flets!
Zes jonge kunstenaars exposeren in
Historisch museum te Alphen aan den Rijn
DUITSE MATROOS
VERDRONKEN
Tweejarig meisje
verdronken
blijf jong, blijf fit...
DE SCHADUW
VAN EEN MAN
DONDERDAG 14 MEI 1964
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
WAPtOTELEVtgtE
•T'OT EN MET 26 mei a.s. wordt in
het Historisch Museum aan de
Rijnkade te Alphen aan den Rijn
(een inwendig nog fraai intact zijnd
oud herenhuis) door een zestal jon
ge kunstenaars een tentoonstelling
gehouden van schilderijen, gouaches.
In de nacht van dinsdag op woens
dag is de 26-jarige Duitse matroos
Wilhelm Manneke uit Oberaden, op
varende van het Rijnschip „Rat Kar-
cher 37" te water geraakt en ver
dronken. Het ongeluk gebeurde toen
hij over enige naast elkaar gemeerde
schepen naar zijn eigen schip wilde
lopen, misstapte en tussen twee sche
pen in het water viel.
Alblasserdam in de omgeving van
haar ouderlijke woning bij het spe
len in het water geraakt en verdron
ken. Andere kinderen waarschuwden
ouderen, die het kind op de wal haal
den. Kunstmatige ademhaling mocht
toen niet meer baten.
Nog wormpjes
in Delfts water
Er kwamen gistermiddag in het
drinkwater in Delft nog wormpjes
voor. De voorlichtingsdienst van de
gemeente had bekend gemaakt, dat
dit euvel was overwonnen, maar uit
grafisch werk, tekeningen en me- over het geheel met een zeer eigen
taalplastieken. handschrift.
Het is een aardige, intieme exposi- Paul Louwers stelt een aantal
tie van werk, dat zeer verschillend kleine metaalplastieken ten toon, die
van gehalte en opvatting is, met bij nadrukkelijk een eigen stijl verraden
een enkele van hen aanwijsbare in- in de figuratie van vissen en planten,
vloeden van anderen weliswaar, doch Hij gebruikt daarbij allerlei afval
(een modeverschijnsel overigens),
dat hij vrij gecamoufleerd samenlast
en dat toch wezenlijk bijdraagt tot
de vormgeving van het gekozen ob
ject. Gewezen mag daarbij op de
eerste plaats op zijn plastieken met
„de vis" en „de plant" als motief,
beide soms met en in elkaar ver
werkt tot „plant/vis". Een grapje als
„Overwoekerde pendule" gaan we
stilzwijgend voorbij. Als hij de mens
tot voorbeeld neemt komt hij (nog)
niet verder dan een zwak probeersel,
zoals in „Koning en koningin".
Gerard Col jé brengt gouaches en
tekeningen, waarvan vooral de eerste
opmerkelijk zijn door de oorspron
kelijk wijze van componeren: de ver
schillende waarden van het uit te
beelden object hetzij vorm, hetzij
kleur in een horizontaal vlak.
Sterk komt dat b.v. tot uiting in
„Uniform", waarin hij drager en
kledingstuk naast elkaar uitbeeldt,
maar ook in „Boeket", „Papavers" en
„Gesprek", die van een sterk-sug-
gestieve werking zijn. De tekening
„Dode tor" is zwak, maar zeer mooi
is de „Veroveraar" door het triom
fantelijk gebaar, en „Beschermer",
een grote prent in rood en groen.
Jan Kuiper heeft in een cyclus
„De stad" tot onderwerp van zijn
impressies gekozen. Zijn fantasiën
leeft hij uit in een cyclus „Vliegend".
Voorts noemen we het merkwaardige
„Bezocht insect" en het niet minder
merkwaardige „Methode voor meta
morfose", pentekeningen met wit en
wat kleurkrijt opgehoogd.
