S)e GcidAeSoii^cmt
Minister Luns bepleit voorzichtige
benadering van de Sowjet-Unie
VANDAAG KOMT CYPRUS
TER SPRAKE
Minister Luns:
niet meedoen aan
protest tegen
Zuid-Afrika
CHROESJTSJOW EN EDEN SPRAKEN
TIJDENS SUEZ-CRISIS OVER VECHTEN
Lavastroom uit Etna Be¥ë gaat over
bedreigt Stadje op Nederlands aardgas
Binnen Vesuvius
rommelt het weer
Frankrijk stopt
hulpverlening
aan Tunesië
Directeur J F J M KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BÜREAO PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 13 MEI 1964
54e JAARGANG No. 16.223
Gewurm in Delft
(zie pagina 9)
Telef 2.09.35 Red 2.00.15. 2.55.94 Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3.38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 Abonn. ƒ0,78 p.w., 3,35 p. mnd., 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55 Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes f 1,75
Eerste dag van Navo-conferentie
De kwestie-Cyprus heeft op de
•erste dag van de Navo-conferentie
een grote rol gespeeld, zo niet bij de
besprekingen maar dan toch vooral
•p de achtergrond. Enkele ministers
van buitenlandse zaken, vooral de
Canadees Martin, hebben er over ge
sproken. De Turk Erkin heeft aan
gekondigd vandaag een lange uiteen
zetting over dit vraagstuk te zullen
geven.
Minister Luns heeft slechts kort
pver dit vraagstuk gesproken. Hij
legde er vooral de nadruk op, dat
het belangrijk is, dat Griekenland en
Turkije een basis voor discussie vin
den, temeer daar het gaat om een
geschil in een strategisch zo belang
rijk ^deel van Europa en er twee bond
genoten bij betrokken zijn.
Politiek van ontdooiing
De acht ministers die gisteren het
woord voerden, hebben veel aan
dacht besteed aan de verhouding tus
sen Oost en West. Hoewel de minis
ters van oordeel waren, dat de eind
doelen van het communisme geen
verandering hebben ondergaan, toon
den zij zich vergeleken bij vroegere
conferenties meer geneigd tot een
politiek van ontdooiing.
Minister Luns pleitte voor een
voorzichtige benadering van de Sow
jet-Unie. In een aantal „satelliet-lan
den" toont men meer de neiging zich
wat meer te richten op het Westen,
bijvoorbeeld op het gebied van han
del en cultuur. Nederland en Polen
hebben een overeenkomst gesloten
over een uitwisselingsprogramma
voor studiebeurzen.
De Westduitse minister Schroder,
die zei de ontspanningsgedachte niet
opgegeven te hebben, waarschuwde
er wel voor, dat men niet de wens
de vader van de gedachte moet laten
zijn. De Russische houding jegens de
bondsrepubliek heeft invloed op de
Duitse bereidheid op dit punt. Hij
verweet de Russen haatpropaganda
tegen de Bondsrepubliek, het vast
houden aan onaanvaardbare eisen en
de incidenten bij de Berlijnse muur.
Rusland is er steeds op uit Duitsland
te isoleren van zijn bondgenoten.
Maleisië
Minister Butler heeft op de confe
rentie de aandacht van zijn collega's
gevestigd op de moeilijkheden rond
Maleisië. Dit is voor mr. Luns aan
leiding geweest om een uiteenzet
ting te geven van de Nederlands-In
donesische betrekkingen, speciaal in
verband met het bezoek van zijn
collega, dr. Soebandrio, aan Den Haag
enige tijd geleden en zijn aanstaande
Minister Luns acht het gezien de
bijzondere verhouding tussen Neder
land en Zuid-Afrika „minder doel
treffend" mee te doen aan een inci
denteel unilateraal protest tegen de
politieke processen die in Zuid-Afri
ka- worden gevoerd. Hij geeft de
voorkeur aan een behandeling van
deze kwestie in het kader van de
Verenigde Naties, „waar deze mate
rie de voortdurende aandacht heeft".
De bewindsman zegt dit in antwoord
op schriftelijke vragen van de Twee
de-Kamerleden mr. G. H. Slotema-
Paus begaan met
lot van gevangenen
in Zuid-Afrika
Paus Paulus heeft de Verenigde
Naties laten weten, dat hij tracht de
over Afrikaanse nationalisten in
Zuid-Afrika uitgesproken doodstraf
fen verzacht te krijgen.
De speciale VN-commissie inzake
apartheid had de Paus gevraagd voor
de „slachtoffers van dé rassenstrijd"
in Zuid-Afrika te interveniëren.
