas.
Dat is afhankelijk van de hoeveel
heid gas, die men verbruikt: wan
neer men per jaar minder dan een
bepaalde hoeveelheid die ver on
der het gemiddelde verbruik ligt
verbruikt, is het zelfs duurder. Dit
betekent echter, dat de „gemiddelde
verbruiker" toch aanmerkelijk goed
koper uit is.
GD
Woensdag. De politieke kant van
het televisie- en radiobestel heeft
men in de afgelopen dagen op de
beeldbuis kunnen nagaan, toen ver
schillende malen een samenvatting
van de debatten in de Tweede Kamer
werd gegeven. De opnamen leverden
het gebruikelijke beeld: afwisselend
spreker, voorzitter en minister. Even
eens een reeks bracht de Tour de
France met het levendige commen
taar van eenthuis zittende Ba-
dient
heel de huid
Lje rum* cmtthmi
vwn
GANGETJE IEI. 23005
rend Barendse. Waarom zou men de
inspannende tour meemaken als men
met de gegevens en film voor zich,
dicht bij de studio een beschrijving
kan leveren? De KRO had woensdag
de zoveelste Piste, ook nu met vaak
goede nummers, maar wel steeds in
eenzelfde sfeer van variété. In de
vierde aflevering van de comedy-
thriller „Villa Sidonia" was het ver
haal intussen op gang gekomen; aldus
gaan we naar het slot op a.s. zondag
toe. In een documentaire over Neder
landse en Belgische wegen heeft Hans
Bik, samen met de BRT, een leer
zaam programma op het scherm ge
bracht. Voor twee-derde was dit pro
gramma voor beide landen identiek,
voor één-derde werd in deze KRO-
uitzending nadruk gelegd op onze
vaderlandse wegen. Voor deze docu
mentaire werden 2400 km- afgelegd.
Uiteraard werd een parallel getrok
ken met de wegensituatie bij onze
zuiderburen.
Dinsdag Omdiat niet alle pro
gramma's even boeiend konden wor
den genoemd, fyebben we deze avond
onze aandacht verdeeld over beide
netten. De NTS zou een reeks amuse-
menitsprogramma's uit België en de
Scandinavische landen openen met
een Zweedse uitzending. Maai die
was niet op tijd klaar gekomen en
dus volgde een Belgische bijdrage. Er
werd middelmatig gezongen en onze
eigen Connie v. d. Bos herhaalde
haar niet bekroonde festival-liedje.
Er waren nu en dan bizarre decors
en typische camera-trucs. Het meest
geslaagd was de parodie op de be
kende mars „The Saints go marching
in". De Vara behandelde de doping
en liet deskundige sprekers verkla
ren, dat elk doping-middel vergif is
en dat een verbod heel redelijk zou
zijn. Gepleit werd voor een positieve
begeleiding. Op N2 leverde het Ierse
dichtwerk „Deirclre" een indrukwek
kende tv-regi9tratie. Vooraf gingen
bij de NCRV enkele bekende rubrie
ken, die nochtans weinig te vermel
den opleverden.
Komende uitzendingen - Deze
donderdag brengt niet een aanvul
lend toneelwerk, maar via NTS en
NCRV een versnippering met korte
programma-onderdelen. De NTS
heeft beroemde dansers uit Moskou
en New York op 't scherm, de NCRV
twee korte toneelstukken. Op N2 is
varia bij de Vara. Het Avro-program-
ma van vrijdag valt in drie delen uit:
een: Toulouse-Lautrec, volksdans en
operette. De KRO is op N2 met onder
andere zang tussen België en Duits
land om de Europabeker op 't song
festival van Knokke. Zaterdag wordt
wat geëxperimenteerd op kanaal 5 in
Roermond; maar in ons gebied kan
men dat programma niet bereiken.
De Vara heeft een documentaire over
de invloed van de Maffia en de NTS
brengt een showprogramma van de
Canadese tv. Op N2 is bij de NCRV
hoogtepunt de viering van honderd
jaar Leger des Heils. Vooraf biedt de
NTS een half uur cabaret. Zondag
is de KRO weer aan de beurt en wel
met een tv-Mis in de ochtend en een
gevarieerd avondprogramma.
AANRANDING
De recherche van Bergen op Zoom
heeft in samenwerking met de rijks
politie, de 21-jarige ongehuwde los-
werkman Jan de E. uit St. Annaland
(op het eiland Tholen) gearresteerd,
verdacht van een poging tot aanran
ding, gepleegd op de 21-jarige mej.