Mooi maar typisch strak van op
bouw zijn enkele kleurenlino's van
Frans de Haas. Zijn motieven stelt
hij dikwijls in afgemeten, begrensde
vlakken naast elkaar, hetgeen een
sterk decoratieve werking heeft, zo
als in „Uil en kreeft". Mooi is ook
„Schildpad", een suggestieve prent
is „Mandril in atelier". Dieren heb
ben blijkbaar zijn grote liefde. Een
blad vol beweging is „Vliegenval".
De enige non-figuratieve van het
zestal is Nic. Blans, die naar ons ge
voelen zijn definitieve vorm nog niet
heeft gevonden. Hij maakt zo goed
als uitsluitend gebruik van primaire
kleuren, doch de compositie is dik
wijls wat brokkelig. Het liefst zien
wij zijn grote compacte verbeeldin
gen, die soms indringend-suggestief
zijn. We wijzen daarbij op „Folklore"
op de sterk gecomprimeerde, doch
leesbare vormen van „Schevenin-
gen", maar vooral op „Het teken ge
vaar", waarvan een sterke indruk
uitgaat van behoedzaamheid-schrik-
opkomende angst gedrieën.
Nog onevenwichtig, maar tegelijk
vrouwelij k-romantisch werk is dat
van Leonie Kording. Zij laat zich
schijnbaar nog gemakkelijk door an
deren beïnvloeden. De portretten
herinneren sterk aan Charley Toor-
op, doch ze zijn minder trefzeker en
missen de mannelijke toets van deze
Tooropsdochter. „Le temps perdu"
herinnert aan Willink, hoewel zon
der diens sfeer van sombere verla
tenheid. Vrouwelij k-teer, dromerig
en mysterieus is „Gedachten als
vlinders". Dat ze de tekenpen vlot
weet te hanteren bewijst de gewas
sen sepia „Sirenen" en het ongelofe
lijk mooie kleine prentje „meisje
voor het raam".
Al met al een tentoonstelling van
zeer verschillend werk, doch niette
min een bezoek overwaard. Wij ver
namen, dat nog niet veel Alphenaren
de weg naar deze expositie hebben
gevonden. Dat is jammer. Tot en
met 26 mei is daartoe echter nog ge
legenheid. Dagelijks, behalve zon
dags, van 25 en van 79 uur.
WPR.
Foto: „Overwoekerde pendule",
metaalplastiek van Paul Louwers.
ligtvoet
(Advertentie)
Voornamelijk door de groei van de
export is de omzet van Varossieau en
Cie N.V. in 1963, blijkens het verslag
met 16 (v.j. 9) procent toegenomen.
Het omzetindexcijfer (1958=100)
kwam uit op 191 (164). Het saldo ex
ploitatierekening op de geconsoli
deerde winst- en verliesrekening be
loopt f 1,58 min (v.j. f 1.06 min). Na
afschrijvingen op vaste activa ad
f 262.000 (f 234.000) intereat ad
f 41.000 (f 26.000) en vennootschaps
belasting ad f 530.000 (f 341.000),
resteert een saldowinst van f 764.000
(f 518.000). Voorgesteld wordt een
onveranderd dividend van 10 procent.
De binnenlandse omzet in de afge
lopen maanden van 1964, is vergele
ken met de overeenkomstige perio
des van 1963 en 1962, gestegen. De
directie verwacht, dat de eveneens
aanzienlijk stijgende kosten in 1964
door prijsverhogingen en verdere
vergroting van de omzet, kunnen
worden gedekt. Ook de omzet bü de
buitenlandse vestigingen was tot dus
ver bevredigend. De export groeide
gestadig.
Per 1 april 1964 werd een tweede
langlopende lening van f 500.000 op
genomen. Uit hoofde van nieuw-
bouwplannen zal, volgens de directie,
een verdere behoefte aan geldmid
delen ontstaan. Vandaar de reeds
aangekondigde claimemissie groot
f 1 min.
Aetherklanken
VRIJDAG 15 MEI 19Q4
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s.
