S)e CöidaeSoti/Yo/nt
Molly
Browns ruimtevlucht
werd een groot succes
Ruimteschip
veranderde
zelfstandig
zijn koers
TRAANGASGEBRUIK IN VIETNAM
HAD GEEN ENKEL SUCCES
Moeilijkheden
met radiocontact
FC Köln-Liverpool Onderscheiding voor
Alleen blaren
bemoeilijken
vredesmars
naar Montgomery
President Johnson wist nergens van
Directeur J. F. J. M KOENS
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
BUREAU PAPENGKACHI 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 24 MAART 1965
56e JAARGANG
Ruimte-aria van
Molly Brown
Telef. 2.09.35 Red. 2.00.15, 2.55.94 Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3. 38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,78 p.w., 3.35 p.mnd., 10,05 p.kw. Franco p.p. 10,55. Adv. 20 ct p. mm. Telefoontjes 1,75
TWEELING
DOBBERDE
OP ZEE
Amerika's eerste „ruimtetweeling" de 38-jarige
Virgil Grissom en de 34-jarige John Young, is
gisteravond veilig en in goede gezondheid uit
het vliegdekschip
de ruimtevaarders
de hadden gedraaid in hun
„Gemini-3", bijgenaamd „Molly Brown", naar
een bekende muzikale komedie op Broadway.
De mannen begonnen onmiddellijk verslag uit
te brengen van hun ervaringen. Zij moesten een
volledig medisch onderzoek ondergaan en heb
ben de nacht aan boord van het schip doorge
bracht. Ongeveer een uur tevoren om 20.18
uur Ned. tijd waren zij in hun cabine bij het
eiland Grand Turk (Bahama-eilanden) aan een
parachute in de Atlantische Oceaan terechtge
komen na een geslaagde vlucht die vier uur en
54 minuten had geduurd. De Titan-2 draagraket
had hen om 15.24 uur Ned. tijd de lucht inge
schoten na een vertraging van 24 minuten als
gevolg van het ontdekken van een lek in een
brandstofleiding.
WOrdt uitgezonden Russische ruimtevaarders
Hoewel het Feijenoord-stadion niet De Russische ruimtevaarders Leo-
volledig is uitverkocht heeft de KNVB nov en Beljajev hebben de onder-
alsnog besloten toestemming te ge- scheiding „held van de Sowjet-Unie",
ven de wedstrijd Köln-Liverpool he- de hoogste Russische onderscheiding
denavond via de TV uit te zenden, gekregen. Zij zullen voorts worden
Dit besluit is vanzelfsprekend niet onderscheiden met de „Gouden Ster"
bindend voor andere wedstrijden, en die Lenin-orde. In Moskou zal een
daar de KNVB het algemeen prin- bronzen gedenkteken als herinnering
km werd tijdens de cipe: alleen uitzenden bij uitverkocht aan hun vlucht door die ruimte wor
den geplaatst.
laagste punt van 160 km en een hoog
ste punt van
vlucht veranderd in hoogten van stadion, wenst te handhaven.
loS„PHi56N^ Eo» overweging is tevens geweest,
van de Nasa noemden dit n „waar- z()wel het%usi(len als het „„sten
van het land TV-uitzendingen uit Bel-
lijk historische manoeuvre".
Gedurende vijf minuten na 't te
rechtkomen in de Atlantische Oceaan
was er geen radiocontact met Gris
som en Young. De Gemini dobberde
toen op een enigszins onrustige zee.
Het ruimteschip werd door een red
dingsvliegtuig ontdekt en het radio
contact werd weer opgenomen.
De mannen werden met een hef-
schroefvliegtuig naar het vliegdek
schip overgebracht. Grissom had het
luik van de cabine al geopend en
gië en Duitsland kunnen ontvangen
en men de rest van Nederland niet
wilde duperen.