A. L. uit Bergen op Zoom.
CREMATORIUM IN TILBURG
De gemeente Tilburg heeft 't plan
een crematorium op te richten. De
inrichting zal komen in het noord
oostelijke stadsdeel, waar in de ko
mende jaren tienduizenden woningen
gebouwd zullen worden. Men wacht
nog met de definitieve plannen tot
het overleg met de kerkelijke over
heid.
VRIJDAG 9 JULI 1965
HILVERSUM I. 402 M.
7.00—24.00 NCRV
7.00 Dagopening. 7.10 Klassieke gr.
muziek. 7.30 Nieuws. 7.40 Radiokrant.
7.55 Lichte grammofoonmuz.ek. 8.15
gewijde muziek (gr 8 30 Nieuws.
8.40 Lichte gram.muziek. 3.00 Voor
de zieken. 9.35 Water9t. 9.40 Kla^ieke
gram.muziek. 10.30 Morgend. 11.00
Klassieke muziek (gr.). 11.15 Voor
de oudere luisteraars. 12.00 Lichte
gram.muziek. 12.27 Mededelingen ten
behoeve van land- en tuinb, 12.30
Nieuws. 12.40 Gram.muziek, event,
actualiteiten. 12.50 Populaire orgel
muziek. 13.10 Klassieke gr.muziek.
13.45 Accordeonspel met instr. kwar
tet. 14.05 Schoolradio. 14.25 Lichte gr.
muziek. 14.45 Voordracht vam gedich
ten. 15.05 Klassieke Kamermuziek.
15.30 Voor de vrouw. 16.00 Musiciana:
muzikale herinneringen. 16.30 Dui
zendschoon voorj aarsperkpl anten,
lezing. 16.45 Vocaal ensemble. 17.05
Klassieke grammofoonmuziek. 17.30
STEREO: Metropole orkest. 18.30
Fanfare-orkest: amusementsmuziek.
18.50 Licht orkest (gr.) 19.00 Nieuws.
19.10 Radiokrant. 19.30 Van horen
zeggen en zingen. 19.35 Aida, opera.
22.20 Boekbespreking. 22.30 Nieuws
en SOS-berichten. 22.40 Wijd als de
wereld: internationale oriëntatie in
kerk, zending en oekumene. 23.00
Studio 2300: internationaal magazine
voor late luisteraars. 23.5524.00
Nieuws.
HILVERSUM H. 298-M.
7.00 VARA - 9,.40 VPRO - 10.00 VARA
13.00 AVRO - 16.00 VPRO
21.00—24.00 VARA
7.00 Nieuws, ochtendgymn. en goc.
strijdlied. 7.20 Lichte gram.muziek.
7.25 van de voorpagina. 7.30 Lichte
gram.muziek, 8.00 Nieuws. 8.10 Lichte
gram.muziek. 9.00 Te land en te wa
ter: een informatief progr. voor weg
en waterweggebruikers. 9.40 Morgen
wijding. 10.00 Lichte gram.muziek.
11.00 Nieuws. 11.02 voor de kleuters.
11.15 Vrij entree, cabaret. 11.40 Ste
reo: Lichte gram.muziek. 2.00 Licht
orgelspel. 12.27 Mededelingen t.b.v.
land- en tuinbouw. 12.30 Overheids
voorlichting: Uitzending voor de
landbouw. 12.40 Stereo: Lichte mu
ziek (gr.). 13.00 Nieuws. 13.10 Actuali
teiten en gram.muziek. 13.25 Beurs
berichten. 13.30 Neêrlands muziek-
tuin: manifestaties in vakantieplaat
sen: Pianorecital, klassieke orkest
muziek, carillonbespeling en koor
zang. 14.30 Bariton en piano: klas
sieke liederen. 15.00 Lichte gram.
muziek. (Tussen 15.30 en 17.00 uur
Reportage Tour de France). 16.00
Nieuws. Aansluitend: Damesbladen
zijn ouder dan u denkt, lezing. 16.15
Gobelin: aspecten van het Franse
lied. 16.45 Nieuwsdienst voor nieuws
gierige kinderen. 16.49 Voor de jeugd.
17.30 Jazz-rondo. 17.50 Kiosk: artike
len uit de weekbladen worden be
sproken. 18.00 Nieuws. 18.15 Van de
week: informatie en commentaren
uit binnen- en buitenland, met o.a.
Tour de France, 19.00 Voor de jeugd.
19.30 Lezen en schrijven, literair pro
gramma. 20.00 nieuws. 20.05 N.-Hol-
lands Philh. orkest: moderne muziek.
