S)e Qeidóc<3owïaMt
Twee kwade dagen naar
beledigingen en
onjuistheden geluisterd
REM
ZENDT TOT
LAATSTE
SNIK
BIJNA HELE BUIT AMSTERDAMSE
JUWELENROOF IS NU TERECHT
Spaak sprak met Gbenye in Brussel
Schandelijke
beschuldiging
NOG MEER
SLACHTOFFERS
IN KONGO
ZATERDAG 12 DECEMBER 1964
56e JAARGANG No. 16.399
BUREAU PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VO OR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur J. F. J M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
Telef 2.09.35 Red 2.00.15. 2.55.94 Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3 38.39 (tussen 17.30 en 19.00 o.) Giro 10.30.03 Abonn. f 0.78 p.w., 3,35 p. mud., 10,05 p.kw Franco p.p. 10.55. Adv. 20 ct p. mm. Telefoontjes 1.75
SPAAK REKENT AF
MET FABELTJES
Minister Spaak
Niet in
beklaagdenbank
De Belgische minister van buitenlandse zaken, Paul-Henri Spaak, heeft
gisteren in de veiligheidsraad de Belgische actie in Kongo verdedigd en
de beschuldigingen van Afrikaanse landen inzake agressie van de hand
gewezen. In de verklaringen van Afrikaanse afgevaardigden hadden
sterke elementen van rassehaat doorgeklonken, zo zei hij. Hij had geduren
de „twee kwade dagen" moeten luisteren naar een stortvloed van be
ledigingen en onjuistheden. „Wat mij met meest schokte en beangstigde
was, dat uit sommige redevoeringen een gevoel sprak van argwaan en van
haat. Minister Spaak verklaarde, niet naar New York te zijn gekomen om
in de beklaagdenbank plaats te nemen en voor een rechtbank verzach
tende omstandigheden aan te voeren. Hij werd gesterkt door zijn geweten
en wist de overgrote meerderheid van zijn volk en tal van landen achter
zich. Het besluit om parachutisten naar Stanleystad te sturen om de blan
ken daar uit handen van de opstandelingen te redden was na rijp beraad
genomen en in de wetenschap dat „wij internationaal wel wat moeilijk
heden zouden krijgen".
„Hier in mijn dossier heb ik tal van
gegevens over gruweldaden, maar ik
zal niet overgaan tot een opsomming
ervan, als ik er zeker van kan zijn
dat niemand twijfelt aan wat er is
gebeurd. Waarom wil ik dit dossier
van gruwelen niet openen? Omdat
ik, zelfs al is dat ter verdediging van
een juiste zaak, geen grotere kloof
tussen zwarten en blanken wil ver
oorzaken, dan er nu wellicht al is".
„Er waren nog nimmer schuldige
rassen of volken geweest alleen
verachtelijke mensen, die van hun
zinnen waren beroofd. Hitler was zo
iemand, en ook Gbenye. Dit was
de man die tien dagen voor de lan
ding in Stanleystad had durven
schrijven, meer dan 300 Amerikanen
en ruim 800 Belgen in zijn macht te
hebben, dat dezen, als Stanleystad
zou worden gebombardeerd, ver
moord zouden worden, dat fetisjen
zouden worden gemaakt van hun
harten en dat de rebellen de huid
van de gijzelaars als kledij zouden
gebruiken. „Wie durft de verant
woordelijkheid op zich te nemen,
iemand die zoiets schrijft te verde
digen?", zo vroeg Spaak, die verder
graag wilde weten of er onder de
VN-leden één was dat het op wilde
nemen voor het denkbeeld, dat een
regering het recht heeft mannen,
De spreker, die volgens Spaak het
verst was gegaan, was de afgevaar
digde van voormalig Frans Kongo.
Deze had België en de Verenigde
Staten, met Groot-Brittannië als hun
medeplichtige, beschuldigd van een
komplot tot evacuatie van de blan
ken om de slachting onder de Afri
kanen des te beter te kunnen voort
zetten. „Ik tart de afgevaardigde van
Brazzaville, ook maar het geringste
bewijs aan te voeren voor deze
schandelijke beschuldiging", zo zei
hij.
VERSCHROEIDE AARDE
De Belgische minister verklaarde,
dat de opstandelingenleider Gbenye
had gedreigd met een politiek van
verschroeide aarde en had laten we
ten, dat zijn mannen de onderdanen
van bepaalde landen niet langer
zouden beschermen, omdat hun rege
ringen premier Tsjombé steunden.