HOCHHUT WIJZIGT
„PLAATSBEKLEDER"
Sowjet-vrijwilligers
willen naar Vietnam
Leonid Brezjnev, de leider van de
Russische communistische partij,
heeft, zoals gemeld, tijdens de ont-
Ook na het openbaar worden van vangst in Moskou van de Russische
nieuwe documenten zal de schrijver astronauten Beljajev en Leonov ver
van het veelomstreden toneelstuk klaard, dat zich tal van Russische
r „De Plaatsbekleder". Rolf Hochhut, vrijwilligers voor de strijd in Viet-
wuifde naar de bemanning van de zijn stuk niet wezenlijk veranderen. nam hebben aangemeld. De eerste
helikopter. Hij was blijkbaar niet be- jjij kende die documenten al Dit aanwijzingen over deze vrijwilligers
ducht voor een herhaling van zijn heeft meegedeeld in een inter- kwamen van de kant van de Noord-
eerste ruimtevlucht in 1961, toen zijn view met de Berlijnse toneelcriticus Vietnamese ambassadeur in IVfoskou,
Mercury-cabine zonk. Luft. Bedoelde documenten houden Ngoeyen Van Kinh, die er drie we-
Grissom had om 19.57 uur Ned. volgens Hochhut niets nieuws in ken geleden in een toespraak voor
tijd de vier remraketten in werking voor het algemene thema van zijn Russische televisie over sprak,
gesteld toen hij zich boven Califor- stuk. Sindsdien was over dit onderwerp
nië bevond en nadat hij de Gemini Een uitzondering maakte hij voor ®chter niets meer gehoord,
door middel van stuwraketten op een de brief, die paus Pius XII aan kar-
hoogte van ongeveer tachtig km had dinaal Preysing zond en waarin hij Het betrokken raken van Russen
aan de plaatselijke bisschoppen over- 1° de strijd in Vietnam zou kunnen
Men verwacht, dat de ruimtevaar- liet tegenmaatregelen tegen de Jo- leiden tot een rechtstreekse botsing
ders morgen in Cape Kennedy een den vervolging te nemen. Als reden tussen Russen en Amerikanen, doch
persconferentie zullen geven. voert de paus in deze brief aan, dat diplomatieke kringen meent men,
hij van Rome uit niet kon beoorde- ^at de Sowjet-Unie een dergelijke
len in hoeverre protesten tegen de ontwikkeling graag zou willen voor
nazi's 't voor de Joden nog moeilijker komen. Aan de andere kant zou de
In een telefoongesprek met de twee zou kunnen maken. Hochhut vindt, Sowjet-Unie, wat het beloven van
Amerikaanse ruimtevaarders, direct dat „het schuldig zwijgen" van Pius s*eun aan Noord-Vietnam betreft,
na hun geslaagde landing, heeft pre- XII daardoor wat ontlast wordt. De- °°k niet willen achterblijven by
sident Johnson de trots van het Ame- ze brief heeft hij thans, zoals hij ver- China.
rikaanse volk over deze prestatie uit- klaart, in het vierde hoofdstuk van Een woordvoerder van de Noord-
gedrukt en hen gelukgewenst. John- zijn toneelstuk verwerkt. Veel ver- Vietnamese ambassade in Moskou
son zei daarbij, dat het doel van de schil vindt hij het overigens niet verklaarde vandaag, dat men op de
Verenigde Staten, zowel in de ruimte maken voor de thematiek van zijn aanbiedingen tot dusver niet is in-
als eiders, de vrede was. stuk. gegaan.
De cabine kwam ongeveer hon
derd km van de vastgestelde plaats
In zee. Tijdens de vlucht deden zich
slechts zeer kleine moeilijkheden
voor, zoals bij de werking van een
secondair elektronisch stelsel, dat de
kleine raketmotoren bestuurt die de
zijwaartse schommelingen van de ca
bine moeten beheersen. Ook waren
er kleine moeilijkheden toen een lek
in een der stuwraketten werd ont
dekt. Dit had echter alleen een klei
ne afwijking in de hoogte van de ca
bine tot gevolg.
LATER RUIMTE-ONTMOETING
Voor het overige werd de vlucht 'n
groot succes genoemd, voornamelijk
doordat de astronauten erin slaag
den hun ruimteschip omhoog, om
laag en zijwaarts te sturen en de hoek
VERSCHUIVING NAAR
RECHTS OP CEYLON
Bij de verkiezingen op Ceylon heeft
die verenigde rvaitiomaile pairtij van ex-
premier Senanajake - een rechtse
groepering die in die oppositie is -
66 van die 151 op het spel staande
parlementszetels verworven, wat een
winst van 36 zetels betekent. De vrij-
heddispartij van eenste-mimister Ban-
daramaike kwam met een verlies van
34 zetels uiit die verkiezingen te voor
schijn. Verwacht wordit, dat eerste-
minister mevrouw Bandaramaike als
gevolg van dieze nederlaag zal aan
kondigen, dat zij niet in staat is een
nieuwe regering te vormen en haar
ontslag zal indienen, terwijl Senana
jake waarschijnlijk kabinetsforma
teur wordt.
van de baan met de evenaar enigs
zins te veranderen. De handbestu
ring werkte onverwacht goed en men
heeft hoop, dat op grond van deze
resultaten een latere samenkomst van
ruimtevoertuigen zal gelukken. De
Nasa, het bureau voor lucht- en ruim
tevaart, verklaarde, dat naar zijn we
ten het de eerste maal was dat een
ruimteschip zelfstandig zijn koers
had veranderd.