7.00 VARA. 9.40 VPRO. 10.C0 VARA.
13.00 AVRO. 16.00 VPRO. 21.00-24.00
VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend-
gymn. 7.20 Soc. strijdlied. 7.23 Lichte
gr. (Om ca. 7.30 Van de voorpagina).
8.00 Nieuws en soc. strijdlied. 8.18
Lichte gram. 8.50 Ochtendgymnastiek
voor de vrouw. 9 u. Te land en te wa
ter, informatief program voor weg
en waterweggebruikers. 9.35 Water
standen. VPRO: 9.40 Morgenwijding.
VARA: 10.00 Schoolradio. 10.20 Cello
en piano: moderne muz. 10.45 Voor
de kleuters. 11.00 Voor de vrouw.
11.40 Lichte gram. 12.20 Regerings
uitzending: Uitzending voor de land
bouw. 12.30 Mededelingen t.b.v. land
en tuinb. 12.33 Licht instrumentaal
sextet. AVRO: 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen, eventueel actueel of
gram. 13.25 Beursberichten. 13.30 u.
Licht ork. en sol. 14.00 Mannenkoor.
14.25 Bij de tijd en bij de thee, ge-
var. program. VPRO: 16.00 Huisves
ting voor bejaarden (II), klankbeeld.
16.15 Operette-ouvertures (gr.). 16.30
Voor de jeugd. 17.00 Muziekkalender.
17.30 Voor jonge mensen. 18.00 Nws.
18.15 Amusementsmuz. 18.30 Sport-
spiegel. 18.40 Jazz-rondo. 19.00 Ki
osk: art. uit zojuist verschenen week
bladen. 19.10 Ter discussie na
beschouwing over het congres Cul
tuur en Televisie. 19.30 Pianorecital:
mod. muz. 19.50 Daarompraatje.
20.00 Nieuws. 20.05 Nieuw land on
der de voeten, klankbeeld over de
Zuiderzeewerken. 20.30 Klass. gram.
20.50 Het literair tijdschrift, lezing.
VARA: 21.00 Lichte gram. 21.30 In
mijn kwaliteit van zoogdier, klank
beeld (herhaling van 27 mei 1963).
22.00 Lichte gram. 22.30 Nieuws. 22.40
Orgelspel: lichte muz. 23.00 Balans:
actuele kroniek. 23.15 Lichte gram.
23.45 Soc. nieuws in Esperanto. 23.55-
24.00 Nieuws.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Dagope
ning. 7.20 Mod. gram. 7.45 Radiokrant.
8.00 Nieuws. 8.15 Lichte gram. 8.30
Trektocht door Europa (gr.). 9.00
Voor de zieken. 9.35 Klassieke orkest-
muz. (gr.) 10.30 Leven naar Pinkste
ren, godsdienstige uitzending. 11.00
Klass. kamermuziek (gr.). 11.15 Voor
oudere luisteraars. 12.00 Oud worden
- jong blijven: muz. herinneringen.
12.30 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.33 Lichte orkestmuz. en
zangsolist. 12.53 Gram., eventueel ac
tualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte
orkestmuziek. 13.35 Zeemansliedjes
(gr.). 13.45 Schotse muz. (gr.). 14.05
Schoolradio. 14.25 Lichte gram. .15.15
Voor de huisvrouw. 15.45 Klassieke
NEEMT VAKER
ZWAARDEMAKER
f 1.12 in beker of pot
(Advertentie)
kamermuziek, (gr.). 16.15 Duizend
schoon - Zelfgezaaide vruchten, le
zing. 16.30 Bas-bariton en piano: mo
derne liederen. 17.00 Voordracht en
zangsoliste. 18.00 Koperorkest. 18.20
Voor de jeugd. 18.50 Regeringsuitzen
ding: Bescherming Bevolking. 19.00
Nieuws en weerpraatje. 19.10 Van ho
ren zeggen en zingen. 19.15 Klass.
gram. 19.30 Radiokrant. 19.50 Rallet-
muz. (gr.). 20.00 Zingt ten Hemel toe:
geestel. liederen. 20.30 Prisma: geva
rieerd progr. 21.30 Klass. orkestmuz.