In een brief van kardinaal Cicog-
nani, Vaticaans staatssecretaris, aan
de commissie wordt gezegd, dat de
Paus „binnen de grenzen van de mo
gelijkheden" en zoals hij ook in het
verleden heeft gedaan zijn invloed
aanwendt ongedaan te krijgen, dat de
levens van ter dood veroordeelden
worden gespaard en de rechten van
de mens worden geëerbiedigd.
bezoek aan Djakarta. Het Nederland
se standpunt in het geschil tussen
Maleisië en Indonesië is ongewijzigd
strikt neutraal.
MINISTER LUNS
NAAR MOSKOU
In conferentiekringen in de Juli-
anakazerne in Den Haag is gisteren
gezegd, dat de Nederlandse minister
van buitenlandse zaken, mr. J. M.
A. H. Luns, een uitnodiging voor een
bezoek aan Moskou in de komende
maanden heeft aanvaard.
Een woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken heeft
desgevraagd verklaard, dat indien de
Nederlandse minister een zodanig
bezoek zou brengen, dit, zoals ge
bruikelijk is in dergelijke gevallen,
in de twee hoofdsteden tezelfdertijd
bekend wordt gemaakt. De woord
voerder kon op dit ogenblik niets
zeggen.
FILM OVER
PAUS JOHANNES
In het najaar zullen de eerste op
namen worden gemaakt voor een film
over het leven van Paus Johannes
XXIII.
De producent van de film, Erman-
no Olmi, wil voor het uitbeelden van
de figuur van Paus Johannes gebruik
maken van documentaire films.
GEEN RECHT VAN
KLAGEN!
In sommige van de eerste reacties
op de indiening van minister
Scholtens wetsvoorstel tegen instal
laties onder de Nederlandse kust op
de Noordzee, waarmee de regering
wettelijke maatregelen beoogt te ne
men tegen eventuele onrechtmatige
handelingen van elke denkbare aard,
is men al zó afkeurend te werk ge
gaan, dat de mening schijnt te heb
ben post gevat, als zou de regering
zich in alle geval en onder alle om
standigheden tégen reclame in de
televisie hebben gekeerd. Wie de nog
slechts korte maar al voldoende be
wogen geschiedenis van commerciële
TV en reclame via de TV kent (het
geen ten overvloede nog eens als
twee strikt gescheiden zaken dient te
worden vermeld!), weet wel beter,
dat het voorgaand kabinet zich op
een totaal ander standpunt stelt dan
die overtrokken critieken nu schij
nen te suggereren en binnen 't hui
dig regeringsteam zetelen zonder
twijfel meer dan voldoende leden,
die de nota van de toenmalige staats
secretarissen Veldkamp en Scholten
(nu werkwaardigerwijs beide minis
ter en de laatstgenoemde uitgerekend
die van Justitie nog volledig
onderschrijven.
Geen gerechtvaardigde angst dus,
dat de regering slechts óm re
clame in de ether te weren zich wil
wapenen teneinde tegen een zoge
naamd TV-eiland langs onze kust te
kunnen optreden. Ze heeft slechts
langs normaal juridische weg de mo
gelijkheden willen openstellen, dat
de bestaande wetgeving zo nodig op
onoirbare handelingen binnen het
Nederlands territoir, waartoe krach
tens internationale verdragen ook 'n
stuk van de Noordzee (continentaal
plat) behoort, een greep kan krijgen.
Zij die nu gewagen van gelegenheids
wetgeving, zouden dienen te beden
ken, dat men dezelfde argumenten
als deze commentators gebruiken met
gelijk recht op een lange reeks ande
re wetten zou kunnen toepassen, wel
ke voor een aanzienlijk deel zijn tot
stand gekomen, nadat de behoefte er
aan was gebleken. Ook de wetgever
kan niet alle ontwikkelingen en om
standigheden in het koffiedik lezen;
Hij moet zich aan de evolutie aan
passen en niemand, die zal kunnen
bestrijden, dat deze in onze jaren
stormachtig kan zijn, zodat die wet
gever zelfs het risico moet lopen de
schijn tegen zich te krijgen. Dat het
echter met de werkelijkheid zo zou
zijn, vermogen wij niet in te zien!
Tot de luide ach-en-wee-klagers be
horen natuurlijk ook diegenen,
die zich op commerciële basis voor
een „TV-eiland" hebben geïnteres
seerd en op goed geloof van gelijk-
krijgen en ongelijk aan de kant van
de overheid veel geld in deze wan
kele onderneming hebben gestopt.