De handbesturing had tot gevolg,
dat de cabine door de herhaalde
koersveranderingen ongeveer hon
derd km van de vastgestelde lan-
Ranger-9 werd
bijgestuurd
Van een laboratorium in Pasadena
uiit heeft men gisteren signalen naar
de maamraket Ramger-9 gezonden, die
hem van koers moesten doen ver
anderen. Het ruimtevoertuig, dat
vandaag homderden foto's van de
maamkrater Alphonsus en omgeving
moet nemen, schijnt op de seinen te
hebben gereageerd, maar zeker is dit
nog niet.
Citroen voor Burton
De Britse acteur Richard Burton,
echtgenoot van Elizabeth Taylor, is
door de Pairijse filmcritici uitgeroe
pen tot de filmspeler met wie het
slechtst valt samen te werken. Hij
kreeg de „prijs van de citroen". An
dere „citroenen" gingen maar Del-
phome Seymic en Roger Vadóm.
Dr. King en zijn volgelingen begin
nen vandaag aan de laatste etappe
van de vredesmars van Selma naar
Montgomery. De betogers zullen don
derdag Montgomery, de hoofdstad
van Alabama, binnentrekken. Zij
zullen vermoedelijk een verlaten
stad aantreffen. Uit protest tegen de
mars hebben, zoals bekend, de auto
riteiten in Alabama het plan opgevat
om van donderdag een oficiële vrije
dag te maken. Alle overheidsgebou
wen zullen dan gesloten zijn en ook
de winkeliers zouden van plan zijn
hun zaken te sluiten.
Gouverneur Wallace, koppig voor
stander vain de rassenoragelij kheid,
heeft zich niet over deze plannen uit
gelaten. Wel heeft hij duidelijk ge
maakt, diait hij niet van plan is een
petitie van dominee Kimg en zijn vol
gelingen in ontvangst te nemen. In
deze petitie hebben de negers hun
grieven neergelegd, waaronder die
van de beperking van het kiesrecht
en het geweldadig optreden van de
politie tegen vreedzame betogingen
de voomaamsten zijn.
De voettocht van de strijders voor
gelijke burgerrechten is ook gisteren
zonder incidenten verlopen. De enige
moeilijkheid, waarmee de betogers
tot nu toe te kampen hebben gehad
zijn blaren. In opdracht van de recht
bank waren de gelederen van de
wandelaars weer tot 300 personen
uitgedund. De rechter had deze be
slissing genomen om het verkeer niet
te bemoeilijken. De mars ging giste
ren door Lowndes County, het dis
trict, waar aan de rassenscheiding
met al zijn uitwassen streng de hand
wordt gehouden. Een negerpredikant
noemde Lowndes erger dan de hel.
Ook hier gebeurde echter niets, als
gevolg van het enorme escorte van
agenten en gardisten van de staat
Alabama.
dingsplaats terecht kwam. De geleer
den van de Nasa merkten echter op,
dat bij volgende vluchten de gewens
te nauwkeurigheid kan worden ver
kregen door betere afstemming van
besturing en de vooraf vastgestelde
landingskromme.
Het tweede experiment ophef
fing van de kortstondige onderbre
king van het radiocontact met de
aarde tijdens de terugkeer naar de
aarde had slechts gedeeltelijk suc
ces. Het hitteschild van het ruimte
schip staat bij de terugkeer in de
dichtere luchtlagen als gevolg van
de wrijving bij de hoge snelheid aan
een temperatuur van 2.200 graden
Celsius bloot. Door ionisering van de
lucht bij deze temperatuur valt de
radioverbinding korte tijd uit. Young
spoot water in deze geïoniseerde
luchtlaag en dit had tot resultaat,
dat Grissoms stem met onderbrekin
gen kon worden gehoord.
„HISTORISCHE MANOEUVRE"
Grissom hield zich voornamelijk met
de vlucht zelf bezig en Young deed
een aantal proeven, zoals blootstel
ling van bevruchte zee-egels en men
senbloed aan gewichtloosheid en stra
ling. De hoogte van de Gemini va
rieerde van ongeveer tachtig tot 228
km. De oorspronkelijke baan met 'n
Een militaire woordvoerder heeft
gisteren in Saigon verklaard, dat de
Zuidvietnamese strijdkrachten slechts
bij drie gelegenheden traangas tegen
de communistische Vietcon-g'-gueril-
leros hebben gebruikt en dat dit „in
geen dezer gevallen succes heeft op
geleverd". De aanwending geschiedde
slechts onder speciale omstandighe
den.