(gr.). 22.00 Kommentaar of discussie.
22.10 Klarinet en piano: klass. muz.
22.30 Nieuws en SÓS-berichten. 22:40
Wijd als de wereld: internationale
oriëntatie in kerk, zending en oekw-
mene. 23.00 Kerk en muziek: de mis
sionaire taak van kerk en muziek, le
zing. 23.10 Klass. en mod. liederen.
23.40 Gram. 23.55-24.00 Nieuws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NOT/NTS: 14.00-14.25 Schoolradio
(herhaling van dinsdag 12 mei). NTS:
19.30 Film uit de serie: Silence Please.
20.00 Journ. en weeroverzicht. VPRO
20.20 In depot: bespreking dagboek
van de journalist Philip Mechanicus.
20.35 Caberetkroniek. 21.20 Wed oop
om morgen: tweede film over ont
wikkelingswerk. 21.45 Medische ru
briek. 22.20 Gesprek aan de schrijfta
fel. NTS: 22.30-22.35 Journaal.
Ook u kunt een
fiets cadeau krijgen!
Lees de advertenties
'in de damesbladen.
(Advertentie)
meldingen uit de stadswijk „Wippol-
der" bleek het tegendeel.
De voorlichtingsdienst heeft thans
als verklaring voor deze „nieuwe"
wormpjes aangevoerd, dat aangeno
men moet worden, dat de wormpjes
niet met het grondwater in de lei
ding zijn gekomen. De wormpjes wa
ren „oud". Ze bevonden zich reeds
in het leidingwater. Door de veran
derde stroombeweging zijn ze losge
raakt. Door het tekort aan druk is
het thans onmogelijk de leiding flink
door te spoelen.
Van deskundige zijde' buiten Delft
is vernomen, dat zich in waterlei
ding buizen wel wormpjes kunnen
bevinden, die niet uit de grond in de
buizen zijn binnengedrongen, maar
die zich in het buizennet thuis voe
len. Deze wormpjes, die een a twee
centimeter lang zijn, gaan dood als
zij aan het daglicht worden blootge
steld of enige tijd buiten het water
vertoeven.
93
„Vijftigduizend", herhaalde ik lang
zaam. „Het is een bescheiden somme
tje, vind je niet?"
„Bescheiden!" hijgde Billy. „Het
is 't is.Hij kon geen woord
meer uitbrengen.
„Kom nu maar mee", zei ik van
mijn stoel opspringend. „Laten wij
naar Park-Lane teruggaan en zien
wat daar is gebeurd, terwijl wij weg
waren. Wij hebben nog een boel te
doen voor het diner."
„Een boel te doen?" echo'de Büly
berispend. „Beste Jack, je vergeet je
zelf; je bent nu een van de rijke niets
doeners."
„Niet geheel en al, Billy", zei ik,
„er moet nog een massa stof afgeklopt
worden. Wij zullen beginnen met de
thee te betalen.
Ik schelde en toen ik betaalde, gaf
ik de kellner een fooi die hem de ha
ren ten berge deed rijzen. Het deed
mij een genoegen in staat te zijn, mijn
eigen emoties enigszins af te leiden.
Toen wij in de hal kwamen, haast
te zich de portier onze trouwe chauf
feur te waarschuwen, die zich in de
bar zat te verfrissen.
Enige ogenblikken later kwam de
Rolls-Royce voorrijden.
„Park-Lane, het huis van lord Lam-
mersfield", beval ik de chauffeur.
Billy ging tegenover me zitten.
„Denk je eens in: tien dagën gele
den dineerden we bij Parelli."
„Vanavond zullen wij met z'n drie
ën in Park-Lane dineren. Wat zeg jij
er van, Mercia?"
Mercia knikte ernstig. Sedert de
openbaringen van Gordon was zij op
merkelijk stil geworden.