In een boodschap op 23 november
ik schaam me ervoor om deze letter
lijk te citeren, zo zei Spaak had
Gbenye gedreigd, buitenlanders, in
hun huizen levend te verbranden.
De radio- en televisiezenders op de
Noordzee van de R.E.M. blijven zen
den tot hun, bij wijze van spreken,
laatste snik. Dit is duidelijk gewor
den uit de instructies, die aan het
tien man sterke personeel op het
platform zijn gegeven. Zij blijven ge
woon hun werk doen, totdat dit voor
hen onmogelijk wordt gemaakt door
leden van de sterke arm, die de zen
der moeten verzegelen. Wanneer dit
*al gebeuren is het geheim van de
Amsterdamse Officier van Justitie,
mr. Hartsuiker.
Indien met verzegeling belaste
ambtenaren zich aan het platform
vervoegen, dan zal in geen enkel op
zicht obstructie mogen worden ge
voerd. Toegang mag niet worden ge
weigerd.
Indien de zenders verzegeld zijn,
zal het eiland toch bemand blijven,
omdat enkele generatoren voor de
juiste temperatuur en vochtigheid
voor de apparatuur moeten blijven
zorgen en bovendien omdat de licht-
bebakening in stand moet blijven.
Aangezien de heren Heerema en
Fehmers officieel geen bestuursfunc
ties schijnen te vervullen bij de REM-
naamloze vennootschappen (REM,
Reproma en VAT) en de heer Verol-
me, president-commissaris van de
VAT, zich op de „France" tussen New
York en Le Havre bevindt en direc
teur Brandei in Zurich logeert,
schijnt als enige bestuurder van de
R.E.M. mr. H. Minderop, gedelegeerd
commissaris, zich in het land te be
vinden. Hij was vrijdagavond on
vindbaar.
„FABELTJE"
Minister Spaak verklaarde verder
nog, dat de bewering als zou Tsjom
bé een „Belgisch-Amerikaanse ma
rionet" zijn, een fabeltje is. In de
vervanging van Adoela door Tsjom
bé had de Belgische regering in geen
enkel opzicht de hand gehad, zo ver
zekerde hij. Bovendien zou België,
als het dat wilde, de handen van
Kongo af kunnen trekken. België
had zekere economische belangen in
Kongo, doch zou daar best zonder
kunnen. Maar volgens hem kon Kon
go niet buiten België. In maart jl.
had hij overeenkomsten gesloten met
Adoela die, als ze zouden worden
uitgevoerd, de Kongolezen in staat
zouden stellen volledig baas in eigen
huis te worden. Kongo zou een groot
en welvarend land kunnen worden.
Als minister van buitenlandse za
ken, zo zei Spaak, verklaar ik hierbij
plechtig, dat België bereid is tot sa
menwerking met de Verenigde Na
ties, de organisatie voor Afrikaanse
eenheid en de wettige regering van
Kongo, om deze laatste te helpen de
reusachtige moeilijkheden te over
winnen. Zonder bombast en ge
schreeuw was België bereid, zich in
te spannen voor vrede en vriend
schap onder de volken en de broe
derschap van de mensen.
De Kongolese afgevaardigde Theo
dore Idzoemboeir, die het woord
vroeg nadat bekend was geworden
dat Tsjombe niet persoonlijk n£ar
New York zou komen, verklaarde
dat de soevereiniteit van zijn land
ernstig wordt bedreigd in verband
met de wapenleveranties van som
mige Afrikaanse landen aan de rebel
len. Hij vroeg de raad, deze „inmen
ging" te veroordelen.
Het debat over Kongo werd ver
volgens verdaagd tot maandag, wan
neer de Verenigde Staten naar ver
wachting zullen reageren op de Afri
kaanse klachten.
SPAAK SPRAK MET GBENYE
Spaak heeft verder in de veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
nog onthuld, dat hij de afgelopen
zomer in Brussel langdurig en in het
geheim heeft gesproken met de lei-
Een Belgische missiezuster, die
vrijdag uit T^ulis in Leopoldstad arri
veerde, heeft gemeld dat op 27 no
vember in Moegbere, ten Oosten van
Paulis, 10 Belgische mannen en vrou
wen door de rebellen zijn gedood.