Zij hadden kunnen weten, dat maat
regelen in petto waren, als die thans
in het wetsvoorstel zijn aangekon
digd en mogelijk gemaakt Hun
klachten doen in dat verband wel
wat onwezenlijk aan. Het gaat toch
niet in de afwijzing van dit wets
voorstel (de teleurstelling van de
REM-promotoren kan natuurlijk
iedereen wel begrijpen) om een ver
krachting van het vrije woord ten
tonele te voeren, een „miskenning
van de vrije meningsuiting, waar
voor eeuwenlang is gevochten" en
zoveel fraais meer....! Nogmaals:
de regering legt die vrijheden geen
strobreed in de weg, tegen reclame
boodschappen in de ether heeft ze
zich allerminst uitgesproken en een
commissie aan het werk gezet, die
een oplossing voor dit vraagstuk
moet zoeken, terwijl ppsitieve plan
nen nog steeds in portefeuille lig
gen. De regering mag het niet over
haar kant laten gaan, wanneer
al zou het dan nog maar in theorie
zijn iedere willekeurige eilandbe
woner onder onze kust datgene zou
willen gaan doen en exploiteren,
waartegen de wetten van het land
zich verzetten. Hier klemt 'n plicht
van bescherming tegen alle eventu
aliteiten, al worden de TV-reclame-
plannen, welke daartoe behoren, ook
nog zo onschuldig afgeschilderd, het
geen ze natuurlijk in werkelijkheid
ook best kunnen zijn. De wetgever
heeft ontegenzeggelijk de plicht
vooruit te zien (hetgeen immers re
geren is) en de snelle ontwikkeling
van de techniek een stapje vóór te
zijn, althans bij te houden. Het valt
te hopen, dat de parlementaire be
handeling van dit wetsontwerp de
luidkeelse klagers dat nog eens dui
delijk zal maken!
Alleen vriendschap
op
.handelsbasis"
„Tijdens de crisis rond Suez heb
ik tegen premier sir Anthony Eden
(lord Avon) van Engeland gezegd:
als u wilt vechten, dan verklaar ik
in naam van de Russische regering,
dat wij er niet met de armen over
elkaar bij zullen blijven staan".
Dit heeft Chroesjtsjow gisteren ont
huld bij een bezoek aan een chemi
sche fabriek in de buurt van Cairo.
Lord Avon had hem gezegd, dat
hij „met alle hem ter beschikking
staande middelen zou vechten" als
Engelands oliebelangen in het Mid
den-Oosten bedreigd zouden worden.
Chroesjtsjow zei, dat hij het on
derhoud tussen hem en Eden weer
gaf, omdat „Eden nog in leven is en
in de archieven kan naslaan of hij,
Chroesjtsjow, de waarheid had ge
sproken".
Chroesjtsjow had de toenmalige
Britse premier ook gezegd, dat hij
begreep, dat Engeland olie nodig had.
„Maar als u olie nodig hebt", zo had
hij eraan toegevoegd, „dan moet u
het kopen van de landen die het be
zitten".
Chroesjtsjow zei verder in zijn
toespraak tot de arbeiders van de
fabriek, dat de Russen vrienden van
de Britten willen zijn, maar dan „op
handelsbasis". Wij willen vriend
schap, maar wij zullen nooit Enge
lands imperialistische politiek steu
nen in de koloniën, die Groot-Brit-
tannië nog heeft in verscheidene de
len van de wereld, aldus de Russi
sche premier.
Niet onder de indruk
Na een rondwandeling door de fa
briek, die met Russische hulp ge
bouwd is, zei Chroesjtsjow tegen de
arbeiders, dat hij nu niet bepaald
onder de indruk was gekomen van
de prestaties. Maar, zo voegde hij
hier direct aan toe, het feit, dat u
iets gemaakt hebt, is een grote vreug
de. Ik geloof, dat ik uw gevoelens
begrijp. Het bezit van een eigen in
dustrie is van essentieel belang. U
kunt nu zien wat u nodig hebt in de
strijd tegen het imperialisme. Alleen
door uitbreiding en versterking van
hun economie, cultuur en wetenschap
kunnen de onderdrukte volkeren de
overwinning behalen.
BIJ DAM VAN ASOEAN
De Russische premier is vandaag,
vergezeld door zijn vrouw Nina en
zijn dochter Rada en in gezelschap
van president Nasser van Egypte en
echtgenote, de eveneens van zijn
vrouw vergezelde Egyptische vice-
president veldmaarschalk Amer en
de Jemenitische president Sallal, per
vliegtuig uit Cairo in Assoean aan
gekomen om aldaar de feestelijkhe
den ter gelegenheid van de voltooi
ing van de eerste fase van de gelijk
namige dam bij te wonen.
Onmiddellijk na aankomst gingen
Chroesjtsjow, Nasser c.s. aan boord
van een Nijlboot, om van daaruit
het voltooide gedeelte van de dam
van Assoean in ogenschouw te ne
men.
Dinsdagmiddag is het eerste gebouw het administratiegebouw van
„Het Dorp" bij Arnhem officieel in gebruik gesteld. De opening werd ge
symboliseerd door het hijsen van de nationale vlag door de nieuw-benoem-
de directeur van „Het Dorp", mr. Bijleveld <r.), en dr. Klapwijk. De plech
tigheid werd ojn. bijgewoond door mevrouw Mies Bouman.