De Amerikaanse milliitaire woord
voerder lichtte nog toe, dat er drie
soorten traangas zijn gebruikt. Een
van deze gassen veroorzaakt een he
vige werking der traanklieren en, by
langer gebruik, misselijkheid. Een an
dere soort doet de ogen tranen, ver
oorzaakt misselijkheid en maakt ook
de maag overstuur. De derde soort
veroorzaakt slechts een hevig tranen
der ogen.
„In de handel verkrijgbaar".
De Amerikaanse minister van lands
verdediging Mcnamara heeft in Was
hington op een persconferentie ver
klaard, diat de drie soorten traangas,
dlie de Zuidvietnamese weermacht in
zeer bepaalde gelegenheden heeft ge
bruikt „om mensenlevens te sparen",
reeds sinids jaren bij het leger en de
militairen in die Verenigde Staten
worden gebruikt. Hij voegde hieraan
toe: „zij zijn onider de namen „C.S.",
„C.N." en „D.M." ook in de handel
verkrijgbaar". De minister sprak in
dii't verband niet over „traangas",
doch over „gas ter bestrijding van
wanorde lij khedan".
Een woordvoerder van het Witte
Huis verklaarde gisteren, dat het be
sluit om in Vietnam gebruik van gas
te maken, een routine-aangelegen
heid was, waarvoor geen voorafgaan
de toestemming van president John
son nodig was.
De perssecretaris van president
Johnson, George Reedy, verklaarde
trouwens dat presidenit Johnson niet
was geraadpleegd over het gebruik
van gas bij die strijd in Vietnam.
Wel verantwoordelijk
Reedy zei, dait een dergelijke maat
regel tot de bevoegdheden van de be
velhebber ter plaatse behoort. Als
opperbevelhebber der Amerikaanse
strijdkrachten draagt de president
echter die verantwoordelijkheid, zo
zei hy.
COLONNES IN NOORD-VIET
NAM BESTOOKT.
Amerikaanse en Zuidvietnamese
vliegtuigen hebben gisteren voor de
derde achtereenvolgende dag een mi
litair doel in Noord-Vietnam aange
vallen. Acht Zuidvietnamese „Sky-
raiders", die werden ondersteund
door Amerikaanse jachtbommenwer
pers, hebben een Noord Vietnamees
radarstation, dat ongeveer veertien
kilometer van de grens is gelegen,
aangevallen. Vervolgens vlogen de
toestellen verder het Noordvietna-
mese luchtruim binnen voor het aan
vallen van militaire colonnes, die zij
met hun boordwapens beschoten.
Een grootscheepse operatie met
luchtlandingstroepen, die op onge
veer zestien kilometer ten zuiden van
de belangrijke Amerikaanse luchtba
sis in Da Nang met hef schroef vlieg
tuigen werd aangevoerd, is zonder
noemingswaardig succes geëindigd.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
BEWOLKT
Een depressie, die gisteren ten zui
den van Ierland lag, trekt vandaag
dicht ten noorden van de Wadden
eilanden langs naar Denemarken.
Deze depressie voert zachte oceaan-
lucht tot ver Duitsland binnen. Ten
gevolge van de onstabiliteit van de
zachte lucht kwamen in de middag
plaatselijk onweersbuien tot ontwik
keling. Deze brachten in Soesterberg
14, in De Bilt 10 en in Deelen 8 mm
regen. In het zeegebied tussen Noor
wegen en Groenland is het op het
ogenblik bijzonder koud. Daar tref
fen we een krachtige noordelijke
stroming aan, die rechtstreeks uit de
Poolgebieden afkomstige lucht mee
voert. Op IJsland worden minimum
temperaturen van 15 gr. en meer be
neden het vriespunt gemeten. Intus
sen trekt een van de Oceaan geko
men front langzaam West-Europa
binnen. Het zal morgen onze omge
ving bereiken, zodat er veel bewol
king blijft en plaatselijk ook wat
regen moet worden verwacht. In het
temperatuurverloop komen geen gro
te veranderingen.
ZON. EN MAANSTANDEN
25 Maart: zon op 6.32, onder 19.01;
maan op 3.18, onder 10.38.
Hoogwaterstanden
25 Maart: v.m. 10.13; n.m. 22.57.
KORRELTJE
Telefoto ANP: deze foto toont de enthousiaste intocht in een open auto, die de Russische kosmonauten Pavel jxet Kpspf van dp piipnr4p
Belayev en Alexei Leonov op weg: van het vliegveld naar het Rode Plein in Moskou ten deel viel. Achterin deren is nodig om eigen geluk3te
de auto bon vrouwen, Taiy&na Belayeva, linke en Svetlana Leo nova. kennen.