De zuster maakte deel uit van een
groep van 60 vluchtelingen. Het aan
tal doden sinds het optreden van de
Belgische parachutisten op 24 no
vember j.l. bedraagt thans 109.
der van de Kongolese opstandelin
gen. Gbenye. Hij (Spaak) had Gbe
nye verzocht naar Brussel te komen
en tevens premier Tsjombe laten
weten, dat hij elke kans op bemid
deling zou aangrijpen. Hij had in de
Belgische hoofdstad tweemaal lang
durig met de rebellenleider gespro
ken, waarbij hij erop had gewezen,
dat een oplossing van de Kongolese
crisis uitsluitend op het politieke
vlak gezocht moest worden. Er moest
worden gestreefd naar een nationale
verzoening en de vorming van een
regering op brede basis, wilde men
van Kongo geen Vietnam of Korea
maken, zo had Spaak gezegd.
Zoekt U een
GERO - CASSETTE
van 40.- of ƒ400.-
v. d. WATER
de Gfero-specialist
Haarlemmerstraat 181 heeft het.
ALTIJD VOORDELIG
In gezelschap van Adlai Stevenson, de permanente vertegenwoordiger
van Amerika bij de Verenigde Naties, betreedt Jacqueline Kennedy de
grote vergaderzaal, om het jaarlijkse Verenigde Naties concert bij te
1 wonen. Achter mevr. Kennedy loopt de Ierse vertegenwoordiger, de heer
(Advertentie) Frank Aiken.
Nagenoeg de gehele buit van de roofoverval op de juwelierszaak
op 26 september, van de firma Schipper op de Heiligeweg te Am
sterdam is terecht. De Duitse politie heeft gisteren het overige ge
deelte van de gestolen juwelen, bestaande uit 39 stenen, opgegra
ven onder een boom langs een kanaal bij Bottrop. De gevonden
juwelen hebben een totaalgewicht van 55 karaat en vertegenwoor
digen volgens een schatting van een Duitse juwelier een ge
zamenlijke waarde van 400.000 mark. De grootste steen, die de
bestolen juwelier in consignatie van een relatie had, weegt 5,11
karaat en heeft een waarde van 125.000 mark. De kostbare stenen
waren gewikkeld in achtereenvolgens een dameszakdoek, een
zeemleren lap, een nylondameskous en een krant. Dit werd gister
middag medegedeeld door commissaris P. Landman van bureau
Singel, dat met het onderzoek in deze roofoverval is belast.
steeds dat Petras Dominas hier zal
worden berecht, omdat deze het mis
drijf in Nederland heeft gepleegd en
hij statenloos is. Petras wordt in
Duitsland verdacht een belangrijke
rol te hebben gespeeld in verscheide
ne roofovervallen en tevens van de
dubbele moord bij een roofoverval in
Lünern, die het leven kostte aan
een 75-jarige hotelier en diens 59-
jarige zuster.
R/)Loïi/miTC figuren in deze affaire spelen kon
Rjvrwiiwiiis commissaris Landman gistermiddag
nog niet vertellen.
Dat de brutale roofoverval, die op
klaarlichte dag door drie gewapende
mannen in het hartje van Amster
dam werd gepleegd, nu haar defi-
ZONDAG a.s.
R.K. BESLOTEN
CLUB WARMOND
Nog twee inbraken Jhe n Ti„ers
lis.* 7. 7- -1 - J Cj O
Het onderzoek in de zaak van de
ria....h(.n^ vrnre is het baanvak Eindhoven—Den Bosch ernstig gestremd doordat een kolentrein uit Lim
burg bij Boxtel op een stilstaande goederentrein reed. De materiele acliade «aa «eer groot.