20.45 Boekbespreking. 21.00 't Is al
lemaal show: melodieën uit films en
musicals (gr.). 21.30 Nabeschouwing
Tour de France. 21.40 Onbegrensd:
wetenswaardigheden uit het buiten
land. 21.50 Volksliedjes en balladen.
22.05 Piano-trio: amusementsmuziek.
22.30 Nieuws, met mededelingen of
SOS-berichten. 22.40 Cello en piano:
Moderne muziek. 23.10 Lichte gram.
muziek. 23.45 Soc. Nieuws in Espe
ranto. 23.5524.00 Nieuws.
TV-PROGRAMMA's - Ned. 1
w
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Voor de kleuters, AVRO: 19.06 Zoo,
Zoo, dierenprogramma. 19.35 The
Flintstones, tekenfilm, afl. 55; NTS:
20.00 Journaal en weeroverzicht.
Avro: 20.20 Televizier. 20.40 Toulouse
Lautrec, een muzikaal gekleurd pren
tenboek uit de Parijs© jaren van
Henri de Toulouse Lautrec. 21.20 In
ternationale Volksdansweek te Alk
maar, reportage. 21.45 Operette ISA
I: een aantal melodieën uit musicals
in grote shows. NTS: 22.45 Toeris
tische tips van de ANVV. SOC: 22.48
Uitzending Socutera. NTS: 22.53 Jour
naal, 22.5823.08 Filmverslag Tour
de France.
TV-PROGRAMMA's - Ned. U
NTS: 20.00 Nieuws in het kort.
KRO: 20.01 Kijk op Kunst (dl. 39).
20.25 Studio I: De Rode Pimpernel,
parodistische musical. 21.3022.10 In
ternationaal Songfestival te Knokke:
BelgiëDuitsl and.
door J. M ELSING
48)
Max lacht:
Jij bent niet enkel Anioeba maar
bovendien een kleine domme gans en
je moet precies doen wat de blanke
vrouw zegt, anasikia? (begrepen).
Dio! knikt ze tweemaal. Het klinkt
als een bevestiging van onvoorwaar
delijke gehoorzaamheid en van haar
overtuiging dat zij inderdaad een
„domme gans" is. En de kleine lichtjes
van achterdocht en nijd in haar ogen
zijn gedoofd.
De moesoengoe geeft haar een
vriendelijke klap op de rug en staat
op.
En nu wil ik alleen zijn. Ik moet
nog een moekanda (een moekanda ma
ken is een brief schrijven) maken!
Het meisje blijft zitten.
Anasikia?
Ja-ja, ze heeft het begrepen. Zij
gaat al, maar langzaam, schoorvoe
tend, als tegen haar zin. Dat is te be
grijpen, want morgen is het toch de dag
Naar een gegeven van M Baugen
van Moengoe (de dag van God is de
zondag). En telkens als het posjo-
avond is, mag ze langer blijven dan
anders. Het is immers de avond dat ze
gewoonlijk aan het zwarte toverkoffer-
tje, ginds op de tabouret, mag draaien
tot tn zijn buik vele mensen door el
kaar beginnen te brullen of zonder
linge tamtams beginnen te zoemen
toen ze het voor de eerste keer hoor
de schrok ze zich bijna dood en wilde
gaan lopen. Nu vindt zij het prettig.
Een mens went aan alles.
En nu moet ze gaan. Ach, het is een
grote ontgoocheling. Bij de deur keert
ze zich even om en fluistert:
Koelala mzoeri, Dibala! (slaap
wel).
Dan verdwijnt ze in de nacht.
De volgende morgen heeft de huls
kamer een feestelijk aanzien. Op de
tafel ligt een fyn, wit kleed en overal
staan bloemen. Greta en Max gebrui
ken samen het ontbijt. Het is de eer
ste keer dat zoiets gebeurt en beiden
vinden het blijkbaar erg prettig.
Hoe zit het met je plannen
vraagt de gastheer als ze klaar zijn.
Met mijn gezondheid lijkt alles
weer in orde en ik geloof, dat het stil
aan tijd wordt de dienstregeling van de
bootdienst op Ilebo eens na te slaan.
Die verklaring vindt luid protest.
Ik bedoelde: je plannen voor deze
zondag.
Nu ik eenmaal genezen ben, moet
ik toch verder, Max!
Waarom: móet. Tenzij je ver
wacht wordt natuurlijk.