„Tenminste", zei ik, „als er iemand
in het huis is. Het is meer dan waar
schijnlijk, dat de twee dienstboden
weggelopen zijn en de hemel mag we
ten, wat er met Milford is gebeurd."
„Nu, wij zullen het spoedig weten",
zei Billy troostend. „In ieder geval
kan je Harrod opbellen en hem zeg
gen, dat hij een diner bezorgt. Dat is
altijd gemakkelijk als je miljonair
bent; je bestelt maar wat je wilt."
Mercia legde haar hand op mijn
mouw.
„Ik moet de familie Tregattock la
ten weten, dat ik goed bezorgd ben",
zei zij. „Zij zullen ongerust zijn. Ver
geet niet, dat ik al vanaf het ontbijt
weg ben."
„Wij konden beter een telegram
zenden", stelde ik voor, „en melden,
dat je om tien uur thuis komt. Wij
kunnen wel telefoneren, maar dan
moeten wij gaan uitleggen en daar
is de geschiedenis te dol-romantisch
Wij gleden om de hoek van Picca
dilly heen Park-Lane in en toen wij
nog geen honderd meter verder wa
ren, stopte de aiuto geruisloos voor
mijn huis. Ik was op dat ogenblik ge
heel vergeten, dat ik momenteel de
merkwaardigste man van Engeland
was. Dit gebrek aan memorie leidde
bijna tot een betreurenswaardig inci
dent, want toen ik uit de auto sprong
om de deur voor Mercia open te hou
den, schoot plotseling een jongmens
in blauwe jas op ons toe.
Met een waarschuwende uitroep
naar Billy, had ik mijn vuist reeds
opgeheven om toe te slaan. De vreem
deling sprong echter onmiddellijk
buiten mijn bereik.
„Het spijt mij vreselijk en ik bied
u mijn verontschuldiging aan, mijn
heer Burton. De zaak is deze Hij
voelde in zijn zak. „Ik ben verte-
„In vergelijking met uw verrassing
betekende de mijne niets", zei ik.
„Als u een paar minuten voor mij
kon reserveren", begon hij.
„Hoor eens, mijnheer, ik heb het op
het ogenblik te" druk en ik heb ken
nissen bij mij. Kam over een half uur
terug, dan kunnen we even praten."
Hij keek mij scherp aan, alsof hij
op mijn gelaat wilde lezen, of ik de
waarheid sprak. Dit scheen hem blijk
baar nog al te bevredigen, want hij
bedankte mij daarna allerbeleefdst.
„Het gaat mij natuurlijk niet aan",
zei hij voorzichtig, „maar ik veron
derstel, dat u weet, dat manheer Fur-
nivai daar in huis is."
„Wat." brulde ik bijna.
„Ja", zei hij. „Ik was eigenlijk ge
zonden om hem te interviewen, maar
hij weigert iemand van welke krant
ook, te ontvangen.
„Weigert hij?" zei ik. „Welnu, als
u hier een ogenblikje wacht, zal ik
hem misschien van gedachte doen
veranderen."
„Dit", zei Billy, zacht zijn handen
wrijvend, „wordt een mooi slot van
een mooie dag."
Ik wendde mij tot Mercia. „Wees
niet bang, lieveling", zei ik, „er zal
geen bloed meer vloeien".
Zij glimlachte even.
„Ik ben niet bang", antwoordde zij.
„Met zulke mensen vecht men niet.
Hij is een lafaard en een verrader.
Hij verkocht Prado aan de „Bond"
en hij wilde jou vermoorden toen je
op Ashton logeerde."
„Ik weet het, Mercia", zei ik som
ber. „Over deze twee punten wil ik
hem even onderhouden".
Ik liep de stenen trap op en toen
ik mijn hand op de drukker van de
bel had, wachtte ik een ogenblik.
„Sapperloot, Billy", zei ik. „Ik ge
loof, dat Maurice werkelijk overtuigd
is, dat hij universeel erfgenaam van
Prado is."
„Dat doet hij zeker", grinnikte
Billy.