nitieve oplossing nadert, is 't gevolg Heiligeweg heeft mede geleid tot de
van intensief speurwerk van zowel oplossing van nog twee inbraken bij
de Amsterdamse als Duitse politie. *wee i^welierszaken in de Amster-
t j a j a damse binnenstad. Helmuth en Ger-
Commissaris Landman vertelde dat hard Balk blij/cen aldus de politie
hij en de anderen, die zich met de de daders te zijn geweest van de
zaak bezighielden, uit de briefwisse- °P 3 mei 1963 eveneens op de Heili-
ling van de ah hoofdverdachte be- ?.ewe<> ^pleegde diefstal in de juwe-
_c lierszaak van Bouwmeester en Ger-
schouwde statenloze 35-jar>0e Petras rand> waarbij na het inslaan van een
Dominas, er langzamerhand van over- ruit, 35.000 aan sieraden werd weg-
tuigd raakten dat Dominas zoals genomen. Zij werden bij deze inbraak
deze herhaaldelijk verzekerde in- geassisteerd door hun zuster Betty
jv-a Roes-Balk, die de juwelen volgens
derdaad met wist waar de buit ver- de poKtie op Jhaar lichaam yer
borgen was. Dat heeft er toe geleid borgen heeft weten te houden,
dat de Duitse Kriminal-Oberkommis- De recentere inbraak in de juwe-
sar Herbert Löblem die inmiddels lierszaak J. Inden op 8 juni van dit
Jaar m de Leidsestraat is eveneens
de bevindingen der Amsterdamse re- tot klaarheid gebracht. Hier opereer-
cherche had vernomen begin deze eten Petras Dominas en opnieuw Hel-
week wederom verschillende perso- muth Balk. Zij ontvreemden na het
nen aan de tand ging voelen. losfn van eni«e pistoolschoten ju-
welen tot een waarde van 50.000.
Van de kostbaarheden, die bij deze
Een van hij was Lucie Balk - Ci- beide inbraken werden buitgemaakt,
chetzki (de zuster resp. echtgenote [3 nog niets teruggevonden,
van de twee andere roofovervallers, in de zaak van de Heiligeweg be
de 41-jarige Paul Cichetzki en de 30- vinden zich nu in totaal negen per-
jarige Helmuth Balk), die zich kort SOnen in arrest: Petras Dominas (de
na de overval met haar broer in een enige die in Nederland gevangen
camping bij het Amsterdamse Bos wordt gehouden), Paul Cichetzki en
heeft opgehouden. De Duitse politie Helmuth Balk (de drie mannen die
slaagde erin haar de bekentenis te de overval hebben gep leegd) en
ontlokken, dat zij de juwelen vanaf VOorts de Essense advocate Marianne
de camping naar Duitsland heeft ge- Kreuzer, Lucie Balk-Cichetzki, Betty
bracht en daar onder 'n boom in de R0es-Balk. en de broers van Helmuth
omgeving van Bottrop begraven. Balk: Gerhard, Herbert en Harry.
Overigens was de Duitse politie net
op tijd, want het bleek dat zy de Ninnr
juwelen het a.s. weekeinde had wil- 1NUUT UUU&lUtlU
len opgraven om deze naar haar zwa-
ger Gërhard Balk (de broeder van Hoofdinspecteur J. Valken van bu-
Helmuth dus) in Frankfurt c\m Main reau Singel is met het oog op de ver
te brengen. Deze zou de sieraden rassende ontwikkeling in de Heïlige-
moe ten doorverkopen. Behalve Ger- weg-affaire donderdagmorgen naar
haTd Balk heeft de Duitse politie gis- Duitsland vertrokken. Daar zal hij
termiddag en vanmorgen nog twee zoals dat in de afgelopen maanden
andere broers van Helmuth Balk ge- vaak het geval is geweest contact
arresteerd: de 28-jarige Herbert, die opnemen met de Duitse commissaris
van een rente leeft en de 22-jarige Löblein.
tt-biJder Harry, Welke rol deze drie Commissaris Landman meent nog
ZACHT WEER
De mist werd in de afgelopen nacht
verdreven tengevolge van èen toe
neming van de wind. De aanwakke
ring van de wind hing samen met
een diepe depressie tussen IJsland
en Schotland. Deze veroorzaakte
vooral op het noordelijke deel van
de Noordzee tijdelijk een zware
storm. De depressie stuurt nieuwe
hoeveelheden ziachte oceaanlucht
naar West-Europa. Deze lucht zal
Nederland bereiken, zodat het mor
gen zacht zal zijn voor de tijd van
het jaar. Vanmorgen waren er aan
wijzingen dat er midden op de oceaan
een nieuwe depressie tot ontwikke
ling kwam. Het is daarom mogelijk
dat de zuidwestelijke wind ook mor
gen tijdelijk nog weer tot hard of
stormachtig aanwakkert. Verder zal
het af en toe regenen.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
ZON- EN MAANSTANDEN
13 Dec.: zon op 8.40, onder 16.28;
maan op 13.56, onder 0.56.
14 Dec.: zon op 8.41, onder 16.28;
maan op 14.12, onder 2.12.
Hoogwater standen
KORRELTJE
Men loopt kans te verliezen als
men teveel wil winnen.