Niemand wacht op mij, zelfs
geen dringende aangelegenheid! Het
komt dus op een paar dagen niet aan,
maar....,,
Goed, onderbreekt Linden haar,
in dat geval blijf je totdat je het hier
beu bent. Overigens heb je verklaard,
dat je graag mijn gebied nader wil
leren kennen. Je denkt toch niet, dat
het zich beperkt tot de loepangoe. Al
leen dat bezoek al zal enkele dagen in
beslag nemen.
Het ls een verlokkend uitzicht,
En je moet die kleine met het zie
ke oog nog genezen,
O maar, dat kan lang duren!
Als je met iets begint, moet je
het ook tot een goed einde brengen.
Nu, ik wil graag nog een paar da
gen blijven en ik ben erg dankbaar
voor je gulheid. En goed dat je m\J
aan mijn plichten herinnert! Ik zou
wel eens willen weten of Anioeba al
naar het dorp is geweest?
Max wijst met de steel van zijn pijp
in de richting van de barza-kamer.
Hoor je dat gekakel daar?
Natuurlijk! Al een hele tijd,
maar ik had er geen erg in. Wat
heeft het te betekenen? Waarom glim
lach je zo?
Nu, ga zelf maar eens op onder
zoek uit.
Greta opent de deur en loopt tot
aan de rand van de barza. Op het gras
perk, in de slagschaduw van een
oranjeboom, zittén een tiental negerin
nen mét een hele hoop kinderen.
Sprakeloos keert Greta zich om en kijkt
de gastheer aan, die haar gevolgd ts
eD nog steeds staat te glimlachen.
Watwat willen die hier?
vraagt ze eindelijk.
Dat hele garnizoen is toch voor
Jou gekomen, zegt Linden op een toon
alsof hij het de natuurlijkste zaak van
de wereld vindt.
Voor mij? Voor mij? klinkt het
onthutst, ik heb Anioeba gevraagd
die vrouw met het kind te ontbieden.
Zonder daarop te antwoorden brult
de moesoengoe:
Ngoie! Ngoie Kalala!
Het gekakel op het grasplein luwt.
Eén vrouw staat op en roept luid
terug:
Tata! (vadertje).
Nou, daar heb je Ngoie Kalala.
Mzoeri Ngoie, je mag weer gaan zit
ten.
Maar wat komen al die andere
vrouwen hier doen?
Dat is heel eenvoudig: Negoie
heeft propaganda voor je gemaakt en
nu brengt ze de vriendinnen mee, die
ook met zieke kinderen zitten.
Greta moet steun zoeken tegen een
van de barza-peilers en stamelt:
Vreselijk!
Vind je het zo erg?
Neen, steunt ze, maar hoe kom ik
daar doorheen?
Opeens begint ze met de vinger te
wijzen en vlug te teilen:
Eèn, twee, drie, vier, vijf, zes,
neen vijf, want die heb ik al geteld, zes,
zeven, acht, neen; neen, enfin, ze we
melen te veel door elkaar, ik geef het
op!
Linden wil haar troosten:
Ik zal je een handje helpen en
dan zul je eens zien hoe vlug we op
schieten!
De hemel beware me. Je wilt die
stumperds toch niet volgieten met ri
cinus-olie
Bij lange niet. Kom.
Terwijl ze zich samen naar het dis-
pensarium begeven, gevolgd dopr de
vrouwen met haar kroost, informeert
Greta waarom Ngoie hem „tata" heeft
genoemd, dat immers „vader" bete
kent.
Daarmee wil ze hulde brengen
aan mijn vaderlijke bezorgdheid. Als
jij voortgaat, zoals je begonnen bent,
zal ze je spoedig „mama" noemen!
Dat gaat zo in de wildernis!
In het kleine dispensarium komt
eerst Ngoie's baby aan de beurt. Het
kind heeft het verband natuurlijk al
lang afgerukt. Greta behandelt het
zieke oog, dat er nog steeds afschu
welijk uitziet, zoals de vorige dag. Het
best zou zijn een degelijk zwart oog-
lapje te maken, dat gemakkelijk weer
op zijn plaats kan gebracht worden als
de kleine het wegrukt. Goed, daarvoor
zal gezorgd worden.
Dan komen de andere kinderen aan
de beurt. Er zijn er van verschillende
leeftijd, zuigelingen, dreumessen, die
pas kunnen lopen, en rumoerige ben
gels van zes, zeven jaar en ouder. Max
heeft ze verdeeld in twee groepen, de
ene is bestemd voor Greta, de andere
behandelt hij zelf. Hij is even weg ge
weest en teruggekeerd met een fles.