Ik gaf de drukker een flinke duw....
een ogenblik later ging de deur open
en ik zag op de vloermat het aardige
kamermeisje staan.
Een zaohte uitroep van verras
sing en blijdschap en ogen schitte
rend van verlichting.
„O, mijnheer", riep rij blij. „Is u
toch teruggekomen. toch terug
gekomen."
„Natuurlijk", zei ik „Ik heb het
toch gezegd, toen ik wegging en ik
spreek dikwijls de waarheid.
Zij glimlachte en stapte achteruit
om plaats voor ons te maken toen
wij naar de hal liepen.
„Waar is mijnheer Furnivaïï?"
vroeg ik.
Zij opende de deur van de haL
„Mijnheer Furnivall is. begon
zij en toen bleef zij steken, want
daar aan de voet van de trap stond
Maurice zelf en keek mij aan met een
uitdrukking van verbazing, haat en
vrees, die ik nooit- zal vergeten.
Hij moet zeker een plotselinge in
geving gehad hebben om te ontvluch
ten, want ik zag hem een beweging
maken, of hij zich wilde omdraaien en
de trap opgaan. Ik vermoed, dat hij op
't zelfde ogenblik het nutteloze inzag,
want met zichtbare inspanning her
nam hij zijn tegenwoordigheid van
geest en kwam ons met een slecht
nagebootst air van waardigheid tege
moet.
,Ik zou gedacht hebben, dat dit de
laatste plaats was, waarheen uw on
beschaamdheid u zou voeren", zei hij.
Ik keek hem een minuut lang met
een diepzinnig glimlachje zwijgend
aan.
„Beste Maurice", zei ik eindelijk,
„als je maar een beetje meer moed
had, dan zou je een merkwaardige
schurk zijn. Maar nu.
Ik haalde mijn schouders minach
tend op en begon naar hem toe te
gaan.
Hij werd bleek en stapte aohteruit.
„Indien u een poging waagt om de
rust in dit huis te verstoren.be
gon hij.
,Och, schei toah uit emt di>, praat
jes", zei ik op vrolijke toon, terwijl
ik naar hem toe liep en hem bij zijn
kraag pakte. Hij spartelde hevig te
gen.
„Haal de politie!" bulkte hij. „Haal
de politie!"
„Je kunt het hele Engelse leger
laten aanrukken, als je wilt", ant-
woordde ik, terwijl ik hem nel zo
lang schudde tot hij geen geluid meer
gaf. „Luister nu naar mij, Maurice
Je neef mag een schurk geweest zijn,
maar in elk geval vertrouwde hij jou
en jij verkocht hem, jij verkocht hem;
je bent een judas. Bovendien heb je
je best gedaan mij te laten vermoor
den."
„Dat is niet waar!" gorgolde hij'.
„Dat is het wel", antwoordde ik.
„Spreek mij niet tegen, anders word
ik kwaad. Niet alleen probeerde jij
mij te Ashton te laten vermoorden,
maar je vertelde de gemeenste leu
gens over mij aan de politie."
Bij de laatste woorden hief ik hem
op en schudde hem heen en weer, dat
zijn tanden klapperden.
„Nu, Maurice", vervolgde ik, „men
sen die zich zo tegenover, mij gedra
gen, moeten een afstraffing hebben.
Guarez heeft er een gehad, Rojas niet
minder en ik heb zo juist met onze
wederzijde vriend Sangatte afgere
kend".
,Luister toch", hijde hij. „U vergist
zich, op mijn erewoord, u vergist
zich. Het dient nergens toe u zo op
te winden. Als u geld nodig heeft..."
Hij brak de zin af.
„Wat?" zei ik grimmig.
„Ik zalik zal u een ohèque ge
ven; u kunt dan het land uitgaan en
opnieuw beginnen."
„Billy", zei 'ik, „wil je de deur van
de hal eens opendoen
Toen draaide ik mijn gevangene met
een ruk om zodat ik zijn gezicht kon
zien.
(Slot volgt)