Frans-Duits onderonsje tijdens de NAVO-conferen tie in Den Haag; de ministers Couve de Murville (links)
en Schroeder in gesprek.
De vulkaan de Etna heeft gister
avond een brede stroom lava uitge
braakt, die in de richting van de
20.000 zielen tellende plaats Brontesi
stroomt en waardoor grote onrust is
gewekt.
De lavastroom bevindt zich op het
ogenblik enkele honderden meters
van een bos tussen de krater en de
stad en kan wanneer de lava door
blijft stromen in de richting van de
plaats vanmiddag Brontesi bereikt
hebben.
NA 20 JAAR RUST
De Vesuvius in de omgeving van
Napels is gisteren onverwacht weer
gaan werken. Dit ging gepaard met
enkele lichte aardschokken, terwijl
uit de krater een dof gerommel op
steeg. De bodem van de krater zakte
ongeveer 15 meter omlaag. Dit ver
zakken heeft de geleerden van het
Vesuvius-observatorium verontrust.
Tussen 1910 en 1913 werd een
zelfde soort instorting geregistreerd.
Daarna begon op 15 juli 1913 de vul
kaan te werken tot 1944 toe. In
maart 1944 had de laatste uitbar
sting plaats. Hierbij kwamen 29
mensen om toen de huizen instortten
onder het gewicht van as en stenen.
Sinds 1944 is de Vesuvius, de be
roemdste en de enige nog werkende
vulkaan op het vaste land van Euro
pa, betrekkelijk rustig geweest.
Frankrijk heeft alle hulpverlening
aan Tunesië voorlopig stopgezet. Het
heeft dit gedaan in antwoord op het
eenzijdig besluit van president Bour-
guiba om in strijd met het verdrag
van maart 1963 alle landbouwgron
den, die zich nog in buitenlandse
handen bevinden te nationaliseren.
President Bourguiba heeft giste
ren in het Tunesische parlement me
degedeeld, dat hij gisterenmiddag
het daartoe strekkende wetsontwerp
zou ondertekenen. In zijn rede zei hij,
dat slechts Tunesiërs in het vervolg
nog landerijen in Tunesië zullen kun
nen bezitten.
De NAM en Distrigaz (België) heb
ben in beginsel overeenstemming
bereikt om geleidelijk de gehele
openbare gasvoorziening in België
over te schakelen op aardgas uit Ne
derland, zo is door de NAM meege
deeld. In Brussel is vorige week een
voorlopig contract voor 20 jaar geslo
ten tussen de Nederlandse aardolie
maatschapij (NAM) en de particulie
re vervoermaatschappij „Distrigaz",
die het merendeel van de distributie
bedrijven in België van gas voorziet.
Een dergelijke overeenkomst zal,
naar wordt verwacht, zeer binnen
kort worden gesloten tussen de NAM
en de andere grote Belgische gas-
transportmaatschappij „Savgaz" te
Luik.
Behoudens goedkeuring van de be
trokken autoriteiten kan het eerste
gas uit SI och teren over 2 jaar voor
gebruik in België beschikbaar zijn.
Tien bemanningsleden van een pa
trouillevliegtuig van de Amerikaanse
marine zijn dinsdag door Japanse
vissers gered. Het vliegtuig was voor
de westelijke kust van Japan in zee
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Wisselend bewolkt
Het front, dat in diepte toenemend
naar het zeegebied tussen IJsland en
Schotland trok is in de nacht van
dinsdag op woensdag met enkele
buien ons land binnengedrongen.
Achter het front stroomt koelere
lucht binnen waarin de temperatu
ren meer dan vijf graden lager zijn
dan gisteren toen in Brabant maxi
mum waarden van 28 graden geme
ten werden. Boven de oceaan be
vindt zich ten zuiden van New
Foundland een depressiesysteem, dat
langzaam naar het zeegebied ten
noorden van de Azoren onderweg is.
Dit wordt vooraf gegaan door een
rug van hoge luchtdruk, die van de
zuidpunt van Groenland tot de Golf
van Biscaye reikt. In verband hier
mee zal morgen de bewolking wisse
lend zijn met overwegend weste
lijke wind. De kans op enkele locale
buien blijft bestaan. De temperatu
ren zullen over het algemeen iets bo
ven de normale waarden voor de tijd
van het jaar blijven.
ZON- en MAANSTANDEN
14 Mei: zon op 4.48, onder 20.26;
maan op 6.49, onder 23.58.
Hoogwaterstanden
14 Mei: v.m. 4.38; n.m. 17.05.
KORRELTJE
Mensen die weifelen slagen nooit
in hun ondernemingen.
